J. B. Koster
11
I Fiets jekkers
.1
LANGESTRAAT
SIMCN BOLIVAR, BEVRIJDER VAN
ZUID-AMERIKA
DROES BIJ PAARDEN
DROOP BIJ KOEIEN
SNOT BIJ KIPPEN
Van Putten en Oortmeyer - Payglop
Burgerlijke stand van
Alkmaar
TWEEDE blad
BLADZIJDE 1
DONDÈkDAG 18 DECEMBÉR 1930
PROVINCIAAL NIEUWS
Al onze
Een eeuwfeest
BERICHTEN UIT ONZE
VORIGE OPLAGE
De mist als moordenaar
Het
oordeel van een weerkundige
De gebeurtenissen in Spanje
Hevige sneeuwstorm
VEILING-O VERZICHT
ALKMAAR
Opstand in Guatemala
Rectificatie
De Amerikaansche Prohlbitiewet
De werkloosheid in de Ver. Staten
Het vijfde retourvliegtuig
Roofoverval bij Ommen
Een nieuwe attractie in de lunchroom
van Vroom en D^^smann
Tabeiarische Kasboeken zijn MET UITSLAAND HOOFD
van 3 tot 30 kolommen
Een film van het
R. K. Werkliedenverbond
Bloedige kaffer-demonstraties nabij
Durban
Twee internationale hotelratten
gesnapt
M. KAT ER
ALKMAAR
MIENT2V
- Donkergrijs en moderne kleuren
van f 5.90 tot f 45.—
ZWAAGDIJK
BERGEN
4 B Magdalenenstraat - Köster’s Volkszaak
TELEFOON 324 - ALKMAAR
„Im V/esten nichts Neues”
1 f
Maandagavond
Toen de oude
Zeiler opende den
Dooden en vermisten
worden
Een doode en T“ftien gewonden
Bloedige gevechten
meer
Vrijspraak in een proces geëischt
Een gift van de Rockefeller Foundation
en Volke
Hoekstra
Sjoerd
dochter
N.V. DROGISTERIJ EN CHEMICALIENHANDEL
vrede een plaats in de verhoudingen tus-
aihen de volkeren te verleer.en.
oom.
Als
de
G.
Spaansche troepen aan dc grens
geconsigneerd
De ..Associated Press" verneemt uit Me
xico: Uft Guatemala zyn draadlooae berich
ten ontvangen, volgens welke daar ter stede
gisteren een gewapende opstand is uitge
broken. In de straten der stad hebben bloe
dige gevechten plaats gehad.
de K L. M. is radiografisch bericht
men, dat het vijfde retour-vllegtutg.
H. A. G A.. heden tusschen 12 uur
irt over 12 op het vliegveld te Bagdad
Van de eene klip op de andere. Uit zucht
om de hygiëne te dienen of misschien wel uit
vrees voor boete, werpen de bouwers alhier
hun koolbladeren niet meer in sloot of vaart.
Op eigen houtje hadden eenigen een belt
aangelegd op den berm van het N. deel van
den Tolweg Dit ontging de aandacht van de
politie niet, die hen gebood den rommel weg
te ruimen. Alles goed en wel. maar waar
moeten zij nu met hun afval heen? Laat elk
maar een belt achter zijn woning aanleggen.
Bolivar is de voorlooper van den heden-
^.«rarhen Volkenbond geweest, door zijn
Naar bekend wordt, heeft de Rockefeller-
Foundation een bedrag van 500.000 dollar be
schikbaar gesteld voor het hulpfonds ter be
strijding der werkloosheid in de Ver Staten
Het fonds bevat thans in totaal een bedrag
van 7.276.511 dollar.
deskundig onderzoek is nog niet af
in. De grootste moeilijkheid is, dat de
itusschen weer opgetrokken is. terwijl
i de eerste dagen, toen de mist nog
dalen hing, zich meer bezighield met
eken naar giftige gassen. Daardoor
nu onzeker geworden, of men eenige
erstelling omtrent de oorzaak ooit vol-
zal kunnen bewijzen: men heeft nu
het negatieve resultaat bereikt, dat
gassen zeker niet als de oorzaak van
np kunnen worden beschouwd. Maar
ering van het geval berust op feite-
eerkundige gegevens.
Te Halifax (Nieuw Schotland) en in New
Foundland heeft gedurende twaalf uur een
sneeuwstorm gewoed, waardoor het verkeer
te water en te land werd gestoord. De
meeste verbindingen zijn verbroken.
Vier zeelieden zijn verdronken en verschei
dene visschers worden vermist.
In een proces te Newark in den staat New-
Yersey heeft de vrijspraak van twee drank-
handelaars groot opzien gebaard.
De rechter William Clark motiveerde de
vrijspraak met de verklaring, dat de prohibi-
tiewet, in strijd met de Grondwet, in de
Grondwet was opgenomen.
Hoewel deze uitspraak van een recthelyk
ambtenaar van belang is. heeft zjj op zich
zelf weinig praktische waarde, omdat het
openbaar Ministerie in beroep is gegaan en
het Hooge Hof te Washington zeker niet met
de vrijspraak accoord zal gaan.
Ayerbe
i zjjn.
was onderdrukt is de
krijgsraad terstond bijeengekomen. De kapi
teins Galan en Hernandez werden ter dood
veroordeeld.
Galan weigerde zich te laten blinddoeken
en riep met krachtige stem: „Leve de Repu
bliek!” v
De krijgsraad bjjeen.
Volgens een te Pau verschijnend blad zou
den er te Jacoa bij den opstand zeven per
sonen zijn gedood en eenige gewond.
In den pas van Ayerbe zouden
slachtoffers gevallen
Toen de omland
Niet de heer C. van Latum, alhier, was
laagste inschrijver by de te Bloemendaal
gehouden aanbesteding van het bouwen van
65 eengezinswoningen aan den Brederode-
weg en Duinlustparkweg ten behoeve van
de wonlngbouwvereeniging Bloemendaal-
Noord. doch de heeren G. Metselaar en
Zn„ te Haarlem.
Een onderhoud met majoor Franco.
De correspondent van Havas te Lissabon
heeft een onderhoud gehad met den Spaan-
schen vlieger majoor Franco, die o_a ver
klaarde. dat de opstand de uitroeping der
republiek in Spanje ten doel had. daar het
land meer vrijheid noodig had en niet lan
ger kon leven onder een regiem, dat het
sinds acht jaar onderdrukt.
Spanje wilde niet langer door generaal Be-
renguer worden geregeerd en het zal ook zijn
koning de inmenging In de openbare aange
legenheden niet vergeven.
De opstand is slechts uitgesteld, want men
heeft hier te doen met een groote nationale
beweging, niet met afzonderlijke, onbezonnen
putsch-pogingen.
Franco en zjjn vrienden zijn voornemens
Portugal te verlaten en naar een ander land
te gaan, waar zjj dan wel verder zouden zien.
De toekomstige republiek Spanje, waarvoor
zij strijden, kan slechts een bondsstaat zijn.
De eenige verantwoordelijke personen op
het vliegveld te Cuatro Vlentós waren hij.
Franco en zjjn vrienden, die zich ook in Por
tugal bevinden.
Zi) waren naar Portugal gevlucht, omdat
de bevolking van Madrid niet was ingegaan
op bun oproeping.
De opstandige vliegers hadden, ofschoon
zjj aan bun vliegtuigen bommen hadden be
vestigd. deze met het oog op de bevolking
niet naar beneden geworpen.
Ter gelegenheid van dc viering van
Dlngaansdag, ter herdenking van het feit,
dat in 1838 de Boeren den Zoeloe-konlng
□ingaan versloegen, als wraakneming voor
diens moord op de voortrekkers. onder
leiding van Piet Retief, kwam het gisteren
te Durban tot ernstige onlusten.
Een groote vergadering verliep aanvan
kelijk rustig, doch werd rumoerig toen
men een aantal aanslagbiljetten voor de
inkomstenbelasting met eenige plichtplegin
gen ging verbranden.
Door twee duizend kaffers werd een be-
tooging gevormd, die, voorafgegaan door
roode vaandels, door de straten van Durban
trok.
De politie trachtte de betoogtng uiteen
te drijven en er ontstond een bldbdlg ge
vecht, waarbij blanke polltletroepen met ge
velde bajonet moesten ingrijpen.
Een kaffer werd gedood en vijftien ande
ren zwaar gewond, terwijl velen lichte ver
wondingen opliepen.
De firma V. en D, die er steeds naar
streeft, om het hare Lunchroom-bezoekers
nog gezelliger te maken, is door *en nieuwe
attractie hier wederom bijzonder in geslaagd.
Zij heeft nl. een eigen studio ingericht van
waaruit in het vervolg geheel gevarieerde
programma's uitgezonden zullen worden. Na
geslaagde proefnemingen is de firma voor
nemens as Zaterdag haar eerste feestpro
gramma uit te zenden. Onnoodig is het te
vermelden, dat alles in het werk gesteld zal
worden, om deze première tot een buitenge
woon succes te maken. Wij gelooven dan
ook. dat het haar hierbij aan belangstelling
niet zal ontbreken.
Woensdag heroacnt men in geheel ZAme-
rika den dag. dat honderd jaar geleden 81-
gjon Bolivar, de bevrijder van Zuld-Ameri-
ka stierf
Een volwaardige katholieke film op kornet?
In een Parijsch hotel werd Maandag van
een reiziger een actetasch met waardevollen
inhoud ontvreemd.
De politie stelde een onderzoek in en
arresteerde een man van Portugeesche natio
naliteit. die in gezelschap van een 20-jarigen
Duitacher verkeerde.
Belde heeren bleken flink wat op hun
kerfstok te hebben, wegens internationale
hoteldiefstallen, terwijl de Duitacher bo
vendien door de politie te Berlijn en Bres
lau wordt gezocht wegens een aantal door
hem gepleegde autodiefstallen.
-•i Volkenbond
Initiatief en zijn pogingen teneinde recht
«n vrede een plaats in de verhoudingen tus- ..Columbia" gaf. dwong generaal Morillo
tot den wapenstilstand van Truxillo (26
November ,1820), behaalde na afloop daarvan
een overwinning op generaal Latorre bij
Calabozo <24 Juni 1821) en bevrijdde het
ZUIDERZEEFILM
Voor een stampvolle zaal gaf Dinsdag
avond de bekende fblklorlst, de heer D. J. van
der Ven. daartoe uitgenoodigd door V.V.V.
alhier, zijn lezing over de folklore langs de
Zuiderzee, aan de hand van een door hem
gemaakte film.
De heer C. F. Zeiler opende den avond
met een harteltjk welkom, dank brengend aan
den Berger Kunstkring, de vereeniglng voor
Voordrachtavonden, den heer Jb. van Reenen
en den Eersten N -H. Bioscoopbond, door wier
aller samenwerking deze avond kor worden
gegeven. Spr. heette bijzonder welkom den
heer Van der Ven en z n vrouw Dr. Elise van
der VenTen Bensel, die de film muzikaal
zou illus tree ren.
Direct daarna begon de heer Van der Ven
zijn interessante en goedgedocumenteerde
lezing ter inleiding van de film, die spr.
noemde een film zonder enkele tendenz; een
documentaire registratie van de bevolking om
de Zuiderzee.
De film was in zes acten verdeeld: eerstens
zagen we Enkhulzen en de Haringvangst;
daarna het eiland Marken, dat hij noemde
een wereld unicum met z'n 1300 inwoners
onder 26 families; spr. gaf een interessante
uiteenzetting van de kindervreugde en de
volkskunst op dit oude eiland, waar nog spra
ke is van een kleedlngcultus en e motieven
in hand- en houtsnijwek de gemeenschap be
wijzen van het oer-Europeesche cultuurbezit.
Eveneens interessant, zelfs komisch, was
de derde af&eeling. waarin we kennis maak
ten met het traditloneele Sinterklaasfeest in
Volendam en het oer-folkloristisch „Ouwe
Sunderklaosle" op Texel.
Bewonderenswaardig was het harde leven
van de stoere Spakenburgers op de bevroren
Zulderzeevlakte, waar ze naar spiering moes
ten visschen.
Voorts gaf de film een beeld van de bedrij
ven en huis-industle die gedoemd zijn te gaan
verdwijnenürk In 1 Pinkstermooi sloot deze
Interessante, waardevolle film, welke, vooral
door het spannende betoog van den heer Van
de Ven. zoo aangenaam was te bezien.
De heer Van der Ven heeft ongetwijfeld heel
Nederland aan zich verplicht door deze folklo
ristische film samen te stellen, waardoor voor
het nageslacht veel moois van onze Zuiderzee
en de bevolking er om heen bewaard bleef.
En V.V.V. kan dankbaar zijn voor dezen
goedgeslaagden avond.
Men meldt aan het „Centrum", dat op ad
vies van de Kunstcommissie van het R. K.
Werkliedenverbond, waarin oa. de heeren
Willem Nieuwenhuis, Jan Engelman en Wil
lem Maas zitting hebben, dit verbond in be
ginsel besloten neeft een film te laten ver
vaardigen waarin net leven en de strijd van
den katholieken arbeider door een bekwaam
modern i’iimKunstenaar zal worden uitge
beeld. Daartoe brengt het Verbond, in sa
menwerking met eenige aangesloten van
bonden. een speciaal filmfonds bijeen, waar
uit de kosten bestreden zullen worden, indien
daarvoor de noodige goedkeuringen worden
verkregen
Als cineast is gekozen de beer Jan Hin, OA.
maker van de film voor „Herwonnen Levens
kracht" HU is leerling van Joris Ivens, op
wiens naam ..Branding", „De Brug". ..Regen”
en de film van de Zuiderzeewerken staat. In
het maken van net scenario zal Hin vermoe-
deljjk worden bUgestaan door den filmcriti
cus die zich achter het pseudoniem „Close
Up” verbergt.
tember 1820 Venezuela
tot één republiek, waaraan hU den
„Columbia" gaf. dwong generaal
Personalia. Te Arnhem slaagden voor
Esperanto-examens diploma" A. mej. W. v».
Sangers en diploma B. de heer A. Pascha,
beiden alhier.
De weerkundige medewerker van „De Tyd”
schrijft:
De geheimzinnige sterfgevallen in de dor
pen van bet Maa'dal in de omgeving van
Lu ik hebben groot- upzlen gebaard en aan
leiding gegeven tot de meest ulteenloopende
veronderstellingen, zonder dat men er tot nu
toe in geslaagd is. de werkelijke oorzaak er
van op te sporen. Aanvankelijk dacht men
algemeen, dat de mist »Utige gassen ver
mengd was en dat dus de doodelijke uitwer
king van den mist zelf kwam. De proeven
in deve richting hadden echter geen resul
taat.
Ook de niet ongegronde vrees, dat giftige
gassen zouden zijn ontsnapt uit de intus
schen stilgezette zinkfabrleken, bleek onjuist
te zUn. De chemische de'kundigen hebben
bovendien bevonden, dat de lucht in het ge
bied van de ramp geen spoor van eenig
giftig vas bevatte. De meenlng. dat er hier
van giftige gassen sprake was. is reeds van
het begin* af zeer onwaarschiinlUk geweest,
omdat voornamelijk die personen stierven of
zwaar ziek werden, die reeds van te voren
aan ziekten der ademhalingso-vanen leden.
Dit deed veronderstellen, dat wel degelijk
de mist zeil als de oorzaak moest worden
beschouwd: zelfs een gewone mist is zeer
schadelijk voor lijders aan Asthma. Tuber
culose. enz.
Op grond van bepaalde waarnemingen van
Zuid- en West-Europeeschc meteorologische
stations ben ik van meenlng. dat de oorzaak
van de raadselachtige ramp met vrU groote
zekerheid kan worden toegeschreven aan het
feit, dat er ..doodende mist" in den letter-
Hjken zin van het woord bestaat. In de laat
ste tien van November hebben in de
Sahara bijzonder hevige zandstormen ge-
heerscht. Dat is op zichzelf nog n ets bijzon
ders. doch eenige dagen later had in enkele
streken van Spanje ook een zware stofregen
plaats. Het neervallende stof bleek gewoon
woestijnzand te zUn. dat zooals in Zuid-
Europa dikwijls voorkomt met een alge
meen he«i schenden Zuidenwind naar Spanje
was meegevoerd.
Kort daarna kwamen er berichten uit een
paar Zwltsersche plaatsen, dat in een hel
deren maannacht groote hoeveelheden fijn
stof waren neergekomen, die alles met een
geel laagje overdekten. Ook hier bleek men
met woestUnvend uit Afrika te doen te
hebben. Bijna tegelykertyd maakte de pers
melding van een modderregen te Parijs en
in ons Zuld-Llmburg, waarover dit blad toen
uitvoerig ter verklaring van den ..bloedregen”
•schreef. Het regenwater zag geelachtig en
bevatte wederom fUn woestijnzand. In belde
gevallen was dus de groote stofwolk uit de
Sahara, die eerst over Spapje was gewaald,
de oorzaak der merkwaardige natuurver
schijnselen. Het onderzoek betreffende de
luchtstroomlngen leerde, dat een Zuidenwind
in de hoogere luchtlagen langzaam naar het
Noorden ging. In Zwitserland viel het stof
neer in zijn oorspronkelijken vorm, omdat
het weer daar droog was; te Parits heeft
het zich met den regen vermengd. Vermoe
delijk zal tegelijkertijd op andere plaatsen
een stof- of modderregen hebben plaats ge
had. doch daar heeft men dien niet opge
merkt of de verontreinigingen waren te on
beduidend.
Met deze merkwaardige natuurverschijnse
len zou Ik de geheimzinnige sterfgevallen
in het Maasdal in verband willen brengen.
Wanneer de stofwolk zich met gelijkmatige
snelheid naar het Noorden voortbewoog, had
zij zich ook juist ten tijde van de ramp
boven België moeten bevinden. Dit is ook
Inderdaad het geval geweest, want op dat
tijdstip trad zoowel in België als in andere
streken van West-Europa bijzonder zware
mist op, die nog in de hand gewerkt werd
dóór warmte-uitstraling van de aarde en
een weersverandering, die aanstaande was.
Mistvorming wordt altijd veroorzaakt door
stofdeeltjes, die van den meest ulteenloopen-
den aard kunnen zjjn; wij herinneren slechts
aanj den onaangenamen zwarten mist, die
men in industriestreken aantreft, waar de
rook der fabrieksschoorsteenen meermalen
een ernstige bedreiging voor de gezondheid
is. Men kan zich nu voorstellen, dat in
België de fijne stofdeeltjes uit de Sahara de
kernen van de uiterst kleine mistdroppeltjes
vormden.
Er moet reeds een lichte nevel boven de
Maas hebben gehangen, doch toen de stof
deeltjes zich uit de hoogere naar de lagere
luchtlagen verplaatsten evenals zij dat in
Zwitserland deden ging een abnormaal
zware mist ontstaan.
Daar er bovendien op dat oogenblik geen
wind was, bleet deze mist in de dalen han
gen. Als er slechts een zwakke wind had
gewaaid, zou de ramp vermoedelijk niet de
zen omvang hebben aangenomen.
De menschen. die aan ziekten der adem
halingsorganen leden, ondervonden van den
buitengewoon zwaren mist ook buitengewoon
ernstige gevolgen, zoodat de gewone be
nauwdheden verergerden en tot verstikking
of hartziekten leidden. Deze symptomen zijn
dan ook in alle gevallen door de artsen vast-
De veronderstelling, dat in den mist
nzand voorkwam, wordt aannemelijk
ct door het feit, dat vele patiënten
andend gevoel in de keel hebben ge-
--- en bevrijdde het
geliee.e land van het Spaansche juk. In die
zelfde maand koos htt congres van Colum
bia. te Bogota vergaderd. Bolivar, ondanks
zijn weigering, nogmaals tot president. Daar
na voltooide hij in 1823 en 1824. vooral door
den slag bij Joenin en door de overwinning
van generaal Sucre bU Avacucho op de Span
jaarden (9 December 1824), de bevrijdlng
van Opper- en Beneden-Peru, dat hem met
dictatoriaal gezag bekleedde en onder den
naam van „Bolivia” een zelfstandigen staat
vo-mde.
In het jaar 1826 legde Bolivar het voor
zitterschap neder en riep een congres bij
een te Lima; voorts sloot hij verdragen met
verschillende Amerikaansche staten, belegde
een Amerikaansch congres te Panama en
werd reeds in Maart van dat jaar' weder
tot president der republiek Columbia geko
zen. Wel gaf hij In 1827 zjjn voornemen te
kennen, om die betrekking neder te leggen,
afkeerl, _ls hy was van alle aanmatiging
van zijn macht, maar in Augustus 1828
werd hij door zijn aanhangers opnieuw ge
kozen en met nagenoeg onbeperkt gezag be
kleed Hy verydelde den 25sten September
daaraanvolgende een samenzwering tegen
zyn leven, liet de aanleggers fusllleeren en
zond den vice-president Santander met 70
anderen in ballingschap. Daar hij ook Peru,
waar hy den 27sten Augustus 1827 tot pre
sident voor levenslang gekozen was. den
„Code Boliviano” opdrong, die niet overal
van republlkelnsche beginselen doordrongen
was. In Columbia de vrijheid der drukpers
beperkte en de kloosterscholen In bescher
ming nam. beschuldigde men hem van
monarchale plannen. Peru verklaarde den
dictator van Columbia den oorlog, en toen
Bolivar naar de grenzen trok, ontstond er
een oproer in zyn geboorteplaats Caracas
(25 November 1829). In een volksvergadering
werd besloten, dat Pvru «n Venezuela zich
van de Unie zouden afscheiden. Inmiddels
vergaderde in Januari 1330 het Nationaal
Congres te Bogota Bolivar drong opnieuw
aan op zyn ontslag, hetwelk hem ditmaal
verleend werd, onder toekenning van een
jaargeld van 30 000 piasters Hy verliet Bo
gota en wilde zich naar Engeland insche
pen. maar hy overleed den 10den Decem
ber 1830 te San Pedro. Te zyner eere was
reeds in 1825 een ridderorde ingesteld, en
In 1832 werd volgens besluit van het Con
gres van Nieuw-Granada zyn stoffeiyk over
schot met groote plechtigheid van Santa
Marta overgebracht naar zijn geboorteplaats
Caracas. waar men een triomfboog voor hem
heeft opgericht.
BEVERWIJK
Nu de nachtvorsten voor goed een einde
gemaakt hebben aan nog enkele te veld
staande producten, beginnen de veilingen een
echt winterbeeld te vertoonen. Het zyn nu in
hoofdzaak verschillende koolsoorten die de
markt beheerschen, alsmede sommige stapel-
producten, soepgroenten en andijvie, van wel
ke laatste groentensoort nog voorraden zyn
opgekuild.
Boerenkool staat thans in aanvoer aan den
spits en biytt by willige afname tevens de
prijzen goed op peil houden. De afgeloopen
week waren d noteeringen naar kwaliteit van
4070 ct. per kist.
Spruitn hadden een mlndr goeden en
stonden ovr het algemeen op laag peil^Oïet
zyn vooral de grovere soorten of partijen met
gebreken die het meest in verdrukking Kwa
men en voor zeer lage prijzen werden afge
drukt. Enkele uitzonderingen kwamen soms
voor met prijzen van 1517 ct. doorsnee-
prys zal echter zoo ongeveer 10 ct. per K.G.
kunnen halen.
Roode en gele hadden al heel weinig vraag.
Voomameiyk afwijkende en mindere soorten,
waarvan soms partyen als onverkoopbaar ble
ven liggen.
Bloemendaalsche gele en groene blyven nog
altijd de voorkeur genieten en worden voor
behooriyke pryzen afgenomen, welke varieer
den van 510 ct. per stuk.
Met peen, rapen en uien gaat het in den
handel nog steeds een slakkengangetje, stugge
handel met zeer lage prijzen.
Andyvie genoot de laatste veilingen meer
beangstellng en de pryzen gaan langzamer
hand in stygende lijn. Voor goede kwaliteit
bestond veel vraag en werden bevredigende
pryzen besteed. Goede kwaliteit schommelde
dan ook van 801.10 per kist, met voor min
dere soorten terugloopend tot een minimum
van 50 ct. per kist.
Prei kan momenteel ook nog onder de mas
saproducten worden gerekend. De handel was
weliswaar niet ongunstig, ofschoon de hooge
prijzen toch niet meer gehandhaafd bleven.
Voor goede soort schommelden de pryzen om
de 10 ct. met enkele uitzonderingen van en
kele centen hooger.
Knollen geven veel verscheidenheid In kwa
liteit waardoor e enverschll in prijs genoteerd
moest worden van 212 ct. per stuk.
Soepgroenten gaf weinig verschil in aan
voer en pryzen en varieerden van 4—7 ct. per
Omtrent de gebeurtenissen in Spanje
worden van de verschillende plaatsen van
de Fransch-Spaansche grens vele berichten
geseind. Te Terpignan heeft men uit Barce
lona vernomen, dat er de staat van beleg
is afgekondigd. aangezien de regcering arg
waan koesterde tegen het optreden van
eenige te Barcelona gevestigde infanter.e-
reglmenten en vreesde, dat deze regimenten
in opstand zouden komen. In verscheidene
steden in Catalonië zijn op hulzen en mu
ren plakkaten aangeslagen met den tekst:
„Leve «te republiek".
Uit Hendaye wordt verder gemeld, dat de
Spaansche grensplaatsen omtrent de ge
beurtenissen in het binnenland plet nader
op de hoogte gebracht worden.
Te Saint-Jeau-du-Port bleek men Dinsdag
zeer verbaasd, toen de koerier, dié den dage
lykschen dienst tusschen Frankrijk en Spanje
onderhoudt, kort na zyn vertrek terug
keerde met de mededeeling. dat het over
steken der grens was verboden.
De Spaansche regeering is voornemens
heden een sterke troepenmacht aan d.>
grens te legeren, om te voorkomen, dat
vluchtelingen Frar.kryk bereiken.
polytechnische school Hij leerde er Von
Humboldt en Bonptand kennen en deed met
ben een tocht door Duitschland, Italië en
Engeland Na zyn terugkeer in zyn vader
land (1809) bezocht hy de Vereenlgde Sta
ten. leerde er den weldadigen invloed ken
nen van vrijzinnige instellingen, en bet lang
gekoesterde plan, om zijn geboortegrond te
bevrijden, kwam tot rijpheid. Hy verbond
zich te Venezuela met de patriotten, en toen
Caracas den 19den April 1810 in opstand
kwam, zond de Junta hem naar Londen,
vanwaar hy met een voorraad wapenen te-
rugkeerde. Hy streed als lultenant-kolonel
onder Miranda, maar toen de Spanjaarden,
na den val van dezen, Y?-;zuela verover
den. moest hy op Curacao een wykplaats
zoeken Daarna bevond hy zich in Septem
ber 1812 weer onder de opstandelingen van
Rieuw-Granada en werd weldra de ziel van
den bevrijdingsoorlog, waaraan hy een groot
deel van zijn vermogen ten offer bracht. De
Spaansche troepen werden bij Nihuitao. Be-
ttaodue, Carache. Barqulsemeto, Varinas,
en Lostaguanes verslagen Caracas capitu
leerde. en den 4den Augustus 1813 trok Bo-
Bvar als overwinnaar de hoofdstad van Ve
nezuela binnen. Hij werd er als bevrijder
begroet en met de hoogste burgeriyke en
militaire inacht bekleed. Daarna bracht hy
aan de koninklijke troepen de nederlaag toe
by Viriglma. Barbula en Araure. Het Na
tionaal Congres, inmiddels te zamen geko
men. was yverzuchtig op zyn macht en ge
bood hem het burgeriyk gezag te herstellen,
.,4°ch Bolivar vond het ongeraden de dicta-
tuur terstond neder te leggen. Daar rijn
dralen een ongunstiger! Indruk maakte, riep
hy den 2den Januari 1814 een Algemeene
Vergadering byeen. deed aan deze reken
schap van zjjn handelingen en bood zjjn
ontslag aan Dit werd niet alleen niet aan
genomen. maar men bekleedde hem met een
onbeperkte macht, totdat Nieuw-Granada
met Venezuela vereenlgd zou zijn. Toen ver
volgens de Spanjaarden van Venezuela de
slaven tegen hun meesters ophitsten en op
die wijze den burgeroorlog in zijn vreese-
Ijjkste gedaante te voorschijn riepen, besefte
Bolivar, dat zijn strijdmacht niet groot ge
noeg was om aan die der slavenbenden, on
der bevel van Boves. Varinas. Rosette enz.,
weerstand te bieden. Daarenboven vreesde
hy voor een nieuwen opstand der konings
gezinder geholpen door de gevangen geno
men officieren, te Caracas en La Guyra.
Van zijn kant ging hy ook tot gruweldaden
over; hij deed 800 Spaansche gevangenen
ter dood brengen, waarr— de commandant
Van Porto Cavallo honderden patriotten ver
moordde Nu rukte Bolivar op tegen Boves
en versloeg hem by Vittoria, terwyl hy ver
volgens ook aan de andere aanvoerders der
slaven de nederlaag toebracht. Daarby ver
loor hy evenwel het beste gedeelte van zyn
troepen, terwyi Boves en Rosette verster
king kregen en wederom in de provincie Ca
racas vielen. Thans snelde generaal Marino
van Gumana Bolivar te hulp, en zy be
haalden op de konlnkiyke troejien belang
rijke overwinningen zoodat deze de belege
ring van Valencia moesten opbreken, waar
na Boves naar Llanos terugtrok.
Bolivar verdeelde nu zyn leger In 3 af-
deellngen. Twee daarvan zouden Coro en
Ban Fernando en de provincie Varinas te
gelykertyd aantasten, terwyi hy met rijn
divisie zich sterk genoeg achtte, om aan
Boves het hoofd te bieden. Deze machts-
verdeellng was een misslag, die Venezuela
opnieuw in de handen der Spanjaarden
bracht. Het korps van Bolivar werd door de
overmacht van Boves byna geheel vemle-
u» (11 Juni 1814). zoodat hy de wyk moest
hemen naar Gumana Boves deed in Juli
1814 zyn intocht in Caracas en La Guyra,
▼ervolgde de republikeinen tot aan Barce
lona en versloeg hen by Arguita Ten ge
volge van deze nederlagen was de invloed
var^ Bolivar zeer gedaald. Nu ging hy met
rijn getrouwe officiëren scheep naar Carta-
«®na en begaf zich naar Toenja, om aan
de Geconfedereerde Gewesten van Nieuw-
Granada zijn diensten aan te bieden. Hy
ontving er het opperbevel over het leger, be
zette Bogota en bevrijdde de provincie Cun-
dtaamarca Onderlinge verdeeldheid echter
verijdelde de belegering van Cartagena, en
ri*n de Spaansche generaal Morillo In Maart
1815 met nieuwe troepen aan land stapte,
•ag Bolivar zich genoodzaakt naar Jamaica
de wyk te nemen en daar versterking te
**ken Van Kingston, waar een door Span
je gehuurde sluipmoordenaar hem om het
leven wilde brengen, maar by vergissing een
•bder doorstak, begaf hy zich naar Haïti.
w“r hy de gevluchte opstandelingen ver-
■tinelde, waarna hy met hen in December
1316 het eiland Margarita bereikte. Als hoofd
wn de republiek Venezuela belegde hy daar
congres, benoemde er een regeering en
verkondigde er de afschaffing der slaverny.
In de beide volgende jaren behaalden Bö-
Uvar, Paez en Santander zoo vele voordee-
*en op Morillo, dat den 15den Februari 1819
•>et congres te Angostura geopend kon wor
den, waar Bolivar een ontwerp-grondwet ter
*Mel bracht en uit eigen beweging het gezag
neer legde hetwelk men bem had opgedra-
Getrouwd:
T n'.man.
Geboren: Antonia Margaretha,
van Klaas Ruiter en Dina van Rys; Sy-
brandus. zoon van Karei Schouten en Maria
Klein; Wilhelmus Gerardus, zoon van Wil
helmus Bakkum en Petronella van 't Hoff.
Overleden: Antje Smit, gehuwd met Jan
Nieuw-Granada. veroverde Toenja en ver
sloeg de Spanjaarden by Bochlca zoodat
geheel Nieuw-Granada bevrijd werd, waar
na hy zich tot president van dien staat zag
’ereenl«de hy den 9den Sep-
en Nleuw-Gtanada
naam
Bolivar werd geboren te Caracas den 24en
$111 1783 Hy was afstammeling van een
ood-adèliyk Spaansch geslacht, verloor reeds
rroeg zyn ouders en werd door zyn
den markies de Palacios, opgevoed.
Creool mocht hy het een byzondere gunst
der Spaansche regeering achten, dM hem
werd toegestaan, te Madrid in de rechten
te studeeren. Gedurende zyn verbiyf te
Parijs maakte hy yverig gebruik van het
«oderwys aan de normaalschool en aan de
in de buurtschap Arriën,
uit zyn bed geklopt door twee individuen,
onder voorwendsel dat ze hem een z.g.
hutspot kwamen brengen.
man de deur opende, werd hy onverwachts
aangegrepen en overmand
De daders doorzochten het buis. De bult
was echter niet groot. Ongeveer f 7 viel den
onverlaten in handen.
De politie heeft de zaak in onderzoek.
Hulp van Marokkaansche troepen
Volgens berichtmv uit Gibraltar zou onder
het marinepersoneel te Cadiz en Valencia
muiterij zyn uitgebroken
Te Algeciras werd qnder trompetgeschal
en trompetgeroffel het standrecht afgekon
digd. Te Algeciras is reeds een groot aan
tal troepen van het vreemdelingenlegioen
uit Marokko aangekomen, die onmlddeliyk
naar Mv-’rid werden verder gestuurd.
Verwacht worden nog meer troepen uit
Marokko.
Algemeen ziet men hierin een te weinig
vertrouwen van de regeering in het Spaan
sche leger.
Oude man van t 7 beroofd
ue onveiligheid ten plattelande neemt
gestadig toe.
Zoo werd de alleenwonende 80-jarige J. 8.,
