J
xe
DE OVERVAL OP CURACAO
Voor de Huiskamer
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST
VAN JAN KLAASSÈN EN TRIJNTJE
PUNTJES OP DE FS
binnenlandsch nieuws
RECHTSZAKEN
het Hoo& Militair Gerechtshof
GEMENGD NIEUWS
Auto tegen een boom
De brief
Appelboomen in bloei
Het „vlhglncident” ie Amsterdam
FINANCIËN
Ned. Ind. Rubbercultuur
mm
De 3-Octoberfeesten
te Leiden
Een gemeenschappelijk vliegveld
voor Rotterdam en Den Haag
Veel belangstelling voor vele
feestelijkheden
Verhooglng van den accijns op
gedistilleerd
Brand In een radiocentrale te
Amsterdam
Kapitein A. F. Borren voor
de eendacht op gevestigd, dat de eigen zen-»
Rotterdam keert de overeenkomst goed
bln-
het niet
Vier gewonden
dit had gekund.
»»'-'? eviut
Baptiste heb opg<
ié zeker omgevalli
>Jui
Een venoekschrift aan de Tweede kamer
ze
De kwestie In een nieuw stadium.
De
van
t
8
ndt naar voren gebracht, dat
van de regeering aelfa geen
Mm om eenlg overleg in deze
|n geheel georganlseerden Ge-
leerpliohtlg is, b<j de school met haar flets
en vlaggetje. Wederom werd de toegang ge-
op
Toch kon
2 water in
i t
Bij den aanvang van de behandeling is er
vrij veel belangstelling.
Nadat kap. Borren Is binnengeleid, woe
den eerst cpgeroepen de getuigen A. Hoor
weg, A. H. Bennewltz en J. O. de Ridder;
de laatste wordt als deskundige beeedlgd.
Een gezelschap officieren van de Hoogere
Krijgsschool, dat een excursie maakt door het
land. is. doordat de chauffeur het stuur
kwijtraakte, bij Leens met den auto tegen
een boom gebotst. De chauffeur en twee of
ficie ren, die binnen in den auto zaten, kregen
niet ernstige verwondingen. Een officier/ die
naast den chauffeur gezeten was, sloeg met
het hoofd door de voorruit, waardoor hij ern
stig aan den neus werd gekwetst. Na eerst
te Leens verbonden te zijn, is deze officier,
kapitein Von Frytag Drabbe. naar Groningen
overgebracht, waar hij op advies van den
waamemenden Chef van den Mil Geneeskun
digen Dienst in het Academisch Ziekenhuis
Is opgenomen.
dit maar naar rijn pijpen
schaap loopt den laatetgp^
Interessant zou het
beide partners staan tegenover „Prins Avro".
Minister vaa Koloniën overtuigd
den ernst van den toestand
■ptiste, een jongen van
het kind was speelsch
goed terecht met
ndien begreep hij niets
gedicteerd werd en hij
zinnen soms leelijk door elkaar.
T een
BU gelegenheid van het eerste lustrum van
den K. R. O. heeft pastoor Perquln In een
aan „De Maasbode” toegestaan Interview er
Toen de minister van Waterstaat bil het
gemeentebestuur van Rotterdam aandrong op
het tot stand brengen van een gemeenschap
pelijk vliegveld voor Rotterdam en Den
Haag, heeft de Rotterdamsche raad in 1928
uitgesproken, dat hij meende, dat Waalhaven
behoorde te worden gehandhaafd doch dat.
Indien de door Rotterdam voor het vliegveld
gedane uitgaven zouden worden vergoed, Rot
terdam bereid zou zijn mede te werken aan
de .outand«.omlng van een gemeenschappe
lijk vliegveld.
Het uit te keeren bedrag werd per 1 Jan. Tl
op f 1.900.000 gefixeerd en op 1 Jan. 1931
zou dat opgeioopen zijn tot t 2.107.000.
De bood chappers die door den raad naar
Den Haag gezonden zijn, hebben daar de
mededeeling ontvangen dat Rotterdam te veel
eischt.
De vordering is teruggebracht tot f 1285.300
doordat de aanleg van een weg langs de
Waalhaven, de kosten van het egahseeren
tr het terrein en de rente van het ter ver
krijging van den grond in het vliegveld ge
stoken kapitaal uit de rekening worden ver
wijderd.
De op te richten N.V. voor de exploitatie
van het vliegveld zal reeds op 1 Januari
de exploitatie van Waalhaven op zich ne
men.
De r'eate voor het nieuwe vliegveld (ten
Z. van Delft) Is gekozen, alleen de opper
vlakte is nog niet vastgesteld.
Gisteren heeft de Rotterdamsche Gemeen
teraad zich met dit voorstel vereenlgd.
de Kamer
waarin na*
werp tot vg
djstllleerd, 4
ken, dat iri
reeds tharH
voosgesteldj
Als grief*
van de riw
poging is g>
met den in
distilleerdhandel te plegen, waarbij uitvoerig
de noodzakelijkheid van het naar het inzicht
van adressante gewenschte overleg met de
zen handel wordt betoogd. Daarbij laat meh
tevens in het bijzonder het licht vallen op
den smokkelhandel, die bij verhooglng van
den accijns weer zal opleven.
Ten slotte meent de Inzendster van het
verzoekschrift het ten zeerste en ten sterk
ste te moeten betreuren dat waar, mede in
het algemeen sociaal belang, door haar zeer
omvangrijke werkzaamheden de toestand van
orde en rust in deze nog altijd moeilijke
branche was ingetreden en de ook van ge
zaghebbende zijde gevreesde chaos, in Maart
1929 werd voorkomen, thans nauwelijks weer
wordt Ingegrepen op gevaar af dat hetgeen
de laatste twee jaar met zorg en moeite is
tot stand gekomen, wordt oftdermijnd.
Het is op deze gronden dat met den mees
ten drang op verwerping van het wetsont
werp wordt aangedrongen.
Gisterenavond te ruim half acht ontdekte
te Amsterdam een voorbijganger, dat uit de
zolderverdieping van het hoekhuis, Lutma-
straat 53 en de 2e Jan van de Helstetraat
plotseling een vlam sloeg. Oogenblikkelijk
belde hij aan bet huls aan, waarvan nog
geen der bewonen het gevaar, dat
hun boven het hoofd hing, bemerkt had. De
brand bleek te woeden op een zolder, welks
In gebruik was bij den beer de Greef. exploi
tant van de radio-centrale Amsterdam-Zuid.
De heer de Graaf bewoont de eerste en
tweede verdieping van het huls. Op de twee-
de verdieping staat het apparaat voor de ra-
dio-dlstrlbutie. De vierde, de zolderverdie
ping. werd gebruikt als werkplaats en als
bergplaats van huishoudeHJken rommel.
Toen de brandweer met 3 motorspuiten,
een ladderwagen en een manschappenwagen
arriveerde, sloegen meterslange vlammen uit
de zoldervensters. Hoofdbrandmeester Bru
net de Rochebrune, die de leiding had, liet
de ladder uitschuiven. De brandwacht, die
met een straal hierop geposteerd werd, moest
eveneens wegens het fel uitslaande vuur
een behoorlijken afstand blijven. 1
met dezen straal van bovenaf Hink
de vlammen worden geworpen.
Een tweede slang werd uitgelegd over het
trapportaal en zoo werd het vuur van twee
kanten in den hoek, waarin het woedde, te
ruggedrongen.
Het verder** blusschingswerk was maar een
peulschilletje. Om acht uur hadden de vlam
men het tegen haar vijand opgegeven.
De brandweer is echter nog geruimen tijd
bezig geweest met het zoeken naar de oor
zaak. Men beweerde, dat 's middag» een
jongen op der selder aan het werk is ge
weest. zoodat men geneigd zou'zijn te den
ken aan lucifers, of een achteloos weggewor
pen eindje sigaret. Van andere zijde werd
evenwel ontkend, dat er iemand op zolder
was geweest.
De schade is niet zeer groot. Beddegoed en
ander huisraad is verbrand. De waterschade
voor de benedenburen is echter aanzienlijk.
ouder en het schrijven viel haar hoe langer
*--- f*
juffrouw Vavin de hulp in
i een leerling van Baj
dorpsschool. Maar 1
‘on nog niet zoo
inkt. Bovendien
van hetgeen hem i
haalde de l
Maar toch ontving hij voor eiken brief
Te Oud-Gastel (N.-Br.) doet zich het son-
derlinge geval voor dat in verschillende tui
nen de appelboomen weer in vollen bloei
staan.
ingesteld, voor <L i
schade, welke wordt toegetjracht.
Gistermorgen kwam bet meisje, dat op
2 Februari 1931 dertien jaar wordt, dus nog
stuiver.
Spoedig kreeg moeder Vavin genoeg van
deze wijze van brieven schrijven. Er rijpte
een gedachte bij haar, waaraan zij gevolg gaf.
En toen sloot zij zich op en bekommerde
Mr. de Vrieae aal thans een klacht in
dienen bjj den wethouder van Onderwijs
en zoo noodig óf bet hoofd der school óf
de gemeente Amsterdam in rechten dag
vaarden.
iets mogelijk was. want
maatregelen genomen.”
Verdachte: „Ik heb niet gedacht, dat het
mogelijk was. dat Ik werd overvallen zon
der eenige waarschuwing.”
Pres.: „U had aan de gehuwde militairen
munitie en geweren mee kunnen geven. Het
zou ook mogeljjk geweest zijn uit de wer
kers in het fort een piket samen te stel
len. Waar u mitrailleurs en munitie had,
had u kunnen zorgen, dat een mitrailleur
schietklaar stond.”
Verdachte erkent, dat
l der van den K. R. O. moest worden opge-
I richt, omdat de heeren van de A.V.R.O. (toen
I H. D. O.) liever stilzwijgen uitzonden dan
aan den K. R. O. een avond op Hilversum
af te staan. Het is goed, dat dergelijke feiten
niet uit het geheugen verdwijnen, schrijft de
I „Gelderlander” en het blad herinnert er dan
aan:
Aanvankelijk was er een stichting Hijvev-
t sumsche Draadlooze Omroep (H. D. O.) ge-
f heeten, waarvan het orgaan (De Radio-
Lulstergids) werd uitgegeven door het Han-
delsblad-concern, in welks dienst de redac-
f teur Vogt stond. Toen dit orgaan aanzlen-
lijke winsten voor het „Handelsblad” begon
I af te werpen, voelde „De Telegraaf” zich niet
wel te moedt en vestigde zij Vogt's aandacht
f op het feit, dat „De' Radio-Luistergids” het
I „Handelsblad" jaarlijks een fortuin opbracht.
I Aangezien de stichting H. D. O. zoolang zij
I bestond aan het „Handelsblad” als uitgever
vastzat, besloten de heeren de H. D. O-
F stichting te ontbinden en te vervangen door
F een A. N. R. O.-stichting, ten einde het con-
I tract met het „Handelsblad” tot een „auto-
E matisch” einde te brengen. Het geheele stlch-
I tingskapltaai van den A. N. R. O. ontving de
I heer Vogt uit de handen van den heer Hol-
f dert! De omroep zou door los te worden van
het „Handelsblad” voortaan zelf de winst
I van zjjn orgaan toucheeren, echter niet dan
f nadat een cijns was betaald aan het com-
mercleel vernuft. De exploitatie zou daarom
I loopen over een N. V. „De Radlo-Omroep",
I die zeer loonende tantièmes aan directie en
f commissarissen (Vogt ca.) ultkeeren zou.
Het restant der exploitatiewinst zou toe-
I vloeien aan den A. N. R.’ O., bezitter der
aandeelen van de N.V. „De Radlo-Omroep”.
Gezien de onervarenheid der N.V. „De Radlo-
I Omroep” op ultgeversgebled, pachtte „De Te-
I legraaf" voor een som van een mlllloen gul
den de exploitatie van het orgaan ever een
periode van vijf Jaar. Dat „De Telegraaf"
zich bij het contract representeeren liet door
een N.V. „De Eenheid", waarvan alle aandee
len in handen der firma Holden zijn, is hier
naast van secundair belang.
Dank zjj het feit, dat minister Van der
Vegte de uitwisseling van programma's ver-
pllchtend stelde, kon het „Handelsblad” met
I zjjn „Radio-Luistergids" blijven verschijnen.
Doch zelfs met de verplichte uitwisseling
der programma's kon het „Handelsblad" geen
F succesvollen strijd voeren tegen „De Aether-
i bode” van de Vogt-Telegraafgroep. die door
een scherpen prijzenoorlog de abonnees liet
overloopen.
Minister Van der Vegte slaagde er na eenl-
gen tijd In het „Handelsbladzijn neder
laag te doen accepteeren en dit achtens-
waardige blad een radlo-huwelijk te doen
sluiten met de „Telegraaf”, waarbij het zijn
r orgaan prijs gaf.
„Aetherbode” en „Radio-Luistergids" zjjn
gecombineerd tot „De Radiobode” van thans.
A.N.RO. en N.O.V fuslonneerden tot de
A.VA.O., waaruit verleden jaar de NOV..
I elementen met Inbegrip van oud-mlnlster
Westerveld werden weggewerkt.
„Telegraaf" en .Handelsblad” deelen thans
samen de drukkerswinst op de .JRadiobode"
Dat ,De Telegraaf’ meer aan de „Radlo-
bode” verdienen zou dan „Het Handelsblad”,
achten wjj onwaarschijnlijk. „De Telegraaf"
gunt het „Handelsblad* teat .een kluifje, mits
----,.„.n danst
ktstaÜMfl zoo zoetjes....
st rijn te weten, hoe de
rvMov- r>vina Awr»”,
Zijn wij wel Ingelicht, dan wordt dit tijd
schrift gedrukt bij de N.V. „Drukkerij .JQ-
sevier". die het eigendom is van den heer
Holdert Dit sluit natuurlijk geenszins winst
participatie van het „Handelsblad" uit.
.Waarom de heer Vogt echter den naam van
den drukker zorgvuldig verzwijgt es In de
.Radlobode slechts van een drukker N. V.
X. spreekt, is voorlooplg een raadsesl.
Zouden er onder den A.VR O.-aanhang
wellicht drukkers zijn, die het niet zoo ge
heel begrijpelijk vinden, dat Holdert het mo
nopolie heeft van de vette A-VJLO.-druk-
erdersf
Gisteren werd het Nederlandsch Rubber
Comité door den Minister van Koloniën in
particuliere audiëntie ontvangen ter be
spreking van de hoogst moeilijke positie,
waarin de rubbercultuur zich bevindt.
Bij die bespreking is gebleken, dat de re
geering het hachelijke van den toestand ten
volle Inziet en bereid is het rubbervraag-
stuk In al zjjn onderdeden in nadere be
schouwing te nemen en de mogelijkheid te
overwegen van maatregelen, die tot verbe
tering van den toestand kunnen lelden.
De minister is voornemens ter zake met
dan gouverpeur-generaal van Nederlandach-
Indlè tn overleg te treden.
zich weinig meer om haar huishouding.
De buren traden haar huisje binnen en
zagen er den chaos. Zij riepen de oude
vrouw, maar antwoord kregen ze niet.
Eensklaps zagen ze haar met fier opgeheven
hoofd en een schittering in haar oude oogen
de deur uitgaan.
«Waar heb je toch gezeten, vrouw Vavin t"
vroeg men.
„Wel, ik was in mijn kamer,” was het
antwoord.
Niemand begreep er* iets van.
„Die arme juffrouw Vavin is niet wel bij
het hoofd geworden,” fluisterde de lieden in
het dorp elkaar toe.
De eerste getwigen-verklarinren
Getuige De Ridder, voorganger van kapt.
Borren verklaart dat de taak van den
commandant was orde en rustverstoring te
voorkomen. Over de mogelijkheid van een
overval is wel eens vaag gesproken.
President: Was onder uw commando zulk
een overval ook mogelük geweest?”
Getuige: „Zoon overval had toen ook kun
nen slagen.”
President: „Maar u had toch maatregelen
genomen. De poort werd toch 's avonds ge
sloten?”
Getuige: „De poort werd gesloten en een
klein poortje bleef open, waardoor een over-
val echter niet ónmogelijk was. Zoolang de
poort open was. was er een gewapende macht
van normaal zes man. Een piket was er bo
vendien."
President: „Waren er maatregelen getrof
fen. dat dit piket in geval van nood bijeenge
roepen kon worden?”
Getuige: „Ik geloof van niet.”
De adv. fiscaal waagt, waarom de mannen
buiten dienst geen uniformen droegen.
Verdachte vond het gewenscht, dat de men-
schen zich niet altijd politieman in dienst
voelden en achtte het niet gewenscht. dat de
mannen in uniform in café's en dergelijke
kwamen.
Getuige: „Er zijn enkele fouten begaan. Er
was geen alarm-order, zoodat een zeker per
centage gehuwden, dat bulten het fort woont,
niet op 't eerste zaètnent zou kunnen^ aAntre-
De'tweede getuigt»
P. J. I4i|er, vervolgens als ffëtulgè
jg0ioort Jvas ondatkap porren hoofd van de
repSerpte. HU veHtlaart dat de eerste troep,
40 50 menschen sterk, den aanval deed op
den hewusten avond, gewapend met revolvers,
messen en Mexicaansche legergeweren. Waar
de wapens vandaan zijn gekomen, heeft ge
tuige niet na kunnen gaan ook niet of het
militairen waren. Voorts is niet vastgesteld
kunnen worden, of het fort besplonneerd Is
geworden vóór den overval. Wel is een Vene-
zuelaan te voren op het fort geweest. Van
wat er gebeuren kon is de militaire politie
door de burgerpolitie nooit op de hoogte ge
bracht. Er was in het geheel geen samenwer
king. De verdachte elementen woonden allen
in Rlo Canarlo, waar de militairen geen toe
zicht hadden.
Pres.: „Is het daarom nooit in u opgeko
men, dat eer. aanval van die zijde mogelijk
was?”
Getuige: „Neen"
Pres, vraagt, of de omstandigheid, dat op
Rlo Canarlo niet door hem gecontroleerd kon
worden getuige niet op de gedachte had moe
ten brengen dat speciale maatregelen noodig
waren?
Getuige antwoordt, dat h(j geregeld voeling
had met den splonnagedienst van den Isla.
Er is hem echter van die zijde niets gemeld.
Pres.: „Er zjjn echter allerlei maatregelen,
die genomen hadden kunnen worden, achter
wege gebleven.”
Mr. Hagedoom: „Hoe was het gehalte van
de militaire menschen, die werden uitgezon
den?”
Getuige: „Slecht.”
Pres, vraagt getuige, of hij hier te maken
had met den oefentroep.
Getuige: „Neen, die stond onder leiding
van den brigade-commandant, den sergeant-
majoor.” Getuige zegt voorts, dat er van mi
litaire oefeningen niet veel kwam. De men
schen werden voor politie of brandweer ge
oefend.
De zitting wordt hierna geschorst tot twee
uur.
gen voor een goede alarm-order.'"
Verdachte was niet bekend, dat een der-
geljjke alarmorder er moest zijn. „Daarom
heb Ik niet anders gedaan dan een order
gegeven voor het naar de kazerne trekken
in geval dit noodig was.’” Verdachte heeft
getracht uit de menschen van de Petroleum
Maatschappij een burgerwacht te vormen,
doch de directie voelde er niets voor, om
dat de menschen ook buiten de terreinen
der Maatschappij gebruikt zouden kunnen
worden.
De pres, merkte op, dat met onder dat
personeel aanwezige reserve-offlcieren nim
mer contact was gezocht en constateert,
dat dus allerlei maatregelen nagelaten zijn,
die genomen hadden kunnen worden
„Waar Is het nu uit voortgekomen, dat
al deze maatregelen niet zijn genomen?”
De commlssle-Hoorweg antwoordt daarop
dat de heer Borren alles opofferde aan zjjn
politietaak, die hij voortreffelijk vervulde,
maar met verwaarlooelng van zjjn militaire
taak. Dat lijkt spreker een juiste conclusie
waarbij echter dient te worden opgemerkt
dat het ook voor de politie een eerste
verelschte was. dat het fort met de ver
dedigingsmiddelen behoorlijk bewaakt werd.
De verdediger mr. Rol and us Hagedoom
leest het reglement dienstvoorschriften voor
en merkt op, dat de voorschriften van kapi
tein Borren betreffende alarmeerlng daar
mee oveeenkomen.
Verdachte betoogt, dat hjj niet voldoende
manschappen had, niet voor zijn recherche-
en ook niet voor zijn vreemdeltnjen-dienst
De samenwerking met de burgerpolitie was
volgens verdachte, zeer slecht, hetgeen hij
grootendeels aan onbekwaamheid der bur
gerpolitie weet.
Advocaat-fiscaal: „U is commandant ge
weest, toen Urbina gevangen gezeten heeft.
Is het juist dat hij toen vrijheid van be
weging had?”
Verdachte: „Neen, hij mocht zich over
dag voor de kasemat op houden. Om zes
uur moest hij daar weer in Maar in het
fort liep hij niet vrij rond.”
De Centrale Vereeniglng voor den Godis-
tilleerdhandel, waarbij tien bonden en ver-
eenigingen zjjn aangesloten, heeft de Twee-
ep verzoekschrift doen toekomen
yaanleiding van het Wetsont-
mooging van den accijns op ge
ld verwondering wordt ultgespro-
F de pas doorgevoerde wijziging
wederom wetswijziging wordt
„Wacht maar, mijn jo ngen, tot ik zeif
mijn brieven kan schrijven,” dacht zij,
„dan zul je nog eens wat anders lezen
Zooals ik je alles zelf zou schrijven, kan ik
het een ander toch niet voorzeggen
„Maar moeder Vavin, je vingers zitten
vol inkt I”
„O, dat komt omdat ik het kastje van
- - -.eruimd het fleschje inkt
len.”
Eindelijk, na nefjen of tien maanden, waagde
zij het eigenhandig een brief aan haar zoon
te schrijven.
Hoe klopte haar hart Als zij nu maar
geen fouten maakte I Maar, daaraan moest
zij nu nier denken de hoofdzaak was, dat
zij nu niet meer van anderen afhankelijk was.
De eerste brief mislukte absoluut. Niet,
omdat zij de woorden niet goed spellen kon,
mlar het velletje papier was spoedig
weekt van tranen..wwjv» m. v
f<a eenigen tijd vrifarro' rfbhteMf teMéf
meester en zij begon BpriftdW. Nu deeri zich
echter de groote moeilijkheid voor> dK rij
een geheel anderen trant van vertellen mojst
volgen, dan zij gewend was, toen zij anderen
haar brieven dicteerde. Haar geheugen
liet haar geheel in den steek zij wist niet
meer, wat rij Baptiste eigenlijk te zeggen
had...... en er was toch zooveel, dat
zij haar kind wilde vertellen
Het kostte haar ontzettend veel moeite,
maar ten slotte had zij haar brief toch klaar
gekregen 1
Overlezen neen, dat was haar te mach
tig. Zij sloot hem in de enveloppe, die ze
met groote zorg had geadresseerd. Dat
adres alleen was al een heel werk geweest
Zd vertelde niemand iets van „haar”
brief tn, bijna dronken van vreugde en
ontroering, deed rij hem op de post.
Spoediger dan rij van Baptiste gewend was
kwam bet antwoord. Zij dacht, dat rij den
brief dit keer zelf zou kunnen lezen, maar
ze was veel te zenuwachtig en verzocht een
schooljongen haar den brief voor te lezen.
Deze luidde
„Lief, oud moedertje.
Ik schrijf u vlug terug, want u maakt me
werkelijk ongerust. Hebt u me dien mallen
brief gestuurd, die gedateerd is den aosten
van deze maand Nu herken ik u toch heusch
niet meer. Het lijkt me, dat iemand me heeft
willen overtuigen, dat u het goed maakt,
maar, het klinkt misschien vreemd, ik kan
het niet gelooven.
Tegelijk met dezen brief gaat er een brief
van mij naar den burgemeester om hem te
vragen, hoe het eigenlijk met u gesteld is.
Laat mij omgaand wat van u hooren, lieve
moeder 1
Hier gaat het niet erg goed kanongebulder
overal om ons heen. Goede berichten omtrent
u zullen mij weer wat geruststellen. Tusschen
twee haakjes wie heeft dien onmogelijken
brief voor u geschreven Vast niet juffrouw
Ploouin, want die schrijft zeer leesbaar.
Ik hoop maar nigt, dat het een van mijn
leerlingen is geweest
De pres.: „De commlssle-Hoorweg trekt de
conc’usie. dat het fort onbeeet was.”
Verdachte: „Voor een onverwacht
nentredenden vijand inderdaad
De pres.: Geeft u toe, dat de aanvallers
veertig vijftig man sterk waren?”
Verdachte: „De eerste colonne, ja”
Pres.; .Had u den Indruk, dat zij weinig
geweren hadden?”
Verdacht: ,JEr werd veel geschoten en ik
had den indruk, dat er ook met een snel-
vuunteweer werd geschoten."
Pres.: „U moet toegeven, dat in zeer kor
ten tijd de militairen overvallen werden en
dat de overval geslaagd is. De vraag is nu.
of bet niet aan uw schuld te wijten is, dat
deze overval kon slagen. Op die vraag komt
steeds het antwoord, dat aan de mogelijk
heid van zoo'n overval nooit is gedacht.
Maar dat is toch wel wonderlijk. Een mili
taire commandant moet toch op alles voor
bereid zijn zeker op het eiland als Cura
cao. waar volgens het rapport van ver
dachte zelfs 3000 Venezolanen waren, voor
het grootste deel revolutlonnairen en bo
vendien allerlei ongure elementen. Dat zou
een reden moeten zjjn om het fort, dat de
sleutel kon zijn voor een revolutie, te be
waken. U had ook zeer goed gevoeld, dat er
in April had u
Maar wat deed moeder Vavin Gewapend
met een schrift, een schrijfboekje uit de
eerste klas van de lagere school en pen en
inkt, was rij naar den zolder getrokken.
Nog nooit had rij een letter op papier gezet.
Maar rij had zoo dikwijls gezien hoe gemakke
lijk Baptiste vroeger de pen hanteerde en
rij herinnerde zich ook de wenken, die hij
altijd aan rijn leerlingen gaf, als ze gingen
schrijven.
De gedachte aan Baptiste gaf haar kracht
haar liefde voor hem deed haar met moei
zame hand, streepjes en letters zetten in
het nieuwe schrift. Langzamerhand kwamen
er heele zinnen. Het kostte de arme vrouw
heel wat inspanning, maar dat had rij gaarne
voor haar zoon over l
Niemand kwam haar storen op het plekje,
waar rij zich teruggetrokken had en waar
ZÜ dagen, weken, ja maanden vertoefde.
De plicht, dien rij zich thans opgelegd
had, woog niet op tegen het zwaarste werk,
dat ze tot nu in haar leven verricht had
maar hoe moeilijker het werk was. des te te-
vredener gevoelde rij zich.
Het zou nog wel langen tijd duren, vóór
rij geregeld met Baptiste kon correspondeeren
maar, had hij haar niet kortgeleden nog
geschreven, dat de oorlog voorloopig nog
wel niet afgeloopen zou rijn En als haar
geliefd kind al de ellende en ontberingen
van den oorlog moest doorstaan, zou rij
dan haar geduld verliezen T
Voorloopig ging rij echter nog door met
het dicteeren van haar brieven aan anderen.
Het verhoor van Ir. Fljfler.
Direct na de pauze werd als getuige ge
hoord Ir. Fruytier, die tijdens den overval
Gouverneur van Curacao was.
Deze zeide, dat de opzei was, dat er 200
man politietroepen zouden zijn, maar dat er
in werkelijkheid slechte 90 waren. Deze wa
ren noodig voor politiedienst.
Aan de verdediging van het fort heeft get.
niet gedacht, hU had zelfs niet den indruk
van een fort. Het geheele kazernement ver
keerde in zeer slechten toestand. Toen Bor
ren na den overval naar hem toekwam dacht
getuige, dat alles afgeloopen was, ook omdat
Borren mededeelde, dat alle wapens in han
den van den vijand waren. Weerstand ware
nutteloos geweest
Get. ontkent, dat h« bevel had gegeven
om de herovering van het fort, waarmede
luitenant Berger bezig zou zijn geweest, te
staken.
Getuige verklaarde nog, dat de indruk is
geweest als zou hij het niet noodig gevonden
hebben dat een oorlogsschip naar Curacao
kwam tijdens de presidentsverkiezingen te
Venezuela. De kwestie is. dat hjj - -
noodig vond, dat dit schip vóór 1 Mei sou
aankomen.
Na Ir Fruytier wordt als getuige gehoord
Mr. N. J. Brantjes. officier van justitie bjj
de Arrondissementsrechtbank te Maastricht,
en voorganger van Is. Fruytier als gouver
neur, waarna Mr. Rollin Couquerque wordt
gehoord.
De getnlge-deskundige de gep O. I. amb
tenaar A. Hoofweg verklaarde, hetgeen hfj
had gehoord hem geen aanleiding geeft zijn
standpunt in het rapport ingenomen, te wij
zigen. -
Kapitein Borren heeft zJ. fouten gemaakt,
maatregelen nagelaten en te veel op zijn po
litietaak geconcentreerd.
De volgende getuige-deskundlge de gep. ge
neraal-majoor van het Nederlandsch Indi
sche leger is A. H. Bennewltz. Ook dese ge
tuige handhaaft zijn conclusies.
Om halt zes wordt de zitting gesloten en
verdaagd tot hedenmorgen 10 uur.
Het verboor van verdachte
Pres.: „U had slechts één functie, com
mandant van de troepen, die tegelijk garni
zoen-— en politiediensten verrichten.
Mr. Hogedoorn: „De heer Borren was
niet de hoogste bevelhebber der troepen. Het
komt hem voor, dat de hoogste bevelhebber
was de gouverneur.”
De Pres, zegt den verdachte, dat het
Waterfort tegen een gewapenden aanval
weinig waarde had. maar tegen een „coup de
main”, een plotsellngen overval zonder ware
wapens, wel degelijk waarde had.
Verdachte bevestigt dit.
Pres.: „Het fort had maar één toegang;
het was dus wel te verdedigen. In het fort
lagen alle geweren, waarover besch kt kon
worden, ze-, mitrailleurs, waarvan twee
oefenmitrailleurs en een groote voorraad
munitie."
Verdachte bevestigt ook dit.
Op verdere vragen antwoordt verdachte,
dat er op den avond vier manschappen wa
ren, die den overval hadden moeten keeren.
In het eetzaaltje stonden op rekken gewe
ren van gehuwde militairen, die bulten het
fort woonden. Er was geen m litalre wacht
aanwezig; er was ook geen piket. Er was
door beklaagde een voorschrift gegeven, dat
ingeval van alarm, zij, die zich bulten de
kazerne bevonden, zich daar vereen igen
moesten. Er was verder geen voorschrift ge
geven, ook geen signaal va tgesteld voor de
manschappen buiten de kazerne, wel voor
die in de kazerne. Een van de officieren was I
niet aanwezig.
Onder begunstiging van heerlijk herfst
weer is heden weer te Leidèn de historische
3-Octoberdag gevierd.
Asm den vooravond werd een groote tap
toe gehouden, waaraan door vele Leidsche
vereenlglngen werd deelgenomen, waarbij
hulde werd gebracht bij het geheel door
schijnwerpers verlichte standbeeld van Pieter
Adriaansz. van der Werf, aan dezen groote
van Leiden's zonen, door een kranslegging,
terwijl de zes muziekcorpsen die in den
stoet medeliepen, het „Wilhelmus” bliezen.
De feestdag werd Ingezet met een reveille
vanaf het balcon van de Stadsgehoorzaal,
des morgens te zeven uur, door bet Leldsch
politle-muziekgezelschp. Hiervoor reeds be
stond groote belangstelling van het publiek,
maar de groote schare van menschen kwam
toch eerst naar buiten, tegen 8 uur, toen
men zich begaf in de richting van het v. d.
Werfpark, waar, begeleid door het Btedelijk
muziekcorps, een groot aantal leden van
zangvertenlglpgen. onder leiding van den
heer Leb Mend, de Hóraajmuxiek werd ten
gehoore geteaoht. een mooie wijdingsvolle
Inzet van den dag.
Tegeli/kërtöd wks r^eds begonnen dé tra-
ditioneele uitdeellng van fiaring en witte
brood, waarvoor sich dit jaar niet minder
dan 2772 personen hadden laten inschrijven.
BU het Waaggebouw, waar deze uitdeellng
plaats had, gaf Intusschen de Harmonlever-
eenlglng „T. en D.” een populair concert,
terwijl bovendien van het water voor de
Waag, Japansch dagvuurwerk werd af gesto
ken. Enorm was de menigte die zich In de
buurt van bet Waaghoofd verdrong, hoewel
toch ook nog een aantal belangstellenden
zich had begeven naar de Jan van Hout-
kade, waar een wedstrijd op Vliegende Hol-~
landers werd gehouden door 134 kinderen,'
een feestelUkheid die evenzeer een succes
bleek te zijn.
Te 10 uur wenden In verschillende kerken
godsdienstoefeningen gehouden, terwUl men
rich op straat overal verspreidde, bezig ge
houden door de vele straatkunstenaars, die
voor een bepaald aantal centen, „op het
kleedje” de vreemdste bokkesprongen ver
richtten. Velen ook gingen vast *n proefje
nemen in de volksvermakelUkheden, welke
op het Schuttersveld waren opgesteld, waar
het in den loop van den dag hoe langer hoe
drukker werd en vooral tegen den avond
weinig ruimte meer over was om te loopen.
De clou van den dag was, zooals altijd het
mlddagfeest. Dit bestand ditmaal uit een
bloemencorso, een fleurige optocht die
door muriekcorpeen te paard en vier
muziekcorpsen te voet werd opgeluls-
I terd en overal veel belangstelling ondervond.
De optocht bestond uit zes afdeellngen: luxe
automobielen, vrachtauto's, transport- en
bestelwagens, rijtuigen, vereenlglngen enz.
en praalwagens van bloemisten, bloemkwee-
kers- en tulniersvereenlgingen. Voor elke
groep werdén fraaie prijzen beschikbaar ge
steld. Er was over het algemeen veel werk
van de wagens gemaakt en het publiek
toonde zich dan ook zeer tevreden over het
af en toe geen doorkomen aan was had zich
overal waar de stoet passeerde opgesteld. De
politie had uitgebreide ordemaatregelen ge
nomen. t Verkeer in de binnenstad was stil
gelegd gedurende den geheelen dag. Van bui
tenaf mocht geen enkel voertuig de stad bin
nenrijden en in de stad lieten de mengchen
hun auto’s wel thuis, omdat er tocty geen
doorkomen aan was.
Hedenavond wordt in de Stadsgehoorzaal
een cabaret-avond gegeven, terwijl voorts
op het Schuttersveld de feestelijkheden hun
toppunt zullen vinden in het hossen op den
vermaarden hosvlonder waarbU het Leldsch
Stedelijk Muziekcorps een hosconcert zal
geven. Ook op verschillende jxrnten in de
stad wordt muziek gemaakt Het feest zal
worden besloten met een groot luisterrijk
vuurwerk op bet Schuttersveld.
Vrouw Vavin was altijd een kraakzindelijke
vrouw geweest. Ze was al over de zeventig,
maar steeds kon men haar in haar huisje
bezig vinden, waar alles blonk en glom van
helderheid.
Doch plotseling had er in het oude vrouw
tje een verandering plaats gegrepen en zij
besteedde geen zorg meer aan haar huishouden
Na den maaltijd bleven resten brood en
vuile borden op de tafel achter hier en daar
lagen kleedingstukken op een stoel of de
canapé. Zelfs het vuur liet zij uitgaan, maar
de koude voelde zij niev
Wat was er toch met vrouw Vavin gebeurd
Was rij ook, als zooveel anderen in het dorp,
door den oorlog en rijn gevolgen niet goed
bij *t hoofd geworden
Wel heti ook rij een zoon aan het front,
maar rij hield zich dapper en was steeds
vol goeden moed, dat haar kind behouden
huiswaarts zou keeren.
Wartaal sprak rij zeer zeker niet. Zij kende
vele bijzonderheden uit den strijd van die
dagen. Had haar zoon haar niet precies
verteld, waar de soldaten omkwamen van
de moeraskoortsen en waar zij verschrikkelijk
te lijden hadden van dorst Hij was ook
bijzonder knap, haar Baptiste in het
burgerlijke leven was hij onderwijzer.
Baptiste was de vreugde van haar ouden dag.
Liet rij haar huishouden in den steek om
de buurvrouwen van Item te vertellen T
Neen
Geregeld bracht rij een deel van den dag
door bij de weduwe Ploquin, die kon schrij
ven l Door haar hulp kon zij zich met haar
zoon onderhouden rij vroeg hem naar
alles, wat hem zelf betrof en deelde hem
alles mee, wat in zijn afwezigheid in het dorp
voorviel.
Die briefwisseling, al was het dan ook door
bemiddeling van een oude vriendin, vulde
tegenwoordig haar leven.
Maar op den langen duur hield juffrouw
Ploquin het niet uit rij werd ook al een dagje
hoe moeilijker.
Toen riep
van een leerlini
en hij ‘kon ne
pen en i.
De kwestie van de school aan den As-
terweg te Amsterdam het „vlagincident”
is thans in een nieuw stadium gekomen.
De vader van het meisje, de heer P. A.
Konlng, heeft rich juridiseben bijstand ver
zekerd van mr. J. de Vrleze, advocaat en
procureur hier ter stede. De heer De Vrie-
ze beeft Woensdagavond een schrüven aan
het hoofd der school gezonden, waarin O-tn.
werd medegedeeld, dat het meisje rich Don
derdag 2 October 1930 des morgens om
9 uur met de fiets met het AVJLO.-v!a«-
getje aan de school zou vervoegen, ten
einde aldaar te worden toegelaten. Indien
dit geweigerd werd, zou een actie warden
de materieele en moreele
Gletermorgen kwam
