s
E
z'
1”
R
Burgerlijke Stand
van Alkmaar
EERESALUUT AAN JANSEN
EN KLAASSEN
V
VACANTIE-AANBIEDING
Daarom: VERMOORDT ZE
PERDE blad
VRIJDAG 1 AUGUSTUS 1930
Montreal in afwachting van de R 100
Honèaarsche namen-razzia
Openluchttooneel
OFFICIEELE
MEDEDEELINGEN
KERKNIEUWS
BERICHTEN UIT ONZE
Het onkruid in den tuin te Dojtkum
VORIGE OPLAGE
Uruguay slaat Argentinië met 42
1 Augustus in Sovjet-Rusland
t
ONZE OOST
Motorrijder gedood
PROVINCIAAL NIEUWS
in:
UITGEEST
\R
ALKMAAR
031
Besmettelijke ziekten
&R
Jubileum
Klein is de mug, maar groot het leed, veroorzaakt door
Naar de „Lelpziger Messe”
Muziekuitvoering Oranjevereeniging
Geslaagd
iar
w.
ALKMAAR
boek hm aten Utercurius’’.
UAi
Om het wereldkampioen
schap Voetballen
De draverijen van de Kennemer
Sportclub
EN
AL
M.
8
BERGEN
BLADZIJDE
CASTRICUM
Familie ie Bussum bestolen
Met de P. K.-afd. der K. N. I. L. M.
naar den Krakatau
N.V. DROGISTERIJ EN CHEMICALIËNHANDEL
„VRIESIA” v.h. JAN DE VRIES
ZAADMARKT TELEFOON 324
een mugge-beet.
te overtuigen, dat VR.I.D.S. inderdaad is HET VERDEDIGINGSMIDDEL
bij uitnemendheid
WESTWOUD
Rechten Graanbeurs
FloteeUng, een sterkere actie ia bet bor-
Douanestation te Garmisch-
Partenkirchen
Communistische inval aan
de Hembrug
-
De indringers ontvlucht
,l.i rgen E8mo"d enz., te wier be-
-eerti was? gIotte deze zaak georganl-
Groote belangstelling
iekte
edu-
bewo-
Q
Rust 21 voor Argentinië
een
O,
zjjn
er
Propaganda voor demonstraties.
en Wethouders
teleurgesteld
niet
Een interessante tocht
heel
UT
het
zoo
en
Zal productief gemaakt worden
Kosten 11 mililoen roebel
'erlammlng voorgedaan.
AANBESTEDING.
bouwen
Reductie op vervoerprjjsen
tot
10.15 des nam. het volgende programma uit-
Een oproep voor „wieders”
f 28840
f 28490
f 24772.—
in
■Ust.
weg
iker-
53 ct. per y, pond
16 ct. per ons
ader
voet
I het
ivett.
een
chen
loot?
ET
eeo
Woensdagavond, 't bezoek
v- V. V. georgani-
voeren:
1- Oud-Wilhelmus.
2. Proficiat 1 Marsch.
erill-
het
ste-
\als-
ocm,
•ave-
aarn,
uisel,
peet,
tadt,
ched,
oom,
AX-
f 32817.—
f 28999
f 28885
V
Personalia Te Amsterdam is geslaagd
voor het examen nuttige handwerken mej.
J. G. de Jonge, alhier.
KG.
ioen,
de
vlug
jam
Hjes,
■enkt
otjes
leni
ge-
van
met
tan-
icht,
P. TITUS BRAND6MA.
O. Carm
bij
10.—.
n in
nu
i in*
In de week van 20 tot en met 26 Juli 1930
hebben zich in deze gemeente twee gevallen
van roodvonk en twee gevallen van ktader-
8. J
9. Populaire Potpourri,
NIJMEGEN. 31 Juli. Op den weg Nijmegen
Den Bosch is gisteren de heer J. O. loge
menthouder uit Middelburg met zijn motor
geslipt en tegen een boom geslagen.
De man was onmlddellljk dood.
Besmettelijke ziekten In de week van
20 tot en met 26 Juli 1930 hebben-zich in
deze gemeente twee gevallen van rodvonk
voorgedaan.
De Rijksspoorwegmaatschappij verleent aan
personen, die de Herfstmesse te Leipzig (31
Augustus5 September) willen bezoeken,
een reductie van 25 op al haar lijnen, mits
de heenreis in den tijd van 26 Augustus tot
5 September, de terugreis tusschen 31 Augus
tus en 13 September wordt aanvaard.
Op de lijnen van de „Deutsche Lufthansa"
wordt een reductie van 10 bij enkele reizen
en van 18 bjj het nemen van retourblljet-
ten verleend.
BUSSUM, 31 Juli. Bjj een familie op den
Bredlusweg alhier vervoegde zich iemand, die
zeide van het gemeentelijk eleetrictteltsbe-
drljf te komen, om in verband met de veran
dering van de netspanning de lichtpunten op
te nemen. Men liet den man In het geheele
huis aan den arbeid; na zijn vertrek werden
briljanten ringen ter waarde van 800 gulden
en 20.aan geld vermist.
Van het O. E. B. vernam men, dat geen
beambte opdracht had gekregen naar
huis te gaan.
Montreal. 31 Juli. Canada is in afwachting
van het Engelsche luchtschip R i00, dat op
het oogenblik van Engeland over den Oceaan
op weg is naar Montreal. Reeds thans komen
te Montreal menschen aan. die op het
vliegveld de landing van het luchtschip wil
len bjjwonen. Extra-treinen en automobielen
voeren steeds nieuwe belangstellenden aan
en reeds kampeeren personen in de nabij
heid van St. Hubert, waar het vliegveld ge
legen is. De landlngsmanschappen zijn goed
geïnstrueerd en woroen gereed gehouden.
Het meteorologisch Instituut van het vlieg
veld St. Hubert, voorspelt voor den komen
den nacht en de volgende dagen helder weer,
zoodat men hoopt, zonder moeilijkheden het
luchtschip aan den ankermast te doen anke
ren. Aan de kust van New-Foundlano
heerscht nevel. Het vliegveld wordt door
zeshonderd man militairen en politie bewaakt
Het biedt den aanblik van een groot leger
kamp. In de nabijheid van de opgeslagen
tenten zijn ververschingslokalitoiten en alle
soorten winkels geïmproviseerd. De toegangs
wegen naar St Hubert zijn In verband met
de verwachte overbelast’n van het verkeer
verbeterd.
De ankermast op het vliegveld St. Hubert
kan door middel van een electrische lorrie
verplaatst worden. De proefnemingen hadden
een zeer bevredigend verloop.
PRACHT-COLLECTIE SIGAREN met 1» tot 25 pCt. KORTING
ZIE NU ONZE SIGARETTEN-PRIJZEN, ENKELE MERKEN
GEWELDIG VERLAAGD
PRIMA HEERENBAAI. nu
Probeer onze RECLAME-PRUIMTABAK
DUS ALLEN NAAK DE
SIGAREN- en SIGARETTEN-CENTRALE
Firma H. KRIJNS - LAAT 147
5- Oostersche suite
6. Willem in gavotte
7. Eeuwige Lente, Wals,
MONTEVIDEO. 31 Juli Gisteren is de
beslissing in den strijd om het wereldkam
pioenschap gevallen.
Uruguay, de winnaar van de Olympische
spelen te Parijs 1924 en Amsterdam 1928,
sloeg in de finale Argentinië met 42.
De ruststand was 21 In het voordeel van
Argentinië.
Na de pauze speelde Uruguay, aangemoe-
digd door tienduizenden In grootschen vorm,
wist een 12 achterstand In een 42 voor
sprong om te zetten en zoodoende het eerste
offlcieele wereldkampioenschap te behalen.
Ter gelegenheid van den verjaardag van
de Konlngin-Moeder op Zaterdag 2 Augus
tus as. organiseert de Oranje-Vereeniging
•Ihier. daartoe in staat gesteld door de wel-
Wllencte medewerking van het gemeente
bestuur een avondconcert op het Hofplein.
Het Stedelijk muziekkorps zal dan van 8
De bijzondere regie moeilijkheden, die
dit niet voor „open lucht” geschreven
stuk in ruime mate meebracht, had de re
gisseur Berghegge op vernuftige wijze op-
gelost.
Aan dit gezelschap een welgemeend:
weerziens.
„De «ninister van Oorlog Gömbös heeft
een aanschrijving geAcht aan de troepen-
commandanten, waarin hij den wensch
uitspreekt, dat alle Hongaarsche officieren
met niet-Hongaarsche namen uit patriot
tische overwegingen een Hongaarschen
naam zullen aannemen.
Aanvragen om naamsverandering zullen
op Binnenlandsche Zaken vlot worden be
handeld."
De nieuwe R. K. Jongensschool Na een
periode van bijna algeheelen stilstand, wordt
de bouw van de R. K. jongensschool alhier
thans krachtig voortgezet. Dezer dagen is
men met de werkzaamheden van de kap be
gonnen. zoodat het gebouw binnen enkele
weken wel onder de pannen zal zijn.
Getrouwd: Pieter Cornells van Maarle-
veld en Neeltje Pascha.
Geboren: Jan. z. van Geirit de Reus cn
Geertrulda van Dijk Gerardus Johannes,
z. van Gerardus Verbeek en Cornelia Kra
mer Jacobus, z. van Cornells Appelman
en Maria van Dam Adrianus Franclscus,
z. van Adrianus Kraakman en Hendriks
Mak.
Overleden: Janny Afra Leguit, 3 weken f-
Andreas Wilhelmus Zonderhuis. 64 j.
Cornells Hoveling. 62 j. Jacob van der
Lee. 27 j.
Uit Moskou wordt gemeld, dat men daar
bijna gereed is met de voorbereiding van een
plan, om een van de meest onvruchtbare en
improductieve gedeelten van Centraal-Azië en
gaan exploreeren en voor de industrie dienst
baar te maken.
Men heeft nier het oog op de zg. honger-
woestijn nabij Turkestan Het plan zal het
grootste van dien aard worden, dat ooit is
uitgevoerd.
In de rivier Syr Darja zal een groote
stuwdam gebouwd worden, terwijl een uitge
breid net van bewateringskanalen zal worden
aangelegd.
De stuwdam zal de energie leveren voor
8 electrische centrales, die zullen worden
opgericht.
Tevens zullen eenlge spoorweglijnen worden
aangelegd en verschillende fabrieken worden
gebouwd.
De kosten van uitvoering van het plan
worden geraamd op 11% roebel.
Heden 1 Augustus 1930 herdacht mej.
A. Smorenburg den dag. waarop zij voor
*2% jaar m dienst trad bü de firma Hen-
Beke, hoedenmodiste. Houttil alhier.
'troomen weer naar Alkmaar!
Over smaak valt niet te twisten.
We moeten óók nog iets zeggen over stuk
Onze vroegere stadgenoot, de heer
Spruyt. slaagde te Utrecht voor het examen
AMSTERDAM. 31 Juli Hedenmorgen
hebben eenlge communisten kans gezien,
toegang te krijgen tot de terreinen der Ar-
tillerie-lnrlchtlng aan de Hembrug.
Met den stroom van werklieden, die met
den trein van 7 uur arriveerden, kwamen de
communisten ongemerkt het hek binnen.
Voor den aanvang der werkzaamheden drin
ken de werklieden eerst in de schaftlokalen
thee. Twee communisten begaven zich naar
het schaftlokaal der vuurwerker!), twee an
deren naar de werkplaats voor draagbare
wapens.
Toen deze lokalen geheel gevuld waren met
arbeiders sprong een der communisten plot
seling op tafel en wekte de aanwezigen op.
deel te nemen aan de communisten 1 Augus-
tus-demonstratie tegen de werkloozen en
tegen het oorlogsgevaar.
Tegelijkertijd verspreidden de anderen
strooibiljetten van ongeveer denzelfden in
houd en die onderteekend waren door de
Communistische Partij Holland.
De zaalbeheerders wisten verder spreken
der indringers te beletten.
Al de ongenoode gasten zagen kans, over
het hek te ontsnappen, alvorens men hen
had kunnen aanhouden.
Burgemeester en Wethouders van Alk
maar maken bekend, dat op 1 Augustus a.s.
in werking treedt de verordening op de hef
fing van rechten voor het gebruik van het
beursgebouw tijdens de Graanbeurs,
Ingevolge? deze verordening is verschul
digd:
voor het gebruik der afgesloten ruimten
abonnement per persoon en per jaar
met dien verstande, dat slechts
4.’s jaars verschuldigd is:
1. Ingeval van een firma of vennootschap
ender firma of een naamlor.ze vennootschap
één der deelgenooten. vennooten of directeu
ren 10.heeft betaald, door ieder der
overige deelgenooten. vennooten of directeu
ren
2. voor eiken bediende of knecht, in
dienst van iemand, door wien 10.is be
taald. alsmede .-oor korenschippers, kapiteins
van stoombooten en schuitenvoerders;
b van ieder, die niet op de onder a. be
paalde wijze bij abonnement betalende, van
de afgesloten ruimte van het beursgebouw
wil gebruik maken, telkenmale 0 25. Voor
bedienden en knechts wordt het recht tot
gebruik, onder a. nr. 2 vermeld, door hun
patroons aangevraagd. Voor het aanvoeren en
afhelen van monsters, zakken en goederen
op de daarvoor aangewezen uren, worden
geen rechten geheven.
Voor het tijdvak 1 Augustus tot en met
31 December 1930 worden de rechten, die bU
wjjze van jaarabonnement zijn verschuldigd,
met de helft verminderd.
Alkmaar. 30 Juli 1930.
Burgemeester
voomoemd.
WENDELAAR. burgemeester.
R VEENDORP, loco-secretaris.
rijn van die krantenberichten, die in
bescheiden hoekje en met een mager
fcjpje tusschen allerhande onbelangrijke
nieuwtjes schuilen. Het is een aardig be
richtje. doch er komt geen politiek of groote
sensatie bij te pas, zoodat het naar den
tweeden of derden rang verwezen wordt. Zou
men echter onder de lezers de prijsvraag
uitschrijven: „Welk nieuwtje heeft U de
eez’Iligste conversatie bezorgd?" dan zouden
misschien juist die magere regeltjes over
winning behalen.
voo lazen we gisteravond deze zonderlinge
médedeeling uit Hongarije:
De K. N. I. L. M. heeft op Zondagochtend
22 Juni j.l. een vliegtocht georganiseerd
naar het eiland Krakatau in Straat Soenda.
om er de erupties van den actleven vulkaan
van uit de hoogte gade te slaan. Deze tocht
heeft onder zeer gunstige weersomstandig
heden plaats gehad, en de passagiers van
bovengenoemd vliegtuig hebben naar har
telust genoten van den onvergetelijken aan
blik dien dit schouwspel oplevert. Eén der
verslaggevers van het Soerabajasch Han-
delsblad maakte den tocht mede.
Te 9 uur v.m. waren alle passagiers op
het vliegveld TjiUlltan aanwezig, en om 9.05
startte het vliegtuig, bestuurd door den
heer Moll, die ons in enkele seconden op
plm. 300 meter hoogte bracht. Hooger,
steeds hooger, gaat het echter, totdat de
„altimètre” 850 meter aanwijst, welke hoog
te we geruimen tijd behouden.
Een magnifiek vergezicht doet zich thans
aan ons voor. Links de machtige toppen
van den Salak, den Halimoen en den Ken-
dang, onder ons de laagvlakten van de re
sidenties Batavia en later Bantam, en ge
heel rechts de Java-zee, met haar helder
blauw water. De dammetjes der irrlgatle-
werken geven aan het laagland het aan
zicht van een legkaart, terwijl de diverse
rivieren, zooals de Tji Angko. Tjisedane,
Tjidoerian en Tji Oedjoeng, den Indruk ma
ken van smalle kronkelslootjes, die hun
bruin gekleurd water in den grooten plas
uitstorten.
Naarmate we het Westelijkst gebergte
van Java naderen, wordt de hoogte opge
voerd en wjjst de hoogtemeter achtereenvol
gens 900, 1000, 1100 meter aan.
Daar heel ver beneden ons wat „kinder
speelgoed", dat den naam Serang en Pan-
deglang draagt, rechts komt de Ramanbaal
in zicht, met haar vele eilandjes, in het
Westen begrensd door het vrij hoog geberg
te van St. Nicolaaspunt.
We houden thans meer op de kust aan
en laten den hoogen G. Karang aan onze
linkerhand.
Met een gemiddelde snelheid van 115
K.M. passeeren we te 9.50, iets benoorden
Java’s 4de punt, de kust en bevinden ons
dan boven Straat Soenda.
Naar de piloot ons thans mededeelt, is
door den uitkijkpost op Lang Eiland kennis
gegeven, dat de krater ieder kwartier aard-
massa’s uitstoot, die tot 600 meter hoogte
komen. Dwars in den Weg wordt nu gepas
seerd; het doet zich aan ons voor als een
breed uitgeslagen stompe hoek. Eensklaps
heerscht in de ruime cabine een gespannen
aandacht, want recht vooruit vertoonen zich
eenlge witte rookpluimen op groote hoogte.
We komen nu nabij Sumatra’s Zuidkust,
waar de hooge Radja Basa trots zijn om
geving beheerscht.
Om 10.10 passeeren we links den hoogen
top van den Rakata op Krakatau, rechts
liggen Verlaten Eiland en Lang-Eiland, op
welk laatste duidelijk de Hollandsche vlag
is te onderkennen, die van den seinmast
van den uitkijkpost uitwaait.
Net tusschen deze twee eilanden in be
speuren we een groote ovale zwarte vlek op
het water, welke later blijkt een eilandje te
zijn, omgeven door het witte schuim der
branding. Aan den Westkant van dit
eilandje, dat bijna met het zee-oppervlak
gelijk ligt, een groote ronde poel met ko
kend bruin water, de eigenlijke krater.
Voortdurend stijgen er witte zwaveldampen
uit op. terwijl daar omheen duidelijk de
gloeiende gesteenten zichtbaar zijn, die op
den rand liggen, nog liggen uit te gassen.
Naar uit Moskou vernomen wordt, zal de
voornaamste gebeurtenis op 1 Augustus as.
wanneer groote demonstraties zullen worden
gehouden tegen den Imperii listLschen oorlog
en tegen den oorlog tegen Sovjet-Rusland
het overdragen zijn van 51 bombardements
vliegtuigen, die ten geschenke worden aan
geboden aan de roodte vloot.
Het roodc vakvereenigingscomité publi
ceert een oproep tot de arbeiders, waarin ge
zegd wordt, dat de opmarsch op 1 Augustus
as. den vijanden van Sovjet-Rusland moet
toonen. dat Rusland zelf elke vijandelijkheid
wil vermijden, maar dat men bereid en gereed
is. om eventueele aanvallen op de Sovjet
unie af te slaan.
arr. H. A. Maas.
H. A. Maas
3- Een onderbroken tuinfeest
(valse interrompue) L. Montagne.
OnertuM J&nma", M. H. van T Kmys.
Laat hjj op zijn feest
zijn.
Met andere feesten geeft men een bloempje.
Laten we het nu eens andersom doen, door
iets te geven om het onkruid te wieden. Dan
fcljn er de bloempjes meteen.
Maar er is nog een tweede feest in Dok-
kum, waarvoor de bloemetjes moeten buiten
staan en wieden van het park noodzakelijk
is. 24 en 25 Augustus wordt er het eerste
lustrum gevierd van de herleving der oude
godsvrucht.
Dan trekt vanuit Leeuwarden de vijfde
nationale bedevaart van Nederlands Katho
lieken naa£ Dokkum. Aan het hoofd daar
van gaat Z. D. H. Mgr. Jansen, Aartsbisschop
van Utrecht en bijzondere vereerder van Sint
Bonifatius, wien niets liever zou zjjn dan dat
dit jp dien dag de schulden van het park zou
den zijn afgelost, deze stichting haar beslag
heeft en men niet meer behoeft te worstelen,
om haar in stand te houden.
Het zou hem een onbeschrijfelijke voldoe
ning zijn, als op 25 Augustus de Pastoor van
Dokkum hem de namen van 8000 „Wieders”
zou kunnen voorleggen, die er een rijksdaaZ-
der voor over hadden, om, na vijf jaar wor-
stelens, dit park voor de vereering van Stat
Bonifatius vrij te maken.
Het ligt in de bedoeling, een „Wieders"-
Album aan te leggen. Moge het spoedig vele
namen bevatten.
Nijmegen.
Te Garmisch-Partenkirchen is thans een
douanestation geopend, alwaar de uit het
buitenland komende bagage wordt gecontro
leerd. De reizigers kuhnen dus thans van elk
buitenlandsch station hun bagage recht
streeks naar Garmisch-Partenkirchen zen
den, zonder dat .wg een controle aan de
grenzen noodig is.
Voor de Zondag as. op het gemeente
lijk Sportpark te houden draverijen van
de Kennemer Sportclub bestaat groote be
langstelling. Uit heel het land komen de
beste dravers naar Alkmaar en er is goed
ingeschreven, zoowel voor de korte als voor
de lange baan.
Naar wjj vernemen zal de tribune, die
gedeeltelijk gereed is. voor ongeveer de
helft in gebruik kunnen worden genomen en
plaats bieden aan plusminus 600 bezoekers.
In Dokkum is vjjf jaar geleden een tuin
aangelegd, men noemt het zelfs een park. Ik
bedoel het Sint Bonifatiuspark aangelegd op
de plaats, waar verm<Jfede'ijk de Apostel der
Friezen uit het Noorden doopte en vormde en
waar hjj in 755. terwijl hjj op het punt stond,
weer het H Vormsel toe te dienen, door de
heldensche Friezen werd vermoord.
Het was noodig dat er verandering kwam.
Tot dan moest men door het grasland wa
den om aan de Bron hulde te brengen aan
een van Nederlands grootste Apostelen. In
hetzelfde land Hepen de koeien. Hoe goed
de Frlesche koeien o3fk zjjn, velen komen er
liever niet al te dicht bjj. Bovendien maak
ten ze den weg naar de Bron niet zindelijker.
Ruim vijf jaar geleden kwamen daar 40
Frlesche priesters samen, wereid-geesteljjken
en kloosterlingen. Zjj stapten door het gras,
door de modder hier en daar, ontweken om
zichtig, waarmede de koeien het 'and plegen
te bemesten, totdat zjj samengekomen langs
het scheefhangend houten hek rondom de
poel, die de .Bron” heette, besloten dat het
zoo niet langer kon en mocht.
De Kerk van Nederland in bloei en de
p’aats gewijd door den dood van een barer
grootste Apostelen in zulk een staat waren
twee dingen, die niet klopten.
En zij voelden zich zeker,.dat Nederlands
Katho’ieken achter hen zouden staan, als zjj
daar op gepaste wijze verandering zouden
brengen.
De gelegenheid was gunstig. Het gemeen
tebestuur van Dokkum besloot een weg naar
de Bron aan te leggen, een dubbelen weg
zelfs, welke de Bron omsloot. Maakte
eenerzijds de Bron toegankelijk, anderzijds
maakte dit daar een openbare godsdienstige
hulde ónmogelijk, tenzij aan dien weg, on-
middellijk tegenover de Bron 'n tereln werd
aangekocht en aangelegd, waarop de katho
lieken van Nederland vrij hun grooten Apos
tel konden eeren.
Het land is die streek van Friesland duur.
De aanleg van een processie-park brengt niet
geringe kosten mee. Maar nu of nooit: Kocht
men dien grond niet, dan ging het als bouw
terrein in veler handen over.
Het spreekwoord zegt: „Frisia non can-
tat, raticlnatur," wat zeggen wil, dat Fries
land niet zoo aanstonds in laaie geestdrift
staat, maar in den regel kalm en nuchter de
dingen beredeneert. Zoo ook hier. En het be
sluit van de 40 Frlesche priesters was: Pas
toor, koopen en aanleggen. Het moet.
Pastoor Arends luisterde. Z. D. H. Mgr. van
de Wetering keurde het besluit goed. De koop
werd gesloten, met den aanleg werd een so
ber begin gemaakt. Vele vrienden van Sint
Bonifatius hebben toen qiet een rjjksdaalder
een vierkanten Meter grond van dit terrein
vrij gemaakt en Pastoor Arends over de eer
ste moeilijkheden heen geholpen. Maar een
Processie-park. Een kostbare afrastering was
noodig, omzetting van het land, aanleg van
paden, planten van boomen, bouw van een
altaar, aankoop van een tent ter beschutting
der pelgrims, zitplaatsen voor de honderden,
die er samen komen.
Alles is uiterst eenvoudig gehouden, maar
dit belet niet dat de Pastoor van Dokkum met
zware zorgen door dezen tuin Joopt, geen oog
heeft voor de bloemetjes die er b'oeien, maar
in den geest schulden en schulden ziet als
onkruid, dat tusschen die boomen is opgeko
men en de bloemetjes er onder houdt.
Pastoor Arends heeft indertijd naar goe
den raad geluisterd.
Hjj heeft hard gewerkt om dat schulden-
kruid uit zjjn tuin te houden, maar het is
hem te machtig.
Er rust op dit Processiepark nog een schuld
van 20.000 gulden.
Er moeten wieders komen om dat onkruid
uit dien tuin te halen. Vooral omdat er fees
ten, heerlijke feesten voor Dokkum op handen
zijn. Kon op die feesten de tuin van Dok
kum eens vrjj van dit figuurlijk/onkruid zijn.
Het eerste feest is het zilveren feest van
Pastoor Arends te Dokkum op 15 Aug as.
Katholiek Nederland moet waardeeren, het
geen deze Pastoor daar in het hooge Noor
den voor de eer van den Apostel van Neder
land heeft gedaan en het zich tot eereschuld
rekenen, hem daarbij niet in den steek te
laten. Laat Katholiek Nederland nu dien
tuin eens wieden.
Zouden er nu geen achtduizend vrienden
van St. Bonifatius zijn, die een rjjksdaalder
„wledge'd” aan Pastoor Arends willen sturen
ter gelegenheid van zjjn zilveren Priester
feest, ter voorbereiding van dit feest.
Zjj zouden er niet mee moeten wachten.
Nog veertien dagen en deze pracht-gele-
genheid is weer voorbij. En de Pastoor ver
dient, dat zjj niet verwaarloosd wordt.
Men zendt den rjjksdaalder „wiedgeld” het
best onmiddeV jjk aan den Pastoon-Gaardenier
den Zeereerw. Heer A. Arends te Dokkum
over diens Postrekening No. 114925. Hjj zal
zich al verheugen in eht vooruitzicht van de
helpende „wieders".
Dat zal me een gezellige boel worden op
dat Ministerie van Binnenlandsche Zaken
pje ambtenaren kunnen er van lusten, en
voorzoover ze op vacantie waren en de jobs-
mare vernomen hebben. zuUen ze alle
vrodijke gedachten hebben laten varen. De
Hongaarsche officieren moeten dus een
Hongaarschen naam aannemen! Daar be
ginnen ze mee. Vast staat echter, dat deze
maatregel door velen gevolgd zal worden.
De burgemeesters, wethouders en raads
leden dienen, toch ook, voor zoover ze pa
triottisch zijn. Hongaarsch te heeten.
En dan de rechters, de leveranciers van
den minister, de ambtenaren aan den bur
gerlijken stand.
Men mag slechts een uithangbord of
Hchtreclame gebruiken, wanneer er een ech
te nationale naam op staat,
nog veel meer mogelijkheden.
Onze Hongaarsche broeders
eer van hun primeur en het
reiende water, en nagenoeg tegelijkertijd
schiet een enorme hooge zwarte zuil van
gitzwarte modder omhoog, omgeven door
wittige zwavelgassen en waterdamp, die
zich als dikke stapelwolken om de zwarte
loodrechte zuil groepeeren. welk schouwspel
zich eenlge seconden aan ons oog blijf:
voordoen, totdat de wolken In den kracht'
gen wind verwaaien, en slechts de kokende
modderbrij overblijft. Wij cirkelen op een
hoogte van pl.m. 850 M. om den vulkaan
heen en zjjn hierdoor in de gelegenheid, oni
de erupties van alle kanten te bezien, terwijl
de heer Hermanidee <de toekomstige K. N
I. L. M.-agent te Médani opnamen van -«e
'mooiste momenten der uitbarstingen maakt
De zwarte, uitgestooten aardmassa's. ter.
deele gehuld In een kleed van helwitte zwa
veldampen. door de zon bestraald, afsteken^
tegen het dienblauwe water, vormen een
onvergefelijk panorama.
F. Popy.
J. A. Kwast.
Uederen-snoer, H. A. Maas.
10. Finale’ Renaud?
Woensdag werd alhier onderhands aanbe-
J*eed onder architect v. d. List, alhier, het
-1 van 10 arbeiderswoningen voor
rekening van de N. V. van Deventer’s Kalk-
xandsteenfabriek te Schoorldam
Ingeschreven was als volgt:
J. Besse, Schoorldam
A. Ruls, Schoorldam
Koot en Meden, Alkmaar
Veldkamp en Schermer,
Alkmaar
N. Bolten, Alkmaar
M. Duinmejjer, Alkmaar
De gunning Is aangehouden.
en spel, al gaat het niet van harte.
Niet, omdat er van beide niet heel veel
goeds te zeggen valt, maar t heeft iets
van naplelten voor een verloren zaak, nu
nog In den breede daarop in te gaan
Eigenlijk mogen wë aannemen, dat de
Inhoud van het stuk voldoende bekend is.
..Inter Nos” Voerde het hier reeds ten
tooneele en ook de heer Berghegge zelf gaf
het eenmaal in de „Harmonie.”
Voor onwetenden het volgende
,,’t Is in <fen Fransch-Duitschen oorlog
18701871. Frankrijk ligt reeds lamgesla
gen. maar Gambetta tracht vrij-corpsen,
franctlreurs, te organtseeren om in een
laatste wanhopige worsteling het vaderland
te redden. Do Pruis nadert het lie^e dorpje
Neuvillette. waar de malre ook ’n twintig
tal jongelui voor driekwart gedwongen
bjj zoon corps heeft ingeljjfd. Onderweg
worden zij beschoten, en de ..dader.” Mar
cel. de verloofde van ’s burgemeesters doch
ter Valérie. vlucht in den pastorietuln,
waar Valérie hem In een koepel verbergt.
Hierheen trekt ’s avonds een der Pruisi
sche officieren om wacht te doen, en wordt
er doodgeschoten. Als Valérie zich door ze
nuwachtigheid verraadt en dreigt gevan
gen genomen te worden verklaart de pas
toor. dat hij den tranc-tlreur een schuil
plaats verleend heeft. Gevolg: het doodvon
nis voor den grijzen herder, dat door den
edelen commandant Von Görlitz, die alles
doet om hem te redden, zélf voltrokken
moet worden.
Dat is in ’t kort de z.g. ..geschiedenis."
Naar onze meening echter niet de hoofd
zaak van dit stuk. Die zit o.a. meer in de
schildering van enkele karakters.
Eerst de pastoor. Een nobele figuur, wiens
liefde vér uitgaat boven geloofs- of lands-
verdeeldheid.
HIJ geeft naar ’s Meesters woord zjjn le
ven voor zjin schaapjes; zjjn gesprekken
met von Görlitz, waarin hij zoo fjjn en zoo
juist het egoïsme als oorlogsoorzaak gee-
selt. zjjn het hoogtepunt van dit In wezen
anti-oorlogsstuk.
Er zou over deze pastoorsfiguur zjjn te
twisten. Het heeft altijd succes een katho
liek geestelijke ten tooneele te brengen, die
alle dogmatische en moraalafwjjkingen
voor niets telt en zich alleen houdt aan het
hoogste gebod: de liefde. Zie bijv, ook den
pastoor uit „Merjjntje Gjjzen". Iets anders
is echter of een katholiek met zoo iemand
wel gehel en al vrede kan hebben. Enfin, 't
is hier de plaats niet, daar in den breede
over uit te wijden.
Naast den pastoor is von Görlitz de hoofd
figuur. Hjj vertegenwoordigt den mooien,
edelen mensch aan de overzijde bij de
Pruisen.
Om deze lichtende groep nog beter te
doen uitkomen, heeft de schrUver, de heer
D. H. Schaffer, gezorgd voor voldoende
schaduwpartijen, eerlijk over belde kam
pen verdeeld. BU de Franschen is het de
malre, die enkel levend voor zUn haat,
jonge en onmisbare levens opoffert, en die
zonder aarzelen het levensoffer van den
pastoor aanvaardt om zUn schuldige doch
ter te redden. In het Duitsche kamp heet
die schaduwgever luitenant Stein, de barsche,
oorlogslievende. mllltairistlsche Pruis.
Ten slotte nog iets over het spel. Wil uien
een bewUs, hoe diep dit gezelschap het pu
bliek onder den indruk wist te brengen?
Toen aan het slot de pastoor het aandoen-
Hik afscheid van zUn kamer nam en wegge
leid werd en gefusilleerd, het stuk dus
was afgeloopen duurde het wel een mi
nuut, alvorens het gebruikelUke applaus
losbrak. Dat zegt genoeg.
Tot dit succes hebben allen bUgedragen,
zoodat namen noemen wel wat gevaarlUk is.
Toch zUn er enkelen, die wel gememoreerd
mogen.
Berghegge was als pastoor in één woord
prachtig: gevoelig spel, zonder overdreven
sentimentaliteit. Frans Münnichmann was
een bUzonder goed type van den krachtigen.
haatdragenden boeren-burgemeester. Zijn
stem is te benUden!
Dio HuUsmans beeldde von Görlitz uit.
juist zooals de schrUver dien geteekend
heeft: plichtgetrouw militair, die echter
zUn menschelUkheid niet verlo-
hebben alle
principe zal
seker navolging in andere landen vinden
In Nederland zou een en ander op dit ge
bied nog wel verbetering behoeven. Vader
landers. hoe nationalistisch dan ook, die
Blécourt of Kakowski of Mayer heeten
worden eenvoudig gedwongen van naam te
veranderen. Ze moetgn Jansen. Pietersen.
Klaassen. Gerritsen. MeUer heeten. Vinden
ze dat niet deftig genoeg, dan desnoods:
Koenen. Van Dalen. De Vries of Te Winkel
Willen ze liever geen woordzifter zUn dan nog
net op het randje af: Kuiper, Smit, Bakker
of Slager. Deze categorie kan dan nog uit
gebreid worden met de volgende bloemle-
Tïr.v: Schoenmaker. Timmerman. De Wit
De Ruyter, Hals, Steen. Koster. De Gruyter
Heyn. SnUders, Van DUk. Gent en Loos. Al
deze namen hebben beteekenls. voorzoover
ze geen beroep aangeven, doen ze aan groote
Nederlanders denken.
Ja maar, als we de zaak nu eens goed
bekijken, wordt het toch hoog tUd. dat we
de Hongaren volgen.
Daar heb je onze luchthelden: Thomas
sen 4 Thuessink V. d. Hoop. Lieve men-
■chea, dat gaat niet.. fort, naar Binnen
landsche Zaken om een beteren „van”.
Ona. nationale kraan in de paardensport:
P-lud de Montagne. Toe nou fort, naar
Den Haag.
Onze groote Nederlandsche komiek: Bu-
zlau! Dat is geen Hollandsche naam. Je
kunt hem ternauwernood zonder fouten
acnrUven. Naar ’t Ministerie
Waarom heet Zus Braun, niet doodge
woon Bruin? Waarom schrijft de Commis
saris der Koningin Röell? Waarom heet
minister Ruys de Beerenbrocck en waarom
niet gewoon -broek, zooals wU dat In Hol
land gewoonlUk zeggen?
WerkelUk, er zou nog heel wat moeten
reranderen. als onze minister van Binnen
landsche Zaken geheel en al Hongarije
wilde volgen.
Nee maar, dan moet ge onzen Nederland-
schen adel eens hooren! Nationale namen:
Schmidt auf Altenstadt, Van Puttkammer
Von HompeschRtlrlch, Bols de Fërrières
etc.
Het zal niet moeilUk zUn een serie nieuwe
echt-HoUandsche namen te vinden. Daar
hebt ge b.v.: Bloemendaal tot Grasboter
Van Jansen tot Hetnekens. Baron Fokker
tot Pander tot Olieslager!
O, onze taal is zoo bloemrijk
Khoon.
Hongarue heeft den eersten steen gelegd
Heusch, we voorzien, dat Jansen en Klaas-
aen en Pietersen hun namen weer op de
deur durven schroeven en dat ze een premie
krijgen uit patriottische overwegingen.
De minister behoeft slechts te spreken.
K. K. Vrouwenbond Woensdag vierde de
R K. Vrouwenbond zjjn patroonsfeest J3t.
Martha". Des morgens naderden tal van le
den onder de H. Mis tot de H. Tafel. Des
avonds te 7 uur werd een Lof met preek ge
houden, waarna vele leden zich vereenigden
in ’t Gezellenhuis.
Mej. L. Klaver presidente, opende met een
woord van welkom, in ’t bijzonder tot den
ZeerEerw. Adviseur, Pastoor J. C. van der
Loos, deze feestelijke bijeenkomst.
Hierna hield Z.Eerw. een opwekkende toe
spraak tot de aanwezige dames, waarin hjj
den wensch uitsprak, dat men met evenveel
ijver en ambitie de werkvergaderingen als
de feestvergaderingen zou bezoeken. Tevens
spoorde Z.Eerw. allen aan evenals de man
nen. getrouw de bijeenkomsten der H. Fa
milie te bezoeken. Daarna zong de heer
Götz, begeleid door mej. Klaver aan de
piano eenige aardige liederen, waarna door
een damestooneelclub een blijspel: .Jetje
zonder zenuwen" werd opgevperd.
Dit blijspel voldeed alle dhmes ten zeer
ste.
Met een dankwoord aan allen voor 't wel
slagen dezer feestvergadering, sloot de pre
sidente de goedgeslaagde bijeenkomst.
HuUsmans
zooals de
plichtgetrouw
daardoor
ren heeft.
Jan Grefe als den onbezorgden jongen
Frowald. Ludzer Eringa als franctireur Mar
cel en Ferdinand Koolberger als Steln,
vertolkten hun rollen zeer verdienstelük.
Uiteraard speelde het vrouweHjk element
niet zoon groote rol in dit stuk. Wat ech
ter gtgeven werd, was keurig. Bethy Hooij
gaf zoowel in haar rol van vrouw Brospard
als in die van de huishoudster Marianne
fijn spel te genieten José Berghegge ver
tolkte bUzonder gaaf en voor zoo’n jong
meisje met opmerkelUk diep gevoel, de
moeilijke rol van Valérie.
t Was iets beter v.-„.
aan de door Alcmaria
seerde openluchtspelen.
iniH^»toCh’ hoe komt het- dat dR mooie
luit XhX?’ze v v v' eisenlUk ak mls-
de d moet word«n? Waar bleven
stad tXme'n A'Cmarla ln
de vooA^ni?. dle,.voor als niets
ae voorstelHngen konden bUwonen’
b‘even vooraI de tUdelUke
00,1 kom' wie even onzen Mu-
ziektuin kent. weet, dat het al heel erg en
uit een onmogelUken hoek moet stormen,
uil men er daar last van hebben. En dan
nog. juist het minder goede zomerweer had
badgasten de gelegenheid gretig moeten doen
ingrijpen, om een avond fn de stad ge-
makkelijk te bereiken en te betalen ontspan
ning te zoeken
Ons inziens hebben de experimenten van
Alcmaria, droevig genoeg, dit bewezen: stad
genoot nóch vreemdeling gevoelen behoefte
om in den zomer eenvoudige, maar goede en
eerlijke tooneelkunst te genieten.
WU vreezen heel erg. dat Alcmaria door
dit dure leergeld dezelfde conclusie zal
trekken. Het is niet de eerste maal, dat een
dergelUk pogen van deze vereeniging om
eigen menschen èn vreemdelingen Iets goeds
te bieden, schipbreuk Ujdt!
Enfin, één motorrace in het ..hochseisoen,"
zoo een met flinke sensatie, en de duizenden