I ra u
PEPERMUNT
Minister Deckers over de vlootplannen
TWEEDE KAMER
Kind gedood
PROVINCIAAL NIEUWS
Schending fabrieksgeheimen
Veerdienst EnkhuizenStavoren
GEMENGD NIEUWS
Een jongetje slikt carbid in
Hand afgesneden
Auto door een tram gegrepen
Tusschen perron en trein
Van het dak gevallen
De aanrijding bil Heerlen
RECHTSZAKEN
Afdreiging
Internationale bankopllcbtcrs
I''
Het motorongeluk te Den Helder
Jongen overreden en gedood
LUCHTVAART
De vlucht van den heer Van Tyen
Inbraak om een visum
Aan Inwendige verbranding
gestorven
Zwendel met gefingeerde
grondspeculatie
Het sa „HelmutiT bij Loblth
gezonken
Militair vliegtuig door een dak
gevallen
WAARLAND
R adlo-ln terpelhi t ie
HEILOO
Avondvergadering
De interpellatie-Albarda over het toezicht op de radio-uitzendinften
Vlootplan
t
4
Vergadering van Donderdag
Aanklacht teren drie beambten
een
r»e
Basteeidir licht verwond
Student zwaar gewond
genoeg
Een der opvarenden Termiet
heeren a
Een schilder gedood
kappersbediende
De «Uchtoffer» voor 6 i 7 tea aggaUcht
1
D« OOHM*
Te Sofia
Kon Jongeman la Doodspoot aangehouden
rijd
-3-
Gisterochtend ia to Warschau
vliegtuig op oen loeomoil :wnfnk
stort. De machine v!>’ >r Ift
De
naar
einde.
raad. de personen die in de uitvoerende com
missie* zitting hebben, niet dezelfde mogen
zijn.
Een soepele toepassing van het controle
apparaat tal een bevredigende oplossing van
<fe kwesties brengen. In de otnroepbesturen
moet vertrouwen heerschen. Onjuist is. het
geen in de pers werd gemeld, dat de com
missies een soort weekdlenst er op na hou
den. Haar beslissingen zijn niet geldig, wan
neer zij niet door ten minste drie leden zijn
genomen. De commissie voor het algemeen
programma hl
daarin gewelg
voldoende
nog ean
worden
J van
alsmede
geleden
betreft
aan
derden betreffende machines. Het feit werd
reeds erkend. De belde geëmployeerden, die
nog In dienst zijn, werden terstond ontsla
gen.
De VOORZITTER deelt mede, dat is tn-
gekomen een wetsvoorstel van den heer
Floris Vos tot aanvulling van de Registra-
tlewet-1917. Besloten wordt het voorstel naar
de afdeehngen te verzenden
Nederland een preventieve en daarna eer»
defensieve werking heeft. In dit verband
Gistermorgen Is het achtjarig knaapje
Schreurs te Oeldrop. dat daar op weg naar de
school de straat overstek, door een vracht
auto uit Maarheeza overreden. Het knaapje
Is enkel» uren daarna aan ds bekomen ver
wondingen overleden.
Te Standaarbuiten heeft het zoontje
van zekeren 8. spelenderwijze het busje van
een potlood, dat hij met carbid gevuld bad,
Ingeslikt.
Het ventje klaagde al spoedig over Inwen
dige pUn; inmiddels was geneeskundigs hulp
ontboden, hetgeen echter niet meer mocht
baten. Voor de dokter ter plaatse verscheen
was het ventje, dat vier jaar oud was. reeds
aan inwendige verbranding en verstikking
door gassen overleden.
nen het licht aan was en iemand zich met
de zegels bezig hield. Zij baalde een politie
agent, met wlen 4) in de kanselarij van bet
oonsulaat-generaal het jongmensch aantrof,
die juist een visum In sUn paspoort stempel
de. HU gaf op. niet te hebben willen stelen,
doch wegens geldgebrek zich het visum op
deze manier te hebben willen verschaffen.
De man. <Re Dinsdagavond op den 8chaes-
ber-erwag te Heerlen door een auto werd
aangereden en gedood. is gebleken te zijn de
2O.Jarige kappersbediende uit Heerlen
VUggen.
Regeerlng heeft slechts defensieve
oogmerken.
Spreker betoogt, dat de weermacht van
Gisteren beeft da Amsterdamsche recht
bank voortgezet de zaak tegen de interna
tionale bankopüchterz.
Het O. M mr De Bléoourt rolde In zijn
requisitoir, dat de belde verdachten by hun
arrestatie voorgaven werklooze kantoorbe
dienden te zjjn. die op Instlgnatie van ze
keren Wl'.son naar Nederland gegaan waren
aanreden daar veel veld tn de mijnen te
verdienen zou Hint Deze Wilson. die in bet
Victoria-Hotel logeerde, zou vervolgens tot
hen gezegd hebben: „ga er maar heen, doch
neem eerst op deze chèque een slordige
16000 dollars tn ontvangst!** Op die "aritla-
ring zijn ds verdachten tsruggekomen na
wat achteraf gebleken is.
Voor spreker staat vast, dst de verdach
ten valschheld in geschrifte In vereenlging
hebben geplaagd. ZU sUn belden naar hier
gekomen en gingen beiden naar de bank,
waar de een den wissel aanbood en de ander
het woord heeft gevoerd.
Wat de straf betreft, deze moet ernstig
zijn Het is een feit, dat dergelijke hoeren in
Amerika buitengewoon streng gestraft zou
den zijn, aoodat *U, in Amerika aangehou
den. er veel slechter *an toe zouden zijn.
ELsch tegen leder vier jaar gevangenis
straf.
Uitspraak November as.
zou het jammer vinden wanneer er veran
dering zou komen. Het vorig jaar waren de
praatavonden oen succes.
Spr. wijst vervolgens op de groote moei
lijkheid om de op de avonden te behande
len vragen op ontwikkelingsavonden bekend
te maken. Spr. stelt voor de praats vonden
te laten zooals ze waren. Wordt besloten.
Hierna sluit da voorzitter dc vergadering
met den chrlstelljken groet.
Baaar H. K. RlJwielclab Naar wV WJ”
nemen, zal Zondag 3 November as. de
zaal van den heer C. v. Ophem een oazar
By het oversteken van den weg Ie te
Geleen het »-jarig dochtertje van de familie
v. Gaaien door een vrachtauto overreden on
gedood.
Te Wageningen had de 16-jarige knecht
J Weg bij den slager G. Wxp de onvoor
zichtigheid bij bet worztmaken zijn rechter
arm in de machine te steken, als gevolg
waarvan de hand geheel werd af^esneden.
De jongen Is in Ziekenzorg opgenomen.
9
..Het Volk’’ berichtte onlangs, dat de ju'-
title zich is gaan bezig houden met een
groote zwendel-affaire in gefingeerde
grondspeculaties van den ex-as uradeur R
die vooral in den tabakshoek te Amsterdam
zoovele slachtoffers heeft gemaakt en dat
op haar last de politie van het bureau Sin
gel een informatorisch onderzoek begonnen
is.
Naar het blad thans verneemt, is dit on
derzoek op het oogenbllk nagenoeg vol
tooid. Daarbij is de jul theld van de inder
tijd door ons gepubliceerde feiten volledig
vastgesteld, waarbij tevens bevestigd Is, dst
bet totale bedrag, waarvoor tel van personen
uit handebkr neen geslachtofferd sl)n, stel
lig 6 t 700.000 bedraagt.
Tijdens dit politioneels onderzoek U te
vens gebleken, dat R van wlen aanvankelijk
was aangenomen, dat hij voortvluchtig was.
sinds eenige weken weer te Amsterdam
verblijf houdt.
R. la door de politie gehoord.
Zoodra het onderzoek geheel voltooid Is
zullen de processen-verbaal in handen van
den officier van justitie worden gesteld,
waarna over een al dan niet strafrechter
lijke vervolging besli't zal worden.
De minister aan het woord.
De MINISTER VAN DEFENSIE, de beer
DECKERS, drukt er sljn bijzonder leedwezen
over uit, dat de maatregelen, door hem ge
nomen om op tyd ns de behandeling van de
Zulderzeesteunwet hier te verschijnen, heb
ben gefaald. Hjj biedt daarvoor zijn veront
schuldiging aan. Spr. zegt, dat hij aan de
Kamer een vlootplan heeft overgelegd in de
Memorie van Toelichting, omdat hij meende,
dat de Kamer er recht op had, te weten, wel
ke voornemens de regeerlng heeft. Hij meen
de, dat hjj geen onderdeel "kon vragen zon
der te toonen, in welk stelsel dit onderdeel
paste. Aan dit plan is ds Kamer echter niet
gebonden en het heeft spr. verwonderd, dat
er in deze Kamer nog leden zijn, die deze
eerlijke verklaring v\n de regeerlng niet
aanvaarden.
Spreker heeft gezegd in de stukken, dat
hier geen sprake kan zjjn van uitbreiding
in den gewonen zin van het woord, waar
bij de aanbouw wordt opgenomen in de
sterkte en bemand wordt. Dat is hier niet
het geval. Natuurlijk krijgt men door dezen
bouw een grooter aantal schepen. Maar
het plan geldt ook voor Nederland en ter
wijl in Indië een vermeerdering komt, komt
er in Nederland een vermindering, zoodat
men niet van uitbreiding kan spreken.
De strekking van het plan is natuurlijk
om te komen tot een reserve en het nood
zakelijke van die reserve blijkt voldoende
uit de feiten.
Met deze versterking heeft de regeerlng
niemand op het oog gehad, au is niet spe
ciaal gericht tegen deze of gene en nie
mand heeft dat dan ook verondersteld,
behalve de heer De Visser, die meende, dat
zy gericht is tegen Rusland Als rijn ge
weten hem deze aanwijzing ingaf, kan de
Regeerlng daarmee slechts haar voordeel
doen.
Do
Omtrent de oorzaak van het motorongeluk
te Den Helder, waarbij twee miliciens gedood
werden, valt te vermelden, dst blijkens de
aanduidingen met zeer groote snelheid moet
sljn gereden, waardoor men de sich ter
plaatse in de straat bevindende bocht niet
heeft gezien. Belde jongelui werden met ver
brijzelde schedels gevonden op verscheidene
meters afstand van hun motorrijwiel en dit
motorrijwiel lag eveneens op circa acht meter
afstand van de plaats der botsing. De be
stuurder had bovendien nog een gebroken
been en arm.
lijk te voorkomen en zoo zij zich deson
danks mochten voordoen tot oplossing te
doen geraken?
Dan
uitgaan.
De ZeerEerw. Heer Pastoor zegt, dat het
veel moellt’ker is de menschen naar een cur
sus te krijgen dan naar een praatavond 8pr.
het Jammer vinden wanneer er veran-
kwam in de machinekamer terecht, waar
zich juist verscheidene arbeiders bevond-n
Vier hunner tekwamen ernstig letsel.
vliegenier werd dood onder de brokstukken
van sljn toestel te voorschijn gebaald.
wijst spreker er op. dat tn het leger en de
werkplaatsen daarvoor ook soc -democraten
«Un. Spreker meent er daarom recht op te
hebben te weten of de heer Albarda hand
haaft wat hjj gezegd heeft, dat wanneer *n
oorlog wordt ontketend, daartegen met alle
toelaatbare mldedlen .ook wanneer sjj ver
buiten de wetteUjke liggen, zal worden
opgetreden.
Spr. gelooft, dat de beer Albarda
verklaring.-daarvan geven zal.
Spr. wjjst er op. dat twee flottielje-
vaartuigen door Indië betaald worden. Wat
den levensduur van de onderzeebooten
betreft, heeft de Londensche conferentie
dertien jaar vastgesteld, terwijl spr. tot
vijftien jaar gaat, hetgeen een belangrijk
verschil is. doch dit is een gevolg van de
betrouwbaarheid van de motoren.
De vervanging van de torpedojagers
komt in 1941 aan de orde.
De onderzeebooten in Indië worden alle
gervangen op den normalen tijd, maar de
ond zeebooten voor Nederland zullen eerst
in 1941, 1944 en 1945 kunnen worden ver
vangen in verband met den bouw van de
flottiefje-leiders.
Spr bestrijdt vervolgens de opmerkingen
van de heeren Brautlgam. Marchant en
Bras' die hebben te kennen gegeven dat
de vloot voor Indië van te geringe betee
kenis zou zjjn.
Het doel van onze vloot in Indië is op te
treden bjj neutraliteitsschending. on te vol
doen aan de VolkenbondsverpUchtingen. die
op ons rusten en op ons gelegd kunnen wor
den. De neutraliteitsschender heeft een be
paald doel en de vloot moet, trachten hem het
bereiken daarvan onmoggftjk té maken. Het
doel zal altijd zijn bezetten van eenig ge
biedsdeel. Voor de overbrenging der bezet
ting zijn transportschepen noodig, dat is bet
zwakke deel van elke neutraliteitsschending.
Daarop moet onze weermacht zijn berekend.
Onderzeebooten zijn tegen de langzame
transportschepen de aangewezen middelen.
Hieruit blijkt het bestaansrecht van een on-
derzeebootbasis. Voor een voortgezette onder-
zeebootactie zijn kruisers echter onmisbaar,
daar de onderzeeboot op zichzelf hulpeloos is.
De taak van kruisers en jagers wordt secun
dair. zoodra de taak van de onderzeebooten
begint. Kruisers, jagers en vliegtuigen moeten
de actie der onderzeebooten ondersteunen.
«Het misverstand der crltiek op den kruiser
1% dat men zich in Indië ten onrechte voor
stelt een gevecht van kruiser tegen kruiser.
Overigens ontkent spr., dat er door de marine
een vernietigende crltiek op den kruiser is ge
oefend.
De meenlng van den heer Brautlgam, dat
de onderzeebooten uit de weermacht zullen
verdwijnen, is niet gemotiveerd. Aangaande
de mogelijkheid van handhaving der neutra
liteit onder het Volkenbondspact sluit spr.
zich aan bij den heer Tilanus.
Den heer Schaepman antwoordt spr., dat
ingrijpende herstellingen en veranderingen
aan de vloot in Indië niet mogen geschieden
zonder spr.*s toestemming.
Spr. is bereid met zijn ambtgenoot van Ko
loniën overleg te plegen over de kostenver-
deeling en de Curasaosche staatsregeling. De
taak, die het voor de West bestemde schip
heeft, kan door toet een of andere kleine schip
niet worden vervuld. Meer dan het gevraagde
schip zal spr. echter niet noodig hebben.
Spr. eindigt met de woorden van Struyc-
ke'n„Overdreven idealisme, overdreven
scepticisme vindt men ook bjj afwisseling in
de stroomingen der publieke opinie ten on.-
zent. Maar als het noodig is sUn houding te
bepalen, laten volk en regeerlng zich toch al
tijd leiden door practisch, realistisch getint
idealisme.
De vergadering wordt geschorst tot des
avonds 8 uur 16.
Minister Reymer antwoordt
De MINISTER VAN WATERSTAAT, mr
Reymcr. dankt den heer Albarda voer de
tijdige toeaenaing van de door hem thans
gestelde vragen.
In het ontwerp van wet, dat 9 Juni 1937
door sprekers ambtsvoorganger aan de ka
mer werd aangeboden, werd ojn. voorgesteld
dat bU algemeenen maatregel van bestuur
bepalingen ;n het leven kunnen worden ge
roepen ter contröle van de radlo-uitzendln-
gen, die niet strijdig zijn met de goede orde
of zeden.
Een amendement-Surlng is zonder hoof
delijke stemming aangenomen. Daarbij werd
vastgelegd, dat bjj algemeenen maatregel be
palingen omtrent preventieve contröle kon
den worden uitgevaardigd. Ook het wets
ontwerp zelf is zonder stemm ng aangeno
men en noch in deze noch in de Eerste Ka
mer is eenig bezwaar tegen die censuur
gemaakt.
Na alles wat gebeurd is staat wel vast, dat
he, systeem der preventieve contröle wordt
geëischt.
Inderdaad ook heeft volgens de Grondwet
niemand vooralgaand verlof noodig om via
de drukpers een gedachte tot uiting te bren
gen. Maar er is pr.ncipieel verschil tusschen
drukpers en radio; de radio dringt tot elke
huiskamer door en naar spr. meent heeft
iedere argelooze lui teraar er recht op dat
hij daardoor niet in zijn gevoelens wordt
gekwetst.
Meermalen bereiken mjj brieven van men
schen, die er hun teleurstelling of zelfs
schande over uitspreken, dat dit of dat op
de radio werd toegelaten.
Spr. kan niet toegeven, dat wij hier in Ne
derland zoo n mal figuur slaan. Trouwens de
heer Albarda zal erkennen, dat in geen land
ter. wereld de omroepvereenigingen zoo vrij
zjjn als hier te lande. In geen land ter we
reld hebben zij een macht als in Nederland.
Spr. leest voor hoe deze zaak in België is
geregeld, waar de radlo-censuur preventief
wordt uitgeoefend door een college, dat voor
een derde door den konlng, een derde door
den Senaat en een derde door de volksverte
genwoordiging is aangewezen. Ook in Duitsch-
land bestaat preventieve censuur zonder oe-
roep op de beslissingen van de contröle-
commissie. In Engeland zijn redevoeringen,
die politieke of godsdienstige geschillen be
handelen, voor de radio uitgesloten. In
Frankrijk kan eveneens voorafgaande inzage
van redevoeringen worden geëischt en «ok in
de andere Europeesche landen beslaat pre
ventieve contröle, eveneens in Rusland, waar
die oontröle aeer scherp is. In Denemarken
mogen redevoeringen, die een politiek karak
ter hebben, niet door de radio worden ver
spreid.
Richtsnoeren voor de eontröle-commissie
sljn: de veiligheid van den Staat, de open
bare orde en de goede zeden. Moeilijkheden
heeft zij tot nu toe niet gehad t.a.v. de vei
ligheid van den Staat of van de goede zeden.
Wel is de openbare orde voor haar eemge
malen het motief geweest om in te grijpen
Dezelfde ratio als in de gemeentewet ta.v.
de openbare orde ligt, wordt in acht geno
men bij haar omnsépccntröle.
Bij politieke redevoeringen kan gevaar
voor de goede orde of de veiligheid van den
Staat aanwezig sljn. In het door den heer
Albarda bedoelde geval nebben de I
eenvoudig geweigerd hun redevoeringen te
voren in te zenden. De commissie gaat on
partijdig te werk.
Op het demonstratief congres is oa. be
toogd, dat elk middel geoorloofd was, als het
er om ging den oorlog te bestrijden. Zulk een
pasage zou, als zijnde in strijd met de goede
orde, voor de radio zijn geschrapt.
Spr. beantwoordt ds eerste vfhag ontken
nend, evenals de tweede vraag. Wat de der
de vraag betreft, opheffing der preventieve
contröle zou in strijd zijn mét de letter en
de geschiedenis der wet. Vraag vier en vi’f
beantwoorat hij ontkennend. T.a.v. de zesde
antwoordt hij, dst preventief toesicht meer
ten goede zal komen aan de omroepvereeni
gingen dan repressieve contröle. Hjj is oe-
reid de instelling van een beroepsinstantie
verder te overwegen en tot de instelling daar
van over te gaan.
Naar wij vernemen, heeft de directie van
de A.KU. een klacht ingediend tegen twee
geëmployeerden, nJ. een technicus en een
administratief geëmployeerde,
tegen geëmployeerde, die kort
het bedrijf verliet. De klacht
het aanbieden van fabrieksgeheimen
Ds heer Van Tyen is op «Un sakenvlucht
naar Nederlandsch-Indië gistennorgëh om
1130 uit Belgrado vertrokken en om 18.40 te
Sofia aangekomen.
De heer ALBARDA (S. D. A. P.) dankt, dat
deze interpellatie zoo spoedig op de agenda
is gebracht.
Indien een wijziging, als in 1938 in de Te
legraaf- en Telefoonwet werd gebracht, thans
nog in de Kamer moest warden behandeld,
dan sou zij zeer waarschijnlijk geen meerder
heid hebben gevonden in dien vorm.
Er is wel aanleiding voor den minister om
de algemeene progranuna-commlssie eens
eenlge wenken te geven, want er hebben zich
eer gevallen voorgedaan, waarbij bleek, dat
de comml aie te ver was gegaan.
Doch erger is het, wanneer de redio-om-
roep-contröle-commissie aan het verbieden
gaat, want dan is er geen enkele mogelijk
heid meer, om de uitzending op den om
roep te brengen.
Spr. acht het dwaas, dat iemand een re
devoering, die hij wil houden, te voren aan
een contröle-commlssie moet toerenden.
Trouwens dit sou eveneens iemand aii mgr.
Nolens kunnen overkomen. Ook de minister,
wanneer hij voor de radio een rede wt!
houden, staat daaraan bloot en selfs de
koningin sou er niet aan kunnen ontkomen
Politieke sprekers sljn nu eenmaal geen
nutsredenc rs die maanden te voren hun
rede hebben kunnen voorbereiden. Zij moe
ten soms vijf minuten van te voren na lezing
van een of ander blad hun voorgenomen rede
nog kunnen wijzigen. Het is niet te ver
langen dat zij nog wel in achtvoud al het
geen 4j te zeggen hebben aan de omroep-
contróle-conunl sie toerenden.
De minister kan toch in elk geval wel zoo
veel invloed op da commissie oefenen, dat
zij sich onthoudt van Ingrijpen in gevallen
als door spreker werden geschetst.
Spr. stelt ten slotte de volgende vragen:
Is de minister niet van oordeel dat de
ervaring met de radlo-omroep-contröle-
commissie van dien aard is, dat de onhoud
baarheid van het preventieve toezicht op de
radio-uitzendingen af doende is gebleken?
Is de minister bereid tot de opheffing van
het bedoelde preventieve toesicht de noodig:
stappen te doen of te bevorderen?
Is de minister niet van gevoelen, dat ar
tikel 3 ter van de Telegraaf- en Tele
foonwet preventief toesicht op radlo-uiteen-
dingen wel mogelijk maakt, maar tot sooda-
nlg toesicht niet verplicht, zoodat dit toe
zicht Bonder wetswijziging kan werden op
geheven.
Is de minister voornemens een aoodanlge
herziening van bet radlo-oontröle-reglemen'.
te bevorderen, dat het preventieve toezicht
wordt ODffehevon?
de minister om het in de overige
beoogde doel wetswijziging noodig
Incident
De VOORZIUTER kan deze uitlating niet
toe laten.
De heer WIJNKOOP verklasrt. dat tegen
den oorlog alle middelen geoorloofd zijn.
De VOORZITTER: „Er is nooit bezwaar
tegen gemaakt, dat iemand hier zijn poli
tieke meenlng verkondigt, maar ik kan niet
toelaten, dat hief dingen gezegd worden, die
menschen buiten de Kamer of mogelijk daar
binnen kunnen opruien tot onwettige han-
l delingen.
De heer WIJNKOOP wenscht te zeggen
wat hij tot de massa te neggen heeft.
De VOORZITTER hamert.
De heer VAN ZADELHOF? (S.D.) wijst er
op. dat alle sprekers, die bet ontwerp ver
dedigden. bet hebben voorgesteld als van
geen beteekenis. Spr. kreeg den indruk alsof
men er mee verlegen zat.
Men zegt aldus spr. dat de vloot cor
rectief en repressief kan optreden tegen
kleine operaties. Dit is de misleiding. Ge
looft men, dat de vijand die Tandjong Priok
wil hebben, met een paar schepen komt? Zy
die voor dit ontwerp stemmen, weten dat
schepen worden gebouwd, die onvolwaardig
zijn.
De heer SLOTEMAKER De BRUINE
(C.-H.i wil tegenover het woord van den
heer Van der Heyde zijnerzijds een enkel
woord plaatsen, waarbij hij niet vergeet, dat
dit woord in Uiterst verwijderd verband staat
met de suppletoire begrooting. Spr. laat ge
heel de vraag terzijde, of de vloot wordt uit-,
gebreid. Maar bet treffende is. dat het pe-
tftionnemei t van .Kerk en Vrede" niets te
maken heeft met dit ontwerp, doch dat het
elk jaar kan worden ingediend omdat het
gericht is tegen elke bewapening.
De tegenstand tegen den oorlog is gegrond
op afkeer van de ontaarding van den oorlog.
Docb spr. staat op het standpunt, dat ook
de vroegere oorlogen niet te aanvaarden
waren. Ook is er principieel voor het geweten
geen verschil tusschen bet gebruik van gas
sen en van de bajonet.
Spr.'s overtuiging is, dat de kerken en de
christenen de roeping hebben uit de wereld
aUe slechts te bannen wat den oorlog kan
bevorderennationalisme, chauvinisme.
In 1915 schreef een Oostenrjjkscbe dichter
een gebed, dat begon met: „Du. auch unsrer
Feinde Vater". Dat is het. wat *t Christen
dom te doen heeft, deze gedachte uitdragen
in de wereld. Dan zal ook de oorlog over
wonnen zfjn.
De heer JOEKES (V. D.) betoogt, dat de
Volkenbond niet zou toelaten, dat Nederland,
hetzij hier, hetzij in Indië onder den voet zou
worden geloopen. Nederland heeft daarvoor
geen militaire verplichtingen op sich geno
men. Spr. wijst erop, dat zelfs Japan een
zoodanige macht ter zee heeft, dat er voor
ons niet aan té denken valt, daartegen ook
maar eenigszins weerstand te bieden.
De vrjjz -democraten zijn voor de handha
ving van de orde. Wat op Curasao is gebeurd
was een verstoring der orde. Maar daartegen
is het zenden van een schip als JDe Arend",
dat een oorlogsschip is genoemd, doch een
opiumjager is. voldoende.
Spr. betoogt verder, dat we Lo.v. Moskou
geen naar bulten gerichte oorlogsvloot moe
ten bouwen. Ontkend kan voorts niet wor
den, dat het hier niet gaat om een reserve,
maar om uitbreiding.
echter ook redevoeringen
die te geleerd waren of
die in een vreemde taal fBrtand in den Vol
kenbond) werden gehouden. De taak van
den secretaris van de oommlaele moet a.L
werden opgevat als die van een uitvoerder
niet als die van een mede-beelissende. WO
de minister het controle-instituut in goede
banen leiden, dan ral hll aan dergellJke be
zwaren moeten tegemoet komen.
De VOORZITTER zegt, dat nog verschfl-
fende sprekers het woord willen voeren. Met
het oog op het late uur (middernacht) stelt
spr. voor de behandeling dezer interpellatie
voort te zetten op Donderdag 30 October,
des avonds «eht uur. Hiertoe wordt besloten.
De VOORZITTER verdaagt de vergadering
tot hedenmorgen tien uur.
De vijfde kamer der Hsagsche rechtbank
deed gisteren uitspraak in de zaak van een
24-jarigan en van ean 37-Jarigen man die
op 8 dezer terecht hadden gectaan wégens
het si dreigen van galden. Verd. hadden op
13 Juni JL aan het strand te Schevenlngen.
onder voorwendsel rechercheurs der zeden
politie te rijn, getracht van een heer geld af
te persen en hem daarbij sljn portemonnale
en ean horlogeketting afgenomen. De offi
cier van justitie had tegen belde beklaagden,
die bjj de politie hoogst ongunstig bekend
stonden, vier jaren gevangenisstraf ge-
eischt.
De rechtbank achtte de feiten wettig en
overtuigend bewezen en wee* vonnis con
form decen elsch.
KathoMeke Kring Donderdagavond
werd in het Brunogebouw de jaaxvergadëring
gehouden van den Katholieken Kring.
De heer F. T. A. Cedes nam de voontt-
terafunctie waar, daar deze functie vacant
is wegens vertrek ran den beer O. J. v. Km-
teren.
De beer Cedee opende de vergadering met
den chrlstelljken groet en heette allen wel-
kom.
Hierna las de secretaris dc notulen welke
onveranderd werden goedgekeurd.
De voorzitter deelde vervolgens mede, dat
ingekomen is een schrijven van den heer
v. Ketteren waarin deze mededeelt dat hjj
ontslag nam als voorzitter wegens vertrek.
Den heer v. Ketteren it een schrijven ge
zonden om dezen te bedanken voor wat ht)
in de twee jaren van bestaan wan den Kring
hiervoor heeft gedaan.
Vervolgen* deelde tpr. het rijke program
voor den s* winter mede.
In Nov. zal een tnissiefllm gegeven worden.
Op 11 December zal de heer A. Laurty spre
ken over Fa radtfsvloek”.
16 Jan. aal de heer Cedee spreken over
De invloed van bet moderne leven op de
geestelijke volksgezondheid."
In Februari zal de heer Cedee spreken over
de Maan.
In Maart zal Pater Otten O P. spreken
over de oorzaken van geloofsafval in of bui
ten de kerk.
De secretaris deelt hierbij nog mede, dat
de tnissiefllm wel zeker zal komen, doch dat
bet nog niet zeker 1* dat deze in November
zal plaats hebben.
Hierna leest de eeeretert* het jaarverslag
voor.
In dit jaarverslag zegt de secretaris on.
dat de Katholieke Kring zich mag verheugen
in de sympathie van de geheele parochie. De
Kring telde 371 leden doch door het ijveren
van den beer Oedee is dit getal geklommen
tot 280.
Spr. memofteert vervolgens de Kring-avon
den van het vorig «elzoen. alles stemt tot te
vredenheid. Een slag heeft de vereenlging
echter getroffen door het vertrek van den
heer O. J. van Kastoren, die den Kring
een zeer warm hart toedraagt. Applaus van
de vergadering. Hierna leest de penning
meester, de heer F. T. A- Cedee het jaarver
slag voor De totale ontvangsten bedroegen
f 220.34 de uitgaven f 220.13 zoodat er een
batig saldo Is van 22 cent.
De commissie van onderzoek bestaande uit
de heeren C. Borst en N. Weasel Mvlseeren
na onderzoek tot goedkeuring, waartoe ver
volgens wordt besloten. Door den voorzitter
wordt namens het bestuur voorgesteld de
contributie te houden op 75 cent waartoe
eveneens besloten wordt.
Hierna komt aan de orde de verkiezing van
3 bestuursleden, wegens periodiek aftreden
van de heeren Cedee en Tamis welke heeren
met overgroote meerderheid herkozen wer
den.
Hierna komt de verkiezing van een nieuw
bestuurslid ter voorziening in de vacature
ontstaen door het vertrek van den heer O.
J. v. Kesteren. Gekozen werd de heer Dr.
Barnhorn.
Hierna komt aan de orde de bespreking
over praatavonden. De voorzitter, de heer
Cedee, wijst er op. dat vorige winters weinig
belangstelling was Spr zou deze praat-
avonden voorloopig willen laten rusten, of
schoon spr. zich steeds beschikbaar stelt
Wordt besloten.
De Zeereerw. Heer Pastoor zegt, dat het
hem vorigen winter speet, dat zijn ZeerEerw.
wegens ongesteldheid de praatavonden niet
hon voortzetten. Spr. verklaart zich weder
bereid op dezelfde wlfze met de praat-
avonden te willen doorgaan. De eerste praat-
avond zal dan na den eersten ontwlkkeiings-
avond plaats hebben.
Ook hiertoe wordt besloten.
Hierna zegt de voorzitter aan het eind der
vergadering te zijn gekomen en geeft het
woord aan den geestelijken adviseur, den
ZeerEerw. Heer Pastoor.
De Z.Eerw. spreker begint met er op te
wijzen dat de Katholieke Kring een succes is
en werkelijk uitstekend werkt. Er werd da
delijk een flink bestuur gekozen, roodst de
Kring er rijn mag. De opkomst hedenavond
is wel niet zoo groot (40) maar zij die thuis
gebleven zijn stemmen met de besluiten in.
Het aantal leden bedraagt nu 380. Spr.
spoort de aanwezigen aan propaganda voor
den Kring te maken, opdat spoedig het aan
tal over de driehonderd home. Er zijn nog
heel vee! parochianen die nog geen lid lijn.
Spr. verzocht allen propagandist te rijn-
De WelEerw. Heer Kapelaan doet «en
voorstel om de praatavonden te veranderen
in een cursus. Spr. meent dat naar aanlei
ding van het gesprokene op den cursus,
waarin de grondslagen gelegd worden en den
hoorders stevigheid wordt gegeven in den
Godsdienst, vragen kunnen gesteld worden.
zal veel meer nut van deze avonden
Gisterochtend om half tien ging op het
Hollandsche Spoorstation te Den Haag een
20-jarige student, wonende in de Van
Blankenburgstraat en aan de Leid che uni-
versitclt studeerende, op dien tijd naar Lei
den. Hij was echter laat en de trein was
reeds in beweging toen hjj op het perron
kwam.
Toch rukte hij nog een der portieren open
en wilds in d«n trein sprlpgen.
HM struikelde echter en via! met sijn
rechtervoet tusschen het perron en den
trein. Met zware Inwendigs kneuzingen werd
hij opgenomen; het bleek dat sUn rechter
voet geheel verbrijzeld wes.
Geneeskundige Dienst bracht hem
het RK. Ziekenhuis aan het West-
HH feezte
Het sa „Helmuth" W-iéN/W Vela
Transp MIJ. te Rotterdam, beladen met
stukgoed van Mannheim nlar Rotterdam, is
gisterenavond omstreeks kwart voor acht
tengevolge van een aanvaring in de na-
bliheld van Loblth gezonken. Een der opva
renden wordt nog vermist.
Aan de orde is de interpellatie-Albarda
over het toezicht op de radlo-uitzendingen.
Controle en vrijheidszin
De heer ALBARDA vraagt, wanneer inder
daad in 1938 de bedoeling is ge wees*, een
preventieve censuur in het leven te roepen,
waarom dat dan niet positief in plaat» van
facultatief in de wet is neergelegd.
Dat de minister het buitenland aan zijn
zijde heeft, kan spr. niet ontkennen, dooh
waar blijft dan onze klassieke vrijheidszin?
Beter is het, zich op dien vrijheidszin te be
roepen, dan den weg der preventieve cen
suur, op voorbeeld van het buitenland, te vol
gen. De radio-contrölecommisie heeft zich
niet ontzien om beoordeellng van het regee-
ringsbeleid of zelfs het beleid van een regte-
ringscommissie te belemmeren, dat geschied
de in haar leertijd Hoe ral hrt dan striks
gaan, als de commissie rolleed is?
No, 4 34 Oct.
We hebben nu vernomen dat politieke re
devoeringen altijd te voren zullen worden
opgevraagd. Dat beteekent, dat de geheele
politiek voor de radio onder regeerlngzcen-
suur van een gemengde commissie woidt
gebracht.
8pr. zal zich daartegen tot het alleruiterste
verzetten.
Bpr. dient de volgendë motie tn:
„De Kamer, van oordeel dat het gewenscht
is het preventieve toezicht op den rad lo
om roep af te schaffen, gaat over tot de
orde van den dag."
De heer BOON ddb.) constateert, dat «rij
ten opzichte van de radio in ons land in een
unicum verkeeren; noch sprekers interpella
tie, noch die van den heer Albarda gouden
in een ander land noodig zijn geweest. Er
zijn met de beoordeellng van wat al of niet
tot het algemeen programma kon behooren
rare dingen begaan zooals het weigeren van
beursberichten. Jazz-muziek en zelfs 1* be
twijfeld of het Wilhelmus wel op het alge
meen programma mocht worden gebracht.
Dat Bouten* een bekend dlohter te. zal de
heer Albarda tooh niet tegenspreken.
Van de andere omroepvereenigingen dan
den V. A. R. A. is niet* te vreeaen dat
aanstoot wekt. Bij de Bioscoopwet hebben
wü censuur aanvaard voor Jeugdige perso
nen.
Voor de radio wil spr. echter geen pre
ventieve censuur. Hier moet leder huisvader
maar controle houden op *Un radio. Maar
wal moeten wij represieve controle hebben
met een beroepsinstantie.
Spr. dient de volgende motie In:
„De Kamer van oordeel, dat de radla-
uürendlng van politieke en daarmede ver
baad houdende onderwerpen slechte in aeer
beperkte mate moet worden toogestaan. noo-
dlgt den minister uit, daartoe de noodlge
voorbereidende maatregelen te treffen."
De motie komt cnmiddellljk in behande
ling.
De heer TEULING8 (RK.) sluit sich bij
den minister aan en acht preventieve cen
suur noodaakelljk. Wij moeten goed vasthou
den, eegt spr., aan de wettelUk vestgestelde
criteria, waarin de preventieve controle i*
vervat. De samenstelling van de oontrote-
ocounlssie en van de al gemeen-programma
commissie acht spr. achter minder gelukkig,
omdat voorzitter en secretaris van den Ra-
dioraad, teven* voorzitter en secretaris van
die commissie rijn. Het wil hem voorkomen,
dat ter wille van de zelfstandigheid en on-
partyd’g'hefd der «•’’•'••en van den Itadlo-
vragen L____
acht, is hl) dan bereid dia wetswijziging ten
spoedigste te bevorderen?
Welke maatregelen denkt de minister te
nemen of te bevorderen, ten einde voor den
tijd gedurende wolken herziening van het
radio-contröle-reglement of wetswijziging op
zich laten wachten, verder moeilijkheden
met het preventieve toelicht aoo veel moge-
Voortgezet wordt de behandeling van het
we toont weip tot verhooging van Hoofdstuk
VIH der Rüksbegrooting voor 1930 (kosten
voor een kruiser en van een flottieljevaar-
tuig).
De heer WIJNKOOP (C. P.) betoogt, dat
het leger in Rusland ten hoogste 500.000 A
600.000 man sterk is. Vergelijkt men het met
legers van mHitairlstlsche landen, dan moet
het zwak genoemd worden voor een land,
dat een zesde deel van de wereld groot is.
Spr. betoogt, dat de bewapening In Indië
ook tegen de Sovjet-republiek is gericht.
Spr- zegt, dat principieel een politievloot
voor Indië precies hetzelfde is als een oor
logsvloot: zij dient evenzeer de kapitalisti
sche belangen.
De werkelijke beteekenis van de Vlootwet
blijkt uit de rede van den heer Van Reede
in het Ind. Genootschap over de strategische
beteekenis van de vloot in Indië. Hij zeide.
dat cmze vloot het gewicht kan zijn, dat de
schaal doet overslaan. Wij zullen niet zelf
standig optreden, maar in verbinding met
anderen, en deze Katholieke minister doet
zijn kapitalistischen plicht, dat ons smal
deel zoo sterk mogelijk wordt.
De communisten willen alle middelen, ook
onwettige, gebruiken tegen den oorlog.
Belanghebbenden voor behoud van den
veexlienst Enkhulaen -stavoren, nadat dc
spoorlijn zal zijn gelegd over den afsluit
dijk. worden vervocht, schriftelijk he» be
lang ulte<n te zetten en dit te richten aaa
den Burgemeester van Enkhuizen
Vooral gegevens van vereemgingen, be
sturen, firma's, zullen seer op pry*wor
den gesteld.
Indien hiermede bet belang
duidelijk aal zijn aangegeven, aal
vergadering van belanghebbenden
gehouden in December a»., uitgaande'
Burgemeester en Wethouders van Enk
huizen, waarvan nader bericht.
Gistermorgen 1* te Amsterdam een 65-
Jarige huisschilder, wonende in do Blankan-
straat, van het dak van een woning aan d»
Saffier traat gevallen. Toen de man naar
het O. L. Vrouw* Gasthuis was overgebraeht,
bleek aldaar, dat hij feed* was overleden.
Gisterenavond te omstreek* 6 uur 1b te
Ocgstgeest bjj Rünsburg een vrachtauto, be
stuurd door den 18-jarigen S., door een elec-
trtsche tram gegrepen en vervolgen* tus
schen desa en aen daarop volgend* tram
terecht gekomen, ^raaidoor de auto geheel
ia elkaar werd gereden.
De bestuurder is er wonderlijk genoeg
slechts met een hoofdwonde afgekomen.
Het tramverkeer tusschen Leiden. Katwijk
en Noordwjjk had ongeveer een half uur
vertraging.
Maandag JJ. heeft ten 31-jarige BohüdarB-
knecht te Boedapest, een inbraak in het Na-
derlandsche consulaat-ganeraa! te Boeda
pest gepleegd. De man werd op heoterdaad
betrapt, doordat oen der vrouwelijke be-
dlenden van hst Gezantschap naar het oon-
sulaat-generaal wilde gaan en door de gla-
zen d*ur tot haar schrik aag, dat van bin-
’>**te»r-
Rijwielclub „St. Christophoruswaarbij het
worden gehouden ten bate van
