Binnenlandsch. c^fieuws
I
Voor de Huiskamer
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST
VAN JAN KLAASSEN EN TRIJNTJE
1
O"ZE WEST
De ramp op de Isla
Een Nationalistische Milltie?
LUCHTVAART
Batavia—Medan
FINANCIËN
Schatkistpromessen en -biljetten
De Gouverneur op dienstreis
STOOMVAARTLIJNEN
Indische leenlng
ONDERWIJS
RECHTSZAKEN
0
Koopen op afbetaling
De verboden radiolezing
ONZE OOST
’n Meisje
Motorongeluk
FAILLISSEMENTEN
Lastige Koelies
Branden
Regeling van de pacht
Ongeluk bij een lustrumfeest
KERKNIEUWS
Pater W. van Dijk O.E.S.A.
Nadere bijzonderheden omtrent de
ontploffing In de installaties der
Bataafscbe Petroleum Mij.
Wering van een ontslagen
mijnwerker
Een Nationaal Katholiek
FUmcongres
Teraardebestelling prof. dr.
H. Zwaardemaker Czn.
Zaterdag as. opent de K- N- L L M.
den dienst
19 Sept: H. van DeUwei. EliiiniflWB
m»
I
17556
Naar de Bovenwindsche Eilanden
Bdd bewapening te verstaan ware?
Ten bedrage van 75.tM.0M
het
van
Niet veer het algemeen programma geschikt
T
Van de terreinen der Btasl—Qnin
l
Gewonds overleden.
2M ontslagen.
M
In een drass
Te *0 Gravenhage
«■Raakt.
Heervswaar jewond
s
569.
570.
overheid»-
k
u
t
i
d. Taan, Eindhoven,
d. Steen, Geldrop.
12267
1247$
12927
13157
13324
13541
r
l.
r
i
het
tot
Aan een, den volgenden dag, 7 Septem
ber, gepost schreven ontleen en wij nog:
„Zoo langzamerhand is de omvang van *t
den
had
er
oL
d»
O
ir
i
3537
420!
(131
«SM
7519
3370
8783
9199
9SIS
10354
10789
H465
13003
12795
13388
14177
15623
16488
1701!
17737
18809
19388
20333
20866
2M
393
632
891
1157
1309
1519
1751
1972
2274
351»
’•o hen, die deze stellingen zullen inleiden
verdedigen, sullen spoedig werden bekend
Jokke naderde fluks de paarden maakte toen vlug los
los den toom, waarmee dr moeie paarden waren vastge
bonden aan een boom. En nauwlVks voelden dj hun vrij
heid. of zU sprongen vroolljk in t rond, *U hinnikte.» en
draaiden verder, hun hoeven stampend op den grond.
Ingeschreven 114.148.8M.—
Toegewezen 59.681.990.—
ld
et
te
or
s-
in
ie
t.
78S
1353
2159
2694
Te Medan iz overleden de assistent Hu
go Kuttner, die op 15 dezer, terwijl hjj op
zijn motorfiets reed, tegen een afsluitboom
opbotste.
haar
moet
en
XJt
n-
sr
»n
a.
a.
8
137»
1403®
[4305
14585
14*15
15185
15441
156»
15895
16149
6494
6605
6770
Uruv
1728»
7446
Ut
e-
r-
X
De gouverneur van Curacao en mevrouw
Van Slobbe zUn met den torpedoboot Javer
„Van Galen" naar de Eilanden boven den
Wind vertrokken.
Op 4 October keert het gezelschap weer
te Willemstad terug.
Rechterlijk protest tegen een verkeerd
systeem
ABBEKERK (uitr.) pass. 33 Sept Sagrsa.
EDAM Rott naar N.-Olm- 22 Sept ran
Havana
NOORDERDIJK 23 Sept van Boston te FM-
ladelphia.
8PAARNDAM. New-Orleam naar Rott, paan.
33 Sept OueasanU
Naar aanleiding van het bericht, volgens
hetwelk de uitzending van een voordracht
van mr. 3. H. Schultz van Haegen voor den
Nedertondachen omroep (alg. prog„ deze
week verzorgd wordende door de V-AJR A.)
over noodzakelUke verbeteringen in het ge
vangenis- en reclasseerlngswezen, zou zijn
verboden door de Radio-Contröle-Commissie,
wordt van de zijde dezer commissie medege
deeld, dat zy met deze aangelegenheid niets
te maken heeft. De hier bedoelde afwijzing
te geschied door de algemeene-programma.
commtesie, omdat zU de uitzending niet voor
het algemeene programma geschikt achtte.
18298
18680
8836
8961
9161.
9312
9489
9676
9882
0385,
0692.
»87j
wow. zro. «room, maatwckaffix.
AURORA 33 Sept van Cephalonla n. Bart.
CLIO 23 September van Constahtlnopsi naar
Bourga*.
DOROS 23 Sept van Oran n. Palermo.
FAUNA 32 Sept van Palermo te Malaga.
HAARLEM 22 Sopt van Algiers n. Patra».
ILOS 32 Sept van Cadlx te Genua.
LUNA 21 Sept van Indle te Nev-Tort
ORESTES 22 Sopt van Algiers naar Jteastar-
dam.
PERSEUS 23 Sept van Stettin te Amst
POLLIX 23 Setp. van Constentlnopel naar
Ca valla.
TELAMON 22 Sept tan Salonlca n. Smyrna.
mow. zou. won».
ORANIA (uitr.) 32 Sept nam. 2 ear van Lto-
sabon.
RIJNLAND (thulsr.) 32 Sept van Victoria.
ZEELANDIA (uitr.) 22 Sept van Rio Janeiro.
DELFLAND (uitr.) 28 Sept Owmnt zw
MOLLAin»—BtelTSCM-Dnm-LUM.
ALHENA (uitr.) 28 Sept te p. Said.
HOOGKERK (uitr.) 23 Sept te Rangoon.
TOSAIN (thulsr.) 19 Sept te Calcutta.
nSXZLlXDSCXZ 9U887M.
BATAVIER III 23 Sept vjn. 8 uur 36 vra
Rotterdam te Gravesend.
GRONINGEN, sleepb.. met een "oiiei ratten
en een bak, 33 Spet van Coruna n. Duinkerken.
HILVERSUM 22 Sept van Archangel near
Rotterdam
KATWIJK 23 Sept van Damlg te Rouaaa.
MAASHAVEN 22 Sept Harstenen gep.. Ar
changel naar Tyne Doek.
MAGDALENA. 21 Sept Land's End gam. Tx-
pUla naar Cardiff.
NEPTUNUS, Oosterhuia. 21 Sept Hottenen
gep. Emden naar Umea.
SANANTONIO. ma 17 Sept Flnlatanw pa.
Cardiff naar Portlman
TERNEUZEN M Sept. Kaap Roca <ep<. Ma
nila naar Rotterdam.
IJSELHAVEN 22 Sept Lizard gep^ Bremen
naar Norfolk.
E£X5VXER 1 23 8ept- Rott- U Hamburg.
WUTA. ma 30 Sept van KJOge te HoHraau.
■TOOMTAAHT MU. WunWWT-awW
KONINGIN DER NEDERLANDEN 38 Bapt.
van Amst naar Batavia.
»ot,um_nnar tm t-ttw
r512^ERK ST*- Art,m»ra
38M
30151
31771
3396
3545
3800 1
3952
420» i
4347
4678
4176
5217
5366
8636
5875
«155
«361
«538
«70».
6920
7287
7636
7841
8014
8300
8482
8687
8903
9331
9691
9919
10100
10210
1060»)
10863.
11128'
11323
11468
11717
1188»
BOTTl»n»l»- Wmi-»WSMW» v-vvw
ALGORAB (thulsr.) paaa 23 Sept Oueeannt
imiiuo xxnr.
JONGE ELISABETH 33 Sept van Phfltano-
vlUe naar Valencia
Pater W. van Dtjk OEB A., die weldra
xui&r de nieuwe missie der Paters AugustiJ-
nen in Bolivia zal vertrekken, heeft van
D. H. den Biaschop van Haarlem eervol
ontslag gekregen als dienstdoend geestelijke
*B het diocoM Haarlem.
Gisternacht te 13 uur werd ter gelegen
heid van de sluiting van de viering van het
lustrum van het Bandoengsche Studenten
corps een bom atgestoken. De heer Th. A.
Aussems werd door de ontploffing van de
bom, welke het gevolg was van onvoorzich
tige contróle of doordat de Jont door
brandde, aan gelaat en linkerhelft van het
lichaam zwaar verwond. Zeer hevig bloedend
werd hij weggedragen en in het ziekenhuis
opgenomen.
in
de
dessa Kranen, vlak by de suikerfabriek
Tjandl, van de N.V. Cultuur Maatschappij
Randoe Goetlng-Tjandl-Sewoe, gelegen.
vlammen
De proefvluchten van KJT.T LM. op de Ujo
BataviaMedan op 30 en 23 September JX
zijn geslaagd. Aa. Zaterdag 37 dezer woedt
de lijn Batavia—Medan in aansluiting cpde
maUbooten der Mjj. ..Nederland" en de
Stoomboot Mij. der RoU. Lloyd officieel •»-
opend.
De lijn beeft een lengte van 160 KM en
gaat over Palembang, Pakanbaroe en woedt
gevlogen in circa elf uur.
Eigendomsrecht
inmenging.
De voorstelling als sou het ontwerp een
^*tealg ingrijpen in het eigendomsrecht
^y*”>8en. dat het veel op onteigening
«W. eu zelfs onduldbare overbeidsinmen-
De movers him paardon hoevende dachten aan een nieuw
gevaar, zij kwamen haastig aangêloopen. hun wapen» to
gen de vijanden klaar. Op de pleisterplaat» in hrt bcach
gekomen, waar de paarden waren vastgemaakt, werden
toen »U de dieren niet zagen, woeste kreten door bas
■881a aki
soELAin»—wsBT-AnntA-xanK.
MAASKERK 31 Sept, vaa Amst. te Hamte
JAVA—ZTEW YOSX-U3X.
BEEMSTERDIJK. Java naar New Tos*. 33
September te Boeton.
STOOMVAAMT MXJ. OCBAAM.
MENELAUS. Jepea-RotU 23 Sept, te Stasa-
pore.
POLTDORUS 21 Sept, van Uverp. te Brato.
BOTTEMDAMSCKX TOOT».
DELI 30 Sept, van Batavia naar Rott.
SIBAJAK (uitr.) pass. 23 Sept. Sagraa
^SiTOEBONDO (thulsr.) paaa 33 Sept. G«*
Onrust.
I Ontkend zal niet worden, dat zoowel van
zijde van algemeene boerenorganisaties
«van die van pachters voortdurend ge-
is en wordt op de onrust, die in pach-
■Tzkrlngen toeneemt ter zake van bedrijfs
zekerheid, waaraan de pachtersstand
dan vroeger blijkt te zijn blootgesteld,
te frequentie en de omvang van de toe-
die tot deze mentaliteit voeren,
Z “fc <ten aard der zaak moeilijk voor
■•ttetlsche bewerking geschikt. Toch blijkt
tohet verzamelde materiaal, dat de pre-
•yte Positie der pachters algemeen als
Z euvel wordt aangevoeld en de veelheid
Z voorgestelde desiderata geeft blijk, dat
Z vrij algemeen verlangen bestaat daar-
zoo mogelijk verbetering te brengen.
d. Bijl, landbouwer, Nieu-
wertcerkl R. e. Mr. A. v. d. Hoop. Cur. Mr.
O. 3. B. du Croo, Ztartkaee.
A. O. Vlaander, koopman. Axel, R. Mr.
3. W. Zjjlstra. Cur. Mr. R. 3. 3. Taislwoy.
Hulst.
De betalingsmoeilijkheden, welke zich
voordeden bij de Chineesche arbeiders van
de -Dell Spoorweg Maatschappij te Kisaran,
leidden tot het ontslag van 300 koelies,
hoofdzakelijk onwillige, luie elementen,
waarvan er reeds dertig zijn uitgezet.
Fabriek afgebrand.
De Pengalengansche triplexkistenfabriek
Kiara Roa te Bandoeng is afgebrand. Het
kantoor en de afpakkeri) bleven gespaard.
GIEKERK (thulsr.) M Sept, vaa Mn—HiMv
naar Port Amelia.
HEEMSKERK 33 Sept, vaa Antwerpea Baar
Amsterdam.
NIAS (uitr.) 22 Sept, van F. Soudaa asar
Mon bassa.
NIJKERK 28 Sept. van Rotterdam naar
Hamburg.
RANDFONTEIN (thulsr.) 23 Sept, te an van
East London naar Port Elisabeth.
RIETFONTE1N 23 Sept, van Antwsrpsa a.
Amsterdam.
SPRINGFONTEIN (thulsr.) 23 Sept, ta Ga
nna.
GRUPSKERK 33 Sept, van Rotterdam mar
Kaapatad.
«aar on» wordt medegedeeld, zal op t
dod» der maand October door de K. F. C.
te» eendaagach nationaal katholiek fllmcon-
<te* te 's Gravenhage gehouden worden.
De (tellingen van dit oongre» en de namen
Stil was het in het huls van de familie
Hoolsma nooit! Altijd klonk er geroep of
gelach van kinderstemmen, getrappel van
voetjes.
„Mevrouwtje, hoe houdt U t uit?”* vroeg
wel eens medelijdend een der kennissen.
„Negen jongens I 1 Uw hoofd moet om-
loopen!”
Maar mevrouw Hoolsma's hoofd liep niet
zoo gauw om. Zeker, ’t was 'n heele drukte
en zorg, om orde en regelmaat onder ”t be
wegelijke troepje te houden, maar ze zou
niet graag een van haar kleuters missen.
„Nee hoor had ze afwerend gezegd, toen
haar man voorstelde de twee oudsten naar
"n kostschool te doen, „laten we nog maar
n paar jaar ermee wachten, ik houd ze
liefst bij me!” Ze had immers Dien, haar
trouwe meld, die voor de kinderen door het
vuur zou gaan, al kon ze soms geweldig
brommen op „die apen van Jongens”.
Negen Jongens I De een nog guitiger dan
de ander. Ieder met z’n eigen nukjes en
luimen, ieder met z’n afzonderlijke liefheb
berijtjes. maar allen met een heerlijk open
hartje, waarin geen geheimpjes voor Moe
der bewaard bleven. Ze kwamen met alles
bij haar, van Bob, die nu twee jaar was.
tot Harry, den oudste toe. Wat hield mevrouw
Hoolsma van haar Jongens!
Ja, ze zou er wel graag "n meisje bij ge
had hebben, maar dat was nu eenmaal niet
zoo. Ze had er altijd zoo naar verlangd
Wanneer dan jaar op jaar het rose wiegje
weer stond te wachten op het nieuwe leven
tje, dat het eerstdaags zou mogen bergen,
kwam dat verlangen weer sterker in haar
op. Ja. nu zou het "n meisje zijn! Op dat
witte kussentje zou 't wemelen van gouden
krulletjes en dan zou ze om de mollige
armpjes armbandjes doen van fjjn zilveren
schakeltjesMaar telkens was het weer
’n Jongen geweest Toch werd het kindje dan
weer met de grootste liefde ontvangen, als
O. L. Heer "t zoo schikte. Dan was t im
mers goed. En er was in haar hart zooveel
plaats, zoo héél veel liefde had ze te geven.
Wie weet, zou 't wiegje nóg wel eens gevuld
worden en dkndén kon *t ‘n meisje
zijn. Maar de zevende, de achtste, de negen
de"n jongen.
En nu was Bob al ruim twee jaar. t Rose
wiegje stond al lang boven op zolder, zoo
lang was bet nog nooit ongebruikt gelaten.
Totdat het na een jaar weer naar beneden
werd gehaald en opnieuw bekleed met kan
ten en strikjes.
De kennissen zeiden wel iets van: „Weer
*n heele zorg er oij," maar "t energieke
vrouwtje schudde 't hoofd. Dat kindje kon
er ook nog wel bij. En met evenveel liefde
als voor het eerste werd alles in orde ge
bracht voor 't tiende kindje. Als t nü eens
•n meisje was I
Wie weet.
En t moedertje zag al voor zich een goud
blond krullekopje met wonderblauwe kij
kersWie weet I
En toen de lente kwam en alles weer nieuw
leven kreeg, rustte er in het rose wiegje ook
nieuw leventje en 't was'n meisje.
„We hebben 11 zusje gekregen. *n zusje!”
klonk n»t juichend uit de kindermonden.
^oon beuseiljk zussie als van dkzó?"
vroeg Bob en hjj wees met z’n kleine vinger
tje naar de overburen. „Zoo’n heuselijk, echt
zussie? Toe, laat ons eens kijken, pappie?”
„Maar heel zachtjes dan boor," magpde
U Hept.: H. A. Ulteriinden, RoterdaM.
U Sept.: H. van NieuwlADd, Bottsrrtaai
Vernietigd op grond van verzet:
1# Sept.: J. Clerxvan Harpt, Baardwijk.
23 Sept.: A. -
19 Sept: W. Ltndera, Eindhoven.
19 Sept: 3. W. Keiler, Den BoedL
19 Sept: M. Verahda, Schiedam.
19 Sept: LX
ongaluk eenlgzalns te overzlen. Wat t aan-
tal alachtoCfera betreft gisteren waren er
zeven dooden en 31 gewonden. Verder is er
één employé zoek, die thans ook al» ver-
loren aangenomen la. Vermoed wordt dat
die verbrand is. Onder de dooden bevindt
zich ook nog een Nederlandach» arbeider.
Verder zijn het allen negere.
De ontploffing heeft niet, zooals ik giste
ren schreef, in een still plaat» gehad, doch
in een praeheater.
DU U een voorwarmer voor de olie, die
verwerkt moet worden. Van de ontplofte
praeheater is alleen de kap teruggevonden
op ongeveer 150 M afstand. Die kap is een
brok ijzer van minstens 2% ton en is hoog
door de lucht geslingerd en zooals ik al zei,
ongeveer 150 M. verder op den weg neer-
gekomen.
Gisteren ben ik een* even
de verbrande plant Veel 1
laan 35. R.-C. Mr. VoUgraff. Cur. Mr.
Jurgens, Eindhoven.
Opgeheven wegens gebrek aan actief:
19 Sept.: Aug. Smits, Den Bosch.
19 Sept.: Mej. W. M. Smits, Den Bosch.
19 Sept: 3. de Rooy, Eindhoven.
19 Sept.: B.
19 Sept.: W.
19 Sept: A. Bonis, Waalwijk.
19 Sept: H. Adriaans, Eindhoven.
Voor den Haagschen politierechter Mr.
Felth had zich te verantwoorden de 42-
Jarige vertegenwoordiger P. D. V. te Alphen.
die van de firma H. Co. te Delft een
radlo-ontvangtoestel op afbetaling had ge
kocht en dit had vervreemd voordat de ge-
heele koopsom was afbetaald.
Uit het strafregister van dezen verd. bleek,
dat hij reeds vroeger zoowel in Dultschland
als hier te lande met den rechter in aan
raking was geweest.
Als getuige in deze zaak trad op de procu
ratiehouder der firma v. H., v. d. B. die op
een vraag van den politierechter, mededeel
de. dat het toestel in kwestie 365 contant
verkoopwaarde had en voor 401.50 op con
tract was geleverd. Dit gaf mr. Felth aan
leiding te vragen of "t gewoonte der firma
was menschen zonder inkomen financieel
vast te leggen.
Ook de officier van justitie, nfr. Rijkens,
hekelde in scherpe bewoordingen deze wijze
van zaken doen, waarbij aan menschen zon
der eenlg Inkomen gedurende 20 maanden
de verplichting werd opgelegd om een be
drag van 20 's maands te storten terwijl ze
zelf niet te eten hadden.
In zijn requisitoir zelde mr. Rijkens dat hij
alle aanleiding vond voor dezen verdachte
die voor zijn verder leven op den bijstand
van het Leger des Hells kan rekenen een
voorwaardelijke veroordeeling te verzoeken,
om zoodoende protest aan te teekenen tegen
dit systeem van zaken doen. HU requlreerde
2 maanden voorwaardelijke gevangenisstraf
met een proeftijd van drie jaren zonder ver
dere voorwaarden.
Mr. Felth bleek het met den officier eens
te zijn en wees vonnlfc overeenkomstig den
eisch.
kijken op
---niet meer
van over en ik vermoed wel dat de schade
zoo ongeveer een vUf k zeven ton zal bedra
gen, hetgeen echter niets is in verhoudng
tot de menschenlevens. die zoolets kort.
Op de plant lag alles schots en scheef
door elkaar.Zware ijzeren stellages waren
in elkaar gedraaid of het koek was. De
andere drie praeheaters lagen in elkaar ge
deukt en gebarsten tegen den grond. Het
was werkelijk een troostelooze ruïne.
Dit is tot dusverre de grootste ramp, die
op Curacao bij de CJ’.I.U. heeft plaatsge
vonden."
Opgegeven door v. <L Graaf en Co. N.V.
(Afd. HandelslnformatA)
Uitgesproken 19 September:
C. Blok, los werkman, Vlaardtngen, Nieuw-
straat 8. R -C Mr. 3. G. Huljser. Cur. Mr. W.
Schippers, Vlaardlngen.
N.V. Banketbakkerij „Modern", Vlaardin-
gen. Hoogstraat. R.-C. Mr. 3. O. Huijser.
Cur. Mr. W. Schipper». Vlaardlngen.
D. Blaak, Rotterdam, Bergstraat 28b. R.-C.
Mr. 3. G. Huijser. Cur. Mr. G. 3. Wlarda,
Rotterdam.
L. Pleune. radiohandelaar, Rotterdam, Put-
schebocht 61. R.-C. Mr. 8. N. B Halbertsma.
Cur. Mr. L. 3. de Haan. Rotterdam.
P. van den Dort, schipper, Nieuwe Tonge.
R -C Mr. 3. O. Huijser. Cur. Mr. A. Zaaver,
Dirksland.
R. J. Smit, kellner. Groningen, Nassau-
pleln 376. R.-C. Mr. B. P. Enklaar. Cur. Mr.
3. E. Mulder, Groningen.
L. Janssens, reiziger. Eindhoven, Helmers-
G.
Bij de gisteren gehouden inschrijvingen
op 60 mlllioen schatkistpromessen en -bil
jetten werd Ingeschreven aan 3 maands-
promessen 36.820.000, aan 6 maands-pro-
measen 15 140 000 en aan biljetten
72.188.000. Totaal 114.148.000.
Toegewezen werd aan 3 maands-promes-
sen 18.740.000 voor 994 22, aan 8 maands-
promessen 14.870.000 voor 987.63 en aan
biljetten 26.071.000 voor 1.007.60. Totaal
59.681000.
In Amsterdam werd ingeschreven aan 3
maands-promesaen 25700.000, aan 6
maands-pT'ome aen 15.130.000 en aan bil
jetten 70067.000. Totaal 110.897.000.—
Den zesden dezer seinde Aneta met enkele
woorden bijzonderheden omtrent een nood
lottige ontploffing in de Installaties der Ba-
taafsche Petroleum Mij. (de Isla), ten ge
volge waarvan zeven werklieden om het le
ven kwamen en 23 arbeiders zwaar werden
gewond.
Het „Hdbd." geeft thans weer de uiteen
zetting van een ooggetuige, zooals het die
vond opgeteekend in een hier te lande ont
vangen particulier schrijven.
Wjj lezen daarin o.a.:
„Plotseling om 4 uur hoorden wij op kan
toor een doffen knal waaraan we echter in
het eerst niet veel waarde hechtten, omdat
men bij diverse bouwwerken den grond af en
toe laat springen met dynamiet. Toen echter
de eerste slag direct gevolgd werd door een
tweeden, veel harderen, sprongen wij op. Bo
vendien hoorden wij tamelijk zware voor
werpen op het dak van het kantoor neer
komen.
Toen drong het ons door: „een explosie”.
De geheele-afdeel Ing vloog door deuren en
ramen naar buiten. Op kantoor ontstond
een ware paniek. Iedereen trachtte naar de
trap te komen, hetgeen my ook na veel
inspanning gelukte. Toen ik beneden was,
drong het pas tot my door om eens te ky-
ken wat er precies gebeurd was. Het bleek
toen, dat er een zware ontploffing had plaats
gevonden op de high vacuum-installatle. Dit
is de Installatie om smeerolie te maken, be
staande uit een gegolfd plaatyzeren gebouw,
waaronder een soort fornuizen. 1111 s ge
naamd. gebouwd zijn.
Om deze „stills" circuleert de olie en wordt
dan verhit Waarachijniyk heeft in zoo’n
.Mill" een explosie plaats gevonden. De ge-
heele installatie was één vuurzee en al da-
deiyk begreep men, dat er veel slachtoffers
zouden zijn.
Direct werd met de blussching aangevangen
en het vuur door middel van een achttal
foamlteslangen krachtig aangegrepen. Van
alle kanten werden ambulances gehaald,
doch er waren er niet genoeg. Om vijf uur
waren er negentien slachtoffers gevonden,
waarvan het meerendeel zwaar gewond. Ik
geloof dat een oorlog niet erger kan zijn
dan wat wij hier vanmiddag meegemaakt
hebben.
Intusschen was het gebouw, waaronder de
reeds genoemde stills aangebracht zyn.
grootendeels uitgebrand en nu eerst konden
we de schade zien, aangericht door de ex
plosie. Op het gebouw lag ongeveer geen
enkele dakplaat meer. Deze waren alle tot
ver in den omtrek weggeslingerd. Waar-
schymyk zyn eenlge van die platen ook op
het dak van het toch zeker tachtig M. ver
der staande kantoor terecht gekomen. In
tusschen werd het vuur met kracht bestre
den en eindelijk kon men den vuurhaard,
welke zich intusschen meer naar acnteren
verplaatst had, in het hart aantasten. Om
kwart over vyf ging de fabrleksflult, al» toe
ken dat de brand geëindigd was.
Vanmiddag om vyf uur waren er reeds
twee dooden, welk aantal vannacht zeker
nog zal vermeerderen.”
*cht öe Rëgeering verre van
Inte81<ndee,’ 18 er van overtuigd,
dat de regeling niet verder gaat dan noodig
houdingen niet te wenschen toten, zal tn het
geneel geen overheidsinmenging worden ge-
voelcL
ontwerP voorgestelde
bevoegdheidsbeperklng van den eigenaar de
waarde der tonderyen zal dalen, daarvan te
°?2f«veri^ niet overtuigd. De eenlge ca-
w5?rle-i.tO<ï Van ^^adtgden by grondver-
koop die hier zou kunnen uitvallen, kan
d>e van personen, welke aan
beschlkklngsvrljheld als zoodanig waarde
toekennen. Dat het economisch rendement
onder het gewijzigde stelsel noodzakelyk zal
dalen te eene bewering, waarbij geheel over
het hoofd wordt gezien, dat in het alge
meen beide partijen baat vinden by weinig
mutatie en het omgekeerde altyd met eco
nomische schade gepaard gaat. Alles wat
er toe leiden kan een toestand te scheppen
die tot zoo weinig mogeiyk migratie van
onze landbouwers voert, geeft algemeen
economische winst, die ten slotte in
geheel aan belde partijen ten goede
komen.
*aa de Mem. van Antwoord op
”xiri- Verslag over bet wetsontwerp
®»nwe regeling van de pacht en tot rege-
der pachtconuntesles te het volgende
«itleend:
Vader, „zusje moet stopen, ze te nog zoo
klein.”
Stil als muisjes slopen de anders zoo
wilde jongens naar de slaapkamer. Nieuws
gierig staken ze hun kopjes over de wieg
heen, en ja hoor, daar lag onder een wolk
van tulle en kant ’n kindje met zacht rose
wangetjes en rozerood mondje en oogjes van
wonderdiep blauw. Dat was nu him zusje.
Negen paar oogjes glansden van verrukking
en konden niet uitgekeken komen op dat
kleine wezentje, dat zoo rustig sliep onder
de zachte dekentjes. Af en toe kwam er ‘n
klein vingertje boven het lakentje tut en
bewoog zich zachtjes heen en weer.
„Zussie wil me hantie geven.” zei Bob en
hy rekte zich op z’n teentjes en raakte even
de kleine vingertjes aan, streelend. „Zoete
kleine zus”, zei-ie toen zachtjes.
„Laat nu zusje maar slapen,” zei Moeder
toen en ze keek innlg-gelukklg naar haar
troepje by de wieg. Nu was haar wenscb
vervuld, 11 meisje er by.
„Kom jongens,” maande ze zachtjes,
„zusje moet uitrusten, ze te van zoo ver ge
komen heelemaal uit den Hemel."
Bob moert eerst nog eens goed rondkyken.
zei-ie bewonde-
uwen arbeid al bet door u gewrochte al» «en
stuk van baar eigen leven, al» bloed van
haar eigen bestaan. Uw gedachten leven voort
in uwe leerlingen, waaronder ik my dankbaar
reken. Wy danken u voor hetgeen gy van
uw leven hebt gemaakt. Iets edels en zoo
ryk, zoo vol schoonheid en grootheid zoo
vol zachtheid en kracht, dat het door zijn
styi en harmonie een sieraad weid der
menschheid en een model 1» geworden voor
allen, die u hebben gekend.
Prof. Noyons eindigde zijn toespraak met
een warm: gegyoet, edele meester, rust zacht
in Gods goede handen.
Mevr. Zwaardemaker dankte vervolgens
met een handdruk prof. Noyons voor diens
harteljjke woorden, waarna een der zoons
een kort dankwoord richtte tot de zeer
velen. die by dit afscheid tegenwoordig
waren.
„Mooie boemen. Mamma!”
rend. „Pracntlg hoor I"
„Ja vent, en kyk die eens.” Z’n moeder
wees op Ti mooie Delftschblauwe vaas,
waarin negen roode rozen stonden, met in
't midden één lelie.
„Dat zijn mm negen jongens met hun
kleine zusje”, vertelde Moeder en ze lachte
gelukkig tegen haar man, die haar deze
aardige verrassing bereid had.
's Middags vertelde Bob aan de bewaar-
schoolzuster: wy stane allemaal by
Mama in *n vaas op de earner, wij met ons
keine zusje”.
Tnysdlend te een wetsontwerp voor
tsngaan van een geldleening ten toste van
iMeriandsch-Indië.
Het wetsontwerp stelt voor, den Minister
na Koloniën te machtigen, schuldbewyzen
ten laste van Ned. Indlë te gelde te maken
tegen een door hem te bepalen koen en ren
te tot zoodanig bedrag, als noodlg te ter ver-
krtjglng van een som van ten hoogste
18900.000. Deze te geldemaking kan te-
■dileden hetzy Ineens tot het geheels bedrag,
dan wel achtereenvolgens by gedeelten op de
tijdstippen, welke de Minister van Koloniën
dienstig zal achten.
In de Memorie van Toelichting wordt o m.
opgemerkt:
Op 9 Augustus JJ. bedroeg het totaal be
drag der vlottende Indische schuld rond
113900.000, terwijl bovendien aan munt
biljetten een som uitstond van ongeveer
112.000.000. Consolldeerlng van een be-
langryk gedeelte dezer vlottende schuld
wordt thans wenscheiyk geoordeeld, temeer
daar verwacht mag worden, dat ook tn de
naaste toekomst de economische toestand
zich niet zoodanig zal wijzigen, dat door
overschotten op den gewonen dienst de vlot
tende schuld geheel of grootendeels zal kun
nen worden afgeioet.
Verbeteringen door den pachter.
Naar aanleiding van in bet voorloopig ver-*
slag gemaakte opmerkingen zyn enkele wij
zigingen in het wetsontwerp aangebracht.
Zoo Ingevolge de bestrijding welke de voor-
gestelde regeling van de vergoeding voor
aangebrachte verbeteringen heeft ontmoet.
In belangrijke mate kan, volgens de regee-
ring aan de geopperde bezwaren worden te
gemoet gekomen.
Tot de verdere wijzigingen, door de regee-
ring aangebracht, behoort die teneinde ont
duiking te ontgaan. Verder kan ingeval van
continuatie de rechter volgens de in art.
1636 Ud 3 aangebrachte wUzlging den ter
mijn van verlenging vaststellen, los van den
eersten pachttermijn. Ook heeft de regee-
ring teruggenomen de toekenning van bet
zakeiyk recht.
Voor een geforceerde beweging door ont
eigening bestaat in ons land aldus de
regeering in de M. v. A. met zyn over
wegend klein bezit niet de aanleiding, wel
ke er mogeiyk elders toe zou voeren. De
regeerlng acht haar voorstellen een gepaste
bevordering van sociale bevrediging door
eenlgen steun te bieden aan de in den re
gel zwakste partij by afsluiting en afwikke
ling eener economisch gewichtige en dik
wijls volstrekt noodzakelUke overeenkomst-
ggt Eerste Kamerlid de heer Mendels,
beeft den Minister van Defensie de volgende
gesteld:
X, het den Minister bekend, dat, biykens
verslag eener vergadering van vertegen-
«oonUgert van het Verbond van Natlonalis-
ten, op 31 Augustus 1930 te Amsterdam ge-
jjsaden, voorkomende in „De Nieuwe Vader-
inder", orgaan van dat verbond, dd. 6 Sep-
tzpiber JJ-. besloten is tot de oprichting van
^Nationalistische Militie”, als „militant in-
jtftSut tegen het roode gevaar", waarby werd
oedegedeeld. dat deze militie zal worden af-
-grfcbt „door beroeps- en reservepersoneel
der Jfederlandsche landmacht”, terwijl op
,en andere plaats in dat blad de kosten ge-
goemd worden van de aanschaffing der uni
formen dezer mlHtle, bestaande uit ..rybroek,
tnnfek, politiemuts, koppel en verdere ult-
rtttog?”
Zoo ja, is de Minister dan in staat en be
reid nadere inlichtingen te verstrekken om
rent aard, bedoeling en werkzaamheid dezer
jrzUonallstlsche Militie, en zyn oordeel te
jennen te geven omtrent haar wettigheid en
nrrloofdheid, en in het byzonder mede te
deeien. of haar africhting door beroeps- en
^népersoneel der Npderlandsche Iwd-
mzoht zal geschieden met zyn Instemming
eo toestemming, althans met zyn voorkennis
en a onder haar „verdere uitrusting” wel-
Op de vragen van het Tweed» Kamerlid
den heer De Visser naar aanleiding van het
verbod aan den ontslagen mijnwerker A.
Potze tot het betreden van de wegen en ter-
retnen der StaatsmUnen, heeft de minister
ven Waterstaat geantwoord; het 1» hem niet
bekend „dat door de directie van de BtaatsmU-
nen in Limburg een onduldbaar ter iu« isme
zou worden toegepast, waardoor het leven in
Limburg aan arbeiders, die voorheen tn de
StaatsmUnen werkzaam waren, bUna onnzo-
feiyk wordt gemaakt.”
nt van de directie van de Staatsmijnen
verkregen inlichtingen biykt, dat aan den
ontslagen mUnwerter A. Potas door
de polltte der Staatamynen namen» de
directie 1» aangezegd, dat hem de toegang
tot alle wegen en terreinen der StaatsmUnen
verboden is. Deze aanzegging geschiedde op
grond van het feit, dat Potze in de woning
groepen der StaatsmUnen geschriften ver-
«prekid». door welker inhoud vel» bewoners
in hun godsdienstige gevoelens werden ge
kwetst. Dat het den betrokkene door dit ver
bod zoo goed als onmogelUk zou worden ge
naakt om in zUn onderhoud te voorzien,
komt niet aannemelijk voor, daar slecht» een
kMn gedeelte der mUnwerkersbevolklng, on
geveer een-Uende, tn de huizengroepen der
StaatsnUnen woont en aan de vrUbeld van
Potze, om bulten die woninggroepen te ven
tte, niet wordt geraakt.
Btryd met het door art. 9 der Grondwet
bedoelde recht van vereenlging en vergade
ring kan hier bezwaarUJk worden aangeno-
Gisteren is het stoffelUk overschot van
prof. dr. H. Zwaardemaker Cm op de
Utrechteche begraafplaats in den familiegraf
kelder bUgezet. Zoowel in de omgeving van
het sterfhuis als op de begraafplaat» was de
belangstelling buitengewoon groot.
Op het kerkhof waren om. aanwezig de
Utrechtsche burgemeester dr. 3. P. Fockema
Andreae in zijn kwaliteit van president
curator der Utrechteche Universltelt, de
secretaris van het College van Curatoren dr.
Llntelo, braon de Geer van Jutphaas, tal van
professoren, studenten en verdere belang
stellenden uit universitaire kringen.
In den stoet zelf bevonden zich nog de
rector magnificus, de professoren Ornsteln.
Eykman, Noyons, Kouwer en Ringer bene
vens dr. Offerhaus ez» dr. De Kleyn.
Op uitdrukkelijk verzoek der familie zou
slechte een spreker het woord voeren, prof
dr. A. K. Noyons. Voordat de kirt in bet
graf zou neerdalen, trad deze naar voren om
,OP dit uur van smartelUk scheiden het
zwUgen rond dit droevig gebeuren met een
enkel woord te breken”.
„De wetenschap zal U”. zoo sprak prof.
Noyons den doode toe, „niet vergeten, want
zU bewaart vol piëteit al de vruchten van
Maandagmiddag is brand uitgebroken
de dessa Kebon, welke oversloeg naar
dessa Kranen, vlak by
raasXl'J- WV WF
Goetlng-Tjandl-Sewoe,
Vler-en-zestlg hulzen gingen in
op. De onderneming steunt de dakioozen*
