ONS BLAD
K
ZIJ
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1930
Voornaamste c^Cieuws
JOH. LAUWERS
NIEUWE ABOWUE’S
Noord-
Hollandsch DagbM
abonneren, ontvangen de
mets tol 1 October
GRATIS W fr*mc0
ook kunnen de bleuwe ^om^
DIT nummer bestaat uit drie bladen
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 214
f 40
f 50
Dr. Frederik van Eeden
In Noord-Limburg
De V.A.R.A. Zaterdag en Zondag
'Bekend Hagenaar het slachtoffer
De A.V.R.O.-meeting
Sint Melania-werk
De Andrée-expeditie
De vader van vele oorlogen
PAARDENSPORT
in
Geweldige uitbarsting
De Franklin-expeditie
St. Augustinus-Oratorium
Kellner bestolen
I
C 1 F-
Doodelijk auto-ongeiuk
D E
De Vulkaan
Italië
De brandstichting in een
villa te Nieuw-Millingen
Na de verzoening met het
Vaticaan
5
ca
Een Hieronymus Bosch verworven
voor het Rijksmuseum
Provinciale Wedstrijden der
Burgerwachten Noord-HoUand
De inneming van Rome niet langer
nationale feesdag
De ontvluchte geïnterneerden van
den Boven-Digoel
Barometers - Thermometers
PAYGLOP 3
ALKMAAR
„Stromboli”
iij Zich m berft
mooi boekwetk.
verzekering tre^t
de nieuwe abonné s
lijk in werking-
D I C
die zich thans op bet
Tecen den luttele» W
15 cent kunnen
stellen van een
Ook de --
voor
f 3000- f 750.- doodeüikeo^afloop 1 250.- Ec* of een ook 125.- duim of wijsvinger 50.- of ,rm
AAMGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET OHGEVAL
De a.s. manoeuvres
NOORD-HOLLANDSGH DAGBLAD
of
van
f
Uit het dagboek van Strindberg.
Barometerstand 9 uur v.m.: 765 stilstand.
van
Een weerzinwekkende persoonlijkheid.
De begrafenis van Andrée
want ook
Nadere bijzonderheden
offlcieele
o zekere A. S. aangereden
4
Mte
efil*
A1K.MA.AR
No. 433
sting van den
H9 plaats ge-
De legeroefeningen onder leiding van den
commandant van het veldleger, welke wegens
het heerschen van mond- en klauwzeer niet
overeenkomstig de getroffen voorbereidingen
in de streek Barneveld, Leusden, Amersfoort
kunnen doorgaan, zullen thans worden ge
houden in Noord-Lfmburg van 2326 Sept,
as. <24—25 Sept, zijn de eigenlijke oefen
dagen).
Louis van Tulder vervult de partij van
St. Augustinus
LICHT OP De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 7 49 uur.
Het plan van Briand inaake de Europee-
sche Federatie in den Volkenbond.
In het koninkrijk Italië aal inplaats vutn
den 20en September. den dag van de inne
ming van Rome tf 'W. Aten Tien Wtornas^
verjaardag der Verzoening met het Vaticaan,
tot naüonalen feesdag verklaasd woeden.
„De Standaard" bespreekt de A.V.R.O.-
meeting. erkent, dat die meeting voorzoo-
ver aij een groot aantal menschen bijeen
bracht uitnemend geslaagd is, en vervolgt
Niet uitgeleverd door Australië, maar uit
gebet
Te Gulpen is door een tot dusverre onbe
kend gebleven
en gedood.
Het
duurt
staat, dat R. medeplichtigen moet hebben
gehad, zoodat nog meerdere arrestaties te
zoodat
wachten z^n.
De minister van Waterstaat heeft bepaald,
dat Zondag 14 September een „hoogtijdag” is
voor de V-A.R-A. (14 September is de dag van
de demonstraties te Amsterdam en Rotter
dam van het N.V.V. en de S.D-A.P. tegen de
Vlootwet).
■De V.A R-A. krijgt daarom op dien dag. be
halve haar gewone zenduren, ook die
125 uur nam.
Men verzoekt ons in herinnering te bren
gen, dat de jaarljjksche algemeene vergade
ring zal plaats hebben te Hilversum op Don
derdag 18 September a-s. in hotel „Hof van
Holland” (Kerkbrink).
Alle leden, hceren-donateurs en belang
stellenden zijn welkom Te half twaalf is er
reunie, de algemeene vergadering vangt te
13.15 aan.
Zij. die om 12.50 aan het gemeenschappelijk
kofflebroodje wenschen deel te nemen gelie
ven daarvan tijdig kennis te geven aan mevr.
Aelbers, Meerweg 30. Bussum.
Een persoon, die eenlge dagen in hotel de
1* Roste te Oulpen logeerde, is spoorloos
•verdwenen met medeneming van de spaar
penningen van den kellner ten bedrage van
169 gulden.
In aansluiting op het bericht omtrent de
ontdekking van twee kampen van de Frank
lin-expeditie door den Canadees, majoor
Burwash, wordt nader gemeldt, dat sir John
Franklin in 184ó vertrok met twee schepen,
de „Erebus" en de „Terror”, bemand met
officieren en manschappen voor het zoeken
van den Noord-Westelijken doocgang. De
expeditie werd twee maanden later voor het
laatst gezien.
In 1859 werd op het Koning Wlllemseiland
een bericht gevonden, waaruit bleek, dat de
schepen in 1848 door het ijs ingesloten wa
ren en na den dood van den leider door de
bemanning, die toen nog 105 koppen telde,
verlaten werden.
Majoor Burwash zou nu eenlge documen
ten ontdekt hebben, die over het verder lot
der expeditie uitsluitsel geven.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—
regels f 1.25: elke regel meer *45.
RECLAME per regel 4.75 voor
de eerste pagina; voor de overige
pagina’s 9l59.
RUBRIEK .VRAAG EN AANBOD”
bij vooruitbetaling per plaatsing
9.6* per advertentie van 5 regels;
iedere regel meer f 9.12
De commissie voor de regeling der plech
tigheden. die na de aankomst van de Svensk-
sund met het stoffelijk overschot der Pool
reizigers te Stockholm zullen plaats hebben,
heeft de plannen nog niet definitief vast
kunnen stellen.
Over de begrafenis van het stoffelijk over
schot van Andrée. Strindberg en Fraenkel
wordt met de nabestaanden onderhandeld,
daar deze hierover te beslissen zullen heb
ben. Intusschen hebben buitenstaanders zich
In deze zaak gemengd. Zoo is in de laatste
vergadering van den gemeenteraad van
Andrée’s geboorteplaats, Granna. een motie
aangenomen, waarin de wenSchelijkheid uit
gesproken is, dat Andrée te Granna begra
ven zal worden. Men voerde hierbij aan. dat
Andrée vroeger meermalen den wensch te
kennen heeft gegeven op het kerkhof van
zijn geboorteplaats begraven te worden.
Op voorstel van gouverneur Von Sydow
zal een der straten in het oude gedeelte van
Gothenburg naar Andrée genoemd worden.
De Brusselsche tenorzanger Maurice Wey-
nandt, die als plaatsvervanger van Louis van
Tulder voor de tltelpartij van het St. Au
gustinus-Oratorium geëngageerd was, is, nu
Louis van Tulder geheel hersteld is, van
zijn ernstige ziekte, zoo welwillend geweest,
zich ten gunste van den heer van Tulder
terugte trekken, zoodat thans bij de eerste
uitvoeringen van een nieuw Nederlandsch
werk de hoofdpartij door een Nederlandsch
solist kan worden vertolkt.
Dank zij de financieele hulp en de bemid
deling van de Vereeniging Rembrandt Is het
Rijksmuseum er in geslaagd den „Christus
in Gethsémane," het omvangrijke werk van
Hieronymus Bosch, kortelings tentoongesteld
bij de firma R. W. P. de Vries te Amster
dam, van dr. A. G. C. de Vries aan te koo-
pen. Deze pakkende compositie, waarvoor
voor het eerst een werk van dezen grooten
Noord-Nederlander een onzer openbare mu
sea binnen komt, zal van vandaag af ten
toongesteld zijn in het 4e Kabinet der Pri
mitieven.
Ook bij dezen aankoop heeft de Vereeni
ging Rembrandt weer getoond, welk een on
misbare steun zij voor onze musea is.
Frederik van Eeden. wiens gezondheids
toestand den laatsten tijd wederom te wen
schen laat, is tot herstel van krachten naar
Noordwijk aan Zee vertrokken.
De volgende paarden zijn ingeschreven voor
de op 16 September as. te Schagerbmg te
houden harddraverij:
Othella. Premier, Northerman B. Meteor
Miss Zelda Peter. PletemeL Maggy Henry,
Senator Axbond, Kapitein de Bruane, Marie
F. Hardstein, Rollette, Maggy Maggowan,
Jannet Harvester. Cathariena Spier, Online-
ga. Frettchen. Madrigal, Prinses Duluth.
De arrestatie in de residentie van een
zekeren R. schijnt het begin van de oplos
sing te zijn van een uiterst ingewikkelde
zaak, waarmede de politie uit verschillende
plaatsen zich reeds maandenlang bezig
houdt en waardoor een Hagenaar, van een
zeer bekende familie, niet alleen zijn geld,
doch ook zijn leven heeft verloren.
De bijzonderheden komen op het volgende
neer, aldus de „H. Crt.”:
Den 6en Mei j.L brandde te Nieuw-Mil
lingen bij Apeldoorn af de gemeubileerde
doch lijdelijk onbewoonde villa „Diana",
eigendom van een in aanzienlijke Haagsche
kringen welbekend persoon, wiens naam wjj
op verzoek verzwijgen.
Door
doordat
bij verHee voa ‘a
anderen vinger.
Uit Messina wordt gemeld, dat Donder
dagmorgen een eruptie heeft plaats gehad
van den vulkaan Stromboli. op het gelijk
namige eiland, beboerende tot Be Liparische
eilandengroep. Het gehucht Bartolo werd
bedolven en grootendeels verwoest. Volgens
de „Giomale d'Italia” zouden in het dorp
Stromboli ‘en de naaste omgeving talrijke
dooden en gewonden te betreuren zijn.
Tegelijk met de eruptie is een hevige aard
beving waargenomen. De bevolking van het
eiland Stromboli is zeer ontdaan. Onmiddel
lijk is om hulp geseind. Uit Messina zijn
eenlge torpedobooten met levensmiddelen en
dekens vertrokken, terwijl ook een afdeeling
van de brandweer ter assistentie derwaarts
is gezonden.
Aan boord van een der hulpschepen be
vindt óch de plaatsvervangende prefect van
Messina.
Volgens offlcieele mededeelingen is de
Stromboli in den loop van den dag weer tot
rust gekomen. Het aantal dooden en gewon
den is nog niet bekend, evenmin hoe groot
de materieele schade is.
Nader wordt gemeld, dat hedenmorgen
tegen tien uur een door den Stromboli ver
oorzaakt gerommel werd waargenomen, ter
wijl tegelijkertijd een korte aardbeving plaats
vond. Spoedig daarop zag men een dikke
rookwolk uit den Vulkaan opstijgen. Bij de
eruptie is een scheur in den Stromboli ont
staan. De laatste groote uitb
Stromboli heeft in het Jaar
had.
In de buurt van Florence werd Woensdag
tegen 1 uur 's middags een lichte aardschok
waargenomen, waardoor een paniek zich vaó
de bevolking meester maakte. Er was geen
materieele schade.
De minister van koloniën heeft ten ver
volge op de beantwoording van vragen van
den heer Wijnkoop in verband met de uit
levering van de naar Australisch grondge
bied uitgeweken geïnterneerden van den
Boven-Digoel verklaard, dat de hierbedoelde,
naar het Australisch grondgebied van Nieuw-
Gutnea uitgeweken personen door de regee-
ring aldaar niet zijn uitgeleverd aan het
Nederlandsch-Indisch gouvernement, maar op
last van den rechter als ongewenschte arm
lastige vreemdelingen uit het land zijn gezet.
Uitzetting is steeds een een zijdige daad
van de betrokken regeering, i.c. de Austra
lische regeering, die daartoe geheel zelfstan
dig een beschikking neemt.
De schietwedstrijden van Burgerwachten
in de Provincie Noord-Holland, te houden
op 13. 14. 15 September 1930 op de lianen
van Zeeburg (bij Amsterdam) zijn als volgt
ingedeeld
Korps- en personeelen wedstrijd.
Vaste en vrije baan, worden geschoten in
twee klassen.
Tot de le klas behooren de schutters van
afdeeling A, gerangschikt in veteranen le
klasse en klasse A. Tot de 2de klasse be
hooren alle overige schutters; 2e klasse
schutters mogen desgewenscht mededingen
in de le klas.
Geweer of karabijn, model 95 dat als enkel-
lader wordt gebruikt; a.stand 100 meter.
Houding staand, knielend of liggend naar
keuze.
Bisschoppelijke belangstelling
De uitvoering van het St. Augustinus-
Oratorium. welke ter gelegenheid van het 15e
eeuwfeest van St. Augustinus, op Vrijdag 19
September a.s. In „Dvoll" te Utrecht wordt
gegeven, zal worden bijgewoond door Z. D.
H. Mgr. J. H. O. Jansen, Aartsbisschop wm
Utrecht
De commissie, belast met de verzorging
van de gevonden voorwerpen der Andrée-
expeditie heeft voorgeslagen, een kort resu
mé van de dagboeken te .publiceeren. toen
bekend werd, dat de dagbladexpeditie een
dagboek van Strindberg gevonden had. De
regeering van Zweden ging hier echter niet
op in en verordende dat het gevondene zoo
gauw mogelijk naar Stockholm moest wor
den gedirigeerd, wijl eerst moest uitgemaakt
worden, wie het auteursrecht der documen
ten bezat.
De Zweedsche journalist, leider der Ic-
bjöm-expeditie. die het Ijjk van Frenkel en
den schedel van Andrée vond en resten van
den ballon, hebben Kvltöia verlaten. Het
weer werd slecht, de herfststormen, die het
ijs in beweging ifrengen, zetten in-
Terwijl de mannen aan het werk wartn,
viel er reeds veel sneeuw, ijsberen kwamen
van alle kanten opzetten; er werden er vijf
neergeschoten, die al te dicht in de nabij
heid kwamen.
De deskundigen staan 'er van te kijken,
dat het de bemanning van Isbjöm mogelijk
geweest is, Kvitoia nog aan te doen, in de
zen tijd van het jaar. Het is een kranig
stuk werk van de zeelui. Isbjórn heeft
ongeluk met zünémachines gehad, die maar
op halve kracht kunnen' ioopen. De radio-
installatie werd door den storm stukge-
-siagen en voprioopig gerepareerd. Het Noor-
fche politietoezichtschip is Isbjörn tegemoet
gevaren.
Stubbendorf heeft een kort resumé gege
ven van hetgeen er in het dagboek van
Strindberg staat. Daarmee is een einde ge
maakt aan de hypothese, dat men mogelijk
met overblijfselen van de Italië-expeditie te
doen had. Daarvan schijnt men intusschen
elders sporen ontdekt te hebben.
Strindberg vertélt, dat de opstijging den
Hen Juli plaats fond en dat de ballon op
een ijsschots den 14en Juli om half acht
neerkwam op 83 gr. 4 m.
De plaats staat op een door Strindberg
geteekend kaartje aangegeven De tocht
die toen begon, om het leven
duurde drie maanden.
Na een maand dreven zij af met het ijs,
een groot gedeelte van hun hebben en hou
den werd in 't ijs achtergelaten, daar ’t niet
mogelijk was alles mee te sleepcn. Het eten
werd gerantsoeneerd.
Toen men eindelijk wilde opgeven, kwam
Kvitöia in zicht. Er werd een groot feest
gehouden, de Zweedsche vlag geheschen,
een feestmaaltijd aangericht, een koek,
portwijn door den koning geschonken, den
mannen voorgezet.
Den tweeden October ging het ijsvlak aan
stukken, waar de mannen een hut op ge
bouwd hadden. Na drie dagen waren zij op
het eiland. Anderhalve week later sluit het
dagboek.
De
te bergen,
milliardairs hebben ook'
met economische macht
Irigoyen ia van Argentinië naar Umgnay
vertrokken.
De Italiaansche vulkaan De Stromboli
is tot uitbarsting gekomen. Vele slaehtof-
„Wie nu waarde hecht aan zulke betoogin-
gen, kan niet anders dan verklaren, dat de
Avro een goeden dag heeft gehad.
WU blijven echter bij de oude meerling, dat
de innerlijke waarde van een zaak niet be
wezen wordt door het aantal menschen. dat
er voor heeft willen demonstreeren, maar dat
het altijd noodig blijft den inhoud, den gees
telijken inhoud zelf ervan te toepsen aan de
waarheid en de werkelijkheid.
Wanneer wij nu in de N.R.Crt. lezen, dat
men getuigd heeft van den vasten wil om te
blijven staan „tegen verdere doorvreting van
het politieke partijwezen en het religieus sec-
tarlsme, tegen mvelleering en verlaging vin
het cultuurniveau" en wjj lezen dan eens
wat er gesproken werd en waarvoor werd ge
juicht. dan schijnt ons de geestelijke Inflatie
wel heel groot.
Veel geluid, maar weinig innerlijke betee-
kenis.
En als het liberalisme in ons land dat
meent met deze leuzen zelfs bij een verkie
zing de oude kracht te kunnen herwinnen
niets anders heeft dan dit. dan lijkt ons zijn
verwachting zonder fundament.
Zeer stellig heeft de betooging getoond,
dat vele menschen de Avro-uitzending op
prijs stellen. Wi) hebben daartegen niet het
minste bezwaar.
Ook blijkt, dat velen het besef hebben, dat
hun onrecht is aangedaan, en het besef, on
recht te lijden; kan sterken in den strijd. Wij,
die jarenlang getroffen werden door het on
recht. en die steeds voor gelijkheid van
rechten het pleit voerden, gelooven, dat Re
geering en Volksvertegenwoordiging goed
doen met ernst na te gaan, of er inderdaad
van eenig onrecht sprake is. en mocht blijken
dat hiervan maar één sprankje aanwezig is,
dan zouden wij vooraan staan om te vragen,
dat er herstel geschiedt.
Er is echter ook vermeend onrecht. Inge
beeld onrecht. Welnu toetsen wij de zend-
tijdverdeellng aan de motie die werd aange
nomen en aan de explicaties in de liberale
pers, dan vernemen wij niets dan onwezen
lijkheden'; geen sectarisme. geen religieus
sectarismc, geen doorvreting van politiek
'partijwezen, enz. Het is alles niets waard. Het
is alles met de waarheid in strijd. Het is
louter Inbeelding. Het is de oude overmoed
van het liberalisme, dat meent zijn meening
als het algemeene en voor allen geldige te
mogen voorstellen.
Onze conclusie is, dat, wil men de betoo
ging zien als een bewijs, dat de Avro in bree-
den kring gewikt is, en dat velen meenen on
recht te lijden zij kracht van argument
heeft.
Maar zoedra de vrijzinnigheid haar wil
duiden, en er zelfs politieke munt uit s»u
willen slaan, ten gunste van een pretentie,
die de bron was van veel onrecht, en die geen
enkel element van waarheid bevat, zinkt heel
de opgeblazen actie aanstonds met den eer
sten kleinen prik ineen en blijft er even wei
nig ernstigs over als wanneer de socialisten
eenzelfde lawaai maken tegen de nationale
verdediging."
land- en tuinbouw weder besproken
worden en zal er worden aangedrongen
op verlaging der vervoerkosten per spoor
als een noodzakelijken steunmaatregel.
Het is daarom, dat wij er met kracht op
aandringen, dat de regeering dien maat
regel thans, nu het nog tijd Is, eigener
beweging neemt, want anders bestaat
er groote kans, dat zij door een votum
der Kamer daartoe gedwongen wordt
en dat Is in deze ernstige tijden zeker
niet een goede gang van zaken.
Het is de regeering, die leiding geven
moet bij de oplossing van de krlsls en
niet de volksvertegenwoordiging.
verschillende omstandigheden, o.m.
de brand in de villa op verschil
lende plaatsen tegelijk was uitgebroken, rees
bij de Apeldoomsche politie aanstonds het
vermoeden, dat de oorzaak aan kwaadwil
ligheid was te wijten.
Deze vermoedens werden zekerheid, toen
bij het doorzoeken van de overblijfselen
bleek, dét de in de villa aanwezige schilde
rijen welke voor een bedrag van 98.000
waren verzekerd, vóórdat de brand woed
de. uit de lijsten waren gesneden en in vei
ligheid gebracht. Het parket uit Zutphen
werd daarna gewaarschuwd. Na een bezoek
aan de verbrande villa vorid de officier in
derdaad aanleiding een uttgebreid onder
zoek te gela ten.
Dit onderzoek ging vanzelfsprekend al
lereerst in de richting van den vüia-eige-
naar in de residentie, die. zooals weldra
kwam vast, te staan, in geen enkel opzicht
met de brandstichting iets uitstaande bleek
te hebben.
Wel kwam toen aan het licht dat deze
villa-eigenaar in handen was gevallen van
een paar geraffineerde zwendelaars, die hem
financieel vrijwel ten gronde hadden ge
richt.
De thans gearresteerde R. n.l. had hem
zulk een vertrouwen in weten te boezemen,
dat hij van deren een groot aantal schilde
rijen tot een zeer hoog bedrag kocht en de
ze doeken in zijn villa te Nieuw-Millingen
liet ophangen. Een gedeelte van de koopsom
was reeds betaald, toen den villa-eigenaar
bleek, dat de schilderijen, zooal niet ver-
valscht, dan toch aanzienlijk minder waard
waren dan door R. was opgegeven. Toen de
benadeelde daarop aan R. zeide. dat hij niet
voldoende geld meer had. om de nog restee-
rende koopsom te voldoen, schijnt deze met
behulp van handlangers het plan te heb
ben opgevat, in de villa brand te stichten,
om den eigenaar zoodoende de verzekerings
gelden in de hand te spelen, waarmede dan
de restant-koopsom kon worden betaald.
De villa-eigenaar, die financieel zwaar
getroffen was en bovendien de tegen hem
aanvankelijk geuite vermoedens van brand
stichting niet kon verdragen, heeft daarop
de hand aan zichzelf geslagen.
Politie en justitie zetten daarom het on
derzoek met kracht voort.
Zjj stuiten hierbij op zeer groote moeilijk
heden. Zoo had b.v. vrijwel niemand de in
de villa „Diana” aanwezige schilderijen ge
zien. terwijl ook niet bekend was. waar deze
doeken, na het snijden uit de lijsten, zijn
gebleven.
Niettemin schijnt het onderzoek, waar
over een stipt stilzwijgen in acht wordt
genomen, langzamerhand zooveel bezwarende
aanwijzingen tegen R. te hebben opgeleverd,
dat Donderdag jl de officier van justitie
te Zutphen aan de Haagsche politie op
dracht gaf, tot arrestatie van R. over te
gaan, op vermoeden van brandstichting en
zwendel met schilderijen.
Genoemde R. is Vrijdag j.l. naar Apel
doorn ovargi bracht en Zaterdag in het huis
van bewaring te Zutphen ingesloten.
Omtrent den persoon van R. vernamen
wij nog, dat deze een internationale oplich
ter en schilderijen-zwendclaar is, die reeds
meermalen iets met de justitie uitstaande
heeft gehad en ook nog door de Belgische
justitie wordt gezocht. Zijn naam is o.a.
meermalen genoemd in verband met de op
lichtingen door de Pure Silk Company, de
bloembollen-pakketten naar Engeland en
een bekende kaasaffaire.
R. wist zich zeer beminnelijk voor te
doen, ging zelfs voor gefortuneerd door en
trachtte steeds, vóór hU zijn slag sloeg, het
vertrouwen van zijn slachtoffer te winnen,
justitioneel en politioneel onderzoek
nog ."teeds voort, temeer waar vast-
Hendereon pleit op de Volkenbondsverga-
dering voor internationale ontwapening.
flOG EENS:
DE SPOORWEGTARIEVEN
Dat wjj midden in een malaise-perio-
de zitten en dat het tot op dit oogenblik
in het bijzonder land- en tuinbouw
zijn, die daardoor in groote moeilijkhe
den geraakt zijn, zal wel niemand meer
bestrijden. Op alle vergaderingen, door
landbouw-organlsatie in deze dagen ge
houden, hoort men niets anders dan
klachten over groote verliezen, als ge
volg van de schrikbarend lage prijzen
der producten, waarvan met geen
mogelijkheid de noodzakelijke uitgaven
voor pacht en arbeidsloon betaald kun-
I nen worden en daarnaast een voort-
I durend vragen van steunmaatregelen
op verschillend gebied, door de regeering
te nemen, ter voorkoming van een de
bacle.
Gemakkelijk is dit laatste ongetwijfeld
niet, maar ér geschiedt zoo goed als
niets en dat is wel heel erg. De staats-
commissie-Lovink heeft tot heden niet
veel tot stand gebracht, want het sui-
kerwetje is het eenige resultaat. Wel zal
er vermoedelijk een maalgebod komen
voor iniandsch koren, maar dat eischt
toch enkele maanden voor behandeling
in Tweede en Eerste Kamer, voor het
nawerking kan treden. Als steunmaat
regel, maar die is thans reeds lang weer
bulten werking, mag ten slotte ook wor
den aangemerkt de tariefverlaging met
30 procent voor vroege aardappelen bij
vervoer per spoorweg als vrachtgoed m
de periode van 1 Juli tot en met 15
Augustus.
Dat er vooral op het terrein van de
spoorwegvrachten niets gebeurt om
land- en tuinbouw te steunen baart
groote verwondering. Voortdurend is er
in den loop van dit jaar door de orga
nisaties bij de spoorwegdirectie en de
regeering aangedrongeri op verlaging
der hooge spoorwegtarieven, die vooral
voor groenten hier veel hooger zijn dan
in Duitschland, maar helaas zonder
resultaat. Zijn wij goed ingelicht, dan
heeft ook de commlssie-Lovink de re
geering geadviseerd om de spoorwegta
rieven met 25 procent te verlagen, maar
tot heden heeft men er niets van be
merkt.
De directie van de spoorwegen schijnt
niet tiereid om tot dien maatregel over
te gaan, omdat er nog genoeg produc
ten vervoerd worden. Natuurlijk, als er
overvloed van producten Is tracht men
deze af te zetten, maar dat de hooge
vrachttarieven de prijzen voor de te
exporteeren land- en tuinbouwproduc
ten drukken, kan niet ontkend worden.
Wat hier te lande aan vrachtprijs meer
betaald moet worden, dan over een ge
lijken afstand in Duitschland, betaalt
de landbouwer of de tuinder, want de
handel kan niet meer geven dan het
product verhoogd, met den vrachtprijs
en de Invoerrechten, op de buitenland-
sche markten opbrengt.
Daar de vrachttarieven hier veel hoo
ger zijn dan in Duitschland, vormt dat
over den geheelen export een enorm
bedrag, dat aan land- en tuinbouw ten
goede zou kunnen komen. De tijd voor
het massa-vervoer van snel bedervende
groenten, die dus als ijlgoed verzonden
moeten worden, is voorbij, zoodat daar
aan een tariefsverlaging niet meer ten
goede zou kunnen komen. Wat dat ech
ter zou kunnen hebben beteekenen
blijkt wel als men weet, dat het tarief
voor een wagon groenten als ijlgoed
over 250 K.M., dus van de Streek of van
t Westland tot de grens hier 80 procent
hooger is dan in Duitschland of 50 gul
den per wagon.
Thans komt echter weer de tijd voor
de massa-verzending van kool, uien en
aardappelen als vrachtgoed en daarom
meenen we nogmaals met kracht bij de
directie van de spoorwegen en de re
geering te moeten aandringen op ver
laging der vrachttarieven,
hierin geven andere landen, waarmede
wij moeten concurreer en op de bulten-
landsche markten, het voorbeeld.
Duitschland heeft ook dit jaar, evenals
het vorige jaar, 25 procent vrachtver-
laging gegeven voor het vervoer van
kool uit Holstein, het district, waar ze
geteeld wordt, naar het West-Duitsche
Industriegebied, met het gevolg, dat
°nze vrachttarieven over een gelijken
afstand 18 procent hooger zijn. Het U
Per wagon een klein bedrag, maar waar
de prijzen, die de kool opbrengt, toch
reeds zoo laag zijn, daar is iedere gul
den, die per 1000 K.G. meer gegeven
'tan worden, van beteekenis.
Land- en tuinbouw maken een hevige
Crisis door en de vraag mag worden ge -
steld, of een zoo eenvoudige steunmaat
regel als de verlaging der spoorwegta
rieven, waarom door alle organisaties
en de commissie-Lovink gevraagd
wordt, eerst zal worden genomen als
het te laat is en de débAcle niet meer
le keeren zal zijn. De spoorwegen heb
ben er op het oogenblik geen last van,
de eenmaal gegroeide producten moeten
toch vervoerd, maar de gevolgen onder-
vinden ze later, als de tuinbouw door
het weigeren van hulp nietmeer tot
Produceeren In staat is.
Ais de volgende week de Kamer
bijeenkomt, zal zonder twijfel
binnen niet te langen tjjd de kriste tn
Ergens op een landgoed aan de Fransche
Riviera bereikte een man den leeftijd van
80 jaar; in', zijn jeugd hoedde hjj de scha
pen op de schrale bergweiden van Klein-
Azië en tusschen zijn dertigste en zeven
tigste jaar schreef hjj, in den letterlijken zin
van het woord, de wereldgeschiedenis.
Thans bezit de 80-jarige Sir Basil Za-
charoff alle onderscheidingen en eeretitels,
alle rijkdommen en ridderorden, die de over
winnaars uit den grooten wereldoorlog hem
aan de voeten konden leggen. Want hij is een
der bewerkers van hun overwinning, even
als hij de vader is van haast alle oorlogen
tusschen 1890 en 1913.
Amerikaanse he
Wereldconcernen
tot «tand gebracht. Maar bij Zacbaroff ging
de verovering der economische macht steeds
samen met een wereldramp voor de volke
ren opzettelijk door hem teweeggebracht
uit wier bloed hij zijn goud sloeg. De
Balkanoorlogen van 1912 en 1913 waren uit
sluitend zjjn werk. Geen enkel Amerikaansch
milliardair heeft zoon avontuurlijken levens
loop achter den rug als Zacharoff. Niemand
van de heele wereld kent zijn waren naam,
zijn eigenlijke afkomst. De geschiedenis van
zijn jeugd moet duistere hoofdstukken be
vatten: hij moet zich schuldig gemaakt heb
ben aan valsch spelen en verschillende jaren
in de gevangenis op den Balkan hebben door
gebrast.
Wat hem gedreven heeft om de volkeren
tot den oorlog op te hitsen, ze van wape
nen te voorzien om daardoor torenhooge
bergen van lijken op te stapelen, weet geen
mensch. Nooit is hjj openlijk opgetreden, hjj
werkte altijd achter de schermen. Hjj was
een der grootste wapen-industrieelen der we
reld en stond in geheimzinnige betrekking
met Hongarije en Roemenië, met Polen en
Bulgarije, met Italië en Tsjecho-Slowakije;
al deze landen voorzag hij van kanonnen
en machinegeweren, granaten en pantser
auto's; hjj gold als een der rijkste mannen
van Europa, was eigenaar van ertsmijnen en
scheepvaartlijnen en olievelden, en bank instel,
lingenen nu viert hij ergens in alle
stilte zijn 80sten geboortedag.
Eerst tijdens den wereldoorlog hoorde de
heele wereld van zijn bestaan. Hij was het,
die met zijn geld achter Venizelos stond en
hem dwong zich bij de Entente aan te slui
ten. Als de Engelsche Regeering geld noo
dig had, werd het verstrekt door Zacharoff.
In ruil daarvoor verleende de koning van
Engeland hem de Orde van den Kousen
band. en verhief hem. den obscuren Oos
terling, in den adelstand. De wereldoorlog
heeft hem de rijkste vruchten opgeleverd
De dood en Basil Zacharoff werden broe
dersNiemand kent zijn werkelijk vermo
gen. Erfgenamen bezit hij niet. Met zijn
heengaan' verdwijnt een der meest weerzin
wekkende persoonlijkheden, die ooit in het
lot van mlllloenen zoo vernielend hebben in
gegrepeneen anonieme Dschingis Khan.
die geen enkel spoor zal achterlaten dan
dood en vernietiging.
Slechts eenmaal werd zijn jacht naar geld
onderbroken, toen hij in den ouderdom van
74 jaar met de hertogin Villafranca in het
huwelijk trad.
Zijn heele leven lang beminde hij haar,
zonder, dat hij het echter durfde wagen,
haar, de afstammelinge uit een der oudste
geslachten, te naderen. Kort na haar hu
welijk overleed zt). om wie hij misschien mll-
lioenen en mülioenen, misdaad op misdaad
gestapeld beeft. Een afgeleefdestille
ongenaakbare grijsaard wordt 80 jaar. Zijn
demonische geest vervult Europa, dat tot
de tanden gmaapend is, met angst en vrees.
BUREAU: HOF
yelefoan: Administratie
Bndactle No. 633
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar 2.—
Voor buiten Alkmaar 2A5
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
