d^uitenlcmdsch cd^Cieuws
NIEMEUER’S
GEEF.HEM^fe^^ST. NICOLAAS
IT GESCHENK
FEUILLETON
FRIESCHE HEERENBAAI
UIT HET RIJKE NATUURLEVEN
DE MOEILIJKE SITUATIE VAN
ROEMENIE
DE SMALLE WEG
EEN LUXE DOOS
BLADZIJDE 1
DERDE BLAD
ZWTERDAG 22 NOVEMBER 1930
a
„Staatsgreep^, van den koning”
s
cJdendel, Cdbt
KORT NIEUWS
SOCIAAL LEVEN
Ned. R. K. Middenstandsbond
De regcerlng Mac Donald
Ontwapening
*1
(Wordt wreoiad)
Besloten met een rede van
MacDonald
De Ronde Tafel
conferentie
OVERAL VERKRIJGBAAR
Spaansch militair
directorium
Gemengde Buitenlandsche
Berichten
Geen Keulsche „Rosenmontag”
De doodstraf in Engeland
van H. WARRINGA
V. Ï^OSSEM’S^^É
SS
V.
Vergadering van het teooMlnaiww
navolgende
een
Britach
De
l
30 cent per hatf ons.
van
juffrouw £eonle
Belgische aankoop van gevecMsvHegtaigen
in Engeland
zün"»
keiyk
Nieawe motif van wantrouwen
der conservatieven
hij
de
beginsel
bü
seconden later ook op de stoep en liet de
electrlsche bel klinken. Het was nog wel een
half uur te vroeg, maar de onrust des heeren
Leits was te groot, hü moest, hy wilde zeker
heid.
De deur werd geopend door het dienst
meisje, dat hem op zün vraag naar mijnheer
Van Erp mededeelde, dat deze nog niet
thuis was. De schrik sloeg hem om het hart,
toen hij bemerkte dat „die vervloekte meid"
veel lust had de deur weer te sluiten. Tot
zün groote geruststelling en tevens vreugde,
werd echter een deur geopend en kwam
Leonie o, gezegend toeval zelf de gang
in en vroeg wie er was.
Zjjn scherpe stem zoo innemend mogelijk
makend, maakte hü zich bekend en daar
Leonie scheen te weten van het briefje,
tenminste ze zei: „O, bent u dat”, liet ze
hem in een kamer, niet die waar ze uitge
komen was, en verzocht hem een oogenbllk
te willen wachten. Beleefdheidshalve bleef
Leonie bij hem en reeds wenschte zich Letts
geluk met dit onverwachte succes en wilde
hu beginnen zich zelf en zjjn omstandig
heden in een zoo gunstig mogelijk licht te
plaatsen, toen er opnieuw gebeld werd en
Leonie met een: „O, dat zal mijn broé
het vertrek verliet, om even later w<
den verwachte binnen te laten.
Toen de teleurgestelde minnaar nu vernam
wat de bedoeling van Réné’s schrijven was
het lesgeven aan Wim Post was dit
niet in staat zün humeur te verbeteren.
De eenvoudige oplossing van bet .geheim’
Een belangrijke verklaring
Alvorens MacDonald zyn «lotrede hield,
vroeg Agha Kh&n. voorzitter der
Indische delegatie het woord voor een be-
hem, de schoolschoenen echter reeds lang
ontgroeid was, moest Arnold het by dezen
llefelüken wensch laten en schuifelde h|j
verder, voor de tweede maal tot de ontdek
king komend, dat hy een stommiteit had
begaan, door zich opnieuw aan dien „ver
vloekten kwajongen" bloot te geven. Om
zich te troosten voelde hü nog eens naar den
brief en las hem onder een volgende lan
taarn nog eens over. Door den vriendelljken
toon, waarop hl) gesteld was, weer een beetje
opgevroolljkt, wandelde hü verder den Graaf-
schen weg af. het Keizer-Karelpleln over en
de Molenstraat in. De arme jonkman had
zich nog nooit zoo zenuwachtig gevoeld. HU
bleef voor eiken winkel staan, niet om de
etalages te bewonderen, maar om tUd te la
ten voorbijgaan en zoo nu en dan eens op
zUn horloge te zien.
Nu is het een veel voorkomend verschijnsel,
dat een weg. wanneer wU het liefst hebben
dat hü lang duurt, ons verbazend kort toe
schijnt. terwijl hU in het tegenovergestelde
geval, dus wanneer we haast hebben, onein
dig lang schijnt te zijn. Zoo ging het althans
ook den heer Leits, toen hy, aan het begin
van den Batavierweg op zijn horloge kUkend,
tot de ontdekking kwam, dat het pas kwar
tier over acht en hij dus nog drie kwartier
te vroeg ter plaatse was. HU besloot echter
maar door te loopen en het huls maar eens
In oogenschouw te nemen, het huis, binnen
welks muren zich zyn aanstaande vrouw be
vond. In zUn verbeelding zag hij zich reeds
met haar over straat loopen, benijd door zUn
De Ontwapenings-Conferentie
Op voorstel van den Griekachen gedele
geerde Politis heeft de Voorbereidende Ont
wapeningscommissie een snhcnmmtaste inge
steld, die zich zal bezig houden met de in
stelling van een permanente Ontwapenings
commissie, welke tot taak zal hebben de uit
voering der verplichtingen inzake verminde
ring van de bewapening te controleeren
In de ontwapeningscommissie was het
voorstel van Cecil aan de orde inzake de
beperking van de totale militaire uitgaven
voor de land-, zee- en hichtmacht afzonder-
lük en globaal. De globale beperking werd
met 19 tegen 2 stemmen aangenomen (te
gen Ver. Staten en Japan). De llmlteerlng
van de drie categorieën afzonderlijk werd
verworpen met 8 tegen 7 stemmen.
Vandaag zullen aan het Roods M-
ger 87 nieuwe bommenwerpers en jsnhtvMsff
tuigen worden afgeleverd.
WU berichtten gisteren reeds, dat een nieu
we dictatuur in Spanje werd voorbereid.
Behalve generaal Mola zullen nog de vol
gende persoonlijkheden aan dit militaire
directorium deelnemen: Generaal Martines
Anido. de Minister van Binnenlandsche Za
ken onder Primo de Rivera, generaal Saro.
eveneens lid van het eerste directorium en
luitenant van Catalonie onder het regime der
dictatuur.
De tegenwoordige Minister-President, gene
raal Berenguer. zou zich op het vernemen van
*s konlngs onderhoud met generaal Mola.
direct naar den koning hebben begeven.
Over datgene wat tusschen hen besproken
werd, is niets bekend. Berenguer heeft echter
na afloop een communiqué uitgegeven, waar
in hü waarschuwt voor dezen ..staatsgreep
van den koning" en iedere verantwoordelijk
heid voor de zich „buiten zjjn wil om" afspe
lende gebeurtenissen vaa zich afwijst
tot het kiezen van een opvolger.—
De keuze viel op Mendel. Onnoodlg u te
zeggen, dat Mendels wetenschappelijke
roem die verkiezing niet heeft kunnen beïn
vloeden, om de eenvoudige reden, dat Men-
del heelemaal niet beroemd was.
Men koos hem uit om zjjn heerlijke gaven
van geest en hart. Ieder kende zijn stren
gen rechtvaardigheids-zln. edelen aanleg en
practlsch doorzicht. Dat hy nogal jong was
voor die hooge waardigheid had nog een
heel practlsch voordeel. BU iedere nieuwe
Abtskeuze moest het convent een tamelUk
zware belasting betalen. Men hoopte, dat
den nieuwen Abt een flink quantum jaren
toegedacht waren, zoodat het Convent niet
te dikwijls die finantieele aderlating zou
moeten ondergaan.
De keuze werd overal met vreugde begroet.
Van hoog en laag werden aan Mendel ge-
fukwenschen gezonden, want hu stond be
kend als een vriend en helper der armen.
HU genoot de heerlUke reputatie iemand
met fUngevoeligen takt een aalmoes te kun
nen geven, zonder hem te laten, voelen, dat
ze hem toegereikt werd.
Mendel zelf voelde zich ten zeerste ver
eerd met die verheffing. *t Was voor hem
een geweldige overgang, van een stil-verbor-
gen leeraarsambt, tot een der hoogste
waardigheden in het land. Ofschoon niet
sentimenteel van aard, kostte het hem toch
veel van de jeugd afscheid te moeten ne
men. De vele oprechte blUken van toege
negenheid, die hu by zyn vertrek mocht
ondervinden, verzachtten wel eenigszins het
pUnlUk afscheid.
Mendel hoopte nu, ontslagen van de ve
ie beslommeringen, die het leeraarsambt
meebrengt, meer tUd te hebben voor zjjn
proefnemingen Maar hierin is hy vreeselyk
teleurgesteld.
Zyn voorganger Cyrillus Napp.
BU Cadiz (Spanje) stortte een tn(
in. Een persoon werd gedood, 8 werden zwaar
gewond.
van verleden
betreffende
Mocht het Lagerhuis zich niet
adviezen vereenlgen, dan zou de doodstraf
zoowel voer mannen als voor vrouwen mm
ten blUven gelden, doch personen onder 38
jaar zouden moeten worden uitgesloten.
Berenguer heeft vertrouwen
in zUn kracht,
Eenige bladen bevatten een verklaring, die
generaal Berenguer naar aanleiding van de
in omloop zUnde geruchten tegenover jour
nalisten heeft afgelegd, en waarin hU onder
andere zegt:
„Ik ben van plan om volgens de wet te re-
geeren Wanneer de wetten niet voldoende
zün om te regeeren dan ben ik daarvoor niet
verantwoordeiyk. WU hebben macht genoeg
om een aanval het hoofd te kunnen bieden,
zelfs om hem te keeren. Wat er overigens ook
moge komen, laat ik u zeggen, dat men ons
niet by verrassing zal overvallen, mUne
heeren. kunt rustig gaan slapen. Want wan
neer zich iets zou voordoen, zou dit zoo ver-
schrikkeiyk zün, dat allen het zouden hoo-
ren
tijd trouwe vriendschap te betoenen, vooral
in de moetlUke dagen, dat ieder hem alleen-
liet staan.
Dat Mendel. zooals in een der vorige ar
tikelen besproken is, volgens de brutale be
wering van zyn biograaf. Dr. Iltis naar het
klooster u gegaan, om een gemakkelük le
ventje te hebben en dat hy een „vrijzinnig"
kloosterling is geweest die het land had
aan alle observantie wordt wel duldelyk tegen
gesproken door zün keuze tot Abt en de
wyze waarop hy dit zware ambt vervuld
heeft.
-Vit al het voorgaande biykt, dat hy zyn
plicht vervuld heeft ondanks de zware of
fers, die er voor gevraagd werden. Ofschoon
zijn hart naar heel andere dingen verlangde
heeft hy zich flguuriyk laten begraven on
der zUn ambtsplichten
Niemand zal het bovendien waarschyniyk
achten, dat men hem tot Abt gekozen zou
hebben, als hU een onverschillig kloosterling
geweest was; vooral niet, omdat kort te vo
ren, in 1852 de strikte observantie in dat
klooster was Ingevoerd.
Gedurende zUn leven als Abt heeft hü on-
omstooteiyke bewijzen gegeven, dat hü de
vriendschap der liberale heeren niet zoo
heel erg op prüs stelde. Zyn laatste levens
jaren zijn juist gekenmerkt door een daad-
werkelük verzet tegen een onrecht vaardigen
elsch. van de regeering. die hierin duldelyk
liet blijken, welke liberale theorieën zy aan
hing
In zijn stryd met de regeering. die wü in
een volgend artikel zullen verhalen is hy
..ouderwets-klerikaal” geweest Als hU het
nageslacht ooit een onweerlegbaar bewUs
heeft willen geven, fel anti-Iiberaal te zyn
geweest, had hy het moeliyk anders kun
nen doen. Deze merkwaardigste gebeurtenis
in zün laatste levensjaren zullen wy den
volgenden keer bespreken.
p G. J. MEUKNECHT,
O.EBJl.
23.
Deee woorden, vooral dat ,mUn Leonie”.
moesten een verpletterenden Indruk op De
Boer maken, meende Leits en scherp keek
hy hem dan ook aan om er van te genieten.
Max echter gaf zich, als hU al iets dacht,
niet bloot en zei op zUn gewonen ironischen
toon:
Ik hoop het voor u. maar Ik betwyfel
het sterk.
Hoezoo? Ik ga er heen, ziet u, haastte
Leits zich er by te voegen, plotseling onge
rust dat De Boer Iets wist.
Ja, dat kan wel, maar juffrouw Leonie
houdt nu eenmaal niet van klkvorso^en, zes
zün haar te glibberigen nu goeden
avond, en even zün hoed lichtend, vervolgde
Max zün weg. den heer Leits beteuterd ach
terlatend.
Natuurlük begreep hü de laatste woorden
van Max niet, al voelde hü ze als een nieu
we spottemy HU klauwde met zün tien vin
gers in de lucht en mompelde:
Vervloekte kwajongenals ik jou in
mgn klas had. Daar Max, gelukkig voor
kosten, is het verbruik 50 pet. achteruitge
gaan tegen verleden; daarby drukken enorme
belastingen op elk inkomen. Volgens de bere
kening vap Pen lid van den raad van beheer
der Nationale Bank worden in Roemenië de
inkomsten per hoofd op ongeveer 4000 Lei
becyferd en de belasting bedraagt 48 pct. per
hoofd.
De arbeid van den boer is niet rendabel ge
worden; hy kan uit zün bezit nauwelijks het
noodige voor zyn eigen onderhoud opbrengen.
Niemand kan voorspellen, hoe lang deze crisis
nog zal aanhouden Zulk een toestand heeft
niet alleen economische, maar ook beslissen
de sociale beteekenis De onrust der land
bouwers wordt niet alleen bemerkt in den
vorm van verbruiksvermindering, maar ze
gaat ook over op de steden.
De positie van het Kabinet Mironescu is
dus buitengewoon moeliyk, want de opgaven
zyn byna uitsluitend van financleelen aard.
Zoo moet het budget met 5 milliard worden
verminderd en het is nog in het geheel niet
duideiyk, hoe Mironescu het klaar zal spelen
deze afschryvtngen ten uitvoer te brengen.
Het zal onvermljdelUk zyn, ambtenaren op
groote schaal te ontslaan. De salarissen, die
toch al heel laag zün, moeten worden ge
reduceerd. De investies zullen moeten worden
beperkt, wat weer sterk zal terugwerken op
op de situatie van de industrie en de ar
beiders
Dst de nationaal-czaranistische party, die
aan het roer is, zich maar ongaarne met het
odium van al deze onpopulaire dingen wil
belasten, is begrypelyk. Daarom neemt het
verzet tegen de uitvoering van dergelijke
maatregelen steeds toe; de party vreest nJ.
den bodem onder haar voeten te verliezen.
De verbittering van den boer is tot op zulk een
graad gestegen, dat het de leiding der na-
tionaal-czaranistische party, maar ook de
regeering zelf te denken moest geven. De
situatie der boeren is eenvoudig wanhopig;
op het platteland schulden te innen, is reeds
nu hopeloos.
Het is niet te verwonderen, dat onder zulke
omstandigheden de breede massa’s dreigen
zich te radicallseeren. Sowjet-agenten. die
vla Besarabië arbeiden, schynen van de
heerschende stemming gebruik te maken en
ze te voeden; het is dan ook een der groote
zorgen der regeering, hoe ze deze stroomlng
met succes zou kunnen tegengaan. Voort
durend worden er bolsjewistische agenten ge
vangen genomen, maar het blükt, dat de
propaganda in bet land veelal vasten voet
heeft gekregen. De eenige mogeiykheid. om
het communistische gevaar tegen te gaan, is,
het land economische verlichtingen te ver
schaffen. Nu wreekt zich het feit, dat er
jarenlang porty-politlek is uitgeoefend ten
hoste der economie.
De winter, die voor de deur staat, zal voor
Roemenië heel moeilük worden. Alle krach
ten zullen moeten worden Ingespannen, om
de gevaren af te wenden, die het land onge-
twüfeld bedreigen. De Interne situatie van
Roemenië is heel ernstig en de verdere ont
wikkeling onzeker.
Op een bouwwerk te Ujpest (Hon
garije» stortte een muur in. 1 doode, 8 zwaai;
3 licht gewonden.
Onder moeiiyke. om niet te zeggen ernstige,
interne omstandigheden is het Parlement
byeengekomen. Koning Carol heeft persoon
lek een beroep gedaan op de liberale oppo
sitie, wat tengevolge heeft gehad, dat deze
na een éénjarige absentie weer in het Huis
is verschenen. De sessie, welke nu is begon
nen. zal voor het Parlement alles behalve
plezierig zün. De stemming in het land is
slecht; Roemenië is geschokt door een eco
nomische crisis van ongehoorden omvang.
Koning Carol zelf heeft in zün troonrede de
meeste aandacht gevestigd aan den econo-
mlschen toestand. Hij heeft verklaard, dat de
moeiiykheden zün veroorzaakt door de sterke
prijsvermindering der landbouwproducten,
door de verhooging der belastingen en door
de restrictie-maatregelen van de industrie
landen tegenover de agraar-producten en dat
dit alles nog verscherpt wordt door het bo
venmatige stügen van den rentevoet. Daar
de crisis zich in de heele wereld doet gevoelen,
kan afdoende hulp alleen worden gevonden
door een wereldplan of door een groote in
ternationale entente. Maar het is noodzake-
lyk. dat het land onmlddellük zelf naar
middelen uit ziet, om tenminste een gedeelte-
lüke verzachting te bereiken. Zoo zal de re
geering o.a. een voorstel doen voor de op
richting van een bank-lnstltuut. dat bestemd
zal zün, ooi de schuldenregeling der land
bouwers te steunen.
De levensstandaard van breede kringen is
Inderdaad tot op een minimum achteruitge
gaan en ook dit minimum wordt alleen met
de grootste moeite gehandhaafd. Talrijke
ondernemingen moeten hun bedrijf inkrim
pen. wat gelyk staat met een vermeerdering
van het werkloozen-cüfer. Hlerbü moet nog
in aanmerking worden genomen, dat er in
Roemenië geen ondersteuning of verzekering
van werkloozen bestaat. De handel ligt stil.
Ondanks de prijsvermindering in den klein
handel, dikwijls tot aan de grens der eigen
De Keulsche Rosenmontag zal het vol
gende jaar wegens de ongunstige tijdsom
standigheden niet worden gevierd Het des
betreffende besluit is door de feestcommissie
van het carnaval met algemeene stemmen
aangenomen.
Voorts heeft de regeeringspresident te
Keulen gelast, dat de feestvieringen in de
openbare gelegenheden beperkt moeten
worden Feestvieringen zullen slechts gedu
rende 4 weken voor de Vasten toegelaten
zyn.
collega's, gestreeld in zün hoogmoed en zelf
zucht. ZUn vingers in zün zak kromden zich,
als wilden ze grpen en vasthouden wat hun
meester, begeerde.
Hy schuifelde tot voor het hek en bleef
dan staan, probeerend door de gordynen voor
de ramen naar binnen te gluren, als een
dief, die het terrein zyner ojteratie eens op
neemt. HU hoorde plotseling lachen en zoo
onverwachts klonk deze lach, dat hy er van
schrok en het gevoel had als lachte men
daarbinnen hem uit. Daar hy bovendien
schreden achter zich hoorde, liep hy lang
zaam door, teneinde den voetganger te laten
voorbygaan. Plotseling echter hielden de
schreden op, hoorde hü het piepen van een
hekje en even later den gedempten klank
van een bel. Hü keek om en waarachtig,
daar stond een jonge man, een heele lange
en magere, bü Van Erp voor de deur en
werd even later, na een kort goeden avond,
als een oude bekende binnengelaten. Réné
of George was het niet, dus een ander, een
mededinger wellichtmisschien reeds de
erkende verloofde van Leonie. Hü balde de
vuisten in machtelooze woede en vloekte voor
zich uit, als hU er aan dacht, hoe die De
Boer zich zou verheugen, als het eens waar
washet gilsschien al wist en hem daar
om zoo spottend had behandeld. En hij, hü
had gedaan alsof hü zeker was van zün zaak.
Wat een figuur wat een klap voor zün
hoogmoedig en verwaand ,jnün Leonie”.
Langzaam liep hü nog een eindje door,
keerde toen pioteellng om cd stood enkele
Als mannen van kennis en ervaring moes
ten de deelnemers aan de Conferentie teza
men de gestelde problemen onderzoeken en
een middel trachten te vinden om terwille
van den vrede en het geluk der volkeren een
weg te vinden, die tot de oplossing leidt.
De redevoeringen, tydens de conferentie
uitgesproken, zün in hooge mate practlsch ge
weest. Het betrof hier een conferentie tus
schen verantwoordelüke, met de realiteit re
kening houdende mannen, die zich tot taak
stellen de bestudeerlng van de verhoudingen
in Indië en de publieke opinie hier De ver
klaringen van de vorsten hadden een zekeren
omkeer teweeggebracht. Zy hebben er aan-
zienlük toe bügedragen den weg te effenen,
welke leidt naar verwezenlüking van een ver-
eenigd federaal Indië.
Opstaande, om de conferentie in de gele
genheid te stellen zich in afdeelingen te
splitsen, zeide hü. dat het werk van de
commissie vergezeld zal gaan van de beste
wenschen van Zr. Ms. regeering en ook van
het Parlement. Het was, volgens spr te ho
pen, dat als gevolg van het werk der com
missies een uiteindeiyke overeenkomst tot
stand zou komen, waarbü de gedelegeerden
voldaan naar Indië zouden kunnen terugkee-
ren en dat hetzelfde het geval zou zün met
de Britsche gedelegeerden.
---Zoo
werd zün werk door anderen bedorven. Het
was hem onmogeiyk nog iets voor de we
tenschap te doen. Voor haar was hü een
verloren man. Dit heeft hU altüd als een
zwaar kruis gevoeld.
Dolly Herald" weet een en ander
mee te deelen omtrent het rapport der in
December van verleden jaar ingestelde
commissie betreffende de doodstraf. De
commissie zou o m. aanbevelen de doodstraf
voor een proeftijd van vüf jaar af te schaf
fen ten aanzien van gevallen in tüd van
vrede door „burgerlijke" d w z niet-militaire
rechtbanken behandeld. Dit zou by een wet
moeten worden mogelyk gemaakt en inmid
dels zou de minister van binnenlandsche
zaken door het Lagerhuis moeten worden
gemachtigd het prerogatief der gratie uit te
oefenen ten aanzien van doodstraffen.
In het begin van het jaar 1868 stierf de
toenmalige Abt van het 8t. Thomas-Kloos-
ter, waarvan Mendel een medelid was.
Den 30sten Maart ging het convent over
moesje? Het is wel een slechte ndl een
boek voor myn lieve, onvergeteiyke mama,
maar myn gedachten moeten een uitweg
hebben en daar er hier niemand is aan
wie ik zou kunnen, zou willen zeggen wat
er in my omgaat, zal ik tevreden zijn met
het papier en maar denken, dat mijn
moesje naar my luistert. Ik zal eerlijk neer
schryven alles wat ik voel en denk.
Toen men u. moesje. naar uw laatste
rustplaats bracht, huilde de wilde storm
en kletterde de regen in stroomen neer
en nunu lacht alles vol nieuwe blij
heid, nu komen de heerlyke geuren der
ontwaakte natuur door mijn open venster
naar binnen als de adem van een nieuw
leveneen nieuwe geboorteeen
nieuw gelukAlleen gU. mijn moesje,
komt niet weerzyt weg en blüft weg.
Het is reeds lang geleden, dat ik u het
laatst zag het laatst uw lieve stem
hoorde voor het laatst uw reeds gebro
ken blik op mU gevestigd zag en toch
ik mis u nog eiken dag ieder uur, iedere
minuut. Nog telkens is het mU of ik droten,
een angstige, droeve droomen of ik
zal ontwaken met uw lief gelaat over mU
heengebogen. Maar neen het is werke-
lUkheldtk heb mün moesje niet meer.
Uw laatste vermaning: sterk te zijn en
steeds op God te vertrouwen, klinkt my
nog steeds in de ooren en ik wB mijn beat
doen ze na te komen
Te Dusseldorf is een nat.-eoctelM
tüdens een woordenwisseling door comme-
nlsten neergeschoten De politie arresteerde
5 personen.
BU GAL- EN LEVERZIEKTEN, galsteenen
en geelzucht regelt het natuurlük
„FRANZ-JOSEF"'-bltterwater de spijsver
tering op absoluut volkomen wyze.
Vergadering van den Vit rand
Op 14 November jJ. vergaderde even
eens te Utrecht de Vakraad van den Ned.
R. K. Middenstandsbond, onder leiding van
den waarnemenden voorzitter, den heer G.
J Nootendoom de Bruyn, uit Roosendaal.
Overeenkomstig een desbetreffend ver
zoek van den Raad van Overleg, bestaands
uit de vier katholieke sociale organisaties,
werd besloten aan de vakbonden te aidvlaee-
ren 'om bü staking en uitsluiting, de ziekte
verzekering voor het personeel te doen
doorloopen, althans gedurende eenlgm
tüd
Mededeeilng werd gedaan van de pogingen
der drie Middenstandbonden om in de di
verse bestekken opgenomen te krijgen een
bepaling, waardoor de ooder-aannemma
ten aanzien van bet hun toekomende utt
hoofde van gedane werkzaamheden, meer
zekerheid van betaling zouden verkrUgen.
Tot voorzitter van den Vakraad w»eM\~7?
gekozen de heer C. J. Nootenboom de’
Bruyn te Roosendaal, tot leden van bet
vakbestuur. de heeren J. H. van Langen.
Delft en K. G. Meijer, Den Haag.
Als plaatsvervangend Ud van den Hoo-
gen Raad van Arbeid, werd aangewezen de
heer C. J. Nootenboom de Bruyn.
De beer J. H. van Langen, lijdelijk be
stuurslid van den R. K. Alg. Middenstand»-
bedryfsraad, werd definitief aangewezen.
Tot lid van den Raad van Overleg der
sociale organisaties, werd aangewezen de
heer C. J Nootenboom de Bruyn.
Ten aanzien van de leveringen door
kloosters, gestichten enz. aan particulieren
werd besloten aan de daarvoor in aan
merking komende vakbonden te verzoeken
een onderzoek in te stellen naar den om
vang van deze levering, teneinde aan de
hand daarvan te kunnen nagaan of het
gewenscht is, stappen te doen om dit tegen
te gaan.
Als een groote onbillijkheid werd het ge
voeld. dat hotels, cafés en restaurants nog
steeds voor de volle huurwaarde in de
personeele belasting worden aangeslagen.
Besloten werd daarom aan het hoofdbe
stuur van den Ned. R. K. Middenstands
bond te verzoeken, er op aan te dringen,
dat deze onbillijkheid zoo spoedig tnogdljk
wordt weggenomen.
Ten slotte werd besproken de bestrijding
van de personeels-coöperaUes. Mededeeüng
werd gedaan, dat door de drie Middenirt«rwW-
bonden een algemeene actie hiertegen aal
worden gevoerd, speciaal voor wat betreft
het feit, dat banken e. d. financieren en
anderen steun verleunen coöperatim
van hun personeel.
De algemeene discussies ter Ronde Tafel-
ctnferentie zyn heden besloten met een
rede van den voorzitter, den Eersten Mi
nister Ramsay MacDonald.
Het eenvoudige feit alleen reeds dat deze
conferentie gehouden werd was reeds een
erkenning van den toestand, die Dch zeker
gewyzigd heeft. Sedert 1917 heeft de regee
ring verschillende wijzigingen aanvaard en
deze oonferenUe zal moeten bewezen, dat
deze veranderingen ook werkelük uitgevoerd
worden. De schitterende redevoeringen der
vorsten en der vertegenwoordigers, hadden
biyk grieven van wat er in de verschillende
groepen en in -ie geheele gemeenschap van
Indië leeft. De verklaring der vorsten heeft
den toestand gerewolutlonneerd ZIJ hebben
er toe bügedragen den weg te openen naar
een werkelük Vereenigd Federatief Indië.
MacDonald sprak als zün meening uit,
dat Indië den federatie ven vorm noodig
heeft, waardoor de staat in zyn geheel ge
ëerbiedigd wordt, terwyi ook de verschil
lende groepen hun vryheid behouden.
De vraag was nu om practische antwoor
den te vinden voor de wetgevende regeling
zooals deze in het parlement moet geschie
den, overeenkomstig den aard der verschil
lende eenheden, die in het Federatieve
Schema, moeten worden samengevat en de
regeling van de structuur dezer federatie
de verhouding tusschen de provincies en de
staten, de garantie van den wil tot samen
werking der minderheden en de speciale be
langen der onderdanen, alsmede de werk
wijze en de verdeeling der verantwoordelijk
heid.
De constitutie moet aan twee fundamen
tele elschen tegemoet komen, zij moet
functionneeren, en zü moet zich geleidelijk
ontwikkelen.
Dit was trouwens ook de geschiedenis van
alle constituties in de Dominions. Alvorens
de conferentie zich in de verschillende com
missies splitste, wenschte MacDonald haar
niet alleen namens de regeering. maar ook
namens het Britsche Parlement het beste.
ZUn voorganger Cyrillus Napp. was niet
alleen in de stad, maar ook in het heele
land, een persoon geweest van groote maat-
schappelyke beteekenis. Deze vereerende,
maar toch ook bezwaariyke nalatenschap
kwam nu op Mendels schouders neer, met
zwaren drukkenden last.
Door zün geyvdne boerenafkomst voelde
hü zich in het begin niet erg thuis in zyn
nieuwe waardigheid. Temidden van al die
drukke praal zal hü wel dlkwüls met heim
wee teruggedacht hebben, aan die heerlij
ke stille uren In den kloostertuin tusschen
zün bloemen en bijen; aan die aangename
lessen voor een klas met frissche blüe, Jon
genskoppen. die met gespannen aandacht
zaten te luisteren naar zün enthousiaste
natuur-historlsche lessen. Maar die tyd was
nu voorbü! Nu was hü een officieel per
soon, die dan weer hier, dan weer daar
tegenwoordig moest zün bü plechtigheden
en feesten, die hem koud lieten Aanhou
dend moest hü vervelende en tüdroovende
visites maken en afwachten. Hü werd over
laden met eere-ambten, zooals dat gaat by
officieele personen. Van talryke vereenigin-
gen moest hy ambtshalve het voorzitter
schap aanvaarden.
De InspecUe-relzen naar de uitgestrekte
kloostergoederen namen ’n grooten brok tüd
in beslag. HU was zoo overladen met bezig
heden, dat hem slechts zelden en dan maar
heel kort gelegenheid gelaten werd, een
vluchtig bezoek te brengen aan zün bloe
men en bijen. ZUn opmetlngen moest hy
veelal aan zyn ouden knecht overlaten. Het
was hem onmogelUk zyn proef met havlks-
kruid voort te zetten. Zoo gebeurde het, dat
Nagel! hem een nieuw partütje havlks-
kruld had toegezonden, toen hü juist op het
punt stond een lange inspectie-rels te gaan
maken. Aan de tuiïilleden gaf hü opdracht
de planten voorzichtig te behandelen en
soort bü soort in potten te planten. Toen
hü na langen tijd terug kwam, moest
tot zün groote spijt constateeren, dat
helft der potplanten gestorven was.
De tuinman had ze in overbezorgde liefde
waarschyniyk te veel water gegeven.
De Belgische regeering heeft heden offi
cieel bevestigd haar order voor een aantal
een-persoons-gevechts-vllegtuigen van het
model Fairey-Flre-Fly, bestemd voor de
Belgische Militaire Luchtmacht
Het ia de grootste order, ooit door een
buitenlandsche regeering in Engeland op
dit gebied geplaatst.
De.. Fairey-Flre-Fly-gevechtsvliegtuigen
Zün uitgerust met 500 P.K Rolls Royce-
motoren en behooren tot de snelste militaire
vliegtuigen ter wereld en bereiken met volle
dienstbelastlng een maximum-snelheid van
meer dan 320 K.M. per uur.
langrijke verklaring.
Men heeft hier, zoo zeide hij. practlsch
elke school en richting van Indisch den
ken gehoerd en wanneer wü alle verschil
len laten wegvallen, is daar een belangrük
ding, dat al deze redevoeringen gemeen
hebben; zy vroegen allen een volledige
mate van zelfbestuur. Wü vragen u ons te
beloven het kader Wanneer het schllderü
dat wy erin schilderen een of andere be
langrijke minderheid, of de vorsten of een
klein deel van de minderheid niet bevalt,
kunnen wy het overdoen en wy zullen het
net zoo lang probeeren, tot wü iets bereikt
hebben, dat algemeen bevredigend kan
worden geacht. Ik voor mU. zou er zeer veel
krügt. die niet
leden, doch ock
handel in Indië bevredigt,
belangen veilig weet. Het
moeilük zyn een schema te
een federatie ven staatsvorm.
de vorsten, de Hindoes, de Mo
en de kleinere minderheden
om geven, dat het een vorm
alleen alle Indische mindert»
den Britschen
opdat zij de
moet zeker
vinden van
waardoor
hanunedanen
bevredigd kunnen worden.
waarvan hy zich van alles had voorgesteld,
behalve dit. waarvoor hü zün beste pak had
aangetrokken, vervolde hem met een woe
dende ergernis en weer kwam de gedachte
aan Max de Boer, die dit geweten had
Leits was er nu van overtuigd bü hem
op. Hü was echter verstandig genoeg het
verzoek in te willigen en hü deed het. met
een offer aan zün gierigheid, byna gratis,
teneinde Van Erp aan zich te verplichten,
en bovendien met hem in relatie te blüven.
Zoo was de eerste stap des heeren Leits
op den weg naar zün begeerde doel.
V
De eerste bladzüden uit het dagboek
Ada van Zuylen
28 April 19 Lang, zeer lang heb ik
geaarzeld een dagboek aan te leggen. Ik
heb het altüd beschouwd als iets nutteloos,
overdrevens iets, dat goed was voor
jonge meisjes, die met haar tüd geen raad
weten en daarom haar toevlucht nemen tot
een dagboek om er haar beuzelarijen in
neer te schrijven. En nunu zit ik zelf
voor zoon boekga aelf mün gedachten
en gevoelens toevertrouwen aan het doode
papier. Waarom? Omdat ik mün levend
..dagboek” verloren heb, omdat myn lieve
moesje er niet meer is, mUn moesje, die,,
zonder dat ik het wist, zoon heerlyk-ge-
duldig dagboek wasmaar ook tevens
steeds mUn bekentenissen wist te leiden
langs de wegen van waarheid en rechtvear-
dlgbeM. Zal ik het nu kunnen, zonder u.
De conservatieven hebben opnieuw
motie van wantrouwen tegen de regeering
Ingediend Zy verwyten de regeering. dat
deze op de rijksconferentie geen voorstellen
heeft gedaan voor de uitbreiding van den
handel tusschen de verschillende deelen
van het rijk en ook geweigerd heeft, de
voorstellen van de dominions in overwe
ging te nemen.
Aan Mac Donald wordt gevraagd, ten
spoedigste gelegenheid tot behandeling van
de motie door het Lagerhuis te geven.
In parlementaire kringen neemt men aan.
dat het debat over de motie de volgende
week zal plaats hebben.
Naar verluidt zyn de conservatieven voor
nemens nog enkele moties van wantrouwen
in te dienen wegens de opheffing van ver
schillende beschermende rechten en de op
heffing van de wet tot bescherming van de
kleurstof Indus trie.
Dezer dagen vergaderde te Utrecht bat
hoofdbestuur van den Nederlandschen
R. K. Middenstandsbond, onder leiding van
den voorzitter, den heer C. J. G. Struyrtawk
van Den Haag.
Behandeld werden o. m. de
punten:
Verslag werd uitgebracht van de op 38
en 19 September j.l. te Essen gehouden
conferentie met vertegenwoordigers van de
Katholieke Middenstandsorganisaties in
België. Duitschland en Nederland.
Door de vertegenwoordigers van eten
Ned. R. K Middenstandsbond in de be-
dryfsvereeniging „De MiddenstandsondW-
i linge”. werd mededeeüng gedaan over d»
resultaten van deze instelling
In beginsel werd besloten een volgend
jaar. bü gelegenheid van de herdenking
van de encycliek ..Rerum Novarum” voor de
leden van den N. R. K. M. een Rome-teÉ»
te organiseeren.
Nog werd besloten op het, het volgend
jaar te houden congres de navolgende co-
werpen te doen behandelen: de kleine zelf
standigen. publiekrechtelUke regeling van
de „interne" bedryfsorganlsatie (regeling
van de verhoudingen andere dan ar
beidsverhoudingen in het bedrijf). De
beteekenis van de moderne bedrijfsleer voor
middenstandsondernemlngen.
Daar het klooster in die dagen over rijke
bronnen van inkomsten beschikte kon Men
del als Abt ruime giften doen De arman
ontvingen ruimschoots hun deel; niemand
ging ongetroost van Mendel weg Typisch voor
zün vrijgevigheid is zün steun aan vereeni-
gingqn voor kunst. Door en door exacticus
had hüzelf weinig gevoel voor schoonheid,
uitgezonderd, die der natuur. Zün biblio
theek bevatte dan ook zoo goed als geen dicht
werken of kunst-boeken. Toch steunde hü.
als een Maecenas alle beoefenaars der
schoone kunsten, naar vermogen. Hü ging
immers van het standpunt uit. dat alles,
wat goed is geholpen moest worden. Eigen
aardig is. dat hü onder alle medebroeders ’t
meest bevriend was met Pater Krlskowsky.
den musicus, ofschoon hü slechts oor had
voor de harmonie der natuur en het gezang
der vogels.
Van de studiebeurzen van het klooster
mochten talrijke arme studenten studeeren
Als Abt was hy in staat een eereschuld te
genover zyn zuster Theresia, te vervullen,
die toen hy in geweldigen geldnood zat en
er gevaar dreigde dat hü zyn priesterstudie
zou moeten opgeven, edelmoedig haar erf
deel aan hem had afgestaan.
Dit biyk van oprechte zusterliefde heeft
Mende! nooit vergeten. Haar drie zoons. Jo
hann, Alois en Ferdinand liet by deelen in
de studiebeurzen van het klooster, zyn ne
ven. vooral Alois en Ferdinand toonden we-
derkeerig hun dankbaarheid, door hem al-
