Mgr. Bernardus Adrianus Jordanus
Gijlswijk 60 jaar
3
i
Van Putten en Oortmeyer - Payglop
TWEEDE BLAD
BLADZIJDE 1
19-NOVEMBER 1930
IT
CApostolisch Delegaat van Zuid-Afrika
RECHTSZAKEN
•Gevonden v
treinvertraging.
ALKMAAR
De wethouderscrisis
Actetasschen - Portefeuilles - Portemonnaie’f
voor Heeren
Leeren schooltasschen enkel en dubbel
WOENSDAG
M ta Uüdtf ört jm« ®b>s»
bedankt
Onder de belangrijkste feiten van zijn ygtr
Uw vooroordeel is
inderdaad misplaatst.
halsbandje.
SP
i'd
uji
Eka
ma.
Faillissementen
had voor
van
arbeidsveld voorbestemd.
en
de oplossing
der
gemeenschappelijke
godsdienst-
irwerpei
handschoenen, zweep.
ver-
pea
•L
ng.
-O.
per
iks.
rle-
ge-
dat
OOR DEN ALKMAARSCHEN
POLITIERECHTER
15 December as.
De neer D loochende intusschen alle
wantschap met de ..zwarte bende."
get, H. KLAVER.
Wij juichen dit besluit van den kathol
ken wethouder van harte toe, wijl dit
mentair gesproken het eenig juiste ma
noemd worden. Immers, het staat vasl
de 11 raadsleden die op 6 November jj. den
heer Klaver op den wethouderszetel verhie
ven, momenteel niet meer als een gesloten
geheel achter hem staan. Al moet hier da
delijk aan worden toegevoegd, dat juist de
heer Klaver van elk der 11 Individueel nog
wel het vertrouwen geniet.
Het aftreden van den laatsten wethouder
werd
daarop
lid-
i en
m.
nog
3er
m-
MJO
la-
*n.
tot
Jrt
85
>rt
.58
en
75,
x>t
X-
zOt
en
ot
10
Et
100
ika
en:
Me-
930.
zen
iwe
1—
.80.
drt
per
0—
ltt«
ine
gebluscht was, werd de wagon uit den trein
geschakeld. Een en ander was oorzaak dat
de trein met eenige verti.ging naar Den
Helder vertrok.
Een kunstenaar in valsehe
vleeschmerken.
De 34-jarige heer Nanning Com. St., sla
ger te Heer-Hugowaard. «stond terecht ter
rake, dat hij in de maand September door
gebruikmaking van een door hem zélf ge
maakte keuringsstempel ongekeurd varkens-
vleesch had gestempeld met een valsch goed-
keuringsmerk. hetwelk door den heer Bu
ren. veearts te Alkmaar, was geconstateerd.
Deze had in het bezit vhp den genialen
slager een houtblokje gevonden, gedrenkt
in stempelinkt terwjjl ook een stempelkus-
sen aanwezig was. Door dien gevaarlijken
kunstgreep spaarde de slager heelemaa] f 4
uit aan keurloon voor het varken.
De heer SE beweerde echter in ziekeljjken
toestand onbewust van den ernst van hét
feit, de stempels op het vleesch geplaatst te
hebben. Maar een paar jaar geleden had
de veearts ook al zoon verdacht blokje in
Het bekende artikel 349 Wet
boek van strafrecht tot besluit.
De 56-jarige werkman Klaas K te Bo
vencarspel, stond terecht als verdacht op
29 Augustus niet nader te kwalificeeren
handelingen te hebben gepleegd met de nog
geen 16-jarige Anna Tiet aldaar, welke pee-
caire zaak met gesloten deuren werd behan
deld.
SlUlÜDg.
de geheele bevolking, waarschijnlijk op de
prediking van een paar zendelingen, naar
een protestantsche sekte overliep. Slechts
eenige families bleven trouw, daar hun
eigenaardige en afgezonderde woonplaat-
op een landtong. Simpsons Bay genaamd,
hen voor afval van het geloof behoedde. In
1897 vond de toenmalige pastoor de midde
len om aldaar een armoedig kapelletje te
bouwen, waar hij om de veertien dagen heen
trok tot het geven van Catechismusonder
richt en het verrichten van eenige gods
dienstoefeningen. Tn 1901 was dit kapelletje
met een klein- janbouw vergroot.
Aldus was w toestand toen pater Gijls
wijk het pastoraat van St. Martin aan
vaardde. Na zich voldoende In zijn paro
chie te hebben Ingewerkt, was een zijner
eerste zorgen het stichten van een school
tje te Slmpsonsbay in 1905. Door een twee
den aanbouw werd het kapelletje veranderd
in een doelmatig gebouwtje, waar in de
week de Zusters Dominikanessen hun
kinderen onderlicht geven en waar 's Zon
dags de geloovigen bijeen kunnen komen
Zitting van Maandag 17 November
Kermts-amusementen te Heer-
Hugowaard.
In den nacht van 15 op 16 Juni had de
heer P. Boots landbouwer te Hensbroek met
een ander kermishouder te Heer-Hugowaard.
met name Joh. Tneodorus L.. een minder
vriéndelijke woordenwisseling aangeknoowt.
omdat gezegde heer L. zijn zuster onvoeg
zaam bejegende. De discussie ontaardde in
een vechtpartij, waarbij Boots het onder
spit delfde en door L werd mishandeld en
bloedend verwond.
Deze zaak werd bereids op 30 September
behandeld, doch uitgesteld wegens afwezig
heid van een der opgeroepen getuigen, den
heer C. Pronk.
Deze zaak werd heden voortgezet; Pronk
de galant van het onhebbelijk behandelde
meisje, bleek indertijd ziek te zijn geweest.
De verdachte was thans niet verschenen en
tegen hem werd gevorderd f 60.boete of
60 dagen. Den verdachte, die alreeds was
veroordeeld tot f 40boete, werd opgelegd
f 50.boete of 50 dagen, ter aanmoediging
wat minder ruw en meer galant te zijn.
Clandestiene drank minnaar»
De heeren Cornells van T. en Jan 3ch„
beiden jeugdige arbeiders te Graft, stonden
als zondaren voor den politierechter onder
verdenking in September van dit jaar ten
nadeele van den heer Albert Bakker te
Graft hebben weggenomen een aantal fles-
schen wjjn, die waren geborgen in een kist
achter een schuur. De heeren hadden eerst
eens geproefd en vonden het edele vocht zoo
delicieus, dat zij de heele partij maar ineens
inpikten.
De benadeelde is echter behoorlijk scha
deloos gesteld. Dit kon echter niet beletten
dat de verdachten, die vermoedelijk nog wel
mededaders hebben, gestraft moesten worden,
al was het alleen maar ter waarschuwing
voor andere nathalzlge Graftenaren.
Gevorderd werd tegen ieder f 20.boete
of 20 dagen.
De verdediger. Mr. Josephus Jitta. zag in
het geval voornamelijk baldadigheid, dewijl
den eigenaar de schade is vergoed Op grond
van een en ander verzocht pleiter een min
der zware geldboete.
De jongelieden werden daarop veroordeeld
ieder tot f 10 boete of 10 dagen.
Daar ieder afstand deed, mocht deze zaak
meteen als afgedaan worden beschouwd.
soepkluifjes was gehakt, werd de zaak ge
schorst en gesteld in handen van den re-
classeeringsamotenaar. Over 4 weken, du»
op 15 December, voortzetting
TT
Van den trein, die o mongeveer 5 uur al
hier uit Amsterdam aankomt was Maandag
de postwagen warm geloopen. zoodat deze
vafta brandende het station binnenreed.
toraat te Otrobanda behoort een onderne
ming. die rechtstreeks tegen dit euvel ge
richt was: de stichting van het Opvoedings
gesticht -Scherpenheuvel.” In samenwerking
met de paters Dahlaus en Poiesz werd de St.
Vlncentlus-vereenlging opgericht die ten doei
had: „de duurzame verzorging van minder
jarigen in of buiten gestichten en in het al
gemeen de bescherming van minderjarigen.”
Van den Bisschop van Merida in Venezuela
de plantage Scherpenheuvel met de
1 zich bevindende Seminarle-gebou-
wen aangekocht. In 1898 was daar door de
Curacaosche missionaris.-en een seminarie
begonnen voor de Zuld-Amerikaansche bis
dommen, dat echter wegens ontoereikende fl-
nantleele middelen reeds in 1901 weer moest
worden opgeheven De voor Curacao zeer uit
gebreide gebouwen boden nu een doelmatige
gelegenheid voor de 8t. Vincentius-stichtlng.
Dit werk van Mgr. Gijlswijk is thans in -vol
len opbloei, ondanks de aanvankelijke tegen
werking van de Koloniale Regeering.
Tijdens zjjn omvangrijken misslearbeid
wist Pastoor Gijlswijk nog altijd oogenblik-
ken los te woekeren voor wetenschappelijk
werk. Tot diep in den nacht kon men hem
bezig vinden, veelal bij gebrekkige verlich
ting. Dan was hjj voornamelijk bezig met
historische onderzoekingen en zat hij gebo
gen over stapels archiefstukken van de Cu-
racaosche Missie. Toen naar aanleiding van
de 50-jarige werkzaamheid der Domlnlka-
nen in onze West een gedenkschrift zou
worden uitgegeven, nam hij het initiatief, en
zeven van de twaalf hoofdstukken van het
boek: „Gouden Jubileum der Dominlkaner-
mls ie op Curacao” (Centrale Drukkerij, Nij
megen 1920) zijn van zijn hand. Zij getuigen
van een nauwkeurigen historischen arbeid
en een breede kennis der toestanden in de
West.
doch de consequentie van het gebeurde in
den Raad van Donderdag JJ.
We aarzelen zelfs niet als onze tneenlng te
kennen te geven, dat dit heengaan de oplos
sing dér geschillen iets vergemakkelijkt, daar
het minder moeilijk Is een geheel nieuw col
lege te zoeken dan het oude met twee der
den aan te vullen.
Wjj zijn dus nu een wethouderloos tijdperk
Ingetreden, met dien verstande, dat alleen de
ongekroonde wethouder der gemeentereinl-
glng, de heer D. Gqvers op den troon zetelt.
Wie zou het trouwens wagen een dergelijke
onaantastbare positie omver te willen wer
pen?
Intusschen blijven de afgetreden wethou
ders zich belasten met de afdoening der loo-
pende zaken, totdat wettelijk binnen
veertien dagen in de vacatures is voorzien
En waar wethouder Ringers op den 13 No
vember bedankt heeft, moet de eerstvolgende
raadszitting vóór den 27sten gehouden zijn.
De lustige nachtwandelaar
Voortgezet werd heden de zaak tegen Arend
van W caféhouder te Urk, die in dén nacht
van 1 op 2 November een visite had willen
maken bij een gehuwde dame, wier man op
zee zwierf
De vrouw riep de buren te hulp.
Op grond dat het onderzoek niet volledig
was geweest w erd de verdere behandeling be
paald op 17 November.
Intusschen werden de Juridische belangen
gesteld in handen van Mr. den Hóllander,
advocaat te Amsterdam en de zaak voorts
met het oog op het eventueel zedekwetsende
met gesloten deuren voortbehandeld.
Na de heropening deelde de politierechter
mede, dat de verdachte van alle rechtsver
volging was ontslagen.
Gisteren is gedeponeerd de eenige uitdeelings-
Hjst In het faillissement van P. Beemster-
boer manufacturier te Grootebroek. Cur. Mr.
S. A. Thomas te Hoorn Uitkeering aan con
currente schuJdeischers 5.07 pet., behoudens
verzet.
Trek in een zuur harinkje.
De zwarte bende!
De 20-jarige arbeider Willem D. uit Ha
rencarspel had op 22 September een flesch
met zure haring weggenomen op de kermis
te Tuitjenhorn uit het zuurkraampje van
den heer P de Jong uit Oude-Nledorp.
De verdachte had lang geaarzeld het feit
te erkennen, wat hem niet bepaald tot eer
strekte, meenden nu de strafrechterlijke
heeren. Verdachte verkeerde onder drankln-
vloed. De haringkoopman weide, dat Willem
een goede klant was en altijd betaalde. Wel
ja. beweerde verdachte.
De Officier verlangde strenge maatregelen
tegen de oproerige jeugd van Harencarspel.
De burgemeester liet zich zeer ongunstig uit
over verdachte en zijn kornuiten, die de z.g.
..zwarte bende” in Harencarspel uitmaken en
de ingezetenen veel last en moeite veroor
zaken.
De Officier vorderde derhalve in verband
met deze treurige antecedenten 2 maanden
gevangenisstraf.
De politierechter wenschte echter een re-
classeeringsonderaoek en schorste de Zaak tot
Verzet tegen de politie.
De niet aanwezige visschersknecht Jacob
Gr., te Egmond aan Zee, had zich op 6
September hevig verzet tegen de veldwachters
Ten Bruggecate en Bergsman. welke amb
tenaren Gr. die zich in kennelfjken staat be
vond. naar het arrestantenlokaal wilden
overbrengen.
De —heer Gr is een overtuigd strooper.
Verdachte is gehuwd en heeft 6 kinderen.
Is alleen lastig *ls er een borreltje inzit en
hjj door Zijn gezin wordt opgewarmd, zeide
de veldwachter.
Eisch t 50 boete of 50 dagen. Vonnis
f 40.boete ot 40 dagen.
en van een feestje,
bepaald feestelijk
Ook de heer H. Klaver hééft nu
Verset tegen de ordebewaarder^.
Op 22 September verscheen voor den po
litierechter de 22-jarige schilder Arie B. uit
Nieuwe-Niedorp, die in den nacht van 8 op
9 Juni zich had schuldig gemaakt op de
kermis te Aartswoud aan verzet tegen de
aanwezige veldwachters, door te trachten een
arrestant, die in dronkenschap de orde ver
stoorde. uit de handen van Kamp en Bood
te bevrijden.
De heer B. ontkende destijds pertinent
dit strafbare feit te hebben bedreven en naar
aanleiding van de tegenstrijdige getuigen
verklaringen werd deze duistere zaak aan
gehouden en nieuwe instructie gelast. De
behandeling werd alzoo heden voortgeaet
mei het hooren van veldwachter Bood en nog
eenige andere burgeié getuigen.
De nieuwe behandeling viel geheel uit in
het voordeel van den verdachte; de andere
getuigen behoefden niet gehoord te worden.
De Officier requireerde derhalve vrijspraak
waarbij de politierechter zich aansloot.
Hoe staat het nu met
crisis?
Het eenig antwoord, hetwelk we hierop
kunnen geven zou. populair gezegd, moeten
luiden: „er wordt aan gewerkt."
Zooals wij de zaak bekijken ligt de sleutel
van de situatie bij de Katholieken. Komen
die eerst tot overeenstemming, naar welke
zijde dan ook, dan kunnen onderhandelln-
gen met andere partijen gemakkelijk volgen.
Van het grootste gewicht is dus, dat in de
eerst komende dagen onze menschen elkaar
weer vinden.
We hebben gegronde hoop, dat dit ook In
derdaad zal geschieden. Mits wordt voldaan
aan de voorwaarde die we gisteren noemden in
het onderschrift bij een „Ingezonden Stuk"
van een belangstellend lezer: dat het overleg
geschiedt in de rustige sfeer van de binnen
kamer. En willen we er hier nog bijvoegen
dat buitenstaanders zich onthouden van
politiek gestook met dikwijls maar al te
doorzichtige bedoelingen.
Voor ons heeft de „schuldvraag” afgedaan
Het interesseert ons absoluut niet meer, ifie
vortgè week Donderdag gelijk hadden: de
„democraten" of de heele en halve ^conserva
tieven. Het gaat nu om de toekomst. Alk
maar moet in de komende 9 maanden gere
geerd worden, moet zoo goed mogelijk be
stuurd worden. Of dit nu geschiedt door net
oude elftal, of op een zeer beknopt werkpro
gram waarop geen speciale partijeischen
mogen voorkomen door een nieuwe meer
derheid van zwart-roee-rood, kan ons tot ze
kere grens onverschillig laten mits en dit
is voor ons conditio sine qua non het ge
heele katholieke zestal als een éénheid daar
in méégaat
Wat we hier voorstellen zou met een weid-
schen naam als „zakenkabinet” kunnen be
titeld worden, een intermezzo regeering, tot
de stembus het volgend jaar uitspraak heeft
gedaan.
Na die kiezersuitspraak kan de situatie op
nieuw overzien worden, en, geleid door den
gebleken volkswil, kan dan de vroegere con
stellatie hersteld of een geheel nieuwe groe-
peering in overweging worden genomen.
Naar ons eerlijk bezien dezer zaak ligt zóó
de eenige mogelijkheid, om zonder scheuring
uit de huidige impasse te geraken: geen
vaste verbintenissen maar een werkgemeen
schap v<»r negen maanden, die in geen en
kel opzicht praejudiceert op wat na Septem
ber 1931 gaat komen.
Koopman contra melksljjter.
Op 30 Augustus jj. had de koopman Cor
nells SI. te Alkmaar de vrijheid genomen den
melkslljter Willem Hopman eenige krachtige
opstoppets toe te dienen tegen het achter
hoofd. Dit gebeurde in den avond van 30
Augustus om half 7, toen Hopman bezig
was zijn klanten in de Overdlestraat te be
dienen.
Volgens den verdachte zou Hopman zijn
echtgenoote hebben uitgelachen. Deze scène
staat in verband met een rechtszaakje. dat
eenigen tijd geleden voor den politie
rechter werd algefilmd.
De politierechter liet niet na belangheb
benden op een en ander te wijzen en partijen
aan te manen zich verstandig te gedragen.
Volgens een toehoorster was het lachen te
danken aan een mop van Hopman.
Eisch f 15— boete of 15 dagen.
Vonnis overeenkomstig eisch.
Een dame geschopt.
De 47-jarige heer Fredrik K.. sleeper te
Wognum, had zich te verantwoorden met
betrekking tot de verdenking dat hij op 1
September, ter gelegenheid van de Alk-
maarsche kermis zekere mej. Helena Jong
oud destijds 15 jaar, in den stoomcarroussel
een schop tegen haar buik zou hebben ge
geven. Deze jonge dame, dienstbode te Ber
gen op Zoom, was destijds in functie in de
stoomcarroussel van den heer Janvier en
kreeg toen t» den nacht omstreeks twee uur
kwestie over de betaling met een jonge da
me, die haar entree niet had voldaan en
zich niet wilde verwijderen. Toen kwam ver
dachte en trapte haar drie maal tegen den
buik. Gelukkig werd dit lichaamsdeel be
schermd door haar geldtasch. Het geschop
te meisje kon dus niet zeggen dat zij pijn had
gevoeld en op grond van deze omstandigheid
verviel de strafbaarheid, omdat hier van
mishandeling geen sprake was.
De Officier requijeerde noodgedwongen
vrijspraak en sprak den fortuinlijken sleeper
alzoo vrij.
achtefiiit-
ivloed van
spd werkt
(et niet
peil
J dien
Tifehoo-
le langs
den weg slenteren, maar ook de door hun
ouders uitgehuurde kinderen, wier geestelijke
en zedelijke verheffing vaak ten offer valt
aan de vooze godsdienstige begrippen van
respectievelijke meesters en mee teressen.”
Zoo beschreef Pastoor Gijlswijk zelve den
toestand te Willemstad in het jaar 1910.
Wat door den mogitevollen arbeid van den
Pa toor en zijne helpers was uitgezaaid en
opgekweekt, werd maar al te dikwijls en al te
spoedig door de doornen der ellendige toe
standen verstikt.
voorspoedigen bloei van deze stichting mocht
pastoor Gijlswijk niet meemaken, want al
spoedig werd hij teruggeroepen naar het
hoofd-eiiand Curasao, waar hij pastoor
werd van de Kathedrale Kerk te Otro
banda.
Hiermede was geep gemakkelijke taak op
zijn schouders gelegd. Willemstad is een
havenstad in de tropen, toenmaals nog niet
met de economische voordeefen. die HÉt
thans bezit, maar des te meer met al de
zedelijke nadeelen. aan een havenstad ver
bonden. Hier ging hij zijn herdersambt uit
oefenen aan de hoofdkerk, de kathedraal, in
het centrum der stad.
De katho'ieke bevolking van Willemstad
bestaat, behalve uit een gering aantal van
hoogeren stand, meestal uit de nakomelin
gen der vroegere slaven. De nadeelige ge
volgen van de slavernij doen zich tot op
heden voelen, ofschoon ^de emancipatie da
teert van 1851.
De vroegere negerslaven hadden bij alle
gemis aan persoonlijke vrijheid geleefd in
een veelal groote moreele ongebondenheid.
Slog steeds woekeren de slechte zeden voort,
biet het minst ter oorzake van de ingeboren
luiheid der negerbevolking en de nijpende
werkloosheid. De zedeloosheid is weer oor
zaak van de ontwrichting van het familie
leven, de verwaarloozlng der opvoeding en
verwildering der Jeugd. Veel goeds was er
wel in den loop der jaren door de Missie ge
sticht. maar door de slechte economische toe
standen werden jui t de besta en ijverigste
jongelui gedwongen, xom, wilden zij vooruit
komen, naar elders te trekken, waar méér
werk en hooger loon te vinden was. Dat
zulke toestanden fnuikend waren voor een
regelmatige zielzorg, en dat in zulke omstan
digheden het geestelijk werk ondankbaar
en ontmoedigend was. valt licht te begrij
pen. gaan stemmen op van noodgeschrei
over de lange rij van gedegenereerde volks-
kinderent over den zedciulien
gang Waar de verderfeUjkeNi
het publieke leven zoo verschroei
op de verzorgde jonge plapten, valt1^
moeilijk te benaderen, hoe laag hi
staat der verwaarloosde kinderen vi
zwammlgen chaos. En tot die kl^ssp
ren niet alleen zi), die in grooten
Een rumoerig exemplaar
het genus Homo.
Den niet verschenen heer Dirk 81. werd
bij dagvaarding ten laste gelegd, dat hij te
Broek op Lal)gendijk in den nacht van 2 op
3 September den schippersknecht Dirk Snij
der een onverwachten schop had gegeven,
zoodat de getroffene van pijn kermde. Daar
op begaf verdachte zich aan boord van het
schip, waar zijn slachtoffer thuis hoorde en
dreigde hem in het water te gooien. De be
dreigde zoetwatermatroos zocht toen zijn
troost bjj een naderenden rjjksveldwachter,
die ook nog in aanmerking kwam geschopt
te ^worden. Doch deze beter geoutilleerde
tegenpartij beet van zich af met den gummi
stok. Voorts werd ook nog de schippers
knecht Theodorus Hagen onthaald op een
vuistslag, zoodat hij tegen het ijzeren hek
aantuimelde. H^gen nam toen de vlucht,
daar de heer SI in’ beschonken toestand
zeer hardhandig is. zooaüs hjj trouwens al
zeer duidelijk demonsti
De mishandelden kwj
waarvan hei<7sïoÈ~^nf<
genoemd kón worden.
De Officer noemde het ernstige feiten en
requireerde f 60 boete of 60 dagen.
Vonnis f 50 boete of 50 dagen.
Met de gebalde vuist gestompt
De\ 21-jarige ingezetene van Bovencarspel.
Petrus B.. bijgenaamd ..Fanny”, had in den
avond van 5 September tn de Paludanu-
straat te Enkhuizen den getuige A. den Drüc-
ver, die daar rustig met zijn uitverkorene
stond te praten met de gebalde vuist een
stomp tegen de kaak toegebracht.
De heer Fanny, thans ter terechtzitting
geïnviteerd, beweerde wel het voornemen te
hebben gehad den heer Den Drijver een pak
slaag toe te dienen, doch dat een kameraad
hem deze heldhaftige intentie verhinderde
Uit te voeren.
Mej. Marie Keern van Bovencarspel. ver
loofde van den heer Den Drijver had ech
ter den stomp zien toebrengen.
Verdachte is het vorige jaar wegens huis-
vredeoreuk veroordeeld.
Eisch f 25.boete of 25 dagen. Vonnis
overeenkomstig eisch.
Een die niet mee wilde.
De 22-jarige timmerman Nic. K. te Wijk
aan Zee en Duin woonachtig, had zich te
Alkmaar in depi kemlsnacht van 31 Augus
tus op 1 September onderscheiden door
vecht-, en dranklust en werd deswege van
de straat verwilderd door de agenten v. d.
Vlek en Bosman, waarmede de heer Nic. K.,
die een stevige brom in had, zich echter
niet kon vereenigen, zoodat nij zich kracht
dadig verzette.
De heer v. d Valk, de eenige gedagvaarde
getuige, was wegens ziekte niet aanwezig.
De verdachte gaf de schuld aan het
krachtige Alkmaa^che bier.
De Officier wijde hem echter liever aan
de limonade hebben en requireerde f 50.
boete of 50 dagen.
Vonnis conform eisch«officier.
Wats we Zaterdag j.l. in ons raadsoverzicht
als mogelijkheid, zelfs als politieke noodza
kelijkheid, hebben beschouwd, is gistermid
dag geschied. Ook de heer H. Klaver heeft
zijn portefeuille ter beschikking van den
Raad gesteld. Door hem werd gelijk we
reeds bulletlneerden de volgende brief ter
Secretarie gedeponeerd:
Aan den Raad der gemeente
Alkmaar.
EdelAchtbare Dames en Heeren!
Bij de op 13 November gehouden stemmin
gen inzake loonen in werkverschaffing is ge
bleken dat jie meerderheid die mij tot Wet
houder heeft gekozen (niet meer bestaat,
naar aanleiding waarvan ik mij verplicht ge
voel mijn Wethoudersporteleullle ter Uwer
beschikking te stellen.
Kers te citrooanaa uiei Diaubgruceivtvtui
Willemstad aan de andere zijde varu den
haveningang tot het Schottegat». Hie* was
hij werkzaam van 1899 tot 1902, toen hij
benoemd werd tot secretaris van Mgr. J. J.
A. van Baars, Apostolisch Vicaris van Cu
rasao. Reeds het volgend jaar (1903) ont
ving hij zijn aanstelling als Pastoor op het
eiland 8t. Martin.
8t. Martin Is een van de drie Bovenwind-
ache eilanden, die aan Nederland behooren.
St. Martin zelve heeft echter een Ho’landsch
en een Fransch. gedeelte. Pastoor Gijlswijk
vestigde zich te Philipsburg, de hoofdplaats
van het Hollandsche deel. Hier kon hij
zijn priesterlijke werkzaamheid volop ont
plooien. Want bij een canonieke visitatie
in 1898 was gebleken, dat daar niet op vol
doende wjjze in de geestelijke behoeften van
de bevolking was voorzien, voor het jaar
1872 stond er op de‘ westelijke grens van
de parochje een kapel, waarin de geioovi-
gen, die te ver van de hoofdplaats Philips
burg verwijdend waren, hunne godsdienst
plichten kwamen vervullen. Maar toen^ie
kapel in 1872 afbrandde en aan den Touw
van een nieuwe wegen® de gebrekk ge fi-
nantieele hulpmiddelen niet te denken viel,
bleven de bewoners uit den omtrek zonder
geestelijke hulp. Met bet gevolg, dat bijna
voor een
oefening.
Ook heeft hij zijn kort pastoraat benut
voor de organisatie der ziekenverpleging,
waarmee het tot dan toe op de Boven-
wlndsche eilanden treurig gesteld was. Er
was gebrek aan voldoende geneeskundige
hulp, vele inwoners waren te ver van het
centrum der samenleving, Philipsburg, ver
wijderd en de verpleging was, ten gevolge
van de bekrompen en onhygiënische behui
zing. meer dan gebrekkig. Sinds 1890 hadden
de Zusters Dominikanessen zich te St. Mar
tin gevestigd voor het «geven van onder
richt. Zoowel bij de bevolking als bij de
Zusters groeide sindsdien de stille wensch.
om te komen tot de stichting van een hos
pitaal, zoodra het onderwijs voldoende ge
organiseerd en er meer krachten beschik
baar waren. Aan pastoor Gijlswijk komt de
eer toe, dit plan, tot uitvoer gebracht te
hebben, zoodat in 1908 met de zlekenver-
De Goddelijke Voorzienigheid
dezen werkzamen beleidvol len priester een
veel belangrijker
dan het pastoraat in een armoedig missiege
bied. waar Pastoor Gijlswijk in allen een
voud gaarne zijn verder leven had willen
besteden. In 1921 verzocht Kardinaal Van
Rosium. Prefect der Congregatie tot Voort
planting des Geloofs, den Generaal der Do-
mlnlkanerorde, den Hoogeerw. Pater L.
Theissllng. om hem iemand aan te wijzen,
wien hij de moeilijke taak van Visitator van
de talrijke Dominlkanessenkloosters in Zuid-
Afrika zou kunnen toevertrouwen. Oogen-
blikkeiyk dacht de Generaal aan den Pastoor
van Otrobanda als „the right man in the
right place.” Reeds tn Mei bevond Pastoor
Gijlswijk zich te Rome om de instructies
voor zjjn zending te ontvangen. Zonder dra
len begaf hij zich op weg om bij de meer dan
duizend Dominikanessen. over de veertien
Zuid-Afrlkaansche bisdommen verspreid, de
Canonieke Visitatie te verrichten en reeds
in November van hetzelfde jaar was hij te
Rome terug om aan den Kardinaal versla*
uit te brengen. Na een kort oponthoud in
Rome en een welverdiende vacantie in zjjn
vaderland toog hjj met Generaal Theissllng
op reis om de Engelsche Domlnlkanenpro-
vincle te visiteeren. Reeds toen werd er in
Holland onder de confraters gesproken van
een hooge waardigheid, die Pastoor Gijls
wijk te wachten stond.
Toen hij zich in het najaar van 1922 we
derom te Rome bevond, vroeg hij den Ge
neraal verlof, naar zijn Missiepost te mogen
terugkeeren.
Waarschijnlijk wervehte hij naar aanlei
ding van de hardnekkige geruchten omtrent
zijn aan taande bisschopsbenoeming zijn
persoon aan de algemeene opmerkzaamheid
te onttrekken. Doch het antwoord op zijn
verzoek was zijn benoeming tot Apostolisch
Delegaat van Zuid-Afrika op 24 Nov. 1922.
Zijn arbeid in Afrika en zjjn rapport over de
kerkelijke toestanden aldaar schijnen van
dien gard geweest te zjjn, dat zij de onmid-
dellijke oorzaak van deze benoeming werden.
Den Ssten Dec. ontving Mgr. Gijlswijk de
bisschopswijding te Rome uit de handen van
Kardinaal v. Rossum en de mede-consacree-
rende bisschoppen Mgr. Fumasoni Biondi en
Mgr. Smets, apostolisch Delegaat van Per-
zië.
Ouder de vele Hollanders werden vooral
opgemerkt, de grijze 80-jarige vader van den
wijdeling en diens priesterbroer, de Prior van
het Zwolsche Dominikanenklooster, de als
leider der niet-katholieken-conferentles be
kende Pater M. Gijlswijk.
Na op den eersten Paaschdag 1923 nog de
H. Priesterwijding te hebben toegediend ver
trok Mgr. Gijlswijk den 9den April naar zijn
hoogen missiepost en vestigde zijn residentie
te Bloemfontein.
Van zijn kerkehjk-diploftiatieke werkzaam
heid in Zuid-Afrika is, uit den aard der zaak,
weinig bekend. Als voornaamste feit kan aan
gemerkt worden, dat Mgr. Gijlswijk. in op
dracht van Z. H. den Paus, als voorzitter op
trad van het Concilie der Ned. Indische
bisschoppen te BataviaWeltevreden van
18 Sepit. 1925. waarna hij naar Rome reisde
om verslag uit te brengen en tevens het va
derland bezocht en op 2 Dec. de kerkconse-
cratle verrichtte van de parochiekerk O. L.
Vrouw Geboorte te Nijmegen
In 1928 volgde een tweede bezoek aan
Romp en het vaderland. Bij deze gelegenheid
verrichtte hjj de Priesterwijding van een aan
tal Dominikanenfraters in het St. Domlnlcus-
College te Neerbosch.
Ondanks zjjn 60-jarigen leeftijd en zijn
langdurigen arbeid in de tropen en daar
tellen de Jaren dubbel' is Mgr. Gijlswijk
nog vol jeugdige energie en ongebroken le-
vénskracht. Moge hem dit nog tal van jaren
gegeven blijven voor de uitbreiding van
Gods Rijk in de Ml slelanden.
p. N. A. VAN RUN, OF.
het bezit van verdachte gevonden, door welke
openbaring positie van den slager niet
werd versterlct.
De Officier bleek althans niet gesticht en
hield een tamelijk scherp requisitoir, waarin
Z Ed de pers verzocht tegen een dergeljjken
onbetrouwbaren slager In Heer-Hugowaard te
waarschuwen eg dat tot slot had de vorde
ring van f 300 boete of 2 maanden hech
tenis met de bijvoeging dat op het feit is
gesteld een maximum van 2 jaar gevange-
nisstraf.
op ogsb tic alggw aatf tot]
onder hen mannen van naam en Invloed bij
hun confraters, hebben hun opleiding en roe
ping te danken aan de Schort van Geme.t.
En ongetwijfeld was het deze aloude tra
ditie die het hare er toe bijdroeg om de
keuze van den 20-jarigen Bernardus Gijls
wijk te richtén naar de Orde van St. Domi
nions.
Den 9den November 1891 opende de
kloosterpoort van het Moederhuis te Huis-
sen zich voor den nieuwen postulant en
tien dagen later, juist op zjjn 2D ten ver
jaardag, ontving hjj 1 Domlnlkaansch ha
bijt uit de handen van Prior Theissllng. den
beroemden Alkmaarder, die later als pro
vinciaal der Nederdultsche Domlnikanen-
provlncie. en nog later als Magister-Gene-
raal der geheele Domlnlkanenorde. zoo n be-
sllssenden invloed op de loopbaan van Mgr.
Gijlswijk heeft uilgeoefend.
Tusschen den jongen postulant en zijn
toenmallgen Pr.or schijnt op dat oogenbllk
een mannelijke vriendschap ontstaan te zijn, pleging een begin gemaakt kon worden. Den
ontsproten uit een soort psychische ve. want-
achap tusschen deze twee, krachtige per
soonlijkheden en niet het minst in de waar-
deering van den laatste voor de fog slui
merende geestesgaven van den andere.
De novice ontving den kloosternaam Jor
danus naar den eersten opvolger van den
H. Dominlcus, den Zaligen Jordanus van
Ralr-wm
Eén jaar later legde hij het was op den
tosten November 1892 de Eenvoudige, en
op denzelfden van het jaar 1895 de
Plechtige eeu» '<rdur»nde Kloostergeloften
af. Onderwii' varen voor hem de hoogere
filosofis-’he en theologische studiën begon
nen, welke frater Jordanus immer met
strakloe energie en uitstekende resultaten
volgde. Toen na de zeven eerste kloosterja-
ren zijn geestelijke en wetenschappelijke
vorming voltooid mocht heeten, werd hjj op
den dag van Maria-Hemelvaart, den 15en
Augustus 1898, priester gewijd in de Utrecht-
sche Kathedraal door Mgr. Henrlcus van dfc
Wetering.
Al spoedig brak nu de tijd van priesterlij
ken arbeid voor den jongen lev.et aan. Na
een kort verblijf als assistent aan de ..Ha
venkerk" “te Schiedam werd hij in het be
gin van 1899 door Provinciaal Theissllng
benoemd voor het Missiegebied der Hol
landsche Domln'kanen in West-tndlë en ver
trok op 1 April van hetzelfde jaar naar Cu
rasao.
Te Willemstad aangekomen werd hjj aldra
benoemd tot kapelaan aan de Kathedrale
Kerk te Otrobanda (het stadsgedeeltezvan
Willemstad aan de andere zijde vi
haveningang tot het Schottegat). L,
hjj werkzaam
Bernardus Gijlswijk werd den I9den No
vember 1870 te Delft geboren. Zijn ouders
waren: Joannes Gijlswijk en Annetta
Maria Mlorltz
Na de lagere school te hebben doorloopen,
gaf hij op rijft en jarigen leeftijd blijk van
zijn roeping tot het H. Priesterschap, en be
gon zijn semlnariestudles te Hageveld in
1885. In 1888 verwisselde hij dit Seminarie
voor de bekende Latijnsche school te Ge-
mert in Noord-Brabont, waar hij in de ja
ren 18881891 Zijn lagere studies voltooide.
H storische herinneringen verbinden de
Gemertsche school zeer innig met de Do-
minikanen. In de 17e en 18e eeuw hebben
de uit Den Bosch verdreven Dominlkanen
er gedoceerd. Ook hadden ze naast de school
een kloostertje gesticht, waaruit ze maar al
te spoedig door de Btaatsche troepen weer
verjaagd werden. Maar de eenmaal gevestig
de band bleef bestaan. Toen na de emanci
patie uitgezen werd naar een plaats voor
een nieuw kloosterlijk begin, werd ook aan
Gemert gedaéht. Velen vooral onde» de
ouderen der Hollandsche Dominlkanen, en
Aanwezig aan het Bureau van politie.
Langestraat en aldaar te bevragen op alle
werkdagen tusschen 11 en 1 uur. de na
volgende voorwerpen als gevonden gede
poneerd op: 14, 15. 16, 17 en 18 November
1930: handschoenen, zweep, pakje ver
band.
Aanwezig en te bevragen bij de navolgen
de ingezetenen, onderstaande voorwerpen,
als gevonden aangegeven op: 14. 15 16. 17
en 18 November 1930: dames halsbandje,
M. van GUzen. Payglop 2; rjjwielbelastlng-
merk. T. Erkamp. Lindelaan 11; zakdoek.
porte-
auto-
Ik dacht er eerst niet San de rs over als
U. Toen het echter zoover was, dat de
dokter mij alle coffeïne-bevattende dran
ken, koffie en thee, moest verbieden, be
gon ik met Koffie Hag. Spoedig onder
vond ik de weldadige werking van deze
heerlijke coffeïnevrije koffie. Een gezonde
verkwikkende nachtrust keerde terug en
ik herkreeg geleidelijk mijn kalmte en
zcifbeheersching. De oorzaak mijner
prikkelbaarheid en nerveusitcit was weg
genomen.
U denkt natuurlijk, dat Hag een of
ander surrogaat is. Niets is minder juist
dan dft. Koffie Hag is een echte lekkere
plantagekoffie, alleen de coffeïne ont
breekt. Probeert U het gerust eens en
ook U zult dan spoedig ondervinden, dat
deze koffie inderdaad meer genot en betere
gezondheid verschaft.
merk, T. Erkamp. Lindelaan 11;
M. Smorenberg Schoutenstraat 15;
monnaie, K. Bakker. Fnidsen 47;
kriek, L. de Fouw. Westerweg 51; rjjwiel-
belastingmerk in étui. J. Koopman. Akers-
laan 1; alsvoren, J. Westra Fnidsen 82;
dameshandschoeri G. Kramer, Bre^istraat
53; riem, A Weijling. Oude Gracht 114; rjj-
wielbelastlngmerk. C. Kamp, Sliksteeg 8;
pantoffel met 2 sokken K. Kusch, Van
Leeuwenhoekstraat 8; rijwielbelastingmerk,
P. van Ete. Afgesneden Kanaalvak. Woon
schip 44; een paar glacé handschoenen. B
Vel®, 2e Landdwarsstraat 7; rijwielbelasting
merk, J. F. Burgerlng. - n. a. Hagenaar.
Klein' Nieuwland 2: schrijfetul O. Weijling.
Oude Gracht 114; taschje met Inhoud. B.
Kusch, Vair Leeuwenhoekstraat 8; armband
horloge, J. P' van Idsert, Lindenlaan 14;
ceintuur, 6. Hoed. Geesterweg 8; tabaks
zak, C. Lammen, p. a. Stam. Laat 87; arm
bandhorloge, F. Boon Uitenboschstraat 8;
broche, A. Groot, Gashouderstraat 13.
Wanneer men weder in het bezit is van
het verloren voorwerp. Wordt men Verzocht
hiervan kennis te geven aan het Bureau
van Politie.
er
n.
ÏD
f>-
ej
81
Ï1
P
1 1
