ONS BLAD
L. Frankenberg - Alkmaar
I
DE PARTIJRAAD
aangifte moet op straffe van verlies van rechten, geschieden uiterlijk driemaal vier en twintig uren na het ohgeval
dit nummer bestaat uit drie
MAANDAG 1 DECEMBER 1930
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. «1
BLADEN
f 40
VÖOPXA4MSTE cKlEUWS
50 jaar Stille Omgang
Plechtige herdenkingsbijeenkffmst
Brand aan boord der DO X
Visschersboot gezonken
Aanslag op een caféhouder
Wegens een spotprent
Tricotfabriek af gebrand
Brand te Amsterdam
BOEKBESPREKING
Hoog water
Modderregen
Brand te Groningen
Auto door een trein gegrepen
Dr. Ender kabinetsformateur
Deugnieten
Het communisme in China
De brutale inbraken te Oss
Mijnramp in Oklahoma
Vijf en veertig arbeiders bedolven
De Gemeenschap
aangeklaagd
Het complex van de N.V. F. Boeren
Zn. te Weert in de asch gelegd
De dreigende mijnwerkersstaking in
Engeland
Het bovendeel van den linkervleugel
vernield
JOH. LAUWERS
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
Mgr. Mignani door de roovers
vrijgelaten
LUXE DOOZEN
voor Boorden, Zakdoeken, Dassen. Manchetten of
Handschoenen, Geldkassa’s, Bijouterie-dooxen.
1
Oostenrijksch kabinét
afgetreden
5
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
of
f
Vijf dooden
Snel ingrijpen voorkomt erger
De dader gearresteerd
Naar de „Msb." verneemt, is, naar
Tricotfabriek te Weert afgebrand.
De,
Zakenvlucht naar Indië
naar
45 arbeiden
in China
Msr.
Door leerlingen?
Zaterdagochtend
zijn
Alleen in Schotland is het werk neergelegd
Brand in een pannenfabriek
Bewusteloos geraakt
Barometerstand 9 uur v.m.: 774. Voort*.
Droorloods door brand vernield
dit
de
Vreemd na tuur verse hansel
Een sta-in-dea-weg bijna opgeruimd
bij
vuur
De twee inzittenden gewond
Kindje gestikt
Ook de tweede dader gearresteerd
bij een ongeval met
dooya aa^nppoop
ABONNEMENTSPRIJS
Mr kwartaal, voor Alkmaar R—
goor buiten Alkmaar 2.65
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 honger
KMAAR
Na. 433
De heer Van Tijen vliegt niet
Nederland terug
Tijdens een hevigen storm is een visschers-
boot in de omgeving van La Coruna ge
zonken
Van de bemanning zijn vjjf personen ver
dronken
f 11 udr werd de
gealarmeerd voor
ge-
het
Belangrijk artikel
on Curtins.
Slawek is reeds bezig met de samenrtet*
ling van een ministerie In Polen.
MÜnramp in Oklahoma
bedolven.
Verschenen is de Memorie van Antwoord
betreffende hoofdstuk VII B (Departement
van Financiën) der Rijksbegrooting 1S3L.
Mijnstaking van 92.000 arbeiders in Schot
land.
Dingvldey gekozen als voorzitter der Duit-
sche Volkspartij.
Trekt dr. F. M. WUmut zich terug uH dn
politiek*
De politie te Groningen heeft aangehou
den den 13-jarigen J. H en den 9-jangen
L. J aldaar woonachtig, die de laatste dagen
niet minder dan van 40 fietsen de banden en
19 auto's de reservebanden hebben doorge
sneden.
Bijeenkomst in de Ridderzaal ter herden
king van de invoering van de Kinderwetten
een kwart eeuw geleden.
woning gearresteerd.
Omtrent de motieven van den aanslag is
De vakbonden der Schotsche mijnwerkers
hebben In hun vergadering van Zaterdag
middag besloten de voorstellen der werk
gevers te verwerpen
In de Schotsche mijnbedrijven werd der
halve met ingang van Zondagmiddag het
werk neergelegd. Hierbij zijn 92 000 arbeiders
betrokken.
niets bekend.
De heer Van Tijen zal niet naar Nederland
terugvliegen. Bandoeng is de laatste lan
dingsplaats en van daar zal het toestel naar
Nederland worden teruggezonden.
De heer Van Tijen blijft enkele maanden
voor zaken in Ned. Indië en zal ook nog
naar Australië gaan
i. die in het
i zijn.
In de op 40 mijlen oostelijk van Mc. Ales-
ter gelegen mijn Halle yola had een ontplof
fing plaats waardoor 45 mijnwerkers in een
meer dan 450 M. diepe schacht werden be
dolven Men is thans bezig met reddingspo
gingen. Tot nog toe werden dertien lijken
jen vier gevonden te voorschijn gehaald
Vergadering van den Partijraad der BK.
Staatspartij.
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 4.19 uur.
Brand aan boord van de Do X. Het bo
vendeel van den linkervleugel vernietigd.
Door snel ingrijpen werd algebeele vernia-
Uging voorkomen.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—
regels f 1X5: elke regel meer f d-M,
RECLAME pee (tegel f <75 voor
de eerste pagina; vooe de ortrige
pagina* ».5d.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
bij vooruitbetaling per plaatsing
é.M per advertentie van 5 regels;
Iedere regel meer 9-tt
Zondagmorgen kreeg de caféhouder H. te
Arnhem bezoek van een man. die iets ge
bruikte. Toen H. zich even naar den kelder
wilde begeven kreeg hij plotseling van den
bezoeker een slag met een hard voorwerp op
het hoofd, waardoor hij bewustelbos neerviel,
naar het gemeentelijk ziekenhuis
waar hij geneeskundige
Gunstige berichten
De minister voor de mijnen verklaarde, dat
het conflict In de mijnindustrie, .dat heden
dreigde uit te breken, bezworen is.
In de meeste districten zal het werk wor
den voortgezet en men hoopt zelfs dat
m alle districten het geval zal zijn.
De uitvoer van steenkolen zal er dus niet
onder te lijden hebben.
Een auto, waarin gezeten waren een heer
en een dame uit Utrecht, is Zaterdagavond
waarschijnlijk doordat de bestuurder onbe
kend was met den weg op den onbewaakten
overweg aan den Leyenscheu weg onder
Bilthoven gegrepen door den trein, die te
ongeveer half elf in Bilthoven aankomt De
auto werd totaal vernield, de dame werd
ernstig, de heer licht gewond
Belden zijn naar het ziekenhuis te Utrecht
vervoerd, waar rij ter verpleging nijp opge-
notnen.
Te Groningen is Zaterdagnacht brand uit
gebroken in de centrale keuken, In een in
den dlstributletijd opgericht houten gebouw,
dat thans dienst doet als laboratorium van
den gemeentelijken gezondheidsdienst. Het
is niet onwaarschijnlijk, dat hier kwaadwil
ligheid In het spel is, omdat dit gebouw mid
den op de straat .taat en omwonenden al
herhaaldeltjk bij den gemeenteraad hebben
aangedrongen net op te ruimen, omdat het
een belemmering van het verkeer is.
Een groote droog loods van de dakpannen-
fabriek der Gebroeders Noten te Swalmen
is door brand totaal vernield. Eenige machi
nerieën. alsmede een groote hoeveelheid
droograampjes ging in het vuur verloren.
De schade, welke door verzekering wordt
gedekt, wordt op 15000 geschat.
Van 1 Dec. af is het ronken in warentari-
zen en groote winkel* te Amsterdam ver
boden.
Overleden rs het lid van den Raad van
State mr. dr. G. F. M. baron van Hugrnpoth
tot Aerdt.
H meest
worden vervoerd.
o hulp kreeg.
dader was intusschen gevlucht, doch
toen H bij kennis kwam, kon hij een nauw
keurig signalement opgeven. De dader. J. A-
werd Zondagmiddag te Dieren in zijn
BO Grave is op de Maas nog geen noe-
menswaardige verandering ingetreden De
Beersche overlaat werkt nog over de geheele
lengte, van den bovenloop van de Maas
wordt tusschen 25 en 30 c M. was gemeld,
doch de zijrivieren zijn thans snel vallende
In Gennep en omgeving is de toestand
verbeterd, de electrische pompen moeten
echter nog blijven werken, temeer daar men
thans veel last van het grondwater begint
te ondervinden. Hierdoor is o.a. de woning
van den burgemeester te Mook geheel door
het water omgeven
Het communisme
Mignani vrijgelaten.
bij rerlioo van 'a
anderen vinRK.
Twintig konijnen en vijftig rrfymotten zijn
gestikt, de brandweer heeft den brand ge-
bluscht, zoodat het gebouw voorlooplg nog
niet is opgeruimd.
Zutphen in het water
Het water te Zutphen heeft thans een.
hoogte van 8 19 M bereikt. Het water drngt
thans de huizen binnen, kelders loopen
onder, enkele menschen hebben hun woning
reeds moeten verlaten. De Emmerikscheweg.
de weg naar I^aren en de Buitensingel zjjn
cndergelopoen. zoodat daar het verkeer ge
stremd is.
Gistermorgen te ongevei
brandweer te Oosterbeek|
een brand aan de Openbare Lagere school
aan de Weverstraat.
Spoedig was de motorspuit aanwezig, die
evenwel geen dienst behoefde .te doen, daar
de buren en concierge spoedig den brand
wisten te blusschen.
•Bij nader onderzoek bleek in drie verschil
lende lokalen brand te zijn gesticht. De
schade Is gelukkig gering en beperkt zich
tot gebroken ruiten en schade aan hout
werk. gordijnen en kasten.
De politie deelde mede, dat het vermoeden
gewettigd is, dat een of meer leerlingen aan
den brand debet rijn, daar ook op het bord
en langs de muren met krijt geteekend is.
i 14 dagen geleden was er ook brand ont
dekt.
Onbegrijpelijk is dat zulks midden op den
dag heeft kunnen geschieden zonder dat
iemand er iets van heeft bemerkt.
De dreigende mjjnwerkemtaking in Enge
land voorkomen.
Het Ooetenrijkvche kabinet is afgetreden
Dr. Ender kabinetsformateur.
Er is in dezen Partijraad geenszins
een nieuw Katholiek gemeenteprogram
opgesteld, er is Seen klaarheid gekomen-
ten aanzierf van vele belangrijke punten
b v. ten aanzien van de personeele
belasting en de winst uit de bedrijven
maar In ieder geval zullen de hier ge
voerde besprekingen (aan de hand der
uitgebrachte prae-adviezen) ertoe lel
den. dat reeds terstond vele gemeente
raadsleden hun taak duidelijker vóór
zich zien liggen, en dat in de toekomst
de formuleering van een katholiek g<^
meenteprogram. zich aanpassend aan de
nieuwste omstandigheden, verwezenlijkt
zal kunnen worden.
De tweede inbreker, zekere de R., die in
den nacht van Donderdag op Vrijdag bij de
bekende poging tot inbraak in de villa van den
beer Max Hes te Oss wist te ontkomen, is
thans door de politie te Hemond gear
resteerd. Daarmede heeft de politie te Oss
de hand weten te leggen op twe$ berucht^
bonzes.
Mgr Mignani. die den 14en October door
communisten gevangen werd genomen, is
thans vrijgelaten, ten einde voor zijn mede
gevangenen een losprijs te verkrijgen. Hij ver
klaarde. dat res Chineesche priesters en zeven
Chineesche kloosterzusters bevrijd waren.
maar dat vier buitenlandsche priesters en
rijf buitenlandsche kloosterzusters onder
troepengelelde naar Tangtiangsoe in de pro
vincie Kian werden vervoerd.
Men vreest, dat de lange tocht door de
bergachtige streken de meer bejaarde susten
geheel zal uitputten.
Te Roermond en omgeving is Vrijdagmid
dag een vreemd natuurverschijnsel waarge
nomen. Tijdens een paar regenbuitjes was de
lucht eigenaardig geel gekleurd; in de
regendruppels zat een fijne gele stof. Auto
rijders merkten deze op de ruiten, de kwee
kers constateerden, dat ai hun serre-ruiten
met modderspatten bedekt waren. Toen deze
opdroogden, werd de fijne gele stof duidelijk'"
zichtbaar; het was buitengewoon zacht en
voelde als een soort poeder aan.
Het verschijnsel werd ook noe waargeno
men te Baexem, Maasnlel en Swalmen
Weldra zal het 50 jaar geleden zijn dat
het gezelschap van den Stillen Omgang te
Amsterdam werd gesticht. Dit feit zal plech-
tig worden herdacht op Zondag 15 Maart
den Zondag vóór het Mirakelfeest. Alsdan
zal in het Concertgebouw een herdenkings
bijeenkomst worden gehouden, welke zal
worden opgeluisterd door de aanwezigheid
van Z. D. H Mzr. J. D. J. Aengenent. bis-
schop van Haarlem.
Te Belfeld. nabij Venlo, heeft een kind
van acht maanden oud. een apenootje in de
luchtpijp gekregen, waardoor het aan ver
stikking is overleden.
Zaterdagmiddag te 2 30 uur brak aan
boord van de Do X te Lissabon brand uit,
welke werd veroorzaakt door een vonk van
een hulpmotor. die voor het laden van de
batterijen in het vliegschlp dient.
De brand breidde zich snel over het bo
venste deel van den linkervleugel uit. Met
behulp van de zich aan boord bevindende
vuurblusschers bestreed de bemanning het
vuur. Zjj werd daarbij geholpen door ma
trozen en arbeiders van het marlnevllegsta-
tlon van Lissabon, evenals door een afdee-
ling brandweerlieden, die zeer spoedig in
booten verschenen. De brand werd In be-
trekkeljjk korten tijd gebluscht. De schade
is belangrijk. w
Het geheele bovendeel van den linkervleu
gel is vernietigd. De tanks van het vlleg-
schip bevatten een groote hoeveelheid brand
stof en zonder bet snelle ingrijpen van de
liulpmanschappen zou het toestel ongetwij
feld geheel vernietigd rijn geworden De
reparatie van den vleugel zal eenige weten
in beslag nemen. Een officier van het Portu-
geesche mlnisv-rie van Marine heeft zich
naar de Do X begeven.
Een groote menigte belangstellenden sloeg
het blusschingswerk van land af gade
Poging tot brandstichting van
schoolgebouw
Een hulde uit de lucht
omstreeks kwart voor
elf verscheen een Pandervliegtuig boven van
Houten's fabrieken te Weesp. A] spoedig
bleek, dat het toestel dat boven de gebou
wen cirkelde en eenige stunts uitvoerde, be
stuurd werd door den heer v. Graft, instruc
teur van de Nat. luchtvaartschool. Hij wierp
n.l. een brief van den volgenden inhoud
uit:
..Hartelük gefeliciteerd. Mooi succes Enor
me prestatie. Hulde aan den heer v. Tijen.
Ben trotsch op hem. v. Gra1£."
Op deze wijze bracht dus de meester hulde
aan zijn leerling. Op wien men met recht
trotsch kan rijn.
Zaterdagavond omstreeks 8 uur werd de
brandweer te Weert gealarmeerd voor een
uitslaanden brand in een der tricotfabrieken
van de N.V. F. Beeren
naburige gehucht Dries geleg/n
Het vuur, dat in het oudste gedeelte van
het complex gebouwen, waarin de magazij
nen gevestigd zijn, uitbrak, vond tn den
voorraad garens gretig voedsel? Toen bijna
drie kwartier nadat de brand was uitge
broken. dA eenige motorspuit van het dorp
voor het eerst water gaf. stond het geheele
complex reeds In lichter laaie. Met de
grootste moeite wist men den inventaris van
het kantoor en een kleine partij goederen
in veiligheid te brengen. De brandweer be
paalde rich tenslotte tot het nathouden van
het woonhuis van een der firmanten, dat
ibghouden is gebleven.
Hét geheele complex, waaronder begrepen
de twee jaar geleden nieuw gebouwde fabrie
ken. is in de asch gelegd.
Na het middaguur Is de fabriek gesloten;
men tast in het duister hoe de brand is
ontstaan.
Verzekering dekt de schade. Op de fabrie
ken werkten ongeveer 300 menschen.
De groote Club der Christelijk Socialen
heeft in de bijeenkomst van Zondag de aan
Dr. Ender versterkte opdracht tot kabi
netsformatie met ingenomenheid begroet en
hem allen gewenschten steun toegezegd
Nog Zondagmiddag heeft Dr. Ender, een
aanvang gemaakt met zjjn onderhandelin-
gen zoowel met het Schoberblok alsook
met de Heim-wehren.
De Besprekingen duurden tot ’in de late
avonduren voort, waarbij, naar verluidt, ze
kere voortgang werd gemaakt.
De moeilijkheden houden, verband met de
basis waarop een arbeidsgemeenschap van
het Nationale Economische Blok, den Land
bond en het Helmatblok zou kunnen tot
stand komen.
Het is mzigelljk, dat Dr. Ender, als bonds
kanselier. het ministerie van btanenland-
AES HET WINTERT.
Uitgave van Boekzaal dar
Geheele Wereld. Tilburg.
Onder de vele uitgaven welke tegen Kerst
mis het licht zien, slaat dit meer «J» wtn-
terlectuur bedoelde boek r.og zulk "n kwaad
figuur niet, al vinden we de lectuur wel wat
eenzijdig op het ..boersche’’ gericht, en al
zouden we de zeven-en-twintig teekeningen
van Vincent van Gogh. hoe goed ze overi
gens ook in deze entourage passen, liever
op ander, c.q beter papier gedrukt hebben
gezien. Kan daarover echter eenig verschil
van meening bestaan, de keuze van de me
dewerkers en de opgenomen fragmenten lijkt
ons 'n heel goede. Met smaak hebben wa
het artikel van Pieter v. d. Meer de Walrhe
(en over Vincent van Gegh, gelezen evenals
de tragische, scherp en raakgeziene schets
van peelwerkersmisène van den jongen. Ka
tholieken romancier Anton Coolen
Kees Meekel geeft een van z'n Cow-boy
schetsen, waarin bjj zoo typeerend dit ruige,
maar trouwborstige slag menschen. onder
wie hij zelf geruimen tijd geleefd heeft, weet
te schilderen.
Pakkend is het verhaal van Marie Koenen
en „De Verloting" van Jurriaan Zoetmulder;
interessant de geheel in dialect geschreven
schets ..Van Oskaar en den Does."
Een der fraaiste bijdragen vinden we even
wel de machtige greep welke Herman de
Man deed met z'n schets uit het Boerenle
ven Zijn ..Heerschrra van het Gewest” is
een kleine roman, een schema, dat aanlei
ding zou kunnen zijn tot een spannend en
levenswaar boek.
Het boekwerk, dat 111 bladzijden groot
is. sluit met een korte, maar belangwek
kende analyse van Anton van Duinkerken,
der figuur van den grooten Noor en ontdek
kingsreiziger Fridtjof Nansen.
Wie goede Literatuur wil hebben voor de
komende winteravonden zal dit boek een
welkome gave vtoden.
Voor St. Nioolaas- of Kerstgeschenk is bet
uitermate geschikt.
Toen gisterenavond tegen 8 uur de schui
tenvoerder K. A. Koenes in het keukentje
van zijn woning, twee hoog achter, in per
ceel 60, aan de De Wittenstraat te Amster
dam een petroleumlamp wilde bijvullen viel
deze plotseling van het aanrecht af, waar
door de brandende olie zich over den vloer
verspreidde. In zijn schrik, stiet de man tot
overmaat van ramp ook het blik met pe
troleum. dat hij voor het bijvullen van de
lampahad gebruikt, op den grond met het
gevolg, dat het keukentje In een oogwenk
in lichte laaie stond. De man vluchtte met
zijn vrouw en drie kinderen, waarvan de
oudste ongeveer 10 jaren zal zijn, langs de
trap naar beneden.
Inmiddels werd de brandweer gewaar
schuwd. welke zeer spoedig met twee motor-
spuiten ter plaatse was. hetgeen een geluk
kig feit mocht heeten. aangezien het echt
paar er in zijn verbouwereerdheid niet aan
gedacht had het jongste kind, de vierjarige
Gerda, die in de alkoof der woning in een
ledikant lag. in de vlucht mede te nemen.
Terwijl met een straal op de motorspuit de
heftig om zich heen grijpende vlammen, zoo
veel mogelijk werden bedwongen, slaagde de
brandwacht De Groot er in tot de vol rook
slaande alkoof dooi te dringen en het kind,
dat reeds bewusteloos was te redden. Het
meisje werd naar beneden gebracht, waar
het met behulp van een zuurstofkoffer vrjj
spoedig weer werd bijgebracht
Per auto-brancard is de kleine daarop
naar het Tesselschadeziekenhuis vervoerd.
Inmiddels werd onder leiding van hoofd
brandmeester Hartdorf ook de comman
dant de heer Gordijn was eenigen tijd ter
plaatse het blusschingswerk met kracht
voortgezet
Te ongeveer kwart over acht was men t
meesier, zoodat dit brandje beperkt
bleef tot wat in de terminologie der brand
weer een kleine brand heet. De keuken en de
aangrenzend- woonkamer zijn geheel uitge
brand. terwijl de alkoof geblakerd werd. De
le etage er woonden in het perceel zes
gezinnen had van waterschade te lijden.
Schuitenvoerder Koenes, die zelf bij het
gebeurde brandwonden aan de vingers en
linkerpols opliep, welke ter plaatse werden
verbonden is tegen brandschade verzekerd
In he< proces te Moskou zijn alle be
klaagden schuldig verklaard.
leiding van een onlangs in het tijdschrift
..De Gemeenschap verschenen caricatuijr,
betrekking hebbend op het Zondagavond^
gebed van den K. R. O., een aanklacht we-l
gens persoonlijken eerroof Ingediend 4>ij dir
kerkelijke rechtbank van het Aartsbisdom
Utrecht.
beschikking komen, behooren deze
allereerst te worden aangewend tot
verhooglng der zedeltjke en lichame
lijke volkskracht. Daartoe dienen te
worden genomen krachtige maatrege
len iH het belang der volksgezondheid,
met name ter bevordering van den
woningbouw. Hierbij worde in het
bijzonder gelet op de behoeften der
kroostrijke gezinnen.
Volgens telegrammen uit'Weenen is het
kabinet-Vaugoin afgetreden.
De bondspresident heeft den
„Het zevende meisje", dong
H. Wolffenbuttel-v. Rnnycn
Uitgave G. B. van Goor
Zonen. Den Haag.
Het gelukkige gezin van een boekhande
laar is in het gelukkige bezit van aes
dochtertjes en wordt verblijd met de ge
boorte van een zevende meisje. Groot*
vreugde in het gezin, waar een echt-Room-
sche geest heeracht. Schrijfster vertelt on
prettige wijze van de gebeurtmtawn en
heeft er smaak van. de tafereeltje* zoo wvv
te tooveren. dat men ze als t ware riet re-
beuren.
Onze meisjes zullen met veel mw,
totgevaUen van bet seventri so^bb.
Over vier weken weder gerepareerd
In aanvulling on de berichten betreffende
den brand kan worden gemeld, dat de vleu
gel binnen korten tijd zal kunnen worden
gerepareerd.
Uit Friedrichshafen en Altenrhein
reserve-onderdeelen telefonisch ontboden,
terwijl het noodige technische personeel
binnen anderhalve week te Lissabon wordt
verwacht. Men neemt aan dat de IX) X over
ongeveer een maand gerepareerd zal zijn,
zoodat dan de tocht zal kunnen worden
voortgezet.
Behalve den linkervleugel is niets bescha
digd.
Nalatigheid of oprei kunnen worden uit
geschakeld.
Bfj het tutbreken van d<\ brand bevon
den rich vijf personen aan boord. De ka
pitein was afwezig.
De hulpmotor heeft tijdens den tocht van
FnedrichsHafen tot Lissabon perfect ge-
functionneerd.
Direct na beëindiging der-, reparatie zal de
tocht worden voertgeret.
Er is over deze richtlijnen heel
noeglijk gedebatteerd, maar in
algemeen zijn zij toch onaangetast
gebleven.
De praeadviseurs hadden ter vergade
ring een heel gemakkelljke taak.
Vóór de praeadviseurs aan het woord
kwamen, hadden de debaters onderling
de taak der praeadviseurs reeds opge
knapt.
Zoo b.v. ten aanzien van Mr. Van
Spaendonck's betoog, dat de gemeenten
haar personeel niet in een uitzonde
ringspositie mogen plaatsen tegenover
het particulier industrle-personeel door
toekenning van (naar verhouding) te
hooge loonen, enz
Zeer terecht betoogde de heer IJssel-
mulden. dat aan rechtvaardig loon
moest worden vastgehouden en dat d-
overheid het goede voorbeeld moet
geven.
I. Belastingen. De personeele be
lasting dient niet hoofdbron te worden
in het plaatselijk belastingstelsel. De
mogelijkheid tot expansie, welke zjj
biedt, behoort eerst te worden benut,
indien door bet gebruik maken van
andere middelen, welke der gemeente
ten dienste staan, een behoorlijke
vervulling van haar taak niet vol
doende Is verzekerd.
Ten aanzien van de schoolgeldhef-
flng worde rekening gehouden met de
draagkracht der gezinnen. In het
algemeen verdient het daarom aan
beveling. ook het aantal niet-school-
gaande minderjarige kinderen daarbij
als maatstaf te nemen.
IL Bedrijven. Bij de exploitatie van
gemeente bedrijven worde de tarie-
ven-politiek niet gebruikt, om te ont
komen aan een verzwaring van in
komsten, en/of vermogenshefflng.
m. Sociale voorzieningen. Voor zoo
ver tengevolge der nieuwe regéling aan
da gemeente, ruimere middelen ter
Jér. dat we
een officieel vast-
>gram beschikken,
e/órganisatie van katho-
feraadsleden maar niet
en dat ook een orgaan
katholieke gemeentepolitiek niet
Deze Partijraadsvergadering nu stond
ta het teeken van „het beleid der ge
meente met betrekking tot belastingen,
bedrijven en sociale voorzieningen, mede
ta verband met de belangen der groote
gezinnen”, en bij uitstek deskundigen
Mr. O. Kropman, wethouder van
Amsterdam, Y. Keestra, burgemeester
van Culemborg en Prof. Mr. Dr. J. van
der Grinten, hoogleeraar aan de N1J-
meegsche R. K. Unlversiteit hadden
bun prae-adviezen uitgebracht.
Het onderwerp was voorzeker welge-
kccen.
Op welhaast geen enkel ander politiek
terrein toch bestaat er zooveel onzeker
heid, zooveel verwarring als op het ge-
bieef der gemeentepolitiek, en het was
van groot ^polJMtk belang, dat men zich
ta een bijeenkomst van de „fine fleur”
onzer politici eens uitsprak over bepaal
de gemeente-politieke vraagstukken.
Dat daarbij de nieuw geldende finan-
tieele verhouding tusschen Rijk en Ge
meenten in aanmerking werd genomen,
en dat vrijwel alle beschouwingen ult-
gingen van het besef, dat de groote
gezinnen in het bijzonder beschermd
behooren te worden, verleende aan deze
vergadering een bijzonder actueele en
een voor katholieken bijzonder sympa
thieke be teeken Is.
Nu meene men echter niet, dat door
de voor deze vergaderingen uitgebrachte
prae-adviezen en de ter vergadering ge
houden debatten het behandelde vraag
stuk tot volledige klaarheid is gebracht.
Er is- en blijft veel verschil van mee
ning, en men behoeft zich daarover niet
te verwonderen: bijna alle gemeenten
hebben verschillende belangen!
En bovendien spreekt ook het ver-
Khlllend Inzicht in ekonomische vraag
stukken een woordje m^**"
Het is geen worn
heden nog niet over
gesteld gemeent^pn
dat het met di
lleke gemeenf
vlotten wilde
voor
tot bloei kan komen.
In iedere gemeente heerscht een heel
•parte gemeentelijke toestand; met
geheel verschillende factoren moet in de
onderscheidene gemeenten rekening ge
houden worden, en terecht heeft Mgr.
Molens, de voorzitter van den Partijraad,
er in zijn slotwoord voor gewaarschuwd,
dat de afdeeling Gemeentepolitiek van
ons Partijbureau zich er niet op zal
gaan toeleggen, in bepaalde vakjes be
paalde voor schriftjes voor bepaalde ge
meentelijke kwesties bij de hand te
hebben.
Voor gemeentelijke politieke moeilijk
heden bestaat er geen panacee.
Toch moeten er algemeene richtlijnen
gijn.
En enkele dier richtlijnen zijn o.L ter
Partijraadsvergadering duidelijk genoeg
naar voren gekomen.
De prae-adviseurs hadden zich na
onderling overleg op deze richtlijnen
vereenigd.
AH* «bonne’s op djt blad rijn ingevolge d k 1
*^*a cnSevvlle» verzekerd voor een f tav®n'l*nSe cebeele onxwbiktbeid tot werken door f vei) bij een on ze va) met f nefl bil acrlie, van een hand, f 1 OE bil verHe».van een f £A bij een breuk van
•ter volgende u.tkrerinzen OUUU.- verlie, van beide armen, beide beenen ol beide onzen aoou, O^!ppoop T Z5B’" ren voet of een ooz 1 1dulmof tritednrer been of arm
De Katholieke Staatspartij mag met
voldoening de jongste Partijraadsverga
dering in haar nieuwste geschiedenis
vastleggen.
Er rijn natuurlijk geen besluiten ge
nomen noch ook zijn er deze of gene
tendensen in moties belichaamd.
Dat alles behoort niet tot de taak van
den Partijraad: de Partijraad stelt
vraagstukken aan de orde, studeert cn
doet studeeren, geeft zekere richtlijnen
aan, wikt en weegt de voor- en nadeelen
van zekere strevingen; hij doet een
mentaliteit geboren worden, hij schept
een katholieke werksfeer, voor zoolang
de Katholieke Staatspartij in bepaalae
aangelegenheden tot in onderdeden
nog niet positief en praktisch-pod-
tiek stelling genomen heeft.
Vóór alles verricht de Partijraad voor
bereidenden arbeid, en Juist daardoor
is de Partijraad zoo n belangrijke in
stantie. want ook in de politiek geldt,
dat van een goede voorbereiding veelal
het welslagen der onderneming afhangt.
BUREAU: HOF AI
IMaloon: Administratie
Redartir No. 633
gouverneur
van Vorarlberg, dr. Ender, met de vorming
van een nieuw kabinet belast, die de re op
dracht heeft aanvaard
(Dr. Otto Ender behoort tot de chr.-soc.
partij. Hij werd in 1875 te Altach (Vorarl
berg) geboren H;j is jurist, was lid van de
constituteerende nationale vergadering en
sedert 1918 ..Landeshauptmann" van Vorarl
berg.)
o
te
