ONS BLAD
I
ZIJ
DE TROONREDE
NIEUWE NBOWUE’S
^TURNER»
JOH. LAUWERS
Hollandsch Dagblad
GRkTIS em frwco
I Voornaamste c^Cieuws
DINSDAG 16 SEPTEMBER 1930
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 21'
dit NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
f 40
f 50
Benoemingen
Smokkelaars aan het werk
Opening Staten Generaal
De Europeesche Federatie
Henderson en Briand zijn het eens
II-jarig jongetje doodgereden
Telegrafisch Weerbericht
Een man verdronken
De Velserbrug aangevaren
Paters Lazaristen
Een wetsontwerp ingediend
?S
De Provinciaal der Franciscanen
Een operatie op zee
c I B
D E
Drie dooden en twee gewonden
Godsdienstige relletjes
op Java
Droevig ongeluk te
Beverwijk
De Raad voor de Scheepvaart stelt
een onderzoek in
De commandant van een torpedoboot
springt twee keer te water
toch
«erts
t»
AMIGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN
Geleidelijke afschaffing
der poenale sanctie
Barometers Thermometer
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Hoogleeraarsbenoetning Japansche
taal- en letterkunde te Utrecht
die «leb 0»"5 op
Hoord-
mers tol 1 octo’,e'
Ook kunnen de nieuwe ab^*
roeren van de aanbieding
van'onze goedkoope romans.
Tecen den luttelen pnjs van
15 cent kunnen
stellen van een mooi tr-e(u
voor de nieuwe abonné s oaoc-
lijk tai werking.
D l R E
RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Fer
of
i
19 dooden
Eer. internationale bende
Heroïne oou in Rotterdam gevonden
JUK
1
Barometerstand uur van.: 766. Voorn
5*
per
pet.
de
ol-
r-
W.KERKMEER - ALKMAAR
M
Verhoor op vraagpunten inzake de kwast
der Portugeesche bankbiljetten.
Bloedige verkiezingen in
Sulaimaniek
Kg.
week.
ende
ndel
jmn
tot
siste
inat
ter
te
elt
In de heden gehouden vereenlgde zitting
der Staten-Generaal heeft H. M de Konin
gin de volgende rede uitgesproken:
Inbraak in een varieté-theater te Better
dam.
Een verklaring van Prof. Piccard over de
misinkten start van zijn ballon.
De Raad voor de Scheepvaart zal morge
de aanvaring van de Velserbrug behandeler
In de Rotterdamsche haven is een part
heroïne, als borax verscheept, achterh'al
Een internationale smokkelaarsbende aan h<
werk.
Be gewerendiefstal bij de Zwolsche burger
wacht opgehelderd.
Rectoraatsoverdracbt R.K. Universiteit l
Nijmegen.
Hoogste barometerstand 7"0.7 te Jon Maye
Laagste barometerstand 754.6 te Vestman!
Verwachting: Matige tot zwakken, We;
telijke tot Zuidelijken wind, half of zwau-.
bewolkt tot betrokken, aanvankelijk weini
of geen, later toenemende kans op regei.
weinig verandering in temperatuur.
mgsr»
letd»
hl*.
naar
nvo*
in da
5 eels
gons
il en
ran
en
ele
Dg
:er
BUREAU:
Telefoon:
hoogstens
verband
Godsdienstige relletjes op Java. Drie doe
den.
Bij den Indiscben Volksraad is een on
werp ingediend tot geleidelijke afschaffi:
der poenale sanctie.
welke
onber
>rake.
>r dg
jl
U»
De
tegen
roods
daar-
deae
3 en
is dit
was
rrnaal
niet
erden
0 Kg.
Kg.
de
>ede
een
rove
ptie
gen
«d-
weg
oed
t.
Nadere aanvulling van de Duitacbe verfc
zingen.
ang-
elijk
llteit
t de
werd
af-
150
van
uien
d«
jzen
niet
ide-
leer
«t
dndel
1 heei
taaltt,
t U»-
iisch.
reken
tsdag
T 100
t 130
Kg.
VERKRIJGBAAR IN
(•KLAS RUW1ELZAKEN
Catalogus op aanvraag
oer;
0.00,
den.
Utje
age-
>f de
■elere
i der
lager
ibod.
•tgel-
i een
kon
t der
>nge-
klei-
gin-
-1.00,
!t de
rdag
echt
ivoer
□rige
I va-
150
ische
iren-
tn-
rak
de
ti
en
d-
kool
12.100
Over
ge-
0 be
den
d op
agon,
eg in
aan-
n de
uien
i de
tegen
s niet
prU-
werd
dnder
Kg.
in 1
Naar wij vernemen is aan het fonds ten
behoeve van Indologische studiën aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht bij K. B. van 15
Augustus 1930 toestemming verleend om een
bijzonderen leerstoel te vestigen in de Ja-
pansche taal- en letterkunde. Curatoren van
het fonds hebben als bijzonder hoogleeraar
voor dezen stoel benoemd den heer Dr. J.
L. Pierson Jr.
de vergaderzaal.
ABONNEMENTSPRIJS
kwartaal, voor Alkmaar f te—
Voor buiten Alkmaar 2A5
Mei Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
Heldhaftige pogingen om een van een to'
pedoboot over boord geslagen matroos t
redden.
Morgenmiddag om 2 uur zal de Raad voor
de Scheepvaart een onderzoek instellen
naar de oorzaak van het ongeval, op 19 Aug
overkomen aan het Grieksche stoomschip
.Amazon” (tegen de Velserbrug gevaren).
De Hoogeerw. pater Regalatus Hazebroek,
provinciaal der Franciscanen, zal morgen.zijn
vlsitatiereis naar Indië aanvangen, waarop
hij. gelijk gemeld, zal vergezeld worden door
den Zeereerw pater dr. Cassianus Hentzen
O.FM. Vrijdag zullen zij zich in Genua in
schepen op de „P. C. Hooft. Tegen Kerst
mis hopen zij in het vaderland terug te kee
pen.
Alle «o-n - >n
tegen ongevallen verzekerd
Bij den Indischen Volksraad is ingediend
een ontwerp van een nieuwe koelie-ordon-
nantie voor alle Buitengewesten, waarin
vervat een daadwerkelijk begin van de ge
leidelijke afschaffing der poenale sanctie
en wel op de volgende wijze:
Volgens een telegram van de „Daily Te
legraph” uit Genève, zijn Henderson en
Briand het gisteren eens geworden over een
voorstel, dat aap het slot van de debatten
over het Pan-Europa-plan van Briand aan
de vergadering van den Volkenbond zal
worden voorgelegd.
Volgens dit voorstel zullen de 27 Euro
peesche staten vrijheid hebben, een com
missie te benoemen, die de kwestie van de
Europeesche samenwerking zal onderzoeken
en die aan de Volkenbondsvergadering het
volgend Jaar een rapport zal uitbrengen.
Z. D. H. de Blsschop van Haarlem heeft
benoemd tot Rector van St. Antonius Hoeve
te Voorburg den Hoogeerw. heer H. van
Dam, Kanunnik en Deken van 's Graven-
hage; -
alsmede tot Pastoor de volgende W.W. EF.
Heeren: Den Haag (H. Jac.) W. van Adri-
chetn, Quintsheul H. Warnlnk en Achthuizen
B. Terra, die Rector was te Rotterdam (St.
Franc. Gasthuis).
Tijdens de verkiezingen in Sulaimaniek
in Irak werden 19 personen gedood. De op
winding der bevolking was voornamelijk
tegen de Engelsche beambten gericht, die in
de kazernes moesten vluchten.
- »erwkerinx»voorw»Brden f
voor een der voleend. uirkeerlnven vUUU,
bij verlies ven 't
andoren vinger
Gistermiddag, omstreeks 12 uur is bet 11-
jarig zoontje van den heer Stam, wonende
aan den Munnikerweg te Beverwijk, op den
Alkmaarschen straatweg aldaar spelender
wijs onder een vrachtauto van B.. uit Voor
hout, geraakt.
Met een Ingedrukte borstkas werd het
ventje opgenomen en op last van Dr. Boon,
die spoedig ter plaatse was, per ziekenauto
naar het St. Anthonius-zlekenhuis te Vel-
sen overgebracht, waar het spoedig aan ae
gevolgen overleed.
De chauffeur treft geen schuld.
H. M. de Koningin beeft hedenmiddag b<
nieuwe zittingsjaar der Staten-Generaal gr
opend mei bet uitspreken van de Troonrad
Een der opvarenden van het stoomschip
Nieuw Amsterdam kreeg op de reis van New-
York naar Rotterdam een ontsteking aan den
blindedarm. De scheepsdokter, een nog jonge
arts, achtte een onmiddellijke operatie nood
zakelijk. daar er bij langer wachten gevaar
voor bulkvliesontsteklng bestond. Op een rol
lend schip heeft hjj. met behulp van een
pleegzuster, die zich aan boord bevond, de
operatie verricht, welke goed is geslaagd. De
patient maakt het qp .het oogenbllk zeer
LICHT OP. De lantaarns moeten merge
worden bpigestoken om: 7.40 uur.
De ondernemingen, welke zijn geopend
vóór of in 1921, moeten op 1 Januari 1932.
1 Januari 1934 en 1 Januari 1936. respec
tievelijk m.nstens 25 pCt.. 40 pCt. en
50 pCt. vrije arbeiders hebben.
De ondernemlgen. welke zijn geopend in
het tijdvak van 1922 tot 1927. moeten die
zelfde percentages bereiken, respectievelijk
op 1 Januari van het lie. 1 Januari van
het 13e en 1 Januari van het 15e jaar van
hun bestaan.
De ondernemingen, welke werden geopend
in het tijdvak 1928 tot 1930, moeten 50 pCt.
vrije arbeiders hebben op 1 Januari 1942.
De ondernemingen, welke in het tijdvak
1931 tot 1934 worden geopend. moeten
minstens 40 pCt. vrije arbeiders hebben op
1 Januari 1942. terwijl de in het tijdvak
1935 tot 1936 te openen ondernemingen
minstens 25 pCt. vrije arbeiders moeten
hebben op 1 Januari 1942.
De eerstvermelde ondernemingen van den-
zelfden werkgever, gelegen in dezelfde af-
deeling der arbeidsinspectie, mogen groeps
gewijze worden samengevat, doch met een
minimum per onderneming van respectie
velijk 10, 25 en 35 pCt. vrije arbeiders.
Uitbreidingen van bestaande onderne
mingen worden als nieuwe ondernemingen
beschouwd, wanneer zij grooter zijn dan de
door de regeerlng vast te stellen omvang.
Voo. de residenties Sumatra’s Westkust
Ecnkoelen, Palembang en Indraglri kunnen
genoemde percentages met hoogstens 10
pCt. worden verlaagd, in verband met
plaatselijke omstandigheden.
Door den Gouverneur-Generaal kan dis
pensatie worden verleend, op grond van
bijzondere omstandigheden, in verband met
ligging, gesteldheid van bet bedrijf of on
verwachte beletselen.
De rede waarmede H M. de Koningin dit
de zitting der Staten-Generaal geopend
heeft, Is ernstiger van toon dan we In de
petste twaalf jaren ooit gehoord hebben.
«Ks in 1923, toen tot groote bezuiniging
®°est worden overgegaan, werd de algemeene
“*stand niet zoo somber Ingezien.
Behalve de economische crisis, die zich over
geheele wereld doet gevoelen, hebben
toowel land- en tuinbouw als Industrie hier
lande een voortdurend zwaarderen strijd
to voeren tegen het protectionisme van an-
*1* staten en steeds krachtiger werd, vooral
Hetgeen de Troonrede verder over Neder-
landsch-Indië en Suriname mededeelt, kon
er ook niet toe bijdragen om ons hoopvol
te stemmen voor de toekomst. Indië blijft
voortdurend aandacht vragen en uiterste
zorg zal ook daar verelscht worden om het
evenwicht in de begroeting te bewaren.
Het eenige lichtpunt In de Troonrede is
de sedert vijf jaren herhaalde passus, dat
de economische toestand van Curacao reden
geeft tot voldoening. Dit lichtpunt wordt
echter verduisterd door het feit, dat die
opbloei de Nederlandsche schatkist jaar
lijks een mlllloen en mogelijk meer zal
kosten aan beveiliging, maar dat wordt
niet medegedeeld.
Rijk van Inhoud is deze Troonrede niet
en daarom dient té worden gewacht op
daden van de Regeerlng. In het bijzonder
op economisch en flnantleel terrein.
De Zeereerw. heer W. Meuffels, die rector
was te Susteren (Mariaveld), is door den
Hoogw. Generaal-overste der Lazaristen over
geplaatst naar het moederhuis te Parijs, ter
wijl tot rector te Susteren is benoemd de
Zeereerw. heer J. Vester, tot nu toe rector
te Riunpen.
Tot assistent te Rumpen is benoemd de
Weleerw. heer E. Sarneel en tot professor
te Wernhoutsburg-Zundert, de Weleerw. heer
W. van den Brand.
Den 19en September vertrekken uit Genua,
per ms. ,J». C. Hooft,” nar de Apost. Pre
fectuur van Soerabaja. de weleerw. heeren
Lazaristen W. Maassen (uit Hulssen) en C.
Schoenmakers (uit Oost er hout.)
Voor de missie der Lazaristen te Forta
leza (Noord-Brazllië) is bestemd de Weleerw.
heer G. van Bakel (uit Heemstede).
HOF ALKMAAR
Administratie No. 433
Redactie No. 633
in de laatste maanden, de roep van alle
organisaties op dit gebied, om hulp en steun
van de regeerlng, teneinde hen te behoeden
voor ondergang. Met het algemeen belang
wordt In tal van landen, waar het nationaal
belang domineert, geen rekening meer ge
houden en op deze wijze glijden we vast en
zeker, zooals de minister van Buitenlandsche
Zaken dezer dagen nog te Genève verklaard
heeft, naar den afgrond.
Verwacht nad mogen worden, dat In deze
troonrede, waarin onomwonden wordt ge
zegd, dat moeilijke tijden worden doorge
maakt, ook positieve maatregelen zouden
zijn aangekordlgd. om ons, zooveel als In ons
vermogen ligt, tegen wegzinking te behoe
den, dit te meer waar naar onze vaste over
tuiging thans het oogenbllk nog gunstig Is
den weg In te slaan naar een welbewuste
welvaartspolltlek.
Alleen ruimen we den toestand niet dwin
gen: aan Gods hulp en zegen is het al ge
legen; en dat dit in de troonrede nog eens
uitdrukkelijk werd uitgesproken, verheugt
ons zeer in dezen tijd, waarin maar al te
dikwijls wordt afgegaan op louter mensche-
Hjk kunnen. Op de vriendschappelijke be
trekkingen, die wjj met andere mogendheden
onderhouden, mogen we het bij maatregelen
ter verbetering van den economlschen toe
stand niet aan laten komen, dat heeft het
verleden wel bewezen. Toch maakte de troon
rede den indruk alsof de regeerlng zich veel
te veel oriënteert op die goede betrekkingen,
en op Genève en bang is om naar wapenen
te grijpen, teneinde daarmede voor haar
welvaartspolltlek, In de crisis die de geheele
menschheid drukt, zoo noodig te vechten.
Wij zien wel de moeilijkheid die er kan
schuilen in het aankondigen van een onder-
handellngstarief en het gelijktijdig optreden
der regeerlng te Genève, maar toch meenen
we dat dit In de tegenwoordige omstandighe
den kan samengaan, waar alle landbouwor
ganisaties daarom gevraagd hebben en ruil
objecten nog de eenige mogelijkheid bieden
aan Nederlandsche onderhandelaars om han-
(felsbetrekkingen te sluiten met andere landen
en dit niet In strijd is met den geest van
Genève.
Het vorige jaar werd in de Troonrede me
degedeeld, dat het toen reeds twee jaren
durende onderzoek In hoeverre door een on-
derhandelingstarief de nadeelen van elders
geheven beschermende Invoerrechten zouden
kunnen worden getemperd, zoodat thans, ge
zien de ontwikkeling der zaken, toch met
recht verwacht had mogen worden, dat dit
ontwerp zou zijn aangekondlgd.In dit opzicht
voelen we ons zeer teleurgesteld, te meer nu
over de voorzieningen ter overwinning van
de moeilijkheden slechts wordt gezegd, dat
hervorming van de economische voorlichting
op den voorgrond treedt. In welke richting
die hervorming zal gaan, blijft voorloopig nog
geheim, maar gezien den toestanc' van
’s Rijks financiën mogen we wel verwachten,
dat deze zal geschieden volgens de denk
beelden, ontwikkeld in het rapport van de
commissie-Posthuma. dus door centralisatie
en niet volgens de afwijkende ambtelijke In
zichten. in een afzonderlijke nota aan het
rapport toegevoegd.
Wat de regeerlng bewogen kan hebben om
met deze vage aansluiting te volstaan, waar
het heele land roept om maatregelen en lei
ding bij de bestrijding van de crisis, weten
we niet. Dat alleen oprechte internationale sa
menwerking de kracht van de te treffen
voorzieningen kan versterken zal niemand
ontkennen maar het Is toch geen reden om
niets te doen, tenzij men verwachten mocht,
dat in deze dagen plotseling te Genève een
economische vrede gesloten werd, maar daar
zijn we naar onze meentng nog ver van af.
Bijzondere aandacht is er geschonken aan
den toestand van 's Rijks financiën, die ge
zien de daling der prijzen van de produc
ten, zoowel hier als In Indië verre van roos
kleurig kan wórden genoemd. Vergeten mag
daarbij niet wordn. dat de wet op de flnan-
cleele verhouding tusschen Rijk en gemeen
ten te beginnen met 1931 een extra offer
van 23 mlllloen voor de schatkist vraagt.
Intusschen dient de mlllioenennota te wor
den afgewacht om daar een juist bordeel
over te kunnen uitspreken.
Thans mag echter reeds worden gezegd,:
zoo vaag als de Troonrede is op het gebied
van de welvaartspolltlek. zoo duidelijk is ze
op het terrein van de financieele politiek.
Buitengewone beperking In het nemen van
maatregelen, welke offers van ’s Rijks schat
kist vergen, zal in de naaste toekomst plicht
zijn. Dl- Is het antwoord van de geheele re
giering op de motie, aangenomen op het
congres der onderwijzers te 's-Gravenhage,
waarin salarisverhooging gevraagd wordt.
Van een herziening van het bezoldigings
besluit kan na deze mededeeling der regee-
ring geen sprake zijn. Ook de verschillende
ontwerpen van wet. die aanhangig zullen
worden gemaakt, zullen geen financieele ot
ters mogen vergen.
De aankondiging dat, naar vertrouwd
wordt, nog In dit zittingsjaar een ont
werp van wet tot herziening van de Lager
Onderwijswet 1920 zal worden ingediend, be
wijst, dat het gerucht, dat het rapport der
commissie Rutgers eerdaags verschijnen zal.
waarheid bevat.
Bezuiniging der kosten van het onderwijs
wordt hiervan helaas niet verwacht. Moge
lijk dat de ’rijzlging van het reeds In Febru
ari 1929 ingediende ontwerp-cursuswet de
daarvoor geëtechte financieele offers nog zal
verkleinen. De regeling van de rechtspositie
der militairen, reeds in October van het vo
rig Jaar toegezegd, en de andere ontwerpen
van justitieelen aard zullen de schatkist ook
geen geweld aandoen, evenmin als de In uit
zicht gestelde sociale wetten.
Het wetsontwerp Inzake de bedrijfsraden
was het vorig Jaar reeds in voorbereiding.
Waarom de indiening van het ontwerp be
treffende de publlekrechtelijke regeling van
de collectieve arbeidsovereenkomst gelijk
tijdig daarmee zal worden Ingediend is niet
recht duidelijk, waar de minister op 4 Dec.
1929 nog In de Kamer verklaard heeft, dat
deze wet het best aan de regeling der be
drijfsorganisatie zou kunnen voorafgaan.
Bedrijfsorganisatie was bovendien een
veel juister en beter woord dan bedr|jfs-
raad, volgens dienzelfden bewindsman, maar
ten spijt daarvan wordt het toch gehand
haafd. Een bedrjjfsraad zou zoo mogelijk
en zoo noodig op het geheel der ontwikke
ling der bedrijfsorganisatie de kroon kunnen
zetten.
Dat een wijziging der Stuwadoorswet in
voorbereiding is, stemt verheugend, daar de
in 1922 ingediende wijziging nog steeds
onafgedaan bij de Kamer ligt.
De heden gehouden vereenlgde vergade
ring van de belde Kamers tot opening van
de gewone zitting der Staten-Generaal.
werd gepresideerd door den heer Mr. W. L
Baron de Vos van Steenwijk.
Deze opende, nadat de leden der Staten-
Generaal zich In de Ridderzaal op het Bin
nenhof vereenlgd hadden, te half één uur
de vergadering en deed den griffier van de
Eerste Kamer voorlezen een Koninklijk Be
sluit van 6 September 1930 no. 4, houdende
zijn benoeming tot voorzitter van de Eerste
Kamer gedurende de zitting, welke heden
zal aanvangen.
De voorzitter benoemde een commissie,
die Hare Majesteit In het gebouw zou ont
vangen en uitleiden.
Deze commissie bestond uit de Eerste
Kamerleden Fock van Cltters, De Gijselaar,
Van Sasse van IJsselt en Kranenburg er
uit de Tweede Kamerleden Van Vuuren.
Rutgers van Rozenburg, Bongaerts, Ridder
van Rappard. Ament, mevr. BakkerNort
Van Dijk. Slotemaker de Bruine, Van Kem
pen en ir. van der BUt.
De Ministers, hoofden van Mlnisterleele
Departementen en de leden van den Raad
van State, vereenigden zich te eèn uur mede
In de Ridderzaal.
Hare Majesteit de Koningin, vergezeld
van Hare Majesteit de Koningin-Moeder
van Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins
der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg
en van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses
Juliana der Nederlanden, kort daarna in
de Ridderzaal aangekomen, werd door de
Commissie in de vergadering binnengeleid,
narii plaats op den troon en hield, terwijl
H. M. de Koningin-Moevier rechts. Zijne
Koninklijke Hoogheid de Prins der Neder
landen en Hare Koninklijke Hoogheid Prin
ses Juliana der Nederlanden links van Hare
Majesteit de Koningin hadden plaats ge
nomen, de Troonrede.
Hare Majesteit de Koningin, vergezeld
van Hare Majesteit de Koningin-Moeder,
van Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins
der Nederlanden en van Hare Koninklijke
Hoogheid IMnses Juliana der Nederlanden,
en voorafgegaan door de commissie, verliet
vervolgens de vergaderzaal.
De voorzitter sloot, nadat de commissie
in de zaal was teruggekeerd, de vereenlgde
vergadering.
ZanghoMe van 19-009 kinderen aan d
Koninklijke familie.
Naar aanleiding van ingekomen berichten
van de commissie van den Volkenbond ter
bestrijding van den handel In verdoovende
Ailddelen. heeft de centrale recherche te Rot
terdam aan boord van een Duitsch stoom
schip een partij van 100 K.G. heroïne, welke
als borax werd vervoerd, In beslag genomen.
De centrale recherche heeft zich in verbin
ding gesteld met haar collega's te Hamburg
en een Ingesteld onderzoek heeft tengevolge
gehad, dat In die haven eveneens een partij
van 100 K.G. heroïne werd gevonden, die
ditmaal echter als salicylzuur werd ver
scheept. Al spoedig bleek, dat deze zending
evenals die te Rotterdam van een en dezelfde
fabriek van verdoovende middelen te Con-,
(tantlnopel afkomstig was. De partijen wer
den verzoriden „order In transit, Frelhafen
Hamburg.’''De' cognossementen voor belde
partijen waren reeds door een en dezelfde
expedltieflrma opgevraagd.
Een verder onderzoek wees uit, dat men te
doen had met een combinatie van kooplie
den, bestaande uit Amerikanen, Japanners,
Franse hen, Duitschers en een Zwitser, die
allen als zeer beruchte smokkelaars by de
politie bekend staan. Het financieele gedeelte
van de transactie werd gedeeltelijk geregeld
door Nederlandsche banken. De transacties
zijn te Parijs tot stand gekomen. Oorspronke
lijk hadden de kooplieden partijen voor hun
haven gekozen en daar zijn dan ook uit Con-
stantinopel verscheidene zendingen voor de
verschillende kooplieden aangekomen. De
Fransche politie is het complot echter op het
spoor gekomen en er zijn verschillende par
tijen In de haven van Marseille In beslag ge
nomen, hetgeen tengevolge heeft gehad, dat
de smokkelaars hun operatiebasis hebben
verplaatst van Hamburg naar Rotterdam. In
verband hiermee heeft de centrale recherche
in nauwe samenwerking met baar collega's
in Hamburg, Londen, Berlijn en Parijs ge
werkt Er is door het Ingestelde onderzoek
komen vast te staan, dat de documenten be
treffende dezen smokkelhandel In handen
waren van een Londensche bende. Daar heeft
men dan ook belangrijke Inlichtingen over
de smokkelhandel gekregen en daaruit bleek,
dat deze handel een zeer grooten omvang had
en ddt er voor verscheidene duizenden pon
den sterling werd verhandeld. Uit de gevon
den documenten is een geheel „plan de cam
pagne” opgemaakt en daaruit bleék
dat ook in de toekomst groote zaken zouden
worden gedaan. De politie heeft nu ultgé-
breide maatregelen genomen om de nog loo-
pende zaken te achterhalen. Het onderzoek
wordt in de verschillende havensteden van
Europa met kracht voortgezet.
Te midden van U, Leden der Staten
Generaal, kan Ik den toestand des Lands,
al stemt veel tot erkentelijkheid, niet on
verdeeld gunstig heeten.
De economische crisis, die zich over de
geheele wereld doet gevoelen, heeft ook
zoowel In het Rijk In Europa als in de
overzeesche gewesten tot ernstige gevolgen
voor het bedrijfsleven geleid. Hier te lande
maken in het bijzonder verschillende tok
ken van onzen land- en tuinbouw moei
lijke tijden door. Groote krachtsinspannnig
en wijs beleid zullen met Gods hulp moe
ten voeren naar betere tijden.
Onder de voorzieningen, welke zullen
moeten worden getroffen om de moeilijk
heden te overwinnen, treedt de hervorming
van de economische voorllchtjpg op den
voorgrond. Daar echter de crisis de geheele
menschheid drukt, Is zelfs van de best voor
bereide en ten uitvoer gelegde maatregelen
weinig vrucht te verwachten. Indien zij rriet
door oprechte internationale samenwerking
in hun kracht worden versterkt. Ook met
het oog hierop blijft Mijn voortdurend»
aandacht gericht op het bevorderen van
betere Internationale verhoudingen. De
zeer vriendschappelijke aard van de betrek
kingen, die wij met de andere Mogendheden
onderhouden, vormt voor dit streven den
onmlsbaren grondslag.
Een donkere schaduw wordt door de In
getreden crisis geworpen over den toestand
van ’s Rijks financiën. Niet alleen zal het
gunstig verloop van de opbrengst der mid
delen. zooals dit in de laatste jaren werd
gezien, een einde nemen, maar ook van een
normale stijging der middelen zal eerlang
geen sprake meer kunnen zijn. Anderzijds
zullen de natuurlijke oorzaken, welke tot
een normale stijging der uitgaven leiden,
haar werking onverzwakt blijven behouden.
Naast voortgezette versobering van ’s Rijks
dienst door reorganisatie, zal daarom bui
tengewone beperking in het nemen van
maatregelen, welke offers van 's Rijks
schatkist vergen, in de naaste toekomst
plicht zijn.
m Nederlandsch-Indië openbaren de ge
volgen van de crisis zich reeds ia een sterke
daling van de opbrengst der landsmlddeleu.
De uiterste zorg zal verelscht zijn om bet
evenwicht in de Indische begroeting te be
waren zonder de grondslagen van welvaart
en volksontwikkeling aan te tasten.
Verschillende ontwerpen van wet zullen
bjj U aanhangig worden gemaakt.
Naast andere ontwerpen van justitieelen
aard zal U een voorstel van wet Betreffende
de rechtsverhoudingen ten aanzien van
handelsagenten en handelsrelzigers worden
aangeboden.
Een voorstel tot wijziging van het reeds
eerder Ingediend ontwerp van een cursus
wet zal U spoedig bereiken.
Een ontwerp van wet tot herziening van
de Lager Onderwijswet 1920 zal. naar Ik
vertrouw, nog in dit zittingsjaar bij U wor
den ingediend.
Een wetsontwerp betreffende de rechts
positie der militairen kan spoedig worden
tegemoet gezlep.
Blijvende aandacht wordt geschonken aan
de spoedige totstandkoming van verbeterin
gen in de wegen te land en te water en
thans in het bijzonder aan den bouw van
vaste bruggen over onze groote rivieren.
Een wetsontwerp inzake de bedrijfsraden
nadert zijn voltooiing. Tegelijk daarmede
zal worden ingediend een in ontwerp ge
reed zijnd voorstel betreffende de publlek
rechtelijke regeling van de collectieve ar
beidsovereenkomsten. Voorts zijn ontwerpen
voor een nieuwe Veiligheidswet en voor een
wijziging van de Stuwadoorswet voorbereid.
De ontwikkeling van de staatkundige ver
houdingen in Nederlandsch-Indië vordert
M; voortduring aandacht.
De Invoering van de bestuurshervorming
heeft over geheel Java en Madoera haar
beslag gekregen. De geleidelijke doorvoering
van die hervorming in de buitengewesten
is in voorbereiding.
Het overleg omtrent wetgevende maat
regelen om principleele beperking te bren
gen tn het stelsel van arbeidsovereen
komsten onder strafbedreiging is zoover
gevorderd, dat een desbetreffende ontwerp-
oedonnantle eerlang in Indië in openbare
behandeling zal kunnen komen.
De economische toestand van Suriname,
welke ook den terugslag ondervindt van ds
daling der marktprijzen van de voornaam
ste landbouwvoortbrengselen van het ge
west, blijft gedrukt. Die van Curasao geeft
reden tot voldoening.
Met den wensch, dat God Zijn zegen aan
Dwen arbeid moge schenken, verklaar Ik
<to gewone zitting der Staten-Generaal ge
opend.
Aneta verneemt uit Patjitan, dat in bet
onderdlstrict Soedlmoro. district Patjitan.
regentschap Patjitan, afdeeling Ponorogo
van de provincie Oost-Java, Zondag gods
dienstige relletjes zijn uitgebroken, welke
leidden tot een botsing met de bestuurs-
politie.
Drie belhamels werden gedood, terwijl
twee agenten der bestuurspolitie werden ge
wond.
Nadere bijzonderheden ontbreken.
De resident van Ponorogo is derwaarts
vertrokken.
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 7RA een ongeval met f 9KA verliea van een hand, f ^4 AE bil verlies van een EQ bM een breuk van
verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen I UU'“ doodelliken afloop AwU." duim of wijsvinger been of arm
De torpedoboot „G/2” is te IJmuiden bto-
nengeloopen en rapporteerde, dat de korpo-
raalseiner Broers door een stortzee over
boord geslagen en verdronken was.
De commandant van de torpedoboot
„G/13”, die het ongeluk zag gebeuren, was
den man nagesprongen, maar kon hem niet
redden. Even later kon men den verdron
ken man nog met een haak pakken, maar
door een stortzee werd 'hij weer weggeslagen.
Men heeft zijn lyk niet meer kunnen bergen.
Even tevoren was de commandant van de
„G/13” reeds te water gesprongen en mocht
toen het genoegen smaken een stoker van
de „G/2”, die over boord geslagen was, te
redden.
De politiekruiser ..Nautilus”, welke ook in
manoeuvreverband voer, is naar Nieuwedlep
teruggekeerd met een zwaar gewonde en we
gens stormschade over dek.
Omtrent het ongeval verneemt de „Tele
graaf’ nog. dat het geschiedde tijdens een
hevlgen storm De lichte torpedobooten
werden herhaaldelijk door zware zeeën
opgenomen, zoodat men aan boord meerma
len vreesde, dat de vaartuigen zouden om
slaan. Toen de stortzee waardoor Broers
overboord werd geworpen, over het vaar
tuig rolde, stónd het slachtoffer mid
scheeps. Een matroos, die vlak bij hem was.
wist zich nog tijdig vast te grijpen. Broers
werd echter door de golf verrast en sloeg
over boord. Spoedig was hij een eind af ge
dreven. Do luit, ter zee eerste kl. De Gel
der, commandant van de andere torpedc-
boot, de G 13, welk vaartuig nabij de tl 3
stoomde. heeft met levensgevaar een po
ging tot redding van den drenkeling onder
nomen. Zonder zich een oogenbllk te be
denken sprong hij over boord en zwom naar
Broers. Helaas kon de commandant den
man niet helpen, in hoofdzaak tengevolge
van de ruwe zee. Luitenant De Gelder, die
zijn leven dus tevergeefs had gewaagd
zwom weer naar de boot terug en kon, zij
het ook met moeite, veilig aan boord wor
den gehaald.
Een andere, niet minder heldhaftige po
ging om het slachtoffer te redden, werd
ondernomen door lult, ter zee tweede klas
se. De Hoo en twee miliciens van de „Nau
tilus”. Met hun drieën waagden zij zien
in den sc beeps jol en roeiden naar ,/de
-plaats waar men Broers met den dood had
zien worstelen, doch ook hun pogingen'ble
ven Vruchteloos.
Zij roeiden terug naar het dichtstbijzijn
de vaartuig, de torpedoboot G 2, en spron
gen met gevaar voor hun leven op dit vaar
tuig over. Een oogenbllk later werd de jol
door een hooge aee opgenomen en sloeg om. goed.
ADVKKTEN I'IEPKIJS: Van 1—5 l
regels f 1.25: elke regel fceer
RECLAME per regel f
de eerste pagina; voor de overige
pagina’s 9.5d.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
bij vooruitbetaling per plaatsing
f 0.60 per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer f 0.12