ONS BLAD
I ÏLi
fy/f
MAANDAG 1 SEPTEMBER 1930
Lucht*beweging
De a. s. Verkiezingen en Ludendorff
cKipuws
dit nummer bestaat uit twee bladen
f 40
f 50
f 125
BRIEVEN UIT Dl^fTSCHLAND<
De Z.V.T. te Enkhuizen
Voornaams
De nieuwe sluis te IJmuiden
De eerste stap
De K. R. O.
Verdronken in een spuikairaal
Gelukstelegrammen
om
1
4 i
Lakenfabriek te Sedan door
brand verwoest
Het vermiste jongetje
te Velsen-Noord
De Fransche
vliegongevallen
Het weekpraatje van pastoor
Perquin
Spakenburgerdag Uitvoering
gemengde zangvereenigingen
De zee eischt nog steeds
slachtoffers
Tsjoeng King door een bram
geteisterd
JOH. LAUWERS
Barometers Thermometers
PAVGLOP 3
ALKMAAR
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 294
De 50e verjaardag van
Koningin Wilhelmina
In verband met het vroeger ver*
schijnen van óns blad wegens
Koninginnedag moeten verschil
lende berichten, waaronder een
uitgebreid verslag van den voet
balwedstrijd D. H. V. B.-Elftal
Kreis Rhein Weser, tot morgen
blijven staan.
te
AANGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN RECHTEN, GESCNIEBEN UITERLIJK DRIEMAAL
VIER EN TWINTIG UREN NA .HET OHGEVAL
s’
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
of
f
Berlijn, 28 Augustus 1930
Buenoa-
Tsjangtsa w*er in ndoo.
Minister Curtins ongesteld
Vrede in
Barometerstand 9 uur v.m Tl. Stilstand.
INDISCHE DIENST
op
10 millioen francs schade
Vierhonderd werklieden op straat
Jongeman bij Wijk aan Zee verdronken
H. L.
I
Aan
zoo
Opnieuw drie militaire vliegtuigen
neergestort
Het geval-Joris Verdachte tot 10 jaar
gevangenisstraf veroordeeld
De Italië-rondvlucht is geëindigd. AU eer
ste arriveerde de Duitscher Lasser.
De Junkers G 38 is gisterenavond vlot op
Waalhaven te Rotterdam geland.
Een wijziging in de Onteigeningswet aaa-
gekondigd.
De toestand in Zuid-Amerika
Aiëes als in oorlogstoestand.
Bö het baden te W ijk aan Zee is een 24-
jarige landarbeider verdronken.
een
had
een
en
-vU,
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar 2
Voor bulten Alkmaar 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
S0 hooprr
de
de-
De hulde van Indië. aan H. M. de Konin
gin gebracht bij gelegenheid van Haar 50en
verjaardag.
Doodelijk ongeval aan de Leidse he vaart te
Haarlem.
-e-
Het parlement in Polen ontbonden
Verkiezingen in November.
Vrijdagavond werd te Velse. -Noord het
zevenjarig zoontje van den heer K.. wonen
de aan de Melklaan, vermist. Aanvankelijk
hadden de ijverige nasporingen door politie
en burgers geen resultaat, totdat Zaterdag
morgen het lijk van den jongen uit het wa
ter van het nieuwe spuikanaal werd opge
haald.
Het ventje is vermoedelljk spelenderwijs te
water geraakt
Het Internationaal Perscongres te Brussel.
bij verlies van
anderen vinger.
Gistermiddag omstreeks 12 uur was de
24-jarlge J. Zonneveld, woonachtig te Bever
wijk, nabij de noordpier ter hoogte van het
wrak van de ..Shonga". in zee gaan zwem
men. Vermoedelljk heeft hfj zich te ver in
zee gewaagd, met het gevolg, dat hij
Jammerlijk is verdronken.
Men werd op het ongeval opmerkzaam ge
maakt door de kleeren en het rijwiel van
het slachtoffer, welke op het strand lagen.
Eenige uren later is het lijk nabij Wijk
aan Zee aangespoeld. Het werd naar het
’«Venhuis aldaar oveigbbcacht.
Drieduizend huizen verwoest
Duizenden dooden
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 8.15.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels f 1-25: elke regel meer 25
RECLAME per regel 6.75 vuur
de eerste pagina: voor de overige
pagina’s 6.50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
bij vooruitbetaling per plaatsing
0.60 per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer 0.12
Tsjoeng King (China) door een brand ge
teisterd. Duizenden dooden.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat de hoofd
stad van de Chineesche provincie Szetsjoean,
Tsjoeng King, door een geweldigen brand
is geteisterd.
Dri duizend huizen zjjn verwoest. Dui
zenden menschenlevens zijn te betreuren.
De schade is niet te overzien.
Zaterdag 30 Augustus staat in het pro
gramma der Z. V. T. vermeld als de Spa
kenburgerdag en tevens uitvoering van ge
mengde zangvereenigingen in Noord-Hol-
land. Den dag daarvoor was de Urkerdag
gehouden en stellig zullen onze lezers heb
ben gelezen, wat de heer Arthur Tervooren
over dezen dag heeft geschreven. Als we
hebben kennis genomen van de teleurstel
lingen met de demonstratie met de Urker
Ijsvlet. wordt dit stukje besloten met de
opmerking: dus toch nog een stukje Urker
dag. Als Arthur Tervooren op Zaterdag den
Spakenburgerdag had bezocht, had ook het
stukje Spakenburgerdag niet in het over
zichtje voorgekomen. Laten we kort zijn en
vertellen dat we des morgens de tentoon
stelling hebben bezocht en gezocht hebben
naar Spakenburgers doch er geen vonden.
Ook later op den dag bleek dat van den
Spakerburgerdag geheel niets terecht was
gekomen- Geen enkele, letterlijk geen en
kele Spakenburger heeft zich laten zien.
Een bestuurslid verklaarde ons dat het ook
niet was te denken dat de Spakenburgers
zouden komen, de afstand is veel te ver; de
Spakenburgers zijn arm en als er Spaken
burgers komen, dan komen ze met den botter
op den vlootrevuedag.
Wjj vroegen maar niet, hoe dan die Spa
kenburgerdag in het programma was ge
komen.
De Bond van gemengde zangvereenigin
gen hield zich beter. Na twee uur kwamen
ze opzetten de dames en heeren zangers, bij
groepen, plaats bij plaats, en het tentoon
stellingsterrein om het restaurant kreeg een
druk aanzien.
Als alle zangers en zangeressen zich voor
den heer Sasburg van Benningbroek hebben
verzameld, zien we eerst den Z.V V.-voor
zitter. den heer Stapel, den dirigentenstoel
beklimmen, die met zijn forsch stemgeluid
de bloem der zangmenschen uit West-Fries-
land een hartelijk welkom toeroept. Dan
krijgen we te hooren den samenzang van
alle vereenigingen. De liederen werden onder
de goede leiding van den heer Sasburg goed
gezongen Achtereenvolgens laten zich nu
hooren Polyhymnia van Schellinkhout. Zang
en Vriendschap -van Venhuizen. Thalia van
Hoogcarspel. Wognums Zangkoor van Wog-
num. Excelsior van Abbekerk. Zanglust van
Hauwert. Onderling Genoegen van Benning
broek en zeer tot ons genoegen liet Wog
nums Zangkoor zich nog eens hooren. Dit
laatste koor mocht ons het allerbeste be
vallen. Tot slot weder samenzang onder lei
ding van den heer J. W. Stamsen met twee
liederen: „Wilt heden nu treden” en een
Lofzang.
Het programma van den dag was hier
mede afgewerkt en zeker mag dit gedeelte
als zeer goed geslaagd worden aangemerkt.
De heer Stapel zag in zijn dankwoord in het
optreden van de zangvereenigingen een be
wijs van saamhoorigheid tusschen 't platte
land en de stad en zegde den dames en hee
ren grooten dank toe.
Het publiek benutte den nog beschikbaren
tijd met bezichtiging der tentoonstelling,
zoodat het in de hallen en in het visschers-
dorp nog een groote drukte werd. In den
avond bleef het bezoek bestendig. Zoo eindig
de de eerste week van de Z. V. T.
Gisteravond heeft een buitengewoon hevige
brand in de lakenfabriek de la Sorille te
Sedan gewoed
De labriek. m het hartje van de textiel-
wijk te Sedan gelegen, had een oppervlakte
van 6000 vlerk Meter en had drie boven
verdiepingen.
De brandweer van Sedan werd geassis
teerd door die van Charle- ille. Hun gemeen
schappelijk optreden vermocht weliswaar
niet de fabrieksgebouwen te behouden, doch
een groot belendend gebouw Sleef gespaard.
De te Sedan in garnizoen liggende mili
tairen waren behulpzaam bij het overbren-
l,en van een grooten voorraad laken.
De schade wordt geschat op ongeveer
tien millioen francs:
Door de stagnatie van het bedrijf komai
vierhonderd werklieden op straat.
f 3000 - bev'“',nw 8chcele ongeschiktheid tot werken door f wj-fl bli een ongeval met f bil verlie. v.n een hand.
ongevallen verzekerd voor ren der volgend. uitkeringen «WWW. verlie. ^Id. armen becncn o( beide oogKn I <3U.~ afloop I ZOÜ.- *ea voet o( een
Opnieuw drie Fransche militaire vliegtui
gen neergestort.
De groote demonstratie te Bombay is rustig
verloopen.
wonder boven
deerd bleven.
De bekende Fransche lange-afstand-vlie-
ger Dermoz is Zaterdag eventens op het
kantje af aan den dood ontsnapt.
Te Toulon was hij opgestegen
proefvlucht. Op een hoogte
het
in
hij moeten spreken, doch zoo
het rapport om zijn echec
bekennen, misleidde
alleen
ook
het
bii verlies vso ren f CQ bij ren breuk van
duim ot wiavinger ^een ot arm
Bij gelegenheid van den 50sten verjaardag
van H. M. de Koningin hééft het hoofd van
het Doorluchtig Episcopaat. Z. D. H. Mgr. J.
H. G. Jansen. Aartsbisschop van Utrecht; in
de ..Msb.” als volgt uiting gegeven aan de
dankbaarheid en gevoelens van Katholiek
Nederland Jegens H. M
„Op dezen heugelljken dag gaan ook de
dankbaarheid en de zegewenschen van Ka
tholiek Nederland uit naar Onze geëerbie
digde en beminde Koningin.
De twee en dertig jaren. dat ZU met zoo
groote toewijding, wijs beleid én voorzichtige
kloekheid het land bestuurde, vormen
tijdperk van vrede, welvaart en bloei
hebben Haar de vereering en liefde van ons
volk verzekerd
Wij verheugen ons heden bij gelegenheid
van Haar vljftlgsten geboortedag openlijk
aan onze gevoelens *van diepen eerbied,
trouwe aanhankelijkheid en groote dank
baarheid uiting-te mogen geven en met aan
drang herhalen WIJ de bede, die de pries
ter met de geloovlgen lederen Zondag na de
Hoogmis tot den Koning der Koningen richt:
..Domine. salvum fac regem nostrum!” „Heer
schenk heil aan Onze Koningin!”
voor een
van ongeveer
1000 M. sloeg het apparaat onverwacht
uit elkaar en stortte omlaag. Dermoz wist
zich door een parachute-sprong te redden,
waarbij hij gelukkig ongedeerd bleef.
Twee bij het groote ongeluk te Roche
fort gewonde personen zijn Zaterdag in t
ziekenhuis overleden.
Het aantal der bij de laatste ongevallen
om het leven gekomen personen bedraagt
thans 15.
Lakenfabriek te Sedan door brand ver
woest 400 werklieden op straat
partij, die na de as. verkiezingen
naar verhouding het meest versterkt in
den Rijksdag zal terugkeeren, is hoogst
waarschijnlijk wel de rechts-radicale
partij der natlonaal-socialisten, der
mannen van Hitler en Ludendorff. Nu
heeft Ludendorff zich wel uit de partij
teruggetrokken, maar dit was minder
uit gebrek aan sympathie met het stre
ven dezer lieden, dan wel om het feit,
dat twee zulke autoritaire kemphanen
onmogelijk naast elkaar konden heer-
schen in ééne partij. Daarom stichtte
de generaal zijn Völkteche partij, die
hem naar den Rijksdag afvaardigde.
Dit bleek heelemaal niets te zijn voor
een man, die zich torenhoog voelt uit
steken boven zijn landgenootjes, van
wie hij vordert en driehonderd maal
in het openbaar heeft gevorderd in
harde, klare woorden „dat ze hem
hebben te eeren als den geweldigen ver
dediger van het vaderland, dat ze hem
een plaats hebben te bereiden in het
Walhalla.... een eereplaats!”
In den Rijksdag heeft hij gezeten op
zijn bescheiden plaatsje, achteraan,
uiterst rechts, geen gelqjd liet hij hoo
ren; met zijn historisch geworden on
tevreden en barsch gezicht zat hij er
te mokken, blijkbaar verlegen met zijn
door hem zelf zoo „vergötterte" figuur.
Hij scheidde van den oneerbiedigen
Rijksdag. Hij scheidde van zijn be
schaafde zachtzinnige vrouw en trouw
de een andere, „die hem begreep”. Se
dert reisden twee psychopaten het land
af, om in vergaderingen entree foef-
zlg pfennige per persoon, militairen
vrij te schimpen op alles wat niet
Völkisch is, d. w. z. 100 procent Prui
sisch; op Jezuïeten en Vrijmetselaars,
op Joden en Katholieken, op kooplie
den en industrieelen, socialisten en
Duitsch-natlonalen, die allen ongedaan
maakten het werk van een genie, van
den grooten generaal Ludendorff, wien
het Doitsche Volk ehrfurchtsvoll
eereplaats in het Walhalla
moeten bereiden. De generaal en de ge-
neralin spraken om beurten en oogst
ten allerwege applaus en spot en mede
lijden. Maar ook deze twee schijnen
elkaar niet meer te kunnen begrijpen
en Ludendorff scheldt ook van deze
vrouw, ontmoet wellicht een derde „die
hem beter begrijpt”. De geest van de
zen man bezielt nog steeds de partij der
natlonaal-socialisten, misschien meer
nog dan ooit te voren. De oorzaak der
tegenwoordige malaise ziet heel het
volk in de lasten, opgelegd door het
Verdrag van Versailles. Inderdaad,
rechtvaardig of onrechtvaardig die
lasten zullen nooit te dragen zijn. „An-
U-Dultsch” rekent u voor; het kan, het
moet dus. „Pro” zal u van het tegendeel
absoluut overtuigen.
Voor de partijen, die destijds door
hun minimale vertegenwoordiging af
zijdig stonden, dus „onschuldig” zijn
aan de onderteekening van dit verdrag,
is het nu gemakkelijk en voordeelig, de
andere te beladen met alle schuld
aan deze jammerlijke malaise.
In slechte tijden hadden de radica
len altijd grooten toeloop, zoo ook nu.
Hier zullen het de rechts-radicalen blij
ken te zijn al zullen ze het cijfer der
communisten niet bereiken. De ver
smade Ludendorff krijgt weer gehoor
en de omstandigheden zijn hem
gunstig, het geloof bij velen ingang te
doen vinden, dat de oorzaak van
Duitschland» verlies van den oorlog en
de overgave op genade of ongenade ge
legen is in het dwarsboomen van zijn
geniale plannen, waarvoor het Duitsche
volk hem In Walhalla enz. In verband
hiermee is het wel Interessant een en
ander aan te halen uit het rapport van
de parlementaire commissie van onder
zoek naar de oorzaken van de catastro
phe in 1918.
Bij deze commissie waren als deskun
digen gevoegd generaal Von Kuhl, een
medewerker van Ludendorff, overste
Bchwertfeger en prof. Dr. Hans Del-
brück, in zijn jonge jaren leeraar der
kinderen van Kelzer Friedrich, waarbij
dus ook de laatste keizer. Het speciale
gebied van Dr. Delbrück was de ge
schiedenis der Krijgskunde. Ludendorff
weigerde door deze commissie te wor
den gehoord. Wat hij te zeggen had,
had hij al laten drukken.
Vier problemen hadden de aandacht
der openbare meening getrokken: Dï
verhouding der hoogste militaire lelde, s
tot het ministerie van Bultenlandsche
Zaken, de elsch tot het verzoek oni
wapenstilstand op 29 September 1918,
d® strategie der Dultachers in 1818 en
legende van den dolkstoot (als zou
den de Duitsche llnksche partijen het
eigen leger hebben gedemoraliseerd).
Het gaat in dit rapport in de aller -
eerste plaats om Ludendorff. Veld-
hmararhalk Van Hindenburg was wel te
In de maand Juni werden verzonden 15651
Geluktelegrammen bestemd voor het binnen
land, 506 bestemd voor het buitenland en 2
voor de Nederlandsche Scheepsstations vla
de Neder! Kuststations
Amsterdam verzond er 4125; Rotterdam
1300; Den Haag 1428; Alkmaar 281; Arn
hem 398; Breda 162: Deventer 103; Dord
recht 109; Eindhoven 281: Gioningen 335;
Haarlem 329; 's Hertogerbcsch 163; Hilver
sum 2T7; Leeuwarden 182; Leiden 158;
Maastricht 99; Nijmegen 229; Tilburg 194;
Utrecht 436; Zutphen 94; Zwolle 104; ove
rige kantoren in een totaal 6632.
De opbrengst der Geluktelegrammen be
droeg deze maand 3219.60. Dit beteekent
vergeleken met de opbrengst over Juni 1929
een stijging van 353.74.
Van de opbrengst werd een bedrag van
48.29 door het Nederlandsche Jeugdleiders
Instituut beschikbaar gesteld voor bet Kin
derfonds van bet Poet- en Telegraafper-
LaoneeL
Altijd was er juist veel sctle
Door en ook al In de lucht.
Zoo. bijvoorbeeld, rond den zendtijd
Luchtte men zijn hart geducht.
Thans is juist de zaak weer anders
En de lucht, die legt men stil.
Daar, contrarie Juist geen vlieger
Voor een vlucht de luzht In wil!
Vliegers zou men juist zoo zeggen
Leven enkel van de lucht.
i Maar het schijnt zóó niet te wezen.
Went ze weren zich geducht.
541 re gaan niet meer de lucht In
Ook al lijkt dat ongewoon.
Want die van de hient wil leven.
Moet ook leven van een loon
Dus de vliegers namen dit keer
Tot een staking hunne vlucht.
Niets bijzonders! Tegenwoordig
Zit het staken in de lucht!
MARTIN BERDEN
De onrust in Britsch-Indië
zicht.
waar de hoogst-commandeerende, doch
Ludendorff was niet eenvoudig zijn on
dergeschikte, maar had naast den veld
maarschalk zelfstandige verantwoor
ding. Als een constitutioneel monarch,
die den raad zijner regeering volg*,
vatte Von Hindenburg zijn ambt op,
ging ten rade met de generaals Luden
dorff en Gröner, den tegenwoordlgen
rijksweermlnister. Toen prins Max von
Baden rijkskanselier werd, brak hij
met het' mllitairistisch. al-Duitsche
systeem der Duitsche politiek, waarme:
de vijand geen vrede kon of wilde slui
ten. Hij wilde een vredesvoorstel doen
met vastomschreven voorwaarden, zoo-
als d% vredespartij in Engeland had
kunnen aannemen. In plaats hiervan
verlangde plotseling de leiding van het
leger onmiddellijke afzending van een
verzoek om wapenstilstand. Prins Max
protesteerde hiertegen dagenlang krach
tig, vreesde dat Duitschland daardoor
zijn zwakte zou openbaren. Generaal
Ludendorff verklaarde, dat elk oogen-
blik een catastrophe kon uitbreken en
dat het leger niet langer kon wachten.
een vordering door den generaal
beslist uitgesproken, trots allo
tegenvoorstellen, moest de Rijkskanse-
lier toegeven. De uitwerking in het rijk
was catastrofaal. De bevolking had zich
tot dat oogenblik in volle zekerheid ge
voeld, nu werd haar duidelijk, dat de
militaire leiding zelf geen vertrouwen
meer had. Tot nu toe vol vertrouwen
stortte de bevolking in een stemming
van volslagen wanhoop, onvoorbereid
als zij was zelfs op kleinere gevaren
De vreeselijke uitwerking van deze ont
hulling had een schade veroorzaakt, die
niet meer was goed te maken.
Enkele dagen later bleek het, dat
Ludendorff’s zorg zeer overdreven was
geweest. Slechts langzaam drong de
vijand voorwaarts, het leger verdedigde
zich nog krachtig. Het voorstel van
prins Max had men kalm kunnen ttit-
werken. Ludendorff bad zich ónmoge
lijk gemaakt, hij had de witte vlag wil
len laten hijschen, wat met een over
gave op genade of ongenade overeen
kwam. Jarenlang had hij door een ge
hoorzame pers het volk laten Inhame
ren, dat er slechts sprake kon zijn van
„overwinning” of „nederlaag” en zelfs
nog in zijn „Mémoires” noemt hij een
vrede door overeenkomst een misdaad.
Het volk voelde zich misleid door zijn
zoo enthousiast vereerde leiders. Zijn
strijdkracht was gebroken. Dit ver
klaart, waarom de vertegenwoordigers
van het oude Duitschland geen kracht,
vonden, de revolutie te weerstaan, die
drie weken later uitbrak. De revolutie
gelukte niet door haar overweldigende
kracht, maar doordat de vertegenwoor
digers van het keizerrijk het geloof aan
zich zelf verloren hadden. Het dapper
ste officierskorps der wereld Het voor
de revolutie de armen zinken.
Ludendorff’s schuld aan deze cata
strophe staat vast. In het rapport wordt
van hem gezegd„Hoe schuldiger Lu
dendorff verschijnt, des te pijnlijker is
het, dat hij de schuld op anderen
zoekt af te schuiven en zelfs van de
voorstanders voor vrede door overeen
komst waagt te schrijven:
Zij streefden toch enkel maar naar
macht en gewin, al zou het land er mee
ten gronde gaan.”
Over den slechten gang van zaken
aan het front heeft hij de regeering
nooit ingeHcht. In het rapport wordt
vastgesteld, dat hij bewust en opzette
lijk den verantwoordelijken rijkskan-
seUer, den staatssecretaris en mer
ken wij wel op ook zijn „Allerhöch-
sten Kriegsherm” den keizer zelf, de
waarheid over den stand van het front
niet heeft bekend gemaakt. Het raad
sel, hoe het gekomen Is, dat deze on
buigzame soldaat op 29 September zon
der voldoenden gyond den directen
wapenstilstand verlangde, wordt aldus
verklaard; het was het kwade geweten,
dat hem uit zijn evenwicht bracht, hij
had op de conferentie, die 14 Augustus
onder voorzitterschap van den keizer
in Spa werd gehouden, dezen en den
rijkskanselier den juteten militairen toe
stand niet onthuld.
Toen het groote door hem geleide
offensief in Maart 1918 mislukt was.
had
besluit
niet te moeten
Ludendorff niet alleen de openbare
meening, maar ook den keizer, den
rijkskanselier en het ministerie van
Buttenlandsche Zaken, om dan plotse
ling om te slaan, en door zijn onzinnig
overijlde vordering om wapenstilstand
Duitschland van de laatste mogelijkheid
te berooven, een draaglijk vredesverdrag
te sluiten.
Ook nu weer bij deze verkiezingen
woeien velen om den tuin geleid als
blinden.
Bestemd voor uitzending naar Ned.-Indië:
A. Leman, Dedemsvaart; G. A. Jonkman,
Lonneker; H. A. Gotlieb, 't Water (Gr.); F.
J. Schippers, Venlo, allen hoofdonderw. b. h.
lager onderwijs.
Verlofgangers: J. J. van Hout, arch. b. d.
Waterstaat en 's Lands B.O.W., Haarlem;
me). A. de Wit, ?e comm. b. d. Staatssp.
en tramw. 's Gravenhage; Th. A. G. M.
Hendriks, wn. onderw. ie kl. b. h. openb.
Westefich lager onderw. Essen; H. J. Lindt,
techn. ambt, ie kl. b. d. P.T.T., Haarlem;
mej. J. Dom, klerke b. h. Post- en Telegraaf
kantoor te Jogjakarta 's Gravenhage; Chr.
de Lang, hoofdagent van pol. te kl.. Utrecht;
P- J. Lagerwey, gezagh. ie kl. b. h Binn.
Best Amsterdam; W. van Os, leeraar b. d.
A. M.S te Weltevreden, Bergen (N.H.);
F. Roncken, onderw. ie kl. b. h. openb.
Westersch lager onderw., Kessel (L.); L.
Falkenburg, ondercomm. van pol., Gro
ningen: H. W. Lans hoofdcomm. b- h.
hoofdkant. v. d. Pandhuisd., 's Gravenhage;
M. G. A. Schulz, leeraar a. d. H.B.§.A.
M.S. te Malang, Eberfeld; P. Tromp,
onderw. re kl. b. h. openb. Westersch lager
onderw., Amsterdam; A. Vonk. ambt, ae
kl. b. d. Dienst der In- en Uitvoert en Acc.
Baarn; A. M. Lentze, tijd waarn. hoofd-
opz. b. d Staatssp. en tramwegen, Brussel:
W. van der Zee telefoonambt. ae kl. b. d.
PT.T Amsterdam; J. W Wijatt. onge
gradueerd ref. b. h Dept, van Binn. Best.
Oosterbeek; D. N. Blankemeijer ie luit,
der art., 's Gravenhage; F. L. Engel, off.
van gezondh. ae kl. Hillegom-
Gepensionneerden: J. A. van Leeuwen
hoofdpolitieopz Rotterdam: J. Bakker, werk,
b. d. Staatssp. en tramw 's Gravenhage.
B. B. Visscher tuit.-kol. der inf. 's Graven
hage; G. J. van Driel, ie luit, der art. ’s Gra
venhage; L. E. M. Ketting Oliver, kapt.,
stond, 's Gravenhage.
BURKAU: hof ALKMAAR
Tatefeen: Administratie N«. 433
Redactie No. 633
Op de zwarte lijst der Fransche mili
taire luchtvaart zijn de laatste dagen weer
drie ongevallen genoteerd.
In de buurt van Diedenhofen veronge
lukte bü ee«5 landing een militair vlieg
tuig. waarbij het toestel in puin ging.
In dezelfde buurt stortte bij een nacht-
oefenlng een ander toestel neer, waarbij,
wonder, alle piloten onge
in het Septembernummer van ..Amstelo-
datnum” wijdt ir. J. A. Ringers, de bouwer
van de sluis, een uitvoerig artikel aan de
nieuwe sluis te IJmuiden.
Na een historisch en technisch overzicht te
hebben gegeven gaat hij voort
,Zoo is dus op den 2flsten April 1930 de
Amstërdamsche haven voorzien van den
ruims ter kunstmatigen toegang, waarover
eenige haven ter wereld kan beschikken. Het
zal nog wel jaren duren, vóór deze afmetingen
in andere havens overtroffen worden, maar
gelijke afmetingen zal men wel binnen niet te
langen tijd krijgen. De haven van St. Nazaire
krjjgt binnenkort reeds een sluis van 50 m.
te Bremen nadert een sluis hare voltooiing,
welke 45 m wijd zal zijn.
„Maar veel meer dan de eerste stap betee-
kent deze opening niet. ZU krijgt pas vol
ledige waarde wanneer alle aansluitende wer
ken overeenkomstige vergrootlng zullen heb
ben verkregen.
Jn de eerste plaats het Noordzee kanaal,
dat vooriooplg evenals de toeleidingskanalen
gemaakt wordt op de afmetingen, welke met
een 35 m. sluis correspondeeren.
..Daarnaast komt de haven met haar verbin
ding met het achterland in aanmerking. Am
sterdam is druk bezig zijn bassins In aantal
en grootte te doen toenemen. Dan komen
verder de spoorweg-, kanaal- en wegverbin
dingen aan de orde. Ook op deze gebieden is
men diligent. De verbeterde kanaalverbindlng
met den Boven-Rijn moet Amsterdam beter
dan voorheen aan het massa-binnenverkeer
doen medewerken. De spoorwegwerken in- en
om Amsterdam zijn als ringbaan reeds in uit
voering. terwijl de verbetering der spoorweg
stations zich, naar wjj hopen, niet al te lang
meer zal laten wachten. Ook het blnnen-
scheepvaartverkeer staat verbeterd te worden
en is, als men ten volle van de zeevaartmoge
lijkheid wil profiteeren. een noodzakelijkheid.
De verbinding van Amsterdam met Rotter
dam via Gouda is ver op weg om voor 1000-
tons vaartuigen 'geschikt te worden, terwijl de
aan de verbeterde Rünverbindlng gekoppelde
verruiming en verbetering van het Merwede-
kanaal voor de scheepvaart tusschen onze
beide groote havensteden, de mogelijkheid van
de vaart met meer dan 3000-tons schepen zal
scheppen. Meer en meer dringt op den voor
grond de noodzakelijkheid, dat de groote
havensteden, welker invloedssferen elkander
overlappen, over goede onderlinge Verbindin
gen beschikken. In het verkeer schijnen zij
wel rivalen, maar een gezonde ontwikkeling
blijkt hoe langer hoe meer alleen mogelijk
door samenwerking, vooral op het gebied
van het transportwezen Zoo is het ook voor
belde havens van groot belang, dat zij een
goede waterverbinding krijgen met ons mtjn-
geblcd. hetgeen met de voltooiing in 1934 van
het Jullanakanaal het geval zal zijn. De in
uitvoering zijnde aanleg der Twente-kanalen
zal Twente, de verbetering der Friesche
Groningsche kanalen, tot in het hart der
Veenkoloniën voor 1000-tons schepen ge
schikt gemaakt «waaraan rond Groningen
reeds met grooten ijver met Rijkssteun ge
werkt wordt), zal Groningen en dus twee zeer
belangrijke Nederlandsche industrie-centra
met onze havens verbinden.
„Beziet men al deze werken, dan beseft
men, dat de opening der Nieuwe Sluis nog
maar een eerste stap op een langen weg be-
teekent. maar dan tevens een mijlpaal op
dien weg, van werkelijke nationale beteekenls
en ieder, die het welzijn van onze groote
havens ter harte gaat, verheugt het, dat de
opening door de Hoogste in den Lande plaats
had. waardoor de nationale beteekenis van
het bereiken van den eersten mljljjaal zeer
duidelijk naar voren komt.
In zijn gistermiddag voor de miprofoon ge
houden weekpraatje heeft pastoor Perquin
(terecht) vol dankbaarheid gewezen op het
mooie succes door den K. R. o. behaald bij
de her-uitzendlng van de hulde, door Indië
aan H M de Koningin gebracht bjj gele
genheid van Haar 50sten verjaardag.
Van deze gelegenheid maakte Pastoor
Perquin tevens gaarne gebruik, om een
gelukwensch te uiten aan H. M.. waarbij hjj
tevens met groote instemming verwees naar
hetgeen Z. D. H. de Aartsbisschop in ver
band met dezen feestdag geschreven heeft
(zie elders in dit nummer).
Ten slotte deelde de radio-pastoor mede,
dat hü eenlgen tijd met vacantie gaat,
waarom zijn wekelljksch praatje vooriooplg
achterwege blijft.
Wat de „Frankfurter Zeitung”
schrijft.
Naar aanleiding van den 50sten verjaar
dag van Koningin Wilhelmina schrijft
„Frankfurter Zeitung”, dat Nederland
zen dag kan vieren met alle vereering. die
een 32-jarige streng constltutioneele regee
ring van een vorstin verdient. In een tijd,
waarin verscheidene monarchen er de voor
keur aan gaven, uit het grondwettige kader
te treden of wel daarbinnen een sterk per
soonlijken invloed uit te oefenen op de po
litiek. bleef Koningin Wilhelmina altijd de
traditie van haar land getrouw. Niet dat zij
zich beperkte tot enkel representatie, want
In regeeringszaken sprak zij mede, doch zH
heeft nimmer geprobeerd, op de blnnenland-
sche politieke ontwikkeling invloed te oefe
nen of de buitenlandsche politiek In een
bepaalde richting te drijven. De sympathie
van het buitenland, der jonge Koningin te
gemoet gekomen, is behouden gebleven, niet
in het minst doordat Nederland in den we
reldoorlog de neutraliteit heeft weten te be
waren, waarmee het bewezen heeft, hoezeer
het gerechtigd is de zetelplaats te zijn van
de groote instelling in Den Haag tot in
standhouding van den vrede.
