ecoho
K
H
E
dig
tie
5
vai
Ki<
EERSTE NATIONALE RJC FILMCONGRES
BINNENLANDSCH NIEUWS
Geen inschrijvingsgeld betaald
De slechte Westervoortsche
dijk
Voor Eer en Deugd
De toestand In Rusland
personeel
Belangrijk minder dan vorige jaren
Bevolkings-cijfers
n
LUCHTVAART
Het Kerstvliegtuig naar Indië
IJmuIden geen los- en laadplaats
GEMENGD NIEUWS
Interview met
Dc
FAILLISSEMENTEN
ÓNZE OOST
Pest aan boord
De hooge waterstand
V
prof. dr. W. Storm
van Leeuwen
Herinneringen aan den-
wereldoorlog
Het raadsel van den doodenden mist
opgelost?
De Merapi
Extra-uitkeering Spoorweg-
lit
Weer een auto nn de dUkhelUnc
thans volgt, gerust van een veilige keu-
De
veilige
Slavernij en rechteloosheid
zi
vu-
b.
Film be we
de
III
tegenstellingen dwingen tot partij
verleene
I.
Hedenmorgen vertrokken
3539
Enkele vondsten
I
teruggang is ons niet goed ver-
Na diens bezoek aan de Maasvallei
Hier is
wezen.
is ongetwijfeld juist, zegt
moeten
e
Zaad wit do Sahara?
tiaer de „Voos. Ztg.” meldt, zijn prof. Ma-
utML hoogteeraar ia de scheikunde aan de
d
b
de
Pd
ve
mi
we
we
sai
in
m<
Qj
K
Sta
adi
ca.
ree
vin
VOO
Overgangen
dere kerk
su
nl
on
se
ni
stx
dt
al
m
(k
hf
2
tot
lee
lasl
Op
het
mü
ma
sou
net
POI
•vi
▼Ol
Ril
I
vo<
ter
ma
koi
dei
zot
vei
dau
me
vei
Eei
ktu
op
5
eer
v<x
laa
lar
Kit
ooi
del
reu
set
I
taa
str:
R.
te
I
vee
zer
pla
gin
‘n Hevea Product
b
gi
oi
oi
ai
VI
W!
li<
Vraagt het Uw schoenmaker
Rubberhakken, Zooiplaten. Tips
Uit het Land van Altena wordt bericht,
dat de val van het water slechts zeer lang
zaam vordert. Dit begint thans een nieuwe
reden tot vrees te geven, nu het vriesweer
van de vorige week plaats heeft gemaakt
voor een herhaling van de regenperiode. Er
is de laatste etmalen opnieuw vrij veel regen
gevallen. In de omgeving van Woudricbem
Een dichte nevel hing hedenmorgen vroeg
boven het vliegveld Schiphol Tegen het
aanbreken van den dag was alles in gereed
heid gebracht voor het vertrek van het ze
vende postvliegtuig van de K L. M. naar
Indië. de PHA.E.O., dat naar men hoopt,
nog tijdig vóór Kerstmis de post in Indië
aal afleveren.
De post, ditmaal niet minder dan 297*4
KG. wegende, en bijna 20 KG. vrachtgoed
waren ingeladen. Het weer was echter zeer
ongunstig om te vliegen en daardoor kwam
bet, dat de bemanning van dit vliegtuig
eenige uren langer op Nedërlandschen bo
dem bleef dan in de bedoeling had gelegen.
Eerst tegen half tien was de nevel zóó ver
Opgetrokken en waren voor het vliegen goede
weerberichten ontvangen, dat tot den start
kon worden overgegaan.
De heer Plesman. directeur van de K L.
M, wenschte de bemanning een goede reis
en te 9.35 uur startte de P.H.A E O. voor
de Kerstvlucht naar Indië.
Daar het vertrek ten gevolge van den mist
later plaats had dan gewoonlijk, was er meer
belangstelling voor den start dan bU het ver
trek van de vorige vliegtuigen.
uit
verklaard,
vormde zij zeker.
geSdelüker
Wij hebben ons gisterenavond om inlich
tingen gewend tot den bekenden specialist
op bet gebied van asthma. Prof. Dr. W.
Storm van Leeuwen, naar aanleiding van de
sterfgevallen in het Maasdal bjj Luik, ten
gevolge van een doodelUken mist.
Prof. Storm van Leeuwen heeft nJ. in het
gebied van de ramp persoonlijk onderzoekin
gen gedaan, na afloop waarvan hij gisteren
te Leiden is teruggekeerd.
De hoogleeraar verklaarde:
sterfgevallen in bet Maasgebied rijn
zeker niet veroorzaakt door den mist alleen.
Op grond van mijn onderzoek blijf ik bij
mijn reeds te voren geulte meening, dat gif
tige stoffen, afkomstig van de fabrieken en
die reeds in normale tijden in die streek in
de lucht aanwezig zjjn, gedurende de mist-
periode in geconcentreerden vorm hebben
ingewerkt en daardoor veel menschen en
dieren hebben ziek gemaakt. 63 menschen
zijn overleden. Welke van de giftige stoffen,
die in aanmerking komen, de meeste schade
- beeft aangericht, is thans nog niet met ze
kerheid uit te maken. De hygiënische com
missie te Luik doet daarnaar nog uitvoerig
onderzoek.”
Op onze vraag aan Prof. Storm van Leeu
wen of hij bet mogelijk acht dat men, zoo
als men in de streek meer en meer gelooft, de
ramp is veroorzaakt door zwaveldioxyde.
antwoordde onze zegsman, dat dit niet met
zekerheid kan worden gezegd.
.Alle beweringen daaromtrent
voorbarig worden geacht."
In Pulchri Studio, Lange Voorhout, te
’s-Oravenhage, heeft de Diocesane Bond nn
Mannen- en Vrouwenatdeellngen in het
Bisdom Haarlem van de Vereenlglng „Voor
Eer en Deugd” Woensdag een algemeene ver
gadering gehouden, onder voorzitterschap
van Rector L Brink, directeur van den Dfo-
cesanen Bond.
onderwerp werd van R. K. zijde
reeds meer dan eens behandeld, hetgeen
aan de „Ned." schijnt te zijn ontgaan, en
dan werd ook op de economische factoren
en de minder gunstige sociale omstandig
heden in de Katholieke deelen des lands
gewezen, welke factoren en omstandighe
den bet sluiten van een huwelijk zooal niet
Aan een artikel
Newspaper-Service
I) Deze twee laatste bijzonderheden werden
mij meegedeeld door een vurige Russische
communiste, die te Moskou in de jeugd
organisatie werkt.
2> Daarenboven worden in den laatsten
Hjd belangrijke politieke besluiten steeds va
ker niet door den raad der volkscommissaris
sen. maar door het Pol. bureau der KJ. ge
nomen.
3) De koelak als sociale macht bestaat niet
meer. HU is een vUand dien de regeerlng
chept. omdat zij hem noodlg heeft.
De Merapi gaf Maandagavond half negen
een flinke aschetplosie te Hen Een Bekte
aschregen was te Ngablak. Klntllan en F»'
kis waar te n-zaen
Het is een bekend feit, dat de haven van
Amsterdam een dure haven is. In de eerste
plaats wegens de kosten van het opsleepen,
hetgeen bU groote vaartuigen doorgaans ge
schiedt met behulp van twee sleepbooten.
in de tweede plaats wegens de hooge haven
gelden. die In Amsterdam worden geheven.
Deze kosten drukken vooral zwaar bU sche
pen, die slechts een deel hunner lading in
Amsterdam hebben te lossen of een kleine
hoeveelheid goederen hebben te laden.
Teneinde deze kosten te vermUden, had
den de cargadoors van het Duitsche stoom
schip .Heidelberg*-, welk stoomschip 500
ton van zUn lading te Amsterdam moest
afleveren, het voornemen opgevat, deze goe
deren in Umulden te doen lossen in lich
ters, die deze goederen naar Amsterdam
zouden vervoeren. Een enkele maal is dit
ook vroeger al eens gebeurd. De cargadoors
hadden reeds omtrent het losloon een over
eenkomst met dén ChristelUkén Bond van
Haven- en Transportarbeiders, afdeeling
Umulden, gesloten en de betrokken arbei
ders verheugden zich reeds in dit buiten
kansje
Er zou echter niets van komen. Want te
elfder ure weigerde de havenmeester ts
Umulden aan de .Heidelberg” een ligplaats
voor dat doel De beer SeUffert deed dit,
omdat hu van meening was. dat Umulden
geen los of laadhaven is.
Noodgedwongen moest de .Heidelberg”
derhalve toch naar Amsterdam opvaren.
Voor de reederU beteekent dit een scha
depost van ongeveer duizend gulden!
Onder ’n meisjespensionaat te Fouquières
les Lans heeft men op ongeveer 8 M. diepte
een volkomen hygiënisch Ingericht, voorma
lig Dultsch lazaret ontdekt, van welks be
staan men tot nog toe niets afwist.
De school, die in den loop der jaren te
klein was geworden, was in de afgeloopen
weken vergroot door het bUbouwen van een
etage. Spoedig vertoonden zjch scheuren in
de muren, zoodat de bouwlaspectie van mee
ning was. dat de fundamenten waren gezakt.
BU het onderzoek naar de fundamenten
werd het lazaret ontdekt, dat verdeeld was
in een aantal groote zalen. Met het oog op
gevaar voor instorting moest het schoolge
bouw onmlddellUk worden ontruimd.
Een ontdekking, die eveneens herinnerin
gen aan den wereldoorlog wakker roept, werd
geaaan bij een bouwwerk te Neuf Chapelle.
waar de lUken van zes Duitsche soldaten
werden gevonden. Men kan hen echter niet
identlficeeren. aangezien hun identlteits-
plaatjes niet meer aanwezig waren.
Het stoffelUk overschot der Duitsche sol
daten is overgedragen aan de militaire auto
riteiten. die zorg zullen diagen, dat de lUken
worden bUgezet op een Dultsch soldaten
kerkhof.
Zooals men weet wordt er dit jaar weder
een volkstelling de gewone tienjaarlUk-
sche gehouden en zal men daarhü ook
moeten opgeven tot welke kerk men be
hoort.
Dit feit en de uitkomsten der telling bU
vorige gelegenheden geven aan de redac
tie van de „Nederlander” een beschouwing
in de pen. welke zich in het bUzonder ook
met de Katholieken bezig houdt.
Er wordt voornamelUk gesproken over
ons procents-cUfer op het totaal der bevol
king. welk cUfer in 1849 resp. 38.15 be
droeg. om In de volgende decennia te da
len tot 37.14 (1859), 3633 (1869), 35 86
(1879), 3539 (1889), 35.07 (1899), 35 02
(1909).
Eerst daarna kwam er weer een stijging
en wel tot 35.61 blUkens de resultaten der
telling in 1920.
Hoe is die teruggang te vei
het blad. En zUn antwoord
staat nog een vrij uirgestrek* gebieo olank.
In de Maas nabU RUswUk en Andel te de
rivierstand nog altUd zeer hoog, zoodat da
aanlegplaatsen door de booten nog niet kun-»
nen worden gebruikt, en voor het aanleggen
der booten een hulpsteiger moet worden be
nut. Verschillende uiterwaarden zUn echter
gedeeltelUk droog geloopen.
Bezuiden de Nieuwe Maas onder Capelle, 1
waar het verkeer met het Land van Altena 1
over de Kerksteeg gaat, doch dat wegens het 1
hooge water óf vla Heusden óf via Kelzers-
veer wordt geleM. te thans een verbetering in
den toestand gekomen. Het water vertoont
hier een aanmerkelUke daling.
In het gebied van den Beerschen Over
laat wordt de situatie geleldelük beter. Langs
de Maas konden op enkele punten de veer
diensten worden hervat.
Columbia-universlteit te New-York en dr.
Lammert, directeur van den meteorologi-
schen dienst te Munster, onafhankelijk van
elkaar, tot de conclusie gekomen, dat de
raadselachtige sterfgevallen in het Maasdal
bij Luik, die aan den mist worden geweten,
veroorzaakt zijn door den neerslag van zand
uit de Sahara, dat tijdens de stormen in de-
laatste helft van November in uiterst groote
hoeveelheden in den dampkring te geraakt.
Zij verwijzen, ter toelichting van deze op
vatting. naar de recente stofregens In
Spanje en Zwitserland en naar den modder
regen die te Parijs te gevallen.
Hiermede in overeenstemming te een in
gezonden stuk aan de Köln. Ztg., 't welk in
herinnering brengt, dat in 1925 in het
Sauerland een dergeljjke epidemie te veroor
zaakt door overgewaaid woestijnzand dat
ook bij mtetverschijnselen op de aarde
daalde en toen tal van menschen en veel
vee in de streek ziek heeft gemaakt. Twee
mannen zijn destijds onder soortgelijke ver
schijnselen gestorven als thans in de streek
van Luik.
Dit laatste
„Het Centrum”.
Maar ook staat vast, dat er nog andere
oorzaken zijn geweest, om de daling van
het procentcijfer der Katholieke bevolking
te doen ophouden en in een stijging te
doen verkeeren.
Wat de daling van vroeger jaren betreft,
kliervoor gelden zeer zeker economische re
denen.
Het
verwijderd: zij mogen geen leden van coöpe
raties zijn. Kortom: zij zijn vogelvrij en óók
hun kinderen. De sovjets vervolgen waarlijk
de zonde der vaderen aan het nageslacht.
Denkt men zóó den tegenstand van de over
blijfselen der bourgeoisie in Rusland te over
winnen? Men bestendigt die integendeel:
men wekt steeds nieuwen haat en wrok tegen
zich op.
Ten slotte: arrestaties processen en te
rechtstellingen volgen elkaar op. De schuld
der 48 „contra-revolutionnalren," die 25
September J.l. door de GPOe. ter dood ge
bracht werden, werd van vele kanten in
twijfel getrokken Daarenboven zijn ook tien
tallen anderen uit wetenschappelijke krin
gen gearresteerd' historici, geneeskundigen
menschen van algemeene vermaardheid.
Waarvan zU eigenlilk beschuldigd worden,
dat weet buiten Rusland geen mensch. Het
complot van de z.g. „Industriëele partij” wen-
schen wij liever niet nader te beschouwen.
Maar dat de terreur in de laatste maanden
zeer verergerd te. daaraan is geen twijfel
mogellik. En thans gaat die terreur zich ook
keeren tegen Tomski. Rykow. Sirtsow en an
dere ..rechtschen”. De revolutie verteert haar
-igen kinderen!
proces-verbaal
wegens het volgen van colleges zonder het
inschrijvingsgeld te hebben betaald.
Opnieuw te te Leiden tegen een zestal
studenten proces-verbaal opgemaakt
ringsorganteatle mocht spreken.
Verder werden- uitvoerig de middelen be
sproken om de vertooning der moreel goede
films te bevorderen, waarop uit de verga
dering de mogeljjkheidsgedachte naar voren
kwam, om na internationaal overleg te ko
men tot stichting eener filmfabriek, waar
alleen goede films worden gemaakt.
De heer Domburg meende, dat men best
in ons eigen land eenige goede cineasten
kan vinden, die met weinig geld een artis
tiek hoogstaande film zouden maken. Hier
bij wees hij o.a. op den heer Hin uit Haar
lem, die bljjk had gegeven een absoluut
zuivere film te kunnen vervaardigen. Vol
gens spr. was het beter om één of twee goe
de films van Katholieke zijde het licht te
doen zien, die aller aandacht waard waren,
dan verschillende minderwaardige produc
ten.
Hierop werd uit de vergadering gevraagd
of voorlooplg een stroom van gevaarlooze.
desnoods minder artistieke films, geen be
teren dam tegen de bestaande immoreele
films zou opwerpen, dan die paar, welke de
groote massa toch niet bereiken.
Hierop werd geantwoord dat men voorloo-
pig geen kans zag het geld voor een derge-
Hjke onderneming bijeen te krijgen.
Pater Hyacinth Hermans merkte boven
dien nog op, dat men na het^nternationaal
filmcongres te München gepoogd had. eer
Katholiek scenario te krijgen, hetgeen toen
binnenkwam en aan hem ter visie werd
voorgelegd, was van dien aard, dat men ver
steld zou hebben gestaan, indien er werke
lijk een film van gemaakt was.
Bij conclusie III sub b. meende de heer
Domburg, dat de pers ten allen tijde haar
vrijheid diende te behouden om ronduit t
publiek voor te lichten, waarop Mr. Tepe
opmerkte, dat de groote zaak, die allen
voorstaan, wél gediend was met een aan
de K. F. C. gegeven raad en het houden van
geregelde voeling met het bestuur, doch in
geen geval met het in 1 openbaar uitve
gen van eikaars huid; dat kan alleen scha
de doen.
Nadat alle conclusies waren aanvaard en
de voorzitter den wensch uitsprak, dat men
hoopte den volgenden keer met meer
omlijnde voorstellen te kunnen komen, in
meer positieve richting, werd het congres
met den Christelijken groet gesloten.
van de International
over het beklemmende
verschijnsel van den doodenden mist in een
bepaald gedeelte van het industriegebied :n
het Maasdal ontleenen wij het volgende:
Het gebied van den nevel sluit zich on-
middellijk aan het door vestingwerken
omgeven Luik aan. Vele fabrieken bewijzen
de economische en industrieele beteekente
van het dal. Hier staan proefstations, che
mische ondernemingen, groote laboratoria
en niet ontkend kan worden, dat in dit
gebied bepaalde gevaren niet zoo maar van
de hand kunnen worden gewezen De gas
sen en dampen van de verschillende bedrij
ven kunnen zich gemakkelijk met de boven
het Maasdal hangende nevels vermengen
en op een of andere manier gevaarlijk wor
den voor de bewoners. Een zoo uitgebreid
gebied, waarin fabrieken staan, kan maar
niet in enkele uren gecontroleerd worden
en zoo kan er ónmogelijk van te voren een
voudig worden uitgemaakt, dat geen van
deze fabrieken met dc schadelijke bestand-
deelen van den mist iets heeft uit te staan
De vraag of er In dit gebied ook fabrie
ken zijn, welke voor de productie van oor-
logsgassen in aanmerking komen, kan
slechts met Ja worden beantwoord. De
hoogst ontwikkelde Belgische Industrie kan
een zoo omvangrijk, wetenschappelijk be
langrijk technisch en politiek van beteekente
zijnd gebied, als het maken van oorlogsgas
is, niet maar eenvoudig buiten beschouwing
laten. Het te een publiek geheim, dat, on
danks al het tegenovergestelde streven, dr
chemische fabrieken van alle staten, die
niet door strenge bepalingen der vredesver
dragen daarin verhinderd worden, zich zeer
intensief met de productie van oorlogsgas-
sen bezig houden, allerlei nieuwe proeven
nemen en verbeteringen aanbrengen. Het
kan daarom niet worden aangenomen, dat
de geheele industrie in het Maasdal zich
slechts met de fabricatie van fietsen en
wrijfwas bezig houdt.
In het gebied van het Maasdal treedt in
de maanden November en December steeds
veel mist op. maar nog nooit heeft de mist
zulke gevolgen gehad.
Rede mr. F. Tealiagw
Als spreker trad op mr. Frans Teullngs,
lid van de Tweede Kamer, met als onder
werp: De actie van „Voor Eer en Deugd”
en de leeken.
Spr. begon met er op te wijzen, dat de
tegenwoordige tijd zich kenmerkt door groote
en scherpe tegenstellingen op leder gebied,
of de rustige burger t gaarne ziet of niet
Vooral op moreel gebied te dit het gevalt
ta v. de waardeering der normen, welke voor
's menschen handelingen en gedragingen in
i zjjn zedelijk leven den besltesenden toeto-
-.teen vormen.
Ook wij Katholieken ontkomen aan die
perSOneel levenswerkelijkheid niet.
1 Ook voor ons geldt het: er te veel mld-
- denstof. kleurloos, apathisch onverschillig!
Spr. wil trachten in de harten zijner toe
hoorders de ware en gezonde opvatting van
de actie van „Voor Eer en Deugd" te ver
levendigen en te vernieuwen. Immers, wij
Katholieken mogen den strijd niet ontwij
ken. maar enthousiast en fier het Ideaal
der V. en D.-actie in trouw, in opoffering,
zelfbeheerschlng en in liefde dienen.
De beweging „Voor Eer en Deugd" te niet
kleinzielig, pre’itsch of flauw I Ze wil aller
eerst de leden bezielen met het heilig Ideaal
van een eigen zuiveren geest!
Eigen heiliging te het eerste punt der ac
tie. Voorts wil de beweging „Voor Eer en
Deugd” den eerbied, de hoogachting, de
liefde voor de zedelijkheid bevorderen. In de
geheele maatschappij, bijzonder In Katho
lieken kring.
Dit is haar positieve taak naar bulten.
Noodgedwongen beeft ze ook een negatieve
taak: het slechte der onzedelijkheid naar
voren brengen en bestrijden.
Tenslotte wil de beweging „Voor Eer en
Deugd” een beetje meer moed brengen in
een wereld met zooveel valsche schaamte,
om voor zijn beginsel of opinie uit te ko
men.
Bij de beschouwing der noodzakelijkheid
der V. E. en D.-actle moet de aandacht der
leden vooral gevestigd zjjn op de huisgenoo-
ten des geloofs Spr. laakt scherp de ver
slapping der zedelijkheidsopvattlngen ouder
de Katholieken.
Spr. verzekert, dat hij géén .zuurpruim”
te, geen vijand van blijheid en flinkheid,
van ontspanning, soort en spel. Integendeel
Een gezond opgevatte V. E. en D.-beweging
moet er Juist toe aansporen op de goede
w^ze ontspanning te zoeken.
Met een opwekking en aanmoediging tot
de leden en een aansporing om tot het
lidmaatschap toe te treden, besloot spr. zjjn
toegejuichte rede.
De avond werd voorts opgeluisterd door
't gemengd zangkoor .Jubilate Deo”, van de
leerlingen van het 8t. Aloyslus-CoUege.
Oostduinlaan. onder leiding van Pater J.
Vollaerts 8J. en door de Heemtrekkers, die
reidansen uitvoerden.
In de gisterenmiddag gehouden confe
rentie tusschen de directie der Nederland-
sche Spoorwegen en den Personeelsraad, te
overeengekomen dit jaar aan het personeel
2 dagen extra-loon met een minimum van
10.uit te keeren.
In verband met de uitkomsten van het
bedrijf kan de directie niet verder gaan.
Over de jaren 1928 en 1929 werd aan het
personeel onderscheidenlijk 7 en 10 dagen
loon toegekend.
Gisteren werd te Den Haag in het ge
bouw „Amicitia" het eerste nationale R K
Filmcongres gehouden.
Aan dit congres, dat eerder als een ge
moedelijke samenbespreking bedoeld wa-,.
bad men eenige conclusies verbonden, die
door de vergadering zouden worden behan
deld. Als een soort inleiding tot deze con
clusies sprak de vlce-voorzitter. Pater J.
Th. Welter O.P. een kort woord, waarbij hij
oa. wees op het feit, dat de R.K. Filmcen
trale tot nog toe practtech slechts negatief
■eik heeft kunnen verrichten door een
schifting van de films toe te passen, m. a
w. absoluut verderfelijke films te weren,
door ze ontoelaatbaar te verklaren. De keu
ring geschiedt heel serieus: dc katholieke
leden van de Rijkskeuringscommtesie bren
gen over de door hen gekeurde films prae-
■dvies uit: toelaatbaar, ontoelaatbaar of
twijfelachtig. Zjjn de films twijfelachtig,
dan krijgt de plaatselfjke keurder der K. F.
C. de gelegenheid de films nog eens te
toearen, terwijl ook het verhuurkantoor der
films ten allen tijde herkeuring, kan aan
vragen, waarop dit door drie personen ge
schiedt, op wier uitspraak geen beroep meer
te.
Tot dusverre heeft de K. F. C. zich echter j
te veel met het negatieve werk moeten j
herig houden om ook haar aandacht op den
meer positieven kant der zaak te kunnen
richten. Deze dient oa. te bestaan in het
bevorderen van de oprichting van paro-
ehleele bioscopen, iets dat in Frankrijk bui
tengewoon groot succes blijkt te hebben.
De voorzitter, mr. A. Tepe. bracht ver
volgens de te behandelen conclusies in
het geding, waarover een aangename ge-
dachten wisse ling ontstond.
De conclusies waren:
Samenwerking van alle katholieken
op het gebied der film noodzak”-
Ujk:
a. Om het zeer groote gevaar der
slechte film voor geloof en zeden.
b. Om de groote kracht tot verbrei
ding van het goede, die uitgaat
van de goede film.
Die algeheele samenwerking kan
slechts bestaan in het moreel en
financieel steunen der Kath. Film
Centrale, omdat:
a. zij de eenige Katholieke Stich
ting te op dit gebied, goedgekeurd
door het Doorluchtig Episcopaat
De voorzitter der Rijkskeuringscentrale
die de ochtendvergadering bijwoonde, meen
de. dat het minstens sterk overdreven ge
noemd mocht worden, dat in conclusie II
b. sub b. 1 gesproken werd van: zij bezit een
zeer veilige keuringsorganteatie. wjjl men
practtech nooit een veilige keurlngsorganl-
satle zou hebben, gezien de bijna onover
komelijke moeilijkheden, die zich daarbij
voordoen, waarop de voorzitter opmerkte,
dat men door de methode, welke de K. F.
Ongeveer op dezelfde plaats waar dezer
dagen een zware Duitsche vrachtauto met
volgwagen van het dljktalud stlrtte, te
gisterenavond wederom door den slechten
toestand van den weg op den Wester-
voortschen Dijk te Arnhem een personen
auto geslipt en van de dijkhelling gegleden.
chauffeur kwam er zonder letsel af.
Mevr. H. Roland Holst, vroeger een
rig communiste, heeft langzamerhand haar
geloof in den communlstlschen heilstaat ver
loren. Zü heeft den toestand In Rusland be
studeerd en meermalen reeds gaf zii daar
over ontstellende mededeellngen. Thans
schrijft zij in „Bevrljding.” maandblad ge
wijd aan de vernieuwing van het socialisme,
weer het volgende:
De vooruitzichten voor den winter zijn
slecht Ja. men heeft de rantsoenen iets ver
hoogd; het percentage der verhooging. b.v.
voor vetten <97 pCt.i. maakt grooten indruz
maar wat zegt het. zoo men de hoeveel
heden niet kent, die werkelijk verstrekt zul
len worden? Weinig en zeer slecht brood, ge
brek aan vleescn. aan boter, aan groenten,
gebrek aan kleeren. schoenen. ondergoed,
zeep (alt alles te in deh vrijen handel haast
niet meer te krijgen). Gebrek aan brandstof.
De coöperaties werken ellendig; de openbare
eetgelegenheden zijn alleen in de zeer groote
fabrieken behoorlijk 1). Geen wonder, dat
het tempo van den arbeid in de laatste
maanden verslapt is. de kwaliteit der produc
tie <deze zeer wonde plek in het stelsel) niet
verbeterde en de vermindering van den kost
prijs belangrijk ten achter bleef bjj de ver
wachtingen (7.1 pCt inplaats van IL8 pCt.).
Geen wonder eveneens, dat in het laatste
■aar steeds grootere aantallen arbeiders de
fabrieken of de mijn, waar zjj werkten, ver
lieten (vooral in het Donetz-bekken), om
dat zij het er niet meer konden houden, en
een betere plaats trachtten te vinden elders
of terugkeerden naar het dorp.
En hiermee kom ik dan tot de politiek-
geestelijke situatie der arbeidersklasse.
Dat er van .sociale” of .revolutionnaire”
demokratle geen sprake meer te, al lang
niet meer dat weet iedereen nu wel. Alle
verkiezingen voor de sovjets, fabrlekskomité's
enz. zijn openbaar. Wie niet ..goed” stemt
wordt in de gaten gehouden. Alle candidaten
worden door de communistische cellen ge
steld (natuurlijk met de noodige trucs en
aardigheidjes). Het geheel te een komedie 2).
Maar dit te nog het ergste niet.
Het ergste is. dat de arbeiders op indus
trieel gebied steeds meer achteruit worden
gedrongen De vakbonden zjjn steeds méér
tot organen van de staatsmacht gemaakt.
De discipline werd steeds strenger, het gezag
van den directeur werd steeds méér uitge
breid en vaster omschreven. Het kón niet
anders, zult ge zeggen. Neen, wanneer men
den weg van het staatssocialisme (dat zich
slechts in enkele, meest vormelijke opzichten
van het staatskapitalteme onderscheidt) wil
de blijven gaan, dan kan het waarlijk niet
anders. Nu ziet men. waarheen die weg voert.
11 October werd elke ondersteuning aan
werkloozen van vandaag op morgen door een
regeeringsbeslult opgeheven. 20 October
volgde een ..mobtlisatte”-besluit. dat o.a. de
registratie van alle arbeiders en beambten,
alle tot arbeid-in-rtaat zijnde kinderen en
de verdeel Ing der geschoolde arbeiders over
de verschillende ondernemingen, waar zij het
noodigst zijn, gelast: ..arbeidsschuwe" arbei
ders bedreigt met het verlies van hun rech
ten (inzake rantsoeneering enz.) gedurende
zes maanden. dat. kortonf, feitelijk den
arbetdsdienstplicht invoert.
Zeker, er wordt niet enkel met dwang ge
werkt. maar óók met overreding en vooral
met suggestie en er zal ook nog wel voor
al bij de jeugd lets over zijn van geest
drift en socialistisch geloof. Maar hoeveel?
En in hoever kén onder de groote massa der
ongeschoolden en slecht-betaalden de sug
gestie nog inslaan, dat zij. af gejakkerd als
ze worden, ondervoed en door de bureaucra
tie gekoejeneerd. tóch de .Jieerschende klasse
in Rusland” zijn?
Er te overal in de wereld loon-slavernlj. En
er is overal een begin, een schemering van
vrijheid. In Rusland zijn de vormen dier
slavernij en dier vrijheid anders dan m de
kapitalistische landen. Er te ook een andere
vorm van collectief zelfbewustzijn, en een
andere vorm van vrij heids waan. Maar of de
vrijheid in Rusland reeds grooter, dieper,
echter is dan elders, dat zou ;k niet duiven
zeggen. Tot voor korten tijd was z^J het ze
ker. Maar nu?
Waar het zóó met de arbeiders staat, wat
zou men riaar voor goeds kunnen verwachten
ten opzichte van de andere klassen? Wie een
gruwelijk relaas wil lezen over de wijze,
waarop verleden winter tegen de zoogenaam
de koelakl 3'. is opgetreden, kan dit vinden m
het Octobernummer van „Ost-Europa”^ het
meest objectieve en betrouwbare van alle
ti’dschririen die *t Westen over ftuslan-f
lichten en in het algemeen de sovjets eerder
vriendschappelijk gezind Tienduizenden boe
ren werden met vrouw en kind in Januari,
midden in den barren winter, naar de moe
rassen en wouden van Noord-Siberië verban
nen. Slechts een klein deel van hen heeft
de verschrikkingen van het transport over
leefd. En deze afschuwelijke wreedheid vindt
zelfs geen verklaring of verontschuldiging in
noodweer, zooals de terreur ten tijde van
den burgerodrtog dit vond. Er was geen en
kele noodzaak om de socialisatie van den
landbouw in zulk een mateloos tempo te tor-
ceeren.
En wat heeft men door deze waarlijk dui-
velsche wreedheid bereikt?
Ja wat? Met verbazing, bijna met ont
zetting ziet men in de cijfers van dë herfst-
ultzaai-campagne, die in t algemeen, zéér
teleurstellende resultaten gaf (op 20 Septem
ber was slechts 56.2 pCt. van het program
uitgevoerd!), dat het vermaatschappeljjkte
bedrijf sterk ten achter gebleven was bjj het
indivldueeleDe niet-gesocialiseerde boeren
hebben bijna viermaal zooveel land bezaaid
als de gesocialiseerde.
Wat zal ik zeggen van de positie der Rus
sische paria’s, de „vroegere heerschende klas
sen." de thans absoluut rechtloozen? Een
besluit van 10 April 1930 heeft hun toestand
opnieuw ellendiger gemaakt. ZU kunnen te
allen tijde uit hun woning gezet worden, uit
hun stad of dorp verdreven. ZU krijgen geen
recht op medische hulp en op rechtskundigen
bijstand; hun kinderen worden utt de school
10 Dec. W J. J. de Zoete, koopman, Am
sterdam. Philip van Almonderiraat 27 I, zijn
handel uitoefenende aan dè Bloemgracht
123, Amsterdam. R.c. mr. J. G. de Vries. Cur.
mr. P. W. van Doome, Amsterdam, Keizers
gracht 648.
10 Dec. De nalatenschap van N. Chr. de
la Mar. gewoond hebbende in Hotel Schil
ler, Rembrandtplein. Amsterdam, Keizers
gracht 648.
Opgeheven wegens gebrek aan actief:
8 Dec. M. A. W. Sombroek, Scheven in gen
8 Dec. Dr. G J. E. Ruljsch, Wassenaar.
8 Dec. P. A. van Zon. Den Haag.
10 Dec. H. J. J. Tendeloo, Amsterdam
10 Dec. S. Kuipers. Amsterdam.
10 Dec. O. Schwarz. Amsterdam.
Vernietigd door Gerechtshof Arnhem
J. R. v. d. Veen, Putten.
UITGESPROKEN:
8 Dec.: J. F. van Veen, timmerman. Am
sterdam, Kromme Leimuidenstraat 1 I. R c.
mr. Th. L van BerckeL Cur. mr. H. F. C.
Beltman. Amsterdam, Prinsengracht 476.
Opgeheven wegens gebrek aan actief:
8 Dec.: F. H. J. van Tessel, Amsterdam.
8. Dec.: J. W. van Aart, Amsterdam.
8 Dec.: H. O. Broekman. Amsterdam.
8 Decu X Bakker, Amsterdam.
verhinderden, dan toch vertraagden.
En ten slotte heeft men hier ook te den
ken aan het celibaat in de Kerk, dat velen
van een huweiUk afhoudt.
Naar bet zich laat aanzien, zal de stij
ging van bet procentscUfer der Katholieke
bevolking, na gedurende het afgeloopen de
cennium te zUn ingezet, in de toekomst
voortduren, en aldus de teruggang van de
vorige eeuw, welke in 1909 reeds zeer mi
niem bleek te rijn geworden, geleidelik
verdwijnen.
Het sa. „Buitenzorg" is te Belawan
quarantaine gegaan, aangezien een in Ba
tavia achtergebleven butjongen aan builen
pest lijdende bleeK.
Alle maatregelen rijn getroffen.
Het ..Nieuws van den Dag” verneemt dat
de vrachtboot van den Rott Lloyd ..Buiten
zorg” niet m quarantaine te gegaan te Bela
wan. doch alleen wordt uitgezwaveld, waar
na de reis aai worden voortgezet De san
pest lijdende hutjongen is tn de C. B. a.
te Batavia opgenomen.
Vermoedelijk was hU reeds besmet toen
hU te Soerabaja aan boord kwam. HU
thans herstellende.
Minister op grond van artikel 29
der bioscoopwet.
b haar organisatie geheel te inge-
rlcht om dit doel te bereiken
want:
b 1. zij bezit een zeer
keuringsorganteatie.
b 2. reeds hebben een vUftigtal
bioscopen zich onder haar
toezicht gesteld, waardoor
zij zich verplicht hebben al
leen de door de K. F. C.
toelaatbaar verklaarde films
te vertoonen.
b. 3. zij wil met alle mogelijke
middelen de vertooning der
moreel goede films bevorde
ren.
zU vormt het Nationaal fun
dament voor de Internatio
nale Katholieke
ging.
De samenwerking met de Kath.
Film Centrale moet eendrachtig zUn
en van geheel Katholiek Nederland
uitgaan.
a. Derhalve te oprichting gewenscht
van plaatselljke propagandacen
tra tot moreelen en financieelen
steun.
b. De pers onthoude zich van af
brekende critiek. ZU
steun door opbouwende en pro
pagandistische artikelen en hou-
de geregeld voeling met het Be
stuur.
c. De Christelijk georiënteerde ge
meentebesturen zullen trachten
hun invloed uit te oefenen op de
plaatselljke bioscopen om zich bij
de K F. C. aan te sluiten en bij
aansluiting zullen zij toezicht
houden op de te vertoonen films.
srjtlaren? vraagt
Widt:
I
WU weten het niet en zouden het zoo
religieus als sociologisch waardevol ach
ten. wanneer men van Roomsch-Katho
lieke zUde X onderwerp zou willen behan
delen.
Onzerzijds slechts een paar bescheiden
opmerkingen.
De uiterst langzame, maar ook uiterst
regelmatige teruggang, zeventig, tachtig
jaar lang in 1839 stond men boven
de 38.15 pet. bewUst, dat wU te doen
hebben niet met een schok, maar met
een constant werkende oorzaak.
van de eene naar de an-
dle in andere landen veel
invloed oefenen spelen statistisch ten
onzent geen rol. Het overgaan naar de
kerkloozen gaat aan Roomschen kant
blijkbaar geleidelUker dan onder de
protestanten, voor wie in 1920 een schok
te constateeren valt.
De
klaarbaar.
Slechts op één punt willen wfj toch de
aandacht vestigen.
De lichte verbetering in 1920 gaat met
een ander gegeven samen.
De Nederlsndsche Bond tot bescher
ming van zuigelingen beeft een voor
treffelijk overzicht gegeven in 1930 om
trent het dalen van de zuigelingen
sterfte.
Daaruit voege'i wU nu de gegevens
voor Brabant en Limburg, dus de twee
Roomsch-Katholieke provinciën apart te
zamen. En wat blijkt dan?
Dat van 1880 tot 1910 de kindersterfte
in het RUk te verbeterd van 100 op 62, in
Brabant en Limburg slechts van 100 op
90. Hier verloren dus de Roomsche pro
vinciën door minder goede kinderzorg
regelmatig terrein. Voor het tUdvak 1910
tot 1928 echter het jaartal 1910 stel
len wij dan weer op honderd minderde
in het Rjjk de kindersterfte van 100 op
43; in Brabant en Limburg van 100
op.... 43! Dat is: het Zuiden houdt ge
lijken tred.
En in diezelfde jaren slaat de gestage
achteruitgang in een kleinen vooruitgang
om.
Dit kan geen toeval
zeker samenhang.
WU zeggen nog niet, dat heel de terug
gang uit de kindersterfte kan worden
Maar een belangrijk element
k
n
n
n
en wettelük erkend door den
