ZfesJtadek SpjecaflaaA
FEUILLETON
tf^uitenlandsch cd^ieirws
DE DUITSCHE
REGEERINGSVERKLARING
'VERLEDEN, HEDEN EN TOEKOMST
VAN HET NIEUWE OOSTENRIJK
De kleine Bekeerling
z
RADIQ.QMRQEP
Pruisische landdag
rijkskanselier Brühing
De nieuwe Italiaansche feestdag
De Engelsche conservatieve parti]
Bloedbad in Polen
De dader pleegt zelfmoord
„wu
I
1
Een nieuw onderzoek tegen Böss
gevraagd
Door Carl Vaugoin
Stakingen te Spanje geëindigd
Belastingverhooging te Berlijn
Het Duitsche Handelsverdrag met
Finland
De Saksische regeerinR wil revisie
van het plan-Young
Oostenrijksch Bondskanselier
Door de Nan’s.
lezing
Het wetsontwerp goedgekeurd.
Verklaring van Baldwin.
Lobe over xjjn functie.
muur
Edwin
ik
HOOFDSTUK X.
(Wordt vervolgd).
1
I
I
1
nitelt
ziening
niet
heeft.
bel
Br
in
Bi
B<
ste
sen.
1927
sterk
Dat
zoover
in
or
1
1
1
1
o
<1
2
b
t
i
wir
goed.
voor
aan eiken
afgaan, anders komt men nooit
woorden tot daden.
In de laatste dagen heeft men
Comm. motie van wantrouwen
verworpen
Naar uit Berlijn wordt gemeld, is in den
Prulsischen Landdag de communistische
motie
Braun
tijen
„Hoor eens kind, dat herinnert ge u toch
van de uitgaande kracht
weet, niet doctor
Luther gezegd, maar een ander.... Calvijn
11.30 Gramofoonpl.
DAVENTRY. 15544 M 10.35 Morgen-
In een nieuwe uiteenzetting van de con
servatieve politiek verklaart Baldwin duide
lijk, dat het denkbeeld om de voorstellen
in zake de rijks-preferentie door middel van
een referendum aan het land voor te leg
gen. is prijsgegeven. HU zegt dat den kiezers
bij de volgende algemeene verkiezingen zal
worden gevraagd hun definitieve goedkeu
ring te hechten aan een program van rijks-
preferentie. HU verwerpt de invoering van
een recht op graan en bepleit een stelsel
volgens hetwelk in een bepaalde verhouding
binnenlandsch, buitenlandsch en rUksmeel
zal worden gebruikt voor de broohbereiding
Ook stelt hij de invoering van een eventueel
tarief voor ter bescherming van industrieën,
een gewaarborgden graanprijs voor den Brit-
schen landbouwer met een recht op gerst
mout, en het beletten van dumping met
buitenlandsche barer en andere producten.
De communist Torgler verzet zich tegen
gelUktUdige behandeling in tweede
van verschillende ontwerpen.
De debatten over de regeeringsverklaring
worden dan tot vanmorgen verdaagd.
Door den afgevaardigde Esser (Centrum)
wordt nog voorgesteld de aanneming van de
schulddelgingswet niet te verbinden met het
politiek debat, doch als eerste punt te be
handelen.
Met 295 tegen 219 stemmen wordt beslo
ten ook de tweede lezing op de agenda te
plaatsen.
n zUn slechts
Dn gelooven
Gisteravond heeft Löbe een radiorede ge
houden over het ambt van den president in
den nieuwen Rüksdag. HU verklaarde, dat
strafmaatregelen in het parlement zoo tang
mogelijk moesten worden vermeden en daar
om had hij. ofschoon de belde eerste zittin
gen zeer stormachtig waren, zUn functie niet
direct met scherp optreden tegen zUn colle
ga’s willen aanvangen. Trouwens, de storin
gen waren niet zoo ems’lg als men had ver
wacht. Verleden jaar is het reglement ver
scherpt, zoodat weerspannige afgevaardigden
voor 30 dagen kunnen worden ultgeslot-n.
Naar aanleiding van eer. interruptie van
Strasser (nat.-soc), volgens welke Löbe
36.000 mark representatiegeld zou opstryken,
verklaart spr., dat dit bedrag slechts 750
mark bedraagt, en dat hü het grootendeels
ter beschikking van de werkloozen stelt. Bo
vendien zal het op zUn voorstel met 20 pCt
worden verlaagd.
Nog vertelde Lobe, dat het ook tot zijn
taak behoort, de afgevaardigden van alle
partijen in contact te brengen met geleerden,
kunstenaars, economen enz.
dige stappen doet om te komen tot een nieuw
ondersoek van datgene, wat Duitschland in
Den Haag is opgelegd.
Jubileum Propaganda". 8.50
9.00 Bü de Pomp. Teun de
Concert. VARA-Orkest 9.!
..Het Lied der Woestün”.
Harbach. Hammerstein en
vanuit het Grand Theatre te Amsterdant
„Kindertjes!” zegt pater Meinrad met
ernstige stem op Woensdag in de Goede
Week, .houdt uw harten rein, één dag nog
maar en de Konlng der glorie neemt bü u
ZUn Intrek!
„O ziet, hoe HU komt! Is dit dan de Ko
nlng der glorie? ZUn kroon, zün scherpe
doornen en zün koningsmantel is zün ro
zerood, maagdelUk bloed! Ja. HU is het, H1>
is het! Opent voor Hem uwe zielen! En
zooals weleer, toen de vorsten en priesters
van Juda zich ergerden aan zijne armoedige
De ministerraad keurde het wetsontwerp
goed, inhoudende, dat de 28e October, de
jaardag van den fascistischen opmarsch
naar Rome, als nationale feestdag zal war
den gevierd.
De Nationaalsocialisten in den Prulsischen
Landdag hebben aan den Opperpresident van
de Provincie Brandenburg een schrijven doen
toekomen. waarin een nieuw diciplinair
onderzoek wordt gevraagd tegen den ex-
Eersten Burgemeester Böss. Het schrijven
beroept zich op de documenten van de par
lementaire commissie van onderzoek en de
daarin tot uiting gekomen nieuwe onregel
matigheden.
De directeur van den algemeenen veilig
heidsdienst verklaart, dat de stakingen te Se
villa, Malaga en Murcia zUn geëindigd
De minister van arbeid deelt mede, dat de
metaalbewerkersstaking te Grenada is ge
ëindigd.
geloof ik. is zUn naam.”
„’t Kan wel zün," zet het kind. „MU'.i
moeder heeft veel boeken gelezen ook an
dere dan van doctor Luther. Maar die boe
ken waren alle beter dan uwe tractates,
en ons evangelium is meer waard. Neen, ik
word nite katholiek! Zoo waar helpe mü
God!"
„Niet zweren, lieve kind!" sprak Meinrad.
zacht berispend. Edwin sloeg zün oogtn
neer. Doch van onder zUn lange blonde
wimpers wierp hü ter sluik een blik om
zich heen, die niet zoo trotsch overtuigd en
stout was, als zUn woorden geklonken han
den, o, neen! In zUn blik lag een bede, eer
half onbewuste bede om licht en waarheid
Wijding. 11.05 Lezing. 1.202.20 Orkestcon-
cert. 3.45 Berichten 3 50 Concert. Sextet. T
Jones (tenor). 5.05 Orgelspel door R. New’
5.35 Klnderuurtje. 6.35 Nieuwsber. 7 00
Sportber. 705 Pianospel door V. McLean
7.20 Lezing. 7.40 Lezing. 750 Lezing. 80J
„The Ridgeway Parade" IV. 9.20 Nieuwsber.
9.35 Berichten. 9.40 Lezing. 10.05 Frag-i
ment u. h. tweede bedrUf van „Eldorado".
10 5012 20 Dansmuziek.
PARIJS. „RADIO PARIS”, 1725 M. 125#
Gramofoonpl. 4 05 Klnderuurtje. 4.50 D»na-
muziek 9.05 Concert.
LANGENBERG, 473 M. 6.20—720 Gra
mofoonpl. 9.3510.05 Gramofoonpl. lij#
Gramofoonpl. 12.25—1.50 Concert. Orkest en
bazuin. 3.554.25 Gramofoonpl. 4.50—550
Gramofoonpl. 7.20 VroolUke avond. Daarna
tot 11.20: Dansmuziek. 11.2012.20 Gramo
foonpl
ZEESEN. 1648 M. 6.20—3.50 Lezingen
en lessen. 3.504.50 Orkestconcert. 4507.15
Lezingen en lessen. 7.2C >oolijkc avond.
Orkestconcert. met medew. van solisten.
9.5011.50 Dansmuziek.
KALUNDBORG, 1153 M. 10 35—11.05
Gramofoonpl. 11.3512.05 Klnderuurtje. 250
4.50 Orkestconcert en zang. 7.20—820
Dansmuziek. 9.0010 20 Concert. Orkest en
solisten. 10 2011.35 Dansmuziek.
BRUSSEL, 5083 M. 5 20 Gramofoonpl.
6 50 Gramofoonpl 8 35 Concert.
Het gemeentebestuur besloot Woensdag
bU den gemeenteraad onverwyid een voorstel
in te dienen, waarin bepaald wordt, dat de
blerbelasting zal worden verhoogd, een ge-
meentelUke drankbelastlng zal worden inge
voerd. alsook een „Bürgersteuer", overeen
komstig de noodverordening van den rijks-
prafident.
De verhoogde inkomsten voor het loopende
begrootingsjaar worden voor de bierbelas-
ting op rond vier millioen mark geschat.
De gemeentelUke drankbestrijding soa
10 pet. bedragen van alle dranken behalve
melk, die ter plaatse verkocht en gebruikt
worden. De opbrengst hiervan wordt voor de
rest van het begrootingsjaar eveneens op
vier millioen Mark geschat.
De „Bürgersteuer”, die van alle personen,
die den twintlgjarigen leeftUd bereikt heb
ben. geheven wordt, heeft een netto-op-
brengst van twaalf millioen Mark.
Na het lesuur, toen het gebed gesproken
was en de kinderen ter recreatie roezemoe
zend naar beneden stormden naar het
plein, kwam Edwin naar pater Meinrad en
gaf hem de topographic terug.
„Is het je bevallen?” vroeg Meinrad.
.Hletwaar, de gravuren zün kunstvol?”
Naar uit Czenstochau gemeld wordt, heeft
aldaar een bloedbad plaats gehad, dat naar
alle waarschUnlUkheid eén politleken achter
grond heeft
Een lid van een linksche organisatie, zekere
Kostrewski. drong eensklaps het plaatselijk
Ziekenfondskantoor binnen en schoot den
regeeringscommissaris Roje'#81tf*^n den in
specteur Formanczyk dood. Een medicus, die
zich eveneens in het vertrek bevond, werd
ernstig gewond. Toen de plaatselUke leider
van de Nationale ArbeiderspartU. Mola. en
een beambte binnentraden, werden zU even
eens neergeschoten. De dader pleegde zelf
moord.
De slachtoffers waren allen personen, die
in de regeeringspartij een belangrUke rol
speelden.
Er wordt een onderzoek ingesteld. Naar
verluidt zou de dader uit wraak gehandeld
hebben, omdat hU twee dagen geleden uit
den dienst van het bureau ontslagen werd.
Na de rede van den RUkskanselier deelde
de President mede, dat door de Landvolk-
partU een bijzondere motie van wantrouwen
tegen den RUksminister van Buitenlandsche
Zaken, dr. Curtius, is ingediend. HU stelde
daarop voor, de schulddelgingswet onver-
wUld naar de Commissie voor de Begrooting
door te zenden.
Dr. QuuU (D.-Nationaal) verzet zich
tegen dit voorstel. De regeerlngspartUen,
waartoe ook de sociaal-democraten gerekend
schynen te moeten worden, dienen, volgens
hem, naar parlementaire usance een behoor-
Hike behandeling van het ontwerp in eerste
lezing toe te laten.
tegen alle pogingen, om te bolsjewisee-
ren.
De in het voorjaar van 1927 gekozen
Nationalrat heeft wel op sommige ge
bieden een belangrijke wetgevende werk
zaamheid kunnen uitoefenen, maar hij
is niet in staat geweest, de belangrijk-
ekonomische problemen op te los-
Door de gebeurtenissen van Juli
waren de sociaal-democraten wel
achteruitgedrongen, maar het
gelukte hun toch weer, den verderen
opbouw van den staat tegen te werken.
Sedert het voorjaar van dit jaar was hej^
reeds duidelijk, dat de tegenwoordige
Nationalrat niet meer in staat was, tot de
noodzakelijkste ekonomlsche wetten te
besluiten. De Bondspresident heeft na
het aftreden der regfeering Schober het
Parlement ontbonden, mij de opdracht
gegeven, een nieuwe regeering te vor
men en de nieuwe verkiezingen reeds
vóór den 9den November uitgeschreven.
Alle verwijten der sociaal-democraten,
van een schending der grondwet in ver
band met deze maatregelen, zijn onge
grond. De grondwetsherziening van 1929
heeft den Bondspresident bew’ust het
recht verleend, het Parlement te ont
binden en een regeering te benoemen,
om zoo te beletten, dat er een regee-
ringskrisis intreedt, dif vele weken aan
houdt. Toestanden, zooals in Oosten
rijk zijn ontstaan door de onbekwaam
heid van het Parlement, door het uitstel
der saneering van de Bondsspoorwegen,
enz., kunnen alleen radicaal worden
verbeterd door een beroep op het volk.
De ekonomische kwesties kunnen niet
worden opgelost, wanneer men den po-
litieken strijd uit den weg gaat. Be
slissing in den politleken strijd "moet
ekonomischen arbeid voor-
van
De toekomst van de jeegd.
De andere taak van de Duitsche regeering
is het allereerst orde In eigen huls te bren
gen. (Geroep rechts.) Dat is vöorwaarde voor
elke gezonde buitenlandsche politiek. Wij
moeten verlangen dat met onzen benarden
economlschen toestand rekening wordt ge
houden. Onze jonge generatie loopt in voort
durende onzekerheid over hare toekomst.
(Geroep rechts: Thans komt de poëzie). Het
feit dat men thans niet eens de bepalingen
van het Verdrag van Versailles die ten onzen
gunste zUn by de wederpartij in acht heeft
genomen, kan niet worden weersproken. De
bepaling van het Verdrag van Versailles dat
op de gedwongen ontwapening van Duitsch
land de vrywillige ontwapening der anderen
zou volgen is tot dusver niet uitgevoerd.
(Dr. Goebbels, de nat.-soc.: ,Jn gü bestraft
hen die een leger willen met vestingstraf”).
De ryksregeering moet in deze omstandig
heden alles doen om onze landsverdediging
binnen de haar gestelde grenzen te waar
borgen
Wij zullen steeds in de bres staan voor het
„Ik kan niet, Honorius. Dit onderricht is
geen gewone zaak en tot hooge geestelUke
dingen ben Ik arme, onnoozele mensch noch
geroepen, noch uitverkoren."
„W»t, Meinrad! Kun Je dan Iets heer-
lUker* uitdenken dan in zoo'n Jeugdig hart
De Handelspolitieke Ryksdagcommlssie
heeft het wetsontwerp inzake wUziging van
het Handelsverdrag met Finland, betrekking
hebbende op de vaststelling van de verhoogde
rechten op boter en kaas, met groote meer
derheid van stemmen aangenomen.
De sociaaldemocraten onthielden zich van
stemming, aangezien hun fractie nog nirtz
van gedachten had gewisseld over deze
kwestie.
BRUNING
De „Germania" schrUft, dat achter de
regeeringsverklaring blUkbaar een wil staat,
wélke vertrouwen verdient. De regeering
heeft hierin den weg aangegeven, waarop
zij moedig en vastbesloten voorwaarts
schrijden wil.
De „Boersenzeitung" noemt de rede een
kleurlooze massa, een onbevredigende half
heid.
Landdag de
van wantrouwen tegen de regeering-
met 233 stemmen der regeeringspar-
tegen 198 stemmen der oppositie ver
worpen.
ZATERDAG 18 OCTOBER
HUIZEN. 1875 M. uitat
ding. 8.009.15 Gramofoonpl. 1130—12»
Godsdienstig halfuurtje. 12.0012.15 Pquh”
ber. 12.151.45 Concert. KRO-Sextet. 1 45'
230 Gramofoonpl. 2.303.00 Vragen-h.ir
uurtje. 3.004.15 Klnderuurtje. 4 40—am
Journal. Weekoverzicht door Paul de WUn
5.008.00 Gramofoonpl. 6.016 15 Snon.
praatje doör s. P. J. Borsten. 6 15-jm
Gramofoonpl. 6.45—7.15 Cursus Esperanto
7.157.45 J. De tiger: Lezing over Arbeid
voor Onvolwaardigen 7.458.00 Politieber
8.01—1100 Concert. KRO-Orkest. Optreden
van August en André de Laat. 11.00—12ja
Gramofoonpl.
HILVERSUM. Tot 1 uur: 298 M. vital
VARA-Uitaending. 8 00 Orgelspel doer
Joh. Jong. 9.00 Gramofoonpl. 10.15 Voor-
dracht door Jef Last. 1030 Ziekenuurtja
11.30 Gramofoonpl. 12.00 Concert VARA.
Septet. 1.45 VARA-liedjes 2.45 PaedagogUch
concert o. 1. v. P Tiggers. Het VARA.
Orkest. 4.30 Duitsche les. 5.00 Landré: On»
huis een Tehuis. 5.30 „Het Speeltuinwerk"
Mandolineclub. Spreekster: Mej. E. C. Kna>
pert. 6.10 Kinderuurtje. 7.10 Uurtje voor d*
arbeiders in het Baggerbedrijf. 8.10 Concert.
VARA-Orkest. 8.40 G Bernard: „De VARA-
VARA-Varia.
IB^pperman. 9.15
50 Persber. 10.00
Operette
Mandei. Uit»,
verschUning. de kindertjes hem tegemoe»
liepen: Hosanna den Zoon van David! doet
ook gU nu zoo; groet Hem aanminnig,
strooit voor Hem rozen en leliën, en roept
uit volle borst: Hosanna! Wees welkom, of
schoon ook arm en nederig onder geringe
broodsgedaante; duizendmaal welkom. zoeW
Jezus. Konlng der glorie In eeuwigheid!”
.Heb je t gehoord?" vraagt naderhand
Slgniferus aan den ketter, die vandaag,
zooals hU reeds eenige piAlen deed, den ka-
techismus heeft bUgewoond, zonder dat
iemand hem daartoe gedwongen heeft. „To
ons komt de Konlng der glorie, maar tot u
niet. Heb Je ’t gehoord?”
„Ik heb 't gehoord.” antwoordt Mac En-
doll. .Tot mU komt mijn moeder op Paasch-
Zondag of -Maandag, dan zult ge allen
staan kUken!"
Dienzelfdën nacht weent hU in zUn kus’
jen. Van vreugde, dat zUn moeder reeds op
weg naar hem toe is en hU 100 spoedig baar
zal omhelzen en kussen naar hartelust?
Of wellicht van onbestemd, hem self 0**"
bewust verlangen naar Jezus, den Konlng
der glorie?
By de beraadslaging in den Saksischen
Landdag over een D.-nationaal voorstel in
zake revisie van het plan-Young heeft, vol
gens de „Lokalanz.”, de premier verklaard,
dat de regeering bereid zal zUn met klem bU
de ryksregeering erop aan te dringen dat «U.
ter wille van de levensbelangen van het
Het programma van
behoud van de weerkracht van het Duitsche
volk. (Toej.) wy zullen echter ook er voor
zorgen, dat de weermacht als vast bolwerk
voor onze volks- en staatsgemeenschap vrU
zal blUven van Invloeden van buiten. (Toej.
en onrust».
De achting voor onszelf eischt dat de Dult-
sche weennacht niet de speelbal wordt van
egoïstische partijdoelelnden en ongegronde
laster en verdachtmaking. (Bijval.) Gezien
den moreelen en economlschen nood van ons
vaderland beschouwt de rijksregeering het
als een harer gewichtigste plichten om alle
pogingen om dé rijks weer te bederven zoo
krachtig mogelUk te bestrijden. (VroolUkheid
links).
Voortgaande zeide Bruning, dat de ernsti
ge crisis, die Duitschland thans te boven
moet komen. zedelUke kracht eischt en een
eenparige aaneensluiting van allen die hun
vaderland lief hebben De nóód van het va
derland kan geen zelfverminking der par-
tUen verdragen. Tegenstellingen uit den ver-
kiezlngsstrUd moeten worden vergeten. Er
worden zware offers verlangd. ZU moeten
den weg banen naar de vrijheid en naar de
opkomst van het Duitsche volk. (Levendige
bUval bij de regeerlngspartUenlawaai en
gelach rechts en links).
21.
„Broeder," onderbrak hem Honorius.
.Xlaarom is het vandaag niet te doen. Het
geldt iets gewichtigs. Wil je me een liefde
dienst bewijzen en in mUn plaats de knapen
van de grammatica voorbereiden tot de H.
Communip?'*
Pater Meinrad strekt afwerend zijn han
den uit.
Tk» Maar waar denk je toch aan! Daar
hebt ge pater Ambrosius, pater Virgilius.
pater Wolfgangus, pater Basilius
„Daaraan heb ik reeds gedacht. Ik heb
aan allen reeds gedacht. Wat zal ik zeggen?
Ik vrees, dat ze allemaal te weinig liefde
voor de kinderen hebben.”
„Liefde voor de kinderen? Ja, die heb
ik," zegt Meinrad eenvoudig. „BUna te veel.”
Honorius richt zich op van zUn kussen
en spreekt met nadruk:
„Dus je zegt Ja?”
Na de RegeeringavvrUaring
De regeeringsverklaring schijnt over het
algemeen in parlementaire kringen niet on
gunstig ontvangen te zün. De Duitsche Volks-
partU zal waarschUnlük in den loop der de
batten nog een aantal vragen aan den RUks
kanselier doen stellen, doch overigens is de
mogelUkheid niet uitgesloten, dat in den
Rüksdag een grondslag zal worden gevonden
voor gemeenschappelüken politleken arbeid.
Wat de houding der Sociaal-democraten
betreft, zy erop gewezen, dat het de 8. P. D
niet bepaald om een val van het huidig ka
binet te doen kan zUn.
Overigens worden de politieke vraagstuk
ken er voor de S. P. D. niet eenvoudiger op,
nu zü een voorstel heeft' ingediend, volgens
hetwelk de Minister van Arbeid de arbitrale
uitspraak in het BerUJnsche metaalconfilet
niet bindend zal verklaren. De aanneming
van zulk een voorstel, waarvoor zonder meer
dadelük een meerderheid bü communisten en
nationaal-sociallsten ml kunnen worden ge
vonden, zou voor de regeering echter geen
consequenties meebrengen, daar een arbi
trale uitspraak en een voorstel in den Rüks
dag in een aangelegenheid als deze door el
kaar gehaald kunnen worden.
Peraatenunen over de rede van Briining
De rede van den rykskanselier wordt
door de Berlynsche bladen uitvoerig be
sproken.
De „Vossslsche Zeitung” oordeelt, dat
men meer bespeurt van invloed van het
parlement op de regeering. dat wil de re
geering om invloed op het parlement te
winnen.
De „Deutsche Tageszeitung" is van op
vatting. dat de uieenzetlngen over de bui
tenlandsche politiek te laat zijn gekomen.
De „Vorwkrts” schrijft, dat de rede over
het geheel opvallend bescheiden en van
voorzichtige gereserveerdheid is.
De .JBoersenkurier" heeft in langen tyd
in den RUksdag niet zoo mannelijke, woor
den over het reparatiepjobleem gehoord
als in de rede van Briining.
Toen in het jaar 1918 Oostenrijk als
«en kleine zelfstandige staat uit het
groote Oostenrijksch-Hongaarsche Rijk
overbleef, was het duidelijk, dat door de
gevolgen van den oorlog, door den eco-
nomischen nood en de scherpe interne
tegenstellingen, het niet gemakkelijk
zou zijn, den jongen staat spoedig een
bruikbare nieuwe orde te geven. De tijd
ruimte sedert 1918 is vooral gekenmerkt
door den strijd met de sociaal-democra-
tie, die in Oostenrijk, vergeleken met
andere Europeesche sociaal-democrati-
sche partijen, den scherpsten linker-
Icoers volgt. Reeds dadelijk na de ineen
storting Rebben de sociaal-democraten
in Oostenrijk getracht een intematio-
naal-marxlstische heerschappij- op te
richten. Dit bleek vooral daaruit, dat
de toenmalige weermacht van den staat
als „Rood leger” werd ingericht: in de
plaats van de staatskleuren voerde het
de roode vlag, in de plaats van de
staatshymne speelde het de Internatio
nale en het werd niet aangevoerd door
zijn superieuren, maar door de soldaten-
sowjets. De zuiver bolsjewistische rich
ting der sociaal-democraten kwam ook
tot uitdrukking gedurende de sowjet-
dictatuur in Hongarije. In deze houding
hebben de sociaal-democraten sedert
dien geen verandering gebracht en in
hun partij-programma, dat ze den 3den
November 1926 in Linz hebben opgesteld,
bekennen ze zich nog al tijd.openlijk
voorstanders van de dictatuur, bit
programma hebben ze tot nu toe niet
herroepen; de volgende partijdag is
zelfs uitgesteld tot na de aanstaande
verkiezingen, waaruit men wel moet op
maken, dat de sociaal-democraten
geenszins van plan zijn, van het pro
gramma van Linz af te wijken. Ook in
Weenen, de hoofdstad van den Bond,
waar op het oogenblik nog een marxis
tische meerderheid in den Landdag is,
wordt een streng roode koers gevolgd.
Bij aociaal-democratische feestelijkhe
den worden er op de stedelijke gebou
wen en in de straten roode vlaggen ge-
heschen.
Gedurende deze laatste tien jaar heb
ben de sociaal-democraten in Oostenrijk
het openbare leven op een onverdraag-
lijke manier gepolitiseerd. Door politieke
stakingen, Uiteenjagen van vergaderin
gen en - terreur in de fabrieken, werd
de interne ontwikkeling voortdurend ge-
steord. De enorme politieke activiteit
der sociaal-democraten, die ook voor
godsdienst, gezin, leger, school en ge
recht geen halt houdt, heeft ten slotte
tot de revolte geleid in Weenen op 15
Juli 1927, waarbij het Paleis van Justitie
in brand werd gestoken en een reeks
niet-marxistische redacties verwoest
werden, terwijl een algemeene staking
het geheele economische leven stil legde.
Toen kwam de omkeer. De meerderheid
der bevolking ging inzien, dat een gron
dige opbouw van Oostenrijk op die wijze
niet mogelijk was. Den vooruitgang, die
den niet-marxistischen partijen in de
zelfde tijdruimte te danken was: het
Geneefsche saneeringswerk, het schep
pen van een vast gefundeerde geld
waarde, de oprichting van een weer
macht,'die trouw is aan staat en vader
land, vei „ideringsvrijheid voor alle
staatsburgers zonder onderscheid, be
perking van de terreur in de bedrijven,
het herstel van de financieele souverei-
van den staat, de grondwetsher-
dit alles heeft men slechts
kunnen winnen in een zwaren strijd te
gen het steeds principieele „neen” der
sociaal-democraten. Daarom hebben
zich na den 15en Juli 1927 allen, die van
hun vaderland houden, ook vast aan
eengesloten In de Heimwehren, om een
onoverkomelij ken muur op te werpen Duitsche volk, zoo spoedig mogelyk de noo-
mij
herhaaidelljk naar mijn programma ge
vraagd. Wie mijn programma wil ken
nen, die behoeft slechts de ontwikke
ling van het Oostenrijksche Bondsleger,
wa&rvan ik sedert tien jaar minister
ben, na te gaan. Wat er van dit leger is
geworden en hoe dit leger zijn dienst
doet zoo stel ik me ook de toekomst
van den heelen staat voor. Tien jaar
geleden nog een puinhoop, een in mili
tair opzicht onopgeleide, gebrekkig uit
geruste, tuchtelooze massa, die op straat
in uniform politiseerde, en van een ge
meenschappelijk vaderland niets wil
de weten; geen bruikbare woongelegen
heden, geen exercitievelden, geen gezag
bij de leiders en een schrikbarend aan
tal strafwaardige daden. Heden: een
goed gedisciplineerde, ook volgens bui
tenlandsch oordeel binnen de gegeven
grenzen goed opgeleide troep, met
vaderlandsche gezindheid en zorg en
toewijding voor ons duizendjarig cul
tuurbezit; eendrachtige kameraadschap
zonder klassenstrijd en haat. Wanneer
Oostenrijk op den 9den November be
slist ten gunste van een verkiezings
overwinning naar de door mij in het
leger verwezenlijkte grondstellingen,
dan zal de dag zijn aangebroken, dat
het doel van den opbouw van onzen
staat eindelijk bereikt zal zijn: een in
nerlijk vereenigd en gelukkig Oosten
rijk!
het gouden wiegje toebereiden, waarin Jesus
voor de eerste maal rusten zal?"
„Je hebt gelük,” antwoordde Meinrad.
„Maar zeg mü hoeuit welke boeken
en je methode!”
Nu begon Honorius lang en breed uiteen
te zetten, welke hoofdstukken uit Canlsius
hü voornamelük verklaarde; en met welke
uitspraken van Cornelius a Lapide en kar
dinaal sfondratus en welke voorbeelden uit
de acten der Heiligen hü ze toelichtte.
Meinrad schudde droevig het hoofd en
meende, dat met zulke kundigheid zün
beetje Heilige Schrift niet in vergelüking
kon komen. Hü ging evenwel met oprecht
goeden wil aan het werk, sloeg de door
Honorius opgegeven werken na en haalde
daaruit een en ander büeen voor zijn eer
ste les.
Wat was dat een gejubel, toen de kinde
ren merkten, wie in de plaats van den
strengen pater Honorius den katechismus
zou geven! Het duurde een poos voor de
storm bedaard was en pater Meinrad voor
bidden kon.
Teen het gebed geëindigd was; daalde hü
met het boek onder den arm van den ka
theder af en liep op de voorlaatste bank
toe, waar Mac Endoll zün plaats had.
„Edwin!” met zachte, vriendelüke
stem.
De toegesprokene richt zich op. Hü Is
bleek en opgewonden en zün vingers ver
frommelen een vel papier.
„Pater Virgilius zal u wel gezegd hebben,
BERLIJN. 10 Oct. (W. B.) Op de agenda
der ryksdagzitting staat als eerste punt de
regeeringsverklaring. Daarmede verbonden
zün de noodverordening, de wet tot schuld
delging, en 21 voorstellen, die door verschil
lende partyen zün ingediend inzake ophef
fing van de noodverordeningen, revisie of
opheffing van het plan-Youn?. doorvoering
van de amnestie voor de veemmoorden en
andere binnen- en buitenlandsche politieke
quaesties.
In de loge van den rükspresident woont
de Japansche prins Takamatsoera met zün
gemalin de zitting bü.
De rijkskanselier wordt door de commu
nisten ontvangen met den kreet: „Weg met
den hongerdictator!"
Dr. Bruning begint zün rede met een
herinnering aan de zware economische cri
sis, die niet alléén Duitschland treft. D# re
geering biedt een economisch en financieel
program can. waarmede zij de ergste ge
volgen van de economische crisis denkt op
te heffen. Voorwaarde voor de doorvoering
van dat program is de handhaving van de
noodverordening, welke de regeering op 26
Juli heeft afgekondigd.
De rüktregeering verlangt de verwerping
van de voorstellen tot terugneming der
noodverordening. Deze verordening maakt
het in evenwicht brengen der begrooting en
daarna een verwezenlüklng van de sociale
politiek mogelük. (Lawaai bü de nat.-soc.
en cotnm.). Voorzitter Loebe roept den
comm. Leow tot de orde en kondigt stren
gere maatregelen aan.
ZUn rede vervolgend, verklaarde dr. Brii
ning. dat de rijksregeering zich niet zal ver
zetten tegen de behandeling van de nood-
veroMlening. welke onmisbare bepalingen be
vat voor de gemeente-flnanctën en de be
groetingen der landen. Nieuwe bronnen van
inkomsten zün door de noodverordening ge
opend. BelangrUke deelen van de sociale ver
zekering hebben een vorm gekregen, welke
de redding van de verzekering mogelük ma
ken. Ook kan door haar het groote werk der
„Osthilfe” aangevat worden.
Het tekort over het volgende jaar wordt
op een milliard geschat (hoort, hoort!). Met
nieuwe belastingen en lasten is de nood niet
op te hefftfn. Daartoe heeft de regeering
zich tot dusver beholpen met leeningen.
Maar intusschen is de geldmarkt gewüzigd.
Vele Duitsche kapitalisten hebben in ver
blinding. bü gebrek aan voldoende vader
landsliefde, hun geld naar het buitenland
gebracht, (levendige kreten van hoort,
hoort!) Geroop bü de comm.: „Daar ginds
rechts zitten de lieden van de kapitaais-
vlucht!”
Daardoor is aan het financiewezen zeer
groote schade toagebracht. Indien dit niet
ware geschied, zou de Duitsche geldmarkt
wel in staat zün geweest, onze meest drin
gende financieele behoeften te voldoen. Nu
echter waren wij gedwongen ons tot het bui
tenland om hui» te wenden. Daardoor heb
ben wü de noodlge middelen op bevredigende
wüze bekomen.'onder voorwaarde, dat de
machtiging tot afdoening door een wet be-
hoorlük w'brdt vastgelegd. Ik stel u. Mijne
Heeren, den eisch. hetzelfde vertrouwen te
hebben in het Duitsche economische kunnen
en de regeering als het buitenland. (Lawaai
en interrupties bü recht en de comm.).
De rüksregeering heeft haar saneerings-
program reeds gepubliceerd.
De grondslagen zün een volkomen even
wicht in de begrooting voor '31. de onafhan-
kelykheid van de werkloozenverzekering,
spaarzaamheid aan alle kanten, ook wat be
treft de salarissen (onrust), versobering van
het bestuursapparaat. Inzonderheid op bet
gebied van het belastingwezen; verder de
voorbereiding van een definitieve financieele
regeling, waardoor aan de gemeenten ook de
verantwoordelijkheid voor de Inkomsten
wordt opgelegd.
Komende tot het einde van zijn regee
ringsverklaring. zeide Briining, dat de re
geering onder alle omstandigheden een toe
reikende ondersteuning van de werkloozen
zal waarborgen. Zü zal te dien einde de wet
op de arbeidsbescherming weer Indienen
en tevens een mijnwerkerswet. een nieuwe
regeling Inzake de voorkoming van onge
vallen en sociale verzekering.
Onze financieele politiek, aldus spr., zal
voor alles een belangrUke schrede zün op
den weg naar herstel van het economisch
evenwicht. Door tijdige en offervaardige sa
menwerking van alle kringen van het eco
nomisch leven zal de waarborg moeten wor
den verkregen, dat nog grootere en ernsti
ger crisis vemeden wordt
dat het helaas niet anders kon geschikt
worden en gy voor vandaag onder den
katechismus hier moet blüven."
,,’t Kan me niets schelen." antwoordde
Edwin en hü wierp trotsch het hoofd in den
nek. „Welke sprookjes u ook moogt verha
len. ik wil u toch niet gelooven, neen!” hier
stampt hü heftig met den voet, .maar ik
geloof, wat doctor Luther geleerd heeft.’
gelooven allen aan Christus, onzen
Heer,” zegt pater Meinrad zacht. „Ziehier,
kind daar gü niet katholiek züt en den ka
techismus niet wenscht en niet behoeft te
leeren, heb Ik een boekje voor u meege
bracht. waarin ge kunt lezen voor tüdver-
drüf. Het zün beschrijvingen van plaatsen
en kasteelen in Stiermarken, Oarinthië en
Tyrol, met aardige gravuren er bü
Hü legde het boek voor Edwin op den les
senaar. keerde naar den katheder terug en
begon zijn les.
Niet zooals hij het van te voren had opge
schreven niet op de geleerde wüze van
pater Honorius. Zooals God 't hem op 't
oogenblik Ingaf. rechtstreeks uit het hart
klonken zün woorden
antwoordde Edwin aarzelend. „Dat was
mooi, wat u gezegd hebt van die groote
liefde In het kleine hart.”
„Is u dat bevallen!” zei pater Meinrad.
„Ja, buitengewoon maar, pater de zelf-
standlgheidsver.A dering geloof ik daarom
toch niet, van mün leven niet!”
„Wat gelooft ge dan? Wat gelooft men
dan over 't algemeen in evangelische lan
den. dat men ontvangt in de communie?"
„Ik zal ’t u zeggen." Hier richtte het kind
zün groote sprekende oogen op den monnlK
met een uitdrukking die verre boven zün
jaren was. „Daar gaat, wanneer een chris
ten den beker drinkt en het brood eet, een
kracht uit van Christus' lichaam in den
hemel, zoodat de mensch zich met Christus
vereenigd gevoelt. Brood en wün
een teeken ter gedachtenis. L
wü van het nachtmaal."
„Spreek niet zoo laid!” vermaande pater
Meinrad, angstig om zich heen ziende.
„Waarom niet? Ik wil het luide zeggen!
’t Is het geloof müner moeder en het müne
En al laat uw abt mü halfdood geeselen, ik
zal toch nooit anders gelooven; daartoe
brengt gü mü niet!”
Pater Meinrad blikte in het hartstochte-
lyk opgewonden gelaat van den knaap cn
glimlachte, 't was een droevig lachje.
„Die leer over de van Christus uitgaande
kracht hebt ge alzoo van uw moeder?”
vroeg hü op gedempten toon.
„Ja, en zij heeft dat uit de boeken van
ik heb er niet veel in gelezen,” doctor Luther.”
