i
AANGENOMEN
Voor de Huiskamer
BEGROOTING VAN WATERSTAAT
I 2
I WK
I Ier
J me'
I dat
I het
I lett
J k»’
I Kei
I in 1
I tlor
I Dec
I Ugc
I E
I Mei
I dat
I gen
I er 1
I Wd
tweede kamer
c
ss
RECHTSZAKEN
RADIO-NIEUWS
Steeds sneller
I
Een man
van
s=
De
Het drama te Snhiebroek
opnieuw vrijgesproken
Verdachte
F. T. T.-berrootlnj
en
o
spottend
en
HUBAR
te
opgelicht. De kolonel met
van
>VOI& rsoer12
de
weer
z
bolsjewistische elementen
Minister Deckers
Ir. Keukenmeester spreekt via
Malabar tot Nederlandsche
dagbladdirecteuren
(8 DJ
maal
1». Ze besloten eerst eens de kermis te bekijken, voor zU zelf
een concert zouden geven. Ze kwamen bij _en draaimolen,
waar een boer juist bezig was zijn dikke vrouw op een dik,
glad varken te helpen. ..Houd je goed,” riep Bollebuisje. ny
wlen de aap veer uit de mouw kwam, „of zal Ik haar een
zetje geven Het duurde vrij lang voor de boerin op net
varken zat, maar nauwelijks zat zU er op, of ze gleed er
ook weer net zoo gauw af.
1
kei
ver
tv
ind
ber
al»
i
i
had
Een
bevestigd
Rechtbank.
de
90
0^0
Aan
amende,
keering
mlllloen te brengen.
Het amendement wordt verworpen met 37
tegen 33 stemmen.
hand
oor
De heer BRIET (A. R.) verheugt zich, dat
•r een frissche wind is gaan waaien in het
dep. van defensie. Onze marine heeft pres
taties verricht, die de bewondering hebben
gevekt van het buitenland. Spr. bedoelt
tochten van ae onderzeeërs naar Indië
door het Panama-kanaal.
Het wetsontwerp raakt in hoofdzaak
verdediging van Indlë. waarbij als hoofddoel
wordt gesteld de handhaving van ons gezag
Gerechtshof heeft gisteren
vonnis der Rot'edamsch»
van posttarieven
Aëaar dit was haar niet meegevallen. Hoe
vreemder Jeannette zich tegenover hem ge
droeg, hoe ruwer ze hem behandelde, hoe
minder ze van hem wilde weten, des te groo-
ter werd z’n verlangen om te blijven.
Terwijl hij over al deze dingen in t gras
lag na te uenken, hoorde hjj eensklaps een
spottende stem vlak by hem opklinken:
„Hè, wat lig je daar weer te soezen?"
Het was Jeannette, die eveneens wat scha
duw onder de boomen kwam zoeken.
,Jk bestudeer de bloemen en planten",
antwoordde de jonge man, een weinig ge
raakt; „'s avonds zijn ze het mooist; vind je
ook niet?"
Nog voor het jonge meisje kon antwoorden
klonken in de verte geweerschoten. Waar
schijnlijk begon hier weer een van die kleine
gevechten tusschen de soldaten en de in
boorlingen, zooals die op de grenzen van Ma
rokko en Algerije bijna dagelijks voorkomen.
„Loop heen met je bloemen, dat daar, in
de verte. dAt is mooi!" riep hst meisje vol
geestdrift; „hoor eens hoe ze daar aan t
vechten zijn!"
„Dat meisje”, dacht Pierre Serges, „schijnt
niet bet minste vrouweljjk gevoel te hebben
Hij kon zioh niet langer bedwingen en zei
scherp:
„Zulke woorden passen niet in den mond
Vergadering van Woensdag
Aan de orde is de verhooglng van het
VUIste Hoofdstuk der Rjjksbegrootlng 1930
- van een kruiser en een flottllje-
van een meisje; je moest Je schamen, Jean
nette."
..Een jy een man?" riep ze.
„Neen, dan zijn die hier anders."
„En waarom oen je dan niet met een van
die mannen van hier getrouwd?"
-„Omdat ik er geen van lief heb."
„Onderstel eens", hernam hij, „dat ik jou
vroeg om m’n vrouw te worden?"
Minachtend keek ze hem over de schouders
aan.
„Weet je wel wat liefde Is?" vroeg ze, hem
met haar donkere, schitterende oogen aan
kijkend. .Als ik ooit trouw, dan zal het zijn
met een man en niet met een knaap."
Ze verliet den beteuterden jongeman
ging naar binnen.
opstelling
grqpd van de
meest gewenschte.
Spr. hoopt, dat de kamer haar goedkeuring
aan het ontwerp zal geven. Dan zal door de
samenwerking tusschen parlement en re
gering een daad zijn verricht, die zal zijn
in 's lands belang.
De vergadering wordt hierna verdaagd
tot hedenmiddag half een.
I Ch
Ker
I den
I zwa
Uk'
te t
plas
van
H
lied
•en
tail,
up
Dicl
|eei
«oer
held
aftlj
void
aan
D<
lelfi
naa
zijn
aan
toer
was
ren<
vrac
die
lijkt
Pich
Ker
iede
zeld
hali
of
VOOI
siaa
den
hee
D
In
dru
onz.
den
en
gro<
zy
ren
Indi
uitg
D
dez
de
1. c
Jan
ovei
kan
wor
dat
beu
de
en
tax
sne
ken
V
plei
tijd
vee
zaa
wei
Hul
kw:
tra
feei
ged
giei
vie
Ge
Kei
ma
fee
dat
J “e
ha
Het Haagsch
het
waarbll de 31-jarig? landbou
wer J. W. V. te Schiebroek, is vrijgesproken
van dc hem ten larie gelegde poging tot
doodslag z’n vader in den vroegen
morgen van 10 November 1929.
De procureur-generaal had zes jaar ga-
vangenlsstraf geelscht.
20. Eindelijk, daar zat ze en de molen begon te draaien. De
vrouw, wat bang, hield zich aan de groote ooren van het
varken vast on aj lachte als een boerin, die xiespyn heelt.
Haar man had heel veel pret, maar ook de drie vrienden,
vooral Foekie. die nog nooit zoolete had gezien. Op het
laatst zei Mauwt je: „Laat ons nou heengaan, want ik word
er draaierig van." s
Vergadering van Woensdag
de orde Is de stemming over het
•ment-Van Braambeek, om de ult-
Mn het Wegenfonds van vier op vijf
derland beter geschikt is om daar het ge-
uag uit te oefenen, omdat het de behoeften
der bevolking kent. Indië mag niet ten prooi
worden aan bolsjewistische elementen.
Spr. bindt den minister op het hart, er
voor te zorgen, dat onze weermacht vooral
in Ned.-Indlë, maar ook in Nederland ->p
behoorlijk peil zal worden gehouden.
De heer MOLTMAKER (S. D. A. P.) dient
een motie in om met het oog op verdere
redevoeringen en replieken, de behandeling
van het ontwerp heden te schorsen, opdat
het er niet wordt doorgejaagd.
De motie wordt verworpen met 22 tegen C
stemmen.
De heer MENDELS <8. D. A. P.) zegt, dat
'het voor hem een onthulling is gewee t. hoe
verschillende sprekers hem oordeel hebben
uitgesproken over de waarde van het peti
tionnement der 8. D. A. P. Spr. wil verzeke
ren dat, als mocht blijken dat de regeering
nog niets heeft geleerd uit de gebeurtenissen
van 19141918 en als het weer mocht gaan
spannen, de goedmoedige Joris, de goede sil
anders zal optreden. Thans kwam er verzet
na den oorlog, maar dan zal het komen
vóór den oorlog. In dat oozlcht wijst spr
er op. dat de woorden van den heer Albarda
geen academische beteekenls hebben, maar
dat dan de daad zal komen. Spr. hoopt, dat
die daad nooit zal komen, want zij zal aan
leiding geven tot bloedvergieten, zij het dan
ook om ernstiger bloedvergieten te voorko
men.
In de hoofden van den heer Briët en an
deren spoken nog steeds de oude tradities
van Tromp en D? Ruyter. Men moet ech
ter de realiteit aanvaarden: Nederland kan
zijn uitgebreid eilandenrijk niet verdedigen.
De MINISTER VAN DEFENSIE, de heer
DECKERS, heeft met belangstelling de be
raadslagingen aangehoord. Wat betreft de
kritiek van den heer Van Embden, vroeger
hadden wij voor de versterking van de Indi
sche marine pantserschepen. Volgens spr. is
alleen van uitbreiding der vloot sprake, als
zjj als zoodanig wordt versterkt, d.wx met
bemande vaartuigen. En daarvan is thans
geen sprake. Wel natuurlijk van vermeerde
ring van het materieel in Indlë. Van meer
personeel daarvoor Is geen kwestie.
Onze frulsers zouden in Indlë onvindbaar
zijn, hoewel zij ten slotte wel gevonden en
dan ook vernietigd zouden worden. Spr. wil
hier tegenover opmerken, dat er dan toch
opgespoord moet worden door een belangnik
deel der vllandeiyke vloot en van voldoende
sterke schepen. Bevendien zal de kruiser
niet alleen zijn, maar vergezeld door onder
zeeërs. Aan d- redeneering van den heer
Van Embden om de onmacht van de Neder
landsche vloot te demonrireeren. ontbrak
nog wel lets. Het was misschien toe te schrij
ven aan het streven der eenzijdige ontwape-
naars om het voor te stellen of de tegen
standers alles kunnen, maar wij zelf nies.
Dit is defaitisme te noemen.
Het is nooit sprekers gedachte geweest
Het was een van die prachtige avonden
zooajp men die in de plaatsen aan de Mld-
dellandsche Zee alleen aantreft.
Pierre Serges, een jonge man van slanke
gestalte en met een fijn besneden vrouwelijk
gelaat, lag languit op den grond te rusten,
t Was zwaar drukkend weer en de zon
boorde haar stralen als onzichtbare fijne
naaldepunten door de huid.
Pierre Serges was er zelf verbaasd over,
dat hij zich zoo dicht by de Marokkaanscne
grens bevond. Hij begreep echter niet goed
hoe hij er toe gekomen was, naar dit woeste,
gevaarlijke land, dat zoo weinig met z’n
zachten aard overeenstemde, te vertrekken
Hij begon er langzamerhand spijt van te
krijgen dat hij z’n vacantie niet elders was
gaan doorbrengen. In meer beschaafder stre
ken, waar meer afwisseling en afleiding was.
Ook z'n gastheer, een oud vriend zijns va
ders, was een allesbehalve vriendelijk man.
Hij scheen met de zeden en gewoonten van
dit land vergroeid te zjjn. Toen hjj den Jon
gen met z’n meisjesgezicht van den trein
kwam halen, kon hij z'n oogen eerst niet ge-
looven. Spottend had hij hem gevraagd of hij
zoover alleen had durven reizen. Deze spot
ternij was als een koude waterstraal op den
jongeman neergekomen. Het diepste hadden
hem echter de spottend-verbaasde blikken
van Jeannette, de dochter van den ouden
snorrebaard, getroffen.
Neen, het beviel hem hier niet; het was
hem hier bitter tegengevallen en hij maakte
het voornemen, zoo spoedig mogelijk te vei-
trekken. Wanneer hy echter rekening gehou
den had met de omstandigheid, dat men zich
in Marokko voortdurend tegen wilde volks
stammen en wilde dieren moest verdedigen,
en dat hier de wet van den sterkste gold, dan
zou z’n oordeel wellicht niet zoo streng zijn
geweest. Vooral de ruwheid van het jonge
meisje stond hem tegen. Hij kon maar niet
begrijpen, dat een jonge vrouw zóó door de
omgeving kon beïnvloed worden. Met haar
gebiedende, ruwe stem, met haar wilde oogen
en onstuimige gebaren, had zij tot zich zelf
gezegd: „D«t is geen man. Ik zal hem met
z’n meisjesgezicht wel op den loop doen
gaan."
met het algemeen belang. Spr. laat het com
mercieel be'.ang niet in alle opzichten voor
gaan. Of de Kamer de motie aanneemt of
verwerpt, de situatie blijft precies dezelfde.
Als de motie wordt aangenomen zal spr.
toch den weg volgen dien spr. als lid der
regeering meent te moeten volgen. Indien
de commissie tusschcntijds voorstellen mocht
doen, die incidenteel zullen gaan in dc
goede richting, dan is spr. bereid daaraan
gehoor te geven. Spr. doet een ernstig
beroep op den heer Kampschöer, de motie
in het belang der zaak in te trekken.
De heer KAMP3CHÖER trekt de motie in.
Bjj de afd Mijnwezen spreekt de heer
KRIJGER waardeering uit voor ds wijze
waarop de Regeering zich internationaal in
arbeldsaangelegenheden Iaat geiden. Spr.
dankt den Minister voor de herziening van
het Mijnreglement. In de klachten over de
onvoldoendheid der regeling schuilt veel
overdrijving.
De heer NOLENS (R. KJ spreekt over het
Algemeen MlJnwerkersfonds. waarbij hU van
het kastje naar den muur is gestuurd en
dringt aan op een regeling waardoor dat
fonds kan deelnemen in de RUksbUdrage
voor de invaliditeitsverzekering.
De heer HERMANS (R. KJ sluit zich
hierbij geheel aan
De heer DROP (8. DJ acht den tijd nog
te kort om een oordeel uit te spreken over
de resultaten van internationaal overleg over
de arbeidstijdverkorting.
De heer DE VISSER IC. P H.) meent,
dat de arbeidstijd der ondergrondsche mf'n-
arbeiders zeker niet langer mag zijn dan
zes uur per dag. met veertien dagen va
cantie.. uitgroeiende tot een maand naar ge
lang van den dlenstduur.
De MINISTER sluit Zich aan by de waar-
deering van onz.? Regeeringsvertegenwoordl-
gers te Genève. Inzake d-n arbeld-duur
staan we hier te lande aan de spits. Overi
gens is spr. het eens, dat de-e zaak Inter
nationaal geregeld mret worden.
De begrooting wordt aangenomen.
Het antwoord van den minister
MINISTER VAN WATERSTAAT, de
heer REYMER, beantwoordt de verschillen
de sprekers.
Voor bllndenvervoer worden reeds ver
strekkende faciliteiten verleend; en gaarne
zal spr. de verder gaande wenschen van mej.
Meyer aan de directie der Spoorwegen over
brengen en deze steunen.
Het overleg over de electrlflcatle van de
lijn AmsterdamAmersfoort Is nog gaande.
De HJn AmsterdamZandvoort is hoofdza
kelijk een zomerlljn; of het mogeiyk Is de
tarieven op die lijn te verbeteren, wil spr.
gaarne onderzoeken.
Spr. erkent de gegrondheid van de klach
ten over de spoorwegtoestanden aan d? oost
zijde van Amsterdam. De spoorwegen zijn
bereid een belangrijk financieel offer te
brengen. Spr. acht verbetering in de spoor
wegtoestanden te Amsterdam. Lelden. Eind
hoven en Tilburg urgent, doch het gaat hier
om een millioenenkwestie.
In den loop van dit zittingsjaar hoopt spr.
met een bevredigende oplossing over de ge
heele linie te komen, doch daarbij is een
algemeen financieringsplan noodlg.
Na de afsluiting van de Zuiderzee zal de
HJn EnkhuizenSta. >ren belangrijk in be
teekenls verliezen. Thans echter werkt spr.
mede, om den veerdlemt in stand te houden.
Spr. zhl nog eens nagaan, of hij in den
toestand van sommige bruggen in de spoor
lijnen verbetering kan brengen. Met net
aanleggen van nieuwe spoorwegverbindingen
moet men uit economisch oogpunt voorzich
tig zijn.
Voor een commissie Inzake de A.T.O.
kwestie is thans geen aanleiding.
De z.g. kolensubsidies zijn in de eerste
plaats bestemd voor de meest noodlijdende
tramlijnen. De nieuwe regeling inzake n»
rentelooze voorschotten zal niet voor 1931
ingaan.
Spr. komt nu op de kwestie der tarieven
voor tuinbouwproducten. Deze zaak moet
onbevangen beoordeeld worden. Het verwijt,
dat de spoorwegen geen oog hebben voor de
belangen van land- en tuinbouw is overdre
ven. Spr. heeft een onderzoek ingesteld naar
de tarieven voor de land- en tuinbouwpro
ducten. _>it onderzoek heeft uitgeweken dat
de tarieven niet te hoog zijn. De omvaiig
van den export der tuinbouwartikelen is
krachtig ontwikkeld. De export Is sinds 1920
verdubbeld. Bovendien zijn deze artikelen
in het lage tarief opgenomen. Toch kan
spreker niet ontkennen dat de vrachttarie
ven, gezien de huidige opbreng t der artike
len, zwaar wegen. Men kan echter die tarie
ven niet afhankelijk malten van de up en
downs in de land- en tuinbouwbedrijven.
Ware dat zqp, dan zouden de tarieven in den
t’Jd, dat die producten goede prijzen ople
verden. veel hooger geweezt zijn.
BIJ verlaging der tarieven za! het bedrijf
niet meer sluitend kunnen zijn. Over dc
eerste acht maanden bedroeg de achteruit
gang 2!4 mlllloen. vergeleken bij dezelfde
maanden in 1929; in September bedroeg de
achteruitgang 630.000, in October
1.400.000, terwijl over November de ach
teruitgang nog grcoler zal zijn. Een reductie
van 20 pCt op de tarieven van land- en
tuinbouwproducten zou een nieuwe last be-
teekenen van 1 ‘4 mlllloen. waartegenover
geen vermeerderd vervoer zou staan, dat "116
meerdere uitgaven zou dekken.
Spr. zal het gesprokene rustig nalezen en
Indien er ook maar een zweem van twijfel
bestaat, dat onze tarieven tegenover het bui
tenland aan den hoogen khnt zijn, is ipr.
bereid daarin wijzigingen te doen brengen
Spr. is voorts bereid de kwestie te doen
onderzoeken door een ten spoedigste in te
stellen commissie, die een spoedadvies daar
over zal uitbrengen
De heer KAMPSCHOER (R.KJ dient een
motie in, waarbij de wenschelljkheld wordt
uitgesproken, dat de regeering maatrege.cn
zal nemen, die zullen lelden tot verlaging
der vrachttarieven voor de tuinbouwpro
ducten.
De heer BEUMER (AR.) noemt deze mo
tie, een slap aftreksel van kloeke redevoe
ringen, onnoodig. De minister heeft zich
bereid verklaard, spoedig maatregelen
nemen.
Dc MINISTER herhaalt, door een com
missie te zullen laten onderzoeken in hoe
verre het spoorwegbclang vereenigbaar is
Verla&inS van spoorwegtarieven met 20 pCt. zou anderhalf
millrgen kosten Voorloppig geen verlaging
Indië mag niet een prooi worden
Rede van
Met heldenmoed hadden de soldaten van
het vreemdelingenlegioen tegen de opstandi
ge inboorlingen gevochten. In tenten
men de gewonden ondergebracht,
jonge vrouw met een Roodc-Kruisband
om den arm, ging van tent tot tent en
bracht hulp en troost aan de arme kerels.
Met heldhaftige zelfopoffering en gedu.d
verbond ze hun wonden. Het waren mceri
allen ruwe, woeste mannen, die een alles
behalve st-chtelljk verleden achter den rug
hadden. Maar als de medelijdende zieken
verpleegster hen met haar zachte
aanraakte en hun treostwoorden in t
fluisterde, r/as er niet éèn, die niet de
tranen in de oogen kreeg.
Daar werd het voorhangsel van een der
tenten opgelicht. De kolonel met eenige
zijner officieren kwam een bezoek bjj een
der gekwetsten brengen. Zij gingen
bed tot bed en bleven bjj den laatster, ge
wonde stilstaan. Het geheele hoofd van
den gewonde was in doeken gewikkeld en
een zwaar verband lag om z’n oogen. Hij
was midden op heU voorhoofd door een sa
belhouw getroffen, juist op het oogenbllk
dat hij z’n kapitein van den dood redde.
„Picrre Serges’,' sprak de kolonel; je
bent een dappere; ik heb het kruis van t
legioen van eer voor je gevraagd."
Serges antwoordde niet, maar strekte de
hand naar den kolonel uit en toen allen
de tent verlaten hadden, sprak bij tot zich
zelf:
„Nu ben ik zeker wel een man."
Een zachte voetstap en een stil gerulsch
van kleeren schoof naast hem.
„Zuster!" riep hjj: „daar straks heb ik
u m’n geschiedenis verteld. Ik heb u ge
zegd waarom ikdie Jeannette, die ik lief
had, ontvlucht ben. Wanneer ik soms zou
moeten sterven, zeg haar dan, dat ik haar
lief had en vertel haar wat hier voorgeval
len is.
„Dat zal ik doen; ik beloof het u". ant
woordde de zuster, .maar ga nu slapen
De jonge man legde z’n hoofd gewillig
neer. Een week Igter, toen de dokter den
gewonde onderzocht nad. zei deze tot oe
verpleegster: „Zuster, net verband kan van
z’n oogen weggenomen worden.”
„Eindelijk zal ik dan het zonlicht
aanschouwen”, zei Serges.
Langzaam maakte de zuster het verband
los. Plotseling slaakte Serges een kreet van
verbazing en van vreugde tevens. De ver
pleegster was niemand anders dan Jean
nette.”
„Ook ik had Je lief”, zei zg .jen juist daar
om oen ik je in den strijd gevolgd. Ik zon
net niet over m n nart krijgen je alleen m
1 gevaar te zien begeven. Ik heb nu met
eigen oogen gezien, dat je een dapper man
bent."
Langzaam boog ze zich over hem heen en
terwijl hij z’n armen om haar heen sloeg,
drukte zjj een langen kus op z’n misvormd
I voorhoofd.
gebruik van z_g. teletypes, is in onderzoek.
Het oogenbllk om de posttarieven weer te
verlagen, is thans zeer ongunstig, want da
malaise werkt ook door in het P. T. T.-be-
drljf.
Spr. wil nadenken over het denkheeMi
om, waar het gesprekkentarief niet is inge
voerd, aan de verlaging der abonnement»
een fair trial te geven. Maar spr. wil ta
dit opzicht geen enkele toezegging doen.
Verlaging van het telefoontarief in da
verkeerszwakke uren zou niet lelden tot aan
merkelijke toeneming van het aantal ge
sprekken.
Spr. vindt geen aanleiding om over da
geheele linie tot vermindering van werktijd
over te gaan; wel wordt overwogen, voor
jeugdig personeel den diensttijd eenigszüw
te verlichten.
Spr. zal de vraag van den heer Teullnga
betreffende de samenwerking overwegen; dia
samenwerking moet inderdaad niet uitslui
tend technisch zijn. De kwestie van de ren
tevergoeding bjj den postcheque- en giro
dienst is nog in onderzoek. Daarbij meet
gelet worden niet alleen op het belang der
rekeninghouders, maar^ook op dat van dea
dienst.
De begrooting wordt aangenomen zond*
hoofdelijke stemming.
en het voldoen aan onze verplichtingen te
genover den Volkenbond.
Nederland beeft nationaal en internatio
naal een groote rol te spelen. Wie niet in ue
toekomst gelooft, kan Nederland wecrloo»
n aken. Er zal echter geen spoor van eer -
bied zijn voor een Nederland, dat niet bereid
is. offers te brengen voor de verdediging van
zijn onafhankelijk volksbestaan. Wij hebben
den zegen ondervonden van onze krachtige
houding in 191L
De heer FOCK (LIb.) zegt, dat zjjn fractie
haar stem aan het ontwerp zai .geven. De
adres-beweging heeft op spr. een zeer on-
gunstigen indruk gemaakt.
8pr- bestrijdt vervolgens hen, die eenzij
dige ontwapening willen.
Het gaat bjj dit ontwerp in hoofdzaak
over den toestand in Jndië en ten opzichte
van de bolsjewistische woelingen in Ind-C
zijn wij verplicht, Indië daartegen te verde
digen.
De heer Albarda moge zeggen, dat de vo-
daol-democratische arbeiders in het verlies
van Indlë zullen berusten. Als dit was in nef
belang van de Indische bevolking, dan zou
spreker er zich bij kunnen neerleggen. Malt
wat zou het gevolg zijn als wij Indië prijs
geven? Dan zou een andere mogendheid
Indlë bezetten Maar dan zegt tor, dat N«-
(kosten
vaartuig).
De heer VAN EMBDEN (V-.D.) zegt, dat
bet wetsontwerp gaat om een uitbreiding
van de vlcot met 50 pet.
Met genoegen heeft spr. vernomen, dat de
overval op Curasao geen verband houdt met
deze vlcotultbreiding. De orde kan <UAr
worden gehandhaafd met een paar snelva
rende polltlcvaartuigen.
Van de petitionnementen is dat van „Kerk
•n Vrede" hem het meest sympathiek;
maar ock dat van de SD.A.P. en het LV.7.
is van greote betcekenis
Spr. komt thans tot de twee hoofdbe
zwaren. Het eerste is de doellooze besteding
van 's lands gelden.
Rechtvaardigt dit in deze moeilijke tijden
een uitgave te voteeren van 12'4 mlllloen?
Het antwoord kan niet twijfelachtig zjjn.
Spr.’s tweede ernstige bezwaar heeft be
trekking op de doelstelling van onze ver
dediging zelf. Het belangrijke van die doel
stelling is de handhaving van een strikte
neutraliteit, daarnaast komt dan onze ver
plichting ten aanzien van den Volkenbond
Voor strikte handhaving van onze neutrali
teit is de bewapening niet noodlg. ja zelfs
gevaarlijk, omdat zij het gevaar in een
conflict te worden betrokken, vergroot.
Spr. concludeert, dat het drijven naar een
gewapende neutraliteit den oorlog zal aan
trekken. Maakt spr. de rekening op, dan
komt hij tot de conclusie, dat er bijna 100
pCt kans is. dat er in de toekomst geen
neutraliteit mogelijk zal zjjn.
Mevrouw POTHUIS—SMIT (8 DJ wil
bet voor de zooveelste maal her
balen, dat de beroepsmilitairen een rem zijn
voor de ontwapening en daarom betreurt zij
de Instemming van den Minister met de
opvattingen van de hooge marlne-officieren.
die een noo:ilottigen Invloed op den Mi
nister uitoefenen.
Zullen onze onderzeebooten hun doel kun
nen bereiken? Spr. gelooft er niets van. als
men ze vergelijkt met die van het bulten-
l&nd.
De heer DE SAVORNIN LOHMAN (CR
wijst er op. dat tegen dit eenvoudige wets
ontwerp een actie is ontketend, alsof het
beoegde een „Volk In Waffen" in het leven
te roepen, en het gaat toch enkel om een
bedrag voor een eersten termijn voor den
aanbouw van een kruiser en een flottlelje-
vaartug.
De heele actie droop van politiek, om
met het enfant terrible van de 8. D. A. P.
prof. Borger te spreken.
Het ontwerp is van weinig belang, maar
niet oubeteekenend. Men kan zeggen, dat
het niet alleen gaat om dezen eersten ter
mijn. om deze twee schepen. Maar hoe
zou hei gegaan zijn als de Minister alleen
om deze twee schepen had gevraagd
gezwegen had van zijn vlootplan?
Spr. wijst er op, dat destijds de Vloot
wet een veel ernstiger strekking had dan
dit vlootplan. Thans kunnen volgende ter-
m nen worden geweigerd.
Spr. betwijfelt cf het aantal absolute ont-
wapenaars in ons parlement groot is. HU
heeft waardeering voor hun opvalt rigen.
welker consequenties echter moeten leiden
tot staatsloosheld. De meerderheid der ont-
wapenaars zijn echter relatieve pntwape-
naors die van het eene schuitje in het
andere stappen.
Spr. wijst er op, dat China in het Verre
Oo-ten een bedreiging blijft voor ons In
dië. De mogendheden zien ons daar gaarne
mits wij er ons kunnen handhaven. En hoe
zouden wij dat kunnen als wij onze vloot
gingen verzwakken?
Wat het flottielje vaartuig voor Curasao
betreft, doet het spr. genoegen, dat thans
zal worden gedaan, wat vroeger is ver
zuimd.
Deze Minister heeft door aeemansrond-
borstlgheld het vertrouwen der marine ge
wonnen, en spr. zeu gaarne zijn stem aan
zl'n voorstel geven.
De heer HEERKENS THIJSSEN (R K J
merkt op, dat de Minister slechts geld
vraagt voor èèn kru ser en ëën flottlelje-
vaartuig, of liever neg maar voor een stukje
daarvan. Daarnaast ontwikkelt hij een plan
om in Indlë te hebben twee kruisers en
acht torpedojagers en daarb’J een reserve
van 50 pet. Tevens dan een flottlel’evaar-
tulg voor het bewaren der rust en orde
in de wateren van Curajao. De vloot ral
moeten dienen voor hét handhaven der
neutraliteit en spr. hecht daaraan waarde
Ook oefent spr. critiek op de actie om
bandteokenlngen voor het petitionnement te
krijgen, die tot niets bonden en niets kost
ten; voorts benrijdt spr. het standpunt van
de voorstanders der eenzijdigs ontwapening
Bnr. itiat op het standpunt, dat Nede -
land zjjn positie in de wereld behoort te
houden en het kan dit alleen met een goed
geoutilleerde vloot, al Is die dan ook klein.
Aan spr. Is van bevoegde zijde verzoch*
den minster te vragen of hl) nog eens wil
overwegen of het niet beter is, drie kanon
nen voor en drie achter op te stellen, m
plaats van twee voor en vier achter.
Wat het flottleljevaartulg voor Curacao
betreft, herinnert spr. er aan, dat hij eenige
jaren reeds heeft anngedrongen op het sta-
Uonneeren van een oorlogsvaartuig in de
wateren vaq Curacao.
Aan de orde is de begrooting van het
Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en
Telefonie
Mevr. BAKKERNORT (V. DJ betoogt,
dat het geratlona'lseerde P. T. T.-bedrljf te
veel elseht van de krachten van het per
soneel. Teruggekeerd moet worden tot den
achturigen werkdag
De heer KRIJGER (C HJ wijst op de
voor velen onaangename gevolgen van de
vervroeging der laatste bestelling en dringt
aan op herstel van den vroegeren toestand.
Spr. Is tenen rentevergoeding bij den post
cheque- en rirodlenst
De heer EBELS (V. D> meent dat de
winst van het P. T T.-bedrljf zoo laag moge-
llfk moet zijn en de tarieven zoo laag moge
lijk dienen te worden gesteld. Ten platte-
lagde Is de telefoon buitengewoon duur.
De heer GUIT (R. K komt op tegen de
aanstelling bij dit bedrijf van roovelen op
arbeidscontract Ook spr. plc.it voor den acht
urigen arbeidsdag.
De heer prof VAN DER BILT <Llb.)
zegt, dat de draad-te'egralle door de uitbrei
ding der telefonie steeds meer veeren zal
m~eten laten.
Men moet sne’lere toestellen gebruiken en
b.orte tele-raflsche mededee’.lngen per tele
foon doorgeven.
De beer TEULING8 <R. KJ besnreek’t
het radlo-probleem. speciaal de internationa
le toewijzing der golflengten. Wjj moeten
opgassen, dat ons de lange golt niet wordt
ontnomen. Daartoe is samenwerking der vier
nroote omroepvereenlgingen nocdlg We moe
ten een zoo energiek mogelljken render bou
wen.
De heer VAN BRAAMBEEK <S DJ be
pleit rentevergoeding bij den pcstcheoue-
en girod'enst en verkouing van den arbeids-
tl'd bij de P T. T. tot 48 uur.
De heer VAN HELLENBERO
(R. KJ blijft tegenstander van het gesprek
kentarief bjj de telefoon
De heer 8LOTEMAKER DE BRUINE
<C. HJ, wijzende op een bericht, dat ge
poogd wordt tot samenwerking tusschen de
omroepvereenlgingen te geraken, spreekt de
hoop uit. dat een bevredigend resultaat van
samenwerking tusschen de omrozpvereenf-
gin^en niet alleen op technisch terrein, zal
werden verkregen.
De Minister van Waterstaat, de heer
REYMER, wil het denkbeeld, om onder den
directeur-generaal twee technische hoofd
ambtenaren te stellen, verantwoordelijk aan
den Minister, met den directeur-generaal be
spreken. De vraag of bij de draad-telegrafie
bezuiniging kan worden verkregen aoor het
Gisteren trad weer een nieuwe phase In,
in de onzichtbare verbinding met Indlë. Ds
directie van het Ned. Ind. Persbureau
.Aneta”, had de directeuren van de vier
groote dagbladen In ons land, de heeren Ir.
Heldring. Kulner NVgh en namens den heer
Holdert mr. Versteegh, uitgenoodlgd het ex-
per'ment bij te wonen.
Sinds eenigen tijd heeft .Aneta" te
’s-Gravenhage een eigen gebouw aan het
Toumoolveld, waarin o.a. ook een radloka-
mer A ingericht. Het ligt nJ. In de bedoeling
In de jiaaste toekomst het nieuws uit Indlë
radlo?elefonlsch uit te zenden vla Malabar,
en dit dan in het Haaqsche kantoor ren
.Aneta" op te vangen. Hierdoor werdt dus
een nog snellere overbrenging van het nieuws
bevorderd.
Bovengenoemde heeren hoorden zich toe
spreken door he? hoofd van den dienst van
telegrafie en telefonie* te Bandoeng. Ir. J. a
A. Keukenmeester, om hen als indirecte ge
bruikers van den radiotelefoondlenst tusschen
Nederland en Indlë welkom tc heeten en er
riln vreugde over uit s-reken, dat men thans
al zoover is gevorderd.
De toespraak van ir .Keukenmeester, werd
met *n luidspreker werd ten gehoore gebracht
was niet steeds even duidelijk te volgen als
gevolg van fading en plaa^oli’ke s’ortngen,
maar uit hetgeen het hoofd van den Indl-
schen dienst zelde. werd toch duldel’fk ver
staan de mededeellng. dat de radioverbin-
d ng met het vllfde retourvltegtulg ie
P.H-AG.A. tot en met Djask een volledig
sucees is geweest. Van d? verdere route had
fr. Keukenmeester nog geen b'richt. Voorts
deelde hij mede, dat het radlotelefonische
verkeer met Australië on 23 Decmbr as.
zal worden opengestld. Ock vertelde hij. dat
er buitengewoon groote animo bestaat voor
de Kerstgesprekken tusschen Nederland en
Indlë.
De heer Keukenmeester srrak verder over
proeven, welke genomen zijn met gehs'me
telefoongesprekken, welke tot dusver gunstigs
resultaten hebben afgeworpen, doch waar
mede de d'enst nog niet zal beginnen In ver
band mot de hooge kosten, verbonden aan ds
aanschaffing, van de benoodlgde toestellen.
Ook over het onlangs In gebruik genomen
nieuwe laboratorium op Malabar werden
enkele bljzonderhedji^i medegedeeld, terwijl
ten slotte de v-rwacnilng werd uitgesproken,
dat de samenwerking tusschen de Nederland
sche en Indische telegraaf- en telefoondien
sten eenerzlfds en de pers anderzijds steeds
van denzelfden aangenamen aard zal mogen
blijven als tot dusver.
gedaan met de gedachte, dat de Duitscnc
vloot wel eens Iets zou hebben te doen met
de Oostzee. Bovendien is aan Dultschland
verboden het hebben van slagschepen, vlieg
tuigen en onderzeeërs.
Uitvoerig heeft de heer Van Embden be
toogd. dat van neutraliteit in de toekomst
geen sprake zal zijn, dus ook niet van schen
ding der neutraliteit.
De Zwitsersche neutraliteit zou bU con
ventie zijn vastgesteld en door den Volken
bond erkend, maar dat is niet zoo.
De geoorloofde oorlog zou reeds thans een
hersenschim zjjn, volgens den heer Van
Embden. Spr. geeft toe. dat die oorlog min
der gcmakkeltlk is, maar een hersenschim
durft spreker dat toch niet te noemen. Blijft
dus over de ongeoorloofde oorlog. De groote
vrees is, dat men het er niet over eens ral
kunnen worden over de vraag wie aanvaller
is. Met den heer Van Embden hoopt spr.,
dat het zoover zal komen, dat het Kellogg-
pact zal worden opgenomen in het pact
van den Volkenbond.
Een bezwaar van mevrouw Pothuis was
de gebondenheid aan het plan als dit wets
ontwerp zal zijn aangenomen en zij noemde'
het immoreel die gebondenheid tS ont
kennen. Dit heeft spr. onaangenaam getrof
fen. Van die gebondenheid is geen sprake.
Spr. vertrouwt wel, dat de Kamer, als dit
wetrontwem rel zijn aangenom-n, hem niet
zal laten zitten met een onafg'bouwd schip,
maar overigens spreker kan het niet
duidelijker en eerlljker zeggen de Kamer
bl'lft vrij.
Ten slotte deed mevrouw Pothuis zon
der meer een bepaalde vraag over even-
tueele leverantie door particuliere indus
trieën, die nu reeds met de Artlllerle-
Inrichtlngen samen werken. Daaromtrent
staat nog niets vast.
De beschouwingen van den heer Men
dels betreffen andere zaken dan het Vloot
plan. Daarover dus maar enkele opmerkin
gen. Hij wees op een ommekeer in de vo'ks-
overtulglng ten aanzien van don Volken
bond. Spr. hoopt met den heer Mendels,
dat daarvan een stuwende kracht zal uit
gaan voor het werk van den Volkenbond.
Begreep de heer Mendels in hèt begrip „wij”
ook de sociaal-democraten in andere lan
den, ook waar zij in de regeering zitten?
Maar nergens zijn die soclaal-democra’en
voorstanders van eenzijdig? ontwapent1-g
Alleen hier spreekt men van eenzijdige
ontwapening en in Denemarken wil men
precies hetzelfde wat de Nederlandsche re
geering wil. De Deansche soclaal-demo-
cratische defensie-deskundige Nielsen schreef
In het Deensche dagblad „Sosial-Demo-
kraten” dat een militaire organisatie slecht.
Is een defensieve oaganisatle.
Afscheid nemende van de bestrijders, be
tuigt spr. zijn dank aan de leden, die het
wetsontwerp hebben verdedigd. Er Is éèn
enkele vraag gedaan ten aanzien van de
bewapening van den kruiser. De gekoien
der vuurmonden, acht spr. cp
deskundige adviezen de
