Voor Heeren.
IJSTENT
Burgerlijke Stand
van Alkmaar
r
TWEEDE BLAD
BLADZIJDE 1
WOENSDAG 5 NOVEMBER 1930
STADSNIEUWS
Rijwiel j^stolen
I
Commandant Frayman exit
„Oud Alkmaar”
Bijlagen tot den Raad
PROVINCIAAL NIEUWS
Burgerwacht Alkmaar
NUTSSPAARBANK ALKMAAR
Maandbericht October 1930
Vereeniging voor Gezinsverpleging
De Veemarkt
Verloting St. Rosa-Patronaat
Demonstratie eener Indische
monstercollectie te Utrecht
„De Brievenbus” van het
R. K. Aikm. Tooneel
U LEERT DAT OP DE
„IJSTENT”
ODaaOlCOICDBCDICDICDialCda
BERGEN
Hoe maak ik
mijn winter
avonden thuis gezellig
HOORN
OPPERDOES
gaarne
DE
van
en
den
‘teekenis was,
We jen? het veelvuldig
divankussen
Si
ie
Ie
ons
welke
De zusters verpleegden in de maand Octo
ber 108 patiënten en legden 1710 bezoeken at.
waarvan 759 betalende bezoeken, 847 bezoe
ken voor X A.Z.A. en 104 gratis bezoeken.
Er werd 4 maal de dokter geassisteerd en
5 maal de laatste hulp verleend by X afleg
gen.
De wykkraamverpleegsters verpleegden 12
patiënten, legden 295 bezoeken af en hebben
8 maal den dokter geassisteerd.
van
en
blijven, tot steun der Alkmaarsche Burger
wacht.
Hierna sloot de heer Boersen dezen nut
tigen geanimeerden avond.
..in
voor-
NIEUWE ST. ADALBERT!’S SCHOOL
I Vervolg)
Heeren die gewoon zijn na het scheren zich
even te poederen, maken gaarne gebruik van
Purolpoeder. dat verzachtend en gezond voor
de huid is. Prys 45 ct. per doos en evenals
Purol verkrijgbaar by Apoth. en Drogisten.
CDBCOgCDBCDgOBCDBCZiaCOBCOB
8—18 NOVEMBER
be-
Ka-
-orm te ste.ien, ontbrak in 1923
weer eens een gi
•tem, tnans aan de
boerjer.j aan den Heïderscheweg.
dat met gingang van 1 Januari e.k. aan den
van
«e-
Getrouwd: Johannes Wage naar en Cor
nelia Overtoom; Reijndert Groot en Aaltje
Hoek; Johannes Huijbers en Trijntje van
Beveren.
Terzake diefstal van een rywiel, alhier,
werd proces verbaal opgemaakt tegen zeke
ren B. H., zwervende, afkomstig uit Heer
len. e
kunstlievende
plaatsen
.bezitters van „losse"
■toekomst vermoedelijk
némen met de overbiy-
welkom
in het
Het weer, dat zich in oe ochtenduren goed
Het aanzien, werd verder op den dag weer
buiig; de vele caféX op het marktterrein za
ten dan tjokvol: de regen maakte het markt
terrein, voor die er niet op gekleed waren,
tot een onaangename verblijfplaats.
De handel was voor de koelen stug, doch
prijshoudend; voor de vaarzen en de kalve
ren was de handel goed.
De priizen bewogen zich algemeen op een
''e'angrlik hoc-sr niveau dun vorig Jaar.
De aa^veer tedrozg 21,’8 koelen en 512
kalveren: in 1929 we-en dere c’Jfers respsc-
r'o-e'Hk 2812 en In 1923 rernee‘ieve!'»k
"""0 en 413, in 1927 respectievelijk 3365 en
393
Het invoerverbod van vee In België zal aan
den minderen aanvoei ter markt niet vreemd
zijn geweest Dit verbod was dan ook oor
zaak. dat er geen Belgische kooplieden op de
markt waren.
Voor de prijzen zie men het marktbericht
onder de desbetreffende rubriek.
aanr leden
byzonder aan
De Commissie tot Bevordering van
Nederlandschen Uitvoer naar Nederlandsch-
Indië .ingesteld by Kon. Besluit van 14 Mei
1930 No. 44, deelt mede, dat een collectie
monsters van artikelen, welke een voorname
rol spelen op de Indische markt, ter voor
lichting van de Nederlandsche nyverheid ge
demonstreerd zal worden van 10 November
tot en met 4 December In het Jaarbeursge
bouw te Utrecht.
De monsters zyn byeengebracht door den
heer J. van Goor, die In opdracht van bo
vengenoemde Commissie dit jaar een studie
reis op Java heeft gemaakt. Ter demonstra
tie zal tevens gelegenheid bestaan inlichtin
gen In te winnen omtrent den handel op
Indlë in het algemeen en meer In het by
zonder wat betreft den handel in artikelen
waarvan de monsters uitgestald zullen zijn.
De demonstratie zal een besloten karakter
dragen en uitsluitend toegankeiyk zyn voor
Nederlandsche fabrikanten en hun employe s.
Voor dit district worden de op naam ge
stelde kostelooze toegangskaarten uitsluitend
verkrHgbaar gesteld by de Kamer van Koop
handel cn Fabrieken voor Hollands Noorder
kwartier, Oudegracht 182.
ïn den loop der maand October werd op
de spaarbankboekjes ingelegd 163.617.95,
en terugbetaald 164.173.70, derhalve meer
terugbetaald dan ingelegd 555.75.
In het tijdvak l Januari31 October
werd in het geheel ingelegd 1.720.380.05,
en terugbetaald 1.419.912.39, zoodat sedert
I Januari meer werd ingelegd dan terugbe
taald 300.467.66.
Het aan de inleggers verschuldigde kapi
taal bij den aanvang van dit jaar /2.371.123.94,
klom dientengevolge tot ƒ2.671.591.60. -
Het aantal in den loop van October nieuw
uitgegeven boekjes bedroeg 158. Ingetrokken
werden 55 boekjes, w.o. 4 van schoolspaar-
ders. Het aantal in omloop zijnde spaar
bankboekjes vermeerderde aldus met 103.
In het tijdvak van 1 Januari31 October
werden in het geheel uitgereikt 1388 nieuwe
boekjes en ingetrokken 443, derhalve een
vermeerdering met 945.
Het aantal in omloop zijnde boekjes
bij den aanvang van het jaar 6781 klom aldus
tot 7726.
Van dit aantal behooren 6169 aan personen
of instellingen te Alkmaar gevestigd, 1084
aan personen elders woonachtig en 473 aan
schoolspaarders. Onder de in October uit
gereikte 158 nieuwe boekjes zijn begrepen
ia voor jonggeborenen (op deze boekjes
plaatst de Spaarbank een eersten inleg van
i.—).
De lediging in den loop der maand Octo
ber van 131 spaarbusjes leverde een bedrag
van 5624,24 aan kleine besparingen op.
In het tijdvak 1 Januari31 October werden
2776 busjes ter lediging aangeboden, waarbij
bleek, dat in totaal 44.293.50 was bespaard.
Burgerlijke Stand. Geboren: Catharina,
dochter van Arie Blokker en Aaltje van Dijk
Tine Johanna, dochter van Nicolaas Klink
hamer en Maria Wilhelmina Beek Hen
drikus Jan. zoon van Nicolaas Elbert Waal
en Leyntje Cornelia Blmmel Hermanns
Fedde. zoon van Dirk de Jong en Johanna
Huisman Hendrikus Jacobus, zoon van
Hendrikus Vyn en Cecilia Martha Beerepoot
Maartje, dochter van Barend Brugge en
Aaltje Aberkrom Eildert, zoon van Bart
Scholten en Gepke Brands.
Ondertrouwd: Willem Jansen Maneschijn,
spoorwegbeambte, oud 62 Jaar, wonende te
Alkmaar en Willem in a Dorothea Mesman,
zonder beroep, oud 56 Jaar, alhier.
Getrouwd: Simon Petrus Melker, oud 25
jaar. smidsknecht, wonende te Warmenhui
zen en Catharina Helena Vrasdonk. oud 90
jaar, zonder beroep, alhier Jacob Groen,
oud 33 Jaar, afslager, wonende te Velsen en
No. 14 5 5 NOVEMB.
Cornelia Gerardina de Vries, oud 24 jaar.
Openbaar Slachthuis De bouw van het
Openbaar Slachthuis alhier is gegund aan de
aagste inschrijfster, Twentsche Bouw- en
h. gebrs. Möbers, te Enschede
Wederom was dit jaar al het beschikbare
marktterrein bezet met vee. De Nleuwesloot
Vanaf de Nutsspaarbank, het Hofplein tjok
vol en verder in dichte rijen op de Gedempte
Nleuwesloot tot de Kanaalkade. Ook de
Marktstraat, het Waagplein en de Dyk ston
den vol.
De aanvoer was goed en de belangstelling
van de zyde der marktbezoeken was groot.
Steeds groote? wordt het aantal tentjes en
kraampjes, dat op Waasplein en Voordam
opgesteld wordt met allerlei negotie.
Het oude Jodenvrouwtje pryst als elk Jaar
de boeren haar koestokken aan als „goede
waare nn iet duur”; „mooie stokken voor een
beetje," roept ze met haar krakende stem,
doch de boeren gaan haar voorbH; X is geen
besten dag voor haar.
mer stilzittende communisten,
aldus spr., op alle gebeurtenissen
zijn. Het blijft streng geboden de
wacht zoo paraat ogelyk te houden
het moet, evenals in 1918, te waken
wanorde en revolutie. Onze kracht ligt met
uitsluitend in een goede schietvaardigheid
doch een hechte band van saamhoorigheid
zal als het voornaamste moeten gelden. Juist
omdat de Burgerwacht allerlei standen in
hire gelederen telt, kan deze onderlinge
vriendschap groote voordeelen afwerpen in
het dagelijksche leven. Spr. dankt het be
stuur en allen, die hebben medegeholpen de
Burgerwact in 1930 in kracht te doen toene
men en vertrouwt dat de Aklmaarsche burgery
haar Burgerwacht dien steun zal geven,
waarop zy 14. recht heeft.
Nadat de waarnemend commandant Ka
pitein Hatmaker heeft bedankt voor de Be
sproken woordsn. msert de heer Gsnefaas
can bijzorder woord van hu’de te moeten
brengen aan den veteraan, den heer J. W
K’>nnen, die ondanks zijn rijpen leeftyd den
titel Konlngsschutter nog wist te behalen.
Namens de leden dankt de heer Th. v. d.
Aakster het bestuur voor zijn onvermoeid
werken in 1930 en spreekt den wensch uit,
dat het Kapitein Haremaker nog lang gege-
wen bkco Bün, Mor la het midden te monen
teekent. En zoo men dan verder in aanmer
king neemt dat weldra de definitieve beslis
sing over den aanleg van dit kanaal zal
worden genomen en de gemeente Alkmaar
ook thans blyk moet geven, dat zy een gun
stige beslissing op prys stelt, meenen B. en
W. niet te moeten aarzelen den Raad voor te
stellen, den door Gedeputeerde Staten ge-
vraagden steun toe te zeggen. Feiteiyk komt
deze toezegging neer op een wyziging in de
waardeering van het belang, dat de gemeente
by de verschillende bovengenoemde kanalen
heeft, een wyziging, waartegen wy trouwens
niet het minste bezwaar hebben. Zij zou
waarschyniyk reeds in 1928 ter sprake zyn
gekomen, wanneer niet de meening had
geheerscht dat de verdeellng der in totaal
van de gemeente gevraagde bydrage over de
onderdeelen van vry geringe bei
omdat het plan toch in zyn geheel tot uit
voering zou komen.
Intusschen, het ligt voor de hand, dat het
Westfrlesche kanalenplan als geheel thans
voor de gemeente in financieel opzicht een
andere beteekenis krygt dan tot dusver. Het
moet n.l. nimmer mogeiyk zyn, dat, zoo te
eeniger tyd aan dat plan verder uitvoering
mocht worden gegeven, dit ooit tot gevolg
zou kunnen hebben dat de gemeente wordt
aangesproken voor een hoogere bydrage dan
f 22.000.— in totaal, inbegrepen het thans te
verleenen subsidie (of naar verhouding min
der wanneer de kosten van uitvoering ge
ringer zyn dan by de berekening der by-
dragen is aangenomen). De verdeellngsschaal,
die destyds door de commissie-van Aalst is
opgesteld, verliest thans haar beteekenis en
men zal daarop nimmer een beroep mogen
doen om van Alkmaar nieuwe bijdragen te
verlangen v<>r den aanleg van andere ka
nalen. B. en W. achten dit van zooveel be
lang, dat zy dit als voorwaarde aan de toe
kenning van het door Gedeputeerde Staten
gevraagde bedrag zouden willen verbinden.
Nog op een ander punt zouden B. en W.
de aandacht willen vestigen.
De zyann Hulgendykrichting Zeswlelen,
die. volgens de reeds by Raadsbesluit van 26
Juli 1928 gestelde voorwaarde zal moeten
totstandkomen vóór het kanaal Hulgendyk—
Omval, is ontworpen tot een punt, waar het
kanaal zou uitmonden in een geprojecteerd
d warskanaal, dat zou loopen van den Om val
tot voorby de gasfabriek en derhalve de
bocht by de stad zou afsnyden. Dit kanaal,
dat geljeel voor rekening der gemeente zou
moeten worden aangelegd, komt evenwel
naar B. an W. voorkomt binnen afzlenbaren
tyd niet tot stand, zoodat het eindpunt v X
kanaal HulgendykAlkmaar niet met vol
strekte juistheid is aan te geven. Wel staat
vast dat de Nieuwe Hoornsche Vaart de aan
sluiting moet geven met het Noord-Hol-
landsch kanaal. B. en W. zouden er nu by
Gedeputeerde Staten op willen aandringen,
dat de voor het nieuwe kanaal te verrichten
werken zoover mogeiyk in de richting van
het Noord-Hollandsch kanaal worden voort
gezet. in elk geval in de mate als de be
schikbare middelen het mochten toelaten.
Wellicht zal er voor Alkmaar ook dan nog
een uitgave voor de Nieuwe Hoornsche Vaart
ovprbiyven, doch B. en W. hopen dat\ deze
binnen zekere perken zal kunnen biyven.
Ten slotte zal dan nog verbetering noodlg
zyn van de Ryksbrug in de Noorderkade.
Hieromtrent zyn B. en W. reeds in onder-
handeling.
De voorwaarden, welke B. en W. overigens
aan de toezegging van het thans door Ge
deputeerde Staten gevraagde subsidie zou
den wenschen te verbinden, zyn opgenomen
In het ontwerpbesluit. Zooals daaruit biykt,
zyn herhaald d: cord ties van het Raads
besluit van 26 Juli 1928, dat thans door een
nieuw te'lult kan worden vervangen, dat
B. en W. ter vaststelling aanbieden.
Aanleg Kanaal KolhornAlkmaar.
Gedeputeerde Staten vragen of de ge
meente Alkmaar bereid is, haar bydrage ten
behoeve van het kanaal KolhornAlkmaar
te verhoogen met f 9300.
Tot Juist begrip van deze vraag diene het
volgende.
De Raad heeft op 26 Juli 1928 ten behoeve
».van de uitvoering van het z.g. Westfrlesche
Kanalenplan toegezegd, onder eenlgc voor
woorden, een jaariyksche bydrage van
f 22000.Volgens den bekenden verdeelstaat,
samengesteld door de Commlssie-van Aalst,
was dit bedrag als volgt gespecificeerd:
verlegging boezemscheiding (waarin begre
pen een deel van het kanaal OmvalHui-
gendyk—Hoorn, een deel van het kanaal
Hulgendyk—Oudkarspel—Kolhorn en het ka
naal HulgendykAlkmaar) f 6000.
resteerend deel van het kanaal Omval
Hulgendyk—Hoorn f 12.500.
resteerend deel van het kanaal Huigen-
dyk—Kolhorn f 2500.—;
kanaal OudkarspelDirkshorn f 1000.—;
totaal f 22.000.—.
Voorlooplg schynt alleen kans te bestaan
op de totstandkoming van de kanalen Kol
hornAlkmaar, KolhornSchagende Stol
pen en HoornMedemblik. althans bij vol
doende medewerking van belanghebbenden.
By de twee laatstgenoemde kanalen was de
gemeente Alkmaar financieel niét betrokken,
wel daarentegen, gelijk uit bovenstaande op
gave biykt, oa. by de voorloopuig niet
totstandkomende kanalen AlkmaarHoorn
en Oudkarspel -Dirkshorn. en wel voor een
jaariyksche bydrage van reso. f 12.500.— en
f 1000 in totaal f 13.500.—.
Gedeputeerde Staten stellen thans pogin
gen in het werk om de bydragen. die voor
de uitvoering van de belanghebbenden moe
ten zyn verkregen, t. w. 1/6 deel van de
kosten, ook inderdaad toegezegd te krygen.
Aan allerlei lichamen is het verzoek gedaan,
een bydrage alsnog toe te kennen of de toe
gezegde bydrage te verhoogen. Het verzoek
aan Alkmaar beoogt een verhooging der door
deze gemeente voor dit kanaal beschikbaar
gestelde som met f 9300.per Jaar.
Neemt men in aanmerking, dat het offer
waartoe Alkmaar zich reeds bereid had ver
klaard en waarop deze gemeente dus had te
rekenen, f 22.000.per jaar bedroeg, dan
beteekent de thans door Gedeputeerde Sta
ten voorgestelde regeling nog een verlichting
van f 22.000.— (f 6000 4- f 2500.-f-
f 9300.—) f 4200.—.
De vraag is nu, of de gemeente erin moet
berusten, dat, tegen prysgeving van dit be
drag van f 4200.— door de provincie, de ge
meente moet afzien van de verwachting die
destyds gewekt is, dat ook de andere boven
genoemde kanalen, die thans niet zullen
worden aangelegd, tot stand komen, t. w.
het kanaal naar Hoorn en het kanaal Oud
karspelDirkshorn.
B. en W. zouden deze vraag bevestigend
willen beantwoorden. Immers eenerzyds staat
vast, dat van de opgesomde kanalen dat
van Kolhorn naar Alkmaar voor deze ge
meente verreweg het belangrykst is; ander-
zyds moet men hiet uit het oog verliezen, dat
als gevo*; van de met dien kanaalaanleg ge
paard gaande verlegging der boezemschei
ding de sluis aan de Zeswlelen wordt opge
heven, zoodat de vaart tot Avenhorn vry
wordt, hetgeen voor het scheepvaartverkeer
Men verzoek ons opname van het volgende:
Omreden de pop door niemand geraden is,
heeft bet bestuur besloten, opnieuw te laten
raden.
De uitslag van de verloting van het St.
Rosa-Patronaat (Varnebroek). is als volgt;
Gehaakt kleedje No. 195; doos bonbons No.
139: pantoffels (zu rt) No. 45; fleschje
odeur No. 58; verfdoos No. 132; cLvankusscn
No. 30: zilver lepeltje No. 17; schilderijtje
No. 25; doos borstplaat No. 100; wandbord
No. 22: doos zeep No. 74; pantoffel (rood)
No. 43; schilderytje No. 180;
No. 186. t
De pryzen kunnen worden afgehaald aa.
Dinsdag 11 November tusschen 7—0J4 uur
aaa tat Patoanaatagobouar CKameteoekA,
De pionier van het snel-vervoer in de
Brandweer was indertijd de heer v. d. Veen,
brandmeester van „Kracht en Vlugheid",
die voor zijn korps een tweede-hands-auto
beschikbaar stelde. De onderlinge sportivi
teit in de korpsen was later oorzaak, dat
mserderen dit voorbeeld volgden, om met
het materiaal maar het eerst op het terrein
van den brand aanwezig té zijn.
Begin dit jaar kwam er een einde aan deze
lapnuddeit.es het was een belangrijke ver-
betznng, toen m navol ;ing van Bergen,
rteiloo ea anJere omliggende gemeenten
een au;o-.natorspuit werd aapgeschaft.
Tnans is de Brandweer goed geoutilleerd
oade.- de mansihap^en heerscht een goede
geest van entnous.asme en sjx>rt,viteit
eea brandweerman, die niet enthousiast en
met sportief is, zal geen lange brandweer-
ioopbaan nebben. De onderlinge samenwer-
iinj tussc.ien de verschillende korpsen is
steeds zooals die wezen moet.
Van de groote branden, die gedurende
net commandantsclia? van den heer Frayman
Zijn voorge /allen, noemen we: in 1918
oij riik en Linden in 1922 bij Kuik, Mient
rioek Waagplein in 1923 bij Finkensieper
•n de Fmdsen Ero en Rem aan de Nieuw-
poorts.aan in Januari 1920 kon de brand
weer, des nachts om half 2, komende van de
a.sciieidsiuii van den neer v. d. Veen, aan
rukken bij een grooten brand, die uit-
georoken was m de danszaal van Amicitia
oij deze gelegenheid versc.ienen de brand
weerlieden in burger tijd om zich in uni-
was er
■iroote brand bij Ero en
Ie -Canaalkade in 1929 de
Sinds
dien moesten de Alkmaarders zeer ten
spijt van de brandweerlieden de sensatie
van een .linken brand missen.
Vermelden we nog, dat, in geval van
nood, de Alkmaarsche Brandweer steeds
paraat was, in buitengemeenten assistentie
te verleenen er wordt thans naar gestreefd
om met de omliggende gemeenten een
uniform materiaal te krijgen.
Zoo ziet men, dat er door de reorganisatie
iets goeds gegroeid is uit den verouderden
toestand van voor dien tijd. En de heer
rrayman heeft een werkzaam, ja het leeuwen
aandeel in deze reorganisatie gehad.
Geen wonder, dat men hem m januar i v. h.
vorig jaar, toen hij zijn zilveren .ubileum
in brandweer-dienstveroand vierde, op on-
dubbeiz. wijze bejubeld heeft en hem hulde
heeft gebracht voor het belangrijke werk,
door hem aan de Brandweer volbracht.
'Geen wonder ook, dat het hem erg aan zijn
liart gaat, dat hij de brandweer moet ver
laten.
We zijn er echter van verzekerd, dat de
Brandweerlieden hun hooggeschatten com
mandant niet zullen vergeten en dat zijn
geest onder hen zal blijven voortleven ook
zullen we in de toekomst zijn markante
tiguur op het terrein van den brand nog
niet missen want al zal een ander de leiding
van hem overnemen, de heer Frayman zal
dan zeker nog met belangstelling het blus-
shemgswerk van zijn mannen volgen, waar
in hij zal zien het schoone resultaat van zijn'1
langdurige en beproefde leiding.
In januari '31 zal de heer Frayman op
de jaarvergadering afscheid van zijn mannen
nemen als commandant alsdan zal tevens
zijn opvolger, wiens benoeming in December
te verwachten is, als zoodanig geïnstalleerd
worden.
Aan het slot van dit artikel willen wij niet
nalaten als krantenmenschen den heer Fray
man onzen besten dank te betuigen voor de
nauwkeurige en overvloedige inlichtingen,
die wij steeds, m geval van brand,
hem mochten ontvangen.
zonder beroep, wonende alhier.
Overleden: Maartje Pool. wed. Cornells
Jonker, oud 74 jaar; Cornells, zoon van
Teunls Blokker en Anna Catharina Jonker,
oud 8 maanden; Anthony Jacob Hollebrands,
oud 24 jaar, overl. te Amsterdam.
De opening
In aanvulling op ons verslag van giste
ren geven we nog het volgende van de ope
ningsplechtigheid.
De Zeereerw. heer Pastoor begon zijn toe
spraak met allen welkom te heeten en dank
te brengen voor het aannemen van de uit-
noodiging by de opening der schooi te
genwoordig te zijn, daardoor blyk gevend
van medeleven met de belangen van het
kind.
De vorming en opvoeding van het kind is
één van de groote vraagstukken van dezen
tyd.
In het byzonder heette spr. welkom den
inspiecteur van het L.O.. den heer Rahder,
wiens groote Heide voor het L. O. spr. be
kend was, hetgeen o.a. blijkt uit zyn bezoek
aan deze schoolopening. Spr. zegt toe steeds
de gewaardeerde adviezen van den Inspec
teur te zullen opvolgen en uit den wensen,
dat de Inspecteur by zyn bezoek aan de
school in de toekomst er moge vinden wat
hy er thans van verwacht.
Hierna brengt spr. dank aan B. en W.
voor hun medewerking bij de keuze van het
terrein en by de inrichting van de schóól
met de meest moderne leermiddelen.
Een byzonder woord van dank wil spr.
tnans officieel richten tot den directeur
en de Moeder-Overste van de Congregatie
der Eerw. Zusters Ursulinen. welke zich ja
renlang met groote zorg en toewijding aan
het onderwijs gegeven hebben; spr. brengt
namens de parochie dank aan de Zusters
voor hetgeen ze tot dusverre voor de Rootn-
sebe jeugd in Bergen gedaan hebben en
uit den wensch, dat zy nog lang haar heü-
zamen arbeid voor de meisjes mogen vol
brengen.
Een woord van lof brengt spr. aan de
bouwheeren. den architect, den heer Kabel
en den opzichter, den heer de Vries. Spr.
prees de schoone architectuur en de con
sciëntieuze afwerking van het gebouw.
Zich richtende tot het onderwijzend per
soneel ultte spr. den wensch, dat zy vele Ja-
ren vruchtbaar en heilzaam in deze nieuwe
school mochten werkzaam zyn.
Na een dankwoord aan allen voor de ver
leende medewerking by de totstandkoming
naar Hoorn reeds een groote verbetering be- van de school, eindigt spr. met den wengph.
dat deze moge beantwoorden aan het doel:
de vorming en de opvoeding van de jeugd.
Burgemeester van Reenen noemde gttfi
onderwys ook een belang voor de gemeen
te en twyfelde er niet aan. dat de grond
slag, hier gegeven, goede vruchten zou vóórt
brengen.
Dat deze school er gekomen is. noemde
spreker het resultaat van het overleg
van weerskanten. Spr. eindigt met den
wensch, dat de Bergensche jeugd, die hier
onderwys zal krygen. eens verdiensteiyke
burgers zal vinden.
De heer Rahder Inspecteur van bet L.O.,
zeide na een woord van dank gesproken
te hebben voor de uitnoodiging er niet
aan te twyielen, dat het onderwys. onder
het bestuur van den heer Haakman, zou uit
dijen tot een school, zooals sr. er zoovele
In den omtrek kent; spr. hoopt dat het on
derwys onder Gods zegen schoone resul
taten mag afwerpen.
Wat het gebouw betreft, dit waarborgt
dat de resultaten hier goed kunnen zyn:
spr. uit den wensch, dat het gebouw aan
de verwachtingen die hy ervan koestert,
mag beantwoorden.
Deken Rengs zegt, juist omdat het Bergen
geldt, de uitnoodiging graag te hebben aan
genomen.
Spr. wyst op de beteekenis van de school
voor het later leven van de leerlingen in de
maatschappy en zegt, er niet aan te twyfe-
len, dat de jongens, die in deze school hun
vorming krijgen zullen opgroeien tot oprech
te dienaren van Christus en trouwe leden
der Kerk en tevens tot nuttige burgers
in de maatschappy
Een speciaal woord van dank richt spr.
ook tot de Eerw. Zusters Ursulinen voor het
ontzettend vele, wat zy voor de jeugd van
Bergen gedaan hebben.
Hierna werden ververschlngen rondgediend
en werd het gebouw bezichtigd.
Men verzoekt ons opname van het vól
gende:
Nog een tweetal weken en „De Brieven
bus" van het R.K Alkm Tooneel zal ge
opend worden, of, beter gezegd, met „De
Brievenbus”, een geheel nieuw en interes
sant blyspel in 4 acten zal het R. K. Alkm.
tooneel het speelseizoen openen voor een
zeer groot aantal kunstlievende leden en do
nateurs. die zich thans als zoodanig reeds
welwillend hebben opgegeven.
Natuuriyk is dit aantal veel grooter, dan
vroeger een der beide gefuseerde vereenl-
glr.gen mocht inschryven. Maarintus
schen is ook de plaatsruimte in „De Har
monie" gegroeid, zoodat thans aan het be
stuur van het R.K. Alkm. Tooneel. na in-
deeling der Harmonie-zaal, gebleken is, dat
nog circa 20 of minder (vermoedeiyk min
der) plaatsen beschikbaar zyn voor kunst-
levende leden.
Nu heeft het bestuur nog steeds
vooruitzicht" meerdere zoogenaamde
Iconige toezeggingen.
Tot hede-i toe zyn deze, deels uit ver
klaarbare vergeetachtigheid, deels uit de
overwe-dn" „dat het toch wel terecht zal
komen", nog niet omgezet in daadwerkelijke
lidmaatschappen. Misschien doen we be
langhebbenden by dezen een dienst, hun als
nog te verzoeken even in de „Brievenbus
van het R. K. Alkm. Tooneel” hun bericht
van aanvaarding van het kunstllevend-lid-
maatschap te deponeeren, n.l. aan het secre
tariaat. Langestraat 61.
Wellicht was er vroeger wel eens aanlei
ding tot de klacht, dat men zich moest
tevreden stellen met een minder gunstige
plaats in de Srhouwburg-zaal. Thans is dit
anders; er worden niet méér
leden ingeschreven dan er goede
beschikbaar zijn. De/
kaarten zullen in de<i
genoegen moeten
verde plaatsen.
Kunstlievende leden en donateurs hebben
de eerste rechten, ook op detn) feestavond
(en). Op dlefn) avonden) behoudens
cenlge uitzonderingen zullen geen „losse”
entrée’s zyn te bekomen.
Mogen we derhalve ons verzoek nog eens
herhalen, n.l. om zoo spoedig mogelUk op Qe
weinige thans nog beschikbare plaatsen be
slag te leggen, door uw biljet als kunstlie
vend lid te doen verhuizen in „de brieven
bus" van het R. K. Alkm. Tooneel.
X Is ons bekend, dat. buiten de schuld
van het bestuur, ^^schillenden katholieken
wen inteekenbiljet werd gezonden Gaa
Allen we ook hen. op hun verzoek, op
lipt der kunstlievende leden brengen, voor
zóóverre geiyk boven gezegd er be
schikbare goede plaatsen zyn.
Beton-My. v.
TOT f 91.1?0.
De mazelen
voorkomen van de maze en onder de kto-
dzren van de christeiyke bewaarschool
alhier, Is deze school Maandag gesloten.
Personalia In de vacature-Eenhoom
werd tot onderwyaer benoemd dn heer D.
Venowlea van NteaMeroonL
Voor de Vereeniging „Oud-Alkmaar" en het
Natuur- en Letterkundige Genootschap „Bolus
nemo satis saplt” heeft de heer I. Q. van
Regteren Altena, wonende te Amsterdam, in
de Unie een lezing met lichtbeelden gehou
den over: „De oorsprong van de monumen.
ten-cultus Mer te lande”.
Zich richtend Jet de eerste dezer genoot
schappen, meende de spreker in de iyn van
de beschermers der Alkmaarsche oudheden te
handelen met het stellen van de vraag, wan
neer In Holland de liefde voor de nationale
monumenten geacht kan worden gegroeid te
zyn.
Incfien men zich bepaalt tot de kunst,
als trouwe uiting der cultuur, om het ant
woord op deze vraag te zoeken, dan biykt de
architectuur wel een groote rol in de schil
derkunst van de gothiek te spelen, doen een
aanwyztng omtrent X teruggrijpen naar een
ouderen, historisch geworden styl biyktdaar-
by hoogst zelden voor te komen. Het is twyfel.
achtlg of Jan van Eyck met de romaansche
kerk, waarin de annunciatie is voorgesteld
op het schilderij, dat voor ko: ten tyd Peters
burg verliet, als eerste proto-renalssaneist,
bedoeld heeft rcmelnsche architectuur weer
te geven, terwyi het byna een eeuw later
ontstane portret van den Sint Bavo te Haar
lem door Geertgen tot Sint Jans vermoedeiyk
verband heeft gehouden met de oprichting
van den dakruiter op de tydens zyn leven
niet meer voltooide kerk.
Betrouwbare afbeeldingen van oudere ge
bouwen ontstonden dan ook voomameiyk
eerst dank zy de reislust, die omstreeks 15C?
algemeen werd. Dürer teekent in het schets
boek van zyn Nederlandsche reis den dom
van Aken nauwkeurig uit. Maerten v. Heems
kerk vult twee zware banden met archeolo
gische notities tijdens een jarenlang verbiyi
te Rome. In diezelfde jaren valt het belang-
ryke breve van Paus Paulus III, dat uitdruk-
kelljk bescherming van de oude monumenten
elscht. Dat evenwel noch Dürer’s. noch
Heemskerck's schetsen hen uitsluitend om
hun zelfs wille bleven bevredigen, bewyst de
verwerking van dergelyke natuurstudies in
den Antonius met Neurenbergs burcht op
den achtergrond van den eerste en het zelf-
jxirt et met het Colosseum van den laatste.
Het Is een verovering van de renaissance
geweest, na het reeds eerder voelbare ovér.*1
wicht, dat de menschelyke figuur In de
kunst gaat Innemen, de ruimte om deze
figuur met behulp van perspectivische ge
schooldheid en begrip van athmcepherische
distancleering weer te geven. Deze zyn ook
aan de uitbeelding van het historische monu
ment ten goede gekomen. Pieter Saenredam
is de eerste Hollander, die systematisch de
romaansche en gothische kerken gaat afschet
sen. en wiens schllderyen door de afwezig
heid van figuren bewyzen, dat het monu
ment als zoodanig zyn volle belangstelling
had.
Maar niet alleen het enkele gebouw, ook
het complex, het stadsgezicht, het stadspro
fiel en het In vogelvlucht waargenomen land,
worden thema s met vele mojeiykhedén. De
locale kleur gaat, door de voorkeur voor het
spiegelende water, voor het vlakke land, voor
zwaar bewolkte luchten, het nuchtere archi
tectuurboek! verdringen, en reeds In de 17e
eeuw voorultloopen op onze tegenwoordige
zlenswyze.
In tegenstelling tot de realisten ontstaat
met Rembrandt een romantische richting, die
de ruïne prefereert boven gave architectuur
en die niet met Vondel over de oprichting
van het Amsterdamsche stadhuis schynt te
hebben meegejubeld. Het verlies van het oude
stadhuis is toen dus reeds om zyn .schilder
achtigheid" betreurd.
Intusschen echter hadden de teekenaars,
die de atlassen met topografische afbeeldingen
vulden en de .lerinnerlng aa. tallooze thans
verdwenen gebouwen op die wijze bewaarden,
in samenwerking met de stedenbeschrijvers,
historici en nationaal voelende dichters den
grondslag gelegd voor een juiste waardeering
dér oud.Hollandsche monumenten.
Een groot aantal leden der Alkmaarsche
Burgerwacht hadden zich Vrijdagavond JJ.
in een der bovenzalen van het café van den
heer H. Londen aan et Verdronkenoord ver-
eenigd. om tegenwoordig te zyn by de uit
reiking der talryke prijzen in den afgeloopen
zomer behaald.
De heer A. Boersen, wnd. commandant,
opende te half 9 deze byeenkomst met een
woord
stuur
piteln Haremaker, toegevoegd officier van
den Inspecteur der Burgerwachten, die we
derom bereid was gevonden de pryzen aan
de verschillende winnaars uit te reiken. Spr.
uit zyn voldoening over deze toezegging cn
geeft dan het woord aan Kapitein Harema-
ker.
Deze spreker heeft met voldoening gecon
stateerd, dat de Alkmaarsche Burgerwacht
dit jaar wederom tal van eere-palmen heeft
weten te behalen en memoreert achtereen
volgens de successen In de verschillende wed-
s try den. als Byzonder Vry willige Landstorm
contra Burgerwacht, de kring- alsmede de
Provinciale wedstrijden en vooral het beha
len van het diploma „scherpschutter”. Een
woord van lof brengt spr. aan het vyftal
schutters, .dat voor het eerst mededingend
in een hoogere klasse, den wisselbeker als
hoogste onderscheiding wist te behalen.
Spr brengt dan een woord van dank aan de
organisatoren van deze wedstryden en vooral
aan den optimlstlschen secretaris, die door
zyn vasthoudendheid een groot aandeel heeft
gehad M het succes van een tiental leden,
by het afleggen van de proef voor Konings-
schutter.
De voorzitter der Alkmaarsche Burger
wacht heeft dan een 4-tal bekers, een pla
quette en 4 medailles In ontvangst te nemen,
op onderscheidene wedstryden door de leden
gewonnen Ook hy dankt de leden voor hun
ernstig streven, vertrouwt op het herhalen
van nog meer successen en zegt Kapitein
Haremaker dank, voor de groote bereidwil
ligheid. waarmede hy de Burgerwacht Immer
ter zyde staat.
De navolgende pryzen en diploma's wer
den uitgereikt:
Zomerwedstryden, klasse A: le prys Th.
v. d. Aakster; 2e G. Doeschot; 3e A. J. A.
Genefaas; Rozenprijs A. J. A. Genefaas
Klasse B: le pr. J. Buys; 2e H. van Galen;
3e J. Vogelpoel. Rozenprijs J. Vogelpoel.
Klasse C: le pr. Th. v. d. Kamer; 2e A.
Doets; 3e J. Zentveld; Rozenprys A. Doets.
Het diploma voor scherpschutter 2e klasse
werd uitgereikt aan J. Buys en A. Doets;
dat voor 3e klasse aan J. Plas, Th. v. d.
Aakster. P. J. van den Bosch en H. Rigter.
De titel van Konlngsschutter 2e klasse
werd toegekend aan de leden: A. J. A. Ge
nefaas. G. J. Doeschot, Th. van den Aakster,
P. J. van den Bosch, A. Boersen Sr., J. Buys.
A Boersen Jr., J. E. Kunnen en J. Vogelpoel.
Na deze prysultrelklng wyst kapitein Ha-
remaker op de groote beroering en onrust
in alle landen. De overgroots werkloosheid
Is een machtig reclame-mtddel voor de nlm-
Wij moeten.
bedacht
Burger-
om. als
tegen
Reeds eerder plaatsten w.j he: bericht
dsT —zZ _.L.
heer S. Frayman, wegens het bereiken
den volgens de verordening daarvoor
stelden leeftijdgrens van 60 jaar, eervol
tontslag was verleend als commandant van
•de Alkmaarsche vrijwillige Brandweer, onder
dankzegging voor de vele als zoodanig
gedurende een lange reeks van aren aan de
gemeente bewezen groote diensten.
We hadden aan dat eerste bericht gaarne
eenige waardeerende regels willen toevoegen,
doch door omstandigheden kon men
toen de gegevens niet verschaffen,
wij noodig hadden voor het artikel, dat wij
in de pen hadden.
Het spreekt immers van zelf, dat wij het
heengaan van den heer Frayman, die als
commandant van de Brandweer gedurende
meer dan een kwart eeuw zulke gewichtige
diensten aan de gemeente heeft bewezen,
niet zonder meer kunnen, noch willen
voorbijgaan.
Met het vertrek van commandant Fray
man immers, gaat^een krachtige en ver
dienstelijke figuur jheen uit het openbare
leven hier ter stede
In den loop der jaren immers is de naam
Frayman hier één geworden met het woord
„Brandweer". En geen wonder, want wie
zich nog eens herinnert de Brandweer
van vóór het commandantschap van den heer
Frayman en het Brandweerkorps van heden
daarbij vergelijkt, moet met ons erkennen,
dat het Alkmaarsche Brandweerkorps een
stuk leven geworden is van den man, die
zich straks zeer tot zijn spijt genood
zaakt zal zien dit Korps als aanvoerder
te verlaten.
Een stuk leven
Dat blijkt, als we de brandweer-geschiede-
nis van het laatste kwarteeuw eens nagaan.
Vooreerst eenige bijzonderheden uit de
brandweer-loopbaan van den heer Frayman
Na het overlijden van den heer P. Kolles,
werd 14 Januari 1904, in diens plaats door
B. en W. de heer S. Frayman benoemd
tot onderbrandmeester bij de gele spuit,
standplaats Schoutenstraat.
Korten tijd na deze aanstelling bleek reeds,
dar er nieuw leven in dat korps van-de-gele-
spuit kwam, hetgeen blijkbaar de toenmalige
Brandweer-leiding niet ontging.
In een vacature voor brandmeester bij de
bruine spuit, standplaats Ridderstraat, werd
de heer Frayman daarna benoemd. Aan
dit korps bleef hij enkele jaren verbonden.
De heer F. H. Ringers, die na het over
lijden van den heer C. Koster, dezen als
president-brandmeester op volgde, moest na
eemgen tijd daarvoor bedanken wegens zijn
benoeming tot lid van den gemeenteraad,
welke tunctie niet vereenigbaar is met die
van president-brandmeester Als-zoodanig
volgde hem op de heer van Zuydam. In
de vacature, die hierdoor bij de roode spuit
ontstond, werd de heer Frayman toen als
te brandmeester benoemd Aan deze spuit
bleef hij tot 1918 als zoodanig verbonden.
In dat jaar werd de heer Frayman. wiens
energieke leiding de overheid niet ontgaan
was. bij burgemeester Ripping ontboden,
die hem opdroeg de door zijn voorgangers,
de heeren Koster en Ringers, opgezette
plannen tot reorganisatie van de Brandweer
uit te voeren Als blijk van vertrouwen,
dat de manschappen in het ervaren beleid
van den heer rrayman hadden, werd hij
in de daarop volgende algemeene vergade
ring met vrijwel algemeene stemmen tot
leider én reorganisator gekozen de heer
Frayman nam eene niet te onderschatten
taak aan dat was 33 October 1918.
Het was een zware en omvangrijke taak,
die hij aanvaard had.
Er heerschte een chaotische verwarring
in de toenmalige brandweer-constellatie.
De Brandweer bestond die dagen uit een
kleine 300 personen, verdeeld over de
korpsen „Kracht en Vlugheid", „Burger
plicht", „Motorcorps no. i”, „Gele spuit”,
„Bruine spuit”, „Roode spuit” en „Een
dracht" (Omval). Deze laatste en de drie
eerstgenoemde waren vrijwillig, de andere
bezoldigd. Al deze korpsen hadden tezamen
tien handspuiten en een stelletje vermolmde
ladders.
Het spreekt vanzelf, dat het in geval van
brand zoo met onmogelijk dan toch
zeker heel moeilijk was, al die menschen en
al dat materiaal als één goed-.unctionneerend
geheel te leiden temeer daar de verschillende
korpsen zoo gooed als op zich zelf stonden
en het onderling contact veel te wenschen
overliet.
De heer Frayman begreep, dat er een
radicale opruiming moest gehouden worden
van manschappen, zoowel als van materiaal.
Hij ging daarom aan het werk met de leuze
„minder menschen, minder (doch beter)
materiaal, meer kracht, meer water.”
Weg met de brandspuiten en vermolmde
ladders er moesten komen goed functionee-
rende motorspuiten sterke, uitschuifbare
ladders en tevens een magyrus-ladder.
In 1919 werd uttgezien naar beter blusch-
matenaal de tijdsomstandigheden waren
echter niet van dien aard, dat zulks vlot
van stapel liep. Eind 1919 Kwamen er twee
bij de fa van der Ploeg te Apeldoorn bestelde
motorspuiten groot feest bij de Brandweer.
Ai spoedig bewezen deze motorspuiten goede
diensten bij den grooten brand van „Eik
en Linden” aan het daanpad. waar zeker
een aanta. nuizen in de om^evin^ m v.ammen
zouden zón opgegaan, als men niet over zulke
flinke motorspu.ten nad beschikt.
Ook het aanta. manschappen moest aan
merkelijk verminderd worden met minder
dan 225 brandweerlieden Kregen eervol
ontslag en werden in het „genot” gesteld
van een „pensioen” van 0.01 l/t, zegge
anderhalve cent per week eens per jaar
kon het bedrag worden afgehaald.
De reorganisatie nam een einde met de
goedkeuring door den gemeenteraad van de
nieuw-ontworpen reglementen en instructies.
Thans telt de Brandweer 59 personen,
verdeeld over de volgende korpsen.:
„Kracht en Vlugheid” met een brand
meester, een onderbrandmeestei en tien
manschappen „Burgerplicht’ met idem,
idem „Kw.ek” me idem dem n.endrach<
1 Omvat, me. een oranumeester. een onJer-
branameej.e.' en .es tnanscaappea „Ladde -
Kotps' me een on-eruran-imeeiie. en Len
man;c .ap^en voorts een ooae naas deze
corpsen j er ae comman-ant, een ad unc.-
commandani en een cue v. n. materiaa.
Alleen !.e. Lauceruorps, ca. ook ue t>»-
wa Kings dienst uitoeient, is tnans bezoldigd
de overige Korpsen zijn vrijwillig.
Het ligt in de bedoe.ing het aantal brand
weerlieden geleidelijk in te krimpen, hetgeen
«nogelijk wordt door de daaraan gepaard
g*aadc toename van het soelvcrvoer.
