ONS BLAD
k /f
LI.
NAAR BEZUINIGING OP ONDERWIJS
DE MIJNRAMP TE ALTDORF
a
aamgire moet op straffe van verlies van rechten, geschieden uiterlijk driemaal vier en twintig uren na het ongeval
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
DONDERDAG 23 OCTOBER 1930
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 249
3
Voornaamste qJTieuws
(De kosten
In verband met de a.s. verkiezingen
van
Brazilië herleeft
è-
De banken weer geopend
Universiteit te Amsterdam
Tet eerste retourvliegtuig
Motor tegen een boom gereden
Thans 248 dooden èebor&en Afaemeene deelneming
Het onderzoek naar de oorzaak
Nieuwe Fokker verkenner
De vlucht van den heer Van Tijen
Telegrafisch Weerbericht
Wisseling van beeldtetegrammen
6.3 millioen voor nieuw luchtschip
Overreden en gedood
1
Ernstig motorongeluk
te Den Helder
het La&er Onderwijs per hoofd der bevolking
en per schoolgaand kind
Herderlijk schrijven aan de
katholieken van Oostenrijk
Amerikaansche
Staatsbegrooting
Winkelsluiting in het bisdom
Den Bosch
Door den electrischen stroom
gedood
bureau:
Telefoon:
JOH. LAUWERS
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Kind bil een aanrijding gedood
T)e bezuinigingstaak der Staatscommissie-Rutgers
Feestdag van Allerheiligen
TABELLARISCHE BOEKEN voor elke administratie
Wij hebben keuze van 3 tot 30 kolommen
L. Frankenberg—Alkmaar
36 Redders in gevaar?
den
5
spoor-
dus
Jhr. mr. dr. A. Röell curator
Pauseljjk geschenk aan Von Hindenburg.
te
Barometerstand 9 uur vvn.: 759 stilstand.
Het onbereikbare Persiaehe visum
Deelneming van onze regeering
Laco-
728.9 te Vest-
96
den, in
Tragisch ongeluk
Te Belgrado
kind
ongeveer
Tnsschen Bandoeng en Den Haag
de
Motorrijwiel te Den Helder tegen een boom
gebotst Twee miliciens op slag gedood.
Waaloverbrugging te Nijmegen. Min. Rey-
mer’s voorstel door den Raad aanvaard.
Mijnrampen
gebied
volklng
moeten
Zaterdag aj bijzetting der slachtoffers.
Naar wij vernemen, zal de bijzetting van
de slachtoffers van de mijnramp te Alsdorf
Zaterdagmorgen as. plaats vinden.
zoo spoedig mogelijk een hulpactie aan
vangen.
Bij de K. L. M. is bericht binnengekomen
dat het eerste retourvliegtuig. de PJf.A.G.R.,
gisteren te 5 35 uur uit Bagdad is vertrok
ken en te 14.57 uur te Cairo Is aangekomen.
Alles is wel aan boord. Heden wordt de reis
voortgezet
Twee miliciens op slag gedood
Een ernstig motorongeluk vond vannacht
12 uur plaats aan het einde van de Binnen-
Het ondersoek naar de ramp van de R.
1*1 zal openbaar zijn en worden uitgevoerd
door een onafhankelijk hof.
Het Ned. elftal samengesteld, dat 2 Novem
ber te Zurich tegen Zwitserland speelt.
De eerste beeldtelegrammen tusschen Ban
doeng en Den Haag gewisseld.
Plannen tot bet oprichten van een Zep-
pelinwerf, waarschijnlijk te Rotterdam.
ooit
langzamerhand
Volgens de laatste berichten s4jn bij de
mijnramp te Alsdorf 248 dooden te betreu
ren.
Duitsch-nationale motie van wantrouwen
tegen Severing.
De behandeling van de Vlootwet door de
Tweede Kamer.
Algemeene i
Ned. Middenstandsbond.
de
het
b
1921—1926
1:054.000.—
de
tot
Fransch-Duitsche toenadering. Verrassen
de resultaten.
Opzienbarende arrestaties in Roemenië in
verband met de spionnage affaire.
I H
t? la
Na overteg met den Ryksbevniddelaar zjjn
vertegenwoordigers van de partijen in
edhflict in de typografie tot overeen
stemming gekomen.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar L—-
Voor bftten Alkmaar 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
H. W. van Sandick,
het Hoog Militair Ge-
dat
15 dagen gesloten
haven te Den Helder.
De miliciens P, Swart uit Arnhem, en M.
Meyer, uit IJmuiden. zijn met een motor
rijwiel tegen een boom gereden en op slag
gedood.
De lijken zijn naar het militaire hospitaal
te Den Helder vervoerd.
De oorzaak is onbekend.
De slachtoffers waren 20 en 24 jaar oud.
Betuigingen van deelneming
De H Vader heeft door bemiddeling van
den Pauselijken nuntius te Berlijn aan den
Duitschen rjjksprcsident zyn deelneming be
tuigd met de ontzettende ramp te Alsdorf.
sche
werd.
Tot zoover „De Tijd".
Van dit laatste bericht konden wjj ech
ter geen bevestiging krijgen.
Heden wordt ie 's-Gravenhage de 44e
Centrale Raadsvergadering van de Haase in
het Bisdom Haartem gehouden.
Na eenige weken van voorbereidende proef
neming werd in den nacht van Vrijdag op
Zaterdag van de vorige week het eerste Indi
sche beeldtelegram uit Bandoeng naar Den
Haag gezonden. De Nederlandsche telegraaf
dienst zond bericht dat het beeld uitstekend
was ontvangen. Het bedoelde beeldtelegrarr.
bevatte de groeten van het hoofd van het
radiobedryf der Ned.-Indische P. T. T, Ir
Keukenmeester, aan het hoofd van den tech
nlschen dienst der P. T. T. in Nederland, Ir
Boet je.
De beeldzender in Nederland is nog niet ge
heel gereed, soodat een proefbeeldtelegram
bevattende een kranten-advertentie, hier nle
geheel leesbaar Is ontvangen. Blijkens mede
deelingen van den Nederlandschen dienst za
men echter binnenkort even ver zijn als <Jt
Indische dienst, waarna begonnen kan wor
den aan regelmatig proegverkeer, ten eind
met de technische kwaliteit en de moeilijkhe
den vertrouwd te geraken. Omtrent de open
stelling voor het publiek en de tarieven word
reeds overleg gepleegd tusschen de Indisch*
en Nederlandsche dienstleidingen. De toestel
len zijn van het Telefunken-systeem en va:
Siemens en Halske.
gaande artikelen gegeven cijfers volko
men Juist zijn daartoe waren de ge
gevens al te moeilijk op te diepen en
daartoe was het onderhavige financieele
geval al te Ingewikkeld maar in
hoofdzaak moet de berekening Juist
zijn; de bewijsvoering staat of valt niet
met een enkel hooger of lager bedrag.
In de P. N. I.-zaak te Bandoeng legt de
Bataviasche reehter-commissaris voor de na
tionalisten bezwarende verklaringen af; weer
een meineedige.
Aan den Nederlandschen zaakgelastigde te
Berlijn is opgedragen de deelneming der Ne
derlandsche regeering te betuigen aan de
Duitsche regeering bjj de mijnramp te Als
dorf.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels L25: elke regel meer 0-25.
RECLAME per regel *75 voor
de eerste pagina; voor de overige
pagina's f 0.50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
bij vooruitbetaling per plaatsing
0.60 per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer *.12
Overleden mr. dr.
oud-president van
rechtshof.
bij verlies van 'n
anderen vinger.
Het 1* er sinds 1926 niet goedkooper
op geworden.
Integendeel.
Al beschikken wij ook niet over nieu
were cijfers der gemeentelijke kosten,
we mogen gerust veronderstellen, dat
deze sinds 1926 in ongeveer dezelfde
mate gestegen zijn als de Rljksultgaven
voor het Lager Onderwijs.
En wij hebben gezien, dat de Rljks-
uitgavei), alleen voor salarieering van
het onderwijzend personeel, sinds 1926
alreeds ongeveer 12 millioen hooger
dreigen te warden. Vooral ten gevolge
van de wijziging In de leerlingenschaal,
de Invoering van 1 zevende leerjaar en
de gladstr ijker Ij der plooien, welke ten
slotte een verhooging der salarissenkos-
ten beteekende, zijn de uitgaven sterk
uitgezet.
Behoeven wij nog nader te bewijzen,
dat ons Lager Onderwijs schrikbarend
duur is?
Wij koesteren geen oogenbük de lllu-
■te, dat al onze hierboven en In uoor-
Lieht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 5.16 uur.
Radio-herdenking.
De V.AJl.A. zal in verband met de mün-
werkersramp te Alsdorf in haar programma
van Zaterdag as. van 9.45 tot 10 uur een
korte herdenking houden. By deze gelegen
heid zal het woord worden gevoerd door den
voorzitter der VAJt-A., A. de Vries en een
herdenkingsgedicht worden uitgesproken door
Martien Beversluis en door hemzelf geschre
ven.
Tevens zal gedurende een minuut niet
worden uitgezonden. Tijdens de herdenking
zal een en ander met toepasselijke muziek
worden geïllustreerd.
De Gemeenteraad van Amsterdam heeft
gistermiddag tot lid van het College van
Curatoren der Universiteit benoemd Jhr. mr.
dr. A. Röell, Commissaris der Koningin in
de provincie Noord-Holland. in plaats van
wijlen mr. dr. W. F. van Leeuwen.
Op den Schaesbergerweg te Heerlen is
Dinsdagavond een onbekende man door een
auto oveneden en gedood.
De vraag is lang niet nieuw!
Om op deze vraag een antwoord te
geven, werd op Zaterdag, 18 September
1926, de Staatscommlssie-Rutgers ge
ïnstalleerd.
En minister Waszink heeft bij die ge
legenheid heel duidelijk de taak dezer
Staatscommissie omschreven.
In zijn installatie-rede zeide hij o.a.:
Dinsdagmiddag is op den Rijksweg Zuid
nabij de Daalstraat te Lutterade het 1%-
jarig kind der familie G. door een vracht
auto aangereden en annüddelWk gedood.
De te Enkhuizen wonende Mej. Flietstra
Ton. wier echtgenoot werkzaam 'was te Me-
demblik. ontving de droevige tijding, dat haar
echtgenoot te Medemblik in aanraking was
gekomen met een electrischen draad, wat den
dood tengevolge had. Als tragische bijzonder
heid zij vermeld, dat de ongelukkige pas de
vorige week in het huwelijk was getreden.
WIJ waardeeren het natuurlijk, dat
dank zij deze uitgaven aan ons volk een
groot en onmisbaar cultureel goed ge
bracht wordt, en naar de mate van ons
geloof in het bovennatuurlijke der din
gen en in de suprematie van het
eeuwige leven hiernamaals over dit tij
delijk ondermaansche waardeeren wij
heel in het bijzonder de niet-dan-recht-
vaardige onderwijsgelljkstelling.
Wij vragen.ons alleen maar af. of dit
zelfde schoone effect niet goedkoo
per te bereiken valt, zonder dat aan
het beginsel der gelijkstelling eenig noe-
menswaardig letsel wordt toegebracht.
Om één nar nachts 248 doo
den geborgen
Daar de reddingscolonnes zich thans toe
gang verschaft hebben' tot alle gangen, is
men er in geslaagd om tot 1 uur in den af-
geloopen nacht 248 dooden te bergen, waar
na de berglngs- en rulmlngswerkzaamhe-
den voor eenige uren gestaakt werden. Van
deze dooden zijn 19 omgekomen by het in
storten van den toren en van het directie-
gebouw, 4 zijn in het ziekenhuis gestorven
en 225 werden dood uit de schacht gehaald.
Of er nog mijnwerkers in de schacht zyn,
kan nog niet worden vastgesteld, aangezien
van de 225 geborgen dooden slechts 60 kon
den worden geïdentificeerd.
Uit Rio de Janeiro wordt gemeld,
aldaar alle banken na I"
te zyn geweest, weer zyn geopend.
Direct na de opening werden weer drukke
transacties gedaan.
De Braziliaansche regeenng deelt mede,
dat de regeeringstroepen in de provincie
Ursias Geraes zyn voortgerukt naar Calko-
verdi en Montebello.
Op verscheidene trajecten is het
wegverkeer hervat.
In Sao Paulo en Bahia zouden zich geen
opstandelingen meer bevinden, terwyi in de
Andere staten de toestand onveranderd is
gebleven.
Motie van proUwK der Zionisten te New-
Tork.
(zonder
belangen van het onderwijs) maar
hoorlljk in acht genomen werd.
De bezulnlgingsopdracht aan
Staatscommlssie-Rutgers was dus ruim
genoeg gesteld.
En het zou zeer teleurstellend zijn,
indien de commissie thans nog met na
genoeg leege handen zoude komen.
Z. D. H. Mgr. A. F. Diepen. oi-schop van
's-Hertogenbosch. heeft op een schrijven
van de RK. Winkeliersvereeniging te Eind
hoven geantwoord, dat het zyn bedoeling
is. dat de winkeliers hun zaken op Zaterdag
1 November ax. feestdag van Allerheiligen,
gesloten rullen houden.
Z. D. H.^spreekt het vertrouwen uit, dat
leden aldus gaarne zullen medewerken
bevordering van de viering van den
feestdag.
Een tegenspraak
Naar Reuter van de zijde der mijndirectie
wordt medegedeeld, is het belicht in een
der Beriynsche bladen, dat een styger.
waarop zich twintig man der reddingsbri
gade bevonden, is mgestort. en dat zy thans
van de buitenwereld zyn afgesloten, geheel
uit de lucht gegrepen.
vergadering van
-
Eerst thans is de directie van de Anna-
groeve. waar de vreeseiyke mijnramp heeft
plaats gehad, in staat geweest zich een
eenigszlns duidelijk beeld te vormen van
de vreeselijke gevolgen der catastrophe.
Er hebben 231 mijnwerkers en andere em
ployés den dood gevonden.
Onder de pulnhoopen van het directie-
gebouw en den Uittoren liggen zeer waar
schijnlijk nog eenige lyken.
Van
In onze pers is den laatsten tijd heel
vaak de indruk gewekt, dat als er
op onderwijs bezuinigd moest worden, de
Staatscommlssie-Rutgers moest nagaan,
in hoeverre het Rijk zou kunnen be
zuinigen.
En aangezien het Rijk vrijwel uitslui
tend de salarieering van het onderwij
zend personeel behartigt, zou de ge
noemde commissie, zoo heette het in de
pers, tot weinig of geen bezuiniging
kunnen adviseeren.
De opdracht, aan de Staatscommissie -
Rutgers verleend, was oJ. echter veel
ruimer gesteld; niet alleen de Rijks-,
maar ook de Oemeenten-uitgaven moes
ten aan een kritisch onderzoek onder
worpen worden.
Héél de Lager Onderwijswet 1920
moest met het oog op de ekonomische
mogelijkheden in haar wezen en uitwer
king onder de loupe genomen worden.
En alle mogelijke wijzigingen mochten
worden voorgesteld, als „het b'eginsel
der financieele gelijkstelling tegenover
de openbare kassen van het openbaar
en bijzonder lager onderwijs, gelijk dit is
neergelegd in artikel 195 der Grondwet”
schade te doen aan de vitale
be-
De deelneming van Koning George
De Engelsche Ambassadeur te Berlijn Sir
Horace Rumbold heeft gisteren een bezoek
gebracht aan den President der Republiek
Von Hindenburg en hem in opdracht van
den Koning van Engeland zyn deelneming
betuigd met het vreeselijke mijnongeluk te
Alsdorf.
Zooals bekend waren alle papieren van
den heer van Tijen in orde, behalve de toe
stemming om in Perzië per vliegmachine
aan te komen. Dat visum zou in Berlijn ver
leend kunnen worden. De Perzische regee
ring deelde onzen gezant mede, dat de ice
stemming al veertien dagen geleden naar
Beriyn verzonden was.
De Perzische geaint in Beriyn wist echter
van niets. Telegrammen zyn nu verzonden
en diplomatieke betrekkingen zijn doende om
te zorgen dat het visum nu gereed zal lig
gen in Konstantinopel. waarheen de heer
Van Tijen zich begeeft.
Het onbereikbare visum brengt geen na
deel Wolkendek en mist zyn van dien aard,
dat de amateur rustig in Weenen blyft wach
ten. Het gaat by hem Immers niet om een
recordvlucht.
„Op de eerste plaats is u in het by-
zonder opgedragen te overwegen, of in
de» Lager-Onderwijswet 1920 wijzigingen
behooren te worden aangebracht, waar
door met volkomen eerbiediging van het
beginsel der financieele gelyksteillng te
genover de openbare kassen van het
openbaar en bysonder lager onderwys,
geiyk dit is neergelegd in artikel 195 der
Grondwet en zonder schade te doen aan
de vitale belangen van het onderwil-.,
aan dat beginsel een minder koatbare
toepassing wordt gegeven.
„Dit deel uwer taak is met het oog
op den toestand der openbare geldmid
delen zeker niet het minst gewichtige.
Ten einde misverstand te voorkomen,
meen ik met nadruk er op te moeten
wyzen, dat de regeering geen heil ziet
in een verschuiving van een deel der
thans op het Ruk drukkende lasten naar
de gemeenten, zy zal zich bovenmate
gelukkig prijzen, indien gij er in mocht
slagen hetsdj door wyziging van het
bestaande stelsel, hetzij door formulee-
rlng van een nieuw systeem zooda
nige voorstellen te doen, dat èn het
aandeel in de kosten van het lager on-
derw’ys, hetwelk op het Ryk drukt, én
dat hetwelk voor rekening der gemeen
ten blyft, kon worden verlaagd. Mocht
intusschen de nocdzakelykheid blijken
van overleg tusschen deze commissie en
de Staatscommissie Inzake de financieele
verhouding tusschen het Rijk en de
gemeenten, zoo staat het u volkomen
vry, zoodanig overleg te plegen.
„Op de tweede plaats zult gy hebben
na te gaan. of. en zoo Ja, in hoeverre,
kan worden tegemoet gekomen aan dc
klachten, die zoowel door gemeente- als
^loor schoolbesturen zy het door de
^eerste minder dan door de laatste
worden geult ten aanzien van hun in
ziens niet noodzakeiyke beperkingen van
de vrijheid van het onderwijs.'’
Door de Fökker-fabrlek te Teterboro is voor
rekening van het Amerikaansche leger een
nieuw type verkenningsvliegtuig voor langen
afstand uitgebracht, dat door militaire Ihcht-
vaart-deskundigen als een zeer bijzondere
creaUe wordt beschouwd. Het toestel is een
eendekker van 19 K M vluchtwijdte, uitgerust
met 2 Curtiss ..Conquereri’-motoren van 600
P.K. elk, met trekschroef De lange smalle
romp loopt van den voorkant van den vleugel
ver naar voren door. De X O. 27. zoo heet het
nieuwe type, is ontworpen en gebouwd na af
loop van de groote voorjaarsmanoeuvres In
1929, toen sterk de behoefte gevoeld werd aan
een snel verkenningsvliegtuig voor grooten
afstand, dat tevens lichte bommen zou kun
nen meevoeren.
Het toestel moet opdrachten kunnen uitvoe
ren ver achter de vyandelyke linies en optre
den zonder de bescherming te behoeven van
jachtvliegtuigen; zijn kracht is gelegen in zyn
groote snelheid, welke 273 KM. per uur be
draagt, en in zijn krachtige machinegeweer-
bewapening. In dit nieuwe ontwerp is de scha
delijke luchtweerstand tot een minimum be
perkt. Een belangrijke nieuwigheid voor een
landvliegtulg is. dat het landingsgestel na den
start kan worden opgetrokken, zoodat de wie
len schuil gaan in de onderzijde van de mo-
torbekapping. De bemanning van het toestel
bestaat uit een bestuurder, een fotograaf, die
ook gedurende de vlucht de door hem ge
maakte opnamen kan ontwikkelen, en een
radio-telegrafist.
Op de staatsbegrooting voor 1932 heeft
het departement van marine een bedrag uit
getrokken van pl m. 134.000.000 dollar,
waarvan 6.3 millioen bestemd zyn voor een
nieuw luchtschip de Z R 8 5.
Overal hulpacties
Gistermiddag reeds waf de Alsdorfsche
gemeenteraad bijeengekomen om te beraad
slagen over de financiering van de eerste
hulpverleening aan de betrekkingen van de
slachtoffers van de mynrampï Intusschen
worden van particuliere zijde alom inzame
lingen gehouden om hulp te verschaffen. De
plaatselijke bladen organiseeren eveneens
hulpacties en leggen steuniysten ter teeke-
ning in hunne locallteiten gereed. Zoo heeft
de lijst by de uitgeversfirma Dumont—
Schauberg te Keulen rteds een bedrag van
41.000 Mark opgebracht Het district Aken
heeft 20.000 RMk. beschikbaar gesteld.
Het bestuur van de Vereeniging van Ge
meenteraadsleden der Centrum Party geeft
een oproep uit waarin verklaard wordt, dat
een snelle hulpactie absoluut noodzakelijz
waa Aan alle gemeenten wordt geadviseerd
HOF ALKMAAR
Administratie Na 433
Redactie Ne. 633
Hoogste barometerstand 7695 te
runa.
Laagste barometemtand
manoeur.
Verwachting. Meest matige, wellicht ty-
delyk krachtige, Zuideiyke tot Westelijken
wind, zwaar bewolkt of betrokken met ty-
deiyke opklaring, regenbuien, weinig ver
andering in temperatuur.
in het Akenacbe
tezen ongevallen verzekerd voor een der f 3000.- Lcvenzlange geheele onKeachiktbeid tot werken door 7^1) - on*eval met f OCfl bij verlies van een hand. f SBC bil verlies vsn een f Cil bii een breuk van f Af)
r ogen verlies van beide srmen. beide beenen of beide oosen doodetijken afloop aöU.- eeo „„g I 1 A3.- duim ot wijsvinger wV.- been arm “V'
Dit is de ergste mijnramp, welke Duitsch-
land ooit trof. Het Akensche myngebled
krygt langzamerhand een treurige ver
maardheid wegens zyn mijnrampen. Immers
in 1913 verloren op de Carolus Magnus” 13
mynwerkers het leven, in Februari 1914 op
d> mijn .^sschcnbach” kwamen 24 arbeiders
om het leven; en November 1917, 30 No
vember, vonden 59 arbeiders den dood door
het ontploffen van een benzinetrein, welke
gebruikt wordt by het vervoer van de
kolen.
De officieele opgaven zyn thans tot 230
gestegen. Daarvan werden in afdeeling 10
45 lyken gevonden, in afdeeling 3 kwamen
92 arbeiders om, terwyi de dooden in afdee
ling 11 nog niet konden worden bereikt. In
het geheel bevinden zich nog een honderdtal
omgekomenen onder den grond op plm.
460 M
In een vorig artikel hebben wij be
cijferd, dat de gemeentelijke kosten voor
het Lager Onderwijs over de periode
1921—1926 per Jaar rond 46 millioen
bedragen -hebben; hierbij was rekening
gehouden met de opbrengst der school
gelden, welke toch óók ten laste der
burgerij komen.
Daarnaast berekenden wy, dat het
Rijk, alleen al reeds uit hoofde van de
salarieering der onderwijskrachten, In
diezelfde periode per Jaar gemiddeld
85.325.200.— uitkeerde.
Gemeenten en Rijk tezamen
131.325.200.per jaar.
Het blijkt intusschen wel, dat wij met
deze becijfering aan den voorzichtigen,
aan den lagen kant gebleven zijn, im
mers, als wij de oficieele cijfers na
gaan, zooals wij die vinden in „Jaar
cijfers voor Nederland 1929”, dan ko
men wij tot de bevinding, dat de totaal-
kosten per jaar over de genoemde
periode bedragen hebben 141.265.000.
Het verschil Is te verklaren uit het
feit, dat wij om de zaak niet al te
Ingewikkeld *te maken meerdere
RIJksuitgaven (bijv, voor Buitengewoon
Lager Onderwijs, voor opleiding van on
derwijzend personeel, voor wachtgelden,
enz.) opzettelijk voorloopig verwaar
loosden.
Afgaande op de officieele cijfers, mo
gen en moeten wij echter vaststellen,
dat de totaalkosten per Jaar over de
periode 19211926 gemiddeld bedragen
hebben 141.265.000.—.
Wat dit millioenengetal voor Sljmen-
betaal in Nederland beteekent, wordt
ons duidelijk, als we door middel van *n
paar eenvoudige deelinkjes berekenen,
hoeveel ons Lager Onderwijs (let wel:
Uiten ons Lager Onderwijs I) in de
genoemdp periode gekost heeft per jaar
(gemiddeld iperhoo^d derbe-
Völklng en per schoolgaand
ki n d.
Het gemiddeld jaarlljksch bevolkings
cijfer over 19211926 is te stellen op
T250.000.
Per hoofd der bevolking (zuigelingen
en grijsaards inbegrepen) is indertijd
dus jaarlijks betaald (afgerond)
ƒ19.50.
En per schoolgaand kind?
Wij taxeeren het aantal bij het Lager
Onderwijs schoolgaande kinderen over
per jaar gemiddeld op
(volgens de officieele sta
tistieken waren er in 1920: 1.031.694 en
in 1926: 1.076.832).
Per jaar werd dus in die periode aan
ieder kind een bedrag van (afgerond)
13 4. ten koste gelegd.
En hierbij is dan alweer geen re
kening gehouden met de schoolgeldbe-
lasttóg, want de combinatie Rljk-ge-
meenten beschouwt -de opbrengst der
schoolgelden natuurlijk als een welko-
men inkomstenpost (over 1926:
6.586.100.doch de burgerij moet dit
bedrag evenzeer opbrengen als alle
Rijks- en Gemeenten-kosten voor het
Lager Onderwijs.
De voor Rijk en Gemeenten (vooral
voor de Gemeenten!) mooie inkomsten
post beteekent dus, dat de kosten van
het Lager Onderwijs per hoofd der be-
(zie hierboven) nog verhoogd
worden met ongeveer
0.90 per Jaar en dat de kosten
per schoolgaand kind (wij spreken nog
steeds over de periode 19211926) dus
ruim 6.per jaar méér bedragen
hebben dan hierboven berekend werd.
Per hoofd der bevolking dus ongeveer
20.40
per schoolgaand
140.—
wy lezen in „De Tijd”:
Gistermiddag tegen 4 uur is de reddings
brigade uit Recklinghausen (Westfalen) af
gedaald met ongeveer 40 man. Toen de bri
gade op de plaats van haar bestemming was
aangekomen, heeft er een instorting plaats
gehad, waardoor 36 man van de buiten
wereld zijn afgesloten.
Alle pogingen worden in het werk gesteld
om de menschen te redden. Mocht zich on
verhoopt gas in het ingesloten gedeelte be
vinden, dan is de brigade reddeloos verlo
ren. aangezien de gasmaskers maar voor
enkele uren voldoenden voorraad zuurstof
bevatten.
Van de bevolking maakte zich een panl-
schrik meester, toen dit feit bekend
de 96 zwaar gewonden en zieken
worstelen er verscheidenen met den dood.
Sedert jaren zyn by mijnongelukken zoo
veel slachtoffers niet voorgekomen Men her
innert zk-h te Alsdorf nog de laatste groote
ramp, die in 1917 plaats had en 67 dooden
eischte.
De ramp van thans kent in haar gevolgen
echter haar weerga niet.
7 Tallooze gezinnen missen eensklaps hun
'kostwinner en vele ouders hun ondersteu
nenden zoon.
De hyschkool gaat op en neer en voert
steeds nieuwe lijken aan van arbeiders, die
door het gesteente bedolven of door het
myngas vergiftted werden.
In lange rljew worden de dooden tusschen
het frissche ’dennengroen in de groote
whalle opgebaard.
De katholieke Aartsbisschoppen en Bis
schoppen in Oostenryk hebben een herder
lijk schrijven gericht aan de kiezers van
Oostenryk. waarin zy worden opgewekt, hun
stem niet te geven aan een niet-Christe-
lyke of de grondwetsherziening vyandig
gezinde party.
Alle kiezers worden opgewekt, om aan hun
stemplicht te voldoen en slechts christelij
ke afgevaardigden te kiezen.
Als onchristeiyk wordt o.a genoemd de
onbeperkte persvrijheid, de onbeperkte
overheerschlng van een overdreven en hel-
densch nationalisme, het niets ontziende
liberalisme en de materialistische leuze
van Communisten en Socialisten.
Hét rondschrijven zal in alle katholieke
kerken van den kansel worden voorgele
zen.
Het onderzoek naar de oorzaak
Het ongevallencomité van de Veiligheids-
commissie voor de Mijnen te Bonn deelt
mede:: De ongevallencommlssle is op 22
October In gezelschap van een aantal des
kundigen. afgedaald In de groeve Anna II.
In aansluiting hierop werden verschillen
de verhooren afgenomen, waarop langdu
rige beraadslagingen volgden.
De oorzaak van het ongeluk is nog niet
opgehclderd.
Vast staat, dat de sprlngstofvoorraden
op de verschillende verdiepingen in orde
zjjn bevonden.
De aanvankeiyk als oorzaak van het
ongeluk aangenomen dynamietontploffing
kan dus bulten beschouwing worden gelaten,
voor wat betreft de oorzaak van de ramp.
Voor zoover kan worden nagegaan is ook
op den dag van de catastrophe geen spring-
stof-transport naar de myn gezonden. By
den tocht in de groeve werden geen teekepen
waargenomen, die op een ontploffing van
koolstof zouden kunnen wyzen.
De tochten en onderzoekenlngen worden
heden voortgezet.
Tot dusverre werden geborgen 203 doo-
ket ziekenhuis bevinden zich
gewonden en vermist zyn voor zoover be
kend is, 23 man.
Gistermiddag zyn nog 3 man levend ge
borgen.
Het bergingswerk wordt met alle kracht
voortgezet.
f
De heer van Tyen is gistermiddag om 15 35
te Belgrado geland.
De heer van Tijen was gistermorgen om
8.42 van Weenen vertrokken, arriveerde om
11.06 te Boedapest en startte vandaar om
12.21 naar Belgrado.
Dit gedeelte van den tocht bleek dooj- de
buitengewoon slechte weersomstandigheden
n.l. mist, zware regens en krachtdgen tegen
wind bysonder moeiiyk.
