ONS BLAD
LEEKEPREEKEN
lo
I
I
fè
Jl
II
I
J
I
I
i
de
EURS
IB
il
I
I
4
i
E I
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1930
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 203
f 40
De Z.V.T. te Enkhuizen
Een warm einde van Augustus
Urker dag
RONDOM HET GROOTE GEZIN
>1
i
J
lV/OOA'N/1.4//57’È cAtet/WS
Brand te Spijk
Door de warmte bezweken
*1
De strijd in den aether
De scheepsbrand te Rotterdam
Een schrijven van het Episcopaat
Revolutie in Brazilië
Aanslag te Polen
Op den Sejmmaarschalk
De regeering is paraat.
ks i
Gezant jhr. dr. J. Loudon
L
-
Uitvoeringen R.K. Meisjes-
Gymnastiekvereenigingen
Ridder in de Orde van den
Ned. Leeuw
Z. D. H.
Mgr. J. D. J. Aengenent
De prae-adviezen voor het a.s.
Congres
Het Junkers-reuzenvliegtuig naar
Nederland
soy,
r ia
sater.
I: -BleJ
I
I
-
JGDUNO’s
XBAAl TABAK
i
te
Kon.
Ned. Middenstandsbond
Geen bouw van zenders door de
A. V. R. O. -
JOH. LAUWERS
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
ALKMAAR
AANGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
tU
ONZE KONINGSV^OUWE
VIJFTIG JAAE
r
«5
K
if
«5
U
lè
«f
«S
«5
ff
«f
ff
ff
ff
ff
ff
ff
ff
8f
ff
ff
ff
ff
ff
ffl
'ff i
5»-
Is»
s»
s»
Is»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
|S»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
s»
J»
s»
s>
J»
s»
s»
s»
s»
IS»
si
SI
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
f
voor een
of
Kon.
Ned.
is verzwakt en uitgeput. Uren van den
Zondag 31 Augustus a.s.
I: -BteeJ
ttaaweei
Deme',
SM
verplichtingen
moeders
harten van velen zóó
Haar betoog.
99
verwaarloozen.
dat er
te verkrachten, is ten
44
89%
In
dat deze
Q
50
moeten
I
HOMO SAPIENS.
M
OKI
Ims
lu
iO2*Zie
02%
ALKMAAR
No. 433
70
i
37
12
M
M
46
deze
haar
voor
Het eiland Urk was dc eerste van de rij
der visscherseilanaen en dorpen, die op de
Zuiderzeevts cherijtentoonstelling hun eigen
dag hebben. Na de Urkers zullen volgen de
Voiendammers, Markers, Hulzers en Spa-
bij een ongeval met
doodelijken ufloop
Aanslag op den Sejur-maarschalk van Pe
len.
Een schrijven van het Episcopaat betref
fende de uitvoeringen door R. K. Meisjes-
gymnastiekvereenigingen.
Onderscheidingen bij gelegenheid van den
verjaardag van II. M. de Koningin.
Staking onder de piloten der K. L. M. De
piloten ontslagen.
i
1
S
f te
aster.
cha Tooa
51
16
99
68
09%
de
Zij
l
I
ECHTE FR1E5CHE
i i
van too.
ma te-
ster.
44: J)«|
Hessen.
aan
be
de
Neen, deze moeder maakte het u te
gemakkelijk.
Troebelen op Cuba Complot tégen de
regeering ontdekt.
De hittegolf in Europa. Talrijke slacht
offers.
ABONNEMENTSPRIJS)
Per kwartaal, voor Alkmaar 1.—
Voor buiten Alkmaar f 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
j 0.60 hooger
Het secretariaat van het Ve Int. LuchtX
vaartcongres heeft bericht ontvangen, dat
het Junkers-reuzenvliegtuig G 38, bijgenaamd
„de vliegende vleugel", tijdens het Lucht-
vaartcongres voor demonstratie naar Neder
land zal komen. De luchtreus wordt morgen
tusschen 18 en 19 uur op het vliegveld Waal
haven verwacht en zal van daaruit in de ko
mende week demonstratievluchten onderne
men. O.a. zal het vliegveld Schiphol worden
bezocht.
Naar vla Montevideo gemeld wordt, zou
in de Braziliaansche provincie Rio Grande
do Sul een revolutie worden voorbereid.
De regeering heeft alle ten dienste staan
de middelen aangewend om verrassingen
te voorkomen.
De revolutionnairen staan onder leiding
van zJuan De Souza.
Barometerstand 9 uur v-m.: 770, stilstand.
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 8.19 en overmorgen
om 8.17 uur.
Volgens de bladen hebben vier officieren,
behoorende tot de oppositiepartijen, giste
ren den voorzitter van het parlement over
vallen. (Vermoedelijk wordt bedoeld
sejmmaarschalk Daszynski. Red.)
zochten hem in zijn tuin op en verzochten
hem zijn houding te rechtvaardigen.
Toen hij dit weigerde, sloegen zij op hem
los. zoodat 'bij zwaar gekwetst werd.
Men gelooft echter niet, dat de verwon
dingen levensgevaarlijk zijn.
32—1908 en
waargenomen
bij verlies van
anderen vinywr
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels 1.25: elke regel meer 8.25.
RÉCLAME per regel f •■IS *°°r
de eerste pagina; voor de óverige
pagina's 0 50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
bij vooruitbetaling per plaatsing
0.80 per advertentie van 5 regel»!
Iedere regel meer f 0.12
>1
266
57
>2%
-
4 1
>4
I
Praeadvies Jhr. Mollerus
Jhr. Mollerus neemt in zijn praeadvies on
der de loup de positie, welke de gemeente
lijke gas-, water- en electriciteitsbedrijven in
de gemeenten innemen en gaat na of de uit
gekeerd wordende bedrijfswinsten al dan niet
te hoog zijn en hoe zij moeten worden be
schouwd.
Praeadviseur meent, dat zij hier en daar
te hoog worden opgevoerd. Hij acht het van
groot belang, dat de ieder jaar uit de ver
schillende bedrijven vloeiende baten in de
gemeentekas een zekere gelijkmatigheid ver-
toonen, waarin in tal van gevallen nog al eens
het een en ander ontbreekt. Daardoor kan
een meer gestabiliseerde belasling-politiek
worden gevoerd.
Indien de winsten wel sterk mochten va-
rieeren. zou het wenschelijk zijn in de „vette”
jaren te reserveeren voor de „magere' en de*
uitkeering aan de gemeente zooveel mogelijk*
te stabiliseeren.
In de bedrijfswinsten ziet Jhr. Mollerus een
aanvulling: waar deze een domineerenden in
vloed hebben, is het gevaar zeer groot, dat de
bedrijfsbelangen in het gpdrang komen.
Daarbij komt nog een factor, welke niet uit
het oog mag worden verloren: wanneer toch
de bedrijfswinsten opgevoerd moeten worden,
dan zal aan deze opvoering mede betaald
worden door alle verbruikers.
Men dient ook te bedenken, dat radicale af=
schatting van bedrijfswinsten een algeheele
verandering kan beteekenen voor zoöver be
treft den omvang van den kring van per
sonen, die het ontstane deficit als het ware
moeten goed maken.
Jhr. Mollerus trekt de volgende conclusies:
1. Afschaffing der gemeentelijke bedrijfs
winsten is onder de bestaande omstandighe
den niet mogelijk en niet wenschelijk. 2. De
gemeentelijke bedrijfswinsten behooren als
jaarlijksche bron van inkomsten alleen secun
daire beteekenis te hebben.
Bij Kon. Besluit is bevorderd tot Groot krnfa
in de Orde van Öranje-Nassau, jhr. dr. J.
Loudon, gezant te Parijs.
02»/,
102»/,
2. 3 en 4 September a.s. wordt te Gronin
gen het Congres gehouden van den Kon.
Ned. Middenstandsbond.
Op dit Congres zal een tweetal praeadviezen
worden uitgebracht; een over gemeentelijke
bedrijfswinsten door Jhr. J. C. Mollerus,
secretaris der Kamer van Koophandel en Fa
brieken te Haarlem, het ander over den ver
koop door middel van automaten door dr. G.
J, Otten, secretaris der Kamer van Koop
handel en Fabrieken te Leeuwarden.
ir Iets buitengewoons
tegen r eer lagen pegs
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen" f 3000.- Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door 750 CCn On*evj*i met 250 verlies van een hand, 1 25 verlies van een 50 bij een breuk van
verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen doodelijken afloop fcvUg" voet of een oog duim of wijsvinger ww» been of arm
I
I
II
Ik vind het een gelukkige gedachte
van u, dat u in uw laatste preek uw
oordeel eens hebt gezegd over den brief
van die moeder van 8 kinderen, die zich
beklaagt dat zij nog langer haar huwe-
lijksplichten zou moéten vervullen en
die het daarom alleen waagt, om met
de Katholieke geloofspractijk te breken.
U hebt daar goed aan gedaan, want
het betreft hier een vraagstuk van ge-
kenburgers.
Reeds des morgens om negen uur bracht
de Urker boot een groot getal eilandbewo
ners mede en later op den dag arriveerden
met andere diensten velen, ock spoor en
autobus voerden de verspreide Urkerinnen
en Urkers naar de Z. V. T.
Des namiddags om half drie trok het
kranige Urker muziekkorps dcor de stad.
Jong en oud naar buiten halend, om deze
in de Urker kleederdracht gestoken eiland
bewoners te kunnen zien en hooien. Zoo trok
men het tentoonstellingsterrein op, waar
reeds de meesten waren verzameld.
Weldra klonken de vroolijke fanfares over
het tentoonstellingsterrein.
Al de Urker bezoekers hadden inmiddels
plaats genomen en van vele zijden werden
bewonderende uitroepen vernomen over het
waarlijk decoratieve schouwspel dat deze
verzamelde eilandbewoners opleverden in
hun mooie kleeding. Nadat de muziek enkele
nummers had ten gehoore gebracht, gaf de
gemengde Urker zangvereenlging enkele
nummers, zeer ten genoege der talrijke luis
teraars. Het bleek dat deze natuurmenschen
beschikken over een goed zuiver stemgeluid.
Van het eiland was medegenomen de be
kende Urker ijsvlet, de boot, waarmede de
verbinding met den vasten wal wordt onder
houden als de vorst het varen onmogelijk
maakt De vaste bemanning van deze ijs
vlet. bestaande uit acht man en den schip
per. was aanwezig in goed voorziene water-
kleedlng. Door hen werd gedemonstreerd
hoe wordt gehandeld als van deze ijsvlet
moet worden gebruik gemaakt. Het Was een
goede gedachte van het Z. V. T.~bestuur om
ook dit te laten zien.
Toch komt het mij voor,
moeder het u met hare argumentatie
wel wat te gemakkelijk heeft gemaakt
Hare argumenten wegen niet zwaar.
Hare bewering, dat onze priesters niet
zouden kunnen meespreken over druk
kende gezinslasten, is een bodemlooze
bewering. Ik zou wel eens willen weten,
wie er meer gelegenheid heeft, om ook
in dit opzicht levenservaring op te
doen, dan de priester in de parochieele
practijk. O, hoeveel zuchten hoort hij
niét In den biechtstoel, hoeveel tranen
vangt hij niet op bij zijn huisbezoek,
van hoeveel geweeklaag waren niet
de muren van zijn spreekkamer de
stille getuigen! Ik denk dat deze moeder
van 8 kinderen rare oogen zou opzet
ten, wanneer zij eens in het hart van
een aantal priesters de som hunner
levenservaring, ook op het gebied van
drukkende huwelijkslasten, kon aflezen.
Het lijkt soms wel, alsof het priester-
hart één groote berg is, waarop de be
kommernissen van een groote massa
worden uitgestort.
Zou men den priester gemis van besef
willen verwijten, wanneer hij de gehuw
den vermaant om hun huwelijksplichten'
te vervullen? Neen, al zou gansch de
wereld het hoofd verliezen, dan zullen
de priesters nog daar staan als ver
keersagenten, die niet ophouden ons
den waren weg te wijzen, als vuurtorens,
die ons waarschuwen tegen de dreigen
de branding.
Nog minder behoef ik te zeggen over
de vergelijking met den dienstplicht.
Niemand zal durven zeggen, dat verde
diging, desnoods met de wapenen, uit
zelfbehoud, ten allen tijde afkeurens-
waardig is. Nooit werd dat beter en
juister, bok hier te lande en in de neu
trale landen in het algemeen, aange
voeld, dan in 1914, bij het uitbreken van
den oorlog.
In het Tesselschadeziekenhuis te Amster
dam is overl«4«tt>een 48-jarige mane dj%op
'_J dezer in het Eerste Weteringplantsoen
door de warmte bewusteloos wa$ geraakt.
Te Boxtel is de 22-Jarige landbouwers-
knecht N. M. van der Laar, toen hij van
zfjn werk naar huis ging, onderweg tenge
volge van de hitte bezweken.
Z. D. H. Mgr. 4 H. G. Jansen, Aartsbis
schop van Utreclit, richtte namens het
Doorluchtig Episcopaat tot de Interdiocesane
Jeugdcommissie het volgende schrijven:
Bij dezen hebben wij de eer u namens de
Hoogwaardige Bisschoppen mede te deelen,
dat dezen geen bezwaar hebben tegen het
door Uw Commissie Ingezonden „Programma
van oefeningen door R. K. Meisjes- en Da-
mes-Gymnastiekvereenigingen, uitvoerbaar
voor gemengd publiek”.
Het EpiscopSat'dHngt er echter op aan:
1. dat er nimmer gemengde uitvoeringen
van jongens en meisjes mogen gegeven wor
den;
2. dat nooit op hetzelfde veld gelijktijdig
mag gedemonstreerd worden door jongens en
meisjes;
3. dat bij voorkeur niet in vreemde plaat
sen mag gedemonstreerd worden.
cs l H
Naar aablelding van het gisteren
„De Gooi- en Eemlander” ontleende
richt over den bouw van zenders door
A.V.R.O., hebben wij nadere inlichtingen in
gewonnen bl; den K. R. O.
Deze deplde ons mede, zich in verbinding
gesteld te hebben met het Hoofdbestuur der
P. T. T-, dat mededeelde, dat daar niets
bekend was Van eenigerlei besprekingen
met de A.V.R.O.-hoofdbestuursleden. Ook
zijn geen plannen ingediend, als door het
Hilversumsche blad bedoeld.
Thans wordt revolutie 'voorbereid in de
Braziliaansche Provincie Rio Grande do Sul.
Gistermiddag bleek het noodzakelijk om
het vuur, dat in ruim 2 van het Russische
stoomschip Krasny Profintern", te Rotter
dam liggende, woedde, met grooter kracht
aan te tasten. Met 11 slangen heeft men
het ruim onder water gezet, met het gevolg,
dat het vuur ten slotte gebluscht werd.
Het is voor de brandweer geen gemakken
lijke taak geweest De geweldige hitte liet
niet na. op de brandweerlieden zifta Invloed
te doen gelden en daarbij kwam nog, dat uit
het ruim een gloeiend heette, verstikkende
damp sloeg. Niet minder dan 30 man, die
aan 't blusschingswerk deelnamen, zijn ten
gevolge van de hitte en de opstijgende zwa
veldampen onwel geworden. De maatregel,
dien de O. G. D. getroffen had om een ver-
plger aan boord te staiorineeren bleek niet
overbodig te zfjn geweest. Het bleek wel
degelijk, dat men hier met vergiftigingsver
schijnselen te doen had en men moest zelfs
melk laten aanrukken om, de vergiftigde ma
gen weer in orde te. brengeit. Onder de
slachtoffers oevond zich ook hoofdopzichter
Pellencoft.
Nadat mén de zwaveldampen eenigen tijd
had laten vervluchtigen, kon met het lassen
van de lading worden begonnen.
Onze beschouwing van de vorige
week heeft een strijder voor het groote
gezin uit zijn tent gelokt. Wij ontvin
gen den volgenden brief, dien wij on
verkort willen weergeven.
4
Geachte Homo Sapiens,
Praeadvies Dr. Otten
Dr. G. J. Otten beantwoordt in zijn prae
advies de vraag: „Hoe wordt in het licht
van de komende Rljkswinkelslultingswet op
de meest doeltreffende wijze een regeling
getroffen voor het automatenwezen, opdat dit
stelsel voor den handel nuttig effect sorteere
met vermijding van de mogelijke daaraan
verbonden nadeelige invloeden?"
Het is gebleken, dat onder de gemeentebe
sturen verre van eensgezindheid bestaat in
zake de houding tegenover het automaten-
vr^agstuk. En toch zal ten aanzien van de
hoofdzaak naar uniformiteit dienen te wor
den gestreefd, want al zouden de locale om
standigheden nog zoo uiteenloopen, als er een
regeling van den verkoop door automaten
noodlg is, zal de quintessence daarvan overal
dezelfde moeten zijn: de regeling zal eeij
maximum moeten geven aan middenstand en
consument.
Welk standpunt dient men in deze materie
nu te huldigen?
Het blijkt uit wat in het buitenland ge
schiedt, uit de uiteenloopende zienswijzen
van gemeentebesturen hier te lande en uit
de discussie in de Tweede Kamer, dat er drie
opvattingen worden gehuldigd
1. Laat den verkoop door middel van auto
maten niet toe ten tijde, dat de winkels ge
sloten moeten zijn.
2. Laat den verkoop door middel van auto
maten geheel vrij.
3. Laat den verkoop door middel van auto
maten ook toe ten tijde, dat de winkels ge
sloten moeten zijn, met dien verstande, dat
uit de automaat, die aan den winkel wordt
aangebracht, uitsluitend verkocht worden
artikelen, die ook in den winkel zelve ple
gen te worden verkocht en dat vulling van
de automaat alleen mag plaats vinden ten
tijde, dat de winkel geopend Is.
Uit deze drie standpunten zal een keuze
moeten worden gedaan.
Van de argumenten in het algemeen aange
voerd vóór het verbieden van den verkoop
door middel <an automaten gedurende den
tijd, dat de winkels gesloten moeten zijn, Is
niet veel onaanvechtbaar gebleken. Ook het
tweede standpunt wijst meer na- dan voor-
deelen, welke onder den gezichtshoek, waar
uit de prae-adviseur het vraagstuk beziet,
verbonden zUn aan den verkoop door middel
van een automaat onder de drie genoemde
zienswijzen de revue passeeren, dan blijkt,
dat by het laatstgenoemde stelsel de voor-
deelen van den verkoop door automaten on
aangetast blijven en de minder en meer ern
stige nadeelen aan het eerste en tweede stel
sel klevende, op eenvoudige wijze worden
ondervangen.
Het is dan' ook een regeling in den geest
van hetgeen de adviseur h,et derde stand
punt noemt, welke hij as ".beveelt ten ant
woord op de vraag, welke hem ter beant
woording is voqrgelegd.
BUREAU HOF 6.
Telefoon: Administratie
Redactie No. 633
Een spannend boeh voor jou.
Die fraaie p-jp voor my.
Wie BAAI TACA.h var) GBUNO rpoM
Die KcLjql ze er qrahs by!
De filiaalinrichting van het
Meteorol Instituut meldt:
Sinds in 1881 de waarnemingen aan de
filiaal-inrichting zij n geschied. heeft
Augustus natuurlijk meermalen warme da
gen gekend, maar niet zoo laat in de
maand.
Op den toren. 22 meter van het IJ-op-
pervlak, werd 18 Augustus 1893. 22—1895.
^2—1898, 4—1904, 10—1911,
281930 achtereenvolgens
31.7, 30.0, 31.6, 30.1, 30.2, 30.5 en 30.1 gr. C.
In den Hortus was 27 en 28 Augustus het
maximum 32.4 en 32.7 gr. C-
Gistermiddag is te Spijk bij Gorinchem
brand uitgebroken op de houtzagerij van
de firma De Later.
De brand is begonnen in de houten
loods op het terrein, welke loods naast de
autogarage van de firma, waarin een
vrachtauto was ondergebracht, geheel in
vlammen is opgegaan.
De nabij het terrein staande houten
noodwoning,.J>ewoond door H. Hoogenhul-
zen vatte eveneens vlam en brandde tot den
grond toe af. Een dertigtal konijnen en
enkele kippen gingen verloren.
Dank zij het krachtige optreden van de
Beukelensche brandweer kon een in de
nabijheid van den brand staand blok
waningen, dat reeds vlam had gevat en
door de bewoners was ontruimd, worden
gered.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Verzekering dekt de schade.
30 man bij het blusschingswerk onwel
geworden
Ik geloof, dat deze moeder sterjker zou
hebben gestaan al zou haar' betoog
er even goddeloos en ergerlijk door ge
bleven zijn wanneer zij u eens voor
oogen had gehouden, hoe zwaar de taak
soms is van de moeder van een groot
gezin, wanneer de man weinig verdient,
wanneer ziekte en werkloosheid nade
ren, wanneer zij worstelt tegen het
grijnzend spook der armoede. Van huis
uit is zij het misschien beter gewend,
in haar jeugd was zij wellicht met zor
gen omringd en nustaat zij voor
de deur van het armbestuur. Zij kan
niet meer mee met familie en vrienden,
nacht bestemde zij om kapotte kleeren
voor de kleintjes te herstellen, vandaar
die roode kringen om hare oogen. Uren
heeft zjj gewasschèn en gestreken om
de schamele plunje toonbaar te ma
ken. Iedere cent wordt omgekeerd.
Dan wordt zij op het ziekbed geworpen.
Dan wordt vader Zaterdags ontsla
gen.... O, er is veel heldhaftigheid,
veel karaktervastheid, veel ware gods
dienstzin noodlg, om dan toch zijn
plichten te blijven vervullen! Eerbied
moeten we hïbben voor hen, die dan
onbesmet blijven van den genotzuch-
tigen wereldgeest.
Misschien vraagt de een of ander
waarom moet men daar zooveel eerbied
voor aan den dag leggen? In vroeger
tijd had men talrijker gezinnen dan nu,
met lager loonen en niemand dacht er
aan dit als iets bijzonders te beschou
wen. Volkomen waar. Maar ’t leven was
toen ook zooveel eenvoudiger. De weel
de van zoovelen rondom ons stak ons
toen niet zoozerr de oogen. uit. Ver
geten we niet ai te zeer, dat het weel-
devertoon dat men allerwege ziet, vaak
door de kleine gezinnen ten toon ge
spreid, het leven van het groote gezin
zoo zeer bemoeilijkt?
En dan last not least: het groote
gezin staat maar al te vaak als een uit-
gestootene. als een paria in deze wereld
vol verleiding. Een geschikte woning
wordt het al te vaak ontzegd. Een
dienstbode wil er niet dienen. Het loon
van den vader van 't groote gezin is als
regel gelijk aan dat van den ongehuwde
of kinderlooze. Bij de belastingen wordt
slechts in geringe mate met zijne be
langen rekening gehouden. De indirecte
belastingen en accijnzen drukken op
hem dubbel zwaar. De excessen van het
kapitalisme maken hem in de eerste
plaats tot slachtoffer.
Zoo zouden we kunnen doorgaan.
Wanneer deze moeder dit alles had
aangevoerd, zou ze heel wat meer aan
dacht hebben verdiend. Haar betoog,
dat er haar toe bracht om haar plicht
als gehuwde vrouw te
zou even ontoereikend zijn gebleven als
het nu was, want elk betoogh
toe leidt om goddelijke en natuurlijke
wetten te verkrachten, is ten slotte
valsch. Maar haar betoog had dan ten
minste die ééne goede zijde kunnen
hebben, dat het de oogen zou hebben
geopend van enkelen uit de velen, die
steeds maar weer in hun plichten
tegenover het groote gezin te kort
schietewr'»
Ik heb door dezen brief aan u, ge
achte Homo Sapiens, twee zaken na
gestreefd. Ik heb opnieuw het gewe-
tenlooze van de kinderbeperking willen
betoogen en ik heb verder den plicht,
dien ieder onzer tegenover de groote ge
zinnen heeft, daarnevens willen in
scherpen.
De belangrijkheid van dit onderwerp
was zeker de moeite waard.
t,t. P. B.
weldige beteekenis voor den tegenwoor-
dlgen tijd.
Laat ik vooropstellen, dat ik
vrouw niet kan bewonderen om
gedrag. Veel meer eerbied heb ik
die andere vrouw, die ik ken, die 9 kin
deren het leven schonk, toen haar man
verloor en die nu, in harden arbeid het
dagelijksch brood voor hare kleine
kinderen moetende verdienen, tevens
den tijd vindt om een vurig propagan
diste te blijven voor den Bond van
Groote Gezinnen.
Maar het is nu eenmaal zoo, «l^t de
zwakke karakters het eerst bezwijken
onder de plichten, welke het geloof hun
oplegt. Herr Lebemann en Monsieur
Bonvivant zijn nu eenmaal» steeds dc
eersten geweest, die wat op de Kerk
hadden aan te merken, omdat het na
komen harer verplichtingen hun te
zwaar viel.
We mogen moeders als deze niet
steeds te zwaar hare houding aanreke
nen, omdat in den tegenwoordigen tijd
de hoofden en harten van velen zóó
worden vergiftigd, omdat zóóveel strik
ken worden gespannen, dat men zich
niet al te zeer verbazen moet, wanheer
vele onnoozcle zielen en zwakke karak
ters als slachtoffers van misleiding
vallen.
Daarom heeft de katholieke pers, en
leder Katholiek in het bijzonder, den
zwaren plicht om voortdurend aan te
manen tot getrouwe plichtsvervulling
in het huwelijksleven. Ik weet, het
wordt weleens vervelend om altijd op
hetzelfde aambeeld te slaan, maar dit
mag niet weerhouden' om altijd en
overal waar het pas geeft, op te komen
voor de eenig juiste levenspractijk. Ik
weet, er woedt in onze dagen rondom
ons en niet het minst om liet huwe
lijksleven een strijd op leven en
dood, van kwaad tegen goed, maar juist
die wetenschap moet er ons toe bren
gen, om zonder ophouden te Ijveren
voor de christelijke huwelijksmoraal.
Het gaat hier om de hoogste goederen,
om het behoud der zielen, waarvoor
Christus Zijn bloed gaf op het kruis
hout, maar het gaat ook om goederen,
welke in dit leven reeds niet ongestraft
worden aangerand, zooals de feiten van
den dag ons leeren, maar zooals boyen-
al de geschiedenis van vroeger eeuwen
bewees. Wie daar de oogen voor sluit,
handelt dom.
Een wereld, welke zich aan gezins-
beperking overgeeft, vervalt van kwaad
tot erger en gaat ten slotte ten gron
de. De genotzucht kent geen grenzen en
de karakterloosheid valt van den eenen
afgrond in dei} anderen.
deze beschouwing moet billijk
heidshalve eerst een onjuistheid her
steld worden. De moeder, wier brief ons
den vorigen keer aanleiding gaf om dit
onderwerp aan te snijden, schreef, dat
zij ondanks alle bezwaren en moei
lijkheden tocS aan haar geloof en haar
plichten bleef vasthouden. Die moeilijk
heden hadden haar echter tot een ver
bitterde stemming gebracht, welke haar
allerlei weinig christelijke vragen deed
stellen ei\ ongemotiveerde Insinuaties
aan het adres van onze katholieke
geestelijken deed plaatsen. Het is daar
om vooral, dat wij bovenstaand betoog
nog eens gaarne hebben opgenomen.
Wat het slot van dit schrijven van
den laatsten geachten inzender £etreft,
wij lezen daarin een verdekte uitdaging
om deze belangrijke zaak ook eens van
een anderen kant n.m. van meer mee
lijwekkende zijde te bekijken; om de
zorgen van het groote gezin in onze da
gen eens eerlijk te wikken en te wegen
en de vraag te beantwoorden: moet dat
nu zoo maar doorgaan, dat het eene, het
kleinste deel van de menschheld zich in
nauwe plichtsvervulling aftobt en het
andere, het grootste deel in plichtsver
zaking of door ontwijking van plichten
zich het leven zoo gemakkelijk mogelijk
maakt?
Wij nemen dezen handschoen gaarne
op. Geen stof is ter behandeling voor
onzen tijd zóó geëigend als deze.
Wij hopen daarover dus den volgenden
keer nader onze meening te zeggen.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot ridder In
de Orde van den Nederl. Leeuw Z. D. H
Mgr. J. D. J. Aengenent, Blsschop van
Haarlem.
IP
ff
*5
ff
iê
r
ff
ff
