r I R tweede blad DE WETHOUDER H. KLAVER OVER WETHOUDERSCRISIS f! Van Putten en Oortmei jer - Payglop I BLADZIJDE 1 MAANDAG 22 DECEMBER 1930 STADSNIEUWS i '9 L I f 1 atis met H ïrn- «u r~ - X ..2 R dL°S£ie;*/“ar den a"d van het werk dan komt later een uitspraak, welke werken in aanmerking komen voor subsidie W vol- D. WOLDENDORP door allen J Nadat spr. eerst uitvoerig uiteengezet had. dat C. VENNEKER het 3. RINGERS Is G. VAN SLINGERLAND tot Jt was J. VOGELAAR beste i A. F. THOMSEN 1 Deze motie werd met elf stemmen aan genomen. democraten a R.K. Doch heer Westerhof X A I •s I Ziehier., i. het geheele verloop van feiten zonder u bezie te hebben Behouden met details en wat dies meer zij. deze toch zijn nllen voldoende uit de pers bekend. -- Dat enkele raadsled^i met de S.D.A.P. onderhandeld hebben zonder overleg met de overige fractieleden, is verklaarbaar spr. vindt het niet goed ook de heer Klaver heeft zelf gezegd: de omstandigheden hebben dat gemaakt. Men heeft hier gesproken van woord breuk het scheelt veel, wie dat doet nu Het eigenaardige van het geval is wel, dat de geheele crisis is ontstaan mede door leden der R. K. raadsfractie, in beide gevallen waren leden onzer fractie betrokken. Het was dan ook wel vanzelf sprekend dat op ons de groote plicht rustte om tot de oplossing te komen, en wij hebben ook van het eerste oogenblik af aan begrepen, dat alles moest worden in het werk gesteld om hiertoe te geraken, en wij hebben ons geen oogenblik aan den plicht onttrokken of trachten te onttrekken. Discussie De heer RAMS heeft met genoegen ge luisterd naar het betoog van den heer Klaver, dat spr. een bloemlezing noemde over het gebeurde. Oo de vorige vergadering had spr. de gedachte uitgesproken, dat de R. K. fractie aan elkaar gelijmd was, spr. consta teert thans met genoegen, dat er goed gelijmd is en dat de fractie weer hecht en sterk is. De heer Klaver aldus spr. heeft de schuldvraag en de crisis zelf meester lijk in elkaar gelascht. Naar spr.'s meening is de schuldvraag door de heeren Wolden- te zijn werkverschaffingswerk t het Rijg hier tegenover, wat vet Rijk werkverschaffingswerk? I beide partijen behouden zich bet recht voor I de personen der wethouders aan te wijzen, en dezen worden door de andere partij on- voorwaardelijk overgenomen. Over alle andere punten behoudt iedere paitij zijn volle vrijheid van handelen. de 7500.aan -- --__3 een ft 1.500.terwijl hiervan -r- mvliilU aan de werkioozen. Dit ging zoo goed als allen een berekening opgezet, van het grondloon op 38 ent. -r»-uvn.,1 ZOO dicht mogelijk het gevraagde te benaderen. TELMACHINES in prijzen vanaf f36.00 Kent ge onze schitterende collectie SCHRIJFMACHINES Wij kunnen U aanbieden wat geen ander kan ..De raad, gehoord de besprekingen, is van oordeel, dat het mede .n verband met de publieke opinie, niet gewenscht is. dat de heer Ringers de portefeuille van Pu blieke Werken zal beheeren”. «Sb elftal was evenwel, dat nu nog over was het voorstel-Woldendorp geamendeerd door den heer Vogelaar en aldus geamendeerd door het college van B. en W. overge nomen. Evenwel over dit laatste voorstel is niet gestemd, de zaak werd gesloten verklaard en het volgende agendapunt kwam in be handeling Evenwel was er in de raadszaal nog de grootste oneenigheid, over wat nu was aan genomen en toen domineerde de meening, wat door uitroepen werd ondersteund, nu hebben we niets, nu is overgebleven het eerste voorstel van B. en W. op basis 38 ets-, zonder verhoogden kindertoeslag. Toen kwam de S.D.A.P. met een nieuw voorstel, ondersteund door de V.D., om het loon te brengen op 43 ets., met kindertoeslag en dit voorstel werd ook onderteekend door drie onzer leden en na eenijf dispuut over de aan de ordestelling, aangenomen. Hoe men hier nu ook over denkt, het was in ieder geval niet juist gezien om zonder met de leden der fractie overleg te plegen, een voorstel te ondersteunen met welke partij of partijen ook. Het geval Ringers. Zooals ik reeds te voren heb gezegd, was er, loopende deze discussie over de loonen en werkverschaffing, een officieele wethouderscrisis, ten opzichte van de bezetting door dén heer Ringers Van den wethouderszetel van P. W. Alvorens zich ook dit in den raad uitte, hadden wij al zoo het een en ander ten deze gehad in het elftal. Toen de benoeming van een wethouder voor de opengevallen plaats door de R. K.- fractie was besproken, werd door ons deze aangelegenheid naar voren gebracht in elftal. Door ons werd naar voren gebracht, waar het hier gold een R. K. vacature, meenden ook weer een R. K. J. WESIERMOF Het eigenaardige van het geval is wel, handelen zijn.” Door dit schrijven was feitelijk ieder contact zoeken de pas afgesneden immers wij moesten een uitnoodiging schnftelijk inzenden en dit hield dan tegelijkertijd m. dat wij alleen deze oplossing der crisis in het belang der gemeente achtten. Als wi| dus schreven, beteekende dit zoo veel als dat wij ons op genade of ongenade overgaven. Nadat dit schrijven door ons van alle kanten was bekeken en gedurende geruimen tijd een onderwerp van diepgaande over weging had uitgemaakt, werd besloten bet roer om te gooien en ons te wenden sociaal- en vrijzinnig-democraten. De groote overweging was deze „wu zijn twee dagen voor de raadsvergadering, willen wii alsnog zonder tchrijven contact zoeken met de overige heeren van het vori ge elftal, dan moet dit mondeling gebeuren naarmate het meer tijd kost, verloopt de mogelijkheid tot onderhandeling (bij mis lukking) met de anderen en kunnen wij ook daar minder aangename voorwaarden ver wachten”. Immers tot verder beraad geen tijd, en men voelt dan wel. dat men zoo wat uitgepraat is. en dit wilden wij ab soluut voorkomen, dus dan maar de onder- handeltngen beëindigd nu het nog luist tijd was en ons gericht, zooals te voren gezegd. De onderhandelingen met de sociaal democraten hadden een zoodanig verloop, dat een grondslag tot overeenstemming gevon den werd. Overeengekomen werd geen breed opge zet program op te zetten, omdat dit toch niet tot uitvoering gebracht zou kunnen worden gedurende dezen korten tijd. Er werden een drietal wenschen uitgesproken, waarop over eenstemming werd verkregen en wel er komt een nieuwe R.K.School, ter vervanging der school in de St. Annastraat tegelijkertijd komt er een nieuwe openbare school voor de vierde gemeenteschool in pnncip e wordt besloten het Burgerlijk Armbestuur om te vormen tot eene vereeniging van Maat- schappelijk Hulpbetoon: op de oegrooting wordt eene subsidie gebracht en aangenomen tan de vereeniging van arbeiders-jeugdcen- trale. Er komen vier wethouders, twee R.K. en twee S.D.A.P.-ers (bekend was. dat de V.D. geen wethouder konden leveren). De cijfers, in de bijlage gegeven, werden dan ook sterk aangevallen en betoogd werd, met verwijzing naar wat in voorafgaande jaren was gebeurd, dat betrekkelijk weinig werken in aanmerking kwamen voor sub sidie, zoodat zelfs een verlies van het sub sidie zeker niet meer dan een f 3000. zou bedragen. Deze stelling werd ook niet gedeeld en toen werd getracht om eens een opzet te maken en te trachten om door verhoogden kindertoeslag den werkioozen tegemoet te komen. een volgende berekening werd opgezet er zou voor een bedrag van pl.m. 25.000. aan arbeidsloon en werkverschaffing worden uitbetaald. volgens cijfers van voorafgaande laren werd verwacht, dat hierop een sub sidie zou worden ontvangen van 25 van en Prov., tezamen dus pl.m. f 7500. indien nu het loon verhoogd werd van 38 cent tot 44 cent zou ait een meerdere uitgave beteekenen van zeg rond f 4000.— Indien wij dus meegingen met de idee der vakcentrales, zou de gemeente meer hebben te betalen aan arbeidsloonen 4000. maar tevens zou men de 7500.— subsidie missen de gemeente zou dus verlies lijden van slechts f 4000.zou ten goede komen i4- te veri. Toen is een berekening om met behoud- en een verhoogden kindertoeslag toch Hierin waren wij het in de fractie vrijwel eens, en getracht zou worden dit denkbeeld in het elftal aangenomen te krijgen Het behoeft niet gezegd te worden, dat dit in het elftal nu niet van een leien dakje ging, wat volkomen verklaarbaar was. Im- In de vergadering der R.K. Kiesvereeni- ging, jJ- Vrijdag gehouden, hield de wet houder H. Klaver een zeer uitgebreide in interessante beschouwing over de oorzaken ta oplossing deAcrisis. Wij ontleenen aan deze rede het jende: dorp en Venneker voldoende in den Raadt beantwoord na het betoog van den heer Vogelaar. Spr. is ervan overtuigd, dat de heer Woldendorp met zijn voorstel is ge-* komen om toch iets voor de arbeiders te bereiken en spr. vindt het jammer, dat er slechts negen voor dit voorstel stemden, en dat er niet een was, die de tiende wilde zijn (instemming). Waar de heer Klaver zich heeft afgevraagd welke leiding hij moest volgen, daar vraagt spr. was de stembusuitslag in 1927 demo cratisch of met Spr. heeft Woldendorp steeds als een democraat beschouwd spr. herinnert eraan dat Westerhof in 1927 erop wees, dat de Raad toen 10 telde 6 S.D.A.P., 2 V.D. en tegenover dit 10-tal van derf t. kwam te staan het 11-tal, waarin de R. K. fractie vast zat. Spr. meent, Jat de zaak zooals die thans is heel goed is. Na.v. de toegezegde ƒ300 subsi- voor het instituut voor Arbeiders-ontwikke- ling hoopt spr-, dat als van andere zijde ook een dergelijk verzoek komt dit eveneens wordt goedgekeurd. Spr. uit de beste wen schen voor de goede samenwerking tusschen Burgem. en Wethouders en eindigt met de woorden we moeten niet kijken naar wat ons scheidt, maar naar hetgeen ons samenbrengt, (applaus) De heer V. KEYSPER brengt dank aan het bestuur en aan den heer Klaver, die er buitengewoon veel werk van gemaakt heeft om de geschiedenis en de oplossing van de crisis objectief weer te geven overigens is deze weergave wel doorspekt met eigen meening. Waar de heer Klaver over het advies college van vier jaar terug zijn eigen meening geeft, heeft de vergadering toch ook wel iets te zeggen dat daar verband mee houdt. Wat thans gebeurd is, moest komen dat kon niet uitblijven. Wat gebeurd is, is een noodzakelijk gevolg van jarenlang gevolgde politiek. De heer Klaver zeide, dat de uitspraak van de kiezers niet wees in (Democratische richting als men de geschie denis kent, ziet men. dat een beroep op het adviescollege niet opgaat. Voor spr. is deze oplossing niet de beste spr. wil zijn democraat, doch is daarbij van meening, dat het begrip democraat wat moet worden uitgebreid er zijn twee fouten in Alkmaar, de middenstanders willen niets anders dan een belastingbiljet dat laag is en de arbeiders willen slechts weinig werken ea veel verdienen (verontwaardiging en protesten Spr. wil constateeren, dat de enkeling, die nog in Nederland rondloopt, die meent, dat de arbeider een hongerloon moet hebben, niet meer m tel is. Spr. wil het peil van de arbeidersklasse in het algemeen wat op gevoerd zien en zoo gezien moet men de zaak beschouwen m Alkmaar. Alkmaar aldus spr. is voor 1/3 Katholiek, 1/3 S.D.A.P. en 1/3 diverse Uit deze drie partijen bestaat de bevolking van Alkmaar. Het is daarom het meest gewenscht. dat deze drie groepen aan het bestuur deelnemen. Daaraan wil spr. de conclusie vastknoopen, dat de opzet van het ii-tal. om een groep uit te sluiten niet in overeenstemming is met het algemeen belang. Ook wij zouden dat niet zeker niet zoo getnakkelijk getolereerd hebben. De opzet van het 11-tal is niet iuist geweest en m de toekomst moet er naar gestreefd worden alle groepen te betrekken in het gemeentebestuur. Kwam werd het voorstel van de S.D.A.P. verworpen. Hierna memoreert spr. aan de hand van het stenografisch verslag het voorgevallene m den Raad 'o> na de stemming en verwer- omg van het voorstel-Woldendorp Toen ontstond de grootste verwarring over wa« er dan nog al« voorster over bleef: en ook aan Je 'afel van B. en W. wa« men nei een oogenblik me* eens. en was een meening die de gedachte wa« toegedaan dat nu alleen nog he' eerue voorstel van 3. en W bestond, immers de amendementen waren verworpen, en ook he» voorstel- Woldendorp was verworpen. Mijne meening ea die van velen van net dat wij voor deze vacature te kunnen aanbevelen, en hiervoor de medewerking der heeren te mogen vragen Ons verzoek werd als volkomen juist er kend en ook ten opzichte van den voorgedra gen candidaat, had men geen bezwaar, zoo dat wij dachten met deze aangelegenheid klaas te zijn. Evenwel bleek dit toch niet zoo te zijn. Men wenschte n.l. tevoren te weten, of wij ons alsnog gebonden achtten aan de afspraken en overeenkomsten, zooals die bij het aangaan dezer vierjarige regeerings- periode waren gesloten. Deze vraag kwam ons wel wat vreemd voor. Wij van onzen kant waren ons niet bewust, dat er voldoende aanleiding bestond om ons deze vraag te stellen wij waren ons niet bewust dat het alsnog noodig werd ge oordeeld nog eens opnieuw eenige verklaring af te eggen, zoodat deze vraag op velen onzer een zeer onaangenamen indruk maakte. Welke hiertoe de motieven waren, heb ik nooit kunnen achterhalen. Met uitzondering der twee nieuwe raadsleden der R. K. raads fractie, hadden de vier overigen precies de zelfde overeenkomst onderteekend, welke door de vragers was onderteekend. Deze toestand scherpte zich toe, toen bij de behandeling der agenda van den raad waarop als agendapunt voorkwam „het be noemen van een wethouder” er aanvankelijk aan werd vastgehouden, om eerst tot overeen stemming te komen omtrent het gevraagde en de heeren niet konden wachten tot het betreffende agendapunt aan de orde was. D.t gebeuren heeft de stemming bij ons tegenover de andere heeren van het elftal ongunstig beïnvloed. Het was misschien zoo niet bedoeld, doch het heeft op ons een zeer onaangename indruk achtergelaten. Dit voor stel had zich afgespeeld vóórdat de kwestie der bezetting der plaatsen aan de orde kwam, evenwel, wij kwamen tot overeenstemming. Tijdens de vergadering waarop ik tot wet houder werd gekozen, had de heer Ringers de plaats bezet, tevoren door den heer Lees berg tngenomen, wat onzen aandacht geens zins was ontgaan Toen na afloop dezer raadsvergadering de eerste vergadering van B. en W. werd ge houden, is er alleen behandeld de bezetting der plaatsen Door den heer Ringers werd P. W be geerd. Ook ik verklaarde voor mij het liefst P. W. te hebben. De heer Ringers meende er bij te moeten blijven P. W voor zich te mogen vragen. Door de omstandigheden waar onder de besprekingen plaats hadden, kreeg tk den indruk, dat ik geen meerderheid had. om mij P W te geven Naar mijn smaak restte mij niets anders dan mij bij het feit neer te leggen, dat de heer Ringers voor zich P W opeischte. Was dus voor mij deze aangelegenheid afgedaan de overige leden der R K. fractie dachten er anders over en wilden zich met neerleggen bij het feit „Ringers aan P. W.” Het zal uwe vergadering bekend zijn dat er tevoren reeds het een en ander is te doen geweest omtrent de combinatie „aan nemen wethouder P. W." In het elftal is dit onderwerp aan de orde geweest, doch toen is men ten deze niet tot een oplossing gekomen. Dit gebeurdevoor de raadsvergadering, waarbij aan de orde kwam „aanwijzing commissaris voor Volks huisvesting”. en aangezien de wethouder van P. W regelmatig hiervoor werd aangewezen, werd dit punt aangegrepen om van de ont stemming te doen blijken over de bezetting van P W t Door een der onzer werd dit dan ook in den raad naar voren gebracht er op wijzende, dat het niet gped wordt geacht, dat iemand die zelf een aannemersbedrijf heeft, wet houder van P. W. is, spreker zou geen motie stellen, doch gevoelde er behoefte aan dit naar voren te brengen- Door den heer Westerhof werd toen, nadat er nog eenigen tijd over gediscussieerd was, de volgende motie ingediend i waarom in de vorige vergadering deze zaak J beter niet besuw.it kon worden, vervolgde I hij I Bij de crisis zijn twee elementen te onder- I scheiden; twee factoren hebben bijgedragen I tot het ontstaan der crisis. I Tot goed begrip der zaak diene wel in het I oog te worden gehouden, dat door mij thans j alleen wordt behandeld de Wethouders- I crisis en dat de gevoerde politiek over deze I regeenngsperiode buiten bespreking blijft. I Hoe men denkt over dit onderwerp kan in f een daartoe te houden vergadering worden I besproken als wij weer eens bij elkaar ko- I men ten einde te praten over de gemeente- raadsverkiezingen met nadruk verklaar ik I dus dat 't al of niet voldaan zijn over de 1 politiek van het elful thans buiten beschou wing blijft. J Aan de crisis liggen twee elementen ten i groadslag en wel het loon in werkverschaf fing en de portefeuille van P. W I Over het loon in werkverschaffing kan j het volgende worden medegedeeld. I Begin October zijn de vakcentrales begon- I nen met dit onderwerp onder de oogen te f zien, en men is door het houden van be- I sprekingen overeengekomen op een grond- I loon van 44 ets. plus kindertoeslag. I Nu bestaat er alhier eene commissie, van I gemeentewege samengesteld, uit afgevaar- digden der vakcentrale en de werkgevers organisaties. waarvan de wethouder van sociale zaken voorzitter is. Deze commissie komt jaarlijks in October bijeen teneinde te beraadslagen over de wkloosheid. up die vergadering worden besproken de Joonen. uit te keeren in werkverschaffing en de werken welke voor werkverschaffing in aanmerking komen Voor wat dit deel der crisis betreft, be gint hier een groot misverstand; of men elkaar hier niet goed heeft verstaan, of dat hier meer gezegd is dan verantwoord kan worden, is niet te bepalen, doch vast staat dat er uit het verloop van deze vergadering twee conclusies zijn getrokken die met elkaar in strijd zijn. Hier krijgen wij twee meeningen die ver uit elkaar liggen Resultaat van deze vergadering was, dat er een bijlage voor den Raad verscheen met als grondloon 38 ets plus kindertoeslag en Zooals ons werd medegedeeld, was hierover in de commissie van overleg voor de werk verschaffing overeenstemming bereikt. „Dit voorstel was met algemeene stemmen aange nomen Spoedig nadat deze bijlage was verschenen, bereikte den Raad een request waarin door de vakcentrales werd gevraagd het grondloon op 44 ets te brengen Toen deed zich bij de Raadsleden de vraag voor, „maar hoe zit dit nu. de bijlage zegt er is overeenstemming bereikt op 38 ets., en daarmede zijn de afgevaardigden der vak centrales het eens en nu vragen die zelfde vakcentrales 44 ets Hierop antwoordden de afgevaardigden der vakcentrales met uitzondering van den afgevaardigde van de Christelijke vakcen trale. aldus „op die vergadering die wij gehad hebben met den wethouder is bij ons de indruk gewekt door den wethouder c (voorzitter) dat, als wij het uurloon brengen op 44 ets., dan staat het vast da^wij de sub sidie verspelen van Rijk en'"Mwïncie, en deze subsidie beloopt we een t ♦5.000. gulden, misschien zelfs meer, en toen hebben wij ons gewonnen moeten geven Nu zien wij evenwel uit de bijlage dat er geen sprake is van een te verliezen sub sidie van f 25.000.want de genoten sub sidies over de laatste iaren staan er bij. be nevens het bedrag in guldens dat voor werk verschaffing wordt uitgetrokken, zoodat ons daar niet de uiste toedracht der zaak is medegedeeld. Wij zijn onjuist ingelicht, men heeft ons daar onjuiste, althans andere cijfers gegeven.” Van de andere zijde wordt deze meening even stellig ontkend, het wordt stellig ont kend dat er ooi» over een subsidie van f 25.000.is gesproken en ook in de no tulen is dit met opgenomen ot te lezen. Het is natuurlijk mei mogelijk zonder meer te zeggen wie gelijk heeft. Toen evenwel de bijlage in de fractie werd besproken, blees ook Jaar verschil van meening alhozwe' volmondig werd toe gegeven. dar een verzoek 'Ot verhoogmg van grondloon ons volkomen aanvoelbaar voor kwam. nu de gemeente wa« voorgegaan met het 'oestaan. van toelagen aan hoofd- ambtenaren die 'och een behoorlijke sala riëring ontvangen. In de fractie is toen gestreefd naar eene oplossing, die de vraag der vakcentrales zoo dicht mogelijk naderde en de subsidies met in gevaat bracht Zoo zondermeer de subsidie prijs geven pat natuurlijk niet men moe’ een en ander ■alm overwegen en dan trachten het beste tt bereiken. Nu doen zich op het gebied van werk verschaffing vele moeilijkheden voot en komen vee' vragen naar voren b.v, wai is wtrkverscinffin»swerk wat achten wij als te zijn werkverschaffingswerk hoe staat bet Rijk hier tegenover, wat verklaart, het -'S WWW V"Vl -J Want wij hebben wel te bedenken» <1** men het wel eens wil doen voorkomen. Wat is toch het resultaat geweest der lanwijzing door de kirsvrreeniging7 Vraagt men dit dan komt men tot het volgende antwoord Het advies was zls volet Leesberg Kos ters. v. Slingerland, Keesom. G> els. Klaver, Bak, Woldendorp. Bij de daarop volgende aanwijzing door de kiezers zag de lust er aldus uit Leesberg. Klisters, v. Slingerland, Keesom. Klaver. Bak, Woldendorp, Geels. 1 Hieruit volgt dus, dat van wat m-n neer-t een democratische opschuiving niets is te ontdekken. Gerekend kon worden op zes zetels en onder de zes eerst aangewezenen is er één, wien men dan den eerenaam van democraat waardig keurt n.l. de heer v. Slingerland. Want slechts door een zeer welwillende WfGuding van wijlen den heer Bak, is de heer Woldendorp gekozen. Wij moeten dus constateeren, dat er van êen democratische opschuiving niet zoo veel te ontdekken is, een op de zes is toch geen uitgesproken meening. Welnu, mij herinnerende dit resultaat, heb ik gemeend de oplossing der crisis te moeten zoeken, niet in de meer uitgesproken democratische richting, doch in de andere richting. Ik heb dan ook beproefd en zeer lang beproefd in deze richting de oplossing te vinden. Ten einde hiertoe te geraken, zijn wij eerst schriftelijk in contact getreden met de overige leden van het vroegere elftal. De antwoorden, die wij evenwel ontvin gen, waren wel voorzichtig gesteld doch hielden ook iets in, wat het niet gemakkelijk maakte tot bespreking te komen. Het bleek ons evenwel, als wij eens per telefoon pf op andere wijze in gesprek kwa men, met een der overige heeren van het vroegere elftal, dat de stemming toch wel iets anders was dan men uit bet geschrevene zou moeten opmaken, evenwel bleef toch het geschrevene zijn volle kracht behouden. In deze sfeer hebben wij een tiental dagen doorgebracht, 's avonds vergaderen en op den dag confereeren met degenen, die op den dag bereikbaar waren. Ondertusschen verliepen de dagen en het einde van den door de wet gestelden termijn, waar binnen de wethoudersverkiezing moet plaats hebben, naderde snel. Verschillende mogelijkheden werden over wogen, doch dit stond wel bij ons voorop, het op een wilde stemming laten aanloopen, ging niet. Het moest, hoe dan ook. tot een regeeringsmeerdêrheid komen, evenwel, zoo mogelijk, zonder voor deze laatste zeven pf acht maanden tot een algeheelen ommekeer over te gaan. Evenwel ook niet meer met het oude elftal op de tevoren bestaande overeenkomst. Wij konden evenwel tot geen bespreking komen, omdatjhet bij de overige heeren van het oude elftal voorzat „Wethouder Rin gers terug naar P.W. en handhaving van het voorbehoud der subsidie bij de loonen in werkverschaffing.” Kort voor het einde hadden wij nog met één der heeren een zeer vriendschappelijk onderhoud, zoodat het mij voorkwam, dat er een basis voor verdere besprekingen was te ontdekken. Evenwel bereikte ons een schrijven, waar in ongeveer deze uitdrukking voorkwam, dat ..indien het gemeentebelang het eisekte en er geen andere oplossing mogelijk was. dan kon een verzoek hiertoe onzerzijds schriftelijk gedaan, aanleidine tot onder- Hierna verklaarde de heer Ringers zijn portefeuille ter beschikking van den raad te stellen, en spreker tartte den raad, ook maar met één zaak te bewijzen, dat hij zich ooit als wethouder van P. W. is te buiten gegaan Aldus lagen de zaken na deze vergadering. De heer Ringers had te kennen gegeven zijn mandaat ter beschikking van den raad te stellen er was dus één wethouderscrisis Vrijdag daarop heeft de heer Ringers hier van schriftelijk mededeeling. gedaan. De heer Thomsen heeft daarna ook zijn portefeuille ter beschikking gesteld, dit moti- veerende, dat de meerderheid welke hem tot wethouder had gekozen, niet meer achfgr hem stond, gezien de stemming over de loonen in werkverschaffing. Er restte mij toen niet veel anders dan het zelfde te doen ■- Wij stonden dus voor de volledige crisis, terzake het uiteenvallen van het elftal en wel eerst door de motie Westerhof, inzake den heer Ringers en toen door de stemming over de loonen in werkverschaffing. De motie tegen den heer Ringers had de Christelijk Historischen los gemaakt van het elftal of ten minste van een deel der R. K. Raadsfractie. Daarna had de stemming over de loonen in werkverschaffing ook de R. K.- raadsfractie verdeeld. Loopende de verdere behandeling kwam een voorstel van de S.D.A.P. teneinde de loonen over te nemen zooals door de vak centrales werd gevraagd. Toen het tot stemming mers Wethouder Ringers stond van zijn kant zeer sterk met de bijlage, welke het resultaat '"as van de bespreking der ver gadering voor de werk'.oosheidbestnjding en het verzoek van de vakcentrales was meerderen dan ook een volkomen raadsel. Het einde van het liedje is geweest, dat men ten slotte heel laat tn den avond, terwijl reeds twee leden vanwege het late uur waren ver trokken, tot overeenstemming kwam op een voorstel Woldendorp en wel: 38 cent uurloon plus een beduidende verhooging van den bestaanden kindertoeslag. Later bleek evenwel dat deze overeen stemming toch eigenlijk niet zoo'n groote overeenstemming was want de geheele besprekingen hadden geloopten over den grondslag „behoud subsidie” waarop dan ook later een beroep werd gedaan, terwijl het voorstel Woldendorp geen voorbehoud omtrent behoud subsidie inhield, waarop later ook een beroep werd gedaan. z< ik u zal aantoonen. Toen de bijlage in den Raad in behandeling kwam, werd daar natuurlijk het een en ander over gezegd en er werd zelfs zooveel over gezegd, dat de Raad op den dag der inbe- handelingneming van het voorstel het onder werp niet afgehandeld kreeg. Toen dan de daarop volgende week het onderwerp weer in behandeling kwam, had de wethouder zijn antwoord op schrift staan, wat wel bleek een geluk te zijn want anders was er misschien van het beant woorden der sprekers van de vorige week niet zooveel terecht gekomen. Immers voor bat het onderwerp loonen in werkverschaf fing weer aan de orde kwam had er eene verkiezing plaats voor gemeentelijke com missaris m de vereeniging voor Volkshuis vesting bij welke verkiezing de breuk in het elftal, voot wat betreft wethouder Ringers en zijn partijgenoot Vogelaar ten opzichte der R.K.-fractie een feit werd, doch hierover aanstonds. In het voorgelezen antwoord door den wethouder kwam ongeveer deze zin voor, wat he» resultaat was van het overleg in den Raad, „het College neemt het voorstel Wol dendorp over met de restrictie als door den heer Vogelaar bedoeld." Thans de oplossing. Eerst en vooral moest de R. K.-fractie weer tot elkaar gebracht worden en het kan ons allen verheugen, dat wij hierin zeer spoedig Zijn geslaagd. Het eerste samentreffen zeer kort na het gebeurde gehouden, gaf nog niet het ge- wenschte resultaat, doch toen wij na een paar dagen weer bijeen waren, was de eerste kennismaking reeds de erkenning, dat, hoe groot ook de R.K. partij zou mogen worden, wij ons nooit de luxe zullen kunnen veroorloven om zonder raadpleging der fractie voorstellen, door andere partijen ge daan, mede te onderteekenen. Dit erkend zijnde, was de eenheid her steld en kon worden gesproken over de oplossing der ontstane Wethouderscrisis. Ik had toen nog het genoegen voorzitter der fractie te zijn, want na mijne verkiezing tot wethouder had ik nog niet den tijd gehad om als voorzitter af te treden, ik heb dan ook een nogal beduidend aandeel gehad bij de oplossing. Als eerste mogelijkheid om tot oplossing te komen, werd door ons gedacht te komen met wat men kan noemen „een werk-kabi- net”. Een regeering, waarin de drie aftredende wethouders zouden terug komen, met daarin op te nemen een vierden wethouder door, wat wij tot dan toe noemden, de oppositie te leveren. Dit denkbeeld vond bij geen der overige heeren steun, niemand wilde er aan. Toen bleef er dus niets anders over dan te trachten het oude elftal weer bij elkaar te brengen of met de andere zijde in bespreking te treden. Eerst en vooral stelde ik mij de vraag in welke richting hebben wij de oplossing thans te zoeken, hoe staat de toestand voor ons, hoe liggen de partijen. Zooals de toestand toen was, werd die door mij aldus gezien er bestaan drie groepen, die elk op zich zelf een minderheid vormen en wel de R.K. Raadsfractie met zes leden aan de eene zijde, de vijf andere leden van het vorige elftal en aan de andere zijde de sociaal- en vrijzinnig-democraten. Wij konden ons dus wenden tot twee groepen van jaartijen en met elk van die groepen van partijen konden wij een meer derheid vormen. Trachtten wij het oude elftal weer te herstellen, dan hadden wij een meerderheid, gingen wij evenwel naar de andere zijde dan hadden wij ook daar een meerderheid om te regeeren. Nu deed zich het geval voor, dat beide groepen nu niet precies hetzelfde dachten in politiek opzicht, er was met wat goeden wil wei eenig onderscheid te ontdekken in de voorgestine politieke orienteering. Wie even zijn politieke oogen opslaat, kan ontdekken, dat de eene zijde nogal democratische tendenzen had, terwijl aan de andere zijde meer behoudende tendenzen te ontdekken waren bovendien huldigen aan deze zijde meerderen de oude Christelijke leuze, welke zich wel laat omschrijven als volgt „dat men Godsdienst, huisgezin en eigendomsrecht als de Christelijke grond slagen der maatschappij erkent en huldigt”, wat voor mu altijd een bijzondere aantrekke lijkheid vormt. Hoe moesten wij evenwel deze crisis thans bekijken Was de stembusuitslag gecorri geerd, was er een uitspraak die dwong tot koerswijziging of stonden wij nog op de basis der stembus van 1927? Zooals ik een en ander bezie, staan wij nog voor wat deze regeenngsperiode betreft volkomen op de basis van 1927. Wat is het resultaat van die stembus K Heeft die een meer democratischen uitslag gehad dan de daaraan voorafgaande Is er een uitgesproken democratische ver schuiving geweest Het antwoord, dat ik hierop moet geven, is dit, de stembus 1927 heeft heeletnaal geen uitgesproken democratische tendenzs, zooals -

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1930 | | pagina 12