(Buitenlandsch C^fieuws
FEUILLETON
I34P* I
I
Belangrijke stijging van het Italiaansche
Werkloosheidscijfer
er
De kleine Bekeerling
F
BLADZIJDE 1
PERDE BLAD
MAANDAG 29 SEPTEMBER 1930
RADIO-OMROEP
Van den Volkenbond
Hitler
De
Honderdduizend dooden?
De Oekrajiensche actie
De
ER
KORT NIEUWS
De relletjes te Praag
d
Nieuwe communistische
aanvallen op Tsjangtsja
Gemengde Buitenlandsche
Berichten
Krachtiger optreden der gewapende
macht
Nieuwe huiszoekingen en talrijke
arrestaties
Zijn er in Dultschland geen
gekkenhuizen?
chte
tder-
die
*eds
Fransche munitiedepot in
de lucht gevlogen
Meinrad stond naast Ukind, dat naar het
Het buitenland over Hitler
samenstelling van het nieuwe
Turksche Kabinet
De verjaardag van den Koning van
Denemarken
Kw
6 2
>f m.
P P-
43 P
n m.
4°P-
n m.
n m.
8 p.;
16 p.
a m.
50 1
ui*, i
m 1
m m,
ar m.
p. I
ma. I
Th- I
■den,
P--' B
p. I
Proteststaking van 3 dagen
Dr. Schober weer polltie-president
te Weenen?
Groote demonstraties te Madrid
De bestrijding der slavernij
♦Wordt vervolgd).
Rede van Tardleu te Aleneon
Krachtige maatregelen der re&eerinè
f
aan het woord
B-
eemj
Hr-
van
De organisatie van het secretariaat
fascistische
om
S
In de Amerikaansche Hearst-pers
crisis in Oostenrijk
Minderheidsregeering of nieuwe verkiezingen?
wordt
$eant-
de
afl.
er*
A
K'
0T
WT
<51
nine dl
werischi
betalingen te staken, gevolg geeft, meer te
lijden zal hebben dan wanneer 'iet aan zijn
verplichtingen voldoet. In het eerste geval
immers kan de derde Rfjnlandzone onmlddel-
Hjk weer bezet worden. Het is te betreuren,
dat Hitlers uitlatingen, die voornamelijk voor
Dultschland zelf bestemd waren, zooveel ver
warring hebben gesticht en het Duitsche cre-
diet in het buitenland in zoo hooge mate
hebben geschokt.
dragen, die
vormen.
B Z a v a (Zuid-Slavië) is een schip met
24 opvarenden gestrand. Vier vrouwen wor
den vermist.
eid
xr
H.
son,
uur
geen
slechts
In
van
..Hoogedelgeboren vrijheer, zeer goed
gunstige. alsook genadige heer!
Op hei Michigan-Meer heeft een
scheepsramp plaats gehad, waarbij 11 per
sonen verdronken.
eid
sor
stel-
aafc,
■mitt
D»
lag
thuis
huls
gged
loop
De
torst
sec.
een-
van
roof
jed-
zon-
IIL
□or-
tril-
wij
len:
De
X
evr.
Ijd
ge-
we-
iin.
5il-
De New Yorksche bladen houden zich uit
voerig bezig met het politieke proces tegen
de nationaal-soclalistische officieren der
rijks weer te Leipzig Ze noemen het een po
litiek brandje, dat door het Duitsche verstand
wel gebluscht zal worden. De New Yorksche
..World" schrijft, dat het succes bij de ver
kiezingen Hitler het hoofd op hol heeft ge
bracht. De „Neptun" schrijft, dat men on
danks alles niet kan aannemen, dat Hitler
alg een tweede Robespierre In de geschiede
nis zal verder leven. Het blad is van mee-
dat Dultschland. wanneer het aan de
~ien van Hitler, namelijk om de herstel-
De
soef
Openb
bey
Gendannerie-afdeelingen met de bajonet
op het geweer, die van buiten in de hoofd
stad zijn bijeengetrokken, traden Vrijdag te
gen de betoogers op en dreven hen ras uit
een. Het Wenzelpleln werd herhaaldelijk
schoongeveegd. Talrijke personen werden ge
kwetst, "velen gearresteerd.
Algemeen viel het op. dat de gendarmerie
„Juist, zoo was 't. Wie heeft U dat alle
maal verteld, ventje?" K
„Mijn lieve mama! Zü heeft er nog altijd
veel genoegen in om het Slavische boek te
bezichtigen. Menigmaal zegt ze tot m n ▼*-
der: „Gust, breng mij het boek! Verklaar
mij de platen!” En dan brengt mn vader het
boek en verklaart haar alles, en als hü dan
een bladzijde omslaat, kust zü hem tegelijk
de handen. Ik geloof, dat sü van hem bet
meest houdt van alle menschen der wereld.”
„Nu, en gij? Van wie houdt gij het meest,
kleine? Zeg eens! Vader of moeder?”
...Ach loop heen!” lachte Edwin. „Dat kan
ik onmogelijk zeggen. Ik heb ze beiden zóó
lief, dat ik onmogeljjk zeggen kan hoe. Al
leen moet ik mijn moedertje meer aanhalen,
omdat zü zoo erg riek is, weet U.”
„Vaarwel. Edwin.” sprak hü aangedaan.
„Groet uw moeder van mü wanneer gij thuis
komt. O. ja!” met een züdelingschen blik op
den monnik, „deze vrome man wil in plaats
van den heer Von Vodropp, die onlangs ge
storven is, U een paar weken bij rich hou
den. Wat denkt ge daarvan?”
„Ik kan niet!” riep het kind zonder zich
te bedenken. „Wü gaan naar huis. Nietwaar,
Valentlni!” De secretaris wierp een bUk op
den heer Von Weissenbach.
„Is hü dood waarlijk?" vroeg hü.
,4a ik vernam de tijding geheel toevallig
'van Aueraperg, den regimentsraad.”
Meinrad trad een paar schreden nader,
sidderend ven verwaehdng.
Nu moest de beslissing vallen.
,Jk beveel U dan het kind aan, broeder!”
sprak Von Weisaenbach tot den monnik.
„Maar ik heb U immers gezegd, dat ik hier
niet Hüven wil!" riep nu de kleine stamp
voetend. „Ik kan niet! Ik wil naar huis,
naar mama en naar Editha! Ik wil thuis in
't park spelen en met m n vader uit rijden
gaan en de zwanen voederen ik wil niet
bü den monnik Hüven neen, ik kan niet!”
Pater Meinrad s hart was büna blüven stil
staan van vreugde over de woorden des rid
ders: „Ik beveel U het kind aan.” Toen ech
ter de knaap volstrekt niet genegen scheen
om te Hüven kromp den goeden man het
hart van vlümende smart ineen; hü keerde
zich om en wischte den eenen traan na den
anderen uit zün oogen weg.
Edwin zag hem met verwondering aan.
„Weent de monnik?” vroeg hü den ridder.
„Ja, je hebt hem verdriet aangedaan.”
Toen liep de kleine naar den pater toe,
legde zün handje in Meinrad’s knokige hand
en vroeg:
„Bent u nu boos op mü pater?"
_Ik? In 't geheel niet. Het is heel goed,
dat je graag naar huis gaat, naar je mama
en je vader.”
Edwin speelde even met zün kleinen de
gen.
„Vergeef mei” zei hü plotseling „U bent
een goede monnik Ik wil bü u blüven tot
mün lieve mama mond is."
nieuwe ministers zün: Justitie: Joe
lt emal: Economie: Moestafa Sjeref:
werken: Zokai; Onderwijs: Esai
De Parijsche bladen nemen lange verslagen
op over het verhoor van Hitler voor het Hof
te Leipzig. Den indruk, welken de leider van
de nationaal-socialisten gemaakt heeft op
buitenstaanders, vat „l’Oeuvre" samen in de
vraag: „Bestaan er in Dultschland geen
krankzinnigengestichten?” De correspondent
van het .Journal” schrjft. dat na de verkla
ringen van Hitler een ieder: rechters, ver
tegenwoordigers der regeering. zelfs verdedi
gers. elkaar eenigszins beduusd aankeken.
Was dit dus de groote man van het nieuwe
Dultschland. de bevrijder? Deze praatjes
maker. die niet eens begrijpt wat hü zelf
zegt? Deze aansteller wil Dultschland red
den. het volk uit de ellende halen? Deze
belachelüke leider heeft niet den weg naar
een betere) toekomst, maar naar den onder
gang gewezen.
Een dergelüke verbazing, meldt de Partü
sche correspondent van het „Berl. Tag.”,
spreekt algemeen uit de commentaren Men
begrijpt in Frankrük niet, dat iemand, die
in elk ander land reeds lang over de grens
gezet zou zün, in de Duitsche republiek on
gestraft voor een Robespierre kan spelen.
Koning Christiaan X heeft zün 60en ver
jaardag gevierd. Alle bladen, met inbegrip
van de socialistische, hebben artikelen aan
hem gewüd waarin hulde wordt gebracht
aan zün correcte houding in de verschillende
moeilüke politieke omstandigheden waarvoor
hü zich geplaatst zag. Er is ter gelegenheid
van zün verjaardag een speciaal t weekronen -
stuk geslagen en een herdenkingspostzegel
uitgegeven.
Van het balkon van het paleis Amalien-
borg heeft de jarige monarch een toespraak
gehouden tot de dichte menigte die zich voor
het paleis verzameld had.
>r. P,
m m,
:m m.
:mm, j
SSP.
89 p.
aster- 1
ryuve
Tysze
«pr.
xa8;
86 p.
imaat
J. 1
rich thans in de ernstigste crisis bevindt,
die zü in haar geheele historie heeft gekend.
Hü besluit zün artikel met de woorden:
„Gü kunt Dultschland niet ten gronde rich
ten at boisjewiseeren en tegelükertüd geloo-
ven, dat het overige Europa daardoor onaan
getast aal Hüven. Mün vertrouwen in het
Duitsche volk is onbegrensd, zün vrijheid
mün doel."
n. 87
86 p.
86p.
el m.
tn m.
-aren
ir v.
id v.
Veld-
e Pf. I
mm. I
tt v. J
roeis I
ngtr-
46 p.;
*5p.;
4* pr.
*43;
‘«p.
'43 p, I
«P,
P,
m. 1
m.
“m m. I
telm. I
lesm, I
>49; I
!5 p.;
13e
14e i
5«Pf.
9 p-; I
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat de Cen
trale regeering van Nanking den gouver
neur van Mantsjoerije. Tsjang Hsoe Liang,
het opperbevel over de Noordelijke provm-
heeft aangeboden. Gehjktüdlg
vrüheld van handelen in Noord
Te Przemysl heeft de politie in alle scho
len der Oekrajiensche organisaties huiszoe
kingen gedaan, die den geheelen dag duur
den.
Een groot aantal professoren, studenten en
scholieren zün gearresteerd, o w. de zoon van
den Oekrajienschen vice-maarschalk van de
Poolsche sejm. Zahajkiewicz.
Te Drohobycz. Boryslow en Truskawec zün
eveneens huiszoekingen gedaan, waarbij veel
materiaal zou zün gevonden.
De directeur van het Oekrajiensche gym
nasium te Drohobycz, eenige leeraren en
scholieren, in totaal 30 personen, zijn aange
houden.
Te Lemberg is de Oekrajiensche padvin-
dersorganisatie verboden. Lidmaatschap
wordt met gevangenis gestraft.
Verder heeft de politie in nog andere
districten huiszoekingen gedaan, waarbjj
groote hoeveelheden wapens zouden zün ge
vonden. Doarbü rijn aeht personen gearres
teerd, o w. de drie afgevaardigden der Oekra
jiensche nationaal-democraten.
Verder wordt melding gemaakt van nieu
we brandstichtingen in graanschuren en op
slagplaatsen.
Naar de gevangenis te Lemgerg zün weder
meer dan 60 gearresteerden overgebracht, m
hoofdzaajg studenten en leerlingen van gum-
nasia. In totaal zou het den laatsten tüd aan
gehouden aantal Oekrajieners reeds 400 a 500
bedragen.
De oppositiepartijen in Silezië hebben een
oproep tot de arbeiders van het industriege
bied gericht, waarin aangespoord wordt om
een staking van drie dagen af te kondigen
als protest tegen de ontbinding van den Sile-
zischen landdag en de arrestatie van Kor-
fanty. De staking is het laatste wettige mid
del van de arbeiders.
Uit Moskou wordt gemeld, dat men aldaar
uit Tokio bericht heeft ontvangen, dat vol
gens het Japan sche telegraaf agentschap
.Nippon Dempo” communistische troepen
zün overgegaan tot een nieuwen aanval op
Tsjangtsja. De communistische troepen zou
den zeer goed uitgerust zün en os. bewa
pend met zwaar geschut. De gevechten zou
den reeds twee dagen duren en aan beide
züden zouden de verliezen zeer groot zün.
Het aantal dooden wordt zelfs geschat op
100 000
Nu een ministerie Vaugoin. nadat de
groot-Duitschers en de landbond hun me
dewerking hebben geweigerd, een minder
heidskabinet van de christelijk-socialen zou
zün. verwacht men. dat in Oostenrijk nieu
we verkiezingen zullen worden gehouden
De geheele pers zonder onderscheid is er
voor, dat het parlement ontbonden en nieu
we verkiezingen uitgeschreven zullen wor
den.
Het hoofdorgaan van de christelük-socia-
len schrijft, dat het nutteloos zal zün om
met het oude parlement verder te werken
en ook de socialistische „Arbeiterszeitung"
verlangt, dat zoo spoedig mogelük nieuwe
verkiezingen worden gehouden, aangezien, nu
het regeeringsblok uiteen is gevallen het volk
moet beslissen, wie regeeren zal. Onder ge
wone omstandigheden zouden de nieuwe ver
kiezingen eerst in April moeten worden ge
houden. ddar dan de zittingsperiode van het
tegenwoordige parlement afloopt.
Schumi en Winkler, vertegenwoordigers
van den landbond, begaven zich naar den
kabinetsformateur Vaugoin. Zü deelden hem
mede, dat de partüleiding den landbond te
gen Dinsdag voormiddag had* bijeengeroe
pen Zü wilden derhalve het resultaat dier
zitting afwachten.
Vaugoin verklaarde zich bereid, met dezen
wensch rekening te houden.
Het „Neue Wiener TageHatt” verneemt
dr. Schober. den afgetreden OostenriJk-
schen Bondskanselier, in nauwe relatie
staande en van zün voornemen goed op de
hoogte zünde. dat dr. Schober voor eenigen
tüd met verlof gaat, en dat hü. na terug-
keer, zün oude functie van politle-president
te Weenen weer zal aanvaarden.
Er zün vele stemmen opgegaan om Scho
ber voor de politiek te behouden, maar het
schünt. dat de afgetreden Bondskanselier
niet voornemens is. rich met de politiek te
bemoeien of een vertegenwoordigende func
tie te aanvaarden.
In de grootste arena van Madrid vond een
groote demonstratie plaats van alle repu-
blikelnsche partijen, met uitzondering van
de sociaal-democratische partü Ruim 20.000
personen namen aan de demonstraties deel.
De sprekers van de verschillende republi-
keinsche richtingen eischten aftreden van
den koning en de Instelling van den repu-
blikeinschen staatsvorm.
De voornaamste sprekers waren de leider
der radicaal-socialisten Marcellino Domin
go. de leider der Republikeinen Lerroux en
de stichting der rechts-republikeinsche par
tü, de oud-minister Zamora. De meeste
sprekers dreigden met revolutie en riepen de
soldaten op, zich bü de repuHikeinen aan te
sluiten.
De demonstratie verliep in de beste orde
Ter bescherming tegen eventueele molesta
ties van monarchistisch gezinde jeugd had
den de republikeinen gewapende posten uit
gezet. De demonstratie beteekent de defini
tieve aaneensluiting van alle republikelnsche
groepen in Spanje en mede in verband met
het steeds stügende aantal politieke en
demonstratieve stakingen beteekent dit, dat
De zesde commissie heeft met 1 tegen
stemmen goedgekeurd het rapport van jhr.
Loudon, dat er nog geen aanleiding bestaat
over te gaan tot het scheppen van een per
manente slavernü-commissie en dat het vol
doende is, voor dit jaar nog een beroep te
doen op alle regeeringen. om zooveel mogelük
inlichtingen omtrent het bestaan van slaver
nü aan den volkenbond te zenden.
De zesde commissie heeft haar werkzaam
heden thans geheel beëindigd evenals de
derde commissie voor het ontwapeningsvraag-
stuk.
Vermoedelük zal de volkenbondsvergadering
as. Donderdag kunnen gesloten worden.
wakker
ville.
Het garnizoen werd onmiddellük naar de
plaats des onhells gedirigeerd.
Het ingestelde onderzoek versterkt den
indruk, dat men hier met een vooraf be
raamden aanslag te doen beeft.
De schildwacht had tegen middernacht een
verdacht geluid gehoord, maar had de'oor
zaak ervan niet kunnen vaststellen.
Men gelooft, dat de aanslag in verband
staat met de aanslagen op de kruitfabrie
ken te Toulon en te Nancy op het einde
van het vorige jaar, toen men er evenmin
in slaagde, dc daders te pakken.
nezing van uwer Hoogheid's gemalin, t«
staan. Ik behoor tot de Roomsch Katho
lieke Kerk, ben monnik, en zou het knaapje
willen medenemen naar ’t convent, waarbij
ik als religieus geadscribeerd ben. Het con
vent heet Cremifanum of Kremsmünster.
waarvan uwe Genade reeds meermalen moet
gehoord hebben, want er bestaat in ’t heillga
Roomsche Rük nauwelijks een betere school
voor jongelingen.
Er zijn daar ook aardige omstreken en de
lucht is er gezond, en er Is voor *t jangska
voortdurend Iets nieuws te zien en te hoo-
ren. En ik zal op t Jongske passen als op
mün eigen kind, en alles voor hem doen,
wat ik In zün oogen lezen kan; uwe Genado
kan mü gelooven.
Dat de knaap evangelisch is, behoeft voor
uwe Genade geen bezwaar te maken daar
zün te Ingolstadt, bü de P. P. Jesuïeten, veel
kinderen van evangelische heerep; zü ko
men evangelisch en gaan weer evangelisch
heen.
Maar er is ook iemand hier geweest, een
bloedverwant van uwe Genade’s vrouwe ge
malin; een evangelisch man, en hü adde
mü, dat ik t doen mocht. Weshalve ik nu
moed vat en uw Genade mün bede over
breng. Ik hoop, dat O 't mü niet kwalük
nemen, en mü zult vergeven, wanneer mün
stül of dictie niet fün of voornaam genoeg
is; en als mü t een of ander in de pen is
gebleven, wat ik had moeten zeggen, eoo
vergeef mij ook dat goedgunstig.
Te Columbus (Ohio) stortte een tri
bune met 2500 personen in. 35 menschen
werd ernstig gewond. 75 gewond.
Ter gelegenhek van de Landbouwweek te
Alencon hield Minister-president Tardieu gis
teren aldaar zün reeds van te voren Sxn^e-
kondlgde rede over het agrarische regee-
ringsprogram. Hij verklaarde, dat r.ct zijn
kabinet gelukt was. de heerschende la’.id-
bouwcrisis te overwinnen. Voornaamste vooi -
waarde voor den economischen welstand van
Frankrijk noemde Tardieu den buitenland-
schen zoowel als den blnnenlandschen vrede.
De Fransche buitenlanas-t e?. v/oidt
gevoerd volgens een gedegen en overrichte-
lük systeem. Frankrijk* werkt aan liet orga-
niseeren van zoowel den economischen als
den politleken vrede in de geheele wereld, in
het bijzonder echter in Europa. De grondslag
voor dezen vrede is de formule: „Veiligheid.
Arbitrage. Ontwapening". Frankrük verzet
zich echter tegen een wijziging in de volg
orde van deze formule. Het verwacht uitge
breide garanties en sancties, maatrege.en. die
de veiligheid moeten waarborgen en die door
de veilgheid geëischt worden. Zoolang de an
dere staten niet ontwapenen, kan Frankrijk
dat evenmin doen. Frankrijk blüft rustig en
waakzaam, als vrije verdediger van de ver-
den grondslag van den wede
sident
men.
Minister-president Udrzal heeft den beiden
Groot-Dultschen ministers Stlna en Czech
toezegging gedaan, dat eventueele verdere
anti-Dultsche excessen op meedoogenlooze
wüze zouden worden onderdrukt.
De Minister van Buitenlandsche
Zaken, Mr. Beelaerts van Blokland is na een
drieweekse!) verblijf in Genève in ons land
teruggekeerd.
Onze Romeinsche correspondent schrijft:
Blükens een officieele mededeeling der na
tionale kas voor sociale verzekeringen, is in
Italië het aantal wcrklooeen in het tüdvak
Tan 31 Juli tot 31 Augustus met ongeveer
10 pet. toegenomen: het steeg namelük van
342.093 tot 375.548
De fascistische arbeidswet eischt. als be
kend, dat men ten minste twee maanden
werkloos is, alvorens men kan worden inge
schreven Dit beduidt dus. dat de stüging
van 33.455 werkloozen eigenlük plaats had
tusachen 30 April en 31 Mei van dit jaar;
wat aan de gepubliceerde cüfers een veel
grootere beteekenis geeft, omdat in dien tüd
de behoefte, welke er bü den landbouw en
daaraan verwante vakken aan hulpkrachten
bestaat, de werkloosheid belangrijk pleegt te
verminderen, In de laatste twee jaren ver
minderde het werklooaenheir in Mei en Juni
igspectievelük met 90 en 130 duizend een
heden. Dat men in dit tüdvak een vermeer
dering boeken moest, was nog niet voorge
komen. 1
Het Industrieele Noord-Italië wordt het
zwaarst getroffen met ongeveer 250.000 werk-
loozen Zuid-Tlrol. waar de land- en wün-
boow overheeracht, neemt met slechts 4.314
aan dit cüfcr deel.
Midden-Italië dat zich voornamelük toe
legt op de graan- en olie-productie, heeft
minder dan 60 duizend werklooaen; zonder
Tmcane en Napels, waar vrij veel industrie
M sUs maar ruim 20 duizend.
Zuid-Italië en de eilanden komen aan
ongeveer 60 duizend werkloozen. waaraan
vooral de münbouw schuldig is. Basilicata,
bijvoorbeeld, dat zich alleen met graan en
wün bezighoudt, heeft slechts 324 werkloo
zen.
Ofschoon ruim 30 pet. der Italianen bü
den landbouw werkzaam zün en minder dan
5 pet. In de industrie, draagt de industrie
nog meer bü tot het werklooeencüfer dan
de landbouw.
Een der oorzaken van de werkloosheids-
vermeerdering is ongetwüfeld gelegen in de
minder gunstige uitkomsten van den land
bouw. Weliswaar is 1930 geen slecht jaar,
maar de oogst der voornaamste voortbreng
selen van den Italiaanschen bodem, graan en
wün. bleef, volgens de voorloopige schattin
gen. met 20 en 35 pet. beneden dien van 1929.
Voorts werd de industrie zwaar getroffen,
doordat de protectionistische politiek der
fascistische regeering tn het buitenland we-
derkeerige maatregelen uitlokte, terwül de
heerschende duurte en de veel te hooge be-
laatingen het Italiaansche volk zoodanig
verarmen, dat de industrie wel gedwongen
is om in het buitenland een afzetgebied te
zoeken.
De voornaamste oorzaak welke ook di
rect op de stüging van t werklooeencüfer in
werkte is evenwel de gedwongen stopzet-
ting der openbare werken
Sinds het fascisme in 1922 aan het bewind
kwam, gaf het ruim 12 milliard uit voor den
aanleg van wegen en kanalen, voor den bouw
vwi tunnels en scholen, voor de droogleg
ging van moerassen en de bevioeiing van
waterarme streken. Deze opvoering der
„efftcienza" van het land heeft langen tüd
tusschen de 150 en 200 duizend arbeiders
aan den gang gehouden!
Toen echter in het begin van >lit jaar
de vlootconferentie, althans voor wat Italië
betreft, mislukte, antwoordde Mussolini
daar door in den loop van één enkelen Zon
dagmorgen vier kruisers van stapel te laten
loopen en oogenblikkelijk het op stapel zet
ten van 22 kruisers, torpedojagers en onder-
aeebooten te gelasten. Dezen slag verdroeg de
toch ai niet zeer sterke fascistische schat
kist niet, en de eerste 600 millioen welke
contant betaald moesten worden, konden al
leen gevonden worden bü de dadelüke stop
zetting der openbare werken. Men heeft de
domheid het woord is toch niet te sterk?
-- begaan om dit werkelük te doen ook.
Deze stopzetting zou geleidelük gaan. De
apenbare werken, die door verlating in puin
konden vallen of gevaar opleverden, dat al
het reeds gedane werk verloren zou gaan,
mochten worden voltooid. Zoo ook de wer
ken, welke voor 80 pet. of meer gereed wa
ren. Nieuw begonnen of afgemaakt moch
ten voorts alleen die werken worden, welke
een dadelüke nuttlfce opbrengst van 100 pet.
garandeerden
Deze maatregel trad in werking op 5 Mei
en, zooals we boven zagen, was het werk-
loozencüfer 31 Mei reeds met ruim 33 dui-
eend vermeerderd, ondanks dat er bü den
landbouw zü het minder dan gewoonlük
behoefte aan arbeidskrachten was.
Ofschoon dienaangaande nog geen cülërs
bekend zün, staat het natuurlük vast, dat
de toestand in Juni en later nog benepener
geworden Is. En de veronderstelling is gewet
tigd, dat de crisis zich heelt toegespitst tot
een catastroof: de genomen maatregelen Im
mers wijzen in deze richting.
Vrijwel plotseling is last gegeven, dat alle
gemeenten van Italië dadelük zoo veel mo
gelük openbare werken moeten aanvangen
Er moet desnoods dag en nacht gewerkt
worden en zoo veel mogelük arbeiders moe
ten worden aangesteld, om met hetgeen tot
Met groote koppen en een opvallende op
maak publlceeren de Amerikaansche bladen
van het Htearst-concero een artikel iwn den
leider der Duitsche natlonaal-sociallstische
partü, Adolf Hitler. Het artikel begint met
de woorden: „Laat de wereld zich niet be
driegen. Dultschland wordt óf weer een vrije
natie, óf het wanhoopt aan de toekomst en
wordt In de lokkende armen van het Bols
jewisme gedreven. Dit is geen frase,
bedreiging, geen voorspelling, doch
het constateeren van een feit.”
Het artikel betoogt dan verder, dat de
verantwoordelükheid hiervoor ligt bü de
staten, die Dultschland de «mmogelüke vre
desvoorwaarden en de ondragelüke lasten
hebben opgedwongen. De uitslag van de
Rüksdagverkiezingen noemt Hitler een sig
naal voor de naderende opstandigheid der
Duitsche ziel. Dultschland bevindt zich in
een koortstoestand en de koorts zal nood-
zakelükerwüs moeten stügen. Het Verdrag
van Versailles heeft Dultschland onderworpen
aan een domme en lompe operatie, en de
patiënt verkeert thans in een gevaarlüken
staat van bloedvergiftiging. Genezing kan
slechts plaats vinden wanneer de wonden
weer geopend en de eigenlijke oorzaken van
de ziekte weggenomen worden. Het volk
heeft zün geloof aan beloften en zün ver
trouwen in de oude politieke leiders der par
tijen verloren. De nationaal-socialisten
etachen herziening van het Verdrag van
Versailles en van het Young-plan en terug
gave van den Poolschen Corridor. Ook de
leugen betreffende de schuldvraag moet te
ruggenomen worden. Wanneer Dultschland
dan toch lijden moet, dan is het beter dat
men dit lijden thans reeds bewust op zich
neemt, dan dat men vele generaties nog
laat lijden onder een ja, terwül het lüdeh
onder een krachtig neen zeker korter zou
zün. Hitler kondigt thans tevens aan. dat
de nationaal-socialistische partij binnen eeni
ge maanden over een zeer groot aantal hel
pers zal beschikken. Thans beschikt hij nog
niet over een aan de behoeften voldoend
persorgaan.
De republikeinen trachten het steeds ster
ker wordende gevoel van verontwaardiging
bü het volk te onderdrukken. Maar de slag,
die deze partüen bü de afgeloopen verkie
zingen gekregen hebben, is nog niets, ver
geleken bü den slag, die hun nog tc «-ach
ten staat.
Hitler geeft als zün overtuiging te kennen,
dat op z’n laatst binnen anderhalf jaar nieu
we verkiezingen zullen plaatsvinden.
Hü verwacht dan wederom een geweldige
toeneming van het aantal nationaal-socialis
tische stemmen, zoodat men niet zün toe
vlucht tot gewelddadige maatregelen zal be
hoeven te nemen om de macht in en over
de regeering in handen te krügen. .Anderen
mogen misschien geweld gebruiken om ons
het overnemen van de macht te beletten"
schrijft Hitler jnaar wü denken aan geen
Putsch. De verkiezingen hebben ons den weg
naar de macht gewezen."
Hitler verweert zich verder tegen bet ver
wijt, atheïst en vüand van het bezit te zün.
Het nationaal-socialisrae heeft niets uit
staande met bet Marxisme, aangezien het
de waarde van de indlvidueele persoonlük-
heid erkent.
Tenslotte wüst Hitler er op, dat Europa
Gisteravond heeft mü het toeval, of 'le
ver de Goddelüke Providentie, in kennis ge
bracht met uw Boontje, toen hü in onze stad
rondliep en zekeren Dominum (Heer) Vo
dropp zocht Na ik vernomen heb, dat bo
vengenoemde Vodrop gestorven is, zou tk
uwe Genade in alle nederigheid en meest
verschuldigde achting willen verzoeken aan
mü in plaats van aan genoemden heer uw
aoontje voor eenige weken, tot aan de ge-
indifferen11st, voor wien alle godsdiensten
dezelfde waarde hebben. Hü zal misschien ja
zeggen, als uw brief hem in een goede luim
aantreft.”
Terwül zü nog spraken, klonken bul
ten in de gang haastige stappen, en men
hoorde een heldere lachende stem.
„Het kind! riep Weisaenbach bewogen.
„Roep het bü mü, broeder!”
„Zooals U belieft" sprak de monnik. Hü
verliet de spreekkamer en kwam weinige
oogenblikken later met den kleinen Mac
Endoll en den secretaris terug.
„Ziedaar ventje,” zeide hü binnentredend
tot het kind en vatte het daarbü zacht onder
de kin. „Daar is een oom van U gekomen,
die wil U zien. Een bloedverwant van me
vrouw uw moeder.”
Het kind nam zün hoed af. schudde zün
lokken naar achter en liep onbeschroomd op
den vreemden heer toe.
„Hoe heet ge. oom?' vroeg het.
„Wolf Von Weisaenbach."
't Kind bezon zich een paar oogenblikken.
„O. die!” riep het dan terwül het den rid
der zün kleine hand aanbood, „züt gü niet
degene die met oom Adolf geschaakt hebt
op t slot ’t »K* grootvaders slcA.”
.Xinden," hielp hem de ridder.
„Ja," ging het kind verder. „Gü en oom
Adoif hebben geschaakt, an müne mama
heeft onderwijl het groote dikke Slavische
boek bekeken, en mijn vader heeft haar de
platen verklaard.’
De Spaansche politie heeft kolo
nel Macia in handen der Fransche politie
overgegeven.
„Ik ben leeraar aan het gymnasium te
Kremsmünster, daarheen zou ik den knaap
willen brengen.”
w„Gü züt van Kremsmünster? Dat gesticht
heeft een goeden naam. Maar Straszer. de
abt moet een ketterhamer wezen?"
..Mün lief jongske zal bü niet hameren!”
riep Meinrad met een vastbeslotenheid, die
den schuchteren man opvallend vreemd
stond. „Denk toch eens, heer, aan Ingolstadt,
waar de paters Jesuïeten het gymnasium be
sturen; daar studeeren reeds vele kinderen
van evangelische heeren; zü kwamen er
evangelisch en gingen weer evangelisch
heen.”
Welsrenbach glimlachte.
„Goede heer! Goede, beste heer! Gü st**t
het toe?
„Ik heb hier niets toe te staan. Schrijf
Ban den vader.”
.Aal hü het toestaan?”
«X Is mogelük. Oprecht gesproken, ik zou
*wt nooit toegeven, want van pausdom en
■wnnfken heb ik een innigen afschuw. Maar
W i» Biet evangelisch zooals k. HÜ is een
I.20'
10.00 Berichten
io.15 Lezine 10.35 Berichten 10.45
12.20 Dansmuziek.
PARIJS. „RADIO-PARIS”, i?»5 M.
12.502.20 Gramofoonpl. 4-05 Orkest-
concert en soh 8.20 Concert. Orkest en
solisten 9-°5 ..Mefistofele" van Boito.
Orkest en solisten.
LANGENBERG, 473 M. 7-25—7-5°
Gramofoonpl. 10.3512.10 Gramofoonpl.
12.30 Gramofoonpl 1-252-5° Orkest-
concert 5.506.50 Orkestconcert
8.209.05 Gramofoonpl. 9.05 ..Revo-
lutionshochzeit”. Tooneelspel in 3 bedrijven
van S. Michaelis.
KALUNDBORG. 1153 M. 12.20—
3.20 Orkeslconcert 3.005.20 Orkest
concert en declamatie 5.20—5.50 Kinder-
uurtje 8.208.50 „Den Forvandlede
Brudgom”. Klucht in 1 bedrijf van L.
Holberg 8.50-^9.10 Orkestconcert
9.10—10.10 Declamatie 10.3011.30
Kamermuziek 11.3012.50 Dansmuziek.
BRUSSEL, 508.5 M. 5.20 Trio-con
cert 6.50 GramofoonpL 8.35 Orkest
concert. Zang.
ZEESEN. 1635 M. 6.057.20 Be
richten 7.207.50 Gramofoonpl. io.zq.
12.20 Lezingen 12-20—1.15 Gramotoon-
pl 1.152.20 Berichten 2.20a.yoit
Gramofoonpl. 2.50—4.50 Lezingen
4.505.50 Concert 5.50—820 Lezingen
8.20 Concert. Koor, Orkest en solisten
10.30 Berichten
Cammanialen tegen aaciaMaten
De communisten, die op het Wenzelpleln
een betooging wilden houden, maar door de
politie werden verdreven, trokken daarop
naar het soc.-dem- volkshuis, waar zü tumult
begonnen te maken. De in het gebouw aan
wezige arbeiders deden een aanval op de
communisten. De politie greep in en her
stelde de orde, waarop de communisten af
trokken.
DINSDAG 30 SEPTEMBER
HUIZEN, 298 M. Na 6 uur 1071 M.
Uitsl. K R.O -uitz.
foon 11.30—n-OO Godsdienstig half
uurtje 13.001.30 Concert door het
K.R.O.-Trio 1.30—3XX> Gramofooui
2,oo3.00 Vrouwenuurtie 3-°°
Kniples 5.00—5.45 Gramofoon 5-4?
6.00 Sportkwaruertje 6.00—o 30 Lezing
over de Katholieke Kerk en de beschaving,
door Pater v. d. Borne 6 307-20 Concert
door het K.R.O -Orkest 7-20 Praatje over
den K.R.O., door Past Ribbergh 7-?®—
9.00 Radio-revue de bonte radiowereld
9.00 Vlaamsche sympathie voor K K-W.
9.10 Schlager door het Salon-orkest 9.30
Nieuwsber 9-40 Lezing over Radio en
Kunst 9.50 Vrooiijke muziek door Lusten-
houwer’s Künstler-ensemble 10.20 Pater
Borr. de Greeve. over Kath. belangen bij
de radio 10.30 Het Hum. Utrechtsch
mannen-ensemble 11-3° Concert door het
K.R.O.-sextet 11.55 Slotwoord door Past.
P'hILVERSUM, 1875 M. Uitsl. A.V.R.O.-
uitz. 8.019.45 Gramofoonpl. 10.01
10.15 Morgenwijding 10.20 124»
Concert. A.V.RO. Kwintet i2.t5—2-on
Concert door het orkest van het Atr»-
Theater te Den Haag. Zang door Sophie
Both-Haas 2.00a.30 Voor de vrouw
3.003.30 Gramofoonpl. 3-304-3.0 Con
cert Thea Diepenbrock, piano, Willy de
Beus-Willemse, zang, Sal. Dwinger, viool
4.30—5.00 Piano-Studiemuziek door Ego.
Veen en Louis Schmidt 5.00—5.30
Radio-Kinder koorzang 5 -3°7-J5 Con
cert. Haagsch Harmonie Orkest 7.15
7.45 Radio-Volk* Universiteit. Spreker
Willem Andnessen Onderwerp Chopin.
Aan een vleugel: Willem Andnessen 8.01
8.45 Lucntige liedjes, duetten en samen
zangen. Ant. van Dijk, Dim van Maarle.
Paul Collin Henr. Koekoek 8.459-3®
Concert Concertgebouw-kwartet 9-3°
11.00 A.V.R.O-Opera uitzending. Helëne
Cals. Betty v. d. Bosch-Schmidt. Aart
Gremmé. Henk Visktl. J. Ph Caro, W.
Ravelli het versterkte Omroeporkest
ii.0012.00 Gramofoonpl.
DA VENTRY. 15544 M. 10.35 Mor
genwijding 11.05 Lezing 12.20 Concert.
M. Bissen.,alt. R. Hawkins .tenor —12.50
Orgelspel door E. O'Henry 120 Orkest
concert 2.20 Televisie 2.35 Berichten
2.30 Uitz. voor scholen 4-5° Orkest
concert 5.35 Kinderuurtje 6.20 Lezing
6-35 Berichten 7.00 Orgelspel door
E. D’Evry -’.20 Lezing 7-45 Lezing
8.05 Concert. Kwintet. E. Forst, ah _8.
Lezing 8 50 Vaudeville
12.30 Dansmuziek.
Uit Luneville wordt gemeld, dat in den
afgeloopen nacht het In het boech bü
Luneville gelegen munitie-depot tengevolge
van een hevige ontploffing, in de lucht is
gevlogen.
In het depot lagen o. a. 27.000 37 millme-
ter granaten opgeslagen.
Er schijnen geen dooden en gewonden te
zün.
De ontploffing geschiedde kort na midder
nacht. en veroorzaakte een paniek onder de
geschrokken bevolking van Lune-
de republikelnsche beweging in Spanje
thans een belangrüke factor is geworden
waarmee terdege rekening dient gehouden
te worden. De autc iteiten hadden belang
rüke veiligheidsmaatregelen getroffen. Bul
ten de arena waren machinegeweren in stel
ling gebracht en in de hoofdstraten patrouil
leerde een versterkte politiemacht, terwül de
burgerwacht in de züstrtiten was gereed ge
houden.
De vierde commissie heeft afgehandeld het
rapport van de commissie van reorganisatie
van het volkenbonds-secretariaat met 30
tegen 4 stemmen, die van Dultschland, Italië.
Hongarüe en Cuba.
De commt'Sie heeft besloten, dat de opper
ste leiding van het secretariaat geheel onder
de verantwoordelükheid van den secretaris
generaal zal moeten blüven zonder dat een
adviseerend college van de ondersecretarissen
gener aal door hem moet worden geraad
pleegd.
Een ondercommissie werd benoemd,
hierover tot overeenstemming te komen.
stand gekomen is, zoo luisterrijk mogelük
den XXVHIen October gedenkfeest van
den Marsch op Rome, waarbü de fascistische
autoriteiten de gereed gekomen „werken
van het regime" plegen in te wüden
te kunnen vieren Een dubbel doel dus:
werkverschaffing enreclame!
Mussolini heeft te Rome het voorbeeld
gegeven door twee dagen lang alle bouw
werken, nieuwe wegen en fabrieken te be
zoeken. de arbeiders toe te spreken en hun
te beloven, dat de fascistische regeering
waakzaam blüft.
Het ministerie van openbare werken heeft,
het statelük voorbeeld aan de gemeenten
gegeven door zoo veel nlogelük de onlangs
ontslagen arbeiders weer te werk te stel
len.
300 millioen van de 600. welke men door
de stopzetting hoopte uit te sparen, zün al
weer vergeven.
En aller oogen zün nu gericht op Genève.
waar de Fransche en Italiaansche deskun
digen de voorwaarden van een eventueel
accoord betreffende de vloot bespreken.
Frankrük heeft toegestemd om zün vloot
niet uit te breiden gedurende de onderban-
delingen. onder voorwaarde, dat Italië het
zelfde deed. Zoodoende heeft men de 600
millioen der openbare werken nog in zün
bezit.
Maar wanneer die onderhandelingen mis
lukken.»....? Hopen we er het beste van.
Want zün idéé fixe gelükc sterkte van
de Italiaansche en de Fransche oorlogsvloot,
geeft Mussolini tóch niet op.
venster gegaan was. zün voorhoofd tegen 4-
glasruiten drukte en stil nadacht.
„Wilt ge werkelük?" vroeg hü zacht
„Doe u zelven geen geweld aan! Inderdaad,
kindje, wilt ge me blü maken en bü me
blüven? Mag ik uw vader schrijven, dat n‘j
u vüftlen, twintig weken bü ons laat?"
„Schrijf vüftlen weken!” zei ’t kind sn.'l
ademend. „Maar doe ook mün barteliiks
groeten, en schrijf, «lat mün vader niet ver-
geten moet mü af te halen, wanneer müne
mama weer gezond is.”
Spoedig na den maaltüd. tegen één uur.
ging Valentlni ten tweede male met den
knaap uit. Hü was van plan dienzelfden
dag te vertrekken en wilde zün Slgnonrc
eerst nog een weinig ontspanning ver
schaffen.
Pater Meinrad stelde ondertusschen met
veel üver en inspanning den brief aan vrij
heer Mac Endoll op, welke luidde als volgt:
veel krachtiger optrad dan den vorigen dag
de politie, welker falen onderwerp van dis
cussie In den huldigen ministerraad was.
waarbü ook het ontslag van den politie-pre-
Dolejsch in overweging werd geno-
hem de
China verzekerd.
Tsjang Hsoe Liang heeft hierop
woerd dat hü het Aanvaarden van dezen
post afhankelük stelde van de hem te ver-
leenen bevoegdheid om in Noord China
geen organisaties der Chineesche Nationale
Partü te dulden.
Engelsche politieke kringen is men
oordeel, dat de centrale regeering
maarschalk Tsjang dezen post heeft aan
geboden als belooning voor zün neutrali
teit in den strijd tusschen Noord en Zuid.
