zij
--ONS BLAD
Ki
OPENING STATEN-GENERAAL
JOH. LAUWERE
NIEUWE NBOUUFS
1
ts
■TURNER»
GRATIS er frarco
DINSDAG 16 SEPTEMBER 1930
Voornaamste cKieuwó
H
EV
i
PIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
f 40
f 50
De heden gehouden vereenigde vergadering
A/? de Koningin spreekt de Troonrede
uit
De malaise in den landbouw
Smokkelaars aan het werk
Een .internationale bende
Paters Lazaristen
Ete Provinciaal der Franciscanen
Een man verdronken
De Velserbrug aangev&en
Nieuwe boscbbranden
Ch. J. I. M. Welter
Kinderverlamming
c ffi l O
D E
W.KERKMEER - ALKMAAR
De commandant van een torpedoboot
springt twee keer te water
Autobus met schoolkinderen
omgevallen nabil Cleveland
De Raad voor de Scheepvaart stelt
een onderzoek en
Barometers Thermometer
PAYOLOP 3
ALKMAAR
Benoemingen
***WE MOET OP STRAFFE VAR VERLIES VAM
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 21'
bij verües van 'r
anderen rimpel
RECHTEN, GESCHIEDEN UIT ER LIJK DRIEMAAL VIER ER TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
die zich op
Hoord-
Hollandseh Dagblad
abonneeren, ontvangen de n-n»-
„ets tot 1 °ctobe^s.
Tegen den Welen pr»s
15 cent kunnen ziiJC^k^£,
stellen van een mooi
Ook de
voor de nieuwe abooné»
hik hl werking.
D I R C
I
of
Vereobering btj de akkerbouwers
Heroine o.a. in Rotterdam gevonden
de Koningin, vergezeld
Levensstandaard.
Barometerstand 9 uur vjn.: "KB. Voorn’
Gouverneur - Generaal
het
sijn
Boekte
se,
den
de
Nadere aanvulling van de DuHsche verfcl-
zingen.
d der
om-
n van
n een
jnt-
nen
MTKBADt
Telefoon:
LICHT OP. De lantaarns moeten morg<
worden opgestoken om: 7.40 uur.
Een verklaring van Prof.' Piecard over de
mislWrten start van zijn ballon.
De Raad voor de Scheepvaar ml morgr
de aanvaring van de Velserbrug bih.andrie'
d
heer
over
titter
voor
iatie-
Te Hengelo is 'n geval van kinderverlam
ming geconstateerd. Het kind is inmiddels
overleden. In verband hiermede is de bewaar
school op bet Tuindorp enkele weken ge
sloten.
In de Rotterdamse he haven is een pari
heroine, als borax verscheept, achterhaal
Een internationale smokkelaarsbende aan b<
werk.
De gewerendiefstal bij de Zwolsche burger
wacht opgehelderd.
Verhoor op vraagpunten inzake de kweet
der Portugeesche bankbiljetten.
«ven
t een
:ri»e-
roor-
iveen
woor
tien
van
nog
r uit
het
rtoe
van
liter
zal
Is een
tr ge-
voor»
d (de
toen
uderi
n ook
n ab
st de
solitie
mede,
ies is
lering
imen.
amste
at de
zijde
ont-
gatie-
orden
d der
g ge*
door
ge-
laar
den
ijfel
tot
hen
dat
ing
en
itii-
ker
om
zak
cht
■s der
rdinis
ulchri
mede
uders
toe-
:den j
uring
pltch-
meen
ook
iten
trus-
gatie-
van
ictie
igen
n in
dijk
ar op
In
koop
Ben
mor-
s
naar
zou
het
zou-
00-
ischt,
op te
men-
elang
aldus
egiftg
■oort-
voor-
uders
int
door
voor-
over
ont-
ijzing
an de
i Ad-
niet
-den
3 ver
llen
vol-
ver-
s OP
m”,
M.
iten
dat
nL
de
mr.
ABONNEMENTSPRIJS:
por kwartaal, voor Alkmaar f
Voor buiten Alkmaar f 2.85
Mei Geïllustreerd Zondagsblad
f 0.60 hooger
De Hoogeerw. peter Regalatus Haasbroek,
provinciaal der Franciscanen, zal morgen zijn
visltatierets naar Indlë aanvangen, waarop
hij. gelijk gemeld, zal vergezeld worden door
den Zeereerw pater dr. Cassianus Hentzen
O.FM. Vrijdag zullen zij zich in Genua in
schepen op de .J*. C. Hooft." Tegen Kerst
mis hopen zij in het vaderland terug te kee-
ren.
reden tot voldoening.
Met den wensch. dat God Zijn
By Warrenville in de buurt van Cleveland
is een autobus in een greppel gestort en om
geslagen. 51 kinderen werden daarbij gewond.
Eenlgen hunnr zoo ernstig, dat voor hun le
ven wordt gevreesd.
Naar het „Nieuws" verneemt zal de vice-
president van den raad van Indlë, de heer
Ch. J. I. M Welter begin 1931 zijn functie
neerleggen en 's lands dienst met pensioen
verlaten.
Hoewel het blad thans den tijd nog niet
gekomen acht om de bijzondere ambtelijke
carrière van den heer Welter en de betee-
kenis van zijn figuur te releveeren, meent
het zeker namens velen te spreken, indien
het het as. aftreden van den heer Welter diep
betreurt-
Naar men weet, is de heer 'Welter meer
malen, zoo hier als in de Nederlandsche Pers
genoemd onder de candidaten, die in aan
merking kennen om jhr. De Graeff op te
volgen.
Alhoewel wij nadrukkeiyk vaststellen, dat
thans nog niets met zekerheid te vermelden
valt, schijnt een ernstig candldaat te
jhr. Beelaerts van Blokland.
Op de oostelijke helling van den Goenoeng
Koekoesan. in het Smeroegeberwte, nabij het
bergmeer Ranoe Goembolo, tajjn |neuwe
boschbranden gerapporteerd.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot Rector van St. Antonius Hoeve
te Voorburg den Hoogeerw. heer H. van
Dam, Kanunnik en Deken van -s Graven
hagen
alsmede tot Pastoor de volgende W W. E.E.
Heeren: Den Haag <H. Jac.) W. van Adri-
chem, Qulntsheul H. Wamink en Achthuizen
B. Terra, die Rector was te Rotterdam <St.
Franc. Gasthuis).
Morgenmiddag om 2 uur zal de Raad voor
de Scheepvaart een onderzoek Instellen
naar de oorzaak van het ongeval, op 19 Aug
overkomen aan het Grieksche stoomschip
.Amazon" (tegen de Velserbrug gevaren).
nccvolae de vanckariiuavoorwaarden f 4AAf)
voor een der vwlamdr nltkeerlneen vUUU
NOORD-HOLLANDSPH DAGBLAD
H. M. de Koningin heeft hedenmiddag hr
nieuwe zittingsjaar der Staten-Generaal gr
opend met het uitspreken van de Troonred
«et aen wensch. dat God Zijn zegen aan
Uwen arbeid moge schenken, verklaar Ik
de gewone zitting der Staten-Generaal ge
opend.
Van de leden van het boekhoudbureau is
bekend het bedrag dat door het gezin per
boekjaar gebruikt wordt. Onder dit bedrag
is alles ten behoeve van de huishouding en
het privé gebruik begrepen, dus ook de in
komsten en vermogens-belastingen, de huis
huur, het eigen gebruik uit het bedrijf.
Als we drie gevallen van de 53 in de vorige
publicatie genoemde akkerbouwbedrijven,
waarbij niet van een gezin, doch van ëeh en
kelen persoon sprake is en waar het privé
gebruik beneden de f 1000 blijft, buiten be
schouwing laten, dan krijgen we voor de
vijftig andere gevallen het volgend over
zicht: van f 10002000 hebben geleefd 7 ge
zinnen, van f 2000—3000 11, van f 3000—4000
11, van f 4000—5000 10, van f 5000—6000 2,
van t 6000—7000 3, van f 7000—8000 3, van
I «000—9000 1, van f 9000—10000 1 en van
t 10000 en hooger 1. Totaal vijftig gezinnen.
Uit deze cijfers blijkt, dat 29 van de 50 ge
zinnen, dus meer dan de helft, leeft van
f 4000 of minder. Ofschoon over het alge
meen wel eenig verband is te constateeren
tusschen de grootte van het bedrijf en het
bedrag waarvan geleefd wordt (dit bedrag
heeft de neiging, bij grootere bedrijven het
grootste te zijn), toch is dit verband niet
duidelijk. Van invloed is vooral de kapitaal
kracht welke niet parallel behoeft te loopen
met de oppervlakte van het bedrijf, alsmede
de grootte van het gezin.
De 11 gevallen waarin van meer dan f 5000
geleefd is, behooren alle, zonder een uitzon
dering, tot de meer kapitaalkrachtige, zoo-
dat een zeker verband tusschen vermogen en
vertering duidelijk naar voren treedt. Het
gemiddelde bedrag waarvan in de 53 ge
vallen geleefd is, in bet boekjaar 1929/30,
komt op f 3850.
Zanghulde van 18.609
Koninklijke familie.
dbureaux.
Uit deze uiteenzetting van het boekhoud
bureau meent de commissie te mogen af
leiden, dat de crisis in den akkerbouw, al
thans als deze 53 bedrijven als richtsnoer
mogen dienen, van zoo'n emstigen aard is,
dat een versobering in de leefwijze der ak
kerbouwers. alhoewel voor vereenvoudiging
in vele gevallen vatbaar, over het algemeen
niet van dien aard is, als men wel eens
schijnt te meenen. Door een minderheid die
wat royaler leeft en in den regal ook over
meer kapitaal beschikt, wordt naar buiten
toe gemakkeljjk een indruk gevestigd, welke
niet met de leefwijze van de massa der ak
kerbouwers in overeenstemming is.
Intusschen zijn de verliezen van hen die
weinig at geen kapitaal bezitten in vele ge
vallen reeds sober leven, minstens even groot,
zoo niet grooter dan van hen, die meer
vermogen hebben, hetgeen aeggen -wil, dat
Alle «bon - r <lif l» h «hn
teJM onoevalSn verwlterd
waar hulp het meest noodig is, met verso-
beren het minst te bereiken zal zijn. r
Dat reeds menig landbouwer zijn leve i
zuiniger tracht in te richten, zal inzonde'
heid bij hen voorkomen, die uit een deugde
lijke boekhouding gewaar worden, op welk
wijze kapitaal wordt ingeteerd. Ook uit de
zen hoofde verrichten de boekhoudbureau
zeer gunstig werk.
De gegevens bewijzen verder, dat bij ee -
kapitaalbezit van gemiddeld f 36050 (of b
f 500 lagere landwaarde f 31050) nóch Ir-
komen, nóch rente van het kapitaal is ver
diend. maar een verlies is geleden van f 139
Daar over 1 Mei 1929-1930 verschillende de
zer bedrijven nog een inkomen hebben kun
nen geven dit zal inzonderheid voor dl*
gevallen gelden, waar de producten spoedig
zijn verkocht meent de commissie voo*
het loopende boekjaar 1 Mei 1930-1931 b de
prijzen van heden, nog belangrijk ongunsti
ger cijfers en bijgevolg grootere kapitaalver
liezen te mogen verwachten.
(Ongecorrigeerd)
daling der marktprijzen van de voornaam
ste landbouwvoortbrengselen van het ge
west, blijft gedrukt. Die van Curacao geeft
De aankondiging dat, naar vertrouwd
wordt, nog in dit zittingsjaar een ont
werp van wet tot herziening van de Lager
Onderwijswet 1920 zal worden ingediend, be
wijst, dat het gerucht, dat het rapport der
commissie Rutgers eerdaags verschijnen zal,
waarheid bevat.
Bezuiniging der kosten van het onderwijs
wordt hiervan helaas niet verwacht. Moge
lijk dat de wijziging van het reeds in Febru
ari 1929 ingediende ontwerp-cursuswet de
daarvoor geëischte flnancleele offers nog zal
verkleinen. De regeling van de rechtspositie
der militairen, reeds in October van het vo
rig jaar toegezegd, en de andere ontwerpen
van justitieelen aard zullen de schatkist ook
geen geweld aandoen, evenmin als de in uit
zicht gestelde sociale wetten. I
Het wetsontwerp inzake de bedrjjfsraden
was het vorig jaar reeds in voorbereiding.
Waarom de indiening van het ontwerp be
treffende de publiekrechtelljke regeling van
de collectieve arbeidsovereenkomst gelijk
tijdig daarmee zal worden ingediend is niet
recht duidelijk, waar de minister op 4 Dec.
1929 nog in de Kamer verklaard heeft, dat
deze wet het best aan de regeling der be
drijfsorganisatie zou kunnen voorafgaan. I
Bedrijfsorganisatie was bovendien een
veel juister en beter woord dan bedrtjfs-
raad. volgens dienzelfden bewindsman, maar
ten spijt daarvan wordt het toch gehand
haafd. Een bedrljfsraad zou zoo mogelUk
en zoo noodig op het geheel der ontwikke
ling der bedrijfsorganisatie de kroon kunnen
zetten.
Dat een wijziging der Stuwadoorswet in
voorbereiding is, stemt verheugend, daar de
In 1922 Ingediendc wijziging nog steeds
onafgedaan bij de Kamer ligt.
Hetgeen de Troonrede verder over Neder-
landsch-Indië en Suriname mededeelt, kon
er ook niet toe bijdragen om ons hoopvol
te stemmen voor de toekomst. Indlë blijft
voortdurend aandacht vragen en uiterste
i zorg zal ook daar vereischt worden om het
1 evenwicht in de begroeting te bewaren.
Het eenlge lichtpunt In de Troonrede is
de sedert vijf jaren herhaalde passus, dat
de economische toestand van Curacao reden
geeft tot voldoening. Dit lichtpunt wondt
echter verduisterd door het feit, dat die
opbloei de Nederlandsche schatkist jaar
lijks een mlllioen en mogeljjk meer «al
kosten aan beveiliging, maar dat) wordt
niet medegedeeld.
Rijk van inhoud is deze Troonrede niet
en daarom dient te worden gewacht op
daden van de Regeering. in het bijzonder
op economisch en finantieel terrein.
Rectoraatsoverdracbt R.K. Univefzitett t
Nijmegen.
ADVERTENTIEPRIJS: Ven r
regels 1.35: elke regel meer f tM.
RECLAME per regel 9-7» I
de eerste pagina; veer de everige
pagina's f 9J».
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
bU vooruitbetaling per plaatsing 1
e.60 per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer 6.12
geplaatst naar het moederhuis to Parijs, ter
wijl tot rector te Susteren is benoemd de
Zeereerw. heer J. Vester, tot nu toe rector
te Rumpen.
Tot assistent te Rumpen is benoemd de
Weleerw. heer E. Sarneel en tot professor
te Wernhoutsburg-^indert, de Weleerw. heer
W. van den Brand.
Den 19en September vertrekken uit Genua,
per m-s. ,J?. C. Hooft,” nar de Apost. Pre
fectuur van Soerabaja, de weleerw. heeren
Lazaristen W. Maassen (uit Huissen) en C.
Schoenmakers (uit Oosterhout.)
Voor de missie der Lazaristen te Forta
leza (Noord-Brazilië) is bestemd de Weleerw.
heer O. van Bakel (uit Heemstede).
Heldhaftige pogingen om een van een tor
pedoboot over boord geslagen matroos t
redden.
De Zeereerw. heer W. Meuffels. die rector
was te Susteren (Mariaveld), is door den
Hoogw. Generaal-overste der Lazaristen over- to Hamburg, Londen, Beril
HOF 6, ALKMAAR
Administratie No. 433
Redactie No. 633
Hare Majesteit de Koningin, vergezeld
van Hare Majesteit de Konlngln-Mopder,
van Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins
der Nederlanden en van Hare Koninklijke
Hoogheid Prinses Juliana der Nederlanden,
en voorafgegaan door de commissie, verliet
de vergaderzaal.
De voorzitter sloot, nadat de commissie
in de zaal was teruggekeerd, de vereenigde
vergadering.
- - --- - - ..ISJS- JL- -T-
Levenalanjse oeheele ongeschiktheid tot werken door f 7EQ een ontterai met f O£f| w bij Terlie» van een hand, f 1bi’ Ter,iea f J}Q ee° breok
verlies van beide armen, belde beenen of beide ooflea doodelijken afloop AUU.- TOCt een IAW." duim of wiisvinjm been of Mrm
De heden
ring van de
da gewone
werd gepresideerd door den heer Mr. W. L
Baron de Vos van Steenwijk.
Deze opende, nadat de leden der Staten-
Generaal zich in de Ridderzaal op het Bin
nenhof vereenigd hadden, te half één uur
de vergadering en deed den griffier van de
Eerste Kamer voorlezen eert Koninklijk Be
sluit van 6 September 1930 no. 4, houdende
zijn benoeming tot voorzitter van de Eerste
Kamer gedurende de zitting, welke heden
Ml aanvangen.
De voorzitter benoemde een commissie
die Hare Majesteit In het gebouw zou ont
vangen en uitleiden.
Deze commissie bestond uit de Eerste
Kamerleden Fock van Citters, De Geselaar
Van Basse van Llsselt en Kranenburg en’
uit de Tweede Kamerleden Van Vuuren,
Rutgers van Rozenburg. Bongaerts, Ridder
van Rappard, Ament, mevr. Bakker—Nort.
Van Dijk. Slotemaker de Bruine, Van Kem
pen en ir. van der Bilt.
De Ministers, hoofden van Ministerieele
Departementen en de leden van den Raad
van State, vereenigden zich te één uur mede
in de Ridderzaal.
Hare Majesteit de Koningin vergezeld
van Hare Majesteit de Koningin-Moeder
van Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins
der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg
en van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses
Juliana der Nederlanden, kort daarna in
da Ridderzaal aangekomen, werd door de
Commissie in de vergadering binnengeleid,
nam plaats op den troon en hield, terwijl
H. M de Koningln-Moetier rechts. Zijne
Koninklijke Hoogheid de Prins der Neder
landen en Hare Koninklijke Hoogheid Prin
ses Juliana der Nederlanden links van Hare
Majesteit de Koningin hadden plaats ge
nomen, de volgende rede:
Naar aanleiding van ingekomen berichten
van de commissie van den Volkenbond ter
bestrijding van den handel in verdoovende
middelen, heeft de centrale recherche te Rot
terdam aan boord van een Duttsch stoom
schip een partij van 100 K.G. heroïne, welke
als borax werd vervoerd, in beslag genomen.
De centrale recherche heeft zich in verbin
ding gesteld met haar collega's te Hamburg
en een ingesteld onderzoek heeft tengevolge
gehad, dat in die haven eveneens een partij
van 100 K.G. heroïne werd gevonden, die
ditmaal echter als salicylzuur werd ver
scheept. Al spoedig bleek, dat deze zending
evenals die te Rotterdam van een en dezelfde
fabriek van verdoovende middelen te Con-
stantinopel afkomstig was. De partijen wer
den verzonden „order in transit, Frelhafen
Hamburg.” De cognossementen voor beide
partijen waren reeds door een en dezelfde
expedltiefirma opgevraagd.
Een verder onderzoek wees uit, dat men te
doen had met een combinatie van kooplie
den, bestaande uit Amerikanen, Japanners,
Franschen, Duitschers en een Zwitser, die
allen als zeer beruchte smokkelaars bij de
politie bekend staan. Het flnancleele gedeelte
van de transactie werd gedeeltelijk geregeld
door Nederlandsche banken. De transacties
zijn te Parijs tot stand gekomen. Oorspronke
lijk hadden de kooplieden partijen voor hun
haven gekozen en daar zijn dan ook uit Con-
stanttnopel verscheidene zendingen voor de
verschillende kooplieden aangekomen. De
Fransche politie is het complot echter op het
spoor gekomen en er zijn verschillende par
tijen in de haren van Marseille in beslag ge
nomen, hetgeen tengevolge heeft gehad, dat
de smokkelaars hun operatiebasis hebben
verplaatst van Hamburg naar Rotterdam. In
verband hiermee heeft de centrale recherche
in nauwe samenwerking met haar collega's
lijn en Parijs ge
werkt. Er is door het Ingestelde onderzoek
komen vast te staan, dat de documenten be
treffende dezen smokkelhandel in handen
waren van een Londensche bende. Daar heeft
men dan ook belangrijke inlichtingen over
de smokkelhandel gekregen en daaruit bleek,
dat deze handel een zeer grooten omvang had
en dat er voor verscheidene duizenden pon
den sterling werd verhandeld. Uit de gevon
den documenten is een geheel „plan de ram
den smokkelhandel gekregen en daaruit bleek
dat ook in de toekomst groote zaken zouden
worden gedaan. De politie heeft nu uitge
breide maatregelen genomen om de nog loo
pende zaken te achterhalen. Het onderzoek
wordt in de verschillende havensteden van
Europa met kracht voortgezet.
Inbraak in een rarirté-theater te Batter
dam.
De Troonrede
Te midden van U, Leden der Staten-
Oeneraal, kan De den toestand des Lands
*1 stemt veel tot erkentelijkheid, niet on
verdeeld gunstig heeten.
De economische crisis, die zich over de
gebeele wereld doet gevoelen, heeft ook
zoowel in het Rijk in Europa als in de
overzeesche gewesten tot ernstige gevolgen
voor het bedrijfsleven geleid. Hier te lande
maken in het bijzonder verschillende tak
ken van onzen land- en tuinbouw moei
lijke tijden door. Groote krachtsinspannntg
éh wjjs beleid zullen met Gods hulp moe
ten voeren naar betere tijden.
Onder do voorzieningen, welke zullen
moeten worden getroffen om de moeilijk
heden te overwinnen, treedt de hervorming
van de economische voorlichting op den
voorgrond. Daar echter de crisis de geheeie
menschheid drukt, is zelfs van de best voor
bereide en ten uitvoer gelegde maatregelen
weinig vrucht te verwachten, indien zjj niet
door oprechte internationale samenwerking
in hun kracht worden verstrekt. Ook met
het oog hierop blijft Mjjn voortdurende
aandacht gericht op het bevorderen van
betere internationale verhoudingen. De
zeer vriendschappelijke aard van de betrek
kingen, die wij met de andere Mogendheden
onderhouden, vormt voor dit streven den
onmlsbaren grondslag.
Een donkere schaduw wordt door de in
getreden crisis geworpen over <len toestand
van 's Rijks financiën. Niet alleen zal het
gunstig verloop van de opbrengst der mld-
delen. zooals dit in de laatste jaren werd
gezien, een einde nemen, maar ook van een
normale stijging der middelen zal eerlang
geen sprake meer kunnen zijn. Anderzijds
zullen de natuurlijke oorzaken, welke tot
een normale stijging der uitgaven leiden,
haar werking onverzwakt blijven behouden.
Naast voortgezette versobering van 's Rijks
dienst door reorganisatie, zal daarom bui
tengewone beperking in het nemen van
maatregelen, welke offers van 's Rijks
schatkist vergen, in de naaste toekomst
plicht zjjn.
In Nederlandsch-Indië openbaren de ge
volgen van de crisis zich reeds in een sterke
daling van de opbrengst der landsmiddelen.
De uiterste zorg zal vereischt zijn om het
evenwicht in de Indische begroeting te be
waren zonder de grondslagen van welvaart
en volksontwikkeling aan te tasten.
Verschillende ontwerpen van wet zullen
bU U aanhangig worden gemaakt.
.N?ast anciere ontwerpen van justitieelen
l azrd zal U een voorstel van wet betreffende
5" rwhtsverhoudingen ten aanzien van
handelsagenten en handelsrelzigers worden
aangeboden
voorstel tot wijziging ran het reeds
«erder Ingediend ontwerp van een cursus
bet zal U spoedig bereiken.
■en ontwerp van wet tot herziening van
de Lager Onderwijswet 1920 zal, naar Ik
Tertrouw, nog in dit zittingsjaar bij U wor
den ingediend.
Een wetsontwerp betreffende de rechts
positie der militairen kan spoedig worden
»«gemoet gezien
Blijvende aandacht wordt geschonken aan
de spoedige totstandkoming van verbeterin
gen in de wegen te land en te water en
thans in het bijzonder aan den bouw van
taste bruggen over onze groote rivieren.
Een wetsontwerp inzake de bedrjjfsraden
nadert zijn voltooiing. Tegelijk daarmede
al worden ingediend een in ontwerp ge
leed zijnd voorstel betreffende de publiek-
[echtelijke regeling van de collectieve ar-
**idsovereenkomsten. Voorts zjjn ontwerpen
vo<r een nieuwe Veiligheidswet en voor een
•Wing van de Stuwadoorswet voorbereid.
De ontwikkeling van de staatkundige ver-
““udlngen in Nederlandsch-Indië vordert
"v voortduring aandacht
v invoering van de bestuurshervorming
over geheel Java en Madoera haar
®**~g gekregen. De geleidelijke doorvoering
tah die hervorming in de buitengewesten
in voorbereiding.
_.Het overleg omtrent wetgevende maat
regelen om principieele beperking te bren-
l*11 in het stelsel van arbeidsovereen-
onder strafbedreiging is zoover
«ërorderd, dat een desbetreffende ontwerp-
Jrerannantia eerlang in Indië in openbare
"wandeling zal kunnen komen.
economische toestand van Suriname.
ook den terugslag ondervindt van de
kinderen aan
VERKRIJGBAAR IN
ItKLAS RUWIEIXAKEN
Catalogus op aanvraag
gratis
gehouden vereenigde vergade-
belde Kamers tot opening van
zitting der Staten-Generaal,
De akkerbouw-commissle van de Holland-
sche Mij. v. Landbouw, bestaande uit de
heeren B. Biesheuvel te Houtrakpolder, R. C.
Schenk te Groot-IJpolder. G. Braat te Ze
venhuizen (E.H.), P. Leeuwenburgh te Nu-
mansdorp en ir. T. P. Huisman te ’s Graven-
hage. heeft getracht eenlge gegevens te ver
krijgen over den levensstandaard van de ak
kerbouwers in Noord- en Zuid-Holland. Zij
vond het boekhoudbureau der H. M. v. L.
weder bereid, eenige algemeene gegevens
hierover te verstrekken. Van de gegevens der
afzonderlijke bedrijven mag het bureau, uit
den aard der zaak, geen inzage verleenen
zonder uitdrukkelijke toestemming der be
trokkene*.
Deze gegevens hebben betrekking op de
53 akkerbouwbedrljven in N.-H. en Z.-H-,
waarvan in een vprige publicatie bijzonder
heden zijn medegedeeld met betrekking tot
den achteruitgang in vermogen. Deze 53 be
drijven zijn gemiddeld groot 37 H.A., waar
van 32 H-A. bouwland en 5 H.A. grasland
en waarvan gemiddeld 10 H.A. in eigendom
en 27 H A in pacht is. Het vermogen dezer
akkerbouwers varieerde zeer en bedroeg per
1 Mei 1930 gemiddeld f 36050 of, als met een
waardedaling van het land van f 500 per
H_A. rekening wordt gehouden, f 31050. De
uiteenzetting welke het boekhoudbureau aan
de commissie verstrekt heeft volgt hieronder.
De torpedoboot „G'2” is te IJmuiden bin-
nengeloopen en rapporteerde, dat de korpo-
raalseiner Broers door een stortzee over
boord geslagen en verdronken was.
De commandant van de torpedoboot
„0/13”, die het ongeluk zag gebeuren, was
den man nagesprongen, maar kon hem niet
redden. Even later kon men den verdron
ken man nog met een haak pakken, maar
door een stortzee werd hij weer weggeslagen.
Men heeft zijn HJk niet meer kunnen bergen.
Even tevoren was de commandant van de
„G/13” reeds te water gesprongen ?n mocht
toen het genoegen smaken een stoker van
de „0/2”, die over boord geslagen was, te
redden.
De politlekruiser „Nautilus welke ook in
manoeuvre verba nd voer, is naar Nieuwediep
teruggekeerd met een zwaar gewonde en we
gens stormschade over dek.
Omtrent het ongeval verneemt de „Tele
graaf” nog,- dat het geschiedde tijdens een
hevigen storm De lichte torpedobooten
werden herhaaldelijk door zware zeeën
opgenomen, zoodat men aan boord meerma
len vreesde, dat de vaartuigen zouden om
wist zich nog tijdgi vast te grijpen Broers
overboord werd geworpen, over het vaar
tuig rolde. stond het slachtoffer mid
scheeps. Een matroos, die vlak bij hem was.
wist zich nog tijdig vast te grijpen. Broers
werd echter door de golf verrast en sloeg
over boord. Spoedig was hij een eind afge
dreven. De luit, ter zee eerste kl. De Gel
der, commandant van de andere torpedo
boot, de G 13, welk vaartuig nabij de G 2
stoomde, heeft met levensgevaar een po
ging tot redding van den drenkeling onder
nomen. Zonder zich een oogenblik te be
denken sprong hij over boord en zwom naar
Broers. Helaas kon de commandant den
man niet helpen, in hoofdzaak tengevolge
van de ruwe zee. Luitenant De Gelder, die
zijn leven dus tevergeefs had gewaagd
zwom weer naar de boot terug en kon. zij
het ook met moeite, veilig aan boord wor
den gehaald.
Een andere, niet minder heldhaftige po
ging om het slachtoffer te redden, werd
ondernomen door lult, ter zee tweede klas-
De Hoo en twee miliciens van de „Nau
tilus”. Met hun drieën waagden zij zich
in den scheepsjol en roeiden naar
plaats waar men Broers met den dood had
zien worstelen, doch ook hun pogingen ble
ven vruchteloos.
Zij roeiden terug naar het dichtstbijzijn
de vaartuig, de torpedoboot G 3, en spron
gen met gevaar voor hun leven op dit vaar
tuig over. Ben oogenblik later werd de jol
door een hooge zee opgenomen en sloeg om.
Versobering.
De vraag of er bij de akkerbouwers in de
leefwijze te versoberen valt, is bevestigend
te beantwoorden. Bij welke bevolkingsgroep
zou dit niet het geval zijn? Uit bovenstaand
overzicht valt echter af te leiden, dat de
massa der 53 gezinnen niet bepaald op groo
ten voet leeft, zoodat hier het bedrag dat er
te bezuinigen valt, niet groot zal zijn. Ge
middeld hebben 53 gezinnen geleefd van
f 3850, terwijl het inkomen zoowel uit be
drijf als uit eventueel andere bronnen, dus
het totale inkomen, gemiddeld bedragen heeft
(over 1 Mei 1929-1930) een negatief bedrag
van f 139, het hoogste Inkomen bedroeg
f 4769, het laagste was een verlies van
f 8100. Het is de bedoeling, een Inzicht te
krijgen in de beteekenis welke een versobe
ring voor de verzachting van de crisis kan
hebben. Dit valt uit genoemde cijfers wel
eenigermate af te lezen. Als het gemiddelde
verbruik van f 3850 per gezin over het af-
geloopen boekjaar f 2850 dus f 1000 lager
was geweest, dan zou de vermogensachter-
uitgang (ongerekend de waardedaling van
den grond) niet gemiddeld f 3980 doch f 2980
hebben bedragen.
Intusschen mag hieruit niet afgeleid wor
den, dat hierdoor vele landbouwers die
thans aan den rand van den afgrond staan,
zichzelf hiermede kunnen helpen.
Uit de gegevens blijkt duidelijk, dat over
het algemeen de kapitaalkrachtigste land
bouwers het meest verteren. De minder ka
pitaalkrachtigen verteren in den regel min
der. Zoo komen de 22 der 53 landbouwers
die een vermogen bezitten beneden de f 10.000
op een jaarlijlcsch verbruik voor het gezin
van gemiddeld t 2780. terwijl zjj hun gering
vermogen zagen dale* met gemiddeld f3517.
De slechte uitkomsten zijn van dien aard,
dat aan versobering niet een alles overwe
genden Invloed kan worden toegekend; in
tusschen heeft het boekhoudbureau reeds
meermalen kunnen constateeren. dat men
zjjn leefwijze zuiniger gaat inrichten.
De rede waarmede H. M. de Koningin dit
jaar de zitting der Staten-Generaal geopend
heeft, is ernstiger van toon dan we in de
laatste twaalf jaren ooit gehoord hebben.
Zelfs in 1923, toen tot groote bezuiniging
moest worden overgegaan, werd de algemeene
toestand niet zoo somber tngezien.
Behalve de economische crisis, die zich over
de geheeie wereld doet gevoélen, hebben
zoowel land- en tuinbouw als industrie hier
te lande een voortdurend zwaarderen strijd
te voeren tegen het protectionisme van an
dere staten en steeds krachtiger werd, vooral
in de laatste maanden, de roep van alle
organisaties op dit gebied, om hulp en steun
van d« regeering. teneinde hen te behoeden
voor ondergang. Met het algemeen belang
wordt in ta! van landen, waar het nationaal
belang domineert, geen rekening meer ge
houden en op deze wijze glijden we vast en
zeker, zooals de minister van Buitenlandsche
Zaken dezer dagen nog te Genève verklaard
heeft, naar den afgrond.
Verwacht had mogen worden, dat in deze
troonrede, waarin onomwonden wordt ge
zegd, dat moeilijke tijden worden doorge
maakt, ook positieve maatregelen zouden
zijn aangekondigd, om ons. zooveel als in ons
vermogen ligt, tegen wegzinking te behoe
den, dit te meer waar naar onze vaste over
tuiging thans het oogenblik nog gunstig is
den weg in te slaan naar een welbewuste
welvaartspoiitiek.
Alleen kunnen we den toestand niet dwin
gen: aan Gods hulp en zegen is het al ge
legen; en dat dit in de troonrede nog eens
uitdrukkelijk werd uitgesproken, verheugt
ons zeer in dezen tijd, waarin maar al te
dikwijls wordt afgegaan op louter menache-
Iljk kunnen. Op de vriendschappelijke be
trekkingen, die wij met andere mogendheden
onderhouden, mogen we het by maatregelen
ter verbetering van den economischen toe
stand niet aan laten kotnen, dat heeft het
verleden wel bewezen. Todh maakte de troon
rede den indruk alsof de regeering zich veel
te veel oriënteert op die goede betrekkingen
en op Genève en bang is om naar wapenen
te grijpen, teneinde daarmede voor haar
welvaartspoiitiek, in de crisis die de geheeie
menschheid drukt, zoo noodig te vechten.
WU zien wel de moeilijkheid die er kan
schuilen in het aankondigen van een onder-
handelingstarief en het gelijktijdig optreden
der regeering te Genève, maar toch meenen
we dat dit in de tegenwoordige omstandighe
den kan samengaan, waar alle landbouwor
ganisaties daarom gevraagd hebben en ruil
objecten nog de eenlge mogelijkheid bieden
aan Nederlandsche onderhandelaars om han
delde trekkingen te sluiten met andere landen
en dit niet in strijd is met den geest van
Genève.
Het vorige Jaar went tn de Troonrede me
degedeeld. dat het toen repds twee jaren
durende onderzoek in hoeverre defer een on
derhandel ingstarief de nadeelen van elders
geheven beschermende Invoerrechten zouden
kunnen worden getemperd, zoodat thans, ge
zien de ontwikkeling der zaken, toch met
recht verwacht had mogen worden, dat dit
ontwerp zou zijn aangekondigd.In dit opzicht
voelen we ons zeer teleurgesteld, te meer nu
over de voorzieningen ter overwinning van
de moeilijkheden slechts wordt gezegd, dat
hervorming van de economische voorlichting
op den voorgrond treedt. In welke richting
die hervorming zal gaan, blijft voorloopig nog
geheim, maar gezien den toestand van
’s Ryks financiën mogen we wel verwachten,
dat deze zal geschieden volgens de denk
beelden, ontwikkeld in het rapport van de
oonunissie-Posthuma. dus door centralisatie
en niet volgens de afwijkende ambtelijke in
zichten. in een afzonderlijke nota aan het
rapport toegevoegd.
Wat de regeering bewogen kan hebben om
met deee vage aansluiting te volstaan, waar
het heele land roept om maatregelen en lei
ding bjj de bestrijding van de crisis, weten
we niet. Dat alleen oprechte internationale sa
menwerking de kracht van de te treffen
voorzieningen kan versterken zal niemand
ontkennen maar het is toch geen reden om
niets te doen, tenzij men verwachten mocht,
dat in deze dagen plotseling te Genève een
economische vrede gesloten werd, maar daar
zjjn we naar onze meening nog ver van af.
Bijzondere aandacht is er geschonken aan
den toestand van ’s Rijks financiën, die ge
zien de daling der prijzen van de produc
ten, zoowel hier als in Indië verre van roos
kleurig kan worden genoemd. Vergeten mag
daarbij niet wordn, dat de wet op de finan-
cieele verhouding tusschen Rijk en gemeen
ten .te beginnen met 1931 een extra offer
van 23 mlllioen voor de schatkist vraagt.
Intusschen dient de millioenennota te wor
den afgewacht om daar een Juist oordeel
over te kunnen uitspreken.
Thans mag echter reeds worden gezegd,:
zoo vaag als de Troonrede is op het gebied
van de welvaartspoiitiek. zoo duidelijk is ze
op het terrein van de flnancleele politiek.
Buitengewone beperking in het nemen van
maatregelen, welke offers van *s Rijks schat
kist vergen, zal in de naaste toekomst plicht
zijn. Dl, is het antwoord van de geheeie re
geering op de motie, aangenomen op het
congres der onderwijzers te 's-Gravenhage,
waarin salarisverhooging gevraagd wordt
Van een herziening van het bezoldigings
besluit kan na deze mededeeling der regee
ring geen sprake rijn. Ook de verschillende
ontwerpen ran wet, die aanhangig zullen
worden gemaakt, zullen geen flnancleele ot
ters mogen vergen.
