cP>uitenlandsch oJ^ieuws
FEUILLETON
I
HET GEHEIM VAN JESSIE (HUNTON
INTERNATIONAAL
R.K. PERS-CONGRES
RADIO-OMROEP
Verkiezingen In November
I
Ernstig ongeluk te Portugal
Buenos Aires als in oorlogstoestand
Verloopt rustig
De onrust in Britsch-Indie
De vrede in zicht
1 September in Hongarije
Demonstraties
KORT NIEUWS
Het geval Joris
i
(Wordt verwqta®-
A
De toestand in Zuid-
Amerika
Groote demonstratie
te Bombay
Het parlement in Polen
ontbonden
Gemen&de ttuitenlandsche
^Berichten
t
r
e
z
p;
lo
Ui
Zeven goederentreinen uitgebrand
Een vliegongeluk
Mijnontploffing in Schotland
De Bratvaag met Andée’s lijk
aangekomen
Twee vrachtschepen bij kaap
Cornwall gezonken
Tsjangtsa weer in nood
De Duitsch-Italiaansche
arbitragecommissie
Minister Curttas ongesteld
I
■in
optocht wegens de al te groote menigte
Rede Van den Broeke
Twaalf kinderen gewond
wordt
hebben
afloop der bijeenkomst werden de
5
De courant tn Nederland kent alleen twee
4)
A
Naar het Engelsch door Jon P. H. Hamers
A
1.
Jenny's
op
V
■eerbare menschen, die hun eenmaal gegeven
had, een man die alleen met richaelf wai
i
g
en
nog
en
In
De verdachte tot 10 Jaar gevangenisstraf
veroordeeld
Te Lotharingen werden 30 soldaten
door een zonnesteek getroffen één be
zweek.
De internationale juristen-vereeni-
ging heeft een Pan-Europa-ontwecp gepu
bliceerd.
8
c
1
e
1
1
c
c
8
1
s
14
1
1
1
1
i
1
0
k
b
Tromsö
12 uur
Te Bordeaux sloeg een auto met twee
Amerikanen om. Een zoon van den koper-
koning Dodge kwam ons.
Op het goederenstation Hannover Nord
zijn eenige loodsen uitgebrand, waar zeven,
deels reeds geladen goederentreinen stonden.
Het vuur, dat in een der middelste wagons
ontstond, breidde zich zoo snel uit, dat
binnen 5 minuten alle treinen in brand
stonden. Door de geweldige hitte werden
zware ijzeren constructies volkomen verbo
gen, terwijl het glas van de vensters smolt.
Een arbeider, die aanvankelijk vermist werd
en waarvan men vreesde, dat hij was omge
komen in de vlammen, is intusschen weer
gevonden.
Gisteren is een vliegtuig van de burger
lijke luchtvaartschool. dat boven de stad
Rochefort vloog, in brand geraakt.
De bestuurder, die zich met de para
chute wilde redden, viel en vond, gruwe
lijk verminkt, den dood.
Het vliegtuig kwam terecht op een huis,
dat eveneens In brand geraakte.
De bewoner van het huls werd door het
vallend vliegtuig gedood, zijn vrouw en zijn
kind werden gewond.
ingenomen, en die, zooals hij beweerde, Jen
ny liefhad. De vader had besloten, dat, zoo-
dra z’n inkomen groot genoeg was, zij dien
man zou trouwen.
De heer Penworth kende dien man door en
door. Mary was met den man harer keuze
in *t huwelijk getreden en had. ter wille van
dien man, met haar ouders gebroken. Den
man van Jenny zou hy kiezen. Z’n dochter
zou de vrouw van Dennis Tref ord worden;
het jonge paar sou zich in Newlyn, dicht bij
den predikant vestigen. Dennis Tref ord zou
over z’n vrouw regeeren en Penworth
diens echtgenoote over Dennis Treford.
den gedachtengang van Jenny’s vader zou
het soo, en niet anders zijn.
Toen James en Jenny de kerk verlieten,
zag het meisje er bekommerd en bedrukt uit.
Eerstgenoemde kon een glimlach niet weer
houden.
„"We gaan direct naar je vader,” sprak hij;
..kijk toch een beetje vroolüker, lieveling!
Waar ben Je toch bang voor? Dat je ouders
soms hun toestemming tot ons huwelijk biet
zullen geven? Dat zij me niet als schoonzoon
willen hebben? Ondersteld, dat dit het geval
is, dan zal ik zeggen, dat we elkander lief
hebben en dat Je ouders niet het recht heb
ben je leven voor hun zelfzuchtige plannen
op te eischen. Ik zie niet in, dat hjj daarte
gen iets redelijks kan inbrengen.
„Maar,” zei Jenny, „Je kent vader niet; hij
is verschrikkelijk in zijn toorn. Och, je moest
me maar laten jssn.”
Hij keek haar verwijtend aan.
Uit Buenos Aires wordt gemeld dat het
garnizoen krachtig versterkt is. Gisternacht is
er een schietpartij geweest als gevolg van
botsingen tusschen aanhangers en tegenstan
ders van president Irigoyen. De hoofdstad
ziet er thans uit alsof ar oorlog is. Overal
zijn troepen opgesteld.
Naar uit Lissabon gemeld wordt, heeft bij
een groot feest, waarvan een vuurwerk op de
Cavado (ten N. van Oporto) het hoogtepunt
vormde, een ernstig ongeluk plaats gehad.
Allereerst had een rondvaart plaats met
gepavoiseerde motorbooten, waarop zich een
groot aantal kinderen bevond. Bij het be
proeven van een stuk vuurwerk vloog plot
seling de geheele voorraad in brand, waarop
spoedig die boot in lichtelaaie stond. De op
varenden werden door een paniek bevangen.
Er waren meer dan veertig kinderen aan
boord, die gillende met brandende kleeren
heen en weer liepen. De meesten volgden het
voorbeeld Van de volwassenen en sprongen
te water. Intusschen waren ook andere vaar
tuigen toegeschoten en werd het reddings
werk aangevangen. Als door een wonder is
geen der kinderen verdronken. Twaalf hun
ner hebben ernstige brandwonden opge-
1nopen en moesten in het ziekenhuis wor
den opgenomen. De boot, waarmede het
ongeluk gebeurde, is gezonken.
In een kolenmijn in Bantyre (Schotland)
heeft een ontploffing plaats gehad.
Veertien mijnwerkers werden berlolven.
Tien hunner ztfn gered, doch de toestand
van eenlgen er van is ernstig.
Er is een Hjk gevonden.
Men vreest, dat de overigen eveneens om
gekomen zijn.
Bestraffing der ambtenaren van
het bewind van Leguia
Uit Lima wordt gemeld, dat de nieuwe re
geering de artikelen der grondwet heeft ge
schorst. betrekking hebbend op de publieke
rechten ten einde de ambtenaren van het be
wind van Leguia te kunnen straffen. De re
geering verklaart, dat een van de voornaam
ste doeleinden van de junta is het openbaar
bestuur te hervormen en al degenen, die aan-
sprakelijk zijn voor het verkeerde gebruik
der nationale fondsen tijdens de regeering
van Leguia te vervolgen en streng te straf
fen.
Een Amerikaansch ingenieur, die tijdens
het bewind van Leguia belast was met de
leiding der irrigatiewerken moet gearresteerd
zijn, toen hij poogde per vliegtuig te vertrek
ken. onder beschuldiging, van misbruik van
fondsen. Hjj is gedetineerd.
Het Noorsche expeditieschip „Bratvaag” is
gistermiddag met het stoffelijk overschot van
Andrée es. aan boord In een kletne haven
in de nabijheid van Hammerfest gearriveerd.
Na een kort oponthoud, gedurende hetwelk
dr Hom een telegrafisch bericht verzond,
zette de stoomer zjjn reis naar
voort, alwaar hij hedennacht om
verwacht wordt.
Dr. Horn verklaarde, dat men onderweg
niet een der schepen, welke door Scandina
vische of buitenlandsche persondernemingen
tegemoet gestuurd waren, ontmoet had.
38.
Winchelsea was het liefst direct naar Jenny’s
vader gegaan, om z’n dochter ten huwelijk
te vragen, maar tot nu toe had hij wegens
de onvriendelijke, stugge houding van den
man, geen gevolg aan z’n voornemen gege
ven. Toen deze laatste z’n milddadigheid voor
het arme gezin inriep, had hjj dit gedaan
op bevelenden toon, die klonk als: Je geld of
je leven! Hjj was zelfs niet zoo beleefd ge
weest hem te zeggen, dat het hem aange
naam zou zijn, hem eens ten zfjnent te zien.
De waarheid is, dat de predikant een hekel
had aan vreemdelingen; hij minachtte en
wantrouwde ze. Misschien had hjj reden om
verstoord op dezen of genen vreemdeling te
zjjn, die in NeWlyn in den loop der jaren z’n
tenten had opgeslagen; hij haatte echter
allen.
Voor z’n dochter Jenny meende hjj een
man naar zijn genoegen gevonden te hebben
een man, bekrompen van geest en hart,
iemand, die ook een hekel aan vreemdelingen
Ex-president Leguia
De afgezette president van Peru, Leguia, is
gisterenavond van de kruiser ..Almirante
Crau" overgebracht naar de gevangenis op
San Lorens.
De zoon van president Leguia, Juan, is
eveneens gearresteerd en gevangen gezet.
ht«a nu van de
mnWen dreigen
De leider der soc.-dem. vakvereenigingen
hebben besloten, gezien het verbod tot het
houden van een optocht, de betoogers in
groepjes van hoogstens zes man door de stra
ten te laten trekken en daarbij telkens hun
leuze te doen verkondigen.
Vrijdag is een soc. vergadering wegens be-
leedigende interrupties aan het adres van den
rijksbestuurder ontbonden.
Overigens heeft de bond van werkgevers
organisaties verklaard van oordeel te zijn, dat
er voldoende openbare werken zijn uit te voe
ren, zoodat de werkloosheid aanmerkelijk zou
kunnen worden verminderd. Zij achten het
onbegrijpelijk, waarom de autoriteiten zoo
langzaam met de uitvoering van deze werk
zaamheden te werk gaat
Twee kleine vrachtschepen uit Liverpool
zijn heden ten gevolge van den dikken mist
uit de koers geraakt en bij Cornwallis op
de rotsen geloopen en gezonken.
De bemanningen der beide schepen konden
worden gered.
woord houden. Onze dochter kan uw vrouw
niet worden; ze is reeds voor iemand anders
bestemd.”
James knikte even, ten teeken dat hjj den
spreker begreep. Hij trok het jonge meisje een
weinig dichter naar zich toe en zei, half
lachend, half ernstig:
„Ik twijfel er geen oogenblik aan. dat er
ouders zijn, die het hun plicht achten, een
echtgenoot voor hun dochters uit te kiezen,
maar vindt u het niet beter, dat ze zelf hun
keus maken? Door mij te kiezen, heeft uw
dochter haar keus op een man laten vallen,
die haar oprecht lief heeft en op wiens repu
tatie geen smet kleeft; een man van goede
familie, wiens middelen hem in staat stel
len, ruimschoots een vrouw te onderhouden;
een man, die haar een plaats in de samen
leving kan geven, die haar in alle opzichten
toekomt. Alvorens mij welkom in uw woning
te heeten. kunt u informaties omtrent mij
inwinnen.” Hjj haalde een adreskaart uit z’n
binnenzak en legde die op tafel. „Hier is het
adres van m’n zaakwaarnemer. Hij zal u alle
gewenschte inlichtingen geven.”
Terwijl de jonge man sprak, was er in
het onbeweeglijk gelaat van den heer Pen-
worth een kleine verandering gekomen. Om
niet te verraden wat er in hem omging,
klemde hij de tanden op elkaar.
„Ik meende u reeds gezegd te hebben,”
klonk het scherp, .dat de echtgenoot voor
m n dochter reeds gemzen is. Wanneer u met
mij in «enige relatie stond, dan zouden in
lichtingen omtrent uw verleden, uw tegen
woordige positie, uw geldmiddelen enz. mö
misschien belang inboezemen. Nu vrees ik,
dat alles wat u daar gezegd hebt, slechts
tijd verspillen is geweest. AI zou u ook den
heelen dag hier blijven staan, dan zou ik
niets anders te zeggen hebben, dan dat ik
reeds een man voor m’n dochter heb uitge
kozen en haar dus nooit aan u zal afstaan.”
Er verscheen een toornige gloed in James’
oogen; hij nam Jenny’s hand in de zijne en
hield die stevig vast.
..Dan zal ik haar nemen,” zei hij.
De aderen op Christopher Penworth’s voor
hoofd begonnen te zwellen; z’n vrouw keek
hem aan en ging dichter bij hem staan. „Zjj
is de mijne,” ging de jonge man met vaste
stem voort; „we beminnen elkaar en hebben
elkander het jawoord gegeven. Denkt u
soms, mijnheer, dat u uw déchter aan den
eersten den besten man. naar uw gril en
luipi. kunt -weggeven? U bent de vader van
dit lieve meisje, maar de rechten van een
vader zyn niet onbeperkt; zjj heeft het recht
zelf haar echtgenoot te kiezen en zjj zal mijn
vrouw worden. Kom. gebruik uw verstand en
kijk niet zoo stuursch. We moeten vandaag
allen gelukkig zijn en Jenny kan dat niet
zijn, wanneer haar ouders onvriendelijk blij
ven.”
Hij stak z’n hand uit. maar mijnheer Pen-
worth deed alsof hjj dit niet zag Hij keek z’n
vrouw aan. wier gelaatsuitdrukking even
stuursch en stug bleef als de zijne, wees naar
da deur en vroeg:
aan een vreemde mogendheid inlichtingen
over de landsverdediging te hebben ver
strekt en valschheld in geschrifte te heb
ben gepleegd, ten nadeele van den staat.
Joris werd (overeenkomstig den elsch)
•veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf en
500 fres. boete.
Mevrouw Penworth keek den spreker eeni
ge oogenbllkken strak aan en keerde zich
daarna om.
„Volg me,” sprak ze kortaf, en liep, bleek
van woede en ergernis, door de jonge lieden
gevolgd, de lange gang in. Zij kon haar
oogen niet gelooven; haar dochter durfde
haar te trotseeren.
Zij wierp de deur van een vertrek open,
waar de heer Penworth voor z’n schrijftafel
gezeten, eerst z’n vrouw en daarna de twee
jonge lieden zag binnen komen. Hij stond op.
Jame^ ging naar hem toe.
„We hebben.” zoo begon hij; „reeds het ge
noegen gehad, kennis met elkaar te maken cn
naar ik hoop, was die kennismaking van
beide kanten aangenaam. Ik had gaarne ge
wild dat daarop nadere kennismaking zou
gevolgd zijn; dat u mij in de gelegenheid ge
steld hadt, ook in relatie met uw vrouw te
treden, omdat,” hier wierp hij een blik
op Jenny „ik uw dochter liefheb, omdat
ik haar gevraagd heb m’n vrouw te worden
en omdat zij my het jawoord gegeven heeft".
De heer Penworth stond in z’n volle lengte
voor het jonge paar. Van z’n dochter nam nu
geen notitie; z’n blik was strak op James ge
vestigd.
,Jk betuig u mijn dank voor de onderschei
ding, die mij te beurt valt,” antwoordde hij
langzaam en met een zweem van spot, ..maar
wat u daar zegt, kan onmogelijk waar zijn.
Ik hoop dat m’n dochter een eerbaar jong
meisje is; in elk geval zjjn wy, haar ouders.
De speciale correspondent van het be
kende blad „Pioneer” is van oordeel, dat
in een week tijds vrede kan worden verkre
gen als, wat volgens hem waarschijnlijk is,
de voorwaarden van den onderkoning wor
den aanvaard door de congresleiders.
Sir Tej Bahadoer Saproe en Jayakar zijn
uit Simla te Allahabad aangekomen, waar-
zij met Lord Irwin confereerden over het
resultaat van hun zending onlangs bij
Gandhi. Motilal en Jawaharlab Nehroe. De
correspondent van de „Pioneer’’ voegt er bij,
dat hij in staat is met beslistheid te ver
klaren dat de terugkeer van Saproe en zijn
collega naar Simla geheel en al afhangt van
de ontvangst, welke de thans gevangen zit
tende congresleiders hun zullen bereiden.
Het voorstel, dat de vredesonderhandelaars
den leiders zullen doen, is een verklaring
van zulk een aard, dat zjj door het heele
land zeer gunstig zal worden ontvangen.
F
Berichten uit China maken melding van
een nieuwe bedreiging van Tsjangtsa door
de communisten.
Honderden vluchtelingen uit de bedreigde
stad, waar de herinnering aan de door de
communistische benden gepleegde gruwelen
nog zoo versch is, komen te Hankau aan.
Zij hebben reden te over om hun stad te
verlaten, want als het waar is, wat nu uit
Sjanghai wordt gemeld, bevinden de on
gelukkige inwoners van Tsjangtsa zich tus
schen twee vuren. De militaire bevelhebbers
die de stad hebben ontzet en de communis
ten er uit verdreven, trachf
gelegenheid, dat de commu
terug te komen, gebruik te maken om de
stad te brandschatten. Zij zouden een paar
millioen dollars eischen en dreigen anders
de stad niet te zullen verdedigen. Maar in
de geruïneerde stad kan het verlangde nog
niet wordefi bijeengebracht en zoo maakt
zich een paniek van de zwaar bezochte be
volking meester en trachten velen door de
vlucht het veege lijf te redden.
In Berlijn doodde een man ztjn
vrouw en twee kinderen en daarna zich «elf.
Oorzaak: huiselijke oneenigheid.
Aan een rede, vandaag door den heer
L. A. P. M van den Broeke. redacteur van
„De Tijd” en vertegenwoordiger der Ned.
R K. Journalistenvereeniging gehouden, is
het volgende ontleend:
Voor heel onze pers geldt het woord van
een niet-katholiek journalist:
„Inderdaad heeft de Nederlandsche jour
nalist over het algemeen een zeer sterk-
ontwikkeld onafhankelukheidsgevoel Hu
laat zich niet beïnvloeden. Ook niet door
de Overheid. Zijn verhouding tot de regee
ring van land en stad is er één van vol
strekte zelfstandigheid. Natuurlijk heeft die
verhouding wel eens moeilijkheden opge-
leverd, maar zu is allengs verbeterd: met
erkenning van elkanders rechten en belan
gen staan Regeering en Pers thans als twee
vrije en zelfstandige machten tegenover of
liever naast elkaar. Het gevoel van vrijheid
en zelfstandigheid dat trouwens lederen
Nederlander historisch in t bloed zit ver
laat den Journalist ook niet tegenover zijn
superieuren aan de krant. Ek is in ons land
over het algemeen nog een scherpe schei
ding tusschen de redactiopeele en de com-
mercieele (directoriale) leiding van het dag
blad. De combinatie dlrecteur-hoofdredac-
teur is hier nog betrekkelijk zeldzaam. De
journalist voelt zich allereerst werkzaam
onder den redacticneelen leider der krant.
Wie naar den wortel van dit gevoel, van dit
verschijnsel speurt, stuit alweer op de zucht
naar onafhankelijkheid. De journalist wil zijn
werk niet doen onder den druk van com-
mercieele overwegingen, en zeker niet onder,
dien van adverteerders-belangenook tegen
over het publiek, zelfs dus tegenover hen
die het bestaan van het dagblad mogelijk
maken, wil hjj in vrijheid van oordeel en
geweten zijn werk verrichten. Zoo wil de
Nederlandsche journalist naar alle kanten
vrijstaan; het critische element is in onze
pers dan ook nog al sterk ontwikkeld. Bij
dit alles erkent hij natuurlijk, dat een goede,
scherpe, energieke commerdeele leiding voor
een dagblad on-ontbeerljjk is. Naast tal van
bekwame journalisten zijn verschillende be
kwame directeuren er in geslaagd hun blad
tot bloei te brengen.
De Nederlandsche pers heeft een eigen en
zelfstandig karakter, overeenkomstig met
den aard van ons volk. Verkoop van cou
ranten per nummer heeft in ons land be
trekkelijk weinig plaats. Elk blad heeft een
vasten kring van lezers, die als geabonneer-
den het uitverkoren orgaan dagelijks recht
streeks toegezonden krijgen. Alleen aan sta
tions voor gelegenheden, dat men thuis
de courant niet heeft kunnen lezen heeft
van
Bfj een hevig onweer in Frankrijk wer
den 3 personen gedood. Ben boot met 7
menschen sloeg om, 2 verdronken.
langzaam en geleidelijk, ook de katholieke.
.Haar groote uitbreiding kreeg zy tegen 1869.
toen het dagbladzegel werd afgeschaft en
in en bulten Nederland de staatkunde een
der Kerk zeer vijandig karakter droeg. O.a.
verscheen omtrent dien tijd „De Katholieke
Illustratie” (1866), „De Maasbode” (1888',
de „Studiën (1868), „Het Huisgezin (1869i.
Vele jaren later (1884) volgde „Het Cen
trum” en „De Volkskrant”.
De Piusalmanak vermeldt 34 katholieke
Nederlandsche dagbladen en 41 twee- of
driemaal per week verschijnende bladen. Dan
zijn er nog tal van weekbladen, tijdschrif
ten en vakorganen.
Ook in onze Koloniën hebben we onze
organen, in Oost-Indië „De Javapost", ge
sticht in 1903 en de „Geredja Katholik”,
dat sinds 1911 in de Minahassa in het Ma-
leisch verschijnt, beide onder leiding der
Paters Jezuïeten en sinds jaren een maand
blad. getiteld „Sociaal Leven en Streven”,
orgaan van den Centralen Raad der Neder-
lansch-Indische Katholieke Sociale Bonden;
in Suriname, door de Paters Redemptoristen
geredigeerd, „De Surinamer", die tweemaal
per week verschijnt en het best geredigeerde
en meestgelezen blad is in deze Kolonie, iets
wat op Curasao, gezegd kan worden van ae
Amigo dl Curacao", die in 't Nederlandach
is gesteld, en van „La Cruz" en „Ala Blan
ca”. twee meer religieuze dan politieke bla
den. die in de volkstaal, het Papiamentsch,
worden geschreven, het eerste voer volwas
senen. het tweede voor de jeugd. Alle drie
worden geredigeerd door Paters Dominica
nen.
De katholieke pers in Nederland zelf wordt
echter bijna uitsluitend door leeken ver
zorgd „De Maasbode” telt onder zijn re
dactieleden twee priesters, als hoofdredac
teur en redacteur.
Zoo is de katholieke dagbladpers van Ne
derland door een innige samenwerking van
directeuren, redacteuren, geestelijkheid en
katholiek- volk gegromd tot een factor van
beteekenis in t cultureele emancipatieleven
van mijn land.
Deza week wordt in Brussel een Internatio
naal Katholiek Perscongres gehouden. 21 lan
den zijn vertegenwoordigd Voor Nederland
beruste de leiding bij het bestuur der R K.
Vereeniging van R K Dagbladdirecteurs en
door de goede zorg van het secretariaat was
deze organisatie in Nederland uitmuntend
vertegenwoordigd. Dit blijkt al dadelijk op de
perstentoonstelling, welke ter geWenheid van
dit congres is georganiseerd en waar de Ka
tholieke pers van ons land een voortref lelijk
figuur maakt.
Zaterdagavond had in het Pershuis der
Belgische Katholieke journalisten een reunie
Plaats, terwijl de Zondag op zeer gelukkige
wijze werd besteed. Er kon moeilijk een betere
ouvïu lure voor een congres van persmenschen
verwacht worden, dan wy gisteren hebben
meegemaakt. In Mechelen, de zetelplaats van
den primaat der Belgische Katholieke Kerk,
had de sluitingsplechtigheid van het natio
naal Eucharistisch congres plaats. Het was
een goede gedachte de leden van het Katho
lieke perscongres daarheen te voeren en ge
tuige te doen zijn van een Roomsche mani
festatie als maar weinig ter wereld wordt
waargenomen.
De voorafgaande dagen van het Eucharis
tisch Congres mochten reeds in den vollen zin
des woords geslaagd heeten. Hier had zich
een openbaar godsdienstig leven geuit, dat
deugd doet in onzen tijd. Maar de Zondag
zal lederen Katholieken persman, van
waar ook gekomen verbaasd hebben doen
staan, niet het minst ons, koude noorder
lingen, die zulke publieke godsdienstige de
monstraties niet gewoon zijn.
Mechelen was geheel versierd. Tal van
gevels waren getooid door kleurige tapijten,
hangend over de vensterbanken. Ontelbaar
waren de geel-witte vlaggen tusschen het
Belgische dundoek en de leeuwenvlag. Over
de straten waren roode transparanten ge
spannen met opschriften als: Leve Christus
Honing; Wie Mij volgen wil neme zijn kruis
op; Komt tot Mfj. die belast en beladen zjjt’
enz.
Voor de vensters van particuliere wonin
gen en in de winkels waren H. Hartbeelden
van bloemen geplaatst. Heel de
aan den Christus Eu-
„Om de vrouw van Dennis Treford te wor
den?"
„Neen,” riep ze; „niemand kan me dwin
gen dien man te trouwen.”
„Nu dan.” hernam hij; „vertrouw dan op
mij en beef niet zoo. We staan nu voor het
huis van je vader. Ik zal het woord wel
doen.”
Hij sprak nog toen de deur open ging.
Mevrouw Penworth, een knappe, statige,
maar stuursche en stugge vrouw stond op
den drempel. Zy wierp een vragenden, ys-
kouden blik op haar dochter.
„Ik ken dien heer niet,” klonk het van
haar lippen; „mag ik ook weten wie hjj is?”
James stond voor haar, nam z’n hoed af,
maakte een beleefde buiging eh vroeg:
„Mag ik even binnen komen? Ik zou graag
uw echtgenoot, den heer Penworth, willen
spreken. Is deze dame niet Je moeder,
Jenny?”
Toen de vrouw hem haar dochter bij d’r
voornaam hoorde noemen, wierp ze den jon
gen mén een toornlgen blik toe. Zij scheen te
aarzelen, trad een paar schreden terug en
antwoordde op afgemeten toon:
„M’n echtgenoot is thuis.” Vervolgens zich
tot haar dochter wendend, zelde ae: „JU kunt
wel gaan.”
Maar James legde z’n hand
arm.
„Juffrouw Penworth moet bij dit onder
houd tegenwoordig zijn; ze heeft er even veel
belang by als ik. Je weet zeker wel Jenny,
waar wc je vader kunnen vinden?”
By verordening van staatspresident
Moseicki. is Zaterdag het parlement ontbon
den.
In een schryven van den staatspresident
wordt o. a. verklaard, dat d? beginselen
van de bestaande wetten verouderd zyn,
zoodat verbetering noodig is. De president
is tot de overtuiging gekomen, dat deze,
niettegenstaande zyn daartoe in het werk
gestelde pogingen, niet verkregen kan wor
den door den arbeid van deze Sejm. zoo
dat hy besloten heeft het parlement te
ontbinden en verkiezingen te doenu hou
den op 16 en 23 Nov.
te midden
stad was één hulde
charisticus. i|
Des morgens vroeg reeds trokken van
heinde en ver de deelnemers aan de sluitings
plechtigheid naar de oude Bisschopsstad. In
derdaad, wanneer men de opschriften der
plaatsnamen zag, welke de congressisten voor
zich uitdroegen, dan kon hier van een natio
naal, congres in den vollen zin des woords
gesproken worden. Iedere groep begaf zich
naar de groote markt en bezocht de kathe
draal. Ontroerend was de aankomst van de
processies uit Brugge en Hoogstraeten. die
ieder voor zich een schrun met relieken van
het H. Bloed meevoerden. In geen eeuwen
heeft de beroemde schryn van Brugge de
oude stad verlaten. Voor dit Belgisch natio
naal congres werd een uitzondering gemaakt.
Met groote plechtigheid, voorafgegaan door
wierook-wuivende koorjenapen en gedragen op
een baar door sterke mannenschouders, om-
stuwd door de geestelijkheid van Brugge, werd
het kostbaar kleinood onder het schallen der
fanfares het grijze Mechelen binnengevoerd.
De menigte langs den weg viel op de knieën
en liet de heilige teekenan van Gods Almacht
eerbiedig door een haag van biddende geloo-
vigen schrijden. Zoo was het ook met de re
liek van Hoogstraeten.
Van tien uur af begon zich het groote
marktpein, dat drie H. A. beslaat, met con
gressisten te vullen. In het midden was een
groot carré met versierde masten gevormd en
kleurige vlaggen gaven aan het geheel een
feestelyken aanblik. In het verlengde van de
kathedraal ligt het post- en telegraafkan
toor, waar het marktplein begint. Aan den
tegenovergestelden kant ligt het stadhuis en
tegen den gevel van dit gebouw was een
estrade opgeslagen, waarop een altaar en een
bisschoppelijke troon. Daar werd te elf uur
door kardinaal van Roey een solemneele
Hoogmis opgedragen. Het was een onvergete
lijk schouwspel. Heel het zeer wyde markt
plein was gevuld met belangstellenden: meest
groepen met prachtige banieren wat heb
ben de zuiderlingen in hun vaandels toch
veel op ons voor! en alles stond gericht
naar hei hooge altaar tegen den stadhuis
gevel. Ver op den achtergrond rees de majes-
stueuze, forsche toren van de kathedraal in
de bovenlokalen van het postkantoor stond
de leiding van de plechtigheid voor een
microfoon. Overal waren luidsprekers aange
bracht en opnieuw moesten wy de moderne
techniek bewonderen, die een massale betoo-
ging van tienduizenden heeft mogeliik ge
maakt.
De spoorwegen en andere vervoermiddelen
hadden des avonds te voren en des ochtends
140.000 menschen naar Mechelen gebracht
Het groote Marktplein kan er 80.000 bevat
ten en tot ver voorby de Kathedraal en in
de op de markt uitkomende straten ston
den de overige tienduizenden opgepakt. Te
gen elf uur zette zich een stoet van koor
knapen, seminaristen, wereld- en orde-gees-
teluken, gevolgd door kanunniken en bis
schoppen in beweging om den kardinaal
naar het altaar te geleiden.
Onder hen waren ook Z.D.H. Mgr. J. D. J.
Aengenent met secretaris J. M. v. d. Tuyn.
Mgr. H. J. M. Taskin, plebaan L. A. A. M.
Westerwoudt en kanunnik O. C. van Noort,
deken van Amsterdam.
Toen de lange weg was afgelegd zette het
koor het Kyrie in. De omroeper vermaande
de massa tn twee talen, hoe ver de mis vor
derde; orgeltonen klonken In den wüden
omtrek en tienduizenden kelen zongen de li
turgische gezangen.
Uit Bombay wordt gemeld, dat daar
gistermorgen een groote demonstratie is ge
houden, waaraan 50.000 personen hebben
deelgenomen.
Na .’J'
vlaggen ontplooid en gesalueerd.
Een groote politiemacht was op de been,
doch haar ingrijpen was niet noodig, daar
de geheele betooging rustig verliep.
De in artikel 4 van het Dultsch-Italiaan-
sche arbltrageverdrag bedoelde geschillen
commissie is thans definitief samengesteld.
Voorzitter is de Nederlandsche Minister van
Buitenlandsche Zaken, Jhr- Beelaerts van
Blokland; zyn plaatsvervanger is Graaf De
la Trenortera, Spanje. Als nationale leden
zyn van Duitsche zijde benoemd de vroegere
Staatssecretaris Dr. Von Slmson en Prof.
Geheimraad Rabel (plaatsvervangend lid);
voor Italië zyn lid Senator Tomasso Tittchi
en Alberto Theoll (plaatsvervangend lid).
De neutrale leden zyn Prof. Westmann
(Zweden), Dr. Josef Piller (Zwitserland) en
Karl Kraf Moltke (Denemarken). Diens
plaasvervanger is Prof. Dr. Rutgers uft Am
sterdam.
Ket aantal verkeersongevallen te Lon
den is gestegen van 4492 in 1937, 5351 in
1928, tot 5799 in 1929. s s
ten afzien.
Een der stoeten was een plechtige om
gang met het H. Sacrament, door den kar
dinaal onder een schitterend baldakijn ge
dragen. Ook Mgr. Aengenent met het boven
genoemde. Hollandschè gezelschap merkten
wy hierbij" op.
Op een der pleinen werd een solemneel
sluitingslof gehouden. En heel de dag stond
in het teeken van een heeriyk openbaar ge
loofsleven.
Te zes uur werden de afgevaardigden van
het Internationaal Katholiek Perscongres by
Z. E. Kardinaal van Roey ontvangen.
Z. Eminentie had harteiyke woorden voor
allen over, byzonder voor de Hollanders, die
hy hartelük welkom heette.
De Katholieke persmannen zijn v^l en
thousiasme van Brussel weergekeerd waar
heden. Maandagmorgen, een perstentoonstel
ling en het congres zelf officieel geopend
zouden warden.
De Duitsche ryksminister vay buiten
landsche zaken, dr. Curtius, die voor
een druk bezochte vergadering het woord
voerde, is tijdens zyn rede plotseling onwel
geworden, zoodat hy zyn redevoering niet
ten einde heeft kunnen brengen.
Op aanraden van zyn geneesheer, keert
dr. Curtius nog heden naar Beriyn terug.
t Was een ontroemde plechtigheid, een
onbeschryfiyke demonstratie van Katholiek
leven. En de talryken. die door roode-kruis-
verpleegsters he; naast het stadhuis gele
gen ziekenhuis moesten worden binnenge
dragen wy vernamen later, dat de be
zwijmden twee hospitalen gevuld hadden
bewezen slechts hoe geweldig groot de me
nigte was en hoe groou de moed en het
geloof van de duizenden, die de tropische
hitte trotseerden.
Het hoogtepunt der plechtigheid was de
consecratie, toen alle gerucht in de dui
zendkoppige menschenzee zweeg: tóen op
een vermaan van den omroeper de honder
den kleurige vaandels, waarvan de koperen
spitsen in de zon flikkerden, voorover bogen
naar den God. Die ging geboren worden op
het altaar; toen de tienduizenden mannen
en vrouwen op de steenen op de knieën vie
len en hoog boven uit den Kathedraaltoren
de beiaardier Adoro Te speelde Dat was een
machtige- hulde aan den Christus Eucharis-
ticus. te meer ontroerend, omdat de aanwe
zigen voor het overgroote deel bestonden uit
mannen in de volle kracht des levens
uit de rijpere manneiyke jeugd. Waar
zóóveel geloof leeft, behoeven wy aan de toe
komst niet te wanhopen!
In den namiddag trokken zes groote stoe
ten door de stad. Men had van één grooten
moe-
bronnen van bertaan: den verkoop van
nummers aan abonné’s of aan kloak en den
verkoop van de ruimte, die het voor publici
teit afgezonderd houdt en waarvan de eerste
plaats wordt Ingenomen door mededeelingen
van aangename en droeve familiegebeurtenis
sen, als geboorte, huwelijk, overlijden.
Subsidien of toelagen ontvangen onze bla-
dén niet van regeering of overheid, maar ook
niet van de eigen party. Zy zyn eigendom
van N. Vennootschappen of uitgevers, die
hebben te zorgen dat tegenover hun uitgave
voldoende inkomsten uit dien verkoop staan.
De weg. om ’t tot de huidige ontwikeling
te brengen is een lange en moeilijke ge
weest en loept in menig opzicht parallel
aan dien van onze emancipatie.
De eerste Nederlandsche courant van onze
richting verscheen 2 Januari 1822 te ’s-Gra-
venhage, de „Roomsch Catholyke Courant”,
vermoedeiyk ontstaan op initiatief van den
blind gewórden bekeerling Le Sage ten
Broek Een jaar later werd de naam „Noord-
Nederlandsche Courant”. Ze verscheen drie
maal per week, maar kon het bestaan niet
lang volhouden.
1 Januari 1829 kreeg rij echter in het
katholieke deel van ons land een opvolgster
in ..De Noord-Brabander”, die in 1894 ver
dween en dus 65 jaren is geworden, tn
Januari 1853 volgde de ..Katholieke Stem
men” van Le Sage ten Broek, die van de
tien tydschriften, door, hem gesticht, het
meest van een courant hield.
Den 17en Januari 1846 zag te 's-Herto-
genbosch ons nog altyd bestaand toonaan
gevend dagblad „De Tijd” het licht, dat een
jaar later naar Amsterdam werd overge
bracht en. onder leiding van Mgr. Smits en
Dr. J, W. Cramer, onmiddellijk een blad
van beteekenis werd, door den tegenstander
gevreesd en fel bestreden. Even daarvoor
waren verschenen als gewesteiyke bladen:
de „Limburger Koerier" (1844) en „De Ne
derlander (1842).
In de jaren. die daarop volgden, ontwik
kelde zich de pers in Nederland slechts
De provinciale krijgsraad van Brabant
heeft uitspraak gedaan in de zaak van
luitenant Joris, die er van beschuldigd werd
DINSDAG, 2 SEPTEMBER
HUIZEN, Tot 6 aar 298 M. UltelaiteM
KRO-Ultaending 8.00—9.15 Gramofocu-
platen 11.3012.00 Godsdienstig haW-
uurtje 12.001.30 Concert KRO-Trio
1.302.00 Gramofoonplaten 2.00 3.90
Vrouwenuurtje 5.00—6.00 Gramofoon-
platen -«*■ 6.016.15 Sportkwartiertje. Dr. A
C. Vrocan: ..Medische Sportkeuring”
6.156.30 Gramofoonplaten 6.308.40
Koersen 6.407.15 Gramofoonplaten
7.157.45 Zeereerw. Pater Dra. Conat.
Speet O. Carm „De afscheiding van Belgi*"
7.45—8.00 Gramofoonplaten 8.0111.00
Concert KRO-Orkest 9.30 ca. Nieuws
berichten 11.0012.00 Gramofoonplaten.
HILVERSUM, 1875 M. AVRO-Ultzendtag.
12.152.00 Concert AVRO-Kwintet. Optre
den van Louis Noiret 2.002.30 Voor <te
dames 3.004.00 Gramofoonplaten
4.004.30 Lezing 4.305.00 Piano-
studiemuziek door Egbert Veen en Louis
Schmidt 7.007.15 Gramofoonplaten
7.157.46 Radio Volks-UnlvWrsitMt. Sera
Dresden: Beethoven-Cyclus 8.01 Concert
door de Kon .Militaire kapel 10.00 Pers
berichten 10.1511.30 Aansluiting van
ket gebouw voor Kunsten en Wetenschappen
te Den Haag. Uitzending gedeelte revue
,,’t Is voor den bakker” 11.30 Gramofoon
platen 12.00 Sluiting.
DAVENTRY, 1554.4 M 10.35 Morgen
wijding 11.05 'Lezing 12.20 Concert -
L. Morand (mezzo-sopraan), E. Bebb (te
nof) 12.50 Orgelspel door I.
O'Henry 1.20 Orkestconcert 2.20 Tele
visie 2.252.50 Gramofoonplaten 430
Dansmuziek 4.50 Orkestconcert 5.35
Kinderuurtje 6.20 Dansmuziek 6.35
Berichten 7 00 Trio-concert 7.20—7.40
Lezing 7.45 Lezing. Fluitspel door Edith
Penville 8.20 Concert M. Licette (so
praan). H. Fry (bariton), Solomon (piano).
Orkest 10.00 Berichten 10.15 Lezing
10.30 Berichten 10.40—12.20 Dans
muziek.
PARIJS, „RADIO-PARIS” 1725 M.
12.502.20 Gramofoonplaten 4.05 Orkest
concert en soli 8.20 Concert. Orkest en
soli.
LANGENBERG, 473 M. 7.25—7J0
Gramofoonplaten 7.508.50 Orkestoon-
cert 10.3512.15 Gramofoonplaten 1230
Gramofoonplaten 1.252.50 Orkestconcert
5.506.50 Orkestconcert 8.50 „Der rote
Hahn". Tragi-comedie< van Gerard Haupt
mann.
KALUNDBORG, 1153 M. 12.20—330
Orkestconcert 3.205.20 Orkestconcert en
declamatie 8.209.35 Orkestconcert en
zang 9.35—10.10 ..Mod Aften". Hoorepel
van T. Neiiendam 10.3011.06 Kamer
muziek 11.0512.50 Dansmuziek.
BRUSSEL. 508-5 M. 5.20 Trio-concert
6.50 Gramofoonplaten 8.35 Concert. Or
kest en tenor 8 35 (338 2 M.) Concert,
georganiseerd door de SAROV.
ZEESEN, 1635 M. 6 05—7 20 Lezingen
7.207.50 Gramofoonpl. 10 2012.20 Lezingen.
12.201.15 Gramofoonplaten 1.152.20
lezingen 2 20—3 20 Gramofoonplaten
3.20— 430 Lezingen 4.50—5.50 Concert
5308.20 Lezingen 8.20 .Himmel und
Hölle" Vrooiyke avond met medewerking
van solisten 9.35 Orkestconcert 1035
Lezing en berichten.
een eenigszins beteekenende verkoop
losse nummers plaats.
De gehechtheid aan een bepaald blad
brengt mede, dat aan onze pers hooge eischen
van degelijkheid worden gesteld Zy moet, om
te kunnen bestaan, de gunst, die zy ver
wierf, behouden. Een courant moet haar
kracht daarom niet aoeken in sensatie-be-
richten. die, onvoldoende gecontroleerd, mor
gen onjuist blijken en teruggenomen moeten
worden. Men moet op haar aankunnen haar
kunnen vertrouwen*
