dBuitenlandsch cd^Cieuws
ebfl
FEUILLETON
1
ni
UIT HET RIJKE NATUURLEVEN
De kl:ine Bekeerling
BLADZIJDE 1
DERDE BLAD
ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1930
(De ontdekker
Vaagoln formateur
i
De relletjes te Praag
Het heengaan van Turatl
De storm in Frankrijk
Dertien vlsschersschepen zoek
Van den Volkenbond
Het proces-De Rosa
SOCIAAL LEVEN
Na de
Dultsche verkiezingen
Demonstraties
tear wacht, die gevraagd beeft naar den
(Wordt vervolgd)
Gemengde Buitenlandsche
Berichten
De werkzaamheden der
Ontwapeningscommissie
Engelsche bemiddeling tusschen
Frankrijk en Italië
Een motie van den Praagschen
gemeenteraad
R. K. Middenstandsvereeniging
te Rotterdam
U.
Het Vlootverdrag
De Oostenrijksche
Kabinetscrisis
Japan en het Londenscbe
Vootverdrag
Ismet Pasja opnieuw kabinets
formateur
Silezische landdag
ontbonden
Hearst in New-York gehuldigd
De spanning tusschen Rome en
Belgrado
De uitrusting van den Franscben
soldaat
De antl-Duitsche betoogingen in
Praag
Jter da moeder te temen eoceBtaid!....
Thiiringsche regeerinijsinaatregBlen
Dreigende pestepidemie
in China
Zün briefwisseling met B|ws«olini
die
aan
V.
laatste benoemd tot kablnets-
de Economische
niet
de Volkswelvaart moeten
de
Er
chocolade," beval de kleine ongeduldig.
De Pater plakte verlegen aan zün scapulier.
-Kindje!’ «prak Mi. -neem X niet kwaUJU
Mgr. J. D. J. Aengenent komt bei 1000ste
Ud installeeren
die door den
werden
P. O. J. MEIJKNECHT
O. E. 8. A.
een haast scrupuleuze
Mendel nu gerust zün
wereld openbaren.
zullen we den
Op grond van een decreet van den staats
president Is de Sllezlsche Landdag ontbon
den.
Nieuwe verkiezingen voor de
Sileziache sejm.
Bij verordening van den staatspresident
zijn de nieuwe verkiezingen voor de Oppersl-
lezische sejm vastgesteld op 23 November as.
30 cent per half ons.
r.
De bijzondere commissie van den Japan-
schen staatsraad heeft vandaag bekend ge
maakt, dat zij op 1 October het Londensche
vlootverdrag officieel zal goedkeuren en het
aan den keizer van Japan ter omdertee-
kenlng zal voorleggen.
De Economische Partij tegen de Groote
Coalitie
van ernstige moeilijkheden tusschen Italië en
Frankrijk te bemiddelen.
pater die gisteren den vreemden knaap hier
heen gebracht heeft.
„X Zal toch die Vodropp niet zijn?” dacht
pater Meinrad. en op eens werd t hem koud
en bang om het harte.
HU ging naar beneden In de spreekkamer,
trad deemoedig voor den mageren heer in X
zwart en vroeg:
..Waarmede kan ik uw genade van dienst
zün."
De vreemdeling relde:
„Züt gü de brave monnik, die gisteren den
kleinen Engelschman voor X gemeen In be
scherming nam?
Pater Meinrad knikte.
„Weet gü. hoe de kleine heet?"
„X Is een vreemde naam Ik heb hem niet
onthouden. zei de pater verlegen. „Het
klinkt als Mattenclolt."
„Mac Endoll?’
De pater schepte adem.
Bondspresident Mlklas heeft den vice-kan
selier Vaugoln belast met de vorming van een
nieuw kabinet.
De onderhandelingen over de vorming van
een coalitleregeering duren intusschen voort.
Het is niet ónmogelijk, dat de voormalige
Bondskanselier Seipel, die Maandag uit Oslo
terugkeert. in aanmerking komt voor de por
tefeuille van buitenlandsche zaken.
In politieke kringen verwacht men. dat de
onderhandelingen over de regeeringsvormlng
midden volgende week beëindigd zullen zün.
Naar BerlUnsche bladen uit Constantino-
pel melden, heeft president Kemal Pasja,
na ruggespraak met Ismet Pasja en Fethl
Bey den
formateur.
Het ledental der R. K. Middenstandsver
eeniging te Rotterdam is in de laatste twee
jaren met groote sprongen vooruit gegaan
en benadert nu langzamerhand het duizend
tal. Dit feit zal in de maand November op
feestelijke wijze worden gevierd.
Als bljjk van belangstelling in het Katho
lieke organisatieleven van Zijn bisdom aal
Mgr J. D. J. Aengenent op Zondag 16 Nov.
aan de viering van deze merkwaardige ge
beurtenis in het Katholieke middenstands-
leven te Rotterdam komen deelnemen.
Het ligt in de bedoeling van Monseigneur
om in de groote feestvergadering, welke dien
dag zal worden gehouden zelf de nieuwe
leden, waaronder dan het 1000e lid te In
stalleeren.
in geslagen,
den strijd
De ontwapeningsconferentie van den Vol
kenbond heeft de debatten over de vermin
dering der bewapening beëindigd.
De Fransche gedelegeerde Marcel Heraud,
onder-staatssecretaris van den Premier, ver
klaarde zich accoord met het door den rap
porteur Matos (Guatemala) Ingediende ont
werp van een resolutie, waarbij hU ver
klaarde, dat de commissie van voorberei
ding van de Internationale Ontwapenings
conferentie de haar van Dultsche en Hon-
gaarsche rüde gemaakte verwUten "*et ver
dient, doch integendeel getracht heeft haar
zeer delicate taak met groote voorzichtig
heid en wUsheid te vervullen.
De Ontwapeningsconferentie dient zoo
spoedig mogelUk bijeen te worden geroepen,
doch de datum kan voor het Jaar 1931 nog
niet vastgesteld worden.
De Itallaansche gedelegeerde, generaal De
Marinis, bepleitte het bUeenroepen van de
conferentie In 1931 en verlangde volledige
gelUkstelling van alle staten bü beperking
van de bewapening.
BU de ste’*--«’lng. die daarop volgde, werd
de ontwerp-resolutle van Graaf Bemstorff,
die bUeenroeplng van de conferentie voor
1931 vraagt, met meerderheid van stemmen
verworpen. Voor deze resolutie stemden
slechts Dultschland. Italië, HongarUe, Bul
garije, Nederland, Zweden en China.
Met stemmenonthouding van deze staten
werd vervolgens het ontwerp van den rap
porteur Matos aangenomen, ingevolge het
welk de Conferentie zoo spoedig mogelUk
zal worden bUeengeroepen.
Op voorstel van den Noorschen afgevaar
digde Christian Lang, werd zonder tegen
kanting besloten In het aan de Assemblée
over te leggen rapport.betreffende de werk
zaamheden der commissie de wenschelUk-
held op te nemen, dat de Ontwapeningscon
ferentie nog voor het einde van 1931 zal
worden samengeroepen.
Hierna ging de commissie over tot behan
deling van de kwestie van de samenstelling
van een ontwerp betreffende de contrsle
der fabricage van wapens, munitie en oor
logsmateriaal in het algemeen.
„Weet U, wat doctor Luther van den Paus
«ezegd heeft?’
-Neen, kindje.”
-Die zou de antl-christ zUn."
-Ik heb altUd gemeend, dat die komt bü het
einde der tUden?" geeft Meinrad In bedenking
-O, volstrekt niet! De voorspellingen slaan
•He op den Paus; en Rome dat Is het godde-
iooze Babylon!"
Over het goddelooze Babylon sprekend Is hU
“et waaschen klaar gekomen en nu kleedt
de secretaris hem aan. Pater Meinrad helpt
hU mag stuk voor stuk het keurige hjf-
De Brouckère
waaraan het
Kort voor zün vertrek naar Londen heeft
de Engelsche minister van Buitenlandsche
Zaken, Henderson, een bespreking gehad met
den Itallaanschen senator Sdaloja, den lei
der der Itallaansche delegatie.
Het onderhoud duurde ongeveer een uur.
Naar van goed In gelichte zUde verluidt,
heeft de bespreking plaats gehad Ln verband
met het afbreken der Fransch-Itoliaansche
vloot-onderhandellngen.
BU deze gelegenheid zou er van Itallaansche
zUde op gewezen zün, dat de Itallaansche
regeering volkomen bereid is, de onderhan
delingen te hervatten op de basis van het
Itallaansche program, gelük dit op de Lon
densche conferentie uiteengezet is.
Het voorstel, naar aanleiding waarvan de on
derhandelingen werden onderbroken wend door
Italië onaanvaardbaar geacht, daar Frank
rijk voor iedere afzonderlüke scheepsklasse
een grooter tonnage voor zich verlangde dan
Italië zou worden toegestaan.
In welingelichte kringen hecht men aan
dit onderhoud veel beteekenls, aangezien de
Engelsche regeering zich reeds verscheidene
malen bereid verklaard heeft om ingeval
van Boston
(Calif omlë)
een dergelüke
„Neen, maar wü hebben een Comltetum
aullcum; deze heeren zün schoon gekleed,
büna als dé officieren."
..Die zou ik wel willen zien! laat de kleine
zich ontvallen. „En de herten ook. Ziezoo.
Valentini, nu gaan we het slot zien."
„WU willen ook navraag dcen naar den heer
Von Vodropp,” zei Valentini tot den monnik.
..Derhalve zullen wü moeilijk vóór den middag
hier terug zün.”
i 4
Geheel leeg en uitgestorven schünt pater
Meinrad het klooster zonder den kleinen
Engel-chman.
HU loopt in en uit, nu hier, dan daar; veegt
op de gangen laden en kaften, in zün cel al de
armoedige helllgdommetjes, relikwiekastjes en
wassen Klnd-Jezus-beeldjes herhaalde malen
af. opdat alles keurig zlndelük zou zün. als de
knaap terugkomt. Was hü maar reeds weer
hier. Ach God. nu hebben zü misschien den
heer Von Vodropp al gevonden; en alles Is
vergeeFch geweest, vreugde en zorg en gebed.
„Heilige Moeder Gods! Drie dagen! Maak,
dat hU mü het Jongske drie dagen laat hou-
kwnenjttml"
Met blddcn eQ peinzen en poetsen en weer
bidden gaat de tüd vóór óen middag temelük
snel voortrtj-
Om half twaalf, als pater Meinrad juist op
zün cel de noon bidt, wordt er geklopt. HU
beeft van vreugde.
Zü zUn het echter niet. X Is frater Petrus
Dertien visschersbooten.
jongsten storm werden gegrepen,
tot nog toe niet teruggevonden.
Randolph Hearst, die bU zün aankom? in
New-York door een comité van ontvangst
onder leiding van twee senatoren werd be
groet, en wegens zün uitzetting uit Frank
rijk op bü zonder harte lijke wijze werd
gehuldigd, is door het gemeentebestuur van.
Chicago tot een offlcleele feestelijkheid uit-
genoodlgd. waarin hem. Ingevolge besluit van
den magistraat, wegens „zün vaderlandslie
vende daad", die oorzaak was van zün uit
zetting, de dank der bevolking zal worden
overgebracht.
Ook de gemeentebesturen
(Massachusetts)- en Oakland
hebben besloten Hearst op
wüze te huldigen.
Het decreet bevat geen toelichting, maar
men meent, dat de ontbinding heeft plaats
gehad, omdat in de laatste zitting de afge
vaardigde Korfanty en de Poolsche socialist
Glücksmann zeer krachtig zUn opgetreden te
gen de houding van den gouverneur.
Niet alleen Korfanty, maar ook zijn partü-
ginoot Trempka Is gearresteerd. Het O. M.
heeft bevel ontvangen tot andere arrestaties
over te gaan.
Men verwacht daarom nieuwe arrestaties,
vooral van de soc. leiders.
Gisteren werden alle ruiten van het ge
bouw van de .Kattowltzer Zeltung” met
steenen ingegooid door een aantal personen,
die vermoedelük tot het Verbond van Pool,-,
sche reeerve-ofncleren behooren. De daad
zou vooraf voorbereid zün en ln een vergade
ring tot ln details zün besproken. De redactie
van het blad was van het plan op de hoogte
maar kon de vernieling niet meer verhinde
ren. Toen de politie arriveerde waren de de
monstranten, die ook het gebouw waren bin
nengedrongen en voor een bedrag van onge
veer 15.000 zloty schade hadden aangericht,
reeds verdwenen.
Wat er ook van zü. Mendel werkte doel
bewust vérder. HU wist wel degelük, waar het
heen moest. HU had zün doel voor oogen
en daarheen werkte hij met stoere volhar
ding.
Overtuigd, dat zün proeven gevrijwaard
waren gebleven van storende Invloeden, im
mers hü had nog ten overvloede ieder bloem
pje na de kruising met een huisje tegen de
insecten bedekt, trok hü na 7 jaar onder
zoek, na een nauwkeurige vergelüklng der
resultaten, zün conclusies.
Hü stelde zün wetten op voor de erfelUk
held, die voortaan naar nem zouden genoemd
worden.
WU weten thans niet, wat wü meer moe
ten bewonderen, den geniaien opze. van zün
analyse of de Uzeren logica van zün synthese.
Het wondere samen tel van zün proef elscht
haast, dat hü den uitslag er van 'evoren als
bü intuïtie reeds voorzien heeft, want anders
had hü haar moellük zoo kunnen opstellen.
Het resultaat is de logische consequentie
van dé proef: maar omgekeerd, u de proef
de kigl che oorzaak van het resultaat.
Elndelük was het hem gelukt door te drin
gen tot de diepste verborgenheden van het
erfelükheldsvraagstuk. Zün werk is funda
menteel gebleken. HU waj er in geslaagd de
wetten der erfelUkheld op wiskundige basis
te grondvesten en zoo was hü de eerste die
een nieuwe speclallseeerlng Jan de exacte
wetenschap mogelUk maakte. HU is het ge
weest, die de erfelUkheldsl^r tot een nieuwen
tak van weten chap ln den modernen zin des
woord, deed uitgroeien. Alle onderzoekingen
op het gebied der erfelUkheld der laatste 30
jaar gaan terug op de vindingen van Mendel
en terecht spreekt men dan ook thans van
het Neo-Mendellsme.
Als alle hypothesen, die in de biologie ge
durende de laatste eeuwen gelanceerd zün.
eerst door hun uitvinders aan zulke ultge-
brelde en nauwkeurige proeven, als die van
Mendel, zouden getoetst zUn. hoe menige
zou nooit te berde gebracht zUn! Althans
menigeen zou dan zün gee tesklnd met min
der ophef aan de wetenschappelüke wereld
hebben voorgesteld en niet zoo dadelük maar
als een toekomstlgen alleenheerscher In het
rUk van de wetenschappelüke gedachte heb
ben aangekondlgd.
Veilig door zulk
proefneming mocht
ontdekking aan de
Hoe hü ontvangen werd,
volgenden keer zien.
Bü de toenemende spanning tusschen
Rome en Belgrado, verdient een alarmkreet
van de „Tlroler Ana.", in Innsbruck, de aan
dacht. Onder den titel: „.Wat te er gaande
aan de Brennergrens?" publiceert het blad
een mededeellng. uit Steinach.
Daarin wordt om. gezegd, dat een leder,
die de stille bedrtjvigheid waarneemt van de
zuidelüke buren, den indruk moet krügen,
dat er aan de overzüde iets gaande is. dat
Oostenrijks voile belangstelling moet hebben.
Moderne militaire wegen worden aangelegd,
verschillende voorraden opgeslagen ln de
grensplaatsen en aardwerken opgeworpen.
De Oostenrijksche grensbevolking is ernstig
verontrust over deze oorlogstoebereidselen.
Men vreest ml., dat bü een eventueele bot
sing tusschen Italië en Joegoslavië de Italia
nen de lün van den zwaksten weerstand zul
len volgen en door het ontwapende Oosten
rijk. als door een tweede België, de Joegosla
vische grensversterkingen zullen trachten om
te trekken.
In den brief aan Mussolini, waarin Turatl
zün reeds gemeld ontslag als secretaris der
Fascistische PartU heeft gevraagd, schrijft hü
oat. dat hü reeds een jaar geleden zün ont
slag heeft gevraagd, doch dat Mussolini hem
de order gaf te blüven. Thans herhaalt hü
zün verzoek en zegt: „Büna vüf jaar aan het
hoofd der partij zün lang en afmattend voor
iemand, die met hartstocht werkt met het
rhythme, dat gü het Itallaansche levenrbebt
gegeven. Laat mü dus, Duce, terugkeeren in
de gelederen, min of meer alleen met müzelf
en met de trotsche overtuiging dat ik u en
de zaak der revolutie goed heb gediend.
In zün antwoord erkent Mussolini dat Tu
ratl er recht op heeft als „eenvoudig soldaat
wederom in de gelederen der Zwarthemden
te treden”. Hü brengt hem hulde voor het
geen hij heeft verricht. „Wat gü tot stand
hebt gebracht is opgenomen in den geest van
de leiders der Zwarthemden, doch het zal
door müzelf in herinnering worden gebracht
en toegelicht, den Ben October aa. in het Pa
leis Vldoni, wanneer de consignes worden
verstrekt. Op het oogenbllk begroeten de fas
cisten van geheel Italië met mü den kame-/
raad Turatl en verzekeren dat hü de zaak
der fascistische revolutie groote diensten
heeft bewezen."
Bü de jongste leger-manoeuvres zün proe
ven genomen met een nieuwen vorm van be
pakking voor de infanterie, een uitvinding
van kapitein Gigon van den generalen staf
van het achtste legercorps.
Het doel der uitvinding is den soldaat vol
lediger te bepakken dan ooit X geval is ge
weest. doch tegelükertüd het gewicht der ver
schillende voorwerpen zoo te verdeelen, dat
de nieuwe bepakking gemakkelüker dan de
oude is te dragen.
Het voornaamste gewicht wordt gedragen
door middel van twee breede banden over de
schouders, met een koppel vastgehecht. Aan
dezen koppel hangt aan twee haken rechts
en links een broodzak; één ervan bevat twee
kwartllterflesschen, een flacon alcohol, een
tinnen trommeltje met het rantsoen voor den
dag een klein pannetje, een mes. votk en
lepel. De andere bergt een gasmasker, een
tube chloorkalk, een klein schepje, een hand
granaat. een stuk koord en enkele verband
middelen.
Achter op den rug draagt de soldaat een
knapzak, met een cape met kap van zeildoek,
waaronder hü ook ln oogenbllk van gevaar
kan gaan liggen, daar op de cape allerlei
camouflage-teekeningen zün aangebracht,
die den drager feltelük onzichtbaar maken.
De gemeenteraad van Praag heeft gisteren
een motie aangenomen, waarin wordt gezegd,
dat de raad de „waardige betoogingen der
burgers ter bescherming van het Slavische
karakter van Praag met Instemming begroet,
maar betreurt, dat deze waardige betoogingen
den eersten dag door de schuld van eenlge
onverantwoordelijke elementen in strafbare
handelingen zün ontaard, die den goeden
naam van den slavlschen staat hebben bena
deeld en aan het particulier eigendom der
burgers schade hebben toegebracht.”
toed aanreiken. Alles is zoo mooi moge!Uk
ftmaakt als voor een kleinen aartshertog.
<>enkt Meinrad.
Joo! En nu willen we uitgaan het
«izerslot bezien en de kun tkabln tten!”
tiep Edwin, zoodra hü geheel gekleed was.
„Toch niet zonder ontbeten te hebben?’
Valentini.
.„O ja! Nu breng mü dan vlug mijn
Naar uit Praag gemeld wordt, heeft da
Dultsche Gezant, Dr. Koch. gisteren een be
zoek afgelegd bü den vertegen» ordlgét van
den Minister van Buitenlandsche Zalum
Krofta. aldaar, en met hem een onderhoud
gehad over de jongste antl-Duitsche betoo
gingen In de Tsjechische hoofdstad.
Naar vernomen wordt, is de Tsjechische
regeering voornemens maatregelen te nemm
om verdere incidenten te voorkomen.
De Duitache filmindustrie vraagt
bescherming.
De vertegenwoordigers der Dultsche film
industrie hebben in r rband met de gebeur
tenissen in Praag steppen bü het ministerie
van buitenland che zaken gedaan en om be
scherming van de Dultsche film in Tsjecho
Slowaküe gevraagd. Hlerbü werd gewezen
op de gunstige behandeling, die de Tsjechische
films ln Dultschland ondervinden. Zoo wer
den in 1929 twintig Tsjechische films naar
Dult chland uitgevoerd, hetgeen de heele
Tsjechische productie is.
tiezittlng gehouden, waarin
toestand besproken werd.
De verkiezing van het bestuur van de
fractie werd voorlooplg uitgesteld. Later
hield de Rükscommlssle van de Economische
Partü een zitting, waaromtrent het volgen
de wordt medegedeeld
De Rükscommlssle van
Partü, bestaande uit vertegenwoordigers
uit alle deelen des Rijks, op 26 September
1930 te Berlün bijeen, hield zich bezig met
een bespreking over den uitslag der ver
kiezingen der RUksregeering en de te voe
ren politiek.
De meenlng der Rüksdagfractie is
deel te nemen aan eenlge regeering welke
direct of indirect onder invloed staat van de
Sociaal-Democraten. noch actief noch pas
sief. De partü zal haar goedkeuring of
steun aan een nieuw te vormen regeering
afhankelük stellen van de elschen welke in
het belang van
gesteld worden.
Ten aanzien van de te voeren buitenland
sche politiek zal een herziening van het
Verdrag van Versailles en het Young-ver-
drag worden geëischt.
„Hü moet hier te Weenen wonen.”
.Ja, hier heeft hü ook gewoond, in
Bakkerstraat.
•JZijt gü het niet?” riep pater Meinrad.
viel een steen van zün hart.
„Neen," zei de heer barsch. ,Jk ben een
bloedverwant van gravin von Platen. Wolf
von Welszenbach, als gü mün naam weten
wilt. Met August Mac Endoll en zün vrienden
heb ik nooit omgang gehad. X Is ook maar
toevallig dat ik niet lang geleden vernam,
dat Mac Endoil’s boezemvriend dit jaar. In
Juli, gestorven is in een of andere bad
plaats in Carolole. Den naam weet ik niet,
meer".
„Gestorven!” Pater Meinrad schrok ervan,
dat hü op den bodem van zün hart zoo iets
als vreugde voelde opwellen. „O, lieve God!
Requiescat in pace!”
Na een korte stilte hervatte de bezoeker:
„Waarom ik eigenlük hier kwam! Ik zou
den kleine, mün neef, van nabü willen zien”.
,Hü is niet thuis", zei pater Meinrad be
drukt. „Hü is met den secretaris uitgegaan
om de stad te zien."
„Dan wil ik hier wachten tot hü komt".
„O. goede heer!" riep Meinrad. „Wat wilt
gü met hem doen? Hem medenemen?”
„Medenemen? Ik begrijp u niet. Gü hoort
toch immers dat de heer, bü wien hü op
bezoek moest, gestorven is; nu zal hü juist
naar vader en moeder terugkeeren. Mede
nemen!" De ridder schudde het hoofd min
achtend lachend.
Een vergadering van vertegenwoordigers
der Tsjechische soc.-dem. arbeiderspartü nam
een motie aan, waarin tegen de antl-Duitsche
demonstraties wordt geprotesteerd en de soc.-
dem. arbeiders worden aangespoord zich
kalm, maar met kracht te weer te stellen
tegen de natlonaal-chauvinistische agitatie,
welker gevolgen niet degenen. dle ze op touw
hebben gezet, hebben te dragen, maar de
breede mas a des volks.
Juist daarom kon de vrijheer het kind nle;
thuis houden. En nu..” Meinrad aarzelde.
„Nu en en?"
„....en nu heb ik dan gedacht, dat 1’
misschien het heerschap een dienst zou bc
wijzen, waimeer ik het kind....bü tn
hield. voor ”n vüftien, twintig weken, tot
dat de moeder weer gezond is. Ik geloof. Got
heeft het tot mü gevoerd....”
.Ja zeker," lachte Weiszenbach schamper
„Opdat hét fün Katholiek zou gemaakt wor
den, niet waar? We kennen uwe streken."
..Dat moet u niet van mü denken!” rlc
Meinrad vuurrood wordend.Jk.ik heb
kind zoo lief gekrégen nu heb ik God gc
beden dat Hü X ihü een poosje zou lab
houden. Ik wil er op passen als op mü zelve-
En van het geloof, dat zün moeder hem
X hart geplant heeft, wil ik hem volstre
niet afbrengen. Mocht hü later eenme
smaak krügen in de zoetheid der ka thrill»!
leer, dan zal God. onze Heer, wel een heilig
leermeester voor hem vinden een beter
dan mü armen zondaar."
Weiszenbach zag den monnik ondenc
kend in het gelaat. Dat was als züne woe
den, vol eenvoud, en toch zoo vol onbewv
ten zielenadel.
„Maar." zei hü op welwillender toon, w
klaar mü eens, hoe gü dat zult aanlègge
Waar en hoe wilt gü hem, den rijken, ad<
lijken knaap, verplegen, gü. een arme mo
nik, die niets züt en niets hebt?”
Binnen enkele dagen zal de Thüringsche
regeering het schrüven van den Rüksmlnls-
ter van Blnnenlandsche Zaken, Dr. Wlrth,
beantwoorden, waarin deze inlichtingen
vraagt over de maatregelen der regeering
van Weimar in de kwestie van de school-
gebeden.
De landsregeering za; er, naar verluidt,
op wüzen. dat de beslissing van het Staats-
gerechtshof ln de Thüringsche staatscou
rant gepubliceerd is en dat deze aangele
genheid daarmede voor Thüringen geëin
digd is.
Een hoofdambtenaar, een democraat,
met Minister Frick overhoop ligt, is op non-
actlef gesteld.
Verder heeft het Kabinet uitgemaakt, dat
staatsambtenaren slechts als commissaris
mogen optreden bü maatschappüen. waarbü
de regeering geïnteresseerd is. Het steunen
van communistische oogmerken zal
staatsambtenaren verboden worden.
Chocolade hebben wü niet! Wü zün arme
monniken! Maar wel hebben we goede melk
van het bruine koetje!”
„Zoo!” de knaap vertrok zün mond. .Breng
mü dan maar melk! Maar vlug! Ik wil de
stad bezichtigen, bet slot en de kunstkabi
netten en vanavond den schouwburg.”
„Het paleis van prins Eugenlus is ook merk
waardig, zeer dicht hlerbü, ln de Hemel
poort traat,” luchtte pater Meinrad zün be
scheiden kennis der hoofd- en residentiestad.
„Alsook het huls van den heer Lazius en de
Drievuldigheldszull bü de stadsgrachten.
Vervolgens ging hü naar de keuken en
bracht op een houten dienblad de melk voor
den knaap en een glas wün voor den secre
taris.
„In ons klooster is het ook schoon! Daar is
ln den tuin van waterwerk, een vügenkas
en een prachtig priëel, en in X wildpark
daar springen de herten en reeën rond, dat
het een lust is. Mocht gü. lief kind hü
geraakte ln verwarring, want de secretaris
zag hem scherp aan.
„Of ik wat mocht?”
naar Kremsmünstar ln ons stift I
slechts op bezoek, voor een paar weken?” -
Un eet. klooster?’ De knaap schudde zeer
beslist het hoofd.
.Mün jong ke, X is niet zoo, als gü U een
klooster zult voorstellen. X Ziet er uit als een
groot slot, X beeft toreqs en muren en poor
ten."
„Zün daar dan ook aokJateut” vroeg bet
kind opgewekt
„Zün moeder een: Von Platen?"
Jk weet niet een gravin is het. Louise
beet ze met haar voornaam zoo staat het
ln den brief.’
„In welken brief?"
„Van hetvan het knaapje zün va
der-stamelde Meinrad. „De brief was
niet voor mü bestemdik heb hem slechts
Ingezien, om iets naders te vinden over den
heer, naar wien het jongske been moet
den heer Von Vodropp
De pater hield op: zün angstige blik
vroeg duidelijk: züt gü tett
Actie tegen de fascisten
De Nationalistische Liga, de partü. ln
welker bureaux gisteren bü de anti-Duit-
sche betoogingen een ruit werd
roept haar aanhangers op tot
tegen de fascistische terreur.
De tot de partü behoorende afgevaardig
den en senatoren, de leden der afdeellng
Praag enz., hielden in het hoofdbureau |en
vergadering
Ook de arbeiders zün uitgenoodlgd rich
uit de fabrieken direct naar het bureau te
begeven.
De communisten hebben Xot de arbeiders
een oproeping ln denzelfden geest gericht
De politie heeft maatregelen genomen ter
handhaving der orde.
De nieuwe Rüksdagfractie van de Econo
mische Partü heeft gistermiddag een frac-
tlezitting gehouden, waarin de politieke
In Noord-China dreigt een longen- en tel"
lenpest-epidemle uit te breken wanneer ae
autoriteiten niet spoedig energieke maatrw
gelen treffen om de ziekte te locallseeren.
Heele dorpen zün reeds
bewoners vluchten zonder de lüken der af
gestorvenen te begraven.
van een ander erwtenbloempje met een fün
penseeltje op den stamper af„trüken. Elke
plant moest hü nauwkeurig nummeren en
de voortgebrachte erwten allemaal afzonder-
lük houden om ze weer het volgend jaar
uit te zaaien.
Het eer.te Jaar was X geheel nogal gemak-
kelük te overzien. Maar de volgende jaren
werd de proef steeds ingewikkelder en ei chte
een buitengewone attentie; want het tweede
jaar heeft hü de geweldige onderneming aan
gedurfd om liefst plm. 5000 van de gewonnen
erwten uit te zaaien. De daaruit gegroeide
planten moest hü weer angstvallig nagaan,
nummerer en uitgebreid beschrijven.
Bü deze generatie heeft hü duizenden
malen de. voor hand en oog uiterst inspan
nende, kruising ondernomen. Van alle resul
taten moest hij weer nauwkeurig boekhouden.
En zoo heeft hü de proef 7 jaar doorgezet.
En daarna nog niet tevreden, heeft hü nog
met ongeveer 20 andere bloemsoorten proef
nemingen gedaan, zü het dan niét op zoo
uitgebeelde schaal, als met de erwten.
Heel veel hulp heeft hü daarbü niet gehad,
wat ook trouwens moeilijk zou gegaan zün.
Want niemand ln zün omgeving begreep
eigenlük waar Mendel heen wilde met al
die erwten. Trouwens een of andere gedien
stige geest, die hem zün hulp aangeboden
zou hebben, zou met al zün goede bedoelingen,
misschien wel den boel in de war hebben ge
stuurd. X Was een te ingewikkelde proef om
door meer dan één mensch te worden afge
werkt.
Zoo n tuin met erwtenplanten aan stokken,
staken, touwtjes en draadjes en takjes, moet
aan buitenstaanders temelük mysterieus zün
voorgekomen en menigeen zal zich wel eens
hebben afgevraagd, waartoe ln godsnaam
al die erwten dienen moesten.
Zün voorkeur voor erwten zal voor velen
wel een onbegrüpelük raadsel geweest zün.
MogelUk heeft de een of ander hem wel
verdacht van een ongeregelde begeérte naar
erwtensoep. En X is heelemaal niet uit
gesloten, dat men wel eens is gaan twüfelen
aan zün verstandelüke vermogens „Wie gaat
er nou uit pure liefhebberij erwten planten,
gewone, doodgewone, heel alledaagsche
erwten!"
Gisteren rijn de getuigen A décharge ge
hoord, nJ. de oud-Itallaansche premier
Nittl, eenlge vroegere Itallaansche kamer
leden. prof. Salverolni, en Nennl oud-
directeur van de .Bvanti”, die uitweidden
over den huldigen toestand ln Italië en
verklaarden dat er geen vrijheid meer be
stond in hun land. Mevrouw Carlo Rasselt
dl- van Engelsche origine is, had het over
de moorden te Florence.
De socialistische senator
wees op het oorlogsgevaar,
fascistische regime Europa blootstelt.
In de namlddagzltting hield de procureur-
generaal Comll, requisitoir.
Spr. kwam tot de conclusie, dat De Rosa’s
schuld vaststaat, dat poging tot moord met
voorbedachten rade bewezen is; De Rosa be
ging zün misdaad, om van zich te doen
spreken.
De Bock, eerste verdediger, trachtte te
bewüzen, dat De Roea op een afstand, als
waarop hü zich bevond onmogelük iemand
kon treffen, te meer waar nü al loopende
schoot. Misdaad was dus onmogelük, conclu
deerde pleiter.
De zitting wordt heden voortgezet.
Mende! heeft zijn wereldnaam gevestigd
door de ontdekking van de erfelükhelds-
yetten In een krantenartikel als dit, Is het
cnmogelük om in den breede uit te weiden
Wer den Inhoud van die erfelükheldswetten.
Voor onlngewljden In de verborgen schoon
heden der biologie is het ondoenlük met
enkele weerden een uitleg te geven, wat die
erfelükheldswetten eigenlük bevatten. Ik zou
desnoods de korte formuleering daarvan
hunnen weekgeven. maar aangezien dit aan
nlet-biologen heel weinig zal verklaren, zal
Ih er maar van afzien. Degenen, die iets
meer hieromtrent willen weten, verwüs ik
neer de diverse, meer uitgebrelde, handboe
ken voor natuurlüke historie, zooals deze
op de middelbare scholen in gebruik zün.
Ons interesseert meer de quafstle hoe Men
del er toe gekomen is, om riOi plotseling te
„m verdiepen ln de erfelijkheidsleer.
Vooreerst dient te worden opgemerkt, dat
Mendel geen nieuw probleem heeft opgelo t.
AltUd is de overdracht van verschillende
eigenschappen van het eene geslacht op het
endere een vraagstuk geweest, dat reeds
eeuwen lang den menschelijken geest heeft
bezig gehouden.
Ook Mendel heeft zün voorloopers gehad,
yearvan de een. meer, de andere minder dicht
m de oplossing van die leven vraag genaderd
1*. En Ȇn groote verdienste is dan ook niet
de ontdekking van verschillende feiten
eenigen van zün voorloopers hebben onge-
feer dezelfde feiten reeds gesignaleerd
naar hun logische samenvoeging en theore-
ttjche waarde chatting. Hü heeft met een
flaeren logica de consequenties getrokken, na
eerst een uiterst nauwkeurige proefneming
op enorme schaal te hebben verricht. Hij
heeft zelfstandig bü dit onderzoek nieuwe we-
gen ingeslagen, door iedere eigenschap op
elchzelf te beschouwen en de getellen-verhou-
dlngen daarbU ook aandachtlg na te gaan.
X Is niet met alle zekerheid na te gaan,
wat Mendel er toe bewogen heeft, zich met
bet erfelükheldsvraagstuk te gaan bemoeien.
In zün tüd ^as deze quaestle meer op den
voorgrond gekomen, door Darwins af stam-
onlngslecr. Zelf is Mendel nooit erg enthou
siast geweest voor Darwins soortbeschouwing.
Misschien hoopte hü. door zün proefnemin
gen de leemten, die hü in dit systeem zag,
aan te vullen. Ook moeten wü niet verge
ten. dat hü zich reeds van jongsaf sterk ge
ïnteresseerd had voor krui: ingsproeven en al
wat daarmee samenhangt. Zün vader had
reeds in zün jeugd zün aandacht ln die
richting gescherpt, door zün kweekproeven,
waarbü Mendel hem hielp.
Bèeds dlkwüls had hü vroeger kleine krul-
gngsproeven ondernomen, en hun wonder
lijke resultaten riepen in zün geest allerlei
vragen op, die dringend een antwoord ver-
tengdep.
Men zegt ook, dat hü op het beruchte
examen met een van zün examinatoren een
dispuut gehad heeft over dergelüke quaestles.
Ofschoon dit niet vaststaat, is het wel aan
nemelijk. den persoon van Mendel in aan-
merking genomen. Dit meenlngsverschil met
«ün examinator is wellicht weer een van de
factoren, die meegewerkt hebben tot het
«tralende succes.
We zullen deze quaestle maar laten rusten.
Mendel zelf draagt er de schuld van, dat het
H|eslacht geheel in X onzekere is gebleven
H de motieven die hem lot zün proefne-
JKgen aangezet hebben.
"Bad Mendel kunnen vehnoeden dat men
later nog ruzie zou maken over de vraag
waarom hü aan ’t onderzoeken is geslagen,
dan zou hü ongetwüfeld een riem papier heb
ben volgeklad, onder het hoofd „Waarom ik
de Mendel-wetten ging ontdekken.”
Nu heeft hü waarschünlük niet in alle
breedheid vermoed, hoe beroemd hü zou wor
den, ln leder geval: in zün nalatenschap is
geen enke? snippertje papier gevonden waar
op de motieven van zijn handelwüze aan het
nieuwsgierige nageslacht worden meegedeeld.
Als een leek ln het vak verneemt dat Men
del de ontdekker is geweest van de wetten
volgens welke de erfelljke eigenschappen
van het eene geslecht op het andere over
gaan. dan is hü geneigd te veronderstellen,
dat het studie-materiaal, dat zulke gewich
tige resultaten heeft opgeleverd, wel iets
heel exceptioneels zal zün geweest. En toch,
als een nieuw bewüs voor den gulden levens
regel, dat eenvoud het kenmerk van het
ware is, moet hier worden vermeld, dat
Mendel zün wereldberoemde erfelükheldswet
ten bü de meest alledaagsche erwten-planten
heeft ontdekt.
In den binnentuin van het klooster te
Brünn had hü voor zün onderzoekingen een
lapje grond gekregen van 7 bü 35 meter. Op
dit hoekje heeft hü zün uitgebreide proeven
genomen Geen wonder, dat hü dikwijls te
kampen had met plaatsgebrek. Ter nauw
keurige controle, of soms niet insecten of
andere oorzaken het resultaat van zün be
vindingen beïnvloed hadden, herhaalde hü xe
gedeeltelijk in de broeikassen van het kloos
ter.
We «taan verstomd over zün onderne
mingsdurf en volhardingsvermogen, als wü
lazen, dat hü er eerst twee jaar aan be-
steed heeft, uit 34 verschillende erwtensoorten
CV 22 uit te zoeken, die voor zün plannen
geachlkt waren. Hierna pas begon hü met zün
elgenlüke proef.
Hü plantte het eerste Jaar 70 erwten, waar-
yan hü telkens 1 eigenschap, die van de
andere duldelük te onderscheiden was, nauw
keurig naging.
Aan die 70 erwten ondernam hü 287 krui
singen. Dat wil zeggen, 287 maal moest hij,
uit de nog niet ontloken bloem, de meeldraden
met een pincet lospeuteren en het stuifmeel
