3 ti ONS BLAD AAN ONZE H.H. ADVERTEERDERS ABONNE’S L. Frankenberg—Alkmaar NAAR BEZUINIGING OP ONDERWIJS Voornaamste c^Cieuws I AANGIFTE moet op straffe var verlies var rechter, geschiedem oiterlijk driemaal vier er twirtig urer ka het oh geval VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 2M DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN en Tram botsing te Laren De crisis in den landbouw De DO. X niet óbgestegen Hoeveel menschen er kwamen Oeleningsreis Hr. Ms. Heemskerk Tragische dood De schutsluis te Den Oever Tal van slachtoffers Het vierde postvliegtuig De zakenvlucht van den heer Van Tijen Het geheimschrift der Bosnische vrouwen Knecht van het leven beroofd teneinde een levensverzekering machtig te worden? De staking in den W ieringermeerpolder Een misdrijf op het Ambonplein te Amsterdam Noodlottige aardschuiving te Soekaboemi JOH. LAUWERS Barometers Thermometers PAYGLOP 3 ALKMAAR TABELLARISCHE BOEKEN voor elke administratie Wij hebben keuze van 3 tot 30 kolommen MAANDAG 3 NOVEMBER 1930 3° Een wagen van de Gooische tram door den wissel gereden Oberammergau en Antwerpen Q nooriPhollandsch dagblad i- i De zevenjarige leerplicht De leerlingenschaal n IntanAsch randvleeach toot het leger. t DE ADMINISTRATIE grondwet nn IMS te de van Eenige lichtgewonden uniforme d e 48 zit nogal en herzie de leerplleht- Barometerstand 9 uur vjn.t 736 stilstand. de leerlingen- herzie 384606 personen naar de Passiespelen demonstratie- (begrooting Te Konia 7 November in gebruik het DE LEERLINGENSCHAAL Te Cairo vierde Het werk wordt nog niet hervat J - e 4 a 1 e D 1 1 zouden gel- Dreigende regeeringscrisis in Engeland, in verband met de werkloosen-politiek. Aardbeving in Zweden. Paniek te Kopen hagen. Een eeldsaamheid. 1 i i i k i i i ABONNEMENTSPRIJS) Per kwartaal, voor Alkmaar V— Voor bulten Alkmaar 2.85 Met Geïllustreerd Zondagsblad 0.60 booger 23 40 70 99 129 159 Te Den Oever is men bezig, een gedeelte van den omringdlik van den Slulsput door te baggeren, teneinde het water in de schut sluis toe te laten. Deze sluis zal, naar wij vernemen, op 7 November a^. officieel in ge bruik worden gesteld. Door ZExc. den Minister van Defensie is de vloot-aal moest nier-majoor J. A P. Albada Jelgersma aangewezen om de as. oetenings- rels van Hr. Ms. Heemskerk mede te maken voor de behartiging van de geestelijke belan gen van het aan boord van dien bodem die nende Rpomsch Katholiek marinepersoneel. De duur der reis is van 6 Nov.23 Dec. LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om: 454 uur. De kroning van Ras Taffari. Enorme men sebenmenigte. De Braxiliaansche omwenteling. De plan nen van Vargas. Wie er bü de Pangalos-putsch betrokken lijn. Hoeveel menschen er te Oberammergau en te Antwerpen kwamen. SS Ie te Aantal leer krachten x 2 3 4 5 6 7 8 9 zo IX 12 enz. luurte- In de wijziging wordt in x- a 33 73 Ii6 160 210 260 3X4 369 434 479 534 589 Uitsluitend inlandsch rundvleesch voor het leger n. Jd tn r- dJ Diefstal Berlijn. 96 J44 192 240 288 ongeluk: kerk aldaar viel een 1< in een der ommegaj kwam er aan te pas ot Te Calcutta BU de K. L M. is bericht binnengekotnen, dat het tweede postvliegtuig op de retour vlucht, de PH.-AX.O, 2 November uit Bangkok is vertrokken en te Calcutta is ge- land. Wij meenen goed te doen nog eens onder de aandacht te brengen, dat onse administratie naast het plaatsen van Uw ad verten tien in onse eigen uitgave, gaarne haar bemiddeling verleent voor het plaatsen van Uw gelegenheids-advertentiën ook in andere bladen. U kunt van onse bemiddeling gebruik maken sender, dat de prijs van Uwe annonce daardoor maar eenigs- lins wordt verhoogd. WK houden onj gaarne aanbevolen. Een misdrijf op het Ambonplein te Am sterdam: een leidekker-patroon gearresteerd Blijkens een schrijven van den Minister van Defensie, ingekomen bij de drie cen trale landbouworganisaties, heeft de Minis ter van Defensie beslist, dat op 19 November as. een inschrijving voor de levering van uitsluitend inlandsch rundvleesch zal wor den gehouden ten behoeve van de soldaten- manages en de mlliatlre hospitalen gedu rende het tijdvak van 1 Januari 1931 tot en met 31 Juli daaraanvolgende. Dit bericht zal met groote instemming ontvangen worden in de kringen van den landbouw, omdat hieruit blijkt, dat de Minis ter van Defensie, die reeds in Mei van dit jaar beslist had, dat gedurende het tweede halfjaar van 1930 uitsluitend inlandsch rundvleesch voor levering aan het leger in samenwerking zou komen, op den ingeslagen weg wenscht voort te gaan. De tegen gisteren vastgestelde vlucht van de Do X naar Amsterdam, moest tengevolge van den storm aan de Engelsche kust en bo ven Nederland, op advies van het officieele meteorologisch station worden uitgesteld. In tegenstelling net andersluidende ge ruchten wordt medegedeeld, dat de vlucht naar Amsterdam niet beschouwd moet wor den als de start voor een vlucht naar Amen ka. aangezien deze tocht te Lissabon zal aan vangen. Tevoren zullen nog eenige vluchten worden uitgevoerd. Het luchtschip blijft gereed tot het vertrek, dat plaats zal hebben zoodra betere weers omstandigheden zulks zullen toelaten. bil verlies vaa anderen vinprr, Bü een aardsch.iving te Soekaboemi kwamen vermoedelijk 23 inlanders om het leven. ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels 1.25: elke regel meer 6.25. RECLAME per regel 6.75 de eerste pagina; voor de overige pagina’s 9.99. RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD** bU vooruitbetaling per plaatsiag 0.66 per advertentie van 5 regels: iedere regel meer 0.12 De staking bij Sluis 1 in den Wieringer- meerpolder, die 158 arbeiders omvat, duurt nog steeds voort. Den arbeiders, die loons- verhooging vroegen is aangezegd, dat zij het werk op de oude voorwaarden kunnen her vatten. Hieraan Is door hen tot heden geen gevolg gegeven. Zaterdagmiddag tegen 2 uur zijn te Laren twee motorwagens van de Gooische tram op. de lijn LarenHilversum met elkaar in bot sing gekomen, waarbij eenige personen licht zijn gewond en groote materieele schade ont staan is. Bijna het geheele traject, n.l. van de Vre- delaan te Laren tot de erfgooierswonlngen te Hilversum heeft dubbel spoor. Daar passeeren elkaar steeds de motortrams, welke gelijktijdig uit Laren en Hilversum vertrekken .De tram, die om kwart voor twee van Laren vertrekken moest, had echter vijf minuten vertraging, wegens verlate aankomst van den wagen uit Amsterdam en was nog op het enkel spoor toen daar ook de tram van Hilversum naderde. De bestuurder daarvan schijnt geen rekening gehouden te hebben met het nog niet ontmoeten van de tram uit Laren en is door den wissel gereden op het enkel spoor. Het uitzicht ter plaatse wordt eengszins be lemmerd door geboomte; men heeft althans elkaar te laat opgemerkt dan dat krachtig remmen de botsing kon voorkomen. Van belde motorwagens werden de balccns ingedrukt, maar de wagens bleven in de rails. Balde wagenbestuurders. Ketelaar en Sikking. werden verwond. Ook eenige passagiers be kwamen lichte verwondingen. Van een hun ner, den heer Buitenhuis uit Diemen, werd een slagader af gesneden door brekend glas. Na verbonden te zijn door dr. Labardle kon ook hij, evenals de anderen, zijns weegs gaan. De tramdienst bleef ongeveer anderhalf uur gestoord In Bosnië bestaat tegenwoordig nog een bijzonder alphabet, het z.g. „Bosandca”, het „Bosnische schrift”, dat behalve in dit land nog slechts alleen onder de geleerden bekend zal zijn. Het is afkomstig uit den tijd, dat de Balkanslaven zich tot het Chris tendom bekeerden en dit geheimschrift bestaat hoofdzakelijk uit letterteekens van het Grieksche alphabet, waarvan verschil lende letters door nieuwe vervangen zijn. Ook de invloed van het Turksch schrift is zeer goed merkbaar. Het Bosnisch schrift dat vroeger overal gebruikt werd, wordt tegenwoordig nergens meer geleerd. Dit letterschrift moest wijken voor het Latijnsch of het Servisch-Cyrillisch alphabet. Maar het „Bosancica" wordt thans nog door enkele families, vooral door de Mohammedaansche aristocratie bewaard. De kennis van het Bosnisch schrift gaat over van moeder op dochter, terwijl de mannen er zich, merk waardig genoeg, niet om bekommeren. Men kan dus van *n soort geheimschrift der vrou wen spreken, dat door de Mohammedaansche vrouwen gebruikt werd, om, beveiligd tegen iedere indiscretie, vertrouwelijk van gedach ten te kunnen wisselen. Geen enkele oninge wijde kan uit de losse op zichzelf staande, schijnbaar onsamenhangende letterteekens wijs worden. De vele sombere voorspellingen zijn in vervulling gegaan: wij hebben er al meermalen op gewezen, hoe na de opheffing der beide hier besproken be zuinigingsmaatregelende kosten van ons Lager Onderwijs omhoog gevlogen zijn. Wij Zooals de Reichsbahn-directie in Mün chen thans mededeelt, werden naar de 77 openbare Passiespelen in Oberammergau en terug rond 392000 personen met de spoor vervoerd, wet overeenkomt met de helft van dit aantal, dus 196000 bezoekers der spelen. Het aantal reizigers bedroeg gemiddeld in de eerste klasse 6 pet., in de tweede klasse 61H pet. en in de derde klasse 32% pet. Daar het passiespel volgens uiteindelijke statistiek van de spelleiding door 384000 per sonen werd bezocht, vervoerden de spoor wegen 51 pet. daarvan, terwijl 49 pet. ge bruik maakten van andere verkeersmidde len als auto's, omnibussen enz. 6 millioen menschen naar „d’evpositie” Nu de wereldtentoonstelling te Antwer pen op het punt staat te worden gesloten, Is men aan het rekenen gegaan ten einde de belangstelling van het publiek in cijfers te kunnen omzetten. Reeds is berekend, dat er voor een bedrag van 30 millioen francs aan toegangskaar ten voor de tentoonstelling is verkocht, zoodat het aantal bezoekers op- ruim 6 mfl- lioen kan worden geschat, dat is ongeveer twee millioen meer dan op de tentoonstel ling te Brussel in 1910. In die 30 millioen francs zijn niet inbe grepen de 7 millioen francs, welke de 166.994 abonnementen opgebracht hebben. De ontvangsten van de afdeellng Vlaam- sche Kunst hebben meer dan twee millioen beloopen. waaruit dus blijkt, dat deze ten toonstelling door zeven tot achthonderddui zend personen is bezocht. Het is met de intrekking van deze maatregelen een beetje zonderling toe gegaan. In en buiten de Kamer werd sinds 1924 voortdurend een felle strijd gevoerd tegen de van toen af geldende bezuini gingsmaatregelen; aanvankelijk wilde de regeerlng van geen wijken weten, doch onder drang van de Kamer (wij herinneren hier aan de motle-Gerhard en'aan de motie-Suring) moest de re- geering wel toegeven ten aanzien van de leerplichtwet, al hield de regeerlng dan ook de eer aan zichzelf door de aangenomen motie-Suring niet uit te voeren en bij koninklijke boodschap van 25 Maart 1927 zélf met een wetsontwerp te komen; het duurde echter tot 24 Mei 1928, alvorens de wet (na wijziging van het oorspronkelijke regeeringsont- werp) werd vastgesteld. De zevenjarige leerplicht was hersteld. u.Lo. I t/m 24 4i 7i - IOO 13° 160 189 190 219 330 349 350 279 380 309 3X0 339 enz. In de Surinaamsehe begrooting voor 1931 wordt een nieuw systeem van immi gratie voorgesteld. Botsing bii Laren tnsschen motorwagens van de Gooische tram. Enkele lichtgewsm- De bezuinigingsmaatregel zou ten plattelande (zij het om èndere dan be- zuinlgingsoverwegingen) dus lang niet onwelkom zijn, vooral omdat vele kinde ren op dien leeftijd reeds heel geschikt lichten landarbeid kunnen verrichten. Wil men daarentegen de jeugd in industrie-gebieden (in verband met het feit, dat daar eerst op 14-jarigen leeftijd arbeid verricht mag worden) niet al te vroeg aan zichzelf overlaten, dan zou de maatregel facultatief gesteld kunnen worden, ter beoordeellng van gemeente bestuur of Rijk. In ieder geval zou de bezuiniging niet onbeduidend zijn. Van veel grooter finantieel belang is echter een wijziging der leerllngen- schaal. Wegens de verkleining der klassen sindsdien Januari 1929 is het aantal der wettelijk-verplichte (en dus door het Rijk te bezoldigen) leerkrachten zeer sterk toegenomen, hetgeen niet verwon dert, als we onderstaande tabel eens even bekijken. Kamer zekerheid bestond, dat het pleit beslist was ten gunste der schaal een Thans Aantal leerlingen g.l.o. 1 t/m 33 73 117 161 211 36l 315 - 370 435' 4&> 535 enz. Vóór 1929 Aantal leerlingen u.l.o. 1 t/m 31 61 9i - 131 I5I - x8i 3X1 341 371 301 331 Bij de K. L. M. is bericht ontvangen, dat het vierde postvliegtuig de P H.A.EZ gistermorgen om 6.30 uit Athene is vertrok ken en om 13.37 te Cairo is gearriveerd. Alles is wel aan boord. Heden wordt de reis voort, gezet. „Aangedrongen werd op een wijziging van de Leerplichtwet in dien zin, dat leerlingen, die de zeven leerjaren van de lagere school hebben docrioopen. ook leerplichtvrij zullen zijn; vooral ten plat telande gevoelt men de bestaande rege ling als onbillijk. Anderen zouden ter oplossing van de bovenbedoelde moeilijkheid, den leeftijd van toelating tot de lagere school op zes jaren willen zien gesteld: bij een leer verplichting van zeven jaren zou dan geen enkel kind vóór het einde van het 13e jaar de school kunnen verlaten en zouden vele onverkwikkelijke geschillen over de toepassing van de Leerplichtwet van de baan zijn. Sommigen wenschten dat toegestaan zal worden het zevende leerjaar op een land- of tuinbouwschool door te bren gen, zooals reeds ten aanzien van de nijverheidsscholen geldt. Indien kinderen ten plattelande aeven, soms acht jaren op een gewone lagere school hebben moeten doorbrengen, kunnen de ouders hen rflet meer missen in hun land- of tuinbouwbedrijf en is de tijd voorbij om hot zoo nuttige land- en tuinbouwvnder- wijs te laten volgen.” g.Lo. i t/m 49 97 »45 - 193 241 389 - 336 337 - 384 385 - 433 433-480 481 538 539 - 576 enz. Tengevolge van de in den laatsten tijd gevallen hevige regens heeft in het Soeka. boemische een aardschuiving plaats gehad Door deze aardschuiving werden zestien in- landsche woningen meegesleept, welke ten slotte in de eveneens door de hevige regens gezwollen rivier stortten. Hierbij werden acht mannen, acht vrouwen en negen kin deren. alle inheemschen, eveneens meege sleurd. Twee hiervan werden gered. Drie lijken zijn gevonden, terwijl de anderen nog niet weiden ontdekt. Er bestaat slechts weinig hoop, dat de nog niet gevonden slachtoffers alsikog ge. borgen kunnen worden, daar bet zeer waar, schijnlijk is, dat de lichamen dezer ongeluk- I kigen door de stroondng der rivier naar zee 1 lijn gevoerd. Een 71-jarige man te Zwaagdjjk begaf zich voor den maaltijd naar de keuken om de spijzen te halen. Zijn zuster, die aan haar stoel gekluisterd is door een ziekte, hoorde op eens een vrij hevlgen slag. Zij riep haar broeder, doch ontving geen antwoord. Meer dan een uur bracht zü aldus in angst door. Een meisje, dat uit de school kwam, wist zij door tikken tegen de ruiten opmerkzaam te maken. Zij verzocht de kleine even in de keuken te gaan zien. Wat verschrok het kind, toen zij daar den man levenloos op den grond vond. Een hartverlamming had een einde aan zijn leven gemaakt. Men meldt uit Konia. in Turksch Klein- Azië. dat de heer Van Tijen, met zijn Pander, vliegtuig „De Adelaar" op een zakenvlucht naar Nederlandsch-Indlë, na een verblijf van ongeveer een week te Stam, boel, gisteren zijn reis heeft voortgezet. Mij vertrok te 9.04 ur uit Samboel en landde Juist 5 uur later te 14.04 uur te Konia. weten dus nu ook meteen waAr wij twee heel belangrijke bezuinigings middelen kunnen vinden: Men men schaal. Als men tenminste den noodzakeltjken moed tot ware bezuiniging heeft! Wij zouden niet willen tornen aan den zevenjarigen leerplicht, hoezeer ook ernstige ziekten, volgens een Fransch spreekwoord, ernstige redemies wetti gen, Ja, noodzakelijk maken. Maar wèl zouden wij willen verdedi gen den maatregel, dat na voleinding van het zevende leerjaar de jeugd ook inderdaad vrij van school zal zijn. Thans worden vele leerlingen, enkel en alleen, omdat zij nog geen 13 jaar zijn, gedwongen, een jaar of een deel van een jaar op school te blijven nil beëindiging van het zevende leerjaar; zij krijgen dan een soort achtste klas, welke echter niets anders is dan een geestelooze doublure der zevende en.... handen vol geld kost. We herinneren hier aan het onlangs in den Rijkskieskring-Helder behandelde voorstel-Lutjebroek van de hierbedoelde strekking, bij welke bespreking ons ka merlid Van de Bilt zich vóór een derge- lijike regeling verklaarde. Van belang is in dit verband hetgeen wij hieromtrent in het dezer dagen ver schenen Vo2>rloopig Verslag der Tweede Kamer (begrooting van Onderwijs) lezen: Leidekker rearresteerd Op 29 Maart van het vorige jaar geschied de op het Ambonplein te Amsterdam een ontzettend ongeluk: in den toren van de Jekker uit de nok ■en. De brandweer r het vreeseiyk ver minkt lichaam van den man naar den be- ganen grond te transporteeren en weldra gaf het slachtoffer den geest. Aanvankelijk dacht men aan niets anders dan aan een verschrikkelijk ongeval, doch langzamerhand begonnen er vreemde ge ruchten omtrent de droeve gebeurtenis te loopen en kwamen er speciaal ten aanzien van den patroon van den verongelukten lei dekker zeer bezwarende omstandigheden aan het licht. Zoo bleek oa. dat die patroon op het leven van zijn om het leven gekomen knecht een levensverzekering van vijftig duizend gulden had gesloten, welk bedrag hem dan ook na het sterfgeval werd uitbe taald. Toen nu de patroon een nieuwen knecht in dienst nam. stelde hij pogingen in het werk om op het leven van dezen man een verzekering van eenige honderdduizen den guldens af te sluiten. Deze poging mis lukte. een en ander kwam de justitie ter oore. en zij droeg den commissaris van poli tie van het bureau Linnaeusstraat. den heer J. Reyinga, op terzake een onderzoek in te stellen. De commissaris verzekerde zich ten deze de hulp van de centrale recherche en een uitgebreid onderzoek werd te Amster dam en in Den Haag, waar de leidekker- patroon woont, begonnen. Eerst een dezer dagen dus ruim anderhalf jaar nadat het geval op het Ambonplein plaats greep kon de politie tot een tweetal arrestaties overgaan, n.l van den patroon en één van zijn knechts. Een reeks getuigen werd vonge week ter parkette door den subst. officier van justitie, ntf. J. Versteeg, gehoord. Zater dag heeft ten slotte de aangehouden knecht zeer bezwarende verklaringen afgelegd tegen zijn patroon, die zich op den bewusten 29en Maart 1929 te zamen met den verongelukten leidekker in den kerktoren moet hebben bevonden. Welk afschuwelijk drama zich daar in dien hoogen toren heeft afgespeeld men kan 't slechts bevroeden. Inmiddels is op last van den rechter-com- mlssaris de aanvankelijk aangehouden knecht in vrijheid en de gearresteerde pa troon in verzekerde bewaring gesteld. Het getuigenverhoor wordt deze week nog voort gezet. meer en meer hoopt zich het bezwa rend materiaal tegen den patroon op. zoo- dat verwacht mag worden, dat de strafzaak binnen niet te langen tijd naar de openbare zitting kan worden verwezen. De opheffing van de uniforme leerlingenschaal van 48 leerlingen en de daarbij gevolgde invoering van de ge differentieerde schaal (de wet werd vastgesteld op 29 December 1928) was van grooter financieel belang en het is daarbij nog zonderlinger toege gaan dan bij het herstel van den zeven jarigen’ leerplicht. Men zal zich misschien nog herinne ren, dat op 20 Juni 1928 een voorstel- Zijlstra werd aangenomen, ertoe strek kend, dat weer een gedifferentieerde leerlingenschaal zou worden ingevoerd (evenals bij de leerlingenschaal van 1923 zou bij 73 leerlingen de derde leerkracht komen, maar in tegenstelling met de eerste, welke het al deed bij 117, gaf de schaal-Zijlstra eerst bij 136 leerlin gen de vierde leerkracht). Het voorstel-Zijlstra werd echter niet tot wet: de Koningin weigerde goedkeu ring, maar wèl kwam de regeerlng nog in hetzelfde jaar met een eigen voor stel.... tot herstel van de vroegere, dure leerlingenschaal. Groote verbazing allerwegen! Baron Van Wijnbergen sprak in „De Maasbode” van „niet gelukkig” Pater dr. Cassianus Hentzen OFM, een uitnemend onderwijsdeskundige, schreef in hetzelfde blad een artikel „Onverant woord”, waarin hij de omzetting van de uniforme schaal van 1924 in de gedif ferentieerde van 1923 als onverant woord qualificeerde. Tegelijkertijd noemde „De Tijd” regeeringsvoorstel ,,Een verbijsterend ontwerp”, met als ondertitel „Slaapt Ho- merus-De Geer?” Het blad herinnerde er ^an, hoe op aandringen van de Ka mer de regeerlng den zevenjarigen leer plicht herstelde, maar geen geld ver klaarde te hebben voor verbetering van de leerlingenschaal, doch thans opeens kwam met een ontwerp, dat nog veel duurder was dan het wetje-Zljlstra. „De Indruk” aldus het blad „dien dat maakt, Is verbijsterend.” Ondanks al deze kritiek werd bij wet van 29 December 1928 niettemin de schaal van 1923 hersteld. Heel terecht schreef ,JJe Tijd” van 22 December 1928 (toen er na aanneming van het regeeringsvoorstel in de Tweede Toen in 1924 gebleken was, dat de Rijkskosten voor het Lager Onderwijs onbetaalbaar waren geworden (over 1923 bedroegen de Rijksultgaven 112.760.100.— tegen 73.139.200.— over 1919 en 91.910.500.over 1920), zijn in de periode-Colijn door de wet van 30 Juni 1924 twee heel belangrijke bezui nigingen ingevoerd. a. uitstel tot 1 Januari 1930 van den zevenjarigen leerplicht en b. Invoering tot 1 Januari 1930 van de uniforme leerlingenschaal van 48 teerlingen per leerkracht In plaats van de gedifferentieerde schaal van 1923. (De verlaging der salarissen, welke van 1925 dateert, laten wij hier buiten beschouwing, omdat wij de salarissen, al zijn ze in 1928 ten gunste der onderwijs krachten dan ook eenigszins herzien, niet wenschen te betrekken in den kring der bezuinigingsobjecten). De hierboven genoemde bezuinigingen Beten spoedig haar uitwerking in de fi nanciering van het Lager Onderwijs ge voelen. We hebben echter al aangetoond, hoe de laatste Jaren de Rljtksonderwijskos- ten weer onrustbarend gestegen zijn en het ligt voor de hand, dat zulks voor het grootste deel het gevolg is van de in trekking der beide genoemde bezuini gingsmaatregelen, respect, anderhalf jf*r en één jaar vroeger dan 1 Januari 1930, als wanneer deze bezuinigings maatregelen automatisch zouden komen te vervallen (wat echter geen wet van Meden en Perzen was). *t><>"0^* ,?<“111 ln*r,ol*t 4» f Jnnn Len^al.mte geheele owteXblktheid tot werken door f Ten Mi m oofleral met f OEfl bU wile. »«n een head. f IJK M) eerllen »an een f rn M) een breuk ren f AQ te*. onaevnUen rerzekerd voor een der volgende uitkeeringen OUUU.- beid. arI„en be^ beenen of beide oogen doodeltften .noon -e. voet of een oo« 1 duim of wl.vlnger 3U* been of nrm 1 De vlootanlmoerenier-niajoor J. A. F. Albada Jelgersma maakt dc tets meer van 1923) een artikeltje: „De Leerlingen schaal. Het zaad der splitsing”, waarin de drie voornaamste bezwaren: de kosten van 7 a 8 millioen op den duur per Jaar, de achterstelling van de meerderheid der kinderen (op de groote scholen) en het splitslngsgevaar nog eens naar voren gebracht werden. „Men aanvaardt” zoo schreef het blad dus con aa mor e de gevolgen. Maar één ding zouden wij op dit oogenblik met de heeren optimisten in de Kamer toch willen afspreken: wanneer over enkele jaren de vaderlandsche pers nog eens begint te kankeren over „snert- schooltjes" het woord is, meenen w(j, door de liberale „Vrijheid” uitgevonden die als paddestoelen uit den grond oprijzen, dan moet het toch bij voorbaat vaststaan, dat de oorzaak van den ,3choolbouwwaanzin” dit mooie woord is van de liberale „N. R. Crt.” niet te zoeken is bij de finantieele gelijk stelling tusschen openbaar en bijzonder onderwijs, maar wèl in de gedifferen tieerde leerlingenschaal, welke ook door Prof. Van Gijn c.s. zonder hoofdelijke stemming is aanvaard. 48 60 90 120 150 180 310 340 370 3OO 33° 360 enz. BUREAU: HOF ALKMAAR Telefoon: Administratie No. 433 Redactie No. 633 Wij zijn van meening. dat wij nooit of te nimmer uit de onderwijsdi impasse zullen geraken, alsw leerlingenschaal geen aangebracht. Het parool zal wil men bezuinigen moeten lulden: Terug naar schaal! En nu behoeven wij nog niet terstond te pleiten voor een 48-leerlingenschaal, ofschoon ook deze schaal praktisch meestal lang zoo ongunstig niet is als zij er uit ziet (in geVal van 49 leerlingen toch krijgt men dan al terstond twee onderwijskrachten). Maar tusschen 32 eenige speling. De regeerlng heeft indertijd beweerd, dat een uniforme 44-leerlingenschaal, wat betreft de kosten, zoo ongeveer gé lijk zou staan met de thans geldende schaal. De regeerlng zal er nu wel niet meer zoo optimistisch over denken. Maar wij zouden al véél gewonnen achten, als men tot een uniforme schaal van 44 zou kunnen komen. Dat daardoor in het algemeen eeaen- tleele belangen van het onderwijs ge schaad zouden moeten worden, wil er bij ons niet in. Voor uitzonderingsgevallen uitzonderingsbepalingen kunnen den.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1930 | | pagina 1