cBuiten landsch cBQieu ws
?cartf!l-
ÏT4L1;
FEUILLETON
HET RIJKE NATUURLEVEN
DE SMALLE WE
Rede van dr. Ender
Rede van Lloyd George
V.f^OSSEM’S
30 cent per half on*-
(Wordt vervolfd).
Oostenrijksche regeerings-
verklaring
Q^Iendel’s strijd
n.
REPARATIES EN DE
ECONOMISCHE TOEKOMST
VAN DUITSCHLAND
Gemengde ^Buitenlandsche
d^erichten
De debatten in den
Duitschen Rijksdag
Dr. Briinlng aan het woord
Zware mfct boven Londen en
Z. Engeland
De Monniken van den Sint Bernard
gaan een klooster stichten in Tibet
Sovjet Rusland, over de
Ontwapenings-Conferentle
De aardstorting te Lyon
van H. WARR1NGA
kunnen
staan Om
de
de
Dr. ENDER
w
De liberalen en de Laboor-Regeering
9
Dr. BRUNING
zal hü
V
71
i
i
Door Dr. Hans Luther Preaident van de
Duitsche Rijksbank
f.
t
t
C
d
a
b
Over het algemeen is in het land een heu
gelijke bereidwilligheid geoleken om vrijwil
lig mee te werken aan de plannen van de
rijksregeerlng. Dat geldt ook voor de actie
ver
tild
orde
II.. o
bij den strijd
bloed vermorst
geweest, waarbij als
Spreker merkte op, dat de rüksdagcom-
mtesie van buitenlandscbe zaken drie zit
tingen aan al deze kwesties had gewijd
(.achter gesloten deuren" roept v. Freytag).
Curtlus: Ik ben van oordeel, dat een be
spreking achter gesloten deuren over bul-
tenlandsche politiek meer succes heeft dan
de agitatorische redevoeringen die hier ge
houden worden.
Intusschen zouden, zei Curtlus, de
schillende vraagstukken te gelegener
openlijk In den rijksdag wel aan de
komen, dergeljjke debatten passen echter
niet in het kader der noodverordening.
Nadat nog een aantal sprekers hun mea
ning over politiek ten beste hadden gege
ven, stelde president Loebe tenslotte voor,
het was intusschen kwart over 8 uur ge
vend ere
de
Lloyd George, de leider der liberalen, heeft
een rede gehouden over den polltleken toe
stand In Engeland. Hij begon met te verkla
ren, dat de tegenwoordige regeering gefaald
heeft
Het is een erkend feit, zeld espreker, dat zü
achttien maanden lang de gelegenheid tot
handelen in het vraagstuk der werkloosheid
heeft verknoeid.
Echter bestaat er niet het minste verlan
gen, de regeerlng doqr een conservatief ka-
blnet-Baldwln te vervangen. Misschien zou 't
lang?
Wat belden gevreesd hadden gebeurde. Me
vrouw van Erp weigerde onherroepelijk hem
nog te ontvangennoemde Koos een be
drieger iemand, die de vriendschap van
haar George had misbruikt om rich bij hen
in te dringen. Ze verbood Leonie ten streng
ste met hem te spreken of te correspondee-
ren en hoe het arme kind ook bad en
smeekte, de weigering bleef gehandhaafd
ja werd zelfs nog verscherpt, toen Réné zich
aan de zijde zijner zuster plaatste.
Mevrouw Van Erp stelde nu alles in het
werk om haai stiefzoon te besplonneeren, in
de hoop eenlge reden te vinden om haar haat
voor hem te kunnen motlveeren. Deze echter
was er de man niet naar zijn „kleintje" tot
een overtreding van haar moeders gebod
over te halen of daarbij de behulpzame hand
te bieden, zoodat mevrouw Van Eerp ook nu
weer een teleurstelling ondervond. Dot ech
ter de verhouding tusschen moeder en kind
er niet beter op werd is te begrijpen. Réné
echter sprak Koos dikwijls spoorde hem
aan geduld te hebben en zoo spoedig mogeliJk
vooruit te komen vóór alles echter
Poteeb van Siarbetnberg.
De verklaring van dr. Ender werd in het
Huis rustig opgenomen. Slechts toen dr.
Ender sprak over de aansluiting werd bij
val getoond, hetgeen nog toenam toen hij
sprak over de vermindering van de prijzen.
Bij de debatten, die op de rede van dr.
Ender volgden, nam allei eerst de sociaal
democraat Renner het woord. Hl) viel de
regeerlng-Vaugoin heftig aan Hierbij
kwam het tot heftige Interrupties van de
Heimwehrlieden, die door de sociaal-demo
craten werden beantwoord. Toen Renner
de Heimwehr heftig crlttseerde, trok Star-
hemberg een voorwerp uit den zak, waarop
de sociaal-democraten opspringen en rie
pen: „Hij heeft een revolver".
Starhemberg toonde daarop zijn sigaret
tenkoker!
Boven Londen en Zuld-Engeland hing be
den een nevel, zoo zwaar als in geen jaren
is voorgekomen. Straten en winkelzaken wa
ren den geheelen dag verlicht. Zelfs tegen 1
middaguur viel er geen verbetering waar te
nemen. De treinen uit de voorsteden ani-
’■eerden met groote vertraging: het scheep
vaartverkeer op de Theems ligt geheel stil.
De Amerikaansche passagiersschepen „Ou-
ranla” en „Merchant” en de Levant-stoo-
mer „Orvleto" bleven vanwege den mist in
het dok liggen. Het stoomschip .J’icard” van
rfe Dulnkerken-lljn ligt met 50 passagiers in
de Theems voor anker en kan voorlooplg de
reis niet voortzetten.
verzoening met zijn ouders te bewerkstelli
gen.
Zoo stonden de zaken nu reeds van Augus
tus af en geen enkel teeken wees er op, dat
een verandering ten gunste der geliefden te
voorzien was. Geen wonder dus, dat de op
geruimdheid van het jonge meisje er onder
leed. Tegenover Réné probeerde ze zich ech
ter zooveel mogelijk goed te houden, terwijl
deze alles deed wat in zrjn vermogen was
haar een steun en kracht te zjjn. Waar de
band tusschen moeder en kind dus meer en
meer verslapte werd hij tusschen broer en
zuster des te hechter.
De stemming in het huis der Van Erps
werd trouwens steeds onverdraaglijker. Ge
orge was prikkelbaarder dan ooit kwam
avond aan avond dl p In den nacht thuis
snauwde iedereen afhad in huls nergens
rust schrok op, als er gebeld werd, als
verwachtte hl) de een of andere ongelukkige
tijding, kortom verkeerde In een toestand
van iemand, dl- alle rust in zich zelf miste
en geen moeite deed of er de kracht niet toe
had. zich te beheerschen. Zijn moeder was
bang voor hen en deze vrouw, die aan den
eenen kant een kind zonder grondige reden
afstootte, sag aan den anderen kant haar
zoon, dien sa steeds in alles had toegegeven,
zich van haar afkeeren. Ze zocht echter de
oorzaak van deze verschijnselen niet in eigen
boezem, maar zag in Réné den bewerker van
dit alles... Réné was t die haar baar dochter
ontnomen hadRéné was het, die George
had gemaakt tot vat hij was, een leeglooper
een 'en boemelaar.
op dien
endel dien
toen
in den mist met zijn spiegelende brlllegla-
ren, als dat van een duivel uitzag. Toch had
de heer Letts rijn best gedaan om In zijn
roodomrande oogen een verliefde uitdruk
king te leggen, maar zonder het denkelijk
zelf te willen, was de glans zeer onaange
naam en geleek ze op dien van een tijger,
die zijn prooi beloert.
Nu, iets van een tijger had Letts wel over
zich, temeer daar hij langzamerhand tot de
overtuiging was gekomen, dat zijn prooi hem
dreigde te ontsnappen. Alle pogingen om
haar te spreken te krijgen waren mislukt.
Ook het les geven aan Wlm Post had tot
geenerlei resultaat gevoerd, want nooit was
hl) bij Van Erp uitgenoodlgd en als Réné al
naar Wlm vroeg, was het altijd aan school
of als hij langs het kantoor kwam. Toen had
Leits zjjn toevlucht tot een minder eervol
middel genomen en Wlm een briefje meege
geven met het uitdrukkelijk bevel het aan
niemand anders te geven dan aan Leonle.
Hoewel Wlm het erg vreemd vond, had bü
niet durven weigeren en het briefje over
handigd. Toen Leonle hém echter dringend
verzocht had nooit meer dergeüjke bood
schappen aan ta nemen en een verzoek van
Leonle voor Wlm een bevel beteekende, bad
hij een tweede maal geweigerd, tot niet ge
ringe maar machtelooss woede van Leite.
Nadat verschillende partijen nog het woord
gevoerd hadden nam de rükskariseller, dr.
Brüning het woord.
Voor het geheele Huis moet ik, aldus ver
klaarde hij, tegenover den afgevaardigde
Drewitz, constateeren dat de rijksregeerlng
niets heeft terug te nemen van haar mede-
deelingen aan de pers over het geval-Bredt.
en dat deze inlichtingen volkomen Juist
rijn (hoort, hoort).
De monniken van het beroemde 8t. Ber-
nardklooeter In de Alpen zijn van plan om
aan het uiteinde der wereld, eveneens midden
In de sneeuw, n.l. in Tibet een klooster te
stichten. Twee monniken zijn reeds in Wel-sl
16000 voet boven den zeespiegel aangekomen.
De missionarissen die reeds meer dan een
halve eeuw in Wel-si een missiepost gevestigd
hebben zullen deze monniken bij het volvoe
ten van hun plannen behulpzaam zjjn.
Het kloneter van den St. Bernard werd ta
983 door den H. Bernardus van Menton» ge
sticht. Zooals men weet is dit klooster gele
gen op den top van een bergpas waar de
temperatuur In den winter gemiddeld 33
graden onder nul bedraagt.
De delegatie van Sovjet-Rusland bij
ontwapeningscommissie neeft gisteravond
den voorzitter van de voorbereidende ontwa
peningscommissie een memorandum doen
toekomen waarin een uitvoerig overzicht
wordt gegeven van de houding van de dele
gatie bij de gevoerde onderhandellngen.
Het memorandum kom tot tde conclusie,
dat het resultaat der werkzaamheden van'
de commissie geen practlsche beteekenls
heeft en dat het ontwerp-conventle van
nul en geener waarde is.
De sovjet-de'egatie zal zich tegen dit
ontwerp verklaren en met de ontwapenings
conferentie den strijd voor de vermindering
der bewapening voortzetten.
van productie-kracht. Het is ondenkbaar, dat
een internationale waardevermeerdering van
het goud niet zou terugwerken op de grootte
der reparaties.
Reeds van het Dawes-plan was het de
leidende gedachte, Duitschland te belasten
in verhouding tot zijn prestatie-mogelijk-
heid. Het spreekt vanzelf, dat dit ook voor
het Young-plan moet gelden. Ook moet er
onder het Young-plan de aandacht worden
geschonken aan de handhaving der sociale
levensvoorwaarden van het Duitsche volk.
De nieuwe kringloop, welke zich in de ver
meerdering der goudwaarde spiegelt, geeft
hun, die bekwaam zijn, nieuwe kansen
voor nieuwe werkzaamheid.
Wanneer het Duitsche volk vastberaden
de productiekosten en prijzen verlaagt,
om op die manier, zoo mogélijk nog vóór
de anderen, de nieuwe oevers te bereiken,
dan moet zijn economische toekomst wel
beter worden. Ook de hartstochtelijkste
voorstanders van een herziening moeten
inzien, dat schulden, welke een particulier
karakter dragen, of waarvan de eischers
particulieren zijn, op tijd moeten worden
betaald. Wat er van de besprekingen over
het zoogenaamde moratorium of de her
ziening ook moge groeien, Duitschland
zal zijn particuliere schuldverplichtingen
zooals het behoort en op tijd nakomen.
Duitschland moet zijn onderteekening
van het Young-plan als bindend aanzien.
Hoe beslister het dit doet, met des te
méér succes kan het van de tegenstanders
verlangen, datgene, waaraan deze door verdrag
gebonden zijn. Er moet op gerekend kunnen
worden, dat datgene, teat in de tegenwoor
dige reparatie-regeüng een gevaar vormig
en dus niet kan blijven bestaan, zal worde*
gewijzigd.
In de gisteren gehouden zitting van Oen
Natlonalen Raad heeft de Bondskanselier
dr. Ender de regeertngsverklaring voorge
lezen.
Zü begint met de woorden: ..De regee
ring neemt met een bezwaard hart haar
taak op", wat er wel on witst, oat de re
geering groote moeilijkheden verwacht. Dr.
Ender legde den nadruk op den eerbied,
dien de nieuwe regeerlng voor de grondwet
koestert en sprak de verwachting uit, dat
ook de niet In de regeerlng vertegenwoor
digde partijen al haar krachten zouden
aanwenden om het economische leven te
steunen. Het bestuursapparaat moet ver
eenvoudigd en goedkooper worden. Het
kiessysteem moet gewijzigd worden. Oos
tenrijk moet tegen het midden van het ko
mende jaar ten opzichte van de uit een
oogpunt van handelspolitiek belangrijke
staten zijn vrijheid op handelspolitiek-ge
bied herwinnen. De regeerlng zal met aan
dacht de pogingen der agrarische Oost-
Europeesche staten volgen.
de stap achter haar versneld werd en
ze wel begreep toch niet voor te kunnen
blijven, besloot ze langzamer te gaan loepen,
m de hoop, dat de persoon haar zou passee-
ren. Tot haar niet gerlngen schrik echter
hoorde ze plotseling naast haar "n teemen-
de onaangename stemprikkelde een on
aangename geur van een of ander haarwa
ter haar reukorgaan en opkijkend keek in
'bet leelljke gelaat van den heer Leite, dat er
zaak verbonden warenzoo ver verwijderd
van zelfzucht en egoïsme was dit hart, dat
hij eer geneigd zou zijn weder te helpen op
bouwen, dan zich te verheugen over het ver
lies van een ander, dat in voordeel voor hem
kon veranderen.
Zoodra Leonle de beide heeren verlaten
had en den Oranjeslngel was opgestapt, ver
loor haar lief aantrekkelijk gezichtje de op
gewekte en oj?gerulmde uitdrukking en
maakte deze plaats voor een ernstiger, nun
of meer droevige, waardoor de gelijkenis tus
schen haar en Réné nog sterk werd ver
hoogd. Wanneer Leonie zich alleen wist, had
deze verandering vaker plaats in den laat-
sten tijd en niet zelden gebeurde het, dat er
tranen stonden in die oogen, die gewoonlijk,
zoo guitig en vol levenslust warenhet
eerste groote verdriet had ook dit Jonge hart
getroffen.
Réné had, zooals Koos had beloofd, den
avond na hun gesprek met zjjn zusje gespro
ken en deze had haar broer en voogd onder
heftig blozen vrijmoedig haar liefde bekend.
Nog gelukkiger werd ze toen Réné haar innig
omhelsd hadhaar had gezegd, dat hij
deze verbintenis gaarne zag en het volste
vertrouwen in het karakter van Koos stelde,
maar en nu betrok het stralende gezichtje
van Leonle er waren groote hinderpalen
Naar waarheid vertelde hij haar nu wat
Koos hem bekend had. In haar liefde
haar vurig verlangen hem te troosten en op
te beuren, hem te verzekeren dat se In ham
geloofde vast en onomstootelljk wilde
ze terstond naar hem toe. Réné echter wecr-
etgen persoon altijd deel en de notabelen
van Brünn rekenden het zich tot een eer
onder de stamgasten te behooren Onder
hen waren ook de hooge ambtenaren en
regeenngspersonen, die het Mendel zoo
~lastig maakten Die vijandige verhouding
verstooree blijkbaar de vrooujke stemming
met. „Frisch und fröhlich’’ kegelden ze mee
De regeering maakte nu gebruik van deze
ontmoetingen om Mendel te bekeeren
Bij monde van die hooge ambtenaren liet
zij aan Mendel de heerlijkste beloften doen
als hij maar van zijn verzet afzag. Ze lieten
zoo terloops in hun gesprekken uitkomen
dat de regeering de verdiensten van den
Abt gerust wel erkennen wilde Ze was
zelfs van den diepsten eerbied vervuld voor
de hooge waardigheid. Daar ging 't haar
niet om.
Ze was wel genegen hiervan duidelijk
blijk te geven door nem te vereeren met de
Leopo|ds-orde de hoogste onderscheiding
na hét Gulden Vlies. Ja zelfs dacht ze er
aan hem te benoemen voor het „Herren-
haus’’. Zoo’n verdienstelijk man. als hij
Tusschen de pulnhoopen van Fourvlère, de
wijk te Lyon, die bü de aardstortingen het
ergst heeft geleden, heeft men, In de Rus
Tramassac, acht gedeeltelijk vernielde auto's
gevonden, die onder het puin der Ingestorte
hulzen bedolven lagen.
Hoewel in den omtrék een sterke lijken
lucht hangt, heeft men In de nabijheid geen
dooden kunnen vinden Men zoekt nog steeds
naar het lijk van 'n kanonnier van het 54e
regiment artillerie, die sedert den noodlot-
tlgen nacht Is verdwenen.
De Inschrijvingen voor de steunverleenlng
aan de slachtoffers hebben de 1500 000 fi*.
overschreden.
hield haar, wees haar* op den plicht "r moe
der van de ware toedracht der zaak op de
hoogte te stellen en eerst haar toestemming
te vragen alvorens ze aan haar gevoel den
vrijen loop liet. Leonle begreep maar al te
goed wat dit beteekende, maar tevens wist
ze ook, dat haar broer nooit een vernouding
zou goedkeuren buiten haar moeder om.
Haar wachtte dus een scheiding voor hoe-
De mist, welke boven het Kanaal hing,
heeft een ernstige stagnatie voor de scheep
vaart ten gevolge gehad. Booten van Ostenda
en Calais konden de havens niet blnnenloo-
nen. Vele schepen, die den transatlantische*
dienst onderhouden, worden te Southampton
opgehouden.
Voor de eerste maal sinds twaalf maanden
konden de binnenkomende vliegtuigen Croy
don niet bereiken.
Zü zijn te Lyrnpne gedaald, vanwaar de
Passagiers de reis per trein hebben voort
gezet.
Voortzetting debat.
OnmlddelHJk na de rede van den rijks
kanseller voortzetting van het debat dat
hoe langer hoe onverkwikkelijker werd.
De natlonaal-soclaltst Rosenberg bewoog
zich hoofdzakelijk op het gebied der bul-
tenlandsche politiek, de onderdrukking der
Duitsche minderheden In Polen, het ver
drag van Versailles, dat „bedrog met de
veertien punten van Wllson". de schending
van de ontwapeningsbelofte door Frankrijk
enz. De spreker had natuurlijk bü de nazi's
veel succes.
Daarna ontspon zich een heftig debat
tusschen den communist Schröber en den
socialist Liedtke. Laatstgenoemde verweet
de communisten os., dat zü voor de Duit
sche arbeiders dingen eischen, waar de ar
beiders In het sovjet-paradüs zelfs niet van
durven droomen.
De nazi’s maakte hü woest door te ver
klaren. dat deze partij treffend door haar
eigen spreker gekenschetst Is, toen deze
zeide, dat gemeenschappelijk begane mis
daden een partü hecht samenhouden. Spre
ker wüst In dit verband op de veemmoor
den. (Da nazi's stuiven op en er wordt over
en weer heftig gescholden).
Van de 2.000.000 dooden uit den oorlog
waren er 600.000 soc.-democraten, voegde
Liedtke den nazi's toe en den Isten dag
viel de Joodsche soc.-dem. afgevaardigde
Frank, terwijl dr. Frick zich te Pirmasens
bü de kachel warmde.
De Duitsch-nationale afgevaardigde jhr.
v. Freytag had het vervolgens over de
Duitsche minderheden in verschillende
landen, de rechten der bewoners van het
Memelgebled, de polemiek TardieuCur
tlus enz.
Dit gaf den minister van buitenlandscbe
zaken. Curtlus, aanleiding zich In het debat
te mengen.
liberalisme het land kunnen overtuigen, <tet
de tüd daar Is. om opnieuw vertrouwen In d»
liberale partü te stellen.
Een andere mogelükheid zou zün samen,
werking van de liberalen met de arbeiders,
regeerlng, zonder dat de liberalen Ir alle vr-
antwoordelükheld der regeering deelen, maar
In zoodanlgen vorm, dat zü de regeering met
hun ervaring en kennis dienen.
Wij hebben echter noch een pact met de re.
geering gesloten noch met haar ruUhanda
gedreven. Ik wensch dat dit duldelük begre
pen wordt, opdat er geen misverstand besta...
Een ander liberaal. Herbert Samuel, ver
klaarde dat de liberalen van garucher hart»
met de regeerlng moeten samenwerken, wan
neer die regeerlng maatregelen overeenkom
stig het liberale program aanvaardt, maar dat
zü toch altlld hun volledige zelfstandigheid
moeten handhaven.
Dr. Ender stelt de inwerkingtreding der
invaliditeitswet en arbeldsverzekerlng voor
arbeiders In uitzicht. Bovendien zullen met
de naburige staten sociaal politieke weder-
keerigheldsverdragen gesloten worden.
Speciaal met het Duitsche Rük.
Op het gebied der buitenlandscbe poli
tiek zal de regeerlng het handhaven van
vrlendBChappelüke verhoudingen met alle
naburige staten nastreven, .doch speciaal
in de verhouding tot den grooten Duitschen
broederstaat zal de Bondsregeerlng de tra
ditie. die door de gelükheld van taal en
cultuur gegeven is, dus In de natuur der
belde volken ligt, op hartelüke en open-
lüke vriendschappelüke wijze blijven vol
gen en steeds trachten de verhoudingen
op elk gebied beter te maken.
Dr. Ender sprak vervolgens over het
door dr. Schober op de jongste Volken
bondsvergadering ontwikkelde program In
zake de toenaderingsmogelükheden der
Europeesche staten en verklaarde, dat do
regeering haar best zal doen, de te Genè
ve gedane voorstellen allereerst door den
regionalen opbouw van Europa en door net
vormen van economische banden met de
staten, die dezelfde belangen hebben voor
te bereiden.
was, zou daar zeker op zijn plaats zijn
Alles werd hem stiekum aangeboden als
hij maar één ding wou doen ’t Was toch
heusch niet te veel gevraagd voor zoo’n
hoogen eerepost. Hij behoefde alleen maar
die belasting betalen
Maar Mendel snapte blijkbaar niets 1
Hij kegelde er lustig op los. maakte poedels
vond het weer vandaag mooier dan gisteren
hij wilde maar niet happen in die lekkere
brokjes
Toen probeerden zijn „vrienden” het
op een andere wijze. Ze vertelden allerlei
akelige du.gen. Niet alleen de stadhouder
en de minister, maar zelfs Zijne Majesteit
de Keizer was over de gebeurtenissen zeer
verstoord.
Men mompelde al iets over curateele en
er gingen zelfs geruchten over ambtsont-
zetting....
Mendel bleef stokdoof, 't Eenigstl:
resultaat van al dat gekonkel was, dat
Mendel niet meer mee kegelde. *t Gezelschap
van zulke vrienden stelde hij begrijpelijk
niet hoog op prijs. Liever trok hij zich
'erug met eenige trouw gebleven vrienden
en ontspande zich Zondagsmiddags met
een schaakspelletje, waarin hij trouwens een
meester was. Men moet nu niet gaan meenen.
dat Mendel de laatste dagen van zijn leven
een teruggetrokken, miskende grootheid
geworden was Altijd bleef hij opgeruimd
en vriéndelijk.
Hoe de strijd intusschen afgeloopen is,
zullen wij den volgenden keer, zien.
P. G. f. MEIJKNECHT O.E.S.A.
worden, de debatten te verdagen tot Zater
dagochtend 10 uur.
Men hoopt dan «n 3 of 3 uur 's namid
dags tot stemming te kunnen overgaan.
Zouden de debatten dan nog niet zün af
geloopen, dan zal de stemming tot Dins
dag worden uitgesteld. (Maandag Is we
gens den feestdag van Maria's Onbevlekte
Ontvangenis geen Rijtedagzlttlng).
Dit voorstel werd aangenomen.
De soclaal-dêmocratlsche fractie heeft
Vrüdagmlddag besloten, tegen alle voor
stellen tot opheffing van de noodverorde
ning en tegen alle moties van wantrouwen
te stemmen.
Wanneer men nog aan de vastheid der
Duitsche valuta heeft getwijfeld, dan moet
men door de crisis, die Duitschland op het
oogenblik te overwinnen heeft, wel tot een
beter inzicht komen. De jonge Rijksmark
heeft zeven, heusch niet vette, jaren stand
gehouden en ze zal dit nog vele malen zeven
jaren doen. Veroorzaakt door den heerschen-
den nood, duiken er telkens weer ideeën
op, om een nieuw geld te scheppen. Het
«i ontbreekt bij deze gedachte aan geschied-
i kundige ondervinding en er wordt over het
r hoofd gezien, dat zulke proefnemingen
door de Duitsche economie, dus door het
Duitsche volk, zouden moeten worden be-
taald.
Het is een gevaar, dat velen er geen vol
doende voorstelling van hebben, hoezeer
afhankelijk Duitschland is tengevolge van
i de buitenlandscbe schulden op korten termijn,
i Om deze reden, en omdat het nog niet
mogelijk is van de opbrengst van eigen
bodem te leven, is Duitschland aangewezen
op de ontwikkeling van een grooten buiten-
landschen handel en daardoor weer op het
economische vertrouwen van het buitenland.
We mogen den moed niet verliezen, .daarmee
i kunnen we ons niet helpen. Er moet,getracht
worden, krachten in het leven te roepen,
^ie tot vooruitgang kunnen leiden. Een
Duitschland. dat van binnen sterk is, heeft
ook mi nog kans op succes in de internationale
worsteling. Een gesloten nationale wil
de Renten-Mark heeft dit aangetoond
dwingt in het buitenland belangstelling af
voor de Duitsche levenskwesties.
Als het nu bovendien nog gelukken
mocht, alle krachten bijeen te vatten tot
een enkele regeeringsmacht in het Rijk,
mocht dus de Rij kshervorming tot stand
komen, dan moet de situatie voor Duitsch
land lichter worden. Men mag zich niet
laten ontmoedigen door de crisis der wereld
economie, door reparaties en door het
groote sociale en economische hervormings
proces, waar Duitschland zich doorheen
moet werken. Ook hier zal Duitschland
overheen komen. Het heeft te veel gezond
verstand, om zich met proefnemingen in te
laten, die zijn economisch systeem willen
omver werpen, en die het Duitsche volk
de basis van zijn bestaan zouden ontrooven.
De stormen van de crisis der wereldeconomie
behoeft Duitschland niet enkel en alleen
als nood en voorteekenen van ondergang
te beschouwen.
Wanneer het maar goed vaart, kan het ook
in deze stormen den veiligen oever bereiken.
Met nadruk moet er van Duitschen kant
op worden gewezen, dat tot het Young-plan
ook die verplichtingen behooren, welke
door de anderen moeten worden nagekomen.
De reparaties kunnen op den duur alleen
worden vervuld, wanneer Duitschland vol
doende markten heeft, waarheen het zijn
waren kan uitvoeren. Ook moet Duitschland
buitenlandsch kapitaal op langen termijn tegen
goedkoope voorwaarden kunnen verkrijgen.
Pas dan, wanneer de nachtmerrie van de
buitenlandscbe schuld op korten termijn van
ons is geweken, dan kunnen de krachten
op korten termijn zich gaan ontplooien. Ook
de opstapeling van kapitaal moet worden
overwonnen, zooals die tegenwoordig vooral
in Frankrijk bestaat. Dit is een sterilisatie
tot prijsdaling (levendig geroep bü de com
munisten). Het is echter noodlg, dat de
Prijsdaling zoo spoedig mogelük wordt door
gezet tot het punt, hetwelk de rijksregee-
ring zich ten doel heeft gesteld (de ver-
hooging van de belastingen).
Mocht de actie nog verschillende weken
vertraagd worden, dan zou het economische
gevaar ontstaan, dat de koopers zich sterk
terughouden De regeering zal self openlük
verklaren, wanneer zü gelooft, haar doel
bü de prijsdaling bereikt te hebben. Voor
het oogenblik is dit tüdstlp nog niet aan
gebroken.
De textlelgroothandel kan een
prijsdaling niet doorvoeren (onrust bü
communisten).
Mej. Drewitz heeft verklaard, dat
noodverordening het bedrijfsleven niet ten
volle kan bevredigen. De regeering heeft
echter nooit verheeld, dat de noodverorde
ning slechts een begin is en dat verdere
maatrege’en zullen volgen. (Geroep bü de
communisten: Er komen dus nog meer
rooftochten). De .regeerlng heeft met de
partijen contact gezocht en heeft In groote
mate de wenschen van de partijen Ingewil
ligd. De laatste 10 pet., die in de noodver
ordening ntet verwezenlükt zün. zullen nog
langs den normalen parlementairen weg
verwezenlükt kunnen worden (Geroen van
de nationaal soc.: wat ieteekent dat?!).
Dat partü wensch en niet gehéél kunnen
ook uwe. (Op een
nationaal soc.:
partüwenschen
worden verwezenlükt.
verdere Interruptie van de nat. soc. zegt de
kanselier: Ja, verwüt mü maar, dat Ik na
denk). (Zeer goed).
Zeer verwonderd heb ik mü over de rede
van afgevaardigde Gereke. Het komt mü
echter voor, dat de parthen slechts datgene
in de noodverordening willen doen neerleg
gen. wat in overeenstemming is met hun
bijzondere belangen. Dat echter is even ón
mogelijk. als het onmogelijk bleek, voor af
kondiging van de noodverordening een par
lementaire meerderheid ervoor te krijgen.
Men moet ook bedenken, dat het belang
van den landbouw niet alleen op hooge ta
rieven is gericht. („Zeer juist', in het mid
den).
In de verhooging van de tarieven zün we
reeds zeer ver gegaan.
Er zijn slechts weinig landen, die een der-
geliike weinig s-iccesvoüe politiek voor den
landbouw hebben gevoerd als wü. Op het
oogenblik. dat wij de prijzen voor landbouw
producten op een zekere hoogte willen sta-
biliseeren. staan wü tegelijk voor een eco
nomische wereldcrisis, die maar niet dade-
!ük te overwinnen is.
Aan het slot van zjln rede verklaarde de
rijkskanseller. het zün plicht te achten, op
dit ernstige tüdstlp den rijksdag te verzoe
ken. de noodverordening zoo, als zü is. aan
te nemen en niet op te heffen (onrust en
geroep bü de communisten en nationaal
soc en de beslissing ten spoedigste te ne
men. Weest u van uwe groote verantwoor
delijkheid bewust. (Geroep bü de commu
nisten: weg met de honger-regeering).
Schort uw critlek in dit werkelijk ernstige
oogenblik op. Oü weet niet wat, wanneer
eenmaal de zaken mochten mislukken daar
na kan gebeuren. (Geroep bü de communis
ten: De dictatuur!).
Met stemverheffing zeide de rijkskanseller
ten slotte: GU draagt een geweldige ver
antwoordelijkheid. Ik ben overtuigd, dat t
voldoende te de partüen daaraan te hebben
herinnerd om u den moed te geven de
maatregelen goed te keuren die thans voor
volk en vaderland noodzakelük zün. (Le
vendige büvai bü het midden).
,D« aanhef van dit artikel doet den lezers
misschien een koude rilling over den rug
gaan Men ziet misschien al het beeld van
de“ “c*?taardi8«n Mendel in plassen bloed
T--m u tg voren gerust te stellen deel
alvast mede, dat er bij den strijd van
Mendel geen druppel
is. Het is een duel ge
wapenen aUeen maar protest eenerzijds en
bedreigingen en ---
tajds gebruikt zijn. De laatste
geweld-maafregelen ander-
-- tien ;aar van
Zijn leven is Mendel verwikkeld geweest in
een strijd, ie hem het laatste restje vrijen
tijd en al zijn energie en uithoudingsver
mogen gekost heeft f Maar, met wie heeft
Mendel dan overhoop gelegen Met nie
mand minder dan die wereldlijke tnacht I
Hij heeft gestreden voor de rechten van
het klooster, waarvan hij de Abt was. tot
aan zijn laatste uur sterk en onversaagd,
ooé toen hij alleen stond in den strijd
Wat was nu de reden dat de anders zoo
toegefelijke Mendel zoo hardnekkig ge
streden heeft tegen een hopelooze over
macht
In het kort komt het hierop niter.
Op instigatie van de Duitsch-liberale
Partij werd er in 1874 een z.g „Religions-
fonds-gesetz” uitgevaardigd. Door deze
nieuwe wet werd aan alle kloosters een aparte
belasting opgelegd. De opbrengst zou dienen
voor de bestrijding van de onkosten van
den Katholieken Cultus.
Niemand betaalt graag belasting en de
kloosterlingen ontkomen ook met aan deze
algemeen-menschelij ke kwaal Deze ge
niepige zet de» liberalen lokte dan ook een
algemeen protest uit bij alle Kloosterorden
en Congregaties Allen weigerden eenparig
die onrechtvaardige belasting te betalen.
Ook Mendel, aangeschreven om de in
komsten van het klooster voor die be asting
op te geven, weigerde. Hij legde den oproep
eenvoudig ter zïide misschien verwees hij
dien wel met verachtelijk gebaar naar de
prullenmand In ieder geval, hij antwoordde
er met op 1
Wij staan wel ee» beetle verbaasd bij de
beschouwing van die revolutionnaire daad.
Maar Mendel meende zoo te moeten han
delen. omdat hij in die wet een aanslag
meende te zien op het recht. Hij was er
diep van overtuigd, dat ze m strijd was met
de grondwet, waarvan artikel 15 oa. luidde
Iedere wettelijk erkende Kerk of
■«Godsdienstig genootschap ordént en be-
wStuurt haar inwendige aangelegenheden
^Zelfstandig en blijft in het bezit en genot
„van haar in komsten, die bestemd zijn voor
„den cultus, het onderwijs of de liefdadig-
■•heid-
De andere Paters in het klooster stijfden
Mendel nog in zijn verzet, door hem er
aan te herinneren, dat hij bij zijn Abts-
wijding gezworen had de goederen van het
klooster tegen onrechtmatige eischen te
verdedigen Dien heiligen eed zou hij
gestand doen, koste wat kost 1 En dat het
hem veel zou kosten zou hij spoedig onder
vinden
’t is ondoenlijk in een kranten-artikel als
dit die heele onverkwikkelijke histone in
bijzonderheden uit te spinnen Enkele korte
trek sen mogen volstaan om een duidelijk
beeld te geven van het verloop van dien
strijd I
Het klooster, dat in die dagen over rij ke
landerijen beschikte, werd toen Mende!
geweigerd had de inkomsten op te geven.
,ciehvoudig aangeslagen voor de toenmaals
’Mlgehoorde som van 7000 guldeu m 10
jaar te betalen De regeering gaf nog heel
welwillend een tijd van beroep
aanslag Maar minachtend liet M«
tijd ongebruikt voorbijgaan. Eerst
bood Mendel. als een bewiis, dat het hem
niet zoozeer om het geld als wel om het
rechtspnnciep te doen was. de som van
2000 gulden ineens voor het Religions-
fonds aan. Maar de regeéhng ging van bet
princiep uit, dat zij met haar onderdanen
überhaupt niet in discussie wenschte te
treden over het al of niet rechtvaardige van
een belasting en bleef bij haar eisch. Mendel
antwoordde met een vlammend protest.
De regeering behandelde dit protest op de
zelfde wijze als Mendel haar aanslagbiljet be
handeld had ze legde het eenvoudig terzijde
en zond Mendel een bedreiging I Mendel
wist niet beter te doen, dan een nog heftiger
protest naar het hooge kantoor' te zenden.
Daar de regeering dit spelletje begon te
vervelen, begon ze er over te denken tot
krachtige maatregelen over te gaan. Maar
hoe Eerst maakte ze het plan den inboedel
van het klooster publiek te verkoopen.
maar dat zou een groot schandaal gegeven
hebben en waarschijnlijk zou het volk partij
trekken voor het klooster. Om zich met
te blameeren sloeg ze een anderen weg in.
Ze legde eenvoudig beslag op een deel der
inkomsten en nam zoo met geweld wat haar
nie> goedschiks gegeven werd. Mendel
beantwoordde die daad van geweld met
steeds welsprekender protesten. Maar de
regeering legde ae eenvoudig naast de
andere neer, 't Raakte haar sc ijnbaar niet,
dat Mende! zoo hardnekkig volhield. Toch
zat zij met net geval wel wat verlegen. Zoo’n
verwoeden tegenstand had ze vooral van dien
kant met verwacht. Het geheele geval, dat
natuurlijk wijd en zijd in het land bekend
werd, maakte haar m het oog van het volk
hoogst onsympathiek Temeer omdat het
hier een Prelaat gold, die zoo algemeen
gezien was.
Zij stalde een poging in het werk Mendel
tot andere gedachten te brengen 1
In het klooster bestond er sinds onheug
lijke tijden bet gebruik dat iederen Zondag
middag in den kloostertuin een kegelpartij
gehouden werd 's Lands wijs, ’s lands eer 1
Aan dat kegelspel nam de Abt in hoogst
Is er Reen ander middelzouden
we geen opzien geen schandaal kunnen
vermüüen? probeerde Réné nog.
Neen, neen en nog eens neen! Boeien
zoowaar Ik hier voor u sta
Rn nu vaarweldenk eens na over ae
overname van mijn zaakgij kunt alles
ter Inzage krijgenen zonder antwoord
af te wachten, verliet de driftige onverzoen-
lüke pe Bruljn het kantoor.
Réné bleef nog langen tüd zitten Hü voel
de, wat het voor den ouden zakenman be
teekende, alles om zich been te zien wegval
lenalles te zien ineenstorten wat hem
dierbaar wasbü voelde ook, dat hü rijn
plan zou uitvoeren dat hü zonder mede-
doogen zün neef zou zien gevangen nemen...
dat hü bard zou zün als staal.
Het smartte bem diep, dat iemand van zün
kantoor medeplichtig was en waar het hier
werkelük een misdaad gold uit winstbejag,
besloot hü ook in alle gestrengheid op te
treden. Geen enkele gedachte echter kwam
in bem op aan de mogelüke voordeelen, die
aan den val van het huis De Bruyn voor zün
Nog iemand was er aan wie Leonle haar
hart had uitgestort en bü wie ze krachtlgen
troont vondAda van Zuylen, waarmee
ze in geregelde briefwisseling stond. Reeds
dikwijls had Leonle haar willen vragen terug
te komen, maar ze durfde niet voor haar
moeder, daar deze haar oordeel over Ada
geheel scheen gewüzlgd te hebben en haar
van ondankbaarheid beschuldigde. Wanneer
mevrouw Van Erp zich op haar scherpe wüte
over Ada uitllet, verliet Réné altüd zwügend
de kamermet een spottend lachje keek
zün stiefmoeder hem dan naze had be
grepen dat daarin de kwetsbare plek van
Réné was gelegen.
Aan dit alles dacht Leonie, toen ze op dien
donkeren, mtetigen Novemberavond zich
huiswaarts spoedde, over den slechts spaar
zaam verlichten Oranjeslngel. Plotseling
kreeg ze den Indruk ot iemand haar volgde
haar probeerde in te halen. Hoewel niet
bang van aard zünde verhaastte ze toch
haar schreden en dacht er aan, dat ze wel
licht verstandiger had gedaan door de stad
naar hute te loopen. De zekerheid, dat men
haar wilde Inhalen kreeg ze, doordat ook
-- ---4 daar
