INSTELLING BEDRIJFSRADEN
HET DREIGEND CONFLICT IN DE
TYPOGRAFIE
Telegrafisch Weerbericht
KERK EN SCHOOL
Vóór-on twerp
van wet
Eenige incidenten
De Nijmeegsche jubileumfeesten
Dr. E. A. D. E. Carp
PROVINCIAAL NIEUWS
MARKTNIEUWS
-1
RECHTSZAKEN
Een artikel uit „De Werkgever” Sympathiebetuigingen
ontvangen door de R. K. Directeuren Een onderhoud met den
secretaris der Federatie
werkgevers-organisaties
Twee Chineesche priesters
vermoord
Bisschop en priesters gevangen
genomen
t
tu
m<
ha
n
di
di
ZAANDAM
WER VERSHOOF
HEEMSKERK
Opening der Vlaamsche
Universiteit van Gent
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
UITGEEST
De aanvaring van de
Velserbrug
m.M. te
Barometerstand
771.»
mM te
7463
De samenstelling van den bedrljfsraad.
Toelichting.
I
Benoemd tot hoogleeraar te Leiden
(Ongecorrigeerd)
van
P
al
R
NOORD-SCHARWOUDE. 22 Oct. 19 300
kool
I
loting plaats van een paar schaatsen,
heer J. Peys was de gelukkige winnaar.
gevolgen hebben gehad. De oorzaak van het
blijven steken van de brug is niet komen vast
te staan.
werkzaamheden
i zijn gehouden
Tot opvolger van Prof. Jelgersma als hoog-
leeraar In de psychiatrie aan de Leldsche
Universiteit is benoemd dr. E. A. D. E. Carp.
d
t
I
I
I
1
1
De Raad voor Scheepvaart consta
teert een wan toestand.
Bloemendag Sobriëtas De bloemendag
van Sobriëtas, Zondag j.l. gehouden, heeft
opgebracht f cent.
Nautisch personeel voor de brug
noodig.
AMSTERDAM. 21 October Aardappel
prijzen. De prijzen waren heden onveranderd.
Aanvoer 4 ladingen 2580. H.L-
MEDEMB.T .IK. 21 Oct. Veemarkt. Aanvoer
14 koelen, 74 schapen en lammeren. Han
del vlug. Schapen f 4550; Lammeren f 24
—38; Koeien f 280—360; Vette koeien f 425.
s
t
n
1
i
1
1
i
1
Wl
t>
80
D
an
schouders
co
1
ni<
’1
let
boi
1
on
1
we
uit
I
nie
tüc
I
doe
in ti
het
I
Vai
het
tegi
het
die
orgi
and
mot
voo
ove>
D
vrxn
D
mas
■ter
Woa
faal
je - «Sdi *r_kSft.farj*AC-jt
Men kan de werkgevers en arbeiders uit
een bedrijf in de gelegenheid stellen per
soonlijk hun stem uit te brengen. In dat
geval geldt een individueel kiesrecht. Maar
men kan ook van het standpunt uitgaan,
dat de organisaties van werkgevers en ar
beiders de leden moeten aanwljaen .In dat
geval beweegt men zich in de lijn van een
organisch kiesrecht.
In het wetsontwerp wordt een regeling in
laatstbedbelden zin voorgesteld.
WOGNUM, 21 October. De Volharding.
Uien 8505 ct.. spruitkool 1218 et-, aanvoer
1400 K.G., wltkrop f 0.80—1.40, slaboonen
1245 ct., snljboonen 3440 ct., bloemkool
2.507.10, appelen 1724 ct., peren li
sa ct, druiven 5159 ct.
BOVENKARSPEL (Station), 21 October.
„De Tuinbouw". Aardappelen gr. M. 1.50—
1.86. Idem kl. M. f 2 50. Due 1.4O—1A6,
blauwe 1.45, uien, groote gele 1.05—190,
Idem Drielingen 3545 ct.. idem Nep 0.85
1, per baal; ie bloemkool 8.7015.70,
2e idem 1.20—5.60. 3e idem 0.75—230,
per 100 stuks; roode kool f 23.50, gele kool
f 0.80—230, witte kool 0.90—1.80, per KG.
bleten groote 7.108.80, idem kleine 4.70
5, per 1000 stuks; slaboonen f 1.752.85
per zak; tomaten A. 24. idem C. 21, idem
C.C. 7.10, per 100 K.G.
PURMEREND, 21 Oct 1930. Op de gehou
den Eierenveiling alhier waren aan
gevoerd 35679 eendeleren. Prijs van 6.10 tot
6 30. 44828 Klpeieren, 70-80 K.G. 10.40—11.—,
65-66 10.00—1130. 63-64 930—1020, 80-62
950—10.—. 58-59 930—930. 56-57 9.00—0.40,
53-55 820—830, 50-52 730—750, 45-49 530—
730.
WARMENHUIZEN, 22 Oct. Nep 230;
Drielingen 130; Roode Kool 030; Witte
Kool f 0.70—130; Bloemkool 530; Gele
Kool f 0.70130; Peen 1.00; Kleine peen
0.30.
HEM, 21 October. Zuider-Kogge. Schot
sche grove 1301.40, middelbare 130,
kleine 2.
Overtreding van het reglement
staat vast
Het verweer van den loods, dat hij niet
vóór het geopend zijn der brug voorbij de
stoppelen zou zijn gekomen, Indien de draa
iende beweging van de brug niet halverwege
was gestaakt, heft, aangenomen al, dat het
feitelijk juist zou zijn, de overtreding geens
zins op. Vóór het hljschen van den bal mogen
de stoppalen niet gepasseehr worden. De Raad
is bovendien van de feitelijke juistheid van
bovengenoemd verweer niet overtuigd.
De Raad heeft den Indruk gekregen, dat be-
doelde reglementsbepaling meermalen wordt
overtreden. Wel is de schuld hier niet grooter
dan in andere gevallen van diezelfde over
treding. De positie van de .Amazon" was
vooral nu er gespuid werd, niet gemakkelijk.
De stoppalen mochten echter niet gepasseerd
worden en een geval van overmacht is hier,
naar 'sRaads oordeel, niet aanwezig Dat be
doeld veiligheidsvoorschrift zoowel noodig als
afdoende is, heeft het onderhavige ongeval
duidelijk aangetoond. De Raad spreekt de
hoop uit, dat dit ernstige ongeval een aanspo
ring moge zijn om onder geen voorwaarde van
deze reglements-bepaling af te wijken. Dit is
de eenige manier om met zekerheid ongeluk
ken te voorkomen.
De directeur van het Loodswezen heeft ver
klaard dat, by korte brugopenlngen. hand
having van bedoeld voorschrift niet mogelijk
Is. Ook in dit opzicht kan de Raad niet in
zien, dat overtreding daarom gerechtvaardigd
zou zijn. Het komt meermalen voor, dat door
schepen wordt „gejacht" en dat daarbij de
veiligheidsvoorschriften in het gedrang ko
men. Hetgeen thans met de .Amazon” is ge
schied, leert echter, dat juist het belang van
de scheepvaart dringend elscht, dat aan de
veiligheidsvoorschriften streng de hand wordt
gehouden. Het brugpersoneel moet hier het
noodige toezicht uitoefenen en de overtredin
gen melden, ook al hebben deze niet tot een
ongeval geleld.
Dat het ongeval zoo ernstig is geweest,
kwam ook, doordat de brug naar de ..Amazon"
toe werd gedraaid. Men moet erop bedacht
zijn om, voor het geval een schip te vroeg
komt opzetten, den toestand niet ongunstiger
te maken dan noodig is. Indien de brug naar
de andere zijde was opengedraaid, zou een
aanvaring met de Amazon" ót niet hebben
plaats gehad óf althans niet zulke ernstige
De Raad voor de Scheepvaart heeft uit
spraak gedaan inzake het Griel f che s.s.
.Amazon”, dat tegen de spoorwegbrug over
het Noordzeekanaal is gevaren.
De Raad schrijft deze aanvaring toe aan
verschillende oorzaken. Als de meest kenmer
kende beschouwt hij het plotseling blijven ste.
ken van de brug, toen deze hare, naar de
.Amazon” toegekeerde, draaiende beweging
nog slechts voor de helft had gedaan. De aan
varing zou hoogstwaarschijnlijk niet hebben
plaatsgehad, indien de brug was blijven door-
draaien. Wel heeft de brugwachter verklaard,
dat de „Amazon” zoo snel kwam opzetten, dat
naar zjjn inzicht een aanvaring, zij het dan
ook in een andere positie, evenzeer was ge
volgd, indien de brug op de gewone wijze was
blijven doordraaien, maar de Raad acht geen
gegevens aanwezig om tot deze conclusie te
komen. De hier besproken oorzaak is een zeer
bijzondere omstandigheid. Dat bij de navigatie
op de .Amazon" daarmede geen rekening is
gehouden, is op zichzelf dit schip niet als een
fout aan te rekenen.
De tweede oorzaak, hier van belang, betreft
de aanwezigheid van de .Amazon” bij de brug
vóórdat deze geopend was. Toen de aanvaring
plaats had, bevond de .Amazon” zich in over
treding van het Reglement op de V eisers poor-
brug. Immers, de bal was nog niet geheschen,
de doorvaart was dus in den zin van het Re
glement gestremd en de „Amazon” had dus,
onafhankelijk van de positie der brug, nooit
de stoppalen, welke zich op 150 M. van de
brug bevinden, mogen passeeren. De veilig
heidsvoorschriften zijn dus van dien aard,
dat, indien zij worden opgevolgd, het plot
seling blijven steken van de brug nimmer tot
een aanvaring kan leiden.
Adhaesiebetulgingen van werkgevers-
vakveree afgingen
De R. K. Vereeniging van Nederlandsche
Drukkerspatroons deelt ons mede, dat zij van
een aantal andere werkgeversvakvereenlgin-
gen brieven heeft ontvangen met betuiging
van adhaesie by het dreigend conflict in de
typografie, o.a. van de Federatie van Ned.
Schoenfabrikanten, de Ned. R. K. Vereeni
ging van Sigarenfabrikanten, de vereeniging
van Tilburgsche fabrikanten van Wollen
Stoffen, de R. K. Vereeniging van Nederl.
Lederfabrikanten, de Ned. R. K. Vereeniging
van Werkgevers in de Textielnijverheid, den
Natlonalen Bond van Wasch-Industrieelen en
de R. K. Werkgeversvereeniging in de Metaal
nijverheid.
Enkele dezer deelen mede, met verbazing te
hebben kennis genomen van de bereidverkla
ring fier drukkerspatroons om aan een loons
verhooging van drie cent per uur mede te
weken, terwijl in vele bedrijven de bestaande
loonstandaard nauwelijks te handhaven is en
andere reeds tot loonsverlaging moesten
overgaan. Opgemerkt wordt daarbij, dat de
arbeidsvoorwaarden in het typografisch be
drijf reeds aan den top staan.
Men wijst er op, dat een loonsverhooging
in het typografisch bedrijf ook voor andere
bedrijven moeilijkheden zal medebrengen.
In dezen tjjd van dalende indexcijfers en
algemeenen slechten economischer! toestand
acht men het onverantwoordelijk, kxmsver-
hoogingen toe te staan.
Niet slechts zijn de drukkerspatroons dank
baar voor dezen moreelen steun, doch zij zijn
er zich ten volle van bewust, dat zij, door aan
de overdreven arbeidseischen toe te geven, bjj
een groot aantal hunner drukwerkafnemers
ontstemming zouden verwekken, hetgeen ze
ker ook voor het drukwerkgebruik in de toe
komst schadelijk zou zijn.
Trekking Zaanlandacbe verloting
Donderdag as. zal des morgens om 10 uur
in het café .De Karseboom", Wllhelmina-
straat. ten overstaan van Notaris G. v. Kolk,
te Zaandam de trekking plaats hebben der
29e Zaanlands he verloting Deze verloting
gaat uit van de Vereeniging tot Bevordering
der Jaarmarkten en Veetentoonstellingen te
Zaand»"
BODEGRAVEN, 21 October. Kaasmarkt.
Kaas. Aanvoer 309 partijen, waaronder 305
Rljksmerk. 12986 stuks, wegende pirn. 116374
K.G. Prijs: Goudsche kaas met Rljksmerk
le soort f 46—49, 2e soort 40—44, zwaar
dere tot 52. Handel matig.
IN ENGELAND DRUKKEN?
„Volstrekt ónmogelijk denkbeeld”.
In Londen schijnt het bericht te zijn ver
spreid, dat de Telegraaf bjj een eventueel
conflict haar bladen in Engeland zou laten
drukken en ze dan per vliegtuig naar Hol
land zou zenden.
Volgens een bericht aan „Het Volk"
noemde de secretaris van het Engelsch Ver
bond van Typografen dit denkbeeld volstrekt
onmogeljjk Om te beginnen, zoo zei hij. is
het ondenkbaar, dat de eigenaars van Lon-
densche bladen, die ook maar iets beteeke-
nen, zich daartoe zouden leenen en. wat
meer zegt, geen lid van onzen bond zou zich
met dit onderkrulperswerk willen belasten.
Ook Naylor, arbeiders-Lagerhulslid en se
cretaris van den bond van letterzetters is
dezelfde meenlng toegedaan. Er behoeft
geen vrees te bestaan, zei hij, dat iets van
dien aard gebeurt en mocht men van be
paalde zijde met zulke voorstellen komen,
dan zijn wij er ook nog om er voor te zorgen,
dat onze leden er niet op Ingaan.
De Raad dringt opnieuw aan op de bezet
ting van bruggen als de Hembrug en de Vel-
serbrug met nautisch onderlegd personeel. De
Raad merkt op, dat hier alle aanleiding be
stond om voorrang te geven aan het schip dat
voor den spulstroom voer en dat zich in veel
moeilUker omstandigheden bevond dan een
van de andere zijde komend schip. Dit betreft
echter omstandigheden, welke door een brug
wachter zonder nautische kennis, niet kun
nen worden beoordeeld. Het bleek den Raad
ook dat het brugpersoneel niet voldoende
toegerust is om op de hoogte te zijn van om
standigheden, welke hier gewicht in de schaal
leggen. De brug is niet telefonisch met
IJmulden verbonden. Dat er gespuid wordt,
de brugwachter zien aan het daarop betrek
king hebbende sein of aan het water. Hij
weet dus niet eens, of men voornemens is, te
gaan spuien, wanneer dit zal beginnen en in
welken omvang dit zal geschieden.
Ten slotte aarzelt de Raad niet als zijn
oordeel uit te spreken dat het een wantoe
stand moet worden genoemd, dat een persoon
van de ontwikkeling van den thans gehoor-
den getuige, die zich niet behoorlijk wist uit
te drukken en de portée van de hem gestelde
vragen veelal niet scheen te begrijpen, bij het
doorlaten van schepen, de hoogste gezagdra
ger op de spoorbrug was. Hier staan te groote
belangen voor scheepvaart en spoorwegen op
het spel.
f 130; 3300 KG Deenscbe witte kool f 1*
t 2; 700 stuks bloemkool f 5.10730; 3400
K .G gele kool f 1.60—3.80.
ENKHUIZEN, 21 Oct. 1930. Goudrenetten
2030—2430, Beurré Diehl 14.70, Wintersuiker
’0—730 per 100
Dat de overheid met betrekking tot de
arbeidsverhoudingen een bepaalde taak heeft,
wordt, volgens den minister, thans weinig
meer betwist. Verschillende factoren heb
ben er toe bijgedragen deze gedachte meer
algemeen te doen doordringen. De groote
uitbreiding bovendien die de locale wetge
ving in de laatste 25 jaren heeft ondergaan,
deed meer en meer de wenschelijkheid ge
voelen. dat de overheid, zoo noodig onder
haar toezicht, een deel van haar omvang
rijke en moeilijke taak aan het bedrijfsle
ven zelf zou overlaten. Voor zoover de over
heid de uitvoering der sociale wetgeving in
eigen handen meende te moeten houden,
bleek het toch van beteekenis. dat zij over
deskundige inlichtingen van de belangheb
bende groepen kan beschikken. Ook daar
om moet het worden toegejuicht, dat de
overheid organen in het leven roept, die een
vast contact tusschen haar en het bedrijfs
leven kunnen tot stand brengen.
BIJ de behandeling der bedrijfsorganisatie
moet onderscheid worden gemaakt tusschen
de bedrljfsraden en de ondernemingsraden.
Bedrljfsraden zijn instellingen, die in een
bedrijf, dwz. in een cmpltx van onderne
mingen. die een soortgelijk product vóórt
brengen, worden gevormd. Ondernemingsra
den daarentegen zijn instellingen in de af-
patroons, die, hoezeer beseffende,
economische tijdsomstandigheden.
bjj de daling van het index-cijfer voor le
vensonderhoud. loons veris ing instede van
loonsverhooging motiveerden, toch, om tot
alken prijs den vrede in het bedrijf en bet
instandbiyven van de bedrijfsorganisatie te
lasliibereid bleken om loonsverhoo-
ging toe te staan, die grosso modo slechts
2 cent per uur bleef beneden hetgeen de
gezellen eischten.
Nu deze concessie, die principieel eigenlijk
niet te rechtvaardigen was. doch wel getuigt
van den goeden wil en den socialen zin van
deze patroons-gedelegeerd en, botweg is afge
wezen, kan er geen sprake van zijn, dat de
patroons nu nog eenige loonsverhooging in-
wilügen. Er moet dan maar gestaakt worden,
wanneer de arbeiders niet verder onderhande
len willen over een nieuw collectief contract.
Edoch, tot hoelang en met welk resultaat? De
werknemersbonden hebben aan de patroons-
federatie bericht, dat zij zullen staken totdat
iM6Tirnirffrr*"<"r over een nieuw coilecUef
MEDEMBLIK. 21 October. Marktvereeni-
glng „8t. Joseph". Aardappelen; grooteMui
zen f 0.95—1.05, kleine idem 220—2.60,
Ideaal 1.10—125, Geldersche f 1.06—135,
witte f 1.45—135, per baal; kool: bloemkool
1.7014.90 per 100 stuks, witte 0.80—130,
savooie 1.802.30, per Kilo; uien: groote
gele 1125, kleine gele 35—65 ct., bieten
f 1.80—2.70, Nep 1.40—1.50, per baal; sla
boonen 1301.45 per zakje.
leven aangetroffen.
Het onderhavige wetsontwerp brengt een
wettelüke regeling der bedrljfsraden. Het is
gewenscht. in de eerste plaats een wette-
lijke regeling der bedrljfsraden ter hand te
nemen.
Een bedrljfsraad zal uiteraard alleen moe
ten worden ingesteld in die bedrijven, waar
in van het optreden van een dergelijk col
lege resultaten zijn te verwachten De vraag,
of dit zoo is. zal geval voor geval moeten
werden beantwoord.
Men zal veelal als regel kunnen aanne
men, dat alleen die bedrijven rijp zijn voor
een bedrljfsraad. waarin het organisato
risch overleg tusschen werkgevers en ar
beiders voldoende is gevorderd.
PURMEREND, 21 Oct. 1930 Eiervelllng
Aanvoer 35679 Eendeleren 6.10630;
44828 klpeieren 70—80 K.G. 10.40—11; 65—66
10—1030; 63—64 9.80—10 20 60—62 750-10;
58—59 9.30—0.80 56—57 9—9.40 53—65 8-
8.40; 50—52 K. G 7—150; 45—49 K.G. 5.00
—720.
Pluimvee Oude Kippen 0.801.66; oude
hanen 11.30; jonge hanen 1.901.75; kilo
prijs oude kippen 0.550.63; idem jonge ha
nen 0.70030.
Gistermiddag had te Gent de plechtige
opening plaats van het eerste studiejaar der
geheel Vervlaamschte staats-universiteit.
Daar Vlaamsche en Franschgezinde stu
denten uit verschillende universiteitssteden
naar Gent waren gekomen en voor onlusten
werd gevreesd, was een stevige politiemacht
ter been.
Het groot auditorium der universitelt was
geheel met belangstellenden gevuld, toen de
academische raad, de gouverneur van Oost-
Vlaanderen, de burgemeester van Gent en net
professoraal corps hun Intrede deden.
De aftredende rector-magnlflcus prof.
Meeuwessen, hield een lezing over modernen
scheepsbouw; hierna gaf hfj kennis van ver
schillende benoemingen. Toen hij zeide dat
prof. dr. Vermeylen voor een periode van drie
jaar tot eersten rector-magnlflcus der Ver-
vlaamschte-unlversitelt werd benoemd, werd
deze mededeellng langdurig toegejuicht. De
figuur
De Middenstand Maandagavond verga
derden de gezamenlijke winkeliers der Hanze
in 't 8t. Wferenfrldusgebouw ter bespreking tot
het houden van een gezamenlijke reclame,
als voorloopster van een Bt. Nlcolaas-attrac-
tie. De heer C. Bot opende de vergadering
met den Chrlstelljken groet en maakte de
voorstellen bekend, waaruit blijkt dat de
duur der attractie zou worden bepaald op
drie weken. Een Bt. Nicolaas-courant zou
verspreid worden, waarin geadverteerd kan
worden.
De koopers zouden een bon ontvangen bij
aankoop van 1. Ook zou een verloting
plaats hebben. De prijzen zouden bestaan uit
artikelen, bij de leden gekocht. Naast de
bonnen zou geen korting worden gegeven.
Door de vergadering worden vele bezwa
ren tegen de plannen geopperd, omdat velen
reeds reclame-artikelen hebben besteld. Deze
actie is wat lang in de lucht blijven zweven.
Door deze omstandigheden kan 4J dan ook
niet doorgaan. Daarna sloot de voorzitter
onder dank de vergadering.
Brandweer Wegens bedanken van den
heer A. Schram is tot commandant der
brandweer voor het district Noordorp be
noemd de heer J. C. de Weerd, wonende Rijks-
straatweg 74.
In voorkomende gevallen gelieve men hier
mede rekening te houden.
In „De Nederlandsche Werkgever” van
deze week verschijnt het volgend artUcel:
;,Zal het 27 October inderdaad tot een
staking in de grafische bedrijven komen? De
besturen der werknemersbonden hebben den
patroons medegedeeld hun leden te zullen
adviseeren tot staking over te gaan; of dit
advies zal worden opgevolgd, moet nog blij
ken; of ledenvergaderingen dan wel een re
ferendum over al dan niet staken moeten
beslissen, hebben wij niet vernomen, maar 't
schijnt, dat zulks niet noodig is: het is kost
dag en het maakt op ons den Indruk, dat
men van werknemerszijde met geweld wil ste
ken. Van de conferentie, welke de Ryk^oe-
middelaar, mr. De Vries. (Woensdag) met
partijen zou houden en die btj de verschij
ning van dit nummer achter den rug zal
zijn, hebben wij dan ook geen groote ver
wachtingen. Maar misschien zijn wij te pessi
mistisch en zgevlert op het laatste oogen-
bllk bjj de typografen het gezond verstand
en het beter Inzicht over de zucht tot
machtsmisbruik. Want een ander motief
voor deze staking dan de begeerte, om den
patroons de overmacht der vakorganisaties
te doen gevoelen, kunnen we niet vinden.
Wie de góden verderven willen, die slaan
*tj van te voren met blindheid. Deze sta-
kingskoorts bU de typografen schijnt hun
verstand te benevelen. Zjj moesten toch
begrijpen, dat zjj bet voortbestaan van de
bedrijfsorganisatie, waaraan zij hun uit
nemende rechtspositie, hun hoog loon, hun
pensioen en verdere gunstige arbeidsvoor
waarden danken, daardoor moedwillig in
de waagschaal stellen. Ligt die eenmaal
uit elkander, dan zal zD niet zoo spoedig
weer te herstellen sjjn. De houding, door de
gezellen-organisaties tegen de patroons
aangenomen, heeft veel weg van chantage.
Terwijl de loonen en arbeidsvoorwaarden
der typografen als een plek boven die van
de meeste andere arbeiders uitsteken, maken
■Ij misbruik van hun machtspositie om de
met zooveel moeite opgebouwde bedrijfsre
geling stuk te slaan. Deze typografen pogen
de kwetsbaarheid van het bedrijf en den
wensch van het publiek dagelijks de courant
to ontvangen uit te buiten om. zonder reke
ning te houden met den algemeenen econo
mischen toestand en met de belangen van
het bedrijf, waarin de concurrentie van de
ongeorganiseerde drukkers voortdurend ster
ker wordt, bij elke vernieuwing van het col
lectief contract er weer wat bovenop te zet
ten. Wat deert het hen, ot zij zoodoende
hun positie feitelijk verbeteren ten koste van
de arbeiders in de onbeschutte bedrijven, die
de koopkracht van hun reeds zooveel lagere
loonen zien dalen naarmate de stijging der
loonen in de beschutte bedrijven het leven
van hen duurder maakt?
Eén ding staat vast: de algemeene sym
pathie, mocht de staking inderdaad door
gaan, zal zijn aan den kant van de drukkers-
-- dat de
gevoegd
Eventueele strijd zal aan de idee der
bedrijfsorganisatie een knak toe
brengen.
In verband met het dreigend conflict in de
typografie, heeft de „Telegraaf" zich nog
met een paar vragen gewend tot den ver
trouwensman van de patroonsorganisatie,
den heer mr. P Borst, secretaris der Fede
ratie van werkgevers-organisaties in het
Boekcrukkersbedrijf.
De bedrijfsorganisatie in de typografie
wordt steeds als voorbeeld van goede sa
menwerking tusschen werkgevers en werk
nemers genoemd. Gelooft u nu niet, vroeg
het blad, dat bij het uitbreken van een
conflict aan de idee van bedrijfsorganisatie
een knak wordt toegebracht?
Zeer zeker, antwoordde de heer Borst, en
dit is te meer te betreuren, omdat het con
flict in ons bedrijf m l. heelemaal niet noo
dig was geweest. Het is steeds gelukt, om
tot overeenstemming te komen. De metho
de, die gevolgd werd, was deze: de pa-
troonsleiding trachtte de minder sociaal voe
lende elementen in haar midden dichter tot
de werknemers te brengen. De arbelderslel-
ders van hun kant oefenden invloed op de
mln of meer „werkgeversvtjandeUjke” ele
menten. De wederzljdsche leiders wisten zoo
de uitersten tot elkaar te krijgen. Deze
methode is b.v. verleden Jaar nog met bij-
zonder succes toegepast, bij de stichting van
het Pensioenfonds voor de Grafische Vak
ken. Mnder sociaal voelende patroons wil
den er niet aan. De uiterst-links-geriënteer-
de arbeiders. naar men zich herinnert,
evenmin. De leiding van beide partijen is
echter voor de oppositie niet uit den weg
gegaan en daardoor is de invoering van het
fonds volledig gehikt.
Bjj de onlangs gevoerde onderhandelln-
gen over de vernieuwing der C. A. O. bleek
het moellijker om die methode te volgen.
De patroonsleidlng stond op het standpunt,
dat verzwaring der arbeidsvoorwaarden In
dezen t'Jd onverdedigbaar was. de arbeiders-
leiders daarentegen meenden bet tegenover
gestelde. Nu de wederzijdsche leiders zulk
een verschillend inzicht hadden, werd de si
tuatie zeer moeilijk.
Toen is, ging Mr. Borst voort, de pa-
trons-delegatle der onderhandelingscomlssie
verder gegaan dan vroeger ooit is gedaan.
Niet alleen tegen de minder sociale elemen
ten van eigen gelederen in. maar eigenlijk
met opoffering van eigen overtuiging, bood
zij nog als prijs voor een oplossing in
eigen kring een loonsverhooging van 3
cent per uur aan.
De werknemersleiders zijn hun vroegere
methode niet tronw gebleven. Met het pa-
troonsaanbod was het overgroote dee! der
arbeiders ml zeker gaarne tevreden ge
weest, maar de leiding zeilde daar blijkbaar
thans niet meer op het kompas der gema
tigde leden, maar op dat der verder van de
patroons afstaande elementen.
BROEK OP LANGENDIJG, 22 Oct. 1930.
Langendijker Groentenveiling 65 Toma
ten: A 21, idem C 14.90, idem CC 10,10.
4500 K.G. Aardappelen: Schotsche Muizen
2.90, Groote idem f 3, Blauwe Eigenhei
mers 2, Kleine 2.90. Wortelen, kleine
0.70—0.80. 7700 K.G. Wortelen f 1.10—150,
7000 stuks Blo mkool: 1ste Boert 413.30,
2de soort 0.501.10. Reuzen idem 4.40
10 90, 400C0 Roode kool 0.8Ó-4.10, 4600
Gele kool 2.10—3.50, 17000 Vroege Witte
Kool f 1—1.40, 21000 Deensche Witte Kool
1.80—250. 10500 Uien: Groote 1.70—2.40,
Uien 1.50—1.90, Drielingen 1—1.40, Nep
130—3.30. 04 K.G. Slaboonen 1030, 0800
Bieten 1.30—2.70.
Werkwijze vaa den bedrljfsraad.
Het is gewenscht dat een geregeld sa-
menkomen der bedrljfsraden Is verzekerd.
Daarom verplicht art. 9, lid 2, de raden
tenminste zes maal per jaar te vergaderen
en wel. zoo mogelijk, met een tusschen-
ruünte van ongeveer twee maanden.
De werkkring van den bedrljfsraad Is zóó
gedacht, dat de raad zal optreden als: or
gaan van overleg, orgaan van advies, van
uitvoering, van beslechting van geschillen
en van bemiddelin.
Men zou nog verder kunnen gaan en den
raad b.v. op het gebied der arbeidsvoorwaar
den. ook een verordenende bevoegdheid toe
kennen De desbetreffende verordeningen
van den raad zouden in karakter vereen-
komen met de verordeningen van provincie,
gemeente en waterschap. Naar de meenlng
van den minister moet daartoe althans voor
alsnog. niet worden overgegaan.
Communisten hebben te Kian in de provia.
cle Kiangsi den katholieken Italiaanschen
bisschop Mgr. Migani, zes priesters en tien
religieuzen van Italiaansche, Fransche en
Chineesche nationaliteit gevangen genomen.
Twee der Chineesche priesters zijn gedood,
maar Mgr. Migani en een priester zijn vrijge
laten om een losgeld voor de anderen te ver
krijgen.
contract zal zijn bereikt. Maar de onderhan-
dellngen daaëóver zijn Immers afgebroken?
Of deze Making zat onder deze omstandighe
den, net zoolang duren totdat de weerstands-
kas zal zijn opgeteerd, óf zl) zal terstond
kunnen worden opgeheven, wanneer blijkt,
dat er geen grondslag aanwezig is, waarop
men tot overeenstemming omtrent een nieuw
collectief contract zou kunnen komen. Maar
de typografen hopen blijkbaar de patroons te
dwingen het hun voorgelegde collectieve con
tract met de daarin vervatte ongerechtvaar
digde loonsverhoogingen te slikken. Wfj ach
ten het van principieel belang, dat die toeleg
zal mislukken. Het onrecht mè.g niet zegevie
ren door brute machtsontplooiing.
In elk geval is deze geschiedenis uiterst
leerzaam voor voorstanders van de verbin
dendverklaring van collectieve contracten.
Men stelt het maar steeds voor, alsof die ver
bindendverklaring moreel geboden is, aange
zien de arbeidsvoorwaarden, in een collectief
contract ne^rgelegd. steeds redelijk en be
hoorlijk zijn en de arbeidsvoorwaarden in het
ongeorganiseerde bedrijf, indien deze daar be
neden blijven, als onredelijk en onbehoorlijk
zouden zijn aan te merken.
Voor die redeneering zou misschien iets te
zeggen zijn, indien de collectieve contracten
steeds de vrucht waren van redelijk en zon
der pressie gevoerd overleg. Maar wanneer de
eene partij de andere het pistool op de borst
zet en haar op deze wijze hooge loonen en
sterk opgevoerde arbeidsvoorwaarden af-
dwlngt. dan zijn dergelijke arbeidsvoorwaar
den als onredelijk en onbehoorlijk aan te mer
ken en is het verdubbeling van onrecht, wan
neer nu ook de ondernemingen, dié niet voor
dien dwang wenschen te zwichten en bulten
bet collectief contract gebleven zijn, door de
overheid gedwongen worden dezelfde arbeids
voorwaarden te aanvaarden."
Hoogste
Lacoruna.
Laagste Barometerstand
Vestmanoeur.
Verwachting: Matige, tljdelljk afnemende,
Zuidwestelijke tot Zuidelijken wind, gedeel
telijk bewolkt, weinig of geen regen, kans
op nachtvorst, zachter overdag.
Venüdering van methode.
Dat is een verandering van methode, wel
ke Inderdaad het bestaan der bedrijfsorga
nisatie ónmogelijk maakt. De reactie is na
tuurlijk geweest, dat zoowel de groote als de
kleinere werkgevers uit de steden en van
het platteland alleen daarom accoord gaan
met de patroonsdelegatie der ondterhande-
lingscommissie, omdat deze zelf het pa-
troonsaanbod onmiddellijk als vervallen heeft
verklaard.
Te meer is het verloop der feiten te be
treuren. zeide mr. Borst, omdat, na vele
moeilijke jaren. de bedrijfsorganisatie in de
typografie zich in stijgende Hjn bevond. De
oppositie in de patroonsorganisatie was in
den laatsten tjjd sterk veimlnderd. Allerlei
nieuwe institut enwerden geschapen of in
uitzicht gesteld. Het pensioenfonds was goed
en wel doorgevoerd De leertingenregeltng
zou juist op nieuwe basis verder worden
uitgebouwd Dat de grondgedachte der be
drijfsorganisatie juist is, blijkt m.L wel daar
uit, dat al deze instellingen met de samen
werking van patroons en gezellen staan of
vallen. De bedrijfsorganisatie had bewerkt,
dat re op dit oogenblik meer gemeenschap
pelijke dan tegenstrijdige belangen tusschen
de werkgevers en werknemers bestaan. Een
conflict is dus steeds, he de afloop ook zij.
schadelijk voor belde partijen. Doch ten
slotte hangt het af aan de personen der
leiders, of desondanks die belangen in de
waagschaal worden gesteld. De patroonsdele
gatie kwam daarom met het bekende aan
bod, dat tn andere werkgeverskringen zoo
veel bevreemding heeft gewekt. De werkne-
mersleiders hebben echter door hun weige-
gring bet conflict zoo goed als cmvennljde-
lljk gemaakt.
Zijn, vroeg men verder, de Stadsdrukkerij
te Amsterdam en de Landsdrukkerij even
eens by het conflict betrokken?
De drukkerijen van publiekrechtelijke li
chamen kunnen statualr geen lid zjjn der
fedératle en staan dus. zeide mr. Borst, bul
ten de C. A O. en dit conflict.
Kunt u nog iets mededeelen omtrent de
bepaling der C. A O. in zake de looncom-
mlssie?
Artikel 26 der huidige C. A. O. zegt, dat
gedurende den geldingsduur der C. A. O.
door de looncommisie een loonsverhooging
of -verlaging kan worden vastgesteld, als
bepaalde, nader omschreven omstandigheden
zich voordoen. Eén dezer omstandigheden
is de stijging of daling van het Amsterdam-
sche indexcijfer der kosten van levensonder
houd met 5 pet. Dit cijfer nu is juist ge
durende den loop van het huidige contract
met 4.9 pet. gedaald, mede een gevolg van
ed ingetreden algemeene crisis. Natuurlijk zal
de toespitsing der crisis tn het grafisch be
drijf P zichzelf weinig invloed uitoefenen
op bet algemeen indexcijfer, althans men
kan niet zeggen, dat daardoor dit cijfer met
nog 5 pet. zal dalen, zoodat de bewering
van gezellenzljdee dat men tn artikel 26
reeds een voldoende correctief vind voor de
gevolgen van een toenemende crisis in het
grafisch bedrijf, onjuist is, aldus besloot de
secretaris der werkgeversorganisatie.
Uit verschillende informaties blijkt, dat
men in de meenlng verkeert, dat by het
conflict in de typografie ook de chemigrafen
(clichémakers) betrokken zouden zjjn, omdat
hS de MMMWkMde ■Htaiianii rtigndan
zonderlyke onderneming. Zij worden in ons
land veelal als fabrieksraden of kernen aan
geduid en als zoodanig ook in bet bedrijfs-
Jaarvergadering Ijsclub „Uitgeest”
Maandagavond vergaderde de Ijsclub „Uit
geest" in hotel de „Ooievaar". Slechts 22
leden van de ruim 200 leden, waarby inbe
grepen bestuur, waren aanwezig. Na ope
ning en lering der notulen, werd t jaarver
slag van den secretaris gelezen, waaruit we
vernamen dat *t ledenaantal 229 bedraagt.
Het Jaarverslag van den Penningmeester
sluit met een post van ontvangsten ad
f 232.15, aan uitgaven f 18037 en een voor-
deellg saldo van f 3138, omgerekend een
bedrag op de Spaarbank der Boerenleen
bank. Een commissie bestaande uit de H. H.
Koens, van der Burg en Eckhart contro
leerde boeken en bescheiden en gaf by monde
van eerstgenoemde te kennen, dat alles in
orde was. Evenwel raadde de heer Koens het
bestuur aan. nu reeds een controlecommis
sie te benoemen, die dan eenige,dagen voor
de volgende Jaarvergadering ten huize van
len penningmeester de boeken kan nazien.
Dit om het tydroovende boekenonderzoek
gedurende de vergadering te voorkomen.
Het bestuur wees nu met goedkeuring van
de vergadering dezelfde heeren aan voor de
kascontróle voor een volgend boekjaar.
Nog ontvingen secretaris en penningmees
ter dank voor hun verrichte i
en werd laatstgenoemde vitn
beheer gedéchargeerd. Hierna had de ver
kiezing plaats van den afgevaardigde en
plaatsverv afgevaardigde, wegens periodiek
aftreden der H. H. N. J. Zonjee en H. Vrou
we. Op voorstel van den heer B. Woesten-
burg werden de aftredenden bij acclamatie
herkozen. Daarna volgde Bestuursverkiezing,
wegens periodieke verkiezing der H. H. N. J.
Zonjee, J. W. Ooms H. Vroome. Het
stembureau werd geformeerd uit de H. H. J.
Nol, de Vries en J. C. Merz. De uitslag der
verkiezing, welke de heer J. Nol mededeelde,
was dat de aftredende bestuursleden met
groote meerderheid herkozen zyn. Zy aan
vaardden hun herbenoeming. By de rond
vraag meende de heer Koens te moeten op
merken, dat t van t bestuur niet goed ge
zien was, om een feestavond te organlseeren
aan ’t begin van den winter.
Deze gelden, daarvoor uitgetrokken zouden
naar zyn heenlng bewaard moeten zyn geble
ven, omdat men nu nog niet kan weten of wy
staan voor een winter met ot zonder Dsgele-
genheia 't Bestuur had gehandeld naar 1
besluit eener algemeene vergadering en in *t
belang de vereeniging om t contact met de
leden te bewaren. Na lange discussie werd
besloten in t vervolg het einde van den
winter af te wachten en alleen dan een feest
op een of andere wijze te houden, wanneer
de voorbye winter een yslooze winter ge
weest. Op een vraag van een der aanwe
zigen deelde voorzitter mede, dat gezinskaar-
ten verkrijgbaar zyn voor huisgenooten van
leden beneden 18 jaar. Ten slotte had dé ver-
Öe -
AMSTERDAM. 22 October 220 vette
kalveren le kw. 1.041.10; 2e kw. 035—1.02;
3e kw. 0340.92 per K. G. levend gewicht;
32 nuchtere kalveren f 1218; 430 varkens
f 0.690.70; zware 0360.68; vette f 0.63
0.65 per K. G. slachtgewicht.
aftredende rector vervolgde, met de
van Vermeylen als schrijver en geleerde te
belichten, waarna hy hem de Insignes
zyn rectorale waardigheid om de
hing.
Prof. Vermeylen sprak vol lof over den
scheldenden rector magnificus. Over de ge-
dragsiyn, welke hy als rector zou volgen, rei
hy, dat hy absoluut buiten de politiek
wenschte te biyven. Hy wees de studenten op
hun plichten en rechten en zeide, dat de hui
dige universiteit tegen niets of niemand is ge
richt en dat hy zal trachten er iets grootsch
van te helpen maken.
Op het oogenblik, dat de nieuwe rector het
academisch Jaar geopend verklaarde, en .■en
strijkje de „Brabanfonne" begon te spelen,
rezen alle studenten overeind en zongen uit
volle borst de „Vlaamsche Leeuw". En zij
hielden vol zoolang de „Branbanfonne" duur
de.
Tydens dit incident met de „Brabanconne”
verlieten enkele Franschgezinde professoren
en particulieren de zaal ten teeken van pro
test.
Na de plechtigheden naar buiten gaand,
zongen de studenten het „Wyhelmus" en
Vlaamsche liederen.
zy gingen toen in de stad de manifestaties
voortzetten, waar het herhaaldeiyk tot bot
singen kwam met tegenmanifesteerende stu
denten. u
De minister van Arbeid. H. en N. heeft
een voor-ontwerp van wet betreffende instel
ling van bedrljfsraden met bljgevegde Me-
morie der Toelichting aan den Hoogen Raad
Wen Arbeid ingezonden.
Om. wordt voorgesteld: In elk bedrijf
waarin de omstandigheden daartoe aanlei
ding geven, hetzij voor het geheele land,
hetzy voor een gedeelte des lands een be
drljfsraad in te stellen.
Een bedrljfsraad bestaat als regel uit een,
door de Kroon te bepalen, even aantal le
den, tenminste zes en ten hoogste twintig
bedragend. De leden kunnen rich door plaats
vervangende leden doen vervangen. De le
den en ed plaatsvervangende leden worden
Voor de helft benoemd, door de. door den
minister daartoe aangewezen, vereeniging of
▼ereenlgingen van werkgevers en voor de
helft door <fe, door den minister daartoe
aangewezen, vereeniging of vereenlgingen
van arbeiders, wier leden allen of voor een
gedeelte in bet bedryf werkzaam zyn.
ook de Nederlandsche Litho-, Foto- en Che
migrafen Bond behoort.
Het bestuur van dezen Bond deelt mede,
dat het inderdaad in het diepdrukbedryf,
dat wél bjj het conflict betrokken is, een
aantal leden heeft werken en daarom party
is in dit conflict.
De chemigrafen (clichémakers) echter
hebben rechtstreeks niets met het conflict
te maken, aangezien voor chemigrafen een
zelfstandig collectief contract bestaat.
Kritiek op het beleid van den burgemeester
Gisteravond hield de R. K. Kiesvereenl-
ging „Recht voor Allen" te Nymegen een
drukbezochte vergadering, waarin langdurig
werd gesproken over het beleid van den bur
gemeester by de 1.1. gehouden jubileum,
feesten.
De vergadering sprak haar ontstemming
uit over het feit, dat de burgemeester by de
officleele herdenking van het feest niet de
minste hulde gebracht heeft aan het Ko-
ninkiyk Huis, te meer werd dit betreurd,
omdat zulks zou geschied zyn onder preskte
van socialistische zyde.
K.G. aardappelen. Schotsche muizen f 3-3°
f 3.40, idem, groots f 3.10—3 20, drielingen
f 330—4 80; 13.800 K.G. uien, grove uien
f 1.70—250. gewone uien f 1—2 40, drielingen
f 1.10—1.60, nep f 1.70—3.40; 6000 K G. peen,
groote f 130—150; 9800 K G. roode koo*
f 230—4.30; 29300 K.G, witte kooi f 110—
