Tj&i/uvdai óbuiudAcJui fwunii
FEUILLETON
Buitenlandsch od'Cieuws
DE DOELEINDEN DER BELGISCHE
POLITIEK
I
E
1
De kleine Bekeerling
i
Ernstige onlusten
Verschi lende dooden
gevallen
Milter als getuige
het
0 Bomaanslga bij Lemberg
Prof. Eysinga gekozen
u
KORT NIEUWS
u
De aanslag op Kroonprins
Umberto van Italië
Gemengde Buitenlandsche
Berichten
m.
Het proces tegen
de Nationa^l-Socialistische
rijksweer-officieren
De Oostenrijksche
regeering afgetreden
Duitsch films in TsjechoSlowakije
De verkiezingen voor
Haagsche Hof
Fernando de Rosa voor de
rechtbank
Ernstig ongeval in een diergaarde
in Praag
door (Paul Hymans
Belgisch Minister van Buitenlandsche Zaken
RADIO-NTEUWS
ZATERDAG 37 SEPTEMBER
gr-
a
aandacht
SCHOBER
Nieuwe brandstichtingen In Oost-GaHcK
dl
een
W
(j
wanluidende
tot
pro-
ulterlUk. HU tracht onbewogen te
z(jn gebaren verraden een
avondmaal,”
ons maal u
De effectenbeurs te Bombay zal 11
October weer geopend worden.
i
1
h
vierden plaatsvervangenden
ctomeerdë
publieke tribune at en
alsof hU de menschen
In de Spaansche kiezerslijsten waren
meer dan 40.000 kiezers, die reeds lang over
leden waren, onwettig opgenomen.
Als pater Meinrad den volgenden morgen de
logeerkamer binnentreedt, schuiert de secre
taris juist de kleeren van 't jongske; het
jongske zelf staat naast rijn legerateë bloots
voets, in zijn sneeuwwit, lang hemdje, en
1
1
■nt hem
rechter
- .5
Ik hoop den eersten dokter van Parijs te
haar gezangboek staan, ken ik van buiten.
Zij speelde vroeger altijd op de claveclmbel,
's morgens en 's avonds en ik zong daarbij.’*
HU sprak nog meer van heilige zaken. Van
het bUbelboek zUner moeder, waarin zulke
schoone 'verhalen stonden, van Joseph in
Egypte. Boéz en Ruth en de jongelingen in
den .vuuroven.
.Vooral dat verhaal van de jongelingen.
bieden. De Bondskanselier Dr. Schater begaf
zich onverwijld naar President Miklas en
‘kweet zich van die taak. Miklas heeft zich
zijn beslissing voorbehouden.
reldideeën geschreven zijn. Ik intusschen
geloof deze ongeluksprofeten niet.
De Ijveraars
schaafder, en jl
dan de ponttfic
aan
tot
mo-
nl
gegeven,
zich
BU relletjes te Santiago werd
jongeman gedood.
In den Ministerraad werd heden nog
maals de politieke toestand onder oogen ge
zien. Na een korte gedachten wisseling werd
de Bondskanselier gemachtigd den Bonds
president het ontslag der regeering aan te
in beroering brengt. HU weet niets van de
nieuwe sectarissen, die geen God willen
erkennen en geen Christus; geen schepping
uit het niet en geen verlossing; noch engel,
noch duivel, noch hemel, nog hel; niets dan
wat zU met hun oogen zien, met hun handen
grijpen, met hun verstand geheel doordrin
gen kunnen.
Nauwelijks eens in zUn leven heeft Meinrad
van deze helllooze leer geboord en nu op
eens ziet hij haar voor zijn oogen staan, dul-
delUk opgeteekend, als het woord Gods in de
schrift. O, God, kan dat bestaan? Kan dan
een heer, die overigens zulke schoone en be
schaafde gedachten heeft, die voor zUn zieke
vrouw en zijn klndeke zoo bezorgd is, kan hu
dan zulk een verschrikkelijke ketterU aan
hangen?.... Heer Jesus! Is misschien het
jongske ook zoo?
In zijn nameloozen angst vat de pater t
kind om den hals en fluistert met bevende
stem:
„Zeg, mijn kleine Edwin, gU kunt zeer
veel, kunt gü ook bidden?"
„O ja!” riep de knaap trots. „MUn mama
^leeft het mU geleerd! Al de liederen, die in
In een Fransche gasfabriek had een
Instorting plaats. Vier dooden werden gebor
gen.
den verricht De politie was echter machte
loos tegen de enorme menschenmenigte. De
hoofdpost van politie en alle openbare ge
bouwen werden door soldaten met gevelde ba
jonet bewaakt. Ook het Dultsche en Oosten-
rjjksche gezantschapsgebouw staat onder
scherpe bewaking- Om ongeveer 11 uur greep
de politie krachtig in op den Wenzelplatz.
De Polltleprefectuur te Praag heeft
alle bioscoopdirecties medegedeeld, dat
nader order geen Dultsche klankfilms
gen worden vertoond. Aan dit bevel
door de directies gevolg worden
Gistermiddag heeft de Ministerraad
bezig gehouden met de kwestie van de Dult
sche klankfilms en beslist, dat er geen
grond bestaat voor een algemeen verbod.
Namens het Ministerie van Binnenland-
sche Zaken werd medegedeeld, dat er een
onderzoek zal worden ingesteld naar nieu
we richtlünen voor de filmcensuur.
In de buurt van Lemberg is een bomaan
slag gepleegd op een Oekrajlensch klooster.
De ontploffing was zoo hevig, dat de knal in
geheel Lemberg werd gehoord. In den kloos
tertuin vond men nog een helsche machine,
die niet was ontploft.
In geheel Oost-Galicië zUn gisteren weder
talrijke branden gesticht.
De politie heeft weder ettelijke huiszoekin
gen verricht in de Oekrajiensche dorpen.
Volgens de Poolsche bladen zouden groots
hoeveelheden wapens en propagandalectuur
zijn gevonden.
Te Praag heeft gisteravond een zeer ge
laden stemming tot onlusten geleid. Op een
..Wenzelplatz" had zich een duizendkoppige
menschenmenigte verzameld, die ononder
broken anti-Duitsche leuzen uitriep.
Krachtige afdeelingen politie poogden de
toegangswegen tot het plein af te zetten,
doch slaagden hierin niet. Rood-blauw-witte
en rood-witte vlaggen werden door de leiders
der fascisten gedragen.
HerhaaldelUk zag de politie zich gedwon
gen van de gummiknuppels gebruik te ma
ken, waarbij verscheidene voorbijgangers ge-
De rechtszaal was hedenmorgen tot op de
laatste plaats bezet en tjokvol met beings tel
lenden, waaraan niet vreemd was het feit,
dat heden o.a. ook gehoord zou worden, de
leider der Nationaal-Socialistlsche partU
Hitler. Bulten stond nog een groote menigte,
die geen toegang meer kon krijgen.
Toen Hitler voor het gerechtsgebouw arri
veerde hoorde men duidelijk in de stille
gerechtszaal hoe hem een ovatie werd ge
bracht en een driewerf „Heil” weerklonk.
Toen Hitler in de zaal verscheen heerschte
daar de grootste stilte. Maar nog verscheidene
malen klonk van bulten het thans reeds
overal bekende slagwoord der Duitsch-Natio-
nalen „Duitschland ontwaakt!"
Toen Hitler als getuige werd gehoord en
den eed af moest leggen, herinnerde de presi
dent hem er aan, dat de Nationaal Socialis
tische Partij van haar leiders eischt, dat zU
den royalen weg volgen en dat genoemde
party niet gewelddadig zal optreden.
Met betrekking tot de verkiezingen voor
het Haagsche gerechtshof kan nog nader ge
meld worden, dat deze niet minder dan tien
stemmingen hebben vereischt om de noodza-
kelUke sfemmenmeerrierheiri te Vinden.
Nadat de vergadering het eens was gewor
den over de verkiezing van Hammarskjöld,
werd bekend, dat de Raad in geheime zitting
Urutla had gekozen. De huidige vertegen
woordiger van Columbia in den N. B.-Raad
werd tehslotte bU een nieuwe stemming geko
zen.
Het Internationale Gerechtshof, dat heden
voor den tUd van negen jaar gekozen is, be
staat thans uit 3 Amerikaansche vertegen
woordigers, 1 der Vereenigde Staten, 3 van
Aziatische mogendheden en voorts uit ver
tegenwoordigers van Duitschland, FrankrUk,
Engeland, Italië, Spanje, Polen, Nederland,
Roemenië en België. Het nieuwe Hof zal zUn
bezigheden op 1 Januari 1931 aanvaarden.
Voor Nederland werd Prof. Eysinga ge
kozen.
Urrutia, Columbia, werd na de hervat
ting van de zitting gekozen als het vijf
tiende lid van het Permanente Hof voor
Internationale Justitie.
Aangezien hU ook door den raad is ge
kozen. kon hU door den president gepro
clameerd wonden tot rechter in het Haag-
sdhe Hof.
Hierna werd overgegaan tot de verkiezing
der plaatsvervangende leden.
Hiertoe werden gekooen: Redlich, Oos
tenrijk; Erich, Finland; Novakowltsch,
Joego-Slavië. die eveneens door den Raad
werden gekozen, zoodat ook hun verkiezing
kon geproclameerd worden.
Aangezien de Raad voor den vierden ze
tel Da Matta, Portugal, koos. terwUI de As-
semblée Menezis, Brazilië, aanwees, moest
opnieuw worden gestemd.
geest van verzoening en scheidsgerecht. In
plaats van door oorlogen. België werkt mee
aan de algemeene veiligheid en voorspoed
in den geest van den vrede en niet door
agressieve methodes. Maar: België is het
zichzelf en zijn internationale verplichtingen
schuldig, de noodige maatregelen te nemen
ter verdediging van zijn territorium en zUn
onafhankelijkheid, zoolang de veiligheid nog
niet op practische waarborgen berust. De
Belgische regeering laat niets na. om de
veiligheid van het land te garandeeren. want
alle bemoeiingen voor een collect!vistische
samenwerking zouden anders vergeeisch zUn.
Maar hierdoor wordt geenszins de hoop
verminderd dat solidariteit en recht defi
nitief aan het roer éullen komen; ook Ujdt
hieronder niet de vaste wil van het land,
om onvermoeid mee te werken aan de ver
wezenlijking van de geweldige vredesgedacti-
te. die alle voelende menschen. alle cultuur
volken beweegt.
Hall; hU heeft reeds wonderbare curen ge
maakt en meende Louise in eenige maanden
te kunnen genezen. Nemen alzoo (geiyk Ik
wenach en hoop) de zaken bij ons een gun
stige wending, dan zal ik zelf in Mei of Juni
mijn zoon komen halen.
- Doch genoeg nu over deze zaken, die u
slechts een matig belang kunnen inboezemen
Ik was kort geleden in Londen en bevond
dat daar, goddank zeer Uverig aan het werk
des geestes gearbeid wordt. Veel intelligente
mannen geven zich geweldig veel moeite om,
ondanks het geschreeuw der priesters, het
volk in te lichten omtrent de dwalingen, die
in de Bibiia sacra evenals in de christelijke
leer over X algemeen te vinden zUn.
Ik heb verleden jaar ook iets over dit on
derwerp geschreven, een kleinigheid, die in
Amsterdam is uitgekomen en tamelUk opzien
moet verwekt hebben. Hier zend ik u die
kleinigheid, schrUf mU eens wat gU daarvan
denkt.
Op t oogenblik heb ik een compendieuser
w«rk onder handen, een grondige uiteqnzet-
inqulslteurs van Philips. ZU geeselen met de
pen en onthoofden met de tong, en wanneer
zU de vreeselUkste vaticaansche onweders
tegen ons loslaten, dan lachen wU daarmee;
want we weten, dat het comedlevuurwerk is
en niet Inslaat.
Overigens, wanneer het ernst werd, zou ik
met lichaam en ziel voor de waarheid borg
blUven; ik zou mU voor haar willen laten
kruisigen, zooals Christus voor zUnen waan.
Bestaat er een hooger geluk dan te sterven
voor de waarheid?
„Haha," hoor ik u lachen. „HU is nog altUd
dezelfde enthousiast, als in zUn dollen stu-
dententUd.
Nu, nogmaals, zorg goed voor mUn zoon.
Wat ik u nog zeggen wilde, hU is wakker bo
ven zUn jaren, maar daarbU zoo onschuldig
en argeloos als een engel, denk altUd hier
aan. GU begrijpt mjj wel.
Laat mU eens dikwijls weten, hoe hU het
maakt. SchrUf het ook aan Louise, het zal
haar vreugd doen.
Wees gelukkig, vaarwel. U groet uw vriend
schappelijk toegenegen,
AUGUST MAC ENDOLL.”
Gisteren verscheen de anti-fascist De Rosa,
die een aanslag pleegde op den Itallaanschen
“kroonprins, Umberto, bU zUn bezoek aan het
graf van den Onbekenden Soldaat te Brussel,
voor het Assizenhof van Brabant.
Door het O. M.. dat door procureur-gene-
Zoo luidde de brief.
Zoodra hU hem gelezen had. vouwde pater
Meinrad hem toe en legde hem weder in het
boek. ZUn goedig gelaat stond zeer ontsteld
en hU huiverde.
HU weet zoo goed als niets, de eenvoudige
monnik van den grooten strijd der geesten,
die au reeds twiaüg eg uwer jaren de wereld
In de kleine diergaarde van .het boech-
restaurant .Am Stern" te Mannheim heeft
een ernstig ongeval plaats gehad. De 51-j»-
rige bewaker Kaser werd bU het voederen
der dieren door een driejarigen beer aan
gevallen. Ket personeel mocht er niet in
slagen den beer te verdrijven, zoodat een
overvalcommando moest worden gealarmeerd.
Het roofdier werd toen door de politie
neergeschoten. De bewaker, die deerlijk ge
wond was, is aan de gevolgen overleden.
schUnt te bidden. ZUn haren, verward door
den slaap, vallen *ln blinkende krullen neer
op X witte linnen.
Goeden morgen, mijn kind. Hebt ge goed
geslapen?"
van een dictator en de vorming van een na
tionaal leger was.
Heeft u nooit, In uw program, of in uw be
sprekingen met de partij -genooten. zoo niet
uitdrukkelijk, dan toch informeel, de moge
lijkheid open gelaten van een geweldadige
oplossing? vroeg de voorzitter.
De partij ontvangt mUn orders, antwoordde
Hitler, maar nUjn bevelen mogen slechts tot
uitvoering gebracht worden als ze niet met de
grondwet in strijd zUn.
Ik noodig mijn politieke tegenstanders uit
mUn bevelen aan dit beginsel te toetsen en te
controleeren. Geheime bevelen worden nooit
gegeven.
Ik wil de doeleinden onzer partU onder geen
enkele omstandigheid met onwettige middelen
bereiken en ik heb zelfs verdienst elijke partij-
genooten buiten onze beweging gesloten, om
dat zU tegen dit grondbeginsel misdreven.
De voorzitter onderbreekt weer even en
leest een artikel voor van dr. Muchow (een
niet uitgestootene, die schreef: „Hitler’s taal
is duidelijk, hij heeft gezegd, dat in den eind-
strUd hoofden In het zand moeten rollen.. WOIXj werden, terwUI talrijke arrestaties wer-
„Want uwer is de kracht, de macht en de
heerlijkheid Amen!” sluit de kleine ern
stig zijn gebed
„Goeden morgen!" zegt hU dan. Valentini,
wilt u het water in de waschkom gieten?
Wat is dat toch" hU wijst met den vin
ger naar t venster „voor een kerk!”
J3e Sint Anna-kerk lief kind, ZU behoort
toe aan de sociëteit van Jesus."
„Waarom toch is daar reeds zoo vroeg ge
luld?”
„De Missen beginnen daar reeds vroeg.”
„WU hebben geen Missen in onze 'kerken,
dat is bijgeloof," aegt de kleine „dat doctor
Luther met recht heeft afgeschaft.”
„Weet gU ook iets van doctor Luther!” w*
glimlachend pater Meinrad.
„O ja! Dat was een groot man Gods. De
papisten, wel is waar, mogen hem niet lij
den, omdat hU den Paus niet gevreesd
heeft.
Pater Meinrad wordt eenigszins angstig
te moede. Wanneer ’t kind in 't klooster zoo
zou spreken en zich aanstellen in tegenwoor
digheid van den strengen heer abt.
O, mUn God! De abt zou X hem kunnen
vergeven. HU brengt er alles zoo lief uit.
(Wordt vervolgd).
die voor het geloof hebben willen sterven,
mag ik zeer gaarne. Toentertüd hadden de
Joden het ware geloof en tegenwoordig heb
ben wU het. Niet de Papisten!” De kleine
schudde zeer gewichtig zUn hoofd, „die
hebben het ware geloof niet. GU zUt een
papist! Daarom komt gU niet in den hemel!”
„Ik hoop, lieve kind,” zei Meinrad, „dat
wij eens allen elkaar daarboven in den schoo-
nen hemel zullen ontmoeten.”
De kleine buigt peinzend het hoofd.
„Ja! Mijn lieve mama en mUn vader en
Editha en Mario en goodwife Collins moeten
allen naar den hemel. En weet gij wie aan
de rechterhand van onzen Heere Jezus zal
zitten?”
..Nu, wie dan Edwin?” vroeg pater Meinrad
in spanning. Daar klonk uit de benedenver
dieping het geluld op van een
bel.
„Daar wordt geluid voor X
sprak Meinrad opreizend. ..Als
niet te gering is, wilde Ik u zeer vriendelük
verzoeken
„WU zUn niet veeleischend als we op reis
zijn." zei Valentini met genadigen blik.
Ze gingen daarop gezameniyk naar bene
den.
deellngen op en begonnen het plein te ont
ruimen, hetgeen ten slotte gelukte. De weg-
st.roomende menigte begaf zich vervolgens
naar het Dultsche Huis, dat zij met steenen
bekogelde. ZU werd echter teruggedrongen
en trok vervolgens naar het gebouw van het
..Prager Tagblatt”, waar de politie opnieuw
de manifestanten met gevelde bajonet ver
dreef. HlerbU werden verscheidene personen
gewond. Naar verluidt zouden hlerbU ook
twee dooden gevallen.
Om middernacht duurde de opgewonden
heid nog onverminderd voort. Later wordt
bericht, dat de orde hersteld is.
HUIZEN. Tot x uur 298 M. Uhal.
K.R.O.-uitzending 8.009.15 Concert
11.3012.00 Godsdienstig halfuurtje
12.011.30 Concert. K.R.O-Trio 1.30—
2.30 Gramofoonpl. a.30—3.00 Vragea-
halfuurtje 3.00—4.1; Kinderuurtje
5.006.00 Gramofoonpl. 6.016.15 S. P.
J. Borsten .Sportallerlei” 6.15ft
GramofoonpL 6.406.55 Ir. A. M. Touw:
„De 3 October Feesten” 6.557.15
Journal Weekoverzicht door Paul de Waart
7-I5—7-45 W. A. Boogaerdt „Electro-
motoren’ 7-458.00 Gramofoonpl.
8.0111.00 Concert. K.R.O.-Salon-Orkest.
W. Beke (bariton), F. Boshart (piano)
ii. 0012.00 Gramofoonpl.
HILVERSUM. 1875 M. Uital. V.A.R.A.-
uitzending 8.00 Orgelspel door Joh.
Jodg, afgew. door gramofoonpl. 9.00
Gramofoonpl. 10.15 Voordracht door
Cees Bakker 10.30 Ziekenuurtje
11.30 Gramofoonpl. 12.00 Politieber.
12.15 Concert. V.A.R.A.-Septet 1.45
V.A.R.A.-liedjes voor V.A.R.A.-kinderen
2.45 Paedagogisch concert. Leiding Piet
Jiggers. Medew. van het V.A.R..' .-Orkest
4.15 D. v. Kreveld „Voor onze amateur-
fotografen” 4.45 Landre „Ons huis een
Tehuis” 5.30 Bestuursmededeelingen
door den V.AR.A.-voorzitter 5.45 Kin
deruurtje. 645 uurtje v. d. Visschers op Zee,
verzorgd door den Centr. Bond v. Trantport-
arbeiders 7.45 Polltleber. 8.00 Concert
V.A.R.A.-Orkest 9.00 Mr. J. H. Schultz
van Haegen „De financieele positie van
redders en hunne gezinnen" 9.20 Bij de
Pomp. Teun de Klepperman 9.30 Caba-
ret-programma. V.A.R.A.-Orkest, Kees Pruis
Jnlius Hagenaar (marimba), Marinus Komst
(trompet) 11.30 Gramofoonpl.
DA VENTRY, 1554.4 M. 10.35 Mor
genwijding 11.05 Lezing 1.30—a.20
Orkestconcert 3.20 Orkest-concert
5.05 Orgelspel door R. New 5.35 Kinder
uurtje 6.35 Nieuwsber. 7.00 Sportber.
7.05 Koorzang 7.20 Lezing 7.40
Lezing 7.50 Dansmuziek 8.20 Concert
Orkest. J. Coxon (sopraan), Pouuhnoff
(piano), V. Hely-Hutchinson (piano), F.
Titterton (tenor) 10.00 Nieuwsber.10.15
Lezing 10.30 Beursber. 10.4013.30
Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-BARIS". 1725 M.
12.502.20 Gramofoonpl. 4.05 Dansmu
ziek 9.05 Solisten-concert 9.50 „l’Edu-
cation manquee”. Opera-comique in 1 be
drijf van Chabrier.
LANGENBERG, 473 M. 7.25—7.50
Gramofoonpl. 7.50—8.50 Orkestconcert
10.3511.05 Gramofoonpl. 12.30
Gramofoonpl. 1.252.50 Orkestconcert
5.506.50 Concert. Mandoline-orkest
en Mannen koort 8.20 Vroolijke avond
12.201.20 Gramofoonpl. (Dansmuziek)
KALUNDBORG, 1153 M. 12.35—
1.05 Gramofoonpl. 3.20 Kinderuurtje
3.505.50 Orkestconcert. Pianospel
8.209.20 Dansmuziek 10.0510.35
Liederen-voor dracht door Dames-trio
ij. 3511.05 Balalaika-concert 11.05—
12.35 Dansmuziek.
BRUSSEL, 508.5 M. 5.20 Gramofoon-
platen 6.50 Gramofoonpl. 8.35 Kunst
feest vanuit Brussel.
ZEESEN. 1635 M. 6.057.20 Lezin
gen 7.20—7.50 Gramofoonpl. 10.50—
2.ao Berichten en lezingen 2.20—2.50
..Gramofoonpl. 3.504.50 Lezingen
4.505.50 Concert 5.508.20 Lezingen
8.20 Vroolijke avond. Daarna tot 1x50
Dansmuziek.
De beschuldiging.
Dientengevolge wordt Fernando de Rosa,
die te Milaan op 1 October 1908 geboren is,
beschuldigd:
a. Te Brussel, op 24 October 1929, vrijwillig,
met het opzet te dooden en met voorbedachte
rade te hebben gepoogd een misdaad te ple
gen op den persoon van den prins van Pie-
mont, welke misdaad slechts door omstan
digheden onafhankelUk 'Ab den wil van den
dader is verhinderd.
b. In België, in October 1929, met het op
zet te bedriegen M kwaad te doen, gebruik
te hebben gemaakt, hoewel hu wist dat hU
vervalscht was, van een valschen pas van den
Zwitserschen Staat, op naam van Enrico
Marcacci.
c. In België, in October 1929. openlUk den
naam te hebben aangenomen van Marcacci
die hem niet toekwam.
Behoudens onvoorziene gebeurtenissen
wordt Zaterdag het vonnis verwacht.
Er bestond veel belangstelling voor het
proces. Beklaagde werd verhoord door bemid
deling van een tolk. De Rosa Is een niet
groote jongeman, blond en met een sym-
pathekl
blUven, doch
zekere nerveuslteit.
Kalm begroet hU met een handdruk zyn
drie verdedigers.
HU speurt de
glimlacht flauw,
herkent.
Na ondervraagd te zijn, hield De Rosa een
lange rede, waarin hU zeide. dat hU in een
land van vrijheid geweld afkeurde, maar dat
verzet daar, waar het volk niet vrU is recht
matig is.
HU had geschoten om de aandacht der
Europeesche democratie op de ongelukkigen
in zUn land te vestigen.
Voor zUn misdrijf was de Italiaansche re
geering verantwoordelUk.
De Rosa volkomen toerekenbaar verklaard
In tegenwoordigheid van een nog steeds
zeer talrUk publiek werd het proces-De Rosa
gistermiddag voortgezet Gendarmes, politie
agenten en personen, die getuige van het
gebeurde zijn geweest, hebben allen den in
druk dat Rosa schoot in de richting van de
groep, gevormd door den prins van Piëmont
en de autoriteiten. De Rosa, die liep, was een
oogenblik blUven staan om te schieten en
was daarna weer in de richting van den prins
doorgeloopen. Op een gegeven oogenblik
wierp hU de revolver weg, waarna hU viel,
en toen werd hU gearresteerd.
Een gedeelte der getuigen zegt, dat de be
schuldigde de revolver wegwierp nadat hü
tevergeefs voor den tweeden keer had ge
tracht te schieten en gelooven dat het wapen
weigerde.
De medische deskundigen der Justitie ver
klaren, dat de, beschuldigde volkomen toe
rekenbaar Is.
Het verhoor van de getuigen k charge is
beëindigd. Heden zou het verhoor van de
getuigen A décharge plaats vinden. Men
hoopt dat het proces tegen Zaterdagavond
zal zijn geëindigd.
ADOLF HITLER
Hitler zegt dan, dat hU van 1914 tot 1918
aan het westelijk front heeft gediend en in
1918 diep geschokt is door de debacle van dat
jaar. teen het publiek van de straat het gezag
in banden kreeg. HU is toen tot de overtui
ging gekomen, dat de bestaande politieke
krachten niet voldoende waren, om het verval
van het Dultsche volk tegen te gaan en heeft
toen het plan opgevat, een nieuwe organisatie
te vormen, een partU. waarvan het eenlg
beginsel zou zijn: het fanatieke „Deutech-
tum.”
Een partU. die zou staan onder één leiding
met absolute autoriteit en macht, en onver-
blddelUk den strUd zou aanbinden tegen alle
door de revolutie van 1918 geschapen toe
standen.
De beweging droeg dus een zuiver geestelUk
karakter eri zocht medestanders onder hen,
die Duitschland’s vernedering onverdiend, in
elk geval ondragelUk achtten.
Aan gewapend verzet of opstand had ge
tuige nooit gedacht, want hU wist maar al te
goed, dat de staat In zUn leger en politie
macht een af doende bescherming tegen om-
wentellngspogingen bezit.
Hier onderbreekt de voorzitter getuige, om
even het vonnis van de rechtbank te Mün
chen van April 1924 voor te lezen, waarbU
Hitler wegens hoogverraad tot 5 jaar vesting
straf is veroordeeld. -
Er ontspon zich toen een discussie tusschen
voorzitter en getuige over de gebeurtenissen
in München in November 1923, waarbU de
voorzitter uit het vonnis den passus citeert.
aiging neen er tenminste evenveel opgeroe
pen. onder wie verscheidene politieke per
soonlijkheden.
De acte van beschuldiging zet de feiten
als volgt uiteen:
Op 22 October 1929, toen de verloving van
Umberto met prinses Marie José officieel be
kend gemaakt werd, verliet De Rosa Parijs.
In zUn valles had hU een geladen revolver,
een wapen, dat hij reeds bezat toen hU Italië
verliet. Aan de grens zag een douanebeambte
de revolver, maar De Rosa reisde naar Ant
werpen. zoodat men geen verdenkingen koes
terde. Bovendien had De Rot-a een Zwitser
schen pas op naam van Enrico Marcacci.
Te Antwerpen las hU in een dagblad het
programma der ontvangst van prins Umber
to; toen nam hU zich voor den aanslag te
plegen aan het graf van den Onbekenden
Soldaat, omdat, verklaarde hU, de koninklUke
familie den prins daarheen niet vergezelde.
Toen om 9 uur 45 prins Umberto uit zUn
rijtrtlg stapte, sprong De Rosa vooruit, riep
„Eviva Matteotti” en wilde schieten. De lader
van de revolver verschoof en drie kogels vie
len er uit. De Rosa sloot het wapen en
schoot; men sprong op hem toe en wierp hem
op den grond. De kogel passeerde 5 M. 60 ter
zijde en 1. M. 60 boven het hoofd van den
Prins.
Ook bU deze woorden, aldus Hitler, heb ik
slechts de revolutie der geesten voor oogen
gehad. Het citaat doelt op mUn vaste over
tuiging. dat een Duitsch staatsgerechtshof
eens komen zal. om November 1918 uit te
wlsschen. Daarbij zullen dan ook hoofden In
het zand rollen.
Een poging tot verheffing van het ge- ucll
knechte Dultsche volk is toch zeker geen on- van'll"kanten" mai^h^dën ‘birfit^e*^
wettig doel? vroeg Hitler. Wanneer we nog -
twee of drie rtjksdagverkiezingen hebben ge
had zal de nationaal socialistische partU een
eigen meerderheid in het parlement bezitten.
Dan zullen we met wettige middelen den staat
in een anderen vorm gieten. Dit is onafwend
baar, omdat het volk begint te voelen dat
degenen die ons het vredesverdrag opdrongen,
het Dultsche volk geen bestaansmogelijkheid
lieten.
De geheele grondwet van Weimar en de
verdere Dultsche wetgeving is niets anders
dan een uitvloeisel van het vredesverdrag
van Versailles.
WU aanvaarden de verdragen niet als wet
tig; WU erkennen de schuld van ons volk
aan het uitbreken van den oorlog niet, en
zeker niet tot in lengte van dagen voor de
komende geslachten.
En in zoo verre zUn we revolutionnair, dat
wu met alle wettige middelen tegen deze ver
schijnselen wenschen te strijden.
De voorzitter vatte ten slotte het exposé
van Hitler samen in de verklaring, „dat dus
de stichting van het derde rijk door de na-
tlonaal-socialisten met wettige middelen
wordt nagestreefd."
Daarna komt Hitler's verhouding tot de
rijksweer ter sprake.
Getuige wilde de weermacht niet „verpoli
tieken," maar het leger was thans een zui
ver mechanisch Instrument in handen der
regeering; een dergelUke weermacht zou nooit
tegen de werkelUk nationale legers van het
buitenland zUn opgewassen.
In onze partU. aldus spr. worden rijks-
weer-officieren niet opgenomen. Wanneer zü
tot ons kwamen, zou ik hun zeggen: Ik acht
de ontwikkeling der rijksweer, zooals ze thans
is. gevaarlUk. maar ik kan daaraan niets ver
anderen. Het Is zaak, <lat de rijksweer zelf
van binnen af zich met een nieuwen geest
bezlele
Intusschen was de in de omgeving van het
gerechtsgebouw betoogende menigte tot een
geweldige menschenmassa aangegroeid. Her
haaldelUk trachtte de politie de opdringende
menigte terug te dringen en demonstraties te
beletten.
Ten slotte moest de brandweer te hulp ge
roepen worden, om bloedvergieten te voor
komen. Een motorspult werd voor het gebouw
opgesteld. Dat hielp.—-
De politiek, welke door België wordt gr
?olg<l. heeft een duurzamen vrede ten doel.
In dien geest heeft het land deelgenomen
aan alle bemoeiingen der laatste jaren voor
arbitrage, verzoening en vreedzame samen
werking der volkeren.
Deze houding van België is natuurlUk.
Het Belgische volk is nooit agressief ge
weest en is het ook nu niet. Matigheid en
gezond verstand hebben het den weg gewe
zen en hierdoor is het mogelijk geworden.
zUn politieken bouw, waarvan het honderd
jarige herdenkingsfeest <fit jaar wordt ge
vierd. te consolldeeren en uit te breiden.
HlerbU komt nog. dat de industrieele en
coxnmercieele voorspoed van België voor een
groot deel van het buitenland afhankelUk
la en zoo is de buitenlandsche politiek van
België nauw verbonden met de organisatie
der afzetgebieden in andere landen en met
de verdediging zijner economische belangen.
De economie van België en tegelUk die der
aangrenzende landen kan zich alleen onge
hinderd uitbreiden in een atmosfeer van
vrede. De belangen van het menschdom in
het algemeen en die van België in het bU-
■onder staan in nauw verband met elkaar.
België wil niets anders, dan de ter beschik
king staande middelen bevorderen en tot
een algemeene harmonie bijdragen.
m bet licht van deze leidende gedachte
zijn de verschillende manifestaties dezer po
litiek te beoordeelen. Daar is vooral de rol,
die België bU de oprichting van den Vol
kenbond op zich heeft genomen. Gedurende
de beele tijdruimte, dat het er om ging,
deze instelling, die aan de Europeesche toe
nadering en solidariteit is gewijd, een de-
finitieven grondslag te geven, heb ik aan
de uitwerking van het Volkenbondspact en
den arbeid van den Volkenbondsraad deel
genomen. De rol van België is steeds de
zelfde gebleven. België heeft er altUd naar
gestreefd, tusschen de in Genève vertegen
woordigde volken een unlverseelen geest van
loyale samenwerking te scheppen. Toen het
voorbereidend werk zóó ver was, dat in
Genève de groote vergaderingen konden
plaats hebben, waarop de practische moge
lijkheden werden besproken, is België een
energiek voorstander geweest van de voor-
gestelde oplossingen. Het Geneefsche proto
col van het jaar 1924 werd wel niet gera
tificeerd, maar de vergaderingen der jaren
1927 tot 1929 hebben vóór een serie reso
luties gestemd, welke door België krachtig
werden gesteund en welke de arbitrage en
de invoering van algemeene veiligheidsver-
dragen behandelden. Deze werden afgesloten
door bet Algemeene Pact ter regeling van
internationale conflicten, dat België als een
der eerste naties heeft geratificeerd. Intus
schen heeft België de verdragen van Lo
carno ondertekend en geratificeerd; de
boofdgedachte hiervan is: bet buitensluiten
van een oorlog tusschen een belangrijke
groep van staten en de waarborg voor on-
^^feriinge samenwerking en veiligheid.
-Wenden we ons van de politiek naar het
<;econo«nisch gebied, dan zien we ook hier,
’“dat de Belgische regeering van oudsher
voorstandster is geweest van elk initiatief voor
vooruitgang en onderlinge hulp. Ket is vol
doende, in dit verband te wUzexi op de
houding der Belgische delegatie op de groo
te Economische Conferentie te Genève in
.1927, evenals op de Conferentie van het jaar
1930 voor de economische samenwerking der
Europeesche staten. In 1927 heeft België bij
gedragen tot de jxoclamatie, dat de dou-
ane-polltiek der staten niet alleen zaak is
van nationaal belang, maar dat ze grooten
invloed uitoefent op de beele wereld. Dit
eerste inzicht is bekrachtigd door bespre
kingen op de tiende Volkenbondsvergadering
en op de jongste Conferentie over het plan
van een douane-wapenstllstad en de daar
uit volgende overeenkomst.
Dat België zijn politiek uitoefent in den
geest van vreedzame samenwerking, hebben
ook die allerjongste manifestaties weer be
wezen; deze hebben in de beele wereld weer
klank gevonden. Het Pact van Parijs, dat de
volle toestemming van België heeft gevon
den, Is de plechtige bekrachtiging van de
veroonïeeling der oorlogsmethodes. België
beeft zich zonder aarzeling aangesloten bU
Oe staten welke dit principe hebben ge
proclameerd en die er naar streven, het in
de praktijk om te zetten.
Het plan voor een Europeeschen staten
bond, dat van den minister van buitenland-
sche zaken, Briand. uitgaat, is in België
grondig bestudeerd. De Belgische regeering
wordt door den levendigen wensch geleid,
deze gedachte van een Europeesche Entente
verwezenlUkt te zien. Principled heeft ze
haar toestemming reeds gegeven op de in
September 1929 gehouden Voikenbcndsverga-
dering, toen ze haar raad gaf voor de f»-
muleering van bet plan der Fransche re
geering, nog vóórdat deze een definitief
verslag had uitgebracht.
De internationale positie van België heeft
in <fe laatste tien jaar een duidelUken vorm
aangenomen. Het land neemt energiek deel
aan de groote beweging, die de volken dioh-
ter bU elkaar wil brengen, en die de onver
mijdelijke moeilUkheden wil regelen door den
Het aftreden van het kabinet Schober was
het resultaat van een zuiver formeele zitting
van den Ministerraad. ZakelUke besprekingen
over de politieke vraagstukken vond niet
meer plaats. De bondspresident zal de leiden
de parlementaire figuren ontvangen. Alge
meen gelooft men, dat de leider der Chrls-
telUk-Socialen, Vaugoin, met de kabinetsfor
matie zal worden belast.
Als oorzaak van de kabinetscrisis wordt al
gemeen gezocht in de meeningsverschlllen
tusschen Schober en Vaugoin, tegen wiens
partU Schober een hardnekkigen strUd ge
voerd heeft, pogende den invloed van Vau
goin in de regeering langzamerhand op zUde
te schuiven.
ting mUner geheele wereld- en scheppings
theorie Ik weet nog niet, waar ik X ml toten
drukken; ik denk echter in Pruisen, alwaar
het sedert de troonbestüging van Frederik
met de intellectueele vrUheld beter moet
gesteld zUn dan ergens in Europa.
De tUd is bovendien, geloof ik. niet verre,
dat overal de waarheid triumpheeren zal.
Alle teekenen wUzen daarop.
Het christendom heeft «Un mission histo-
rtque vervuld, gelijk weleer de cultus van
Jupiter en Apollo de «Une; het verlaat thans
de wereld, die, volkomener geworden, een
volmaakter godsdienst en een nieuwen Hei
land noodig heeft.
WU willen den Heere Christus niet hoo-
nen; hU heeft immers gedurende zeventien
eeuwen het menschdom niet slecht opgevoed;
maar wU moéten en zullen en blUven ver
kondigen, dat rijn tijd om is. Zeker, hU heeft
zeer goede, vrome lieden gekweekt: de nieu
we Heiland echter, de Rede, tot wier aposte
len wu geroepen zUn, zal halfgoden kweeken.
Velen mUner vrienden zeggen altUd: heel
tong zal het duren, eer onze leer over de
antieke praejudicia zal gezegevierd hebben.
En rij herinneren mU aan Decius en Doml-
ttonus, alsook aan Ferdinand den tweede en
Philips, konlng van Spanje, wier annalen
met het bloed der belUders van nieuwe we-
reldideeën geschreven rijn.
tegenwoordig rijn be
veel minder gevaarlUk
riml van Deciu* en de
raai Cornll zelf wordt waargenomen, zUn
ruim dertig getuigen gedagvaard. De verde-