Van Alles en van Overal
Gemengd cJ^Cieuws
s<
V
D
kunst en Kennis
ELCK WAT WILS
1
ONZE OOST
ONDERWIJS
Indische Dienst
Ned. Handelshoogeschool
klankfilm van Flores
A
Jeugdige brandstichters gearresteerd
BOKSEN
Huldiging Karei Mlljon
RECHTSZAKEN
Doodslag op zijn patroon
Waarschuwing
Een
nieuwe
LUCHTVAART
De gezondheid elscht vrijwillige rust
LANDBOUW EN VEETEELT
Hoofdacte examen 1930
SPORT EN SPEL
VOETBAL
De Grazer A. K. in ons land
zo
KERKNIEUWS
Chrlstus-Konlng Kerk
Brand in een asfaltfabriek
Een run op een spaarbank
Waterpolotournooi A. Z. 1870
^trengere grenscontrole
Onder een auto
1
•As,
Een crediet van ten hoogste
f 4.500.000 tegen 2 procent rente
Nachtelijke demonstraties van
werkloozen
Twee verdwenen vliegers terug
gevonden
Hoe Napoleon I dacht over den plicht
van gehoorzaamheid der vrouw
Steun voor de
Aardappelmeelindustrie
wedstrijd Sharkey
Schmeling
Ria Raèo, een
I
Drie broertjes
resp. 7, 8
eischte
Drie zoekers verdwenen
Aardappelxneel-Verkoop-
ave
Gistermorgen plechtig geconsacreerd
De Olster brandweer heeft hulp noodig
Geen reden tot ongerustheid.
Om de Gouden Penny
Ook voor Nederlanders
<f
f
Het meisje: .Je doet verstandig, nu maar weg te gaan, Dick, want vader
Is bezig een aanloop te neqien om je er uit te schoppen.”
Door
tournooi
De eerste vrouwelUke doctor In de
handelswetenschap
nee
dat soort ken ik nu wel.”
Laten die „kenners" dat vai
zeggen, want dan hebben ze
Deze film kennen ze niét!
En ze moéten haar kennen!!
ARTHUR TERVOOREN.
vlucht,
gevonden
overgebracht
Een ondersoek naar verdachte’s
geestvermogens
1890 gesl.
1900
1910
1920
1930
44
46
51
38
C. E.
van
K
zijr
(be
0
▼rij
SO
De bekende Amerlkaansche zwaargewicht-
bokser Jack Sharkey heeft toegestemd in een
revanche-wedstrljd tegen den huldigen we
reldkampioen Max Schmeling. De ontmoeting
zal in den zomer van het volgend Jaar te
New-Yofk plaats vinden ten bate van het
,-Mllk Fund", terwijl het geheel in handen is
van de Madison Sqare Garden Corporation.
De Lyonsche chirurg Ollier heeft tot nut
van de lijdende menschheid een recept be
kend gemaakt, dat hij zelf gebruikt om zich
zelf tot vrijwillige rust te dwingen.
„Ik trek mij tot dit doel in mijn slaap
kamer terug”, schrijft de beroemde Fran-
sche chirurg, .jslult de vensters, steek een
kaars aan, kies een gemakkelijk zittende
houding en begin met de operatie. Ik weet
niet goed, hoe ik dit onder woorden kan
brengen. Het beteekent een toestand van
rust, die ongeveer in dezelfde verhouding
tot den slaap staat als de slaap tot den
dood. Het is dus zaak niets te doen, maar
dan ook absoluut niets. Ik sluit de’ oogen
en tracht iedere beweging uit te schakelen.
Ik denk aan niets. Er is niet zoo bijzonder
veel oefening voor noodig om zijn gedachten
te onderdrukken. Ongeveer 15 k 20 minuten
breng ik in zalig nietsdoen door. Het is het
beste middel om de spijsvertering te bevor
deren, vandaar ook de gewoonte der dieren,
om na den maaltijd een dutje te doen. Ik
zou liever een groot honorarium missen, dan
deze 30 minuten dageljjksche rust te moeten
ontberen.
Onlangs werd het Duitsche douaneperso
neel aan de Ned -Duitsche grens in de streek
van Aken met vijftig man uitgebreid. Met
Ingang van 1 Januari zal er thans ook meer
grenspolitie komen, die hoofdzakelijk belast
is met het nazien der passen van buiten
landers.
Bij informatie bij een der hoogere politie
ambtenaren in een Dultsch grensplaatsje.
deelde deae mede, dat ingaande 1 Jan. a.s. de
passencontrdle ook voor Nederlanders zeer
zal worden verscherpt.
Men zal daarom goed doen zich te voor
zien van een paspoort of wel van een be
wijs van Nederlanderschap, wil men geen
gevaar loopen onaangename ervaringen op
te doen.
komen namelijk des avonds te elf uur bijeen
en marcheeren dan in gesloten gelederen
eenige uren door de stad. Dinsdagavond is
met deae demonstraties begonnen, en heeft
men de wandeling tot twee uur des nachts
voortgezet, zonder dat incidenten voorkwa
men.
Woensdagavond elf uur kwam men wear
bijeen en werd een wandeling door de bui
tenwijken gemaakt.* De troep, bestaande uit
een paar honderd personen wandelt in ge
sloten rijen van 4, zonder onnoodlge drukte
te «veroorzaken en wordt door agenten be
geleid.
HL. in 1929 geleverde aardappelen:
een bedrag van f 800.000 tot aflossing
het door het A. V. B. onder verband
aardappelmeel' opgenomen crediet bij
de Amsterdamsche Bank tot gelijk bedrag.
Het resteerende bedrag is bestemd om door
tusschenkomst van den na te noemen rs-
geeringscomissarls bij gebleken noodzaak bij
zonder credleten te verleepen wegens on
verkocht aardappelmeel al dan niet door
tusschenkomst van het A. V. B. ten be
hoeve van veenkoloniale aardappelverbou-
wers. -
Stijl- en spellingfouten
Bijv. no. 33 tot de „Ned. Staatscrt" van
9 Dec. geeft de verslagen van de hoofdacte-
examens, gehouden in 1930 en een overzicht
van den uitslag, waaruit het volgende blijkt,
mannelijke cand. opgekomen 2164, gesL 7H
of 36 pCt.:
vrouwelijke cand. opgekomen 789. gesL 343
of 43 pCt.
Het aantal vrouwelijke candldaten is be
langrijk grooter geweest, dan dat der man
nelijke en daarin is een aanwijzing geen
bewijs te zien, dat het aantal onderwij
zers achteruit gaat, tegenover dat der on
derwijzeressen.
Ült een tabel van het verslag, die de aan
tallen geslaagden vanaf 1881 geeft nomen
we die voor de volle tientallen jaren ever:
De werkloozen te Arnhem hebben een
nieuwe wijze van deznoustreeren bedacht. Zij
De amateurkampioenclub van Oostenrijk, Cg
Grazer Athletlksport Klub gaat einde Decem
ber en begin Januari op toer door Dultsch-
land en Nederland.
Op 4 Januari 1931 wordt waarschijnlijk te-
Roermond tegen Zuld-Nederland gespeeld,
terwijl twee dagen later, op 6 Januari, de
Zwaluwen te Den Haag op het V.U.C.-terrein
tegen O. A. K. uitkomen.
Het programma van de Oostenrijkers luidt
als volgt:
25 December: WestDuttsch ElftalG AK
36 December: Sportclub Baar 1905G AK. te
Saarbrücken.
28 December: V.PBGAK te Dillingen.
1 Januari: AllemannlaG AK. te Aken.
4 Januari: Zuld-NederlandG AK., waar
schijnlijk te Roermond.
6 Januari: ZwaluwenOAK op het V.U.
C.-terrein te Den Haag.
Nadat er reeds eenige weken geleden ge
ruchten liepen, is gisterenmiddag te Gronin
gen een run op de Nutsspaarbank onder
nomen. Vermoedelijk is een en ander ver
oorzaakt door de geruchten over de spaar
bank van de Handels- en Landbouwbank,
die zooals men weet, surséance van betaling
beeft gevraagd en heeft men belde spaar
banken verward.
De Directie van de Nutsspaarbank, die
circa 50.000 inleggers heeft tot een bedrag
van ongeveer f 27.000.000. verklaarde nadruk-
kelijk. dat er niet de minste reden tot onge
rustheid is. Er is een reserve van vier mil-
Uoen gulden. De spaarders, die hun geld
terugwenschen, zullen dit tot de laatste cent
kunnen uitbetaald krijgen.
Nadat gisterenmiddag op den gewonen tijd
de Nutsspaarbank haar deuren had gesloten,
bleef het nog steeds onrustig in de Oude
Ebblngestraat. waar de bank gevestigd is.
Vele spaarders besloten blijkbaar te wach
ten totdat de Bank die' Donderdagss vonds
tusschen 7 en 8 uur ook open is, weer ge-
opend zal worden. Hun aantal en ook het
aantal nieuwsgierigen groeit gestadig aan.
Een politiepost is voor het gebouw geplaatst.
Gisterenavond 7 uur toen de Nutsspaar
bank geopend werd, stonden honderden voor
het kantoor van uitbetaling. De bank was
tot acht uur geopend en werden alle be
dragen direct uitbetaald. Ook groote bedra
gen, die feitelijk eerst aangevraagd moeten
worden. Bij het sluiten om acht uur stond
er nog een groote groep menschen. die ech
ter niet meer geholpen kon worden. Daar er
zeer veel nieuwsgierigen waren toegeloopen.
moest de politie het verkeer regelen. De
bank Is hedenmorgn om 9 uur op den ge
wonen tijd weer- open en na bekendmaking
hiervan ging het publiek weer weg.
Woensdagavond is te Doenrade (L) de
tien-jarige Jan Baggen door een passeerenden
auto uit Sittard overreden. Hij liep zware
hoofdwonden op en is levensgevaarlijk ge
wond.
Woensdagavond Iaat is brand uitgebroken
op het terrein van de asfaltfabriek van de
firma Zendijk te Olst. Het vuur liet zich
aanvankelijk ernstig aanzien, te meer daar
de Olster brandweer door gebrek aan capa
citeiten van de motorspuit niet bij machte
bleek de vlammen te bereiken. De Deventer
brandweer werd te hulp geroepen en toen
de motorspuit ter plaatse was verschenen,
werden de hoog-oplaaiende vlammen, die
uit een der distilleerketels sloegen, met
kracht aangevat, zoodat om ongeveer kwart
voor twee het gevaar was geweken. Door de
gunstige windrichting bleven de op het
terrein opgeslagen voorraden teer en af val
gespaard. Vermoed wordt, dat de brand is
ontstaan doordat een lek In de pakking van
den ketel Woensdagavond niet voldoende
was gedicht en de door het lek vervluchti
gende gassen in aanraking kwamen met de
gloeiende teermassa. Het bedrijf kan onge
hinderd voortgang hebben.
„De Ruyter”, waar de huldiging
vindt van den eersten Instructeur
Mlljon, kampioen van Nederland
in verband met zijn
Kunst op Flores gekomen om onderzoekingen
te doen omtrent de muziek en den liederen
schat der Flortneezen. Hij had een Edison
Ambarola medegebracht en nam daarmede
de liederen op. HU was zoo vriendelUk een
aantal zijner vfcsrollen af te staan. Met be
hulp dezer wasrollen werden in BerlUn gra-
mofoonplaten vervaardigd. Fritz Pohl, die
verschillende jaren in t Roxy-theater in New
York dirigent was, componeerde met behulp
dezer melodieën de muziek voor de film,
die m de ateliers van Llgnose-Breusing onder
toezicht van pater Beltjens tot geluld-film
werd verwerkt.
Pater Buis is op Flores gebleven om ver
dere filmverhalen uit te werken en op te
nemen. P. Beltjens is thans belast met de
exploitatie van de nieuwe film en verbluft
In het Missiehuis te Uden.
We zien er vanaf, een „brandnetellezing”
uit de klachten der verschillende commis
sies te geven. We volstaan met enkele: her-
haaldelUk vinden we de opmerking, dat stUl-'
en spellingfouten in grooten getale voorko
men. en dat er spelfouten voorkomen, die
haast aan het ongelooflUke grensden (Haar
lem).
Vele candldaten kenden van de groote op
voedkundigen niet veel meer, dan den naam.
De vorige week stond voor de Rechtbank
te Breda terecht de arbeider M. H., uit
Bergen op Zoom, die na een woordenwis
seling in de fabriek van de N. V. de Bie
en Zn., aldaar zijn’patroon met een Uzeren
staaf op het hoofd had geslagen,
volge
een ziekenhuis overleed.
De Officier van Justitie
acht jaar gevangenisstraf.
Gisteren heeft
vroegde uitspraak vonnis gewezen en
zaak opnieuw in handen gesteld van
rechter-commissaris, ten einde een
Het is de politie te Oosterbeek gelukt de
daders van de brandstichting in de open
bare lagere school op te sporen.
Het zUn de drie broertjes O..
en 10 jaar oud. ZU hebben bekend uit balda
digheid te hebben gehandeld.
Het papier, de petroleum en de lucifers
hebben zU in de school gevonden.
Op Zaterdag 13 December zal om half
acht in de zweminrichting aan den Heilige-
weg voor de tweede maal het waterpolo
tournooi om den Gouden Penny plaats vin
den. De heden gehouden loting had het
navolgende resultaat:
1ste ronde: Combinatie H. V. O. B. Nereus
Neptunus, Zaandam; A. Z.H. P. C„
Heemstede; Nederlandsch Jeugdzevental-
Combinatie DolfijnD. J. K.
3de ronde: Winnaar AWinnaar B; Win
naar CWinnaar D.
Finale: Winnaar EWinnaar F.
De gunstige gevolgen van de training van
bet Nederlandsch jeugdzevental zUn zeer
goed merkbaar. De laatste wedstrijd op het
zwemfeest de H. Z. en P. C. te Den
gezien men niets meer van hen
werden zU als verloren beschouwd.
zUn zU door den vlieger Watson' na
gewaagde vlucht, in geheel uitgeputten
toestand gevonden en naar Whlte-Horse
De vlieger van het toestel
van Marten, captain Burke, had de ont
beringen. die de mannen in de wildernis
hadden geleden, niet kunnen doorstaan en
was 20 November tengevolge van uitput
ting overleden. Niet minder dan drie vlie
gers hebben bU de moeilijke reddlngs-
expedltles om de verlorenen op te sporen,
het leven verloren, zoodat zoowel de regee
ring van de Vereenlgde Staten als die
van Canada verdere hulpexpedities had
verboden.
tenge-
waarvan deze den volgenden dag in
toen
4
de Rechtbank bU ver-
de
den
onder
zoek te doen uitbrengen naar verdachte’s
geestvermogens.
In Frankrijk is er weer een beweging
gaande die zich ten doel stelt om artikel
A 23. uit het BurgerlUk Wetboek geschrapt
te krUgen. Bedoeld artikel luidt als volgt:
„Een echtgenoot moet zijn vrouw bescher
ming verleenen; de vrouw harerzijds is den
man gehoorzaamheid verschuldigd”.
De voorstellers van het nieuwe artikel
willen nu In plaats van de oude bepaling
dezen nieuwen tekst lezen: ,De echtgenoo-
ten zUn elkander wederzijdsche trouw, hulp
en bescherming verschuldigd".
Ofschoon in verschillende streken van
Frankrijk de passage, waar sprake is van
den plicht tot gehoorzaamheid uit de trouw
belofte der bruid is geschrapt, Is toch In
Frankrijk een huwelUk alleen dan rechts
geldig, wanneer door den ambtenaar, die
bU de voltrekking van het huwelijk tegen
woordig la, de oorspronkelUke tekst aan
de partijen wordt voorgelezen.
De voorstanders van de rechten der
vrouw zijn natuurlijk niet goed over Napo
leon te spreken, omdat hU deze bepaling in
de wet heeft opgenomen. Toen de tekst van
het wetboek uitgewerkt werd, maakte men
er den keizer attent op, dat de clausule
die echtgenoot en echtgenoote tot weder
zijdsche bescherming en hulp verplicht, vol
doende was. om het huwelUk een betrouw
bare basis te geven. De keizer wilde er
echter niets van hooren. "Bij de discussie
die zich daarover ontspon, verklaarde hU
tegenover de ministers:
.Binds de tUden van Adam en Eva heeft
altUd de wet bestaan, dat de vrouw ver
plicht is den echtgenoot te gehoorzamen.
Sinds onheugelijke tijden vormde deze wet
den grondslag bU de trouwplechtigheid; de
verplichtende tekst werd echter tot nu toe
altijd in het LatUn voorgelezen. Voortaan
zal dat echter In duidelijk Fransch geschie
den. Het woord „gehoorzaamheid'' is bo
vendien in Parijs wel op zUn plaats, want
heele scharen van vrouwen verbeelden zich,
dat zU maar kunnen doen wat zU willen
De plicht van gehoorzaamheid zal „wel
niet in alle gevallen doelmatig blijken,
maar In ieder geval toch op velen een hell-
zamen invloed uitoefenen."
AansteUng van een regeeringscommissie
Ingediend is een wetsontwerp tot verhoo-
ging van het Hoofdstuk V der RUksbegroo-
tlng voor 1930 met een poet „rentedragend
crediet ten behoeve van de aardappelmeel
industrie in de veenkoloniën ad 4 500.000
Blijkens de Mem. v. Toel. heeft de regee-
rtng van de commissie, ingesteld in verband
met de heerschende crisis in de akkerbouw-
bedrUven. het advies ontvangen, om ter
tegemoetkoming in den bUzonderen toestand
van het veenkoloniale aardappelmeelbedrUf
i een
- crediet ad 6.000.000 te verstrek
ken aan het
Bureau (A.V3J.
Naar aanleiding van dit advies heeft de
regeering de nadere financleel-technische
uitwerking in handen gelegd van een com
missie. bestaande uit de heeren G. Bruins.
A. van Doomlnck en D. G. W. Spitzen, welker
rapport als bUlage bü het ontwerp is ge
voegd.
Gistermorgen Is de nieuwe aan Christus-
Konlng toegewUde kerk In het Statenkwar
tier te Hlllegersberg door Z. D. H Mgr J. D.
J. Aengenent op plechtige wijze geconsa
creerd.
Te half 8 uur namen de consecratleplech-
tlgheden een aanvang, daarbü assisteerden
pastoor G. Kuys van de 8t. Ldduinakerk als
diaken, kapelaan W. van den Burg, kape
laan te Haarlem, zoon van de nieuwe pa
rochie. als sub-dlaken. Diaconus ad Intus
was de ZeerEerw. heer Ed. Helmer, bouw
pastoor van de nieuwe kerk. Als cantores
fungeerden de WelEerw. heeren J. Slijker-
man en Jac. Veerman, kapelaans van de
St. Hlldegardls. Ceremonlarius was de se
cretaris van het bisdom, de WelEerw heer
J. van der Tuyn.
Na wUding van het altaar begon te onge
veer half 11 uur de pontificale Hoosmla
Presbyter assistens was hlerbU de ZeerEerw.
heer C. J. Dulvesteyn, pastoor der St. Hll-
degardlskerk, de moederstatp» van deze nieu
we parochie. Troondlakens waren de Hoog-
Eerw.^Jieer E. P. Rengs, deken van Alk
maar en de ZeerEerw heer F J. M Was
sen, pastoor te Bennebroek. Diaconus en sub-
dlaconus ad nussam de ZeerEerw. heer O.
Kuys, pastoor der St. Lldulnakerk en ka
pelaan W. van den Burg. Verder assisteer
den kapelaan J. J. C. M. Loovaard ad ba
culum, kapelaan P. J. Maas ad mitrarn. ka
pelaan W. J. Warmenhoven als thurifera-
rius, kapelaan L. Boomgaard ad Ubrum, ka
pelaan J. SlUkerman ad gremlale en kape
laan J. Veerman ad candelam
Het zangkoor voerde de Gregoriaansche
gezangen uit en zong de Missa de Ange
lls.
De belangstelling bU deze plechtigheid
was zeer groot
Op de balustrade van het presbyterium
waren een vijftal fraaie bloemstukken opge
steld.
Na afloop van de H. MIs hield Mgr. Aen
genent een toespraak tot <fe geloovigen van
de nieuwe parochie.
Hierna verliet Z. D. H. onder den lofzang
.Xaudate Domlnum” zegenend de nieuwe
kerk, welke met deze eerste MIs, door den
Bisschap van het diocees daarin opgedragen
werd ingewijd.
In den loop van den middag beeft Mjy
Aengenent een bezoek gebracht aan de bU~
eenkomst van de kinderen der parocMaie
8t TarcjsiuMcboal In Lommerrijk.
De Commissaris van Politie der Centrale
Recherche. Hoofdbureau van Politie te Am
sterdam. waarschuwt tegen de practUken
van FTederik George ter Horst, geboren te
Amsterdam. 24 Maart 1900, die. onder de
namen Handelsbureau, „Llgtby”. Chem.
Pharm Fabriek .Jura" en Handelsbureau
..Herco", rultenwas (middel tegen het be
slaan van ruiten) te koop aanbiedt. daarbU
voorgevende dat na verloop van zekeren tUd,
de niet verkochte voorraad kan worden te
ruggestuurd.
Het is echter gebleken, dat de In den han
del gebrachte was, hoewel niet waardeloos,
niet aan de opgewekte verwachtingen beant
woordt. terwijl van het terugnemen der niet
verkochte waar w—den regel niets terecht
komt., doordat Ter Horst veel van adres ver
andert pt onvindbaar Is.
k
De goudgraver Bob Marten uit Alaska
en de Duitsche vliegtulg-mecanlcien Emll
Kadlng moesten op 11 October JJ. in het
gebied van de Llardrivler In Britsch-
Columbia. een noodlanding maken, en aan
vernam.
Thans
een
Rentevoet t procent.
De regeering had reeds tevoren de beslis
sing genomen, om financieels hulp te ver
leenen op den voet van een rentedragend
voorschot. Den rentevoet meent de regeering
in dit geval te moeten bepalen op dien,
welke in den laatsten tUd gemiddeld als voor
de vlottende schuld geldende kan worden
aangenomen, nJ. twee procent.
Rapport der commissie.
Aan het rapport dezer commissie ontleenen
wU:
Het doel van het regeerlngscredlet zal in
de eerste plaats moeten zUn In deze moelUk-
heden den financieel zwakkeren onder de
boerenleden eenige verlichting te brengen en
wel in den vorm van voorschotten op verdere
ultkeerlngen, welke dan ook ter vermUding
van misverstand niet anders dan als „voor
schotten” zijn aan te duiden.
Gezien de zeer belangrijke credleten door
bankinstellingen aan de aangesloten fabrie
ken verstrekt, was overleg met deze bankin
stellingen noodzakelUk. Met waardeering
kan de commissie vermelden, dat over de te
treffen regelingen met deze bankinstellingen
op één na volledige overeenstemming ver
kregen Is.
Verwacht mag worden dat het doel van de
door de regeering te verleenen credleten niet
door opzegging van tankcredleten In gevaar
zal worden gebracht. Bovendien hebben de
bankinstellingen zich bereid verklaard de
door hen aan de fabrieken te berekenen ren
te onder de tegenwoordige marktverhoudin
gen ten hoogste 4% te doen bedragen.
Wat het flnancleele beleid der aangesloten
fabrieken betreft, heeft de commissie den
indruk gekregen, dat dit beleid bU de be
staande neiging in ultkeerlngen niet voer
elkaar onder te doen, in meer dan een op
zicht geleden heeft. Een eisch van soiled
bedrijfsbeleid zou zUn geweest, met name In
goede jaren, een zoodanige reserveerlngs-
politlek te voeren, dat dit tekort aan be
drijfskapitaal werd aangevuld en daarnaast
reserves werden gevormd tegen risico's van
meer algemeen karakter.
De Instelling van een regeeringscommlssa-
ris zal het mogelijk maken, dat, wanneer t
bedrijf weder in beteren doen komt, een
krachtige aandrang In deze richting wordt
uitgeoefend.
Het ter beschikking te stellen crediet be
draagt ten hoogste f 4500.000. Hiervan wordt
ter beschikking van het A. V. B. gesteld:
a. Een zoodanig bedrag als noodig Is om
aan de aangesloten fabrieken een verdere
voorlooplge uitkeering te doen van twintig
cent per HL. in 1929 geleverde aardappelen.
Uit de door de aangesloten fabrieken ont
vangen bedragen, worden dezen naar gelang
van behoefte voorschotten verstrekt aan
haar leden met dien verstande, dat het
voorschot voor geen der leden overtreft een
bedrag. gelUkstaande met 30 cent per HL.
in 1929 geleverde aardappelen, noch, ver
meerder met reeds ontvangen voorschotten
en voorlooplge ultkeerlngen op dan oogst
1929, een bedrag, gelijkstaande met 78 cent
per
b.
van
van
De Amsterdamsche Boksclub ,J> Ama-
teur-Bokser"-* organiseert op Zaterdag 13
December a.s. een feestavond In het feest
gebouw
plaats
Karei
half-zwaar gewicht.
succesvol optreden In den Engelschen ring.
Onder groote belangstelling heeft giste
renmiddag In de Nederlandsche Handels-
Hoogeschool de promotie tot doctor In de
handelswetenschap plaats gehad van mej.
W. H. van der Goot op een proefschrift, ge
titeld: L>e besteding van het Inkomen.” Haar
promotor was Dr. Ir. J. Goudrlaan Jr. hoog-
leeraar in de bedrijfsleer.
Mej. Van der Goot, ofschoon geboren te
Pretoria, is Nederlandsche en de eerste vrou
we! Uke doctor In de handelswetenschap ia
Nederland.
Door haar promotor werd de „zeergeleerde
vrouw" toegesproken. Spr. bracht in herin
nering dat de Nederlandsche Handels-Hooge-
schoul bezocht werd door 158 vrouwelUke stu
denten. waaronder 72 candldaten. Door vUf
candldaten werd het doctoraal examen af
gelegd.
Het proefschrift, waarop n promoveert,
aldus professor Goudrlaan, geeft door zUn
titel: „De besteding van het Inkomen”, allicht
aanleiding tot toespelingen In verband met
de hulshoudelUke vraagstukken, welke voor
al tot het gebied van de vrouw behooren.
Deze toespelingen wil Ik vermUden. daar zij
onrecht zouden doen aan het doel, dat u zich
met uw proefschrift hebt gesteld, namelijk
verband leggen tusschen de theoretische
economie en het empirische cUfermateriaaL
Het is geen verwUt. als Ik u zeg, dat u daar
in niet ten volle Is geslaagd. Hoe hooger
men zUn doel immers stelt, des te spoediger
mislukt schUnbaar het pogen. Door vol te
houden en zijn werk telkens te verbeteren,
zal men ten slotte het doel bereiken. Toch
kan uw proefschrift geslaagd heeten, want t
Is een aansporing om op den Ingeslagen
weg voort te gaan. Moogt gU steeds door t
begin van uw boek geïnspireerd worden om
dit zeer nijpende probleem tot een oplossing
tg, brengen.
ka de promotie, die uiteraard veel belang
stelling trok had er een receptie plaats,
waarop vele leden van den Senaat, leden
van de Rotterdamsche VrouwelUke Studen-
tenvereenlgln, vertegenwoordigers van
verschillende studentenvereenlgingen, oud-
studenten en verdere belangstellenden de
Jonge vrouwelUke doctor hun gelukwenschen
kwamen aanbieden.
393 van de 1186 of 33 pCt.
463 1035
747 1610
1084 2123
1130 2953
We zien dus een daling van het percentage
geslaagden sinds 1900.
Uit de tabel bUJkt. dat het aantal ^pgeko-
men candldaten met db steeds voorkomende
schommelingen voortdurend steeg. We ne
men de aantallen om de vijf jaren over,
daarbU afrondende, In dien zin. dat wat on
der de 50 blUft, verwaarloosd wordt, wat bo
ven de 50 Is. voor een honderdtal gerekend
wordt. We vinden dan beginnende bit ’865:
1200 1200 1300 1000 1400 1600
1700 2100 1800 en ton slotte in 1930
3000 (afgerond naar boven).
Pater Sim. P. Buis, van de congregatie van
Steyl is reeds een vUftal jaren belast met het
samenstellen en vertoonen van Missiefllms
en sinds een paar Jaren reeds Is Pater Piet
Beltjens daar tin zijn trouwe helper; Het Is nu
een Jaar of vUf geleden, dat onder den naarn
„Floresfllm" de eerste groot opgezette missle-
film In ons land werd vertoond en wel met
zóó groot succes, dat dit aanleiding werd op
den Ingeslagen weg voort te gaan, en terwi.l
pater Buis een half Jaar lang in de Ver-
eenigde Staten vertooningen gaf, om zoo
ook den geest en de mentaliteit van het
Amerlkaansche publiek te leeren kennen,
rijpte het definitieve plan voor een nieuwe
expeditie.
Vorige opnamen hadden bewezen, dat een
beroeps-operateur ten eerste een Kostbare
mUnheer is en ten tweede, dat hU heel vaak
toch niet het juiste begrip toont te bezitten
van het missiewerk en al evenmin van de
ethnologic. En daarom besloten de paters
Buis en Beltjens de zaak ditmaal zelf op te
knappen.
Ze zUn buitengewoon geslaagd, maar....
ze hebben er ook moeite Voor gedaan en zich
terdege voorbereid. ZU volgden allereerst een
cursus aan t New York Institute of Photo
graphy, waar ze werden ingewUd In de ge
heimen der vak-fotografie en der film
kunst en waar ze na een degelijke opleiding
het diploma ontvingen, dat zU den Profes
sional Photography Course met goed gevolg
hadden doorloopen.
Ook toen nog waren ze niet tevreden. Drie
maanden was P. Beltjens nog werkzaam In
een Studio te Chicago en bestudeerde heel
blzonder de chemie der fotografie, wel
wetend dat Flores met zijn vulkanischen bo
dem in dit opzicht vele moeilijkheden zou
bieden. P. Buis gaf intusschen verdere ver
tooningen met de vroegere Flores-fllm en
wist zoo verschillende menschen voor het
nieuwe werk te interesseeren.
Na deze degelUke voorbereiding en na het
verwerven van een keurige uitrusting: drie
filmopname-apparaten, twee projectie-appa-
raten. inrichting voor het ontwikkelen en
afdrukken van films, motor tot opwekking
van electriciteit en alles wat noodig Is tot
het Inrichten van een volledig foto-atelier
trokken ze begin 1930 naar Indlë, na eerst
nog eenigen tUd In Hollywood te hebben ver
toefd en daar in de Fox-studlo's zich op de
hoogte te hebben gesteld met de moderne
werk-methoden.
In Japan. China en op de PhilippUnen
werd het vraagstuk van filmmogelijkheden
overlegd en besproken met de diverse missie-
oversten en eerst toen begonnen zU met hun
arbeid: het maken van een nieuwe Flores-
film.
Dat was ook toen nog niet zoo heel een
voudig: allerlei moeilUkheden deden zich
voor. Om er maar eens een te noemen: het
ontwikkelen van een film geschiedt het best
in baden van een temperatuur van ongeveer
18 graden Celsius, maar het water waarmee
die baden moeten worden aangezet, heeft
overal op Flores een temperatuur van onge
veer 30 graden. Met Us afkoelen is de ge-
bruikeluke methode, die ook door amateurs
in Indlë algemeen wordt toegepast, maar....
Us kost op Flores een kwartje per pond en
daar er 2500 liter bad was af te koelen, zou
dat wel een beetje erg duur uitkomen. Bo
vendien is er haast geen water te vinden,
dat vrU Is van voor de film schadelijke vul
kanische bestanddeelen. of dat niet zeer veel
zdhd bevat. Die moeilijkheid werd echter na
yeel proefnemingen overwonnen, maar zoo
waren er nog zooveel bezwaren die uit den
weg geruimd moesten worden. Na ander
halve maand evenwel waren de paters zoo
ver, dat ze met een gerust hart aan de op
nemingen konden beginnen en In een Fora
met acht versnellingen (noodig wegens het
zware en moeielljke terrein) die zU als ver
huis- en woonwagen hadden Ingericht, trok
ken zij er opbult met hun Jllm-sterren”, alle
maal doodgewone inlanders, van wie de pa
ters met beleid en geduld heel wat gedaan
gekregen hebben.
Drie maanden lang werd er dag in. dag
uit gewerkt, de bergen in en de rivieren
over, onder een dikwUls zeer felle hitte,
maar toen was de film dan ook klaar.
Gelukkig voor de paters was dr. Jaap
Gisteren heb ik het resultaat van den ar
beid der beide paters, tijdens een speciale
voorstelling in de Flora-bioskoop in Utrecht,
gezien en ik moet dadelUk zeggen, dat het
een knap stuk werk geworden is. Het is een
missie-flim. ja, maar wie vorige mlssie-fllms
gezien heeft, kan zich toch nog geen denk
beeld maken, van wat hier is bereikt.
Het is een missiefilm, zeker en als propa
ganda voor de missie is ze buitengewoon
goed geslaagd, maar bovendien is deze film
ook een ethnologisch dokument van groote
waarde, waardoor de belangrijkheid ervan,
ook voor hen die In de missie minder belang
stellen dan wU katholieken, uitermate ver
hoogd wordt.
Nu Is het wel waar, dat al die adat-cere-
monies, die er in de film zUn vastgelegd, niet
met zooveel woorden verklaard worden, maar
voor het doel waarvoor de film gemaakt Is,
propaganda voor dé missie, is dat ook niet
noodig: voor hen die een ernstige studie van
de ethnologic van het volk van Flores zou
den willen maken, staat echter de weg open
om er meer van te weten te komen, pater
Beltjens is immers In het missiehuis te
Uden te bereiken!
Het verhaal? Het is gebaseerd op het feit,
dat op Flores een vader het recht heeft zUn
dochter aan een eventueelen huweUjkscan-
didaat te verkoopen. Rago Da’oe wil van dat
recht gebruik maken en zun dochter Ria
Rago verkoopen aan Dapo Dokl. als diens
tweede vrouw. Dapo Dokl Is nL al getrouwd,
maar wil er nog wel een vrouw bU hebben.
Ria Rago. die katholiek geworden is. weigert
evenwel en tengevolge daarvan wordt zU aan
de ergste martelingen blootgesteld, die vader
en moeder haar om het hardst doen onder
gaan. Het meisje weet te ontvluchten en bU
de zusters een onderkomen te vinden, maar
de familie weet haar daar weer weg te halen
en het heldhaftig doorstane lUden begint op
nieuw. Totdat zU andermaal weet te ont
vluchten. Uitgeput komt zU ten slotte in
het hospitaal, maar het is te laat zU sterft,
juist op bet oogenbllk, dat de heidensche
vader en moeder, die bun ongelük hebben
ingezien, haar om vergeving komen smeeken.
Men ziet, wél een speelfilm, waarin iets te
zien gegeven kan worden en daarvan is dan
ook een dankbaar gebruik gemaakt Maar
daartusschendoor ziet men ook al de eigen
aardige gebruiken van dit volk voor zich af
spelen en krijgt men eveneens een Indruk -n de daarbU betrokken landbouwers
van het woeste, maar schitterende land- [/renteloos crediet ad 6.000.000 te ven
schap op dit eiland, terwijl ook, het is Im
mers een geluidsfilm, de inlandsche muziek
goed tot baar recht komt.
Alles bijeen een füm, die niet hoeft onder
te doen voor zeer veel wat door beroeps
operateurs wordt gemaakt. Ik bedoel hier
niet alleen uit paedagogisch oogpunt en van
het standpunt der missie, want dit spreekt
wel vanzelf, ik meen, ook als film als zoo
danig bevat ZU zooveel goeds, de beelden zUn
zóó goed gekozen en aan de belichting is
veelal zooveel tbrg besteed, dat er weinig aan*
te verbeteren zou zUn.
Er zUn menschen, ook onder de katholie
ken, die zeggen: JHè, alweer zoon missie-
fllm, nee hoor, daar ga Ik niet naar toe,
u/deze film niet
hét leelijk mis!
Bestemd voor uitzending naar Ned.-Indië:
K. E. Duncker, Finland; A. V. Penttlnen.
Finland, belden rijd, houtv. b. d. Dienst
v. h. Boschw.
Verlofgangers: D. Huisken, waarn. hoofd
der Ambachtssch. voor Inl. te Sibolga,
Zaandam; D. van Veen, Haarlem; J. Raads-
veld. Rotterdam, belden onderw. Ie kl. b.
h. opbenb. Westersch lager onderw., W. Th.
Z. Storm, hoofdonderwUzer bU het open
baar Westersch lager onderwijs. Voor
burg; M. A. P. Vermeulen, contr. 2e kl. b.
d. P. T. T„ 's Gravenhage; Mej. J.
Brandenburg, typ. Ie kl. b. h. Dep.
Blnn. Best., *s Gravenhage J. Bouwes Ba-
vlnck. ass.-res. b. h. Blnn. Best., 's Graven
hage.
GepenslonneerdenA. N. Merkelbaeh.
leeraar a. d. Konlng Willem III-school, Am
sterdam.
Haag werd zelfs tegen het Nederlandsch
zevental een gehjk spel bereikt. Nog een
jaar van ernstige training en de Jeugd zal
het Nederlandsche zevental verslaan. De
winnaars van het eerste tournooi De Dol
fijn zal hét ditmaal dus zeker niet gemak-
kelUk gemaakt worden.
De stand der puntenstelllng Is als volgt:
DolfUn vier punten. Het Nederlandsch
Jeugdzevental 3 punten. Het Y 1 punt. A.
Z. 1 punt.
De volgende spelers zun aangewezen voor
het Nederlandsche Jeugdzevental:
Veenstra (Y). Van Oostrom Soede (Y),
Wegenaar (Y), Van Ommeren (A.Z.P.C.), v.
d. Kamp (DolfUn). Daatselaar (U.Z.C.),
Wolters (U.Z.C.), Bannenberg (A.Z.) en
v. d. Bosch Y.).
de waterpolocommissie voor dit
werden de volgende scheidsrech
ters aangewezen: J. de Vries. C. Minnes, J.
H. van Teeseling en P. H. Plantenga.