ONS BLAD
i
1
NU OF NOOIT!
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 27*
DONDERDAG 27 NOVEMBER 1930
f 40
Voornaamste cKieuws
LUXE
EEN STEVIGE ACTIE
Huldiging te Palembang
I
Onlusten op de Kanarische Eilanden
De winkelsluitingswet
Door
De aardbevingsramp In Japan
De toestand In Spanje
Stuurman overboord geslagen
Bijna een halve ton schade
De terreur in Silezië
De tniddenshiis te IJmuiden
JOH. LAUWERS
Telegrafisch Weerbericht
Noord-Holland in het donker
Het zesde postvliegtuig
l
De beschuldigingen in het
Ramsin-proces
W erkloozenrellef ies
te Haarlem
De dreigende
dijkdoorbraak bij Lobith
De politie met steenen bekogeld
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
Verontwaardiging in Franscbe
kringen
POTLOODEN
De loonen bl] de Rijnse heen vaart
verlaagd
De vlucht van den Heer
Van Tijen
4
de Eerste Kamer aangenomen,
aangifte non OP straffe van verlies van rechten, geschieden uiterlijk driemaal vier en twintig uren na het ongeval
te
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Mi
Het water bU Woudriehem weer hooger.
Relletjes te Haarlem.
Een Itallaaaach crediet aan Rusland?
van de
Onlusten op de Kanarische Eilanden.
In Peru Is een nieuwe opstand uitgebroken.
in
Barometerstand 9 uur vjn.756. Vooruit.
morgen
tot
Door een onwilligen schipper
kwamen
niet
op-
Hedenmorgen vertrokken.
peer
in I9?o
ver bol pen.
en
vj
Toetreding van Amerika tot het Perma
nente Hef van Int. Justitie?
Böeenroeping van den Volkenbondsraad
gevraagd
LICHT OP. De lantaarns moeten
worden opgestoken om 4.22 uur.
De belgiscbe Kamer heeft haar vei trouwen
in de regeerin- uitgesproken..
In het gebied der Japansche aardbevtngs*
ramp x(jn 291 doode.i geborgen.
De Eerste Kamer heeft het weisuui werp
op de winkelsluiting aangenomen.
Gevaar voor dijkdoorbraak b(j Lobith ver-
moedeljjk geweken.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar f 2—
Voor bulten Alkmaar 2.95
Met Geïllustreerd Zondagsblad
f 0.60 hooger
De Tweede Kamer over de Onderwljsbe-
rrootlng en de motie-Lingbeek.
Het sesde postvliegtuig is bedi
naar Indlc vertrokken.
Btj een ontploffing in Mexico rijn 13 per
sonen omgekomen.
de
voor
be-
f 40"».
- 456—
Noodlanding.
De heer Van T(jen, die met zjjn Pander-
vliegtuig vanmorgen om 6 uur van Palem
bang vertrok, was genoodzaakt, wegens een
defect aan den magneet van zijn moror een
noodlanding te maken te Telok Belong
Honderden, die op het vliegveld Tjilitan
te Batavia de aankomst van den heer Van
Tijen afwachtten, werden hierdoor zeer te
leurgesteld.
BU het nader onderzoek van het defect
aan den motor is gebleken, dat het deksel
van den magneet onherstelbaar is vernield.
De luchtvaartexperts zijn thans bezig een
reservedeksel te zoeken. Het toestel is niet
beschadigd.
In goedkoope tot de meest luxe uitvoering
ZILVEREN POTLOODEN systeem Eversharp
L. Frankenberg - Alkmaar
Het karakter der nota.
De nota aan den Volkenbond tegen Polen
zal hedenmorgen worden verzonden.
De nota draagt een tweeledig karakter.
Ten eerste wijst zij op de gewelddaden der
Poolsche bevolking tegen de Dultsche min
derheid in Oost-Opper-Silezlë, aan de hand
van verschillende, afzonderlijk genoemde ge
vallen en ten tweede wijst de nota op oe
inbreuk, die de Polen hebben gemaakt op
de verklezlngsvrijheld. Ten eerste door het
uitoefenen van een terreur op de kiezers en
ten tweede door het ongeldig verklaren van
verschillende Dultsche overwinningen.
Men verwacht, dat de nota Vrijdagmid
dag aa. zal worden gepubliceerd.
Een gedeelte van Noord-Holland raakte
gisteravond in donker, door een onvoorzich
tigheid van een schipper.
Een versoek. om den Volkenbondsrnad Hf»
een te roepen In de torrewr-kwestie in O|BMM
De hulp der militairen
Gistermorgen heeft het achtste regiment
infanterie een uitzending voor'oereld van
manrehappe" naar den bedreigden Rijndijk
bjj Lobith waartoe vrachtauto’s voorzien van
zandzakken en pionlersmaterlaal in gereed
heid werden gebracht Men was nog in af
wachting van de toestemming van de Dult
sche autoriteiten voor het passeeren van de
lijk.
Zaleski noodigt Calender uit tot een be
spreking te Warschau. 7
Tot kalmte gemaand.
Met het oog op de opwinding, welke m
Opper-SUeziè heerscht. tengevolge van de
Poolsche terreur, is door d?n politiepresident
van het industriegebied een manifest gericht
tot de bevolking, om Li geen geval tot ge
welddaden over te gaan jegens de Poolsch-
gezinde bevolking. Dit zeu de stappen der
regeering in gevaar kunnen brengen.
Het gevaar gekeerd?
Liet de toestand van den bandjjk van den
RUn nabij de Dultsche grens zich gister
morgen vroeg zeer dreigend aanzien, gister
middag tegen één uur had men een goede
hoop, het gevaar te kunnen keeren.
De plaats van de dreigende doorbraak is
zeer moeilijk te bereiken, daar ten gevolge
van den hoogen waterstand de geheele om
geving van Lobith onder water staat.
is geheel volgeloopen
gen dijk
in 1929
in de week van
tot een
vijf jaren plan.
De ..Matin” elscht verbreking
diplomatieke betrekkingen tusschen Frank
rijk en Sovjet-RusJand.
Ml deoden geborgea
Volgens officieel? mededeellngen rijn
bet Japansche aardbevtngsgebied reeds 391
deoden geborgen. In Axaml Is door de aard
beving een kindertehuis verwoest, waardoor
24 kinderen den dood vonden. Op het zuide
lijk gedeelte van het eiland Sachalln worden,
naar gemeld wordt, eveneens hevige aard,
schokken waargenomen.
Hoogste barometerstand 7615 mK te
Ween en.
Laagste barometerstand 736.8 nx_M. te
Lerwick.
Verwachting:
Zwakke tot matigen. Zuidoostelijke
Zuidwestelijken wind, gedeeltelijk bewolkt,
aanvankelijk droog, des nachts iets kouder.
1—6 Juli f 465—
813 326.—
15—20 335.—
2227 270.—
in de week van
Naar aanleiding van liet verslag, aan het
Ministerie van Buitenlandse he Zaken uit
gebracht door den Duitschen Consul-gene-
raal te Kattowitz, omtrent het optreden der
Poolsche regeering tegen de Dultschers in
Polen tijdens de afgeloopen verkiezingscam
pagne en op grond van ander materiaal,
heeft het RUkskabinet gisteren besloten, om,
overeenkomstig de bepalingen van het Vol-
kenbondspact aan het secretariaat van den
Volkenbond te verzoeken, den Volken bonds
raad in buitengewone zitting te willen bij
eenroepen. aangezien het beschikbare mate
riaal hiertoe voldoende aanleiding biedt.
Geen bijzondere zitting van den
Volkenbondsraad.
Het Rljkskablnet heeft besloten geen bij
zondere zitting van den Volkenbond voor de
behandeling van de Poolsche terreur tn de
verkiezingsstrijd te vragen, daar deze sitting
dan omstreeks de Kerstdagen zou moeten
plaats hebben.
Dit zou misschien een weigering tengevolge
hebben, hetgeen niet bevorderlijk voor de
Dultsche zaak zou zijn.
De behandeling zal dus op de eerstvolgen
de zitting van den Volkenbond plaats heb
ben
In de Voorbereidende Commissie van deu
Volkenbond te besloten tot instelling van
een Permanente Commissie voor de Ontwa-
peniny.
Verklaringen in het proces-Ramsin.
Verontwaardiging m Franscbe kringen.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—
regels LM: elke regel meer/9JS.
RECLAME per regel «.75
de eerste pagina; voer de overige
pagina's f 0.30.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
b(j vooruitbetaling per plaatsing
f PM per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer f 9-12
breuk vso
of srm
Bespreking met de directie der Ned.
Spoorwegen over het dragen van Insignes
door het personeel.
Doltochtend overweegt een stap bjj den
Volkenbond naar aanleiding van de Poolsche
terreur in Opper-Sileziê.
Eerlijke verideringen.
Na afloop van den Spaanschen kabinets
raad verklaarden de ministers, dat de regie
ring bereid is eerlijke verkiezingen te doen
plaats hebben. Haar eenige wensch is, dat er
een parlement komt, dat een werkelijke ver
tegenwoordiging is van de wenschen des
lands.
Gisteren kwam te IJmuiden In de haven
de stoomtrawler „Trio" IJm. 175 van de
V.E.M met bet treurige bericht, dat de
stuurman J. de Groot Zondag tijdens het
ruwe weer overboord is geslagen. Het onge
veer 30-jarige slachtoffer laat vrouw en één
kind achter.
Het was namelijk niet meer moge-
om van Lobith naar Spijk te komen.
Men zou over Zevenaar den weg Dldam
Babberich moeten volgen en daar de grens
passeeren.
Gisterenmiddag even over vier uur wQde
een schipper, die bouwmaterialen bij een in
aanbouw zijnde sluis In den Wierlngermeer-
polder hadgelost, door de sluis nabU Me-
demblik-Wes’. dezen polder weer verlaten,
maar streek zjjt. mast niet, hoewel de sluis
wachter hem hiervoor gewaarschuwd nad.
Bovendien had de sluiswachter hem be
volen den mast te strijken. Het gevolg was.
dat hjj met vrij hevige kracht tegen de
hoogspanningsleldlng van het electrlsch ge
maal „Lely aanvoer.
Deze leiding brandde door en hierdoor
werd een groot gedeelte van Noord-HoUand
stroomloos. Zoo waren Den Helder. Behagen
Medemblik, Hoorn, Enkhuizen enz zonder
licht.
Persoonlijke ongelukken
voor.
Tegen den schipper is proces-verbaal
gemaakt.
Tegen zeven uur was het ongeval
In Franscbe kringen acht men de ■beschul
digingen. in het Ramsin-proces teren Briand
en Poincaré geuit. een belachelijke com die.
Men gelooft, dat zU Aechts worden geuit
om de aandacht van het Russische volk af
te lelden van de werkelijke oorzaken, welke
leidden tot een mislukking van het z.g
Te Rome te en Internationale Bond van
'.andbouwtechnici gesticht.
Met de vliegers Beekman en Blaak
den mecanicien Naber als bemanning, is be
denmorgen te 6.43 uur net zesde postvlieg
tuig vin de K L. M., de P. H. A. O. R., naar
Indlë vertrokken.
Behalve familieleden en kennissen van de
bemanning, was ook ditmaal de directeur
van de K. L M de heer Plesman aanwe
zig, om afscheid te nemen en een goede reis
te wenschen.
Het vliegtuig heeft 191 KG. post en 24
KG. goederen aan boord.
Mi verlies vos
anderen vtegac.
Algemeene werkstaking uitgeroepen
Van Teneriffe wordt nader aan de Spaan-
sche bladen gemeld, dat bij de onlusten op
Teneriffe drie personen werden gedood en
verscheidene gewond. De algemeene werk
staking werd uitgeroepen. De kooplieden
moesten hun zaken sluiten. De bevolking
elscht het ontslag van den gouverneur.
Twee gewonden
Woensdagmiddag omstreeks vUf uur be
vonden zich op de Groote Markt te Haarlem
veel menschen, onder wie werkloozen en op
geschoten jongens. In de raadszaal werd een
debat gevoerd over de werkloosheid. Aan
vankelijk was bet onder de menigte rustig,
maar te kwart over vijf drongen verscheide
ne werkloozen de Paarlaarsteeg In met de
bedoeling de ruiten van de raadszaal te bom-
bardeeren. ZU hadden steenen bU zich.
De politie verzocht of zU zich wilden ver-
wUderen. Toen aan dit verzoek niet werd
voldaan, werd gechargeerd smet gummistok
en hondenbrigade.
Verschillende personen werden getroffen
en gebeten.
Een hunner ging zich beklagen op het po
litiebureau en daar bleek, dat hU nog dertig
dagen hechtenis te goed had. zoodat hU werd
vastgehouden. Om kwart over acht werden
de relletjes ernstiger. Een agent van politie
die bij de groote kerk op post stond, werd
met een hamer op het hoofd geslagen en be
kwam. een hoofdwonde. Het publiek gooide
met steenen naar de politie, waardoor
een agent werd getroffen. Toen werd een
charge met de blanke sabel en wederom met
de hondenbrigade uitgevoerd. Enkele perso
nen werden gearresteerd. BU een werden
steenen in den zak gevonden. bU een ander
een ijzeren staaf van 40 cM. lengte.
LAngzaam keerde de rast in de stad terug.
De heer Van Tijen arriveerde in zUn Pan-
dervUegtulg Dinsdagmiddag om 2.40 uur te
Palembang.
Op Palang Betoetoe bestond een enorme
belangstelling voor zUn komst.
De burgemeester van Palembang de heer
Ir. Nessel van Lissa. huldigde in zUn toe
spraak den handels- en sportman Van Tijen.
De heer Van Tijen dankte en loofde de
Nederlandsche vliegtuigindustrie, die ook
voor sporttoestellen aan de spits staat.
Gisteren had een feestmaaltUd plaats,
welke werd aangeboden door een gevormd
comité.
De heer Van TUen werd op de schouders van
het enthousiaste publiek door de tribune
gedragen.
De
Er worden 6 personen vermist, 655 hulzen
werden vernield en 4500 laeschadigd. Op het
schiereiland Ize werden tal van dorpen ver
woest. Trams en spoorwegen zijn hier en
daar volkomen gestagneerd.
Hakonemazjl, dat in het jaar 1923 geheel
verwoest werd. Is ook thans weer zwaar ge
teisterd en er z|jn slechts enkele hulzen
blijven staan.
De badplaats Ito staat in vlammen.
Een algemeene werkstaking
Er zUn eenige personen gewond bU een
laotsing. die volgde op een protestbetooging
tegen het prijsgeven van Teneriffe op de
Kanarische Eilanden, als haven. welke
transatlantische schepen aandoen. Deze heb
ben hun route gewUzigd. waardoor Las Pal
mas in plaats van Teneriffe aanloopbaven
wordt, hetgeen hier ontstemming heeft ge
wekt.
loonen 'bu'^de pd^
wu4 Jen verlaagd. De nieuwe loonregeling
kan niet worden opgezegd vóór 1 Maart U31
en geldt tot 31 Maart 133L
per wagon.
Dit aar deed zich het merkwaardige feu
voor dat niettegenstaande de aanvoer aan
de veilingen groo'er werd, de prijs zich hand
haafde en zelfs omhoog ging.
Deze prijsstijging was voor een zeer belang-
luli
712
14—19 -
21 26
De Eerste Kamer heeft heden het ontwerp
van wet op de Winkelsluiting aangenomen
met 25 tegen 13 stemmen.
Tegen de Christ.-HisL tuitgez. v. d. Hoe
ven», de liberalen, Dobbelman <R. KJ en de
Voorzitter.
rijk deel te danken aan de meerdere vraag
uit het buitenland naar onze vroege aard
appelen tengevolge van de lagere spoor-
vrachten. waardoor ons product in grootere
hoeveelheden kon worden geëxporteerd en
beter tegen de aanvoeren uit België en andere
landen kon concurreeren
Welke funeste gevolgen de hooge spoor-
vrachten voor tuinbouwproducten hier heb
ben voor dit bedrijf in vergelijking met
Duitschland. ondervindt wel heel sterk
Noord-Holland, waar men zich in het bijzon
der toelegt op het teelen van kool.
De vrachtgoedprijs is in Duitschland over
het algemeen lager en wel dank zij de in
Dui'schland ingevoerde Uirzonderingsta-
rieven. Tengevolge van een dergelijk Ui'-
zonderingstartef kost het vervoer van een
wagon van 15.000 K.G. sluit kool van Büsum
(in Holstein) naar Dortmund (afstand 486
K.M.) thans 204 Mark, terwijl datzelfde
vervoer van Broek op Langendijk naar
Dortmund (afstand 283 K.M.) 191 Mark
kost. In vergelijking met de Nederlandsche
spoorvracht vervoeren de Duitsche Spoor
wegen derhalve de Duitsche koolsoorten
over een afstand van 200 K.M. gratis
Welke gevolgen dit heeft voor den Neder-
landschen tuinbouw, blijkt tut het feit, dat,
dank zij het Duitsche Uitzonderingstarief
voor sluit kool, op dit oogenblik de markten
van Nederlandsch Limburg worden over
stroomd tnet belangrijke hoeveelheden kool
uit Holstein, iets wat zich nooit tevoren heeft
voorgedaan, terwijl voor het Nederlandsche
product geen afzet te vinden is Limburg,
da' tengevolge van de ontwikkeling zijner
industrie voor den Nederlandschen tuin
bouw als een zeer belangrijk btnnenlandsch
afzetgebied in aanmerking komt, gaat op
deze wijze voor den eigen tuinbouw verloren.
Welke gevolgen deze aanvoer van Duitsche
'uinbouwproducten in het bijzonder vost
den tuinbouw in Limburg moei hebben, is
duidelijk.
In /taht en België, de voornaamste concur
renten van den Nederlandschen tuinbouw,
zijn de sjxxtrvrachten voor tuinbouwproduc
ten zeer aanzienlijk lager dan in ons land.
De Nederlandsche vrachtprijs voor ijlgoed
is bijna 80 procent hooger dan de Duitsche.
He' ergste is echter, want du wordt vooral
in deze rijden gevoeld als een schrijnend
onrecht, dar de Nederlandsche Spoorwegen
voor het vervoer van buitenlandsche artike
len lagere tarieven berekenen dan voor het
vervoer der producten van eigen bodem.
rijst de vraag, waarom deze lagere tarieven
indien de Nederlandsche Spoorwegen er
ten aanzien van de buitenlands<±e producten
financieel mede uit komen ook niet voor de
Nederlandsche tuinbouwvoortbrengselen
kunnen gelden. Komen de Nederlandsche
Spoorwegen met de lagere tarieven financieel
met uit en geven zij dus practisch aan den
handel in bmtenlandsche producten een sub
sidie. waarom wordt deze subsidie dan aan
den handel in Nederlandsche groenten en
fruit onthouden
De urenlange pogingen, door het Centraal
Bureau der Tuinbouwveilingen in Neder
land bij de Directie der Nederlandsche Spoor
wegen in het werk gesteld om verlaging der
tarieven te verkrijgen, hebben geen resultaat
opgeleverd.
Reeds meerdere malen hebben we er hier
in her laatste taar op gewezen en daarom
volstaan we met enkele voorbeelden.
Volgens speciaaltanef 6 bedraagt de vracht-
goedprijs voor het vervoer als wagenlading
van 5.000 K.G. van overzee aangévoerde
versche appelen, peren, druiven, perziken,
pruimen en abrikozen van Rotterdam of
Amsterdam naar Maastricht 37.50 en naar
Venlo f 32.50.
In omgekeerde richting (dus voor het ver
voer van Limburgsch fruit) bedraagt de
vracht van Maastricht naar Amsterdam
147.en van Venlo naar Amsterdam
t 38.50. zoodat voor het vervoer van het Lim
burgsch fruit ruim 25 méér vracht moet
worden betaald dan voor het vervoer van bet
aan onzen tuinbouw zoo felle concurrentie
aandoende Amerikaansch en Canadeesch
fruit.
Tenslotte moge nog worden gewezen op
de bepaling van Speciaaltanef 2, volgens
hetwelk het vervoer van 10.000 K.G. bui-
tenlandfch graan (of talrijke andere artikelen)
van Rotterdam naar Oldenzaal A. S. (afstand
203 K.M.) slechts f37.kost, terwijl het
vervoer van Nederlandsche producten als
kool. peen, uien of aardappelen over een
zelfden afstand volgens Speciaaltarief 1
niet minder dan t 56.kost, dus ruim 51
méér.
Voor bet vervoer van Amsterdam naar
Oldenzaal A. S. (afstand 163 K M.) bedragen
de vrachtprijzen resp. t 33.en I 48.
zoodat ook over dit traject het vervoer van het
Nederlandsche product ruim 45 duurdet
is dan van het buitenlandsche artikel.
Men zal met al dit feitenmateriaal, dat aan
de Kamerleden in nog veel groo'er getal is
gezonden, me' kunnen ontkennen, dat de
'uinbouw strijdt voor een rechtvaardigen
etsch. Nu of nooit is het parool en bet ts 'e
hopen dat onder die leuze door de volks
vertegenwoordiging de noodige kracht op
de regeenng wordt uitgeoefend.
Verlaging der spoorvrachten ts een der
weinige middelen, waarmede de Nederland
sche tuinbouw door de Regeering in deze
moeilijke tijden in zijn geheel en direct
kan worden gesteund en daarom dient dit
middel ook door de Regeering te worden
toegepast.
Door het Centraal Bureau voor de Vei
lingen in Nederland is thans een stevige actie
ingeze' om eindelijk de zoo zeer noodig ge
achte verlaging der spoorvrachttarieven te
krijgen voor de tuinbouwproducten.
In zijn antwoord op hetgeen daaromtrent
bij de algemeene beschouwingen over de
rijksbegroormg was gezegd, zeide de Minis
ter-President in he» geheel niet, dat deze
verlaging n.et noodig was voor de in moei
lijkheden verkeerende land- en tuinbouw
en nog minder dat hij er tegen was. Met ta-
riefsmaatregelen die de directie van de
Spoorwegen nier verantwoord acht moet men
naar het oordeel van de Regeering wel zeer
voorzichtig ziin. De Minister-President ver
wees de Kamer echter naar de Ministers
van Waterstaat en Financiën, die sedert 1921
namens den Staat beschikken over de
meerderheid der aandeelen. Deze beide
ministers zouden van die macht kunnen ge
bruik maken om maatregelen, die zij noodig
achten., ook regen bet gevoelen der directie
door te zetten, maar als men dien weg passend
mocht achten, om tot ingrijpende verlaging
van de tarieven te komen, mag men niet het
oog sluiten voor het feit, dat alweer de
schatkist het slach'offer zou worden. Men
voelt in deze woorden van minister Ruys de
Beerenbrouck waar het bezwaar tegen de
tariefsverlaging vandaan komt en het is te
begrijpen, dat land- en tuinbouw, waar her
hier gaat om het bestaan van deze takken
van volkswelvaart thans een uiterste poging
doen om door de Kamer pressie op de regee
ring 'e laten uitoefenen, in het bijzonder op
de beide hier genoemde ministers.
De vrachttarieven der Nederlandsche
Spoorwegen zijn én in verhouding ro> de
waarde der genoemde tuinbouwproducten
èn in vergelding me' de tarieven van de
voornaamste m^den Nederlandschen tuin
bouw concurreerernle landen èn tn vergelij
king me' de uneven, welke de Nederland
sche Spoorwegen berekenen voor het vervoer
van uit he' buitenland aangevoerde producten
veel 'e hoog, gelijk in de hierbij gaande
toelichting nader is uiteengezet.
Dit word’ door den Nederlandschen tuin
bouw gevoeld als een onrechtvaardigheid,
waardoor de geheele economische positie
van de» Nederlandschen tuinbouw ernstig
wordt getroffen.
JDe Duitsche en Italiaansche producten
kunnen met veel minder vrachtkosten, dus
veel goedkooper worden aangeboden dan de
Nederlandsche ruinbouwvoortbrengselen.
hetgeen vooral in tijden van mal»»— en werk
loosheid als thans heerseben. van groeten
invloed is. De zooveel hoogere Nederland-
sche Spoorvrachten vormen dus een zeer
erns'ige belemmering voor den afzet van
Nederlandsche tuinbouwproducten.
Nu de Nederlandsche tuinbouw echter in
zeer moeilijke omstandigheden is geraakt
en de orijzen van tuinbouwproducten rot
een uiterst laag peil zijn gedaald, waardoor
de vrachtkosten in verhouding nog zwaarder
drukken, nu mag zeker niet meer uitsluitend
worden uitgegaan van de vraag wat is in
het belang van de Spoorwegmaatschappij
doch behoort de kwestie ruimer te worden
gesteld en op de eerste plaats het algemeen
belang van den Nederlandschen tuinbouw
bij vrachtverlaging in aanmerking te worden
genomen.
Ais de regeering altijd en uitsluitend kijkt
naar de financieele belangen van schatkist
en spoorwegmaatschappij dan is geen enkele
steunregeling mogelijk.
De Directie stelt zich op het standpunt,
dat vrachtverlaging zonder eenigen invloed
op den omvang van het vervoer zou zijn en
derhalve voor de Spoorwegmaatschappij
geenerlei voordeel zou opleveren.
Deze gedachtengang moe’ echter uit han-
delsoogpunt als absoluut oniuist worden
afgewezen. Tallooze malen is door den handel
de ondervinding opgedaan, dat koopover
eenkomsten met 'ot stand kwamen en reeds
gedane bestellingen werden geannuleerd
op grond van het feit, dat de transportkosten
te hoog waren en elders (in het bijzonder in
Italië) 'egen lagere prijzen de producten
konden worden verkregen. De Nederland
sche spoorwegen missen bet vervoer.
Welk een gunsngen invloed lagere spoor
vrachten op den afzet van tuinbouwproduc
ten ui’oefenen. dat heef» dit laar de vracht
verlaging voor vroege aardappelen wei heel
duidelijk aangetoond, de eenige verlaging,
waartoe de Regeering bereid bleek en die nog
slechts voor den tijd van zes weken (1 Juli—
15 Augustus) verleend werd. Op I Juli trad
de verlaging van 30 in werking en den-
zelfden dag ging de prijs van vroege aard
appelen of> de veilingen belangrijk in de
hoogte. En op 12 Juli kon het Duitsche vak
blad „Der Kartoffelhandel” schrijven
„In Holland onderging de handel in vroege
aardappelen door de spoorvrachtver-
laging een merkbare verbetering, zoodat de
export weer me» succes kon worden aange
vangen en de Hollandsche vroege aardappelen
weer ver naar het Oosten en naar het Zuiden
doordrongen."
Volgen- de thans verschenen officieele
cijfers van het Bureau voor de Statistiek
bedroegen de gemiddelde prijzen voor vroege
aardappelen op de veiling te Broek op Lan-
De
’s-Gmvenwanrd is geheel volgeloopen en
dientengevolge was de dlri-cte verbinding van
Lcbith naar SpUk verbroken. Met donde
rend geweld stroomde het water door den
Ouden Rijn-mond en om op*{le plaats van
het gevaar te komen, moest men of over
Emmerik reizen, ot tegen den sterken
stroom op. per boot naar de Duitsche grens
varen. De gevaarlUke olek is gelegen tus
schen de Dultsoh-Nederlandsche grens en de
Hollandsche-Duitsche Steenfabrieken, die op
honderd meter afstand van de grens zUn
gevestigd. Uit de ’s-Gravenwaard moesten
vUf gezinnen wegens het hoog? water hun
wcningei- verlaten en zUn tn Huize Aerdt
ondergebracht.
Gistermorgen is ook de Ossenwaard begon
nen vol te loopen Men heeft geen vrees voor
persoonlUke ongevallen, dcch het water ver
oorzaakt vooral in verband met de noodige
werkzaamheden tot versterking van den
dUk. groote-i overlast.
Gebleken is. dat onder den dUk een ge
weldig kwelgat was ontstaan, waardoor het
water onder den dUk doorstroomde, het dVk-
llchaam aantastte, waa.door ten slotte een
verzakking van ongeveer eén meter over een
breedte van 25 meter is ontstaan.
Eenige honderden arbeiders werden aan
het werk gesteld, gesteund door de brand-
4 weeren uit Elten er Emmerik. BU de boe
ren en de overige bevolking uit de omge
ving werden dekkleeden en zeilen en vooral
zakken gehaald De zeilen werden aan den
onderkant verzwaard met steenen, langs
het dUklichaam aan de rivlerzUde naar be
neden gebracht, waarna duizenden zakken
zand daarop werden gebracht. Hetzelfde ge
schiedde aan den binnenkant van den dUk
en men hoopte hierdoor afbrokkeling van
het dUklichaam te voorkomen.
Dóórdat de dijk ongeveer één meter ge
zakt is, is het Kwelgat samen gedrukt, zoo
dat er tegen den middag minder water on-
de» den dUk doorstroomde dan gistermor
gen vroeg. Naar de ingenieurs mededeelden
bestaat er goede hoop, dat men er in zal
slagen het ergste te voorkomen De dUk is
weliswaar gezakt, doch het water stond
gistermiddag nog 40 c.M. onder de kruin van
den dUk.
Intusschen werden alle mogelUke voor
zorgsmaatregelen voor een eventueeie door
braak genomen Te Lobith is militaire ver
sterking voor politiediensten aangekomen.
De burgemeester verklaarde gistermiddag
omstreelcs eén uur. dat hU In tegenstelling
met zijn meening in den vroegen ochtend,
geloofde, dat men den toestand meester zal
blUven.
De behandeling van de Winkelslnitiiig»-
wet In de Eerste Kamer.
M«e?D PFÜTAAT UT VIFP Rl AnFN
WAARONDER HET ST. NICO! AASNUMMER VAN 8 PAGINA’S
ongevallen 'vérükerd' 0* rer*ekerinxsvo.)rwa»rden f ^01)1) Le»cn«lan«e eeheele onneohiktlieid tot werken door a TEA Mi een onaevni met a OEA Mi verliea vnn een hand, f 195 Wl ’•’F’ f 5Q
leaen ongevallen verrekerd -oor een der ro.aende ui.keerin.envUUU.” verUe. van beide armen, belde beenen ot beid, otwen 750-- doodeiiiken afloop 250.- Xo -net ot een oo« 1 -»im«t win-tamr
BU het vertrek uit de mlddensluls te
IJmuiden, is Vrijdagavond 11 het motor
schip ..Orinoco" van de HamburgAmerika-
Llnie, in aanvaring geweest met een drie
tal meers toe’en, waarvan er twee geheel
onder water werden gedrukt, terwUl de
derde ernstig ontwricht werd.
Het onderzoek naar de aangerichte schade
heeft thans uitgewezen, dat deze niet min
der dan f 45.000 bedraagt.
Voor het opruimen van de wrakstukken
is gisteren gebruik gemaakt van een bok
der Amsterdamsche Droogdok Maat
schappij
BUREAU: HOF ALKMAAR
Telefoon: Administratie No. 4U
Redartle No. 633
De heer Van TUen moet een noodlanding,
maken, wegens een defect aan den motor
van zUn Pandervllegtaig.
Het gevaar vermoedelUk geweken.
Woensdagavond te ongeveer half acht
hadden wij een onderhoud met den burge
meester van Herwen en Aerdt. den heer
Bruns, met wlen wU den toestand zan den
dUk, die des morgens dreigde door te bre
ken. bespraken.
De burgemeester zeide ons. meer reden
tot tevredenheid te heboen dan des mid
dags.
Volgens de verklaringen van de Ingenieurs
van den Waterstaat, hoopt men den dUk
te behouden.
Het dUklichaam Is in den loop van den
dag zeer versterkt, zoodat oogenbllkkelUk
gevaar niet meer bestaat. De vraag is even
wel. wat het onderlichaam van den dUk
doet. Indien dit niet verder wegzakt, kan
het gevaar voor dijkdoorbraak als geweken
worden beschouwd.
Intusschen zUn dr noodige maatregelen
getroffen om den dUk nog verder te ver
sterken. Duizenden zandzakken zun in den
loop van den dag op de Gedreigde plek op
en tegen den dUk gebracht. Niet alleen op
de bedreigde plek, doch langs den geheelen
dUk in deze streek is gewerkt om het kwel
water baas te blijven
De honderden arbeiders, die hier aan de
steenfabrieken werken. zUn den geheelen
dag voor den dijk in touw geweest.
Van Duitsche zUde word' groote medewer
king verleend en hierdoor beschikt men op
het oogenblik over voldoende zakxen en zand
om met kracht te blUven doorwerken.
In den nacht van Woensdag op Donder
dag zou worden doorgewerkt. Daartoe te In
de eerste plaats in den loop van den dag
door de monteurs van de steenfabrieken op
den dUk een noodverlichting aang-bracht.
Onder leiding van Ir. KsnstUn van den
Rijkswaterstaat te Arnhem, zal door een
ploeg van 50 arbeiders den geheelen nacht
aan de versterking van den dUk worden ge
arbeid.
De burgemeeste’ van Herwen en Aerdt.
in welke gemeente Lobith en omgeving lig
gen. heeft voor de arbeiders de passagiers-
boot .Koningin Wilhelmina' van den dienst
LobithArnhem gerequlreerd Op deae boot,
die op de bedreigde plek ilgt. Is logies ge
reed gemaakt en de arbeiders kunnen in
Ploegen ter plaatse rust nemen.
De burgemeester van Herwen en Aerdt,
de beer Bruns, beeft bet gedurende de laat
ste dagen zeer druk gehad tengevolge van
de door den hoogen waterstand veroorzaakte
overstroom ingen.
Nu bet grootste gevaar voor den dUk van
SpUk geweken schUnt hoewel nog geer,
zekerheid bestaat, dat de dijk te houden aal
zUn dreigt een ander gevaar In Lobith. zU
het gelukkig niet zoo ernstig, dat men zich
over de gevolgen ongerust behoeft te ma
ken.
In de kom van Lobith-Tolkamer dreigde
gisteravond de zómerkade. die door de in
woners van Lobith was v-rhoogd om het
water te keeren. door te breken.
Het Het zich aanzien, dal deze dijk inder
daad in den loop van den nacht zou be
zwijken.
Het gevolg zou dan zijn dat ongeveer 30
huizen last van het water zullen krUgen.
Óe bewoners hebben intusschen reeds
noodige maatregelen genomen, zoodat
ernstige gevolgen hiervan geen vrees
hoeft te bestaan.
