ONS BLAD
I
I
ff
OVERGORDIJNEN
L. Frankenberg—Alkmaar
STEEDS GROOTER OM VANG VAN
DE MIJNRAMP TE ALSDORF
Bi
DE GEVAREN VAN DE RADIO
SIDONIUS DE JONG
de
t
De
I Voornaamste cKieuws
WOENSDAG 22 OCTOBER 1930
9
aahgifte koet op straffe van verlies van rechten, geschieden uiterlijk driemaal vier en twintig uren na het ongeval
ST
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADE,.
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 248
B
MIENT 19-ALKMAAR
Auto-ongeluk
Vreeselijk auto-ongeluk
De werkloosheid in de Ver. Staten
Hedenmiddag 12
Telegrafisch Weerbericht
Klein luchtschip geëxplodeerd
De Nijmeegsche hibiteumfeesten
De vhicht van den heer Van Tyen
Een gevaarlijke bende
gepakt
Het conflict in de
Typografie
Twee Chineesche priesters
vermoord
De conferentie met den
Rijksbemiddelaar
Bisschop en priesters gevangen
genomen
Een moord te Rotterdam
opgehelderd?
Alleenverkoop voor ALKMAAR van de MONT-BLANC- en CONKLIN-
Vulpenhouders. Vraagt inlichtingen
Twee dooden, één zwaar en drie
licht gewonden
PAYGLOP 3
ALKMAAR
JOH. LAUWERS
aanvaring van
Velserbrug
Oneerlijke postbeambte
te Halfweg
i ra
f 3000.. f 750.- f 250.- f 125.. f 50,
(Door Pierre Lhande S. J. Paris)
Sb.
NOORD-BOLLANDSGH DAGBLAD
)0
i
De bestuurder ernstig gewond
de Vlootwet door de
Het dreigend conflict in de typografie.
d.
De
▼an
i
le
i
1.
Barometerstand 9 uur v.m.: 760. Stilstau
r
i
vochtig is;
l
i
barometerstand
771.6
m M. te
7468
m M. te
Matige, lijdelijk af nemend
Drie personen gewond.
Kritiek op bet beleid van den burgemeester
te Weenen.
Nog
- ’1
Het eerste retour vliegtuig
(Zie ook pag. 1, 3de blad.)
“’Jt
Een open brief van Gröner aan Von Ol
denburg Januschau.
Nautisch personeel voor de brut
noodig.
die
riln.
Ie
Ie
De Britwhe politiek jegens Palestina door
bet Amerikaanse he Joodsche Congres af ge
keurd.
Benoemd tot hoogieeraar in de psychiatrie
te Leiden dr. E. A. D. E. Carp.
Gepubliceerd is een voor-ontwerp van wet
tot instelling van bedrijfsraden.
d
t
BUREAU!
Triafoun:
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal, voor Alkmaar f V—
Voor buiten Alkmaar f tM
Met Geïllustreerd Zondagsblad
8.60 hooger
231 dooden.
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld,
dat, voorzomer hedenmiddag te 12 uur kon
worden vastgesteld het aantal dooden 231
bedraagt. Hierbij zijn inbegrepen diegenen,
die in het ziekenhuis aan de bekomen ver
wondingen zjjn overleden.
De rijksregeering en de Pruisische regee-
ring hebben elk 150.000 Mark ter beschikking
gesteld tot leniging van den eersten nood.
Ook van particuliere zijde worden gelden
bijeen gebracht.
De Raad voor de Scheepvaart con
stateert een wantoestand.
Geen heffing van een 10 pCt. algemeen In
voerrecht in Engeland.
Een aanklacht tegen ex-president Irigoyen
van Brazilië.
Arrestatie van een Bisschop en priesters in
China. Twee Chineesche priesters vermoord.
Lord Melchett legt zijn functies in de Zio
nistische beweging neer.
Dornier-vtlegboot Zondag te Schel-
lingwoude.
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer over Hoofdstuk III (BuitenL
Zaken) der Rijksbegrooting 193L
tn
er
is
In
In
■n
ir
d
e
X
t
Een opwekking tot sneed by den arbeid der
Ontwapeningsconferentie.
Barometers Thermometers
«Jet»
van
atra,
naar
i-or-
dlng
I
o-
zU
lende
rooie
meld
i van
wen-
V
n-
ek
le
en
n,
de
m
n-
m
ch
en
r-
i de
ren
BUW
>or-
>rdt
»nt-
om
De
oo-
ük-
en
in
re-
nt-
in-
ich
ran
[ad
Ke
er
den
ste
•en
er-
ïet
te-
lur
>HUe
een-
rou-
irag
uro
loog
>ben
enis
In
werd
mlsdadlgersbende,
Noord. Dultsch land
De mijnramp te Alsdorf. Hedenmiddag 12
uur waren er 231 dooden.
Een Amerikaanscb klein-luchtschip uit el
kaar gesprongen: Drie gewonden.
Uitspraak Raad voor de Scheepvaart in
zake aanvaring van de Velserbrug.
De ledenvergadering van het Kaascontröle-
station Z.-Holland (volvet) verwerpt met alg.
stemmen de statutenwijziging uit hoofde der
nieuwe rijksvoorschriften.
Opening van de Vlaamsche universiteit te
Gent.
Communisten hebben te Klan In de provin
cie Kiangsi den katholieken Italiaanschen
bisschop Mgr. Mlganl. zes priesters en tien
religieuzen van Itallaansche, Fransche en
Chineesche nationaliteit gevangen genomen.
Twee der Chineesche priesters zijn gedood,
maar Mgr. Mlganl en een priester zijn vrijge
laten om een losgeld voor de anderen te ver
krijgen.
De heer J. van Tyen. die met zijn Pander-
vliegtuig op weg is naar Nederlaridsch-indië,
was voornemens Dinsdag zjjn vlucht voort te
zetten. Wegens mist is hij evenwel niet ver
trokken. De heer Van Tyen kon nog niet
'mee-teelen, wanneer hij zijn vlucht zal voort
zetten.
BIJ de K. L. M. is bericht binnen gekomen,
dat net eerste retourviiegtulg de PHAGR.
te a.32 uur van Djask ia vertrokken en te
18.17 uur te Bagdad is aangekomen Allee is
wel aan boord. Heden wordt de rei» voort-
geset.
Nieuwe besprekingen tusschen
werkgevers en werknemers.
De conferentie van den Rijksbemiddelaar,
Mr. 8. de Vries Czn. met de vertegenwoordi
gers der samenwerkende arbeidersorganisaties
In het typografenbedrijf, die om half 12 be
gon duurde tot kwart voor een.
Daarna heeft de heer De Vries den voorzit
tershamer overgedragen aan den heer P. V. d.
Wal, voorzitter van den Alg. Ned. Typografen
bond, onder wiens leiding daarna een onder
linge bespreking tusschen de arbeldersverte-
genwoordlgers plaats had.
Deze be prekingen hebben een klein half
uur geduurd, waarna de conferentie met den
Rijksbemiddelaar, Mr. de Vries werd voort
gezet.
Gisteravond hield de R. K Kiesvereeni-
glng „Recht voor Allen’’ te Nmegen eer
drukbezochte vergadering, waarin langdurl-
werd gesproken over het beleid van den bur
gemeester bij de LL gehouden jubileum
feesten.
De
Uit
bij verlies vso ‘n
onderen vinger.
Ieder publiek orgaan dat bestemd is
om een idee te verspreiden, kan een ge
vaar worden. Hoe machtlger en Invloed
rijker dat orgaan Is, des te zwaarwichtl-
I ger zal ook het misbruik zijn, dat men
daarvan kan maken. De radio Is bezig
rich te ontwikkelen tot het machtigste
en meest invloedrijke werktuig, om de
openbare meenlng te beïnvloeden, om
dat zij binnen het bereik ligt van lede
ren mensch. Het stelt onze groote den
ken, redenaars, dichters en ipuslci In
staat om met een geringe moeite den
grootsten invloed uit te oefenen op de
massa, zoowel in kunstzinnig als moreel
opzicht, zoowel In omvang als diepte. De om op dit punt di grootste voorzichtlg-
gedachte die een krant of boek tot uit
drukking wil brengen, blijft in haar uit
werking altfjd beperkt door het getal
van de oplage waarin het boek of de
krant verschijnt. Die gedachte moet
moeilijkheden overwinnen en van de
luisteraars wordt geen enkele moeite
of inspanning gevorderd. Een idee door
de radio verbreid Is vaak de eenlge
welke bepaalde soorten van luisteraars
bereikt, die nooit een krant lezen of een
nemen. Ongeletterden,
zieken en hulpbehoe-
Vreeselljk auto-ongeluk tusschen Ban
doeng en Pengalengan; twee dames gedood,
vier gewonden.
Hedenmiddag te kwart over 12 heeft te
Ha fweg op den Rijksstraatweg. bij de open
bare lagere school, een auto-ongeluk plaats
gehad.
Een auto, rijdende In de richting Haarlem,
is bij het passeeren van een vrachtwagen ge
slipt en over den kop geslagen.
De bestuurder werd ernstig gewond en be
wusteloos opgenomen en in de O. L. school
binnengebracht.
Dr. Kuiper verleende eerste geneeskundige
hu'p.
De naam van het slachtoffer is nog niet
bekend.
De Raad voor de Scheepvaart heeft uit
spraak gedaan inzake het Griek che ss.
..Amazon dat tegen de spoorwegbrug over
het Noordzeekanaal bij VeLsen Is gevaren.
De Raad schrijft deze aanvaring toe aan
verschillende oorzaken. Als de meest kenmer
kende beschouwt hjj ’t plo seling blijven ste
ken van de brug. toen deze hare, naar de
.Amazon" toegekeerde, draaiende beweging
nog slechts voor de helft had gedaan De aan
varing zou hoogstwaarschijnlijk niet hebben
plaats gehad. Indien de brug was blijven door
draaien. Wel heeft de brugwachter verklaard.
dat de .Amazon" zoo snel kwam opzetten, dat
naar zijn Inzicht een aanvaring, zij het dan
ook In een andere positie, evenzeer was ge
volgd. indien de brug op de gewone wijze was
blijven doordraaien, maar de Raad acht geen
legevens aanwezig om tot deze conclusie te
komen De hier besproken oorzaak is een zeer
bijzondere omstandigheid. Dat bij de navigatie
op de ..Amazon' daarmede geen rekening is
gehouden. is op zichzelf dit schip niet als een
fout aan te rekenen.
De tweede oorzaak, hier van belang, betreft
de aanwezigheid van de Amazon" bij de brug
vóórdat deze geopend was. Toen de aanvaring
plaats had. bevond de ..Amazon" zich In over
treding van het Reglement op de Velserspoor-
brug Immers, de bal was nog niet geheschen.
de doorvaart was dus in den zin van het Re
glement gestremd en de ..Amazon" had dus.
onafhankelijk van de positie der brug. nooit 1
de stoppelen, welke zich op 150 M van de
brug bevinden, mogen pas eeren De veilig
heidsvoorschriften zijn dus van dien aard,
dat, indien zij worden opgevolgd, bet plot
seling blijven steken van de brug nimmer tot
een aanvaring kan lelden.
Overtreding van het reglement
staat vast.
Het verweer van den loods, dat hij niet
vóór het geopend zijn der brug voorbij de
toppa'en zóu zjjn gekomen. Indien de draai
ende beweging van de brug niet halverwege
was gestaakt, heft, aangenomen al. dat het
feitelijk juist zou zijn, de overtreding geens
zins op. Vóór het hijschen van den bal mogen i
de stoppelen niet gepasseerd worden. De Raad
is bovendien van de feitelijke juistheid van
bovengenoemd verweer niet overtuigd.
De Raad hetft dan Indruk gekregen, dat be
doelde regiementsbepaling meermalen wordt
overtreden. Wel is de schuld hier niet grooter
dan in andere gevallen van diezelfde over
treding. De positie van de ..Amazon was
vooral nu er gespuid werd, niet gemakkelijk.
De stoppalen mochten echter niet gepa~seerd
worden en een geval van overmacht is hier,
naar 'sRaads oordeel, niet aanwezig. Dat be
doeld veiligheidsvoorschrift zoowel noodig als I
afdoende is, heeft het onderhavige ongeval j
duidelijk aangetoond. De Raad spreekt de I
hoop uit. dat dit ernstige ongeval een aanspo
ring moge zijn om onder geen voorwaarde van
deze reglements-bepaling af te wijken. Dit is
de eenlge manier om met zekerheid ongeluk
ken te voorkomen.
De directeur van het Loodswezen heeft ver
klaard dat. bij korte Brugopeningen. hand
having van bedoeld voorschrift niet mogeltjk
is. Ook in dit opzicht kan de Raad niet in
zien, dat overtreding daarom gerechtvaardigd
zou zijn. Het komt meermalen voor, dat door
schepen wordt ..gejacht^ en dat daarbij de
veiligheidsvoorschriften 'ih het gedrang ko
men. Hetgeen thans met de ..Amazon" is ge
schied. leert echter, dat juist het belang van
de scheepvaart dringend elzeht, dat aan de
veiligheidsvoorschriften streng de hand wordt
gehouden. Het brugpersoneel moet hier hel
noodlge toezicht uitoefenen en de overtredin
gen melden, ook al hebben deze niet tot een
ongeval geleid.
Dat het ongeval zoo ernstig is geweest.
kwam ook, doordat de brug naar de ..Amazon
toe werd gedraaid. Men moet erop bedacht
zijn om, voor het geval een schip te vroeg
komt opzetten, den toestand nietasMunstiger
te maken dan noodig is. Indien de brug naar
de andere zijde was opengedraaid, zou een
aanvaring met de „Amazon’ óf niet hebben
plaats gehad óf althans niet zulke ernstige
gevolgen hebben gehad. De oorzaak van het
blijven steken van de brug is niet komen vast
tz staan.
Met de redders in de mijn
Een correspondent van Vas Diaz is er
in geslaagd me> een afdeellng der reddings
brigade in de mijn te gaan. Hij beschrijft
zijn ervaringen als volgt:
De donkere kool daalde langzaam in de
onderwereld van de mjjn Ann» I" tot de
360 Meter-verdieping.
Geen ontbinding van den Landdag
Lippen.
Voorstel van den Franschen n^lnlsterraad
tot opricht'ng van een gedenkzaH voor de
slachtofefrs van de R 101.
LEEUWARDEN. 22 October. De Rech’-
bank te Leeuwarden veroordeelde den 36-
tarlgen kantoorbediende der posterijen A.
F- te Bolsward wegens verduistering v»-
onderscheiden geldbedragen en valschheid t”
geschrifte in dienstbetrekking gepleegd te
een jaar en drie maanden gevangenizstrr
met aftrek der preventieve hechtenis
De eiseta luidde anderhalf jaar.
O
Behandeling Interpellatie-Cramer in de
avondvergadering der Tweede Kamer.
Vergadering sprak haar ontstemmin-
ov^r het feit dat de burgemeester bij d
offlclréie herdenking van het leest niet -
minste hulde gebracht heelt aan het Kr
r»ii:kU(k Huls, te meer werd dit betreu'
omdat zulks zou geschied zijn onder pres
van socialistische zijde.
genomen om te voorkomen, dat er een.
zoodanig gebruik van de radio wordt
gemaakt, dat het een gevaar oplevert
voor de luisteraars, door het verspreiden
van onzedglijke of anti-godsdienstige
begHppen. Over het algemeen zijn de
leiders van de verschillende omroepver-
eenlgingen der Europeesche zenders zich
ten volle bewust van hun zware verant
woordelijkheid. Ze zijn er van doordron
gen. dat zij een wapen in de hand heb
ben, dat even gevaarlijk is, ja misschien
nog veel gevaarlijker dan het zwaarste
vergif. Zij hebben ondervonden en be
grepen dat hun eigen belang hen dringt
Ter bestrijding van de werkloosheid wordt
in Amerika vermindering van arbeidstijd
aanbevolei..
den aanvang der maand September
te Aken gearresteerd een gevaarlijke
die als operatieterreln
en het aangrenzende
Nedefland had gekozen. Gedurende de maand
September konden reeds zeventig misdrijven
worden opgehelderd. Uit het onderzoek
bleek, dat een moorc met roof zich uitstrekt
tot Rotterdam. De misdadigers werden door
de maréchaussée achtervolgd tot in Aken
Eenlgen hunner werden gearresteerd. Onder
hen bevindt zich de 19-jarige Walter Leese
uit Bochum. Door zijn aanhouding kwam de
heele serie misdrijven aan bet licht. Leese
zelf heeft reeds 104 diefstallen met braak en
beroovingen bekend. In Mei van dit jaar
werd in de pastorie te Bardenberg bij Kerk,
rade ingebroken. De dieven maakten van hun
revolvers gebru k.
Leese heeft zich ook langen t’jd in Neder
land opgehouden. Hem wordt ten laste ge-
leg<- tezamen en in vereenizlng met collega,
roovers te Rotterdam, een Sakser. die uit
Amerika was teruggekeerd, vermoord en van
17.000 te hebben beroofd.
Op de vraag waar het lijk gebleven ia
antwoordde Leese lachend: „Zoek maar rus
tig de Maas af.”
moeten ons diep bukken om onze
hoofden niet te stooten. Dan komen er acht
kolenkarren, gevolgd door twee mannen
van de reddingsbrigade, even zwart als de
mijnwerkers en bijna uitgeput Zij dragen
een baar en een van hen zegt: ..Deze was
eerst een half jaar hier."
Licht op De lantaarns moeten morgen
werden opgestoken om 5.18 uur.
Een Flat, bestuurd door den beer A. F. W.
Freusberg, wnd. hoofd van de afd. labora
torium van het hoofdkantoor van den dienst
van den Mijnbouw te Bandoeng, is op den
weg naar Pengalengan in een diep ravijn ge
stort. Twee Inrittende dames, mevr. Huiswil
en mevr. Freusberg, zjjn kort na net ongeluk
in het Borromeusziekenhuis te Bandoeng
overleden. De heer Freusberg werd zwaar
gewond: de d ie overige inzittenden nJ. twee
kinderen van de familie Freusberg er. de heer
N. E. Hulswit, werden licht gewond.
De Raad dringt opnieuw aan op de bezet
ting van bruggen als de Hemb-ug en de Vel-
serbrug met nautisch onderlegd per oneel De
Raad merkt op. dat bier alle aanleiding be
stond om voorrang te geven aan het schip dat
voor den spulstroom voer en dat zich In veel
moeilijker omstandigheden bevond dan een
van de andere zijde komend schip. Dit betreft
echter omstandigheden, welke dpor een brug
wachter zonder nautische kennis, niet kun
nen worden beoordeeld. Het bleek den Raad
ook dat het brugpersoneel niet voldoende
toegerust is om op de hoogte te zijn van om
standigheden. welke hier gewicht In de schaal
leggen. De brug is nle telefonisch met Llmui-
den verbonden. Dat er gespuid wordt, moet
de brugwachter zien aan het daarop betrek
king hebbende sein of aan het water Hjj
weet dus niet eens. of men voornemens is. te
gaan spuien, wanneer dit zal beginnen en in
welken omvang dit za) geschieden.
Ten slotte aarzelt de Raad niet als zjjn
oordeel uit te spreken dat bet een wantoe
stand moet worden genoemd, dat een persoon
van de ontwikkeling van den than* gehoor-
den getuige, die zich niet behoorlijk wist uit
te drukken en de portëe van de hem gestelde
ijagen veelal niet scheen te begrijpen, bij bet
doorlaten van schepen de hoogste gezagdra
ger op de spoorbrug was. Hier staan te groote
belangen voor scheepvaart en spoorwegen op
bet spel.
Het emlgratlebureau verklaart, dat een
zeer groot aantal vreemdelingen tengevolge
van de werkloosheid zich aanmelden als ont
slagen.
Officieel wordt medegedeeld dat het aan
tal werkloozen 3.500.000 bedraagt.
Daar het emlgratlebureau niet over vol
doende middelen beschikt kunnen alleen de
ongewenschte vreemdelingen worden terug
gezonden.
heid in acht te nemen, in zooverre zij
daartoe nog niet door de wet gedwongen
worden. W^ht de ontvankelijkheid van
het gemoed van een gewoon luisteraar
is veel argeloozer dan bij het lezen van
een boek of het bijwonen van een too-
neelspel. In sommige landen heeft men
al eens getracht ongodsdienstige revo-
kttionnaire ideeëmte verspreiden of zelfs
gemeene obscene gesprekken voor de
mlkrofoon te voeren, doch weldra bleek
dat hst volk van zulk een radlo-mis-
brulk niet gediend was.
Toen onlangs in Frankrijk getracht
werd om gewaagde programma’s uit te
zenden, kwamen de protesten los van
alle kanten, van menschen van allerlei
godsdienst en geestesrichting, maar in-
cusschen wijst een en ander er toch wel
op. dat de katholieken waakzaam moe
ten zijn.
en gaan de
Hoogste
Lacoruna.
Laagste barometerstand
Vestmanoeur.
Verwachting:
Zuidwestelijke tot Zuidelijken wind, gedee -
telijk bewolkt, weinig of g-en regen, kar:
op nachtvorst, zachter overdag.
Nog enkele bijzonderheden
Woensdagmiddag om 1 uur werd officieel
medegedeeld, dat tot dusverre 170 dooden
geborgen zijn. In de mijn bevinden zich nog
61 mijnwerkers, die als dood worden be
schouwd.
Daarmede is het aantal dooden voorloo
pig vastgesteld op 231.
In de ziekenhuizen bevinden zich 99 ge
wonden.
De MjjnveUigheidscommlssie. die Woens
dagochtend vergaderde, is in verscheidene
afdeellngen in de mUn gegaan.
Na het bezoek aan de mijn zal de com
missie opnieuw vergaderen.
Vertegenwoordigers van bet Minister, e
van HandeL van Justitie en vele’ deskundi
gen zijn eveneens in de mijn gegaan.
Onder dn 170 geborgen dooden bevinden
zich de bedrljfschef van de mijn en 13 voor
mannen.
De verslagenheid en vertwijfeling onder
de bevolking van Alsdorf nemen van uur tot
uur toe.
HOF 8. ALKMAAR
Administratie Na. 433
Redactie Na. 633
Te Tomsriver in den staat New-Jersey. Is
gisteren door tot dusverre onbekende oorza
ken het kleine luchtschip van kap Hemen
bjj den "tart geëxplodeerd, waardoor het
volkomen vernield werd. Door de explosie
werden orie *~lnechanlclens gewond. Het
lucntachip droeg den naam JPamillelucht-
JachL”
De mijngangen zjjn eerst ruim en tamelijk
warm, doch er hangt een slecht» reuk
In lange rijen staan de ko!eri:a-ren, de
.honden” tot den rand met kolen gevuld.
Daar komt tangraam een ..hond” alleen aan,
gedekt met een zwarten doek, aan het hoofd
einde een mijnlamp. De wagen bevat drie
doode kameraden, van de twee mijnwerkers
die den treurigen last wegvoeren. De lijken
zijn zwart en onherkenbaar.
Wij nemen onze lantaarns
duisternis in.
De lucht wordt nog slechter en vochtig en
de mijngangen worden nauwer en lager
Weer donker en licht. Van de zoldering
stroomt het water.
Het verkeer wordt drukker. Er komen
twee wagens aan. De eerste is leeg, de
tweede is met een zwarten doek bedekt. De
doode heeft den voorrang en de leege wagen
wordt opzij gezet.
Wij bevinden ons op een plaats, waar het
zeer vochtig is; zwarte slik bedekt den
grond.
Wij
I boek ter hand
I armen, blinden,
I venden. *t zijn allemaal menschen en
groepen, die op een eigenaardige manier
I door onzichtbare vangarmen van de
radio worden gegrepen. Menschen in
1 den regel, absoluut ontoegankelijk voor
I den Invloed van boek of blad, van too-
neel of leerstoel.
I Juist omdat de radio overal zoo ge-
I makkelijk, zelfs tot de meest afgelegen
I luisteraars doordringt, kan dit Instru-
I ment wanneer het valseh wordt be-
I speeld zoo’n verderfellj ken Invloed op
I de onafzienbare groote massa uitoefe-
I nen, zooals we op het oogenblik In Rus
land zien gebeuren.
I Wanneer de radio door onverantwoor-
I daUjke elementen wordt beheerscht. dan
is de uitwerking veel verderfelijker dan
I het misbruik van verdoovende middelen
I en veel gevaarlijker dan de Invloed van
gemeene brochuren of vlugschriften. Nog
te meer, omdat de mlkrofoon blind is
en haar stralen alle luisteraars treffen,
zonder onderscheid van rang of stand,
van geslacht of leeftijd.
En wat het gevaar, dat de radio kan
opleveren, nog grooter maakt. Is het telt,
dat er voor de mlkrofoon een spreker
kan staan die voorbestemd, als het ware
in de wieg gelegd Is, om voor de mikro-
foon te spreken: wiens stem en geluld
manier van voordragen, zegging en spel
van dien aard zijn, dat de luisteraar ge
dwongen wordt, naar hem te luisteren,
onverschillig welke levensbeschouwing
of persoonlijke overtuiging hij ook moge
zijn toegedaan. Doch nog verderfelijker
is: zoo de spreker voor de mlkrofoon de
swakheid van zijn bewijsvoering en de
valschheid van zijn redeneering handig
weet te verdoezelen. De gewone luiste
raar, die meestal niet kritisch is aange
legd, Is zoo gemakkelijk geneigd om een
dergelljken spreker gelijk te geven, want
al is de luisteraar in den beginne bij
voorbaat niet van plan om zich te laten
beïnvloeden door hetgeen door dé radio
beweerd wordt, langzamerhand komt hij
ouder de bekoring van de lokkende to
nen der muziek of de begeestering van
bet gesproken woord, hetgeen nog ver
sterkt wordt door de omgeving, de at
mosfeer waarin de luisteraar hoort, die
er op berekend Is om de volle aandacht
te schenken aan ieder woord dat uit den
luidspreker komt, zoodat alle afleiding
ontbreekt. De werking van de radio is
derhalve zoo gevaarlijk, omdat zij een
geweldig dienen indruk maakt, als men
dei. kunst verstaat om haar goed te ge
bruiken, omdat de spreker voor de
mlkrofoon werkelijk In nauw contact
komt met de ziel van'den ver verwijder
den luisteraar. En die ziel kan hij be
ïnvloeden: hij kan haar vergif of ge
neesmiddelen toedienen.
Dit zijn nog niet eens alle gevaren van
de radio. Ook dit heeft de radio nog
vóór op een boek of tijdschrift: zij voert
baar programma uit en laat geen sporen
•chter. De ziel van het kind, van de
vrouw of den man kan door haar ver
giftigd worden zonder dat Iemand uil
ben familiekring het bemerkt. Door eer.
enkelen nandgreep, een omdraaien van
een knop In de afwezigheid der ouders,
kan een kind den luidspreker Inschake
len. En wee dan. wanneer onstichtelijke
liederen of verderfelijke ideeen worden
uitgezonden!
Zonder dat de opvoeder daarvan een
vaag vermoeden heeft, kan in alle stilte
het werk der opvoeding verwoest wor
den.
In theorie is het gevaar van de radio
ongetwijfeld buitengewoon groot. En
niets kan haar beletten, naar verderfe-
bjken invloed uit te oefenen.
Maar in de praktijk is de zaak heel
•miers, want tot nu toe hebben alle
Mnden, behalve Rusland, maatregelen
De Rijksbemiddelaar mr. 8. de Vries Czn.
heeft hedenmorgen met de partijen, welke
betrokken zijn by het dre.gend conflict In
het typografenbedrijf, in het Stadhuis te
Amsterdam geconfereerd en wel de werk
gevers om tien uur en de werknemers om
elf uur.
Omtrent de conferentie met de vertegen
woordigers van de Federatie der Werkgevers-
organisatlën in het BoekdrukkersbedrW
vernemen wU. dat mr De Vries hun ver
zocht heeft, zich vandaag te zijner beschik
king te houden.
Vertegenwoordigers der federatie waren
de heeren van LonkhuUzen. Knuttel, mr.
Barst, Korthuls, Diemen en ten Hagen.
De arbeldërsvertegenwoordigers waren:
Voor den Alg. Ned. Typografenbond de
heeren F.*v. d. Wal, Ponstein, Van Haaien,
Hippe, de Munn'nk en ter Huuroe.
Voor den Ned. Litho-, foto, en chemlgra-
fenbond de heer Lindeman.
Namens den R. K. Bond de heeren v.
Driest. Van E ndhoven en Hooghlemstra.
Namens den Chr. Bond de heer Hof.
man en namens den neutralen bond de
heeren Van Rhee en Stants
De conferentie met de werkgevers duurde
tot half 12, waarna de besprek ng van mr.
De Vries met de vertegenwoordigers van
de samenwerkende arbeidersorganisaties
begon.
Natuurlijk konden de werkgevers weinig
mededeelen omtrent het verloop der bespre,
klnren.
De mogeliJkhe’d bestaat, dat na afloop
der besprekingen met de arbeidersvertegen-
woordigers mr. De Vries aanleiding vindt,
om belde partijen ter gezamenlijke of weder
ter afzonderlijke bespreking bijeen te
roepen.
Behandeling van
Tweede Kamer.
De oorzaak van de ramp nog onopgehelderd
L.
Honderd-vijftig dooden geborgen
Hoe verder de reddingsbrigades in de mijn
Anna II” doordringen, des te zekerder
schijnt het, dat alle Ingesloten mijnwerkers
om het leven zijn gekomen.
Met koortsachtlgen ijver wordt het red
dingswerk voortgezet, doch gedurende de
ochtenduren van beden werden niets dan
lijken naar boven gebra- ht. Tot 11 uur he
denochtend waren 150 lijken geborgen. Er
bestaat geen hoop meer de nog ingesloten
mijnwerkers levend te redden. Gedurende de
laatste uren worden slechts dooden naar bo
ven gebracht.
Het aantal gewonden, dat in de zieken
huizen is opgenomen, bedraagt volgens de
laatste telling 99.
De oorzaak van de ramp
De oorzaak van de vreeselijke catastrophe,
die deze streek getroffen heeft, was ook
hedenochtend nog niet opgehelderd.
De directie van de mijn deelt thans mede,
dat ajle opslagplaatsen van munitie in on
geschonden toestand zijn gevonden. Dien
tengevolge kan er geen sprake zijn van een
dynamiet-ontplof.ing. Tot nu. toe staat men
voor een raadsel. Er wordt ook getwijfeld aan
een kolenstofgas-ontploffing en aan het in
slaan van den bliksem, daar de gevonden
dooden en gewonden met het gelaat naar de
schacht gekeerd lagen, terwijl bij dergelijke
ontploffingen de dooden steeds in de Van
de schacht afgewende richting liggen. Ook
wijst alles er op, dat de ontploffing naar
binnen heeft gewerkt, zoodat de haard van
de ontploffing buiten de mijn zou liggen.
Hierop wijzen ook de groote verwoestingen,
die bovengronds zijn aangericht.
Het merkwaardigste van deze catastrophe
is, dat de tot nu toe onopgehelderde ontplof
fing in de schacht of in de onmiddeliyke na
bijheid daarvan niet alleen boven den grond
groote schade heeft veroorzaakt, doch zelfs
•op de 460 M. ondergrondsche verdieping ver
woestingen heeft aangericht.
Het groote verlies aan menschenlevens is
voornamelijk te wijten aan het feit, dat in
de benedenlagen vele gangen geen verbinding
hebben met de schacht van de mijn „Anna I”,
zoodat de ingesloten mijnwerkers door ver
stikking om het leven zijn gekomen, daar zij
niet konden vluchten.
Ook is gebleken, dat de luchtdeuren naar
binnen zijn gedrukt, hetgeen evenwel het
voordeel heeft gehad, dat de mtfngassen ge
lijkmatig in de onderste lagen van de mijn
zijn gedrongen,- waardoor een nieuwe ont-
p'offlng is voorkomen.
Uit het onderzoek is door het booren zan
getuigen komen vast te staan, dat slechts Sen
slag is gehoord.
Deze conferentie had tot resultaat, dat
b0de partijen hedenmiddag te half drie tot
e«n gezamenlijke bespreking zijn ultgenoo-
dlgd.
(Zie ook Pagina 3, Hoofdblad.)
bij een breuk van
been of arm “U.
ADVERTENTIEPRIJS: Va« 1—
regels L25: elke regel meer f 9M.
RECLAME per regel f 6.75 voof
de eerste pagina; voor de overige
pagina’s f 9.M.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
bU vooruitbetaling per plaatsing
f 0.60 per advertentie van 5 regels:
iedere regel meer 9.12
uur waren 231 lijken geborgen.