ONS BLAD
LEEKEPREEKEN
L. Frankenberg—Alkmaar
UT
9
{AAN
JK
!d
De gevaren van onze
slappe paedagogiek
i”
WZL5
oii
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 23»
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN
ZATERDAG 11 OCTOBER 1930
f 3000
f 40
l
Voornaamste qVCieuws
Bel 150 op. wij helpen U direct
Is Uw SCHRIJFMACHINE defect
Audiëntie
Hoog
water
tem
Dr. W. J. A. de Leeuw
naar
EIT
De nieuwe Oceaanvlucht
Gelukt
Een tiental gewonden
It,
lea
Van het dak gevallen
De postvliirhten
Ned.-Indie
De Maasbrug te Maastricht
ondergeloopen
De chapelle ardente in de
Westminster Hall
Het Missiehuis te Vetsen
Driehuis
Vechtende bruiloftsgasten
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
ALKMAAR
AANGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
Na de ramp van het
luchtschip R. 101
JOH. LAUWERS
Rake woorden van
Een verklarin" der houding van
Turkije
N 0 ORD-HOLL ANDSCH DAGBLAD
Na. 433
of
-
ALS T GOD BELIEFT!
Boyd’s vlucht over den Oceaan teelaard.
antwoord
Hindenburg te Aken.
HOMO SAPIENS.
van
T
LMAAB
de
neer
maar
plechtig
In West-Friesland.
In het „Haagsch Maandblad" treffen
van
Ziedaar de
week
Inwijding der nieuwe kapel door
Mgr. Aengenent
Reden van het uitblijven van vergunning
van Turkije voor de Indlëviuchten.
Hoog water in verschillende streken van
ons land.
De Rijkswaterstaat sü «elf een kweekertj
gaan stichten.
Een wetsontwerp tot invoering van een
maalgebod is spoedig te verwachten.
Hevige vechtpartij op een bruiloft te Tub
bergen.
EN EN
EERD.
oorddfe:
gespaard,
erdleoen.
want het
met mijn
“o« 100.
den namiddag zullen de studenten
van het Missiehuis Z. D. H. en de genoo-
Vergadering van het Kon. Ned. Landbouw-
Comllé.
'nderhoud
Jongeren,
'U willen
ook nieu
voorzorg,
opgeofferd."
te Nijmegen is gedeeltelijk
de aan’egstelger van het
ver-
Natlonal-
het part
i ver van
Blanken-
schouw-
jevolking
.■ordt ge-
Ije werd
larl von
tein. den
>ezlt een
ru'mte
aatsen ia
urg van
Goethe
ndernun
on Bteln
:ht De
:teur en
:U schll-
nble be
ien doed
vburg in
ireri nog
dfc nor-
tds weer
hel
men ze
water uitsteekt
weer herstelde,
den Wykerkant,
ABONNEMENTSPRIJS)
eer kwartaal, voor Alkmaar f t.
Voor bulten Alkmaar f 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem zal
volgende week Maandag. Dinsdag en Don
derdag geen audiëntie verleenen.
LICHT OP: De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 5.42 en overmorgen
om 5.39 uur.
Allo oboone's op dh blad ibn Inievolse de verzekerioKsvoorwaarden 3000 - Le’enslanae eeheele ongeschiktheid tot werken door f TRA bb een ongeval met OEfl bii verliea van -en hand. f ene bil verlies van een f bil een breuk -an
ongevallen versekerd root sen der volgende uitkeeringen «VWW. „rile. van beide armen beide beenen ot beide oneen dondeliiken afloop J 250.- „.n Toel ot een oog duim ot wbsvinger 5,U- been of arm
Naar wij vernemen blijkt uit nader door
der regeering Ingewonnen inlichtingen, dat
de reden van het uitblijven van vergunning
van de Turksche Regeering ten behoeve van
de Indië-vluchten moet worden toegeschre
ven aan het volgende:
De beslis Ing omtrent luchtvaartaangele-
genheden, zoowel burgerlijke als militaire,
berust in Turkije geheel in handen van den
Chef van den Generalen Staf. In verband
met bestaande plannen tot inrichting van
een nationale organisatie voer de luchtrou
ten, werden vooralsnog alle verzoeken voor
geregeld trans!to-verkeer geweigerd, omdat
de kwestie ten aanzien van de buitenland-
sche verbindingen nog niet Is ontwikkeld.
Wanneer hierin verandering zal komen is
niet te voorspellen. De Nederlandsche ver
tegenwoordiger in Turkije blijft dil’gent om
in dezen voor de ontwikkeling voor de ver
binding NederlandNederland ch-Indiü
zeer ongewenschten toestand verandering te
brengen en tot een behoorlijke regeling te
geraken. Intusschen worden stappen ge
daan om de eerstvolgende vluchten nog over
Griekenland en Egypte te leiden. Zooals uit
een vorige mededeellng aan de pers blijkt,
werd deze houding van de Turksche Regee
ring geenszins verwacht, te minder dat het
hier een verbinding geldt tus chen twee
gebiedsdeelen van het Rijk der Nederlan
den, welke verbinding geenszins behoeft te
geraken aan de belangen van Turkije.
man der
id toe en
gevolgen
rview ge-
an Ame-
rigen mr.
tank
Aan de 48 in de Westminster Hall opge
baarde lijkkisten. bevattende het stoffelijk
overschot van hen, die bij de ramp van het
luchtschip R. 101 om het leven zijn geko
men. trok gisteren van den vroegen ochtend
tot den laten avond een geweldige menschen-
menigte voorbij. De kisten zijn met een schat
van fraaie bloemen bedekt. Aan den Ingang
van de hall zijn twee vlaggen, de Union
Jack en de vlag van de Royal Airforce, aan
gebracht. De offlcieele rouwplechtlgheid had
te 13 uur gistermiddag plaats in tegenwoor
digheid van verscheidene duizenden perso
nen. Alle autoriteiten waren door delegaties
vertegenwoordigd.
De dienst in St. Pauls Cathedral werd door
den Prins van Wales en den Hertog van
York, als vertegenwoordigers van den Ho
ning, en alle leden der regeering bijgewoond.
Ook de Minister-Presidenten der Dom in ion»
de Mini ters van Luchtvaart van Italië en
Frankrijk en vertegenwoordiger» van tal van
mogendheden, waren verschenen.
ot gedeeltelijk onder water. Het gemaal te
Aartswoud kan het overtollige water niet
vlug genoeg verwerken, waardoor die der
polders moeten worden stopgezet in verband
met het bereikte peil.
De kaden van verschillende boezemwato-
ren hebben daardoor bijzonder veel to ver
duren. In de Schagerwaard zijn groote ga
ten ontstaan, die gelukkig met Inspanning
van veler krachten nog tijdig konden wor-
den gedicht, waardoor den polder voor
overstroom mg bewaard werd. Gevaar voor
overstroomlng van de Reel is ook groot.
Krachtige maatregelen zijn Intusschen ge
nomen om dit te voorkomen.
Op tal van overstroomde akkers stond nog
winterkool.
De revolutie In Brazilië Verdere uit
breiding een proclamatie van den presi
dent.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels 1.25: elke regel meer 6^5.
RECLAME per regel
de eerste pagina; voor de overige
pagina’s «50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
bij vooruitbetaling per plaatsing
0.60 per advertentie van 5 regels:
ledefe regel meer 0.12
Gistermorgen is de leidekker H.. die bezig
"as het dak van de Oude Hervormde Kerk
te Noerdwykerhout te voorzien van nieuwe
leien, naar beneden gestort. In zeer aorg-
wekkenden toestand werd hij per ziekenauto
naar het Academisch Ziekenhuis te Lelden
*t fa «ju
useum ter
van oud,
asenten fo
de hulzen,
de nam.
en
een
«sebouwd.
soc reed,
iten, m—
ide huizen
reel hlsto-
1 Amer.ü
nen than,
inmerklnt
een huisje
cud was
ardlgheld'
ika.
fde, vroeg
'ët ik toch
■gent ant-
1ste voor.
>e waren-
EEN.
bii verlies van 'n
anderen sinner.
Donderdagavond heeft te Albergen, ou
der de gemeente Tubbergen een hévige
vechtpartij plaats gehad op de Bruiloft van
den landbouwer K. aldaar. Drie gebroeders
G. hebben een zekeren van der A. met mes
steken zoo ernstig toegetakeld dat hij alvo
rens medische hulp kon worden verleend
reeds een zwaar bloedverlies geleden had.
Hij verkeerde in zeer emstlgen toestand.
De bruidegom is door de bruiloftsgasten een
gat in het hoofd geslagen. Ook een tiental
bruiloftsgasten werden min of meer ernstig
verwond. In den laten avond heeft de burge
meester van Tubbergen met een drietal po
litieagenten zich naar de ruziemakende
feestgangers begeven en onmiddellijk een
onderzoek ingesteld. Twee van de Gebr. G.
Tjn gearresteerd. i
Veertig getuigen werden gehoord.
In den Gelderschen Achterhoek
Naar uit Lochem gemeld wordt, zijn de
riviertjes en beeken in den Gelderschen Ach
terhoek tengevolge van den ontzettenden re
genval der laatste dagen, onrustbarend geste
gen. Vele zijn buiten haar oevers getreden
en de weilanden zijn over groote uitgestrekt
heden overstroomd.
In allerijl zijn maatregelen getroffen om
het bedreigde vee in veiligheid te brengen,
terwijl de bevolking In- groote ongerustheid
verderen was van het jaar gadeslaat.
Barometerstand 9 uur vm.: 7.64, stilstand.
De uitvoerders voor de nieuwe Maasbrug
te Maastricht hebben wel pech. Nadat
enkele weken geleden de dam wand van den
grootsten bouwput Inzakte, is thans door
de plotseling sterk gewassen Maas 66 c M
In 24 uur het werk stopgezet, doordat
alle putten totaal ondergeloopen zijtSzoodat
van den damwand zelfs niets meer boven
en dus ook de Inmiddels
grootste put. die aan
waar men gelukkig juist
klaar was met beton te storten.
ramp, die de wereld een
geleden heeft opgeschrikt, nog
eenmaal in enkele trekken belicht. Men
begon deze vlucht met een zekerheid,
alsof het een wandeling was op een land
weg. De moed, waarmee deze slecht
voorbereide tocht werd aanvaard, wekt
een sterken Indruk van overmoed; en
het droevig en smadelijk einde van het
trotsche luchtgevaarte spreekt van de
tragiek, die reeds zoo menige onvoor
zichtige daad vergezelde. Heel deze
droeve gebeurtenis en de geestesgesteld
heid, waarvan zij mogelijk het gevolg is,
vormt een sprekend pendant van de
schildering die wij in onze vorige be
schouwing gaven. De kleinmoedigheid,
die wij toen als een onze levensvreugde
verduisterenden factor uitbeeldden, is
de tegenhanger van dQ vermetelheid,
van den overmoed, dien wij vandaag wil
len aanwijzen als een anderen onder
graver van het levensgeluk.
Hierbij is het niet noodig te onder
zoeken of wij misschien niet praten
over een ondeugd van een gestorven ge
slacht: overmoed is een erkende kwaal
van den modernen mensch.
Alles In onze samenleving streeft naar
verbetering en vervolmaking van het
stoffelijke. Iedere wetenschap wordt
dienstbaar gemaakt aan de productie,
aan de winstmakerij. De professoren
der hoogescholen zijn de adviseurs der
fabrikanten. Al wat hun geest in moei
zaam denken en experimenteeren ont
dekt, wordt omgezet in technische ver
beteringen, in meer volmaakte ver
keersmiddelen te water, te land of in de
lucht; in meer comfortabele woning
inrichting, In luxe, in mechanische
werktuigen ter vergemakkelijking der
huishouding; in verwarmingsapparaten,
in tanrihemesting en plantengroei; in
verduurzaamde levensmiddelen, in ver
pakte geneesmiddelen. Zelfs de ziel
kunde krijgt haar aandeel in het pro
ductieproces. De kracht, de vaardigheid,
het uithoudingsvermogen van den ar
beider worden wetenschappelijk geme
ten en geregistreerd om uit menschelij-
ken arbeid het meest nuttige effect te
halen. De moderne mensch voelt zich
den volkomen beheerscher van de stof
en hem lacht een toekomst tegen,
waarin het schriftuurwoord: „in het
jwcjt uws aanschijns zult gij uw brood
eten” te schande zal worden gemaakt;
vaarin geen armoede, geen ziekte, geen
»rgen meer zullen bestaan, waarin de
aarde een paradijs zal zijn. De mensch,
volkomen meester over alle redelooze
wezens en over alle doode materialen;
de arbeid gemechaniseerd, zoodat alle
dienstverrichting geschiedt door het
De oorzaak.
Omtrent de oorzaak van den watersnood
weM ons de volgende uitlegging gegeven.
Door het toenemen der ontginningen ter
hoote van Beekbergen, wordt het hemelwa
ter thans sneller afgevoerd dan vroeger,
hetgeen zich vooral bij plotselingen grooten
regenval, zooals in dit geval, doet gevoelen.
In den tijd der vele regens is de Groote
Wetering, die bij Teuge den njksstraatweg
snijdt, geheel vol geloopen en bleek niet
meer in staat, de watermassa’s te bergen.
Het stoomgemaal bij Terwolde kan niet ge
noeg op den IJsel uitslaan, zoodat een
overstroomlng der langs de Groote Wete
ring gelegen landerijen met kon uitblijven.
Het geheele gebied ten Zuiden van den
ryksstraatweg lijdt thans onder de gebeur
tenissen. maar ook het Noorden krijgt het
reeds te kwaad. Weliswaar houdt de straat
weg het water voorloopig tegen, maar door
een duiker perst het daaronderdoor en
stuwt een sterke stroom naar de Noorder-
landen.
De overstroomingen van het oogenblik
leveren een nieuw bewijs voor de reeds her
haalde malen geuite bewering, dat de wa
terstaatkundige toestand in de hier genoem
de streek dringend verbetering noodig
heeft.
Overstroomingen In het polderdistrict
Veluwe. De toestand zorgwekkend.
Tengevolge van den ongekend hevigen
regenval der laatste dagen ondervindt thans
ook het uitgestrekte polderdistrict Veluwe
emstlgen wateroverlast. Nu gisternacht het
water nog zeer aanzienlijk gestegen is. ziet
de toestand er Inderdaad zorgwekkend uit.
Reeds In de omgeving van Teuge ontwaart
men, uit de richting Deifenter komende, hoe
ten zuiden van den rij kastraat weg naar
Apeldoorn het wassende water de landerijen
heeft overstroomd en wanneer men iets die
per landwaarts gaat, blijkt spoedig, hoe ver
schillende boerenbehuizingen door den wa
teroverlast In ernstige moeilijkheden zijn
geraakt. De boerderij van J. van Essen, nabij
genoemden rijksstraatweg, is niet meer te
bereiken, tenzij men over een boot beschikt,
daar zij rondom in het water staat. Don
derdagavond laat moesten nog in allerijl de
koeien, varkens en ander vee in veiligheid
worden gebracht, terwijl het zoo goed als
zeker is. dat van de nog te velde staande
gewassen niets meer terecht zal komen. Even
treurig Is het gesteld bij de boerderij van
den landbouwer Wetfn.
Over den anders druk gebruikten weg
TeugeWilpsche Achterhoek golft het op
gestuwde water met groote kracht en over
een aanzienlijke uitgestrektheid staat hier
de weg dan ook geheel blank. In den
Bottenhoek, nabij de bekende boerderij „t
Klooster”, is een uitgestrekt watervlak, gol
vend als een binnenzee, die al het weiland
en de bebouwde akkers heeft verzwolgen.
Ook deze boerderij, nog even boven den
vloed uitkomend met zijn wat hooger dan
het omliggende land gelegen grondvlak, is
niet meer te bereiken.
Donderdagavond heeft de burgemeester
der gemeente Voorst, mr. A. C. baron van
der Feltz, onder wien dit gebied ressorteert,
zich in persoon van den toestand op de
hoogte gesteld. Den boeren werd verzocht,
hun land niet te beschermen door het op-
hoogen van den weg. omdat dan verderop de
in den Wllpschen Achterhoek gelegen boer
derijen geheel onder water zouden komen te
staan Hoewel noode, heeft men aan dit ver
zoek gehoor gegeven en draagt nu gewillig
den wateroverlast.
Dinsdag 28 October zal Mgr. Aengenent
de nieuwe Kapel van het Missiehuis der
Missionarissen van het H. Hart te Veisen
Driehuis plechtig consacreeren. waarna
Z. D. H. een pontificale H. Mis in de nieuwe
Kapel zal celebreeren.
In
Lord Thomson kwam even na 6 uur
op Cardington aan en verklaarde:
„WIJ vertrekken met het grootste ver
trouwen en hopen Karatsji in 4 a 5 da
gen te bereiken en Simla een dag later.
WIJ blijven twee dagen te Simla. Ik heb
den eersten minister beloofd, dat wij
Maandag 20 October weer terug zullen
zijn."
Benige uren later stortte het geweldige
luch'tgevaarte met zijn neus op den
Franschen bodem; er had een hevige
ontploffing plaats en na enkele minuten
lag daar onder een donkeren nachthe
mel een bedroevende ruïne van vijftig
verbrande, verkoolde en verminkte men-
schen; een ruïne van het omhulsel van
het grootste luchtschip, dat de wereld
ooit had aanschouwd; een ruïne ook van
jarenlangen arbeid, inspanning, vernuft,
geldelijke opofferingen, van den trots
van een fiere natie.
Enkele dagen daarna stond er in de
Bedford Record, het blad, verschonend
in de geboorteplaats van het veronge
lukte luchtschip, de volgende aanklacht:
„Toen de R. 101 van haar onbevre
digenden proeftocht terugkeerde, stond
één ding vast; nJ. dat de neus gezakt
was. Toen 1 schip Zaterdag vertrok, was
iedereen getroffen döor de moeilijke stij
ging en de hoogte waarop het koerste.
Naar het schijnt heeft het ook niet
aan waarschuwingen aangaande het
weer ontbroken. Velen wisten, dat het
schip niet behoorlijk beproefd was, en
dat ten minste één motor niet in orde
was. Ook wist men dat het te zwaar ge
laden^ was.
Tot voor kort ging men altijd uit van
de gedachte, dat de R. 101 een experiment
was, en dat er dus niets overhaast moest
worden. Op het critieke moment, toen
de voornaamste proef geschieden moest,
heeft men dit echter uit het oog verlo
ren. Heeft de belofte van lord Thomson
aan Mac Donald om den 20sten terug te
zijn, met de overhaasting in verband
gestaan?
De R. 101 is onnoodig aan gebrek aan
zoo al niet aan improvisatie,
Een eindeloos défilé langs de baren De
rouwdienst in St. Paul’s Cathedral
water staat van dijk tot
WD
de hand van Dr. W. J. A. de Leeuw een
artikel aan. dat gewijd is aan „de gevaren
van onze slappe paedagogiek.”
Dr. De Leeuw zegt hierin zulke rake en
behartlgenswaardlge dingen, dat wij met
aan de verleiding kunnen weerstaan, er
eenige passages aan te ontleenen:
- Wij hebben ons er langzamerhand aan
gewend, dat absolute blagen by, en over
ouderen een toon aanslaan, dien men vroe
ger eenvoudig ondenkbaar zou geacht heb
ben. Men legt zich daar over het algemeen
bij neer met de verzuchting, dat het tegen
woordig nu eenmaal zoo is.
Onze jongste generatie geeft echter in
het geheel niet den Indruk van zoo n model
ras menschen te zijn. In weerwil van het
feit, dat er ook op dit speciale terrein ont
zaglijk veel wordt gediscussieerd en men
volumineuze deelen heeft volgeschreven,
waar misschien met pagina's had kunnen
worden volstaan.
Zou het geen tyd worden dat wy elkan
der eens, al Is het slechts tien jaren, voor
gaan houden dat men jonge menschen
rechtvaardig, doch met straffe hand behoort
te leiden?
Wat deze jongere generatie van vroegere
Onderscheidt Is, dat zy over het algemeen
genomen respectloos is. Dat zij sterk de
neiging in zich heeft niet meer opstandig
te zijn, maar voor de oudere generatie een
voudig de schouders op te trekken, terwyl
men vroeger by alle heftige opstandigheid
toch innerlijk zeer goed wist, dat de oude
ren nu eenmaal aan de andere zyde van
den muur stonden.
Wat is In onzen tijd het ongewone en
nieuwe in de verhouding van oudere tot Jon
gere generatie?
In dit opzicht heeft de twintigste eeuw iets
nieuws uitgedacht! Iets waarvan het ori-
gineele karakter niet ontkend kan woraen.
Terwyl alle tydperken, alle rassen en alle
volkeren het opgroelende Individu voorge
schreven hebben te zwygen tot het als lid
der samenleving werd aangenomen, Is onze
moderne tyd er in geslaagd de halfvolwas-
senen aan het woord te laten komen. Wel
niet officieel, maar dan toch officieus, zoo
dat ’t jeugdige-aanstaande-lid-der-maat-
schappy zyn inzichten ten beste geeft, waar
en wanneer zulks hem goed dunkt. Er zijn
tegenwoordig talloozen, die deze onuitgeba
lanceerde meeningsuitingen op welwillende
wijze aanhooren, en slechts weinigen onder
de ouderen zien den jongeling verstomd aan
en vragen hem waar hij de zelfverzekerd
heid vandaan haalt om zoo critisch de oude
ren in jaren tegemoet te treden.
Sommigen zullen het jongmensch tactvol,
met een tikje humor, antwoorden, en
welwillend terechtgewezene zal zich dan te
rugtrekken omdat de oudere hem ditmaal
te slim af Is geweest, maar in elk meenlngs-
verschil met ouderen zal hy toch een soort
intellectueel duel gaan zien. En zoo heeft
men dus een paedagorische fout gemaakt,
want in het jonge individu is het onderbe
wuste sentiment gelegd, dat men met de
maatschappij kan discussleeren eh, als men
maar vernuftig genoeg is, het winnen ook!
Men heeft zich na den grooten oorlog zoo
gaarne wys gemaakt, dat het leven anders
zou worden. Men heeft zich in breede krin
gen in slaap gewiegd met een illusie, die
voorloopig althans niet bereikbaar is. Wat
de oorlog vernielde zal niet herbouwd wor
den door theoretische idealen, maar door
een generatie, die de realiteit vlak In de
oogen durft te zien. Een sterke, levenskrach
tige generatie wordt alleen gevormd, wan-
wy het opgroeiende geslacht leiden
met billijkheid en rechtvaardigheid,
voor alles met vaste hand!
VrUe. zelfstandige menschen wil de moder
ne paedagogiek kweeken: Die zelfstandigheid
behoeven wy waarlijk niet aan te wakkeren,
zij is al rijkelljk groot.
Heeft de geschiedenis bewezen, dat men
de beste leiders kweekt uit hen. die nooit ge
leerd hebben onder leiding te staan? Groeien
de werkelijke heerschers op uit hen. die zich
nooit aan de heerschappy van anderen heb
ben onderworpen? En wat zou de samenle
ving moeten doen met deze generatie van
leiders? Ze zullen toch immers voor min
stens vyf en negentig procent in den tred
molen moeten meeloopen later! Dit klinkt
De Oceaanvlucht der Canadeesche avia-
teurs Boyd en Conner is geslaagd. De beide
piloten zijn met hun toestel „Columbia op
het eiland Tresco (Scllly eilanden) geland.
Nader wordt gemeld:
Het vliegtuig Columbia” is geheel intact.
Heden zullen de beide Canadeesche piloten
den tocht naar Londen voortzetten. De ..Co
lumbia" is ongeveer 240 K.M. zuidelyk afge
dreven en kwam aldus boven Tresco waar het
fcegens gebrek aan brandstof een noodlan
ding moest maken.
En daarom moeten wy in de eerste plaats
de maatschappij beschermen tegen een groot
quantum weerbarstige individuen, die niet
tijdig geleerd hebben zish aan te passen en
daarnaast den enkeling beschermen tegen
zlchzqlf. opdat hy zich niet later verblttera
zal gevoelen, doordat de maatschappij hem
een allesbehalve leidende functie verschaft!
Het opgroelende geslacht neeft een ty
pisch tekort aan respect voor het oudere
waarvan ten slotte de oorzaak by het oudere
zélf ligt. Allen toch, die onder een of ander
gezag staan, verwachten In hun dienste m-
nerllik. dat zij regeerders boven zich zul
len hebben en geen tactvolle onderhande
laars. Dat bet oudere geslacht twyfelt aan
eigen volkomenheid ten opzichte van net
jongere. Is een bewiis van philoeophlsche
gezindheid, maar tevens van mindere ge
schiktheid tot leiden en beheerschen.
In dit verband mag ook de bedenkelifke
Invloed genoemd worden, die van de alge-
meene en openbare behandeling van paeda-
gocische vraagstukken uitgaat. De jeugd
wéét, dat rij het onderwerp van gesprek
ultmankt. zii wéét dat de publieke opinie de
school controleert en crittseert. Acht men
dit luist? Weet men dan niet dat de puber
teitsjaren op zich zelf al meebrengen dat
de ieued zeer critisch tegenover de school
staat? En dat men dit waarlijk langs dien
weg niet nog eens behoeft te gaan aanwak
keren? o
De moderne begin'»1en van tact, toege
vendheid. welwillendheid, overreding,
hen zonder twi'fel waarde. Indien
exceptioneel toepast.
Laat men toch eens gaan inzien, dat w*lj
ionge menschen on de plaats moeten terug
zetten. waar zij behooren, laten wif den af
stand wederom vergrooten en alleen een
enkele maal hen tegemoet treden.
Laten wy toezien, dat de na ons komen
den rlip zullen ziin om onze taak van ons
over te nemen, en laten wil bereid ziin te
erkennen, dat onze ri’nero jengd een be
langrijk tekort aanwijst! WU, de op dit mo
ment leidende generatie, hebben als aller
eerste taak bii de nu ongroefenden het auto
riteitsgeloof te herstellen En wel onverwtild
Want een voortwoekeren van dit tekort kan
uitloonen on ondermyning van staat en
maatschappij.
WU Nederlanders In het bljznnder./die een
wereldriik te besturen hebben, waarmee wij
dermate zijn samengegroeid, dat ons vohcs-
bestaan er grootendeels verankerd ligt, wii
die door een plotselinge catastrophe in net
Oosten eenvoudig politiek geruïneerd zouoen
zijn en tot de beteekenis van e«n staat als
Denemarken zouden afzakken, wit moeten
vóór alles een ras van daadkrachtige man
nen en vrouwen hebben. Dat zullen wy
kriigen., niet door vooropgezette en bewuste
kweeking van ideaal-menschen. maar door
onze Jonge menschen on te voeden met
rechtvaardige doch straffe hand.
Het water in de Waal is gestegen.
Ook gisteren is het water in de rivier de
Waal voor Nymegen nog zeer aanzienlyk
gestegen. By een was van 1.17 M. werd een
stand bereikt van HM. plus N. A. P,
De uiterwaarden zyn thans geheel onderge
loopen en het
dyk.
De Waalkade
ondergeloopen.
veer aan den Nymeegschen oever is
lengd.
Keulen meldde gistermorgen: 1.10 M. was.
zoodat te verwachten is. dat het water voor
Nymegen nog ongeveer 80 c.M. zou stygen.
Door de vele regens der laatste dagen Is
de Niers bij Gennep buiten JPtar oevers ge
treden en heeft de uiterwaarden en lande
rijen blank gezet.
Uit Dultschland. zoowel als uit België,
wordt sterke was gemeld
X God belieftDes avonds
boven de Engelsche zuidkust het
machtigste wonder van vliegkunst om
hoog, dat ooit door menschenhanden
werd gemaakt. „Over twee weken ben
ik terug,” zei de luchtvaartminister. Na
enkele uren was hij met zijn gezelschap
bedolven onder de puinen van het ont
zaglijke luchtgevaarte. „Zie toe, gij. die
nu zegt: heden of morgen zal ik naar
deze stad gaan; gij, die niet weet, of
er een morgen zijn zal.”
Heeft dit vergaan van de R. 101 niets
te zeggen tot den overmoedigen, moder
nen mensch?
kracht eh inzicht bouwt, zal tot spijt,
vertwijfeling, tot woede en wanhoop
vervallen, wanneer zijn pogen mislukt.
Hoeveel zelfmoordenaars, hoeveel
krankzinnigen moeten hun lot niet aan
het falen van een met groote energie
opgezette, maar ten slotte toch mislukte
zaak, wijten? Wie echter steeds zich
bewust is van eigen zwakheid en bij
alles vertrouwt op Gods hulp, die zal
bij onvermijdbare tegenslagen de troos
tende gedachte hebben: God wilde het
anders en zoo zal het goed zijn! Zijn
smart zal zijn van korten duur en niet
vergald worden door bitterheid en mok
kende opstandigheid tegen het lot, dat
hem trof.
Als
steeg
tegenlacht. En hoe meer de macht over
de levenlooze stof toeneemt, hoe meer
de zelfbewustheid van den mensch
groeit naar een gevoel van volkomen
onafhankelijkheid van iedere macht op
aarde, zoowel als buiten de aarde. Dat
machtsbewustzijn moet noodzakelijk
voeren tot overmoed. En in het moderne
leven zijn dan ook verschijnselen te
over die wijzen op een grenzenlooze
zelfoverschatting van de menschelljke
macht en een huiveringwekkend afslij-
ten van het verantwoordelijkheidsgevoel.
De dagbladen zijn de dagelijksche ver
tolkers van reeksen ongelukken, waar
van het grootste deel aan roekeloosheid
moet worden toegeschreven. De mensch,
die eenerzijds tot het belachelijke toe
op zijn gezondheid gesteld is; die hemel
en aarde beweegt, dat zijn kostbaar
leven zal worden beschermd door vei
ligheidsmaatregelen In fabrieken en
werkplaatsen, door ingrijpen der ge
zondheidscommissies, door het bouwen
van goede woningen, door overheidscon
trole op den verkoop en X bereiden van
levensmiddelen enz., diezelfde mensch,
die ieder uur van den dag over hygiëne
en gezondheid praat, raast als een dui
vel langs den weg, met zijn motorvoer
tuig één voortdurend gevaar voor eigen
en anderer leven; sloopt zijn lichaam
en zijn zenuwen door overmatige sport,
door dansen, door drinken, dóór de
dwaaste waaghalzerij en recordjacht.
Een dergelijke tegenstrijdige geestes
gesteldheid is alleen te verklaren uit
overmoed. Overmoed Is het ook, die alle
grenzen van een beproefde moraal doet
uitwisschen en oude zedelijkheidsban-
den doet verbreken. Het kind moet zijn
geestelijken groei overslaan en in zijn
weten volwassen zijn, voordat het tot
lichamelijke rijpheid gekomen Is.
Schaamtegevoel, door de natuur Inge
prent en door tientallen eeuwen heen
aangewezen als een beschutting tegen
dierlijke uitspattingen, wordt in onze
verlichte eeuw als achterlijkheid en be
nepenheid op zij gezet: de mensch moet
zich durven toonen zooals hij gescha
pen la.
Overmoed en het daaruit voort
vloeiende gebrek aan verantwoordelijk
heidsgevoel ondergraven ook het econo
mische leven. De georganiseerde arbeid
wordt niet ingesteld op het bewijzen van
diensten aan de gemeenschap tegen
redelijke vergoeding, maar is een middel
geworden in de handen van geldmagna
ten voor wilde speculatie. Reusachtige
fabrieken worden gebouwd, industrieën
gesticht, handelsondernemingen opge-
richt met het enkele doel om fabelach
tige winsten te maken in zoo kort mo-
gelijken tijd. Of de wereld duurzame
behoefte heeft aan het geproduceerde
artikel; of de productie in het belang
der volkshuishouding niet geleidelijker
moest geschieden, zyn geen overwegin
gen die meetellen. Slechts deze bereke
ning geeft den doorslag: zal de reclame
in staat zijn den kooplust eenigen tijd
te prikkelen? Zal het belegde kapitaal
in enkele jaren eenige malen worden
terug verdiend? Dat is voldoende om de
grofste speculatie te wagen en duizen
den arbeiders tijdelijk tegen hooge loo-
nen te lokken om ze na enkele Jaren
voor een gesloten fabriekspoort weer
broodeloos heen te zenden.
Dat Is de overmoed en het gemis aan
verantwoordelijkheidsgevoel van den op
zichzelf vertrouwenden mensch. Van
daar de chaos in onze samenleving. Als
vanzelf komt ons hierbij het woord van
den apostel Jacobus op de lippen: Gij,
wie zijt gij, dat gij rechtspreekt over
uwen naaste? Zie, nu zegt gij: „van
daag of morgen zullen wij naar deze
stad gaan, een jaar zullen we daar blij
ven, handel drijven en winst maken”;
gij, die nlA weet of er een morgen zijn
zal! Want wat is uw leven? Een nevel
is het, die een korte poos zichtbaar is en
dan weer verdwijnt. Neen, ge moest zeg
gen: „Als de Heer wil en wij leven, wil
len wij dit of dat doen.” Nu echter
praalt gij in uw overmoed. Al dergelijke
pralerij is goddeloos!
Als t God belieft, was de
spreuk die den christenen in oude tijden
als op de lippen bestorven lag. Deo
volente, als God het wil, was het altijd
weer terugkeerende begin van alle
staatsstukken; komngen en ministers
waren gewoon op den grondslag daar
van hun plannen te ontvouwen; als
God het wil, stond boven de akten van
notarissen; stond gebeiteld in den eer
sten steen waarmee een nieuw bouw
werk begonnen werd. Zeg niet, dat der-
gelijke woorden, die een vaste formule
worden, door den sleur alle beteekenis
missen. Dit toch sprak daaruit zeker,
dat in de algemeene volksovertuiging
nog diep het besef leefde, dat de mensch
uit zichzelf niets vermag en dat aan
Gods zegen alles gelegen is.
Deze overtuiging nu is van onschat-
BUREAUi hof
Telefoon: Administratie
Redartle No. 633
I a Lr
ALKMAAR
