ONS BLAD
r
L. Frankenberg - Alkmaar
I/J
DE KRISIS IN DEN TUINBOUW
Voornaamste cKieuws
aamgire moet op straffe van verlies van rechten, geschieden uiterlijk driemaal vier en twintig uren na het ongeval
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
WOENSDAG 26 NOVEMBER 1930
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 278
f 40
Hoog water
De Koningin-Moeder
De taal der Helde
Het Staphorster Boertje
Ministerieele mutaties
De export stopgezet
„De Nieuwe Boerhaavé”
De Belgische
Regeeringsverklaring
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
Noodlanding Fokker-jachtvliegtuig
D 29
JOH. LAUWERS
Uitgeputte graanvoorraden
in Rusland
De verwikkelingen
in Spanje
Een militair complot
in Peru
VULPENHOUDERS
De koersverliezen aan de
I Amsterdamsche Beurs -
Tweeërlei middelen
tot
De Arbridsbegrooting goedgekeurd.
Dc hoogste tijd, dat
Het hooge water.
Mgr. H. J. M. Taskin
Vijf en twintig ja ren Praeses
Het aftreden van den Duitechen rjjkumi
ruim 2 c M. per uur
de
nog
1930
H
Tonnet
tervol ontslag aan generaal
Invoerrecht op vleesch
h
Beaoek aan het graf ran Koning Willem III
Een voiksbetooging
Raden van Beroep
Een versoek aan colleges van Ged. Staten
Nederlandsche Kolonie in Argentinië?
van het
Een ondersoek ter plaatse
Arbeid voor onvolwaardigen
Blinden in het bedrijfsleven
JAC. GROEN Az.
veering.
Afgeschaft
Bijeenkomst der R. K. Indischgasten
Een vertrouwensvotnm in den Senaat
f «10 boete
Geen persoonlijke ongevallen
Geen commissie-onderzoek meer
•K> A-J- l -
De Belgische Senaat beeft zijn vertramnM
in de regeering uitgesproken.
Geen spoorvrachtverlaging voor
tuinbouwproducten
Zakelijke bedrijfsbelasting te
Amsterdam
Ned. Bond van Vrijwillige
Burgerwachten
Reeds eenige duizenden millioen
guldens
i
i
i
j
i
i
ALKMAAR
Na. 433
Naar aanleiding van de legeeringsverkla-
rlng sprak de Belgische Senaat met 79 te
gen 50 stemmen en één blanco zijn vertrou
wen in de regeering uit.
180
113
101
307
De Tweede Kamer over de kasvooradwd-
ten aan den Kon, HoB. I.loyd.
n
>r
n
3
3
Het politieke testament van Majoor
Franco.
Majoor Franco, die uit de gevangenis is
ontvlucht, beeft in riln oei een brief aan
den Mlnister-President*achtergelaten, waar
in hy mededeelt, dat hij naar het buiten
land gevlucht is tan zijn verdere leven te
wqjtten aan de vrijheid ven Spanje.
Naar vernomen wordt, zijn m het Spaan-
sche Kabinet de volgende wijzigingen aan
gebracht. De Minister van Verkeer Mates
wordt inplaats van Generaal Marzo Minis
ter van Btnnenlandsche Zaken, terwijl de
Minister van Justitie EBtrada Minister van
Verkeer zal worden Tot Minister van Jus
titie is de Staatssecretaris van het Ministe
rie van Btnnenlandsche Zaken Montes Jo-
veller benoemd. Deze veranderingen worden
in verband gebracht met de jongste binnen-
landsche verwikkelingen.
Het
gevers
President Hoover voor een sterke beper
king van de immigratie.
Een reactionnair militair complot in Fuu
ontdekt.
1929
X
P3. Na mij gelezen, verscheur mijl
375
435
260
106
75
545
142
322
136
82
Barometerstand 9 uur v.m.: 750. stilet wnri
□or
n»
□or
□S-
dit
□or
□r-
len
f,
er
a-
292
215
207
66
74
388
113
264
tar
st,
iPt
an
eft
li
ar
en
ok
3kn
te
?-
et
Js
’t
•n
n
d
le
9
t.
e
!t
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
steunverleeninA De staatshulp
de regeering ingrijpt Samenvatting
bij een breuk van
of arm
nister Brcdt.
Wjj voeren uitsluitend prima standaardmerken als: MONT-BLANC,
CONCKLIN, SWAN, WATERMAN, ELFA, enz.
en
houden
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar Xe—
Vonr buiten Alkmaar j 2*5
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
Men verzoekt ons te willen mededeelen, dat
de eerstvolgende bijeenkomst van R. K. In
dischgasten. Oud-Indischgasten en hen, die
zich binnenkort in Indiè denken te vestigen,
zal plaats hebben op Vrijdag 38 November as.
in Huize Voorhout” aan het Lange Voor
hout No. 19 te Den Haag, des avonds om
8 uur. Zij, die deze bijeenkomst wenschen
bjj te wonen, kunnen zich in verbinding stel
len met het „Katholiek Indisch Bureau” de
Carpentierstraat 153 te Den Haag, Telefoon
No. 70567.
Voor de Onderwijs-comnussie. en voor al.
len, die betwijfelen of ons kostbaar onder,
wijs wel zijn geld opbrengt, moet het, merkt
’t blad op, troostrijk zijn te weten dat, zoo
het schoone Nederlandsch niet zonder smet,
ten door de jongelingschap wordt onthou-
den, deze blijde jeugd nochtans hare be
doelingen er zeer duidelijk in weet uifr-te
er
drukken....
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 352 uur.
De kantonrechter te Den Helder heeft.
Dinsdag het z.g. Staphorster boertje wegens
het onbevoegd uitoefenen der geneeskunde
veroordeeld tot f 400 boete, subs. I maand
hechtenis. De eisch van het O. M. was f 600
subs. 1 maand.
Het bleek, dat hij een patiënte behandeld
had, tengevolge waarvan zij vjjf maanden in
het ziekenhuis moest doorbrengen. Een twee
de zaak moest, door het niet aanwezig zijn
van een getuige, wonden uitgesteld.
De commissie, benoemd op de vergadering
van de leden van „De Nieuwe Boerhaave” op
12 Nov., om de inwendige verhoudingen,
die in „De Nieuwe Boerhaave hebben be
staan en in het bijzonder het beheer van den
directeur na te gaan, heeft zich, nadat „De
Nieuwe Boerhaave” was verklaard in staat
van faillissement, in verbinding gesteld met
curatoren, om na te gaan of ze ook onder
de veranderde omstandigheden haar op
dracht nog zou kunnen vervullen.
De curatoren waren van meening, dat de
aan de commissie door de vergadering opge-
**gen tMk toao« op curatoren rusu
bij verlies van *n
anderen vinprr
Instructief in dezen tjjd van onderzoek
naar resultaten van ons onderwijs en van
herordening daarvan is wellicht het volgen
de authentieke briefje, volgens de „Loc."
door een jongedame te Semarang ontvan
gen, wier naam mét dien van den gelukkigen
auteur hier uiteraard verzwegen blijft:
Berichten uit Litna maken melding van de
ontdekking van een reactionnalr militair
complot in Peru, in verband waarme-Ie ver
scheidene jiersonen werden gearresteerd.
Bjj een voiksbetooging ten gunste van de
Per-jvla^nsche regeering deden groepen ex
tremistische arbeiders een aanval op de be-
toogeis. AchUlen personen werden gewond.
Het blad „Prensa de Lima” nezft opgehou
den vc versenijnen.
Het Fokker-jachtvliegtuig D 39 heeft
gistermiddag bij het Zwanewater te CallanU-
oog wegens motordefect een noodlanding
moeten maken.
Het vliegjuig werd bestuurd door sergeant
vliegtuigmaker Kemper. Deze trachtte nog
het strand te bereiken, doch het mislukte.
Hij kwam met het vliegtuig in den dras-
sigen grond tegen een heuveltje terecht
Het toestel kwam hierdoor met den neus in
den grond te staan, l
De piloot bleef ongedeerd. Het vliegtuig
werd licht beschadigd en zal gedemonteerd
moeten worden, waarna het overgebracht
i m-H.,-/»-Lui feW- vltoobamn T> V/WW*
De UseL
Het Uselwater voor Deventer is. zij het
niet in die mate, als eerst gevreesd wer$L
toch voortdurend stijgende en het is zeker,
dat een overstroomlng van de Welle en den
Bokkingshang. alsmede waarschijnlijk van
de geheele Worp, zal plaats vinden. Welis
waar is boven het water langzaam vallende,
maar de eerste paar dagen dient daar ter
stede toch nog op was gerekend te worden.
Westervoort meldde gistermiddag nog een
stijging van 44 c.M Men houdt er dan ook
rekening mede, dat de schipbrug zal moeten
worden weggenomen.
Wanneer het water de werken voor den
nieuwen dijk ter bescherming van Hoven en
steenenkamer bereikt, staat te vreezen, dat
de aardmassa van dezen tn aanleg zijnden
dam, welke natuurlijk nog niet beklonken
is. zal worden weggeschoven, hetgeen voor
den aannemer groote schade zou beteeke-
nen en zeer vee! oponthoud in de voltooiing
van den dijk zou teweegbrengen. Reeds heeft
men maatregelen ter bescherming getroffen*
het dijkllchaam langs den Terwoldschen
weg wordt met een zware kleibezettlng ver
stevigd en dat dit niet overbodig zal blij
ken, bewees gistermiddag het feit, dat een
deel van de Worp reeds begon onder te loo-
pen.
De toestand aan de rivierovergangen.
Omtrent den toestand aan de nvierover-
gangen kan het volgende worden gemeld:
Renkum: Overtocht gestremd
Lexkesveer (Wagenlngenf Geregelde over
tocht mogelijk.
Ritenen: Overtocht gestremd.
Malburgen; Overtocht gestremd.
Opheusden: Overtocht gestremd.
Nijmegen: Het veer werd 100 Meter naar
beneden verlegd. Overtocht is geregeld mo-
geljjk, doch niet voor zware vrachtwagens.
Tiel: Overtocht alle mogelijk voor rijwie
len en voetgangers.
Zallbommel: Overtocht ieder half uur van
beide zijden
Het verkeer over den Rijksweg Roermond
Maastricht is gestremd.
Automobilisten kunnen rijden van Roer
mond over Sittard, Heerlen, Ubachsberg,
Gulpen en verder langs den grooten weg
naai- Maastricht.
De Koningin-Moeder. vergezeld van haar
hofdame freule Van Ittersum, heeft gister
ochtend een bezoek gebracht aan het graf
van haar echtgenoot, koning Willem Hl. in
de Nieuwe Kerk te Delft. Zij heeft daarop
een bouquet gelegd van immortellen.
I
De Sov jetregeering heeft den gTaaandt»
voer voorloopig stopgezet; de voorraden Bon
den uitgeput zijn.
Roermond en omgeving.
In Roermond werd gisteren, gelijk gemeld,
nog 9 c.M. was verwacht. Al zal de dijk
doorbraak in Maasbracht daar wel eenige
centimeters aan toevoegen, toch is ook hier
val spoedig te verwachten, zoo deze van
nacht niet reeds ingetreden is.
In de sta<f zelf had gisterenmiddag het
water de eerste hulzen op de Vischmarkt
bereikt.
Het dorp Ohé en Laak is volkomen van
de buitenwereld afgesloten.
Te Buggenum staat de dorpsstraat blank.
De laaggelegen woningen tracht men door
het opwerpen van dammen tegen het nog
steeds stijgende water te beveiligen De
jongensschool is door het water geïsoleerd
en voor onbepaalden tijd gesloten.
Te Wessem is de veerpont buiten dienst
gesteld evenals te Neer en Kesael.
Het verkeer met Thorn is afgesneden. De
landerijen tusschen Thom en Wessem staan
blank.
Uit Boekarest komen berichten, dat vole
schippers, die uit de Sovjet-Russische haven*
naar contanza zijn teruggekeerd, medege
deeld hebben, dat zij in de Russische havena
graan hadden willen laden, maar zich ge
dwongen hadden gezien leeg uit te loopen,
omdat de graanvoorraden uitgeput waren.
De schippers koopen thans in ConstanzA
Roemeensch koren, wat een hausse aan de
Roemeensche graanmarkt tengevolge heeft
gehad.
Dat de Russische graanvoorraden inder
daad zijn uitgeput, kan men ook af leiden vit
een verklaring van de Sovjet-Russiscbe han-
deLsvertegenwoordiging te Berlijn, wdaoM
welke Rusland den export van g^—rv* vqcb»
loopig heeft stopgezet en er geen Mriadtef
meer wxvbgQdeu 1*.
De Minister van Financiën brengt ter ken
nis van belanghebbenden, dat de commissie
van deskundigen voor de samenstelling van
de prijscourant ter berekening van het In
voerrecht op versch of gekoeld vleesch in
hare vergadering van 24 dezer bedoelde prijs
courant heeft vastgesteld als volgt: rund
en kalfsvleesch. versch of gekoeld. 100 K G.
f 95, paardenvleesch, versch of gekoeld, 100
K.G. ƒ150
Gedurende December zal mitsdien het in
voerrecht voor de hierboven bedoelde vleefcH-
soorten bedragen 10 pct. van de hiervoor ver
melde waarden.
Semarang, 26 Sept. 1930,
Hoog Edel Gestrenge Juffrouw,
Hiermede een soerat (brief! waarop Ik
u hand vraag te huwelijken naar aanlei
ding van de bal dat ik tegen u gedanst
heb moet ik zeggen, dat ik liefde voor u
heb beetgepakt. Maar jammer betoel (erg)
ik durft niet spreken, anders zal ik mijn
hart open bloot voor UEdelgestr. neerleg
gen. Mijn hart wil wel sl <ja). mijn mond
wil ni. U moet niet denken dat ik deh
draak spot, mijn hart meen heusch met
U. Mijn mont mej. u mont precies al*
eentjes van blik m^p magneet aangetrok
ken. Ik zeg maar zoo, er is veel soorten
van pisang goreng (gebakken pisang)
maar u ben de ware pisang. Als u mij wil
aannemen, schrijf mij dan het Is goed, ik
dan nieuwe pak aanmeten, mjjn tracto-
men 30 pop met zonder schuld.
Tevens ben ik vrij >n den sterken drank,
alleen één bitter in de week en 2 met
tractement. Als ik denk aan u. mijn oogen
gaan reks en links, mijn hart vlieg naar
myn keel. Ik kan niet alles zeggen, zoo
iets gaat mjjn verstand naar boven. Ik
smeek u zeg ja. ik zeg ook ja en u vader
zeg ook ja.
Ik flaneer voorbij u huis en toen
knipoogde met mij. Ik gebruik een roos
op mijn buik ook nieuwe hoed, schoenen
met lange punten, broek als Engclschman.
Laats u vertel mij, dat u naar ander*
plaats gaat wonen, nu avijn. als u istor
niet meer, niet getreur, wij gaan met
handschoenen trouwen. Nu geachte Juffr,
mijn woorden is op, ik wacht gunstig ant
woord. na beleefd groetend respect blijf
ik altijd.
1 H
Is
In Februari as. zal Mgr. H. J. M Taskin
zijn zilveren Jubileum vieren als praeses van
het Groot-Semlnarie te Warmond, welk feit
op
waartoe thans reeds voorbereidingen worden j
--Volgens ’t Haagsch Persbureau i
gaat het gerucht, dat Mgr. Taskin na zijn
jubileum aan het einde van het studiejaar,
als praeses zal aftreden Van bevoegde zijd’
verneemt de „Tijd" echter, dat dit gerucht
allen grond van waarheid mist
Generaal-majoor b. d J. C. C. Tonnet
heeft om gezondheidsredenen ontslag aan
gevraagd als propagandist van den Ned.
Bond van Vrijw. Burgerwachten, hetwelk
hem bereids op dc meest eervolle wijze is
verleend.
Te Volendam
Tengevolge van den storm moest een
sleepboot die een woonark en een dekschuit
met rails achter zich had, de haven te Vo
lendam in vluchten.
Juist toen «Je sleep in de haven was zonk
de woonark. Van de dekschuit zijn vele rails
verloren in zee.
De regeering heeft aan de commissie-Lo-
vlnk meegedeeld, dat, mede met het oog op
de Ainancieele uitkonusten van het spoorweg
bedrijf, geen maatregelen tot verlaging van
(fe spoorwegtarieven voor tuinbouwproducten
ur owxweging kssen wden
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1S
regels 1.25: etke regel meer «AS
RECLAME per regel «.75 voar
de eerste pagina: voor de overige
pagina's f «.M.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD’
bij vooruitbetaling per plaatsing
0.60 per advertentie van 5 regels:
iedere regel meer f 0.12
Een hoogverraadproces te Moskou tegen
de industriepartij begonnen.
De directeur der Emigratie-Centrale Hol
land te 's-Gravenhage is dezer dagen naar
Argentinië vertrokken ter bestudeering van
een plan tot stichting van een Nederland
sche kolonie in Argentinië.
Het ligt in de bedoeling Nederlandsche
boerengezinnen met enkele kinderen, die den
leeftijd hebben om mede te werken, te
plaatsen in bedrijven van ca. 30 H.A. grootte,
waar verbouwd moeten worden fruit, aard,
appelen en groenten, terwijl daarnevens
melkvee, kippen, enz. zullen worden gehou
den. De bedrijven zullen tevoren volledig
worden geïnstalleerd.
Op de koloni zal een model-boerderij wor
den gesticht, waarvan Nederlandsche land,
bouwkundigen als chef en sous-chef zullen
optreden.
De kolonisten zullen hun bedrijf na kor-
teren of langeren tjjd In eigendom verwerven.
ZO behoeven echter geen kapitaal mede te
brengen, aangezien zij de geheel geïnstal
leerde boerderij op afbetaling krijgen.
Indien over het plan een gunstig rapjxirt
wordt uitgebracht, kunnen voorloopig tien
families geplaatst worden.
e -
Dahns
bij de
21 Nov. hoogste
koers '29
170
740
473
383
208
311
183
215
Verbond van Nederlandsche Werk-
met de drie vakcentrales N.V.V.,
R.K.W.V. en C.N.V., waartusschen met ge
noemd Werkgeversverbond een permanente
samenwerking bestaat, beeft rich gewend tot
alle Colleges der Gedeputeerde Staten om
voor de benoeming van loden van de Raden
van Beroep voordrachten te kunnen indie
nen en daarmee -wel rekening te willen.
De Gemeenteraad van Amsterdam heeft
gisteravond met 3330 stemmen een voorstel-
Romme aangenomen tot afschaffing van de
zakelijke bedrijfsbelasting.
Kanaaldijk bij Maasbracht do»r-
gebroken.
De afsluitdijk tusschen het Julianakanaal
en de sluis te Maasbracht is gisterenmiddag
te ctrca 4 uur doorgebroken.
De kanaaldijk is over 300 a 400 M inge
vallen. zoodat het water uit het kanaaJ-
pand Roosteren—Maasbracht thani in de
Maas stroomt
Het verschil in niveau tusschen het ka
naal en de Maas bedroeg 1% M.
^'^XLuV^rAkerd0 f 3000.’ ,x’*“too" ’eheele «U*«*lkthad tot «erken door f 750- ongevri met f nrn bij verlies v»n een b.nd. f 125 - ',n f 50.-
u.tkcennsen WWW. verlies vsn beide «men. beide boenen of beide ooxeu 1 doodelijken afloop een voet of een oog 1 du>m of wosv.nger been
Gisteren is Andree's dagboek te Stock
holm verschenen.
Minéterteele mutatie in Spanje.
Kon. Petroleum 462
Philips 955
Margarine Unie 680
Aku 449
Accoustiëk 282
H. V. A. 699
A dam Rubber 296
Deli 479
Ned. Scheepvaart
Unie 237
Boeton 389
Bij de hoogste koersen in 1929 was de totale
waarde van dit bezit 49.280. op 21 Novem
ber jJ. was de beurswaarde 18.370. zijnde
een daling var) 39.910 of ruim 63 pCt.
Terwjjl de tendens voor cultures zich
eenigszlns verbeterd heeft, hebben de groote
Industrieele fondsen Philips en Margarine
Unie en Koninklijke Petroleum thans een
laagste record te boeken Wanneer we nagaan
dat het kapitaal van de Koninklijke Petro
leum bjjna 500 millioen bedraagt, waarvan
ongetwijfeld een zeer belangrijk aandeel zich
in Nederlandsch bezit bevindt, dan zien we.
dat alleen de daling in dit fonds reeds een
waardevermindering van pl.m 845 millioen
gulden beteekent.
Philips had een uitstaand aandeelenkapl-
taai medio 1929 van 49.2 millioen; nemen
we als hoogste koers 800 pCt. <955 pCt na
aftrek waarde claim emissie October 1929),
dan is op dit kapitaal rond 288 millioen
verloren; de October 1929 uitgegeven aandee-
len werden a 250 pCt. geëmitteerd, waarop
dus een waardevermindering van rond f 5
millioen heeft plaats gehad.
Wanneer we nu de waardedaling van de
21.1 millioen preferente aandeelen buiten
beschouwing laten, dan blijkt dit fonds alleen
reeds 393 millioen in waarde gedaald te
De 40 millioen aandeelen H. V A. hebben
een waardevermindering van 125 millioen te
boeken.
Deze drie fondsen hebben dus, vergeleken
bjj de hoogste noteering in 1929, meer dan
1 260.000.000 ingeboet Men zal dan ook
ongetwijfeld moeten rekenen, dat alleen de
waardedaling van de effecten in ons land in
deze crisis eenige duizenden milloen guldens
bedraagt.
BUREAU: HOF
Telefoon: Administratie
Redactie Nu. *33
In een onder leiding van prof. mr. P. J. M
Aalberse gehouden vergadering van het
hoofdbestuur der Ned. Vereeniging tot
Bevordering van den Arbeid voor Onvol-
waardige Arbeidskrachten is in beginsel be
sloten medewerking te verleenen aan het
algemeen gebleken streven in de blinden
wereld om een centraal bureau te stichten,
dat rich tot doel stelt blinden in het beffrufs.
leven te brengen en hun arbeidsopleidlng
dus ook meer te doen aanpassen aan de
arbeidsmogelijkheden, die er voor hen dan
blijken open te staan.
Dat het in de gegeven omstandig
heden uiterst moelljjk is om middelen
aan de hand te doen, waardoor nog
grooter leed voor den tuinbouw zou kun
nen worden voorkomen en moge lijk
eenige verbetering in den toestand zou
intreden, is zelfs voor lederen leek wel
duidelijk.
Maar even duidelijk is het, dat deze
middelen niets zullen baten, indien
tegelijkertijd de omzetting van land- it.
tuinbouw dóór zou gaan. Waar het
groote gevaar hiervoor dreigt van de
zijde van den akkerbouw, is elk middel
om dit laatste bedrijf te steunen, daar
door ook reeds een belang voor den
tuinbouw.
De middelen, die zouden kunnen
strekken tot verbetering van den toe
stand in de tuinderij zelve, zijn tweeër
lei.
Eerstens richtte men zich bij de teelt
niet zoozeer op een groote hoeveelheid,
maar op een goede kwaliteit der pro
ducten. Daar, waar men zich inspant
om, door hooge tarieven en allerlei in-
voerbelenuneringen, ons van de markt
te weren, zal onze eenige kans op iucces
een product van uitstekende hoedanig
heid zijn. De kans om met behulp van
een klein stuk grond een matige produc
tie, doch een van hoog gehalte, trachten
te winnen, lijkt ons, vooral in de huidige
omstandigheden, de beste. Men heeft
meer aan een gerlngen «voorraad van
uitstekende kwaliteit, dftn aan een
massa, waarvoor geen afzet te vinden is.
Tegelijkertijd mag niets onbeproefd
worden gelaten, om nieuw afzetgebied
te vinden, en de kosten en den duur van
het vervoer, ook naar het oude afzet
gebied, dat onze producten zoo hoog be
last, zoo gering mogelijk te doen zijn.
Dat de georganiseerde tuinbouw en
handel zich hiervoor reeds bijzonder in
spannen. is reeds overbekend. Voor het
exposeeren van onze groenten en fruit
ia het buitenland en voor reclame
brengt de eerste reeds groote offers ?n
wft kunnen ervan overtuigd zijn, dat üe
handel zich tot het uiterste Inspant, ais
er maar een schijntje van kans is, dat
er wat te verdienen valt.
Hoe gaarne wij zouden wenschen, dat
de tuinbouw zich uit eigen kracht door
de moeilijkheden zou slaan, deze zijn
zóó groot, dat staatshulp deze uiterste
krachtsinspanning dient bij te staan.
Deze zou z|ch moeten ul^n in den vorm
van tegenpraestatte bij het bemoeilijken
van onzen uitvoer, zooals wij onlangs
uiteen hebben gezet. Wij betwijfelen
zelfs sterk, of een andere hulpverle
ning dan deze effect zal sorteeren, als
men op handelspolitiek gebied de bakens
niet een weinig verzet. Maar daarover
willen wij thans niet spreken.
Men zou den tuinbouw al heel wat
tegemoet treden, indien de belemmerin
gen van het vervoer tot aan de grens
wat verlicht zouden worden. Wanneer
er nog geëxporteerd kan worden, dan
is veelal het hooge spoorwegtarief hier
te lande reeds op zich een beletsel.
Wanneer de Staat zelve, bijv, door mid
del van den Plantenziektenkundigen
Dienst, bij den uitvoer moet te pas
komen, dan geldt hiervoor een tarief,
waarmede de goederen worden belast.
Stel daar eens tegenover de landen, die
uitvoerpremies toekennen.
Het is bekend, hoe weinig scheutig het
Rijk is met het toekennen van subsidies
voor het nemen van proeven e.d. Met
de subsidieering van lagere land- of
tuinbouwscholen, die zooveel kunnen
bijdragen tot een nog grooter intensi-
beperkt de Staat zich angst
vallig tot het simpele aantal van 10 per
jaar. Het aantal van deze inrichtingen
op tuinbouwgebied is zelfs zeer gering.
Maar laten we ophouden, het klach
tenboekje nog verder open te doen.
Hulp van de Staat, die werkelijk van
beteekenis Is, heeft tot heden de tuin
bouw niet ondervonden en toch zal er
hulp van den Staat moeten komen, zoo
wel in den vorm van een verandering
van de handelspolitiek, als steun in den
vorm, als boven geschetst. Vooral oij
de maatregelen tot behoud van het
oude en het winnen van nieuw af
zetgebied schiet de kracht van tuin
bouw en handel alleen, in dezen uiterst
moeilijken tijd, tekort. Wordt deze hulp
niet verleend, dan ziet het er donker
voor onzen tuinbouw uit.
In velerlei toonaarden is deze hulp
reeds van onze regeering geëischt en is
vooral gewezen op de ernstige gevolgen
voor onze volkswelvaart en speciaal voor
de duizenden arbeiders, die in den tuin
bouw werken en allen, die direct van den
gang van zaken in dit bedrijf afhanke
lijk zijn. Wij gelooven intusschen, dat
de Regeering zich den ernst van den
toestand wel bewust is. Zoolang echter
de minste maatregelen tot ingrijpen
achterwege blijven, is het geen wonder,
dat de aanvallen op haar beleid steeds
acherper en veelvuldlger worden. De
hooMnak aan deae passiviteit aön wel
de gelden, die, voor welken maatregel
dan ook, natuurlijk noodlg zijn. Het be
hoeft geen betoog, dat bij voortduring
van de crisis de Rljksmlddelen veel min
der ruim zullen gaan toevloeien en als
daarbij nog belangrijke sommen moeten
worden genoteerd voor steun aan land
en tuinbouw, ja, dan is te begrijpen, dat
het niet gemakkcüjk Is, den minister
van Financiën hiertoe te bewegen.
Laten we hojien. dat de gedachte, vol
gens welke het herstel van onze geschok
te volkswelvaart alleen het financieele
evenwicht zal kunnen doen behouden,
eindelijk zal overheerschen. Het wordt
meer dan tijd. Blijft men afzijdig, om
den tuinbouw te helpen, dan overweg-1
men, of de ruimere Ueun, die dan
noodlg zal zijn voor het onderhoud van|
werkloozen of armlastigen, niet nog
grootere offers van de gemeenschap zal
vragen.
Met maatregelen, op den juisten tijd
genomen, zal men in elk geval kunnen
bereiken, dat het bedrijf op een peil
blijft, zoodanig, dat het zich, als de om
standigheden beter worden, weer kan
ontplooien. Maar nog eens, er mag niet
langer getreuzeld worden, 't is de hoog
ste tijd.
In het kort samengevat achten wü
dus, ter voorkoming van nog grootere
stroppen in het tuinbouwbedrijf en ter
oplossing van de krisis, noodlg en moge
lijk: dat met de uitbreiding van den
tuinbouw niet verder wordt gegaan en
deze eerder wordt ingekrompen en de
tuinders zich bij hun teelt meer richten
naar een zoo mogelijk nog beter kwali
teit der producten en niet zoozeer naar
een zoo groot mogelijke hoeveelheid.
Zeer dringend noodlg moet In dit ver
band geacht worden steun aan den
akkerbouw, vanwaar het groote gevaar
voor uitbreiding van den tuinbouw het
meeste dreigt.
Voor zoover de kosten van vervoer cn
trouwens alles, waarmede in ons eigen
land de uitvoer is belast, op zich reeds
een belemmering zijn, is het noodzakr-
lijk, dat deze kosten, zij het tijdelijk,
tot een minimum worden beperkt.
De tuinders trachten, door middel van
hunne organisatie en de hiervoor in het
leven geroepen instellingen, het bedrijf
nog meer te intensiveeren, omdat wij
slechts door middel van de meest supe
rieure producten onze plaats op de
wereldmarkt kunnen' behouden. En ie
Staat late te dezen opzichte zijn schriel
heid varen.
Tegelijkertijd zal het ook, om bet voor
onze volkswelvaart zoo belangrijke tuin
bouwbedrijf te behouden, noodlg zijn,
dat met het dogmatische vrijhandei-
systeem wordt gebroken en de mogelijk
heid wordt geschapen, van het bui
tenland te eischen, dat men breekt met
het systeem, om door hooge tarieven en
allerlei invoerbelemmeringen de Neder
landsche tuinbouwproducten
wereldverkeer uit te sluiten.
Alle volksklassen moesten begrijpen,
dat ook voor eigen behoud het nemen
van maatregelen tot leniging van den
krisisnood dringend noodlg Is. Zelfs zóo.
dat men er een offer voor zou willen
brengen. Mogelijk, dat dan ook door de
Regeering een positiever houding werd
aangenomen.
Wij lezen o.m. in In- en Uitvoer:
Wanneer we in het hier opgenomen staatje i
i koersdaling van enkele der belang-
rtjkste fondsen uit de verschillende groepen
bekijken, dan zien we dat de daling claims
buiten beschouwing gelaten nog steeds
verder voortschrijdt.
Uit Nijmegen werd gisteravond zes uur
nog 9 c.M was gemeld ocer de laatste 10
uren. De stand was toen 12.62 M N AP.
Ter vergelijking diene, dat in 1926 de hoog
ste stand 13.76 M. bedroeg.
Het water op den Rijn bjj Wageningen
was gistermiddag zoover gestegen, dat de
weg onder langs den Wagemngachcn Berg
naar liet Lexkesveer en naar Renkum over
stroomd is. Alle uiterwaarden staan diep
onder, het water staat van dijk tot dijk-
Aan het Lexkesveer blijft de overtocht per
glerpont gehandhaafd; te Renkum en te
Onheusden is de pont uit de vaart. Het wa-
feestelijke wijze zal worden herdacht
ter wies hier gistermiddag nog steeds met
m .gemaaat.