a.
I
s
I
a9
S"
'?st
S I
9
I
344
'ADEL
J
r
ELCK WAT WILS
TREKJES
De
A
FSl
De ter dood veroordeelden
DAMRUBRIEK
VRA GENBUS
ONDERWIJS
PA NDOER-RUBRIEK
BOEKBESPREKING
Als een commandant niet musikaal Is
Wie Is Mister Zero?
GELENGD NIEUWS
-
Het nieuwe jaarboek van bet
R. K. Onderwijsbureau
Amy Johnson's oogen
Door verschiUende oogen gezien
Volks
Bijl
su,
Wffik
''*1.
BROUWER’S Meubelmagazijn
LAAT 183
Let op den witten winkel
2. j BE
V
WA/ 1/ EM BLUFT
JCMAEMMEPARATIC
UWAOHtt ACMTCBDAM M
6LKMAAP iTuutr .cViW.t
WW.
ZOEKT GIJ
goede Meubelen, Bedden
en Matrassen Koopt ze
bij een vakman.
ma
I
(Uit het practische spel)
zoo over.
MISÈRE OUVERTE IMPERIALE Praat je)
Probleem No. 470
Het vierde wedstrüdprobleem
hier
Bern r
Het
Vraaptnk No. 466
„Aangewezen"
PANDOEREN
661
(vervolg)
nut,
maakt
(Wordt vervolgd).
HU
tooneeUt-ukken
tooneelschrijver te
tegen
geble-
werk
z’n deel
O. K.
4
A
zijn. Bovendien 10 maal 10
verdeeld is ook 100.—.
Alle correspondentie deze rubriek betref
fende, gelieve men te zenden aan P. Olgers,
Haarlemmerweg 107, Amsterdam.
Men wordt Stichter van dit Missiehuis door
meens of bü gedeelten 100.— te schenken.
was al drankbestrijder in de tjjd.
dat je er nog „op aangekeken werd"
VRIJDAG 22 AUGUSTUS 1930
Probleem No. 530 van Louis Meriau te
Rouaan (Fr.).
’n bruine Capuctfn op
de „wereld" kende hem
Zwart
19:28
28:37
25:34
13:24
22:33
Het jaarboek 1929—1930 van het R^
verschenen
De „Bangkok Times” schrijft:
Indien Miss Amy Johnson in de toekomst
heer
van
heer
I
Zwart
29-33
33-38
48- 43
43-49
49- 40
40:49
49:21
Stand
Zwart 13 schijven op 2 3 11 12 13 15 19
20 23 24 26 30 en 35.
Wit 13 schijven op 27 28 32 33 37 38 39
41 43 44 47 48 en 50.
Wit speelt en wint.
WW,
I l.f
W"-.
Stand
Zwart 11 schijven op 1 5 9 tot 12 15 16 18
21 en 26.
Wit 11 schijven op 20 24 25 27 29 31 37
39 42 43 en 48.
Wit speelt en wint.
Oplossingen en correspondentie te zenden
aan den Damredacteur, Hof 6. Alkmaar.
Oplossingen van de problemen No. 526529
in te zenden tot 25 Augustus.
Zijn
honderd
wijzers.
Er zal moeilijk
noemen
kleine giften ook zeer welkom
over langer tijd
Wtt 10 schijven op 25 28 32 35 37 43 45
46 48 en 50.
Wit speelt en wint.
Partüstand No. 469
van Marius Frabre te Parijs (wereld
kampioen 192628)
vonden dikwijls
bewonderaars tegen honderd af-
in Hmut album inct pcxsiuxipsds bl&ctert» .zaI
zU reden hebben zich te amuseeren. In Cal
cutta beschreef men haar als jaeo. knappe
blonde met dansende lichtbruine oogen”. In
Singapore was zij veranderd in een „brunet
te met heldere doordringend blauwe oogen
en gekleed in een khaklbroekje van een ge
makkelijk, bijzonder ruim model. Een ander
blad te Singapore zegt, dat zij blauwe oogen
heeft, waarin de zucht naar avontuur schit
tert. Weer een ander blad beweert, dat zij
met zoo weinig bagage reisde, dat zU op elke
étappe een khakl-shirt en een kort broekje
moest leenen. De „Straits Times" meldde,
dat zfj bij haar landing te Singapore biscult-
kleurige golfkousen droeg. De ..Malaya Tri
bune" ten slotte verzekert, dat zij witte kou
sen aan had.
De 1
granun
*eid:
1. D
van ia
gelden,
of bete
een g
onder»
mand
DR is
nemen
J H
medede
•orden
Het 1
dat hie
ten gei
liederen
3. W:
dezüW
nister
progran
kelikc
denissei
geheel 1
teligieu:
spraken
het alg
minister
oog op
het ver
4. Ov
dat het
ma 's ga
leg met
worden
missie z
onuwpc
minister
schen h
Th.
•Jn
hebben gewijd aan wijlen
d. Wetering, over den groei
Stand:
Zwart 8 schijven op 8 9 13 14 18 19 23
29 en 1 dam op 47.
En hoe kon het eigenlijk anders?
Driekwart van z’n leven was er voor de
jeugd, voor de reine kinderzielen het
moet hem weinig gekost) hebben kind met
de kinderen te zijn.
Hij had de jonge
Huisk. ameubl. los-r.
Eiken dress, en buffetten vji. 32.50
Ledikanten, Vloerzeilen en
Kleeden
Met garantie en Franco huis
tb R.K. Kerk, ALKMAAR
zien schrijven dat
geworden is. Ze
ik maar voor een 10de deel Stichter."
Hoogachtend,
N. N.
De coi
schriller
herhaalt
feurs en
te achtei
Deze c
ren der i
AccUnzei
Marecha
en eenii
daarvan
dryfsaut
Minister
herorden
last, de
einde koi
bewijs tei
teelten, d
contrölee
chMiffeu:
op hetze
gehouder
streek is
hinder g
via Wint
auto vier
Enschedé
Groen lo
In Dul
een motc
van belt
een gekle
ruit van
teeken. d
tröleerd.
Ditaelft
Isnd gevi
lang tal
tróle heb
elkaar pi
schrijfwijze geen weet heeft ’n werk als
van een nieuw, tweede leven.
En met dit laatste werk begon z’n reis
naar de Goddelijke Comedie
Pater ServatiusOe zult géén .gene
rale repetitie” hebben noodlg gehad.
I In de 1
I blad „N
I schrift d
I wij allere
I van de r
I meene le
I 9 Juli j 1
I gen een
I ming.
I .Wat de
I deed ge<
I doch duic
I durende
I „De co
I Ten toons1
I wekkend
blad „Or
Stroomve
I heer bela:
terwijl de
men afbe
I bet gesch
In „Tai
wordt on
op welke
zake van
schillende
ten aan;
landsch f
slotsom,
breiding
Fabrikaat
alle bemc
derlandsc
zich op e
„Nederlar
ren.
Vervolg
omtrent
vereenigii
paalde vo
▼«n Nede
de vereen
ve opgen<
deling vai
Jen kunm
In „De
hebben
dustrie"
strubbelin
den opgei
tot een di
deren, he
wanneer
houding i
sterk
ding ais
kunnen o
Mike houd
Benomen
i'arheuger
landsche
°°k comn
BeMagi
zielen van heel de we
reld wel om zich heen willen verzamelen,
om ze, met al de kracht die in hem was.
te beschermen tegen t opspattend vuil
in woord, geschrift en toonéelwerk was hjj
de Engelbewaarder der Roomsche Jeugd
de zwoegende gids op 't moeilijke pad
naar de volwassen leeftijden duizend
wakkere degelijke huisvaders danken hem
n eerlijk, gelukkig. waarachtig-Katholiek
gezinsleven.
Pater Bervatius schreef ve?l en velerlei
tooneelistukkende meeste waren be
doeld vóór en te spelen dóór de jeugd
z’n paedagoglsche kabouterstukken werden
die iets moois heeft gemaakt en heel erg
teleurgesteld is als z'n werk wordt afge
keurd.
Onder degenen, die wél z'n werk, doch
niet z’n persoon van nabij kenden, waren
er. die hem aanmatigend vonden en nog
meermaar ’t kind in hem was zoo
We zaten naast hem bü de eerste op
voering van z’n tooverspel: „De straf van
de oude heks” te Bergen op Zoom. Hjj
sloeg zich op de knieën en klapte met de
handen van uitgelatenheiden z'n lach
was de lach der jeugd rondom hem
Toen ontdekten we z'n kinderlijke voldoe
ning over z’n werken al de vele nage
lezen brieven, van vroeger, van later zeggen
het ons: 'n groot kind in de gunstige be-
teekenis.
hen me
succes.
JaPater Servatius was als "n kind...
En daarom begrepen velen hem niet.
Er was eigenliefde in hemmaar het
was de zelfgenoegzaamheid van 'n jongen,
deren, die 1 heel wat beter weten dan ik,
zeggen 1 ookUw oude stijl, althans
wat de drama’s betreft, past niet meer in
onze tijdwe moeten het volk een
andere smaak te proeven gevenwe moe
ten het opkweeken voor 't betere
„Och" schreef hjj dan 4k
brief voorlas.
En het is zoo echt waar! Er zijn vrienden
van wie ik zelfs sinds October 1925 nooit meer
iets gehoord heb. Dat is wel een beetje lang
voor vrienden om van elkaar verwijderd te
blijven. Als nu eens vele van mijn oude vrien
den, tot aanmoediging van nieuwe, een kleine
repetitie hielden, wat zouden we er hier wel
bjj varen!!
St. Bonifacius-Missiehuis
Hoorn, pastrek. 120937.
FATHER LEFEBER,
Directeur
trok, waarin bet
toeschouwers
'n spel van
de góéde les ta de lach en
..Per vliegmachine naar
OPLOSSINGEN
Vraagstuk No. 465
Eindspel van Lamarre (Frankrijk).
Stand:
Zwart 2 schijven op 5 en 29.
Wit 3 schijven op 12 16 en 50.
Oplossing
Wit
12-8
8-3
3-26
26-48
48-31
50-44
31-27
16.27 gewonnen.
Een eenvoudige eindstand met aardig
dwangspel. In deze studie had de zwarte
schijf op 5 voor het grootste gedeelte tij
dens de afwikkeling meer passief een rol te
vervullen. De activiteit begon pas met den
wedloop naar dam tegen de witte schijf op
27. Met deze race wist wit juist op tempo
te winnen.
met de me-
dedeeling. dat hij weer met plannen rond
liep voor iets anders
„Droomland" is t laatste
ven
't Land van zjjn droom en is nu
gewordenwant heel z’n leven is een
lange arbeidsdag geweest voor de Hemel
(uit de partij ScholtesSoeteman)
Stand:
Zwart (Soeteman) 15 schijven op 3 8 11
12 13 16 tot 22 24 25 en 27.
Wit Scholtes) 15 schijven op 26 29 31 33
tot 40 42 43 45 en 48.
<We willen even opmerken dat de vorige
cijferstand van dit vraagstuk juist was).
Oplossing;
Wit
29-23
37-32
34-30
39:19
33-28
32:2 (dam) gewonnen.
Vraagstuk No. 468
van M Lecompte (Frankrijk).
Onder dit opschrift wijdt het „Journal des
Débats” een beschouwing aan bet steeds toe-
nrtnende aantal auto-ongehikken met doo-
dehjken afloop, waaraan vooral in den al-
lerlaatsten tijd nu allerwege in Frankrijk de
vacanties aan den gang zyn en de auto's bü
duizenden uitzwermen, vele menschen ten
offer zijn gevallen.
Wat zou men zeggen, wat zou men boeren,
vraagt het Journal des Débats indien spoor
wegongelukken lederen dag evenveel slacht
offers maakten als de auto’s. Het parlement
zou op zijn achterste bcenen gaan staan,
het zou interpellaties regenen op het bureau
van de Kamer; er zouden niet genoeg voor
stellen gedaan kunnen worden om parle
mentaire inter-parlementaire. extra-parfe-
mentaire commissies in te stellen, die zouden
moeten onderzoeken wat de oorzaken dezer
ongelukken waren. Hetzelfre zou geschieden
b|j een epidemie.die vergelijkbare verwoes
tingen zou aanrichten. Thans niets van dat
alles De openbare meening trekt tich nau
welijks iets van het verschijnsel aan: ieder
een begéaaft de zijnen; de fiscus int de suc-
ecssie-rechten en de garagehouders herstel
len de wagens. Wij zullen niet zeggen, dat
iedereen tevreden Is, maar iedereen schijnt
te berusten. Men doet alsof men stond te
genover een gevaar, dat onze verdedigings
middelen te boven gaat, een gevaar,
evenmin naar onze inmenging luisterend als
een aardbeving, of de uitbarsting van een
vuurspuwenden berg.
- Aan den eehen kant is deze opvatting het
resultaat van de geringere waarde, welke
er sedert den oorlog aan het menschelbk le
ven wordt gehecht. Na de slachtingen, waar
van de wereld gedurende meer dan vier
lange jaren het verschrikkelijk en dageljjksch
schouwspel heeft gehad, hecht men minder
beteekenis aan de slachtoffers van hun eigen
onvoorzichtigheid of zelfs van de onvoor
zichtigheid van anderen. Zoolang zij niet de
astronomische aantallen zullen bereiken, die
onze gevoelsfacultelt hebben afgestompt, zul
len de slachtoffers van het verkeer vrijwel
als een te verwaarloozen fractie worden be
schouwd.
Men zal circulaires opstellen, veeleischen-
der zijn ten opzichte van het rU-bewijs, we
gen verbeteren, uitrichten vrijer maken. En
dan? Dan zullen er nog. meer ongelukken
voorkomen, omdat er dan alles ral sfjn ge
daan om buitensjxirige snelheid gemakkelij-
ker en niet orrf die zeldzamer te maken. Den
dag. waaroji onze wegen volmaakt zullen
zijn, recht en zonder iets, dat het uitzicht
en het rijden belemmert, dien dag zal 't
minder gevaarlijk zijn honderd kilometer per
uur te rijden.
Vandaar dat
rijden
A heeft sch. 7 en 9. h. 6. 7, boer en heer,
kl. 8. R. 8.
B heeft sch. 8, vrouw en heer, kl. boer en
heer. R. 7. 9 en aas.
C heeft h. 8. 9 en 10, kl. 9, 10 en vrouw,
R. vrouw en heer.
D heeft sch. 10 en boer, h. vrouw en aas,
kl. 7 en aas, R. 10 en boer.
Ktjkkaart sch. aas, troef klaver. A speelt
kl. 8.
De oplossing van probleem No. 465, het
tweede wedstrijd-probleem. is:
le slag A sch. 8. sch. boer, sch. 10, sch. 7.
2e slag B sch. aas, sch. 9, R. aas, R. vr.
3e slag C h. 8. h. vrouw, h. 9, h. aas.
4e slag B h. heer, kl. 10, R. heer. h. 7.
5e slag B h. boer, sch. heer. R. boer. h. 6.
6e slag C kL 9, kl. vrouw, kl. 7. kl. 8:
7e slag D R. 9, R. 7, kl. aas, sch. vrouw.
8ste slag C R. 8, kl. boer, R. 10, h. 10.
Goede oplossingen ontvangen van de
dames R. Brinkman. Halfweg, en J. van
Ursem, Dijkgraafstraat. Alkmaar, en de
heeren H. L Schaap, Woifpod. J. Back4
huls,. Nieuwpoortslaan, D. van der Linden,
Rochdalestraat. en A. van Vliet. Duiven
laan allen te Alkmaar; O Luc. Gooi,
Mamixstraat, J. ten Bouhuis, J. M. Kem-
perstraat en O. Berghuis. Jacob Catskade,
allen te Amsterdam; H. de Jong, wester-
weg. Nieuwe Niedorp, Simon Schüyt, Meer
straat, Beverwijk; J. G. Ottenhof, St. Bavo.
Noordwijkerhout; S. Moerkamp. Egmond
aan den Hoef en J. Groot. Vooruitstraat,
Purmerend.
opgevoerd tot in de meest verlaten hoekjes
van Nederland en Vlaanderengingen
zelfs in andere talen de grenzen over
Aanvankelijk werd z'n werk beheencht
PATER SERVATIUS
„Als ik dood ga dan lees je ’t in de
krant.. gelegenheid om je te schrijven
of te laten schrijven dat 'k ziek ben, krijg
□r met12 oen er ineens uil
Dat was z’n afscheid toen ik feem ’n paar
jaar geleden bezocht in Breda.
Uitwendig was z’n figuur nog^forsch en
tot veel in staat.
Maar van binnen smeulde de lont, die naar
”t hart lieplangzaam, maar onverbidde-
I4’ zeker vrat de vonk zich de weg’t
was een kwestie van tijd
y’X een dozijn brieven ongeveer zal ’k
nadien van hem ontvangen hebben een
van de laatste was n kinderlijk-enthou-
siast bericht over T schitterend geslaagde
opvoering van z’n jongensstuk: .J’er vlieg
machine naar Droomland’’..^., met de me-
Vr.Hoe moet men een konijnenhuid be
reiden
Antw.Span de huid met den vleesch-
kant ^iaar boven op een plank (met punai
ses aan den kant vastmaken) en schaaf
met een mesje alle velletjes cn vetdeeltjes
vcorzicbtlg al. Los daarna twee theelepels
aluin en een theelepel zout op in een kopje
water en wrijf met deze vloeistof d:n
vleeschkant flinl in. Laat een dag zoo s-j n
en schaaf daarna weer de ’.eUetjes af. Wrijf
weer met de vloeistof in, laat weer een dag
inwerken en her ha „1 het afschaven. Als dan
het huidje schoon is. haalt ge het van het
plankje en klopt, om het soepel te krijgen,
met een hamer aan den haarkant.. Het soe
pel worden kunt ge nog bevorderen door den
vleeschkant met een stukje ongezouten
boter flink in te wrijven en te kneden.
Vr. I: Mijn zoon is vier jaar geleden in
Den Haag gestorven. HU liet toen een vrouw
en een meisje van 3 maanden achter. In die
4 Jaar is er nooit geen werk van gemaaxt om
een toeziend voogd te benoemen. W.e ran nu
deze laatste functie bekleeden?
Vr. II: Moet men dat schrifteiljk asn den
Kantonrechter vragen?
Vr. Ill: Zijn ei nog kosten iun verbonden?
Antw. IWendt u tot den Knntcnrechter.
II en III: Ga eens praten op <le Griffie
van het Kantongerecht. Kosten zijn niet ver
bonden aan de benoeming van een toeziend
voogd.
Vr.: Hoe kan ik het beste vliegmieren van
de ramen verwijderen? Ze Komen telkens als
de zon op de ramen geschenen breft.
Antw.: Wij kennen die beestjes niet,
eenige middel zal zijn, dat u tracht uit te
vinden wat de oorraak is.
Vraag omtrent loten.
Antw.: Wij zouden er maar niet al te veel
op vertrouwen. Het is allemaal oplichting.
Wij ontvingen een keurig uitgevoerd boekje
..Filmen en fotografeeren in de Tropische
Rimboe" door H. F. Tillema, waarin de
schrijver zijn ervaringen over filmen en foto
grafeeren in de tropen heeft beschreven.
Er blijkt duidelijk uit, dat de schrijver
nauwkeurig de invloeden van het klimaat op
hgt film- en fotografeermaterlaal heeft ge
observeerd, zoodat dit werkje voor amateurs
en misschien ook beroepsoperateurs een
zeer nuttige handleiding kan zijn.
Uit alles blijkt de eerlijke bedoeling welke
bij den heer Tillema heeft voorgezeten, om
zooveel mogelijk, zuiver documentair het le
ven in de Buitengewesten van den Indischen
Archipel bekend te maken, zonder te letten
op de eischen, welke het btoscoop-pubiiek
aan een film stelt. Of dit echter het resultaat
zal opleveren, dat de schrijver er van ver
wacht, betwijfelen wij sterk. Immers, door
deze methode bereikt hij slechts een uiterst
klein aantal menschen. daar de massa min
stens verlangt in een bioscoop volgens hun
opvatting aangenaam te worden bezigge
houden. Voor t*ar verdient het dus onge
twijfeld aanbeveling ook gewoonten en han
delingen die op „hoogtijden" plaats vinden,
in een film op te nemen, zoodat de interesse
voor het geheel er door verhoogd wordt. Dat
dit mogelijk is. zonder aan de documentaire
waarde iets af te doen, integendeel, haar nog
aanmerkelijk verhoogt, bewijzen o.a. de on
langs uitgekomen MAHA-CYCLUS der N. I.
F. M. productie en de verschillende UFA
cultuur films.
Dit zij terloops opgemerkt. Overigens is dit
werkje, dat met keurige illustraties is ver
lucht en dat blijkens opschrift werd overge
drukt uit het Augustusnummer van het tijd
schrift .Jied.-Indië Oud en Nieuw", zooals
gezegd, een goede hulp voor hen die in de
tropen willen fotografeeren of filmen.
De~ vorige week hebben wij gezegd, dat
er ook wat geluk bij dit spel moet komen.
Wij hebben er ook op gewezen, dat men
onfortuinlijk kan spelen. Nu vinden wij
het altijd zeer aangenaam voor zoo n on-
fortulnlijken speler, als hjj ook eens iets
kan annonceeren. b.v. pandoer. Als ik met
zoo iemand speel en het geluk is aan mijn
kant, dan laat ik hem ook eens spelen.
Bijv. A is de onfortuinlijke speler, maar
eindelijk annonceert hij eens pandoer, B en
C passen. Ik ben D en heb ook een pan
doer, maar ze is niet zoo safe. Wel zou ik
het wagen, als A ook gepast had, maar nu
laat ik A spelen. Bij ondervinding weet ik,
dat A dan weer moed krijgt. Wij stellen A
niet voor als iemand, die begint te morren,
ais hij verliest, maar het is vervelend, als
men nooit eens iets kan spelen.
Nu zal men ons misschien toevoegen:
spel is spel en er moet uit gehaald worden,
wat er in zit. maarmen moet een
ander ook wat gunnen.
Door zoo het spel te beoefenen,
men het voor zich zelf en voor een ander
aangenaam.
Dan is het pandoerspel een waar genot.
achterstand nog is en hoeveel Katholieke
kinderen nog verloren gaan op de paden
van het neutrale onderwijs, omdat de finan-
deële gelijkstelling nog steeds niet verder
doorgevoerd is.
Natuurlijk ontbreekt ditmaal ook de „Spie-
ghel Histoiiel” niet, waarin melding wordt
gemaakt van het bezoek van Kard. v. Ros-
sum aan het bureau, van het bezoek van
de kath. Ministers Ruys en Verschuur, van
den dood van den Aartsbisschop.
Pater Case!anus venolgt zijn interessante
studie over de financieele gelijkstelling en
wel de financieele gelijkstelling tijdens het
intermezzo-kabinet-de-Geer. een bijdrage
welke 300 biz. van het jaarboek in beslag
neemt.
Rector B. H. Groot schrijft over de R. K.
Jeugdwcrkorganisatie in Nederland In 1929
Ook het R. K. bijzonder onderwijs in Oost
en West vindt in het jaarboek weer bijzon
dere vermelding waaruit blijkt dat ook daar
de groei van het onderwijs verblijdend toe
neemt. zelfs in het noodlijdend Suriname.
Verder biedt het jaarboek, dat weer de
duizend pagina's overschrijdt, belangwek
kende statistieken en gegevens over alle tak
ken van onderwijs.
Wie eenigermate op de hoogte wil blijven
van het onderwijs in Nederland, kan ook dit
jaarboek niet ontberen.
dat je er nog „op aangekeken werd" en
bespot door menschen, die zich daar thans
voor zouden schamen.
Hij trok van stad naar dorp, van dorp
naar gehucht, trotseerde elke weersgesteld
heidén liet z’n geluid gaan over bon
ded, vijfhonderd of duizend hoofdenen
z’n bezielend woord deed wonderen
het bracht vrede, rust, geluk in niet te
tellen gezinnen, waar de drank-duivel z’n
verwoestingswerk als geslaagt. beschouwde.
Veel bittere woorden moest hij dulden
Veel vijandige daden verdragen.
Maar hjj liet zich door niets en niemand
remmen in z’n strijd tegen het drank
misbruik en de gevolgen er van, die hü
rondom zich van nabij beleven
n tweede pater
men er honderd-vUftlg zal
mogen al honderd-uit praten over
drommels
goed, dat we met 't kleine beetje litera
tuur op de planken” zelfs de gezonde
honger niet kunnen stillen
Hjj wist het volk te grijpen, vast te bon
denhjj heeft van wan*„lmoedigen
stevige menschen gemaakthjj heeft er
velen een duw gegeven naar de Hemel.en
daar ging 't bjj Pater Servatius toch maar
om.
Maar de tijd ging veranderen
En in z’n schier koortsachtiee ijver
voor het heil der zielen, heeft Pater Serva
tius streng „tooneel-critisch” gesproken
da.i die tijd langs zich heen laten gaan.
Ik heb t hem meermalen gezegd: .Beste
Pater. Uw manier van schrijven moet ver
anderenik zeg dit niet alléénAn-
door ’n d rank bes trijdingstendenzeen
tcnder.z, die we in onze dagen zouden
moeten bestempelen met „overdrijving, die
schaadt”.
Maar in die dagen kon de drankellende
niet schril, niet walgelijk genoeg worden
voorgesteldze moest geteekend worden
In huiverfngwekkend-aangrijpende beelden.,
en niemand za! bij benadering kunnen zeg
gen hoeveel heilzaam werk de drankweer-
stukken van Pater Servatius hebben ver
richt. 't Is best mogelijk, dat ze op sommi
gen een averechtsche uitwerking hebben
gehad. maar dat is welhaast van elk
apostolaat te zeggen
cn 't er over eens zijn, dat het tooneel
van 'n kwart eeuw geleden er anders uit
zag dan dat van nu. En toen Pater Ser
vatius z’n eerste „drama's" en „treurspelen’’
schreef (die we na wellicht draken noe
men), was htj in x(jn genre al héél modem...
want wat er wès op liefhebberij-gebied. dat
moest het voor het meerendeel bij de
Servatius-stukken afleggen. Ik herinner me
nog zeer goed, dat twintig jaar geleden ’n
zeer ontwikkeld, bestudeerd persoon mij
vertelde, dat hjj drie stukken van P. Ser
vatius als 't ware in één adem had uitgelezen
en ze prachtig vond... dezelfde man kijkt
thans die stukken niet eens meer aan
En zoo is 't toch per slot van rekening
met alles.
Hjj was de volksschrijver, die geen studie
had gemaakt van de tooneel-techniek naar
’t klassieke voorbeeldhjj was als dui
dend anderen, die» 1 óók met de meest
oprechte bedoelinger en heilige ijver
deden voor de goede zaalken óók veel
goeds hebben gedaan aan zielen
We
literaire waarde.we weten
Een geheimzinnige weldoener van
New Terk
Pater Servatius overleden.
'n Kort berichtje van Franciscaansche
eenvoud.
Er zijn geen lange artikelen verschenen
in de bladen over wat hjj deedze had
den er kunnen zijnmaar hjj zou 't
zelf niet gewild hebben
Hjj heelt geen ridderorden gekregen
hij was; „maar"
bloote voeten
niet eens ..y
Er wordt geen graimonun.ent voor hem
gebeiteld’n zwart houten kruis wijst
de plek aan op 't kloosterkerkhof te Lange-
weg
Toch was z’n leven grooter dan van
menigeen, die na z’n dood in boek en
prent en standbeeld geëerd wordt.
overal rondom zich
moest in die dagen..
Mathew wilde hjj wel zijn.
Rust kende hij nieten als hjj in z’n
kleine cel ’t eene vel papier na T andere
vol schreef, dan wist hij van tijd noch uur
en de nacht verraste hem niet.
Kinderlijk-enthousiast »ei ik schreef
van fn jongsteen laatste
Jaren geleden woonde de plaatselijke com
mandant van een kleine garnizoensplaats
een uitvoering bij. die gegeven werd door
het muziekcorps van zijn regiment. Tot
zijn groote verwondering zag hij. dat drie
leden van het corps gerulmen tijd zonder
iets uit te voeren tegen een balustrade
stonden te leunen, terwijl de overigen druk
aan t blazen waren. Toen de uitvoering
geëindigd was. Het h ij den kapelmeester bij
zich komen en vroeg naar de namen van de
drie muzikanten.
Den volgenden morgen werden de drie
mannen bij den commandant ontboden.
.Jullie hebben gisteravond je plicht ver
zuimd". schreeuwde hU hun toe. „Niks heb
ben jullie uitgevoerd en alles overgelaten
aan je kameraden. Waarom deed JU niet
mee?" vroeg h|j aan den hoornblazer, die
het dichtst bij hem stond.
„Ik had honderd twaalf maten
commandant", was 't antwoord.
„Wat rust? Je hoeft niet te rusten, als
je kameraden werken. En JU?" vervolgde bü
tot den tweeede.
„Ik had pauze, commandant.'
..Zoo, de een rust en de andere pauze en
jij" tot den derde „jij had zeker ook
niets te doen? Om te rusten en te pausee-
ren hoeven jullie niet op de markt te ko
men. Alle drie acht dagen provoost. Ik zal
jullie dat luieren wel afleeren
De muzikanten probeerden zich te ver
dedigen. doch er werd niet eens naar hen
geluisterd
Toen de kapelmeester van het geval hoor
de, haastte hi> zich naar den commandant
om deze de zaak op te helderen, hetgeen
hem heel wat moeite kostte, want de com
mandant kon maar niet begrijpen, waar
om de werkzaamheden in de muziek zoo
ongelijk verdeeld werden. Dat moest een
einde nemen, zei hij. Die niets te doen had,
moest zijn kameraden maar een handje
helpen. In alle geval konden ze dan wel op
de trom slaan, dat klonk nog wat voller
ook. Op die voorwaarde wilde de comman
dant de drie schuldigen ontslaan van
straf.
De geschiedenis vermeldt niét, hoe de ka
pelmeester dit heeft weten klaar te spelen.
een
zijn, over wiens werk zoo uiteen-
loopend werd geoordeeld.
Persoonlijk kunnen we niet met al z’n
stukken „wegloopen".
Dit zijn geen woorden tot iemand, die
zich niet meer verdedigen kanwe heb
ben ’t hem bü z'n leven precies zoo gezegd
en dan was er weer z’n naïef-verwonderde
glimlach, die vroeg: ..waarom dan toch?"
Hü begreep dat nietze waren en wer
den toch overal met zooveel succes ge
speeld
We gingen er dan maar niet te diep op
inwant we hadden toch ook eerbied
voor z’n eerlük-bedoeid werk, dat speciaal
voor t Katholieke volk geschreven was en
zoovelen van dat volk tot betere menschen
had gemaaktdat kan niemand tegen
sprekende manier waaróp zal wel
Altijd ’n punt van besprekin, blijven.
Maar als we eerlük willen blüven, dan
moeten we toch ook beginnen bü 1 begin
,.Ik heb u nog nooit
iemand tweemaal Stichter
denken zeker: Ik heb een paar jaar geleden
J 10°-gegeven, en ben nu voor de rest van
mün leven van Patertje Liefhebber af. Ik
zal zijn stukjes nog wel eens lezen zoo nu en
dan. in de heilige overvtulging dat dat ge-
v®arlijke goedje de portemonnaie geen kwaad
meer kan doen, want een paar jaar geleden
heb ik mij al door Pater Liefhebber laten
inenten.
Maar, Father, ik denk er niet
hoor. Ik zeg zoo tegen mün vrouw: ,,’t Wordt
tjjd dat wij weer eens wat doen en daarom
stuur ik u maar weer 100 enz. enz.”
Deze brief is mij uit het hart gegrepen
Wat is dat raak! Ik had het niet beter kun
nen zeggen. En dan de daad bü het woord
voegen, ziet ge! Ik weet zeker dat die vrouw
trotsch op haar man geweest is, toen hü z’n
Door de straten van New York, in de wij
ken der armen, ziet men dagelüks een jna-
geren ouden heer met een groote pet op on
glinsterend blauwe oogen in het frisch roo-
de gelaat, zijn ochtendwandeling maken. In
zün mond steekt een kort püpje. De talrüke
armelijk gekleede voorbijgangers groeten
hem eerbiedig. Vraagt men wie deze man
is. dan krügt men ten antwoord: Dat is
Mister Zero!
Meneer Niets.... Zoo noemt hü zich
slechts. Maar hoe deze geheimzinnige man
elgenlük heet, weet niemand. Zün afkomst
en verleden zijn als door een ondoordring
baar waas omgeven. Mister Zero laat ztch
niet fotografeeren en de verslaggevers kun
nen hun notitieboekje wel thuis laten, ais
ze hem willen uitvragen. Beleefd, maar be
slist, wijst hü iedere vraag yan de hand.
Eens fluisterde men. dat Mister Zero een
voormalige kolonel uit het nationale leger
was een verstokt vrügezel. Maar tot dus
ver heeft men dat niet kunnen bewüzen
Eén ding is echter zeker: deze man is een
groot vriend van de noodlüdende mensch-
heid. Hü heeft zich het lot aangetrokkén
van de zwervers, de hongerlüders. dakloo-
zen en werkloozen.
Kort na den wereldoorlog dook de naam
Zero voor de eerste maal in het openbaar
op. Toen stichtte hü met eigen middelen
een bescheiden toevluchtsoord voor dakloo-
zen in een leegstaand huurhuis in het Oos
telijk deel van New York. Voor dit doel of
ferde hü zijn geheele vermogen. In zün
stichting mag ieder zoo vaak komen als hü
maar wil. Niemand zal den naam van den
gast vragen. Na zün komst moet hü zün
K.
Centraal Bureau voor Onderwijs en 'Op
voeding is, gelijk gemeld, verschenen en
zooals ook in vorige jaarboeken, bevat dit
weer een .verzameling van interessante leer
zame gegevens.
In zün voorwoord, aan het tweede lus
trum gewüd, schrijft de directeur Dr.
Verhoeven, na eerst een piëteitvol
Memoriam" te
Z. D. H. Mgr. v
van het büzonder onderwijs in het tijdperk
1920—1930.
We ontleenen daaraan het volgende:
Katholiek büzonder onderwüs werd
te lande gegeven:
Op 1 Januari 1922 aan 669 Bewaarscholen
met 74.899 leerlingen;
op 1 Januari 1930 aan 938 Bewaarscholen
met 93.414 leerlingen;
op 1 Januari 1921 aan 1264 Scholen voor
Lager Onderwijs met 7.887 leerkrachten en
255 358 leerlingen;
op 1 Januari 1930 aan 2354 Scholen voor
Lager Onderwüs met 12.474 leerkrachten en
416 363 leerlingen:
op 1 Januari 1922 aan 29 Nüverheidsdag-
scholen met 392 mannelüke en 2450 vrouwe
lijke leerlingen;
op 1 Januari 1930 aan 44 Njjverheldsdag^
scholfko met 328 mannelüke en 7429 vroilwe-
lijke leerlingen;
op 1 Januari 1922 aan 9 Land- en Tuin-
bouwdagscholen met 318 leerlingen;
op 1 Januari 1930 aan 27 Land- en Tuin-
bouwdagscholen met 1496 leerlingen;
op 1 Januari 1921 aan 12 Middelbare
Handelsscholen met 521 leerlingen;
op 1 Januari 1930 aan 7 Middelbare Han
delsscholen met 335 leerlingen;
op I Januari 1921 aan 6 Hoogere Handels
scholen met 110 leerlingen;
op 1 Januari 1930 aan 5 Hoogere Handels
scholen met 138 leerlingen;
op 1 Januari 1931 aan 9
Gymnasia met 1011 leerlingen;
op 1 Januari 1930 aan 11 .Aangewezen”
Gymnasia met 1754 leerlingen;
op 1 Januari 1921 aan 15 .Aangewezen”
Hoogere-Burgerscholen met 1478 leerlingen;
op 1 Januari 1930 aan 20 .Aangewezen”
Hoogere-Burgerscholen met 2799 leerlingen;
op 1 Januari 1921 aan 8 Lycea met
leerlingen;
op 1 Januari 1930 aan 13 Lycea met 2297
leerlingen
aan de Leergangen op 1 Januari 1922 met
505 leerlingen;
aan de Leergangen op 1 Januari 1930 met
800 leerlingen;
aan de Handelshoogeschool op 1 Januari
1928 met 41 studenten;
aan de Handelshoogeschool op 1 Januari
1930 met 79 studenten;
aan de Universiteit op 1 Januari 1924 met
116 studenten voor volledige opleiding en 51
voor enkele lessen;
aan de Universlteit op 1 Januari 1930 met
411 studenten voor volledige opleiding en
25 voor enkele lessen;
op 1 Januari 1922 aan 35 Klein-Semina-
ria en Latijnsche scholen met 4110 leerlin
gen;
op 1 Januari 1930 aan 53 Klein-Seminaria
en Latünsche scholen met 7101 leerlingen;
op 1 Januari 1922 aan 41 Groot-Seminaria
met 1651 studenten;
op 1 Januari 1930 aan 55 Groot-Seminaria
met 2480 studenten.
Dr. Verhoeven wijst er dan op. dat uit
deze cüfers blükt de bloei van het Katho
liek onderwüs, daar waar de financieele ge
lijkstelling is doorgevoerd, maar tevens dat
het pünlük te bedenken is, hoe groot de
word
te oud om nog „beschaving” te gaan le«-
renlaat me maar gaan zoovoor dié
pear jaar, dat ik nog te leven heb.”
Z’n kwaal dwong hem tot 'n zittend
leven maar hü kon niet werkeloos
blüvenen t tooneelachrüven was hem
een behoefte geworden. Hü schreef door
in z’n eigen verouderde trantwerd
nóg door velen bewonderd, maar moest ook
veel critiek verdragenook van nen die
maar dan óók weer in goede bedoeling
voor de goede zaak vergaten, dat critiek
nooit enkel breken, maar ook bouwen
moet
Hü schreef tot aan z’n dooddie ver
wacht werden toch nog zoo onver
wachts kwam
Z’n laatste werk was 'n spel vol jong
leven enojolüt... ’n klnderstuk, dat in Hel^
mond daverende zalen L
gejuich en gelach der jonge
de muren spatte
leering ookc_I
dóór de lach
Droomland”... nstuk, dat van verouderde
Huiskamer ameubl. m. leerd. 26.5é
Huisk. ameubl. m. moquette 87.56
Huisk. tafels, massief eiken 18.56
Huisk. ameuhl. los raam m. 1. 45.66
Huisk. ameubl. los-r. m. m. 55.00
handen en gezicht wasschen. dan krügt tu)
wanne soep en een flinke portie brood.
Slapen kan hü in een der veldbedden ta
de zalen. Om 6 uur 's morgens moeten alle
gasten het huis verlaten, maar niet zonder
eerst een hall brood meegekregen te heb
ben. In glazen kasten voor het toevhieht»-
oord zün lederen dag de lüsten met aan
geboden betrekkingen uit de kranten c«e-
hangen. Helaas biedt het huis met zyn
achttien slaapoalen onder en boven den
grond niet aan het afschrikwekkend groote
aantal daklooaen plaats. Tot dezen beboe
ren opvallend veel oudere mannm. In
Amerika telt namelijk de arbeider, wanneer
hü de veertig gepasseerd is, nauwelijks meer
mede. In de fabrieken zün biljetten opge
hangen: .Mannen ouder dan 40 jaar wor
den niet aangenomen". Zoo komt het. dat
reeds in de middaguren een bijkans on-
overzienlüke schare van trieste, derroie
wekkende figuren zwügend staat te wach
ten. Velen krijgen geen plaats meer, maar
een stuk brood schiet er altijd wel over.
Ondanks het geheimzinnig waas, dat Mis
ter Zero omgeeft, geniet hü aller vertrou-
wen. Vroeger gaven de beursbeden hem
groote bedragen voor zün stichting, maar
sinds de beurskrach in Wallstreet, komen
de geldsommen schaarscher binnen. Maar
Mister Zero heeft nieuwe middelen gevon
den. om aan contanten te komen. Hij gaat
eiken avond naar de Zeemanshuizen en
zamelt bü de matronen, die altoos goed-
geefsch zün, geld in. Onlangs is Mister Zero
een nieuwe actie begonnen, n.l. voor schoei
sel en kleeren voor zün beschermelingen.
Duizenden menschen heeft hü geholpen.
Velen blüven hem hun leven lang dank
baar.
Eenige weken geleden stopte voor bet te
huis een elegante auto, waaruit een keurig
gekleede heer stapte, die het bescheiden o
bureau van Mister Zero binnenliep. De
vreemde heer schudde hem krachtig de
hand en zei: „Daar ben ik weer. Sir!”
„Ik kan me werkelijk niet herinneren, u
vroeger ontmoet te hebben,” antwoordde
Mr. Zero verbaasd.
„Ik des te beter." sprak de onbekende
lachend. „U hebt me vroeger eens gooien,
maar onder heel wat minder gunstige om
standigheden. Vier jaar geleden werd ik
in uw tehuis opgenomen als een kommer
lijk en berooid man. Met uw hulp kon ik
den moeilüksten tijd van mün leven door
staan. Op een goeden dag las ik in een
krant een advertentie, waarin een ingenieur
gevraagd werd Ik kon niet persoonlijk sol-
liciteeren. omdat m'n schoenen stuk 4'aren.
Toen hebt u me in mün nood geholpen en
mü nieuwe schoenen gekocht bü een uit
drager. Ik kreeg de betrekking, werkte me
oAjoog cn thans ben ik de directeur van
een motoren fabriek in Detroit. Nu ben ik
wcergekomen. om u met interest terug te
betalen het bedrag, dat u voor mü uitgege
ven hebt."
Bü deze woorden overhandigde hü Mister
Zero een chèque van 20.000 dollar voor het
toevluchtsoord voor dakloozen.
