leekepreeken
1
N
-I
ONS BLAD
L. Frankenberg - Alkmaar
e
AAN ONZE
H.H. ADVERTEERDERS
ABONNE’S
ENT
JOH. LAUWERS
ZATERDAG 27 DECEMBER 1930
Voornaamste cKieuws
RAX
G
MB
E
SEN
P-
lie
■Zifd
op Vrfl-
he:a ral
ng der
sn op
Insihru-
irgelden.
27 uur
L
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
f 3000
ik
Het vredesvraagstuk
Reis van minister Deckers
Postvhichtdienst op Ned. Indië
Misleid door den mist?
Jeugdherbergen en Katholieken
13
Levering van wagons
Brand onder een schoenenmagazija
De ramp van de „Merapi
Ongeveer 20.000 personen dakloos
Prov. Statenverkiezingen
Algemeene Juweliersvereeniging
Ernstige botsing
en
Aardbeving in Argentinië
Vijf en dertig dooden
Kerstrede van Z. H.
den Paus
Dreigend conflict in de
Noordzeevisscherij
eekt
Onze Kantoorboeken beantwoorden aan de hoogst te stellen eischen
Steeds alle liniaturen In voorraad
Barometers Thermometers
PAYOLOP 3
ALKMAAR
is bij
ti
et,
el,
Tragisch verdrinkingsgeval
te Halfweg
Met de „Witte de With” naar
Napels
w VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 303
I 3000- 150- I 250.. r- 1125.-' “^“3“ f 50.-
AAIOIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAR RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER ER TWIRTIG UREH HA HET 0H6EVAL
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Ter,*kerinRsvoorwaarden
Dreigend conflict in de NoordieerimcherfJ.
KERSTGEDACHTEN
Encycliek
Zal de viyot niet uitvaren?
Aardbeving in Argentinië. 35 doodea.
Ont-
Het vliegtuig gaat beden terug
Barometerstand 9 uur vjn.: 760 stilstand.
Besluit van het Doorluchtig Episcopaat
De Ned. industrie niet achtergesteld
den
7 uur 30 werd het vol
de
wei
i
Purmerend. J. van
M>
Productiebeperking van 59%
1URG,
DE ADMINISTRATIE
I
I
ca
Overleden is mr. W. van Welderen barna
Rengers, buitengewoon gênant in Turktye.
ring
ALKMAAR
Nu. 433
Kerstrede van Z. H. den Paus. Het vrt-
desvrasgstuk. Encycliek over het chrirts
lijk huwelijk aangekondigd.
De uitbarsting van de Merapi. Ongeveer
20.000 personen dakloos.
uur,
D.recteur
In een druk bezochte algemeene vergade
ring van de Algemeene Juweliersvereeniging.
welke te Amsterdam gehouden is, is met op
een na algemeene stemmen besloten over te
gaan tot een productiebeperking van 50%.
In de week van 4 tot 10 Januari as. zal
niet worden gewerkt, de volgende week wel,
en zoo vervolgens van week tot week.
vreemde.
Het embarkement geschiedt op 12 Jan. te
Nieuwedlep. Het schip zal van 16 tot 20 Ja
nuari te Lissabon verblijven, alwaar dan ook
Hr. Ms. torpedoboot .Banckert" op haar uit
reis naar West-Indlë vertoeft. De reis gaat
verder via Tunis naar Napels. De Minister
keert vandaar per trein naar Nederland te
rug.
Staibelm en Pruisische Landdag
binding?
Bö een aardbeving in Argentinië Is de stad
Poma verwoest.
930
Parken
IEN in
TAK-
ker,
'irecieur.
>rten
te ge-
winke-
inzage
f l.bO
U ons
ergoed
>n van
y
voelvolle deelneming in de door de uitbar
sting van den Merapi veroorzaakte ifiepe
ellende. Ik heb den Inhoud van Haar tele
gram aanstonds aan de getroffen bevolking
doen bekend maken.”
wtj meenen goed te doen nog eens onder de aandacht
te brengen, dat onae administratie naast het plaatsen
van Uw advertentiën in onae eigen uitgave, gaarne
haar bemiddeling verleent voor het plaatsen van Uw
gelegenheids-ad vertentiën ook in andere bladen.
U kunt van onae bemiddeling gebruik maken ronder
dat de prijs van Uwe annonce daardoor maar eenigs-
rins wordt verhoogd.
Wü houden ons gaarne aanbevelen.
Eventueele hulp
Het Hoofdbestuur van het Nederlandsche
Roode Kruis deelt mede, dat in verband
met dé ramp op Mldden-Java betuigingen
van deelneming en aanbod van eventueels
internationale Roode Kruls-hulp werden
ontvangen van de Ligue en van het Belgi
sche Roode Kruis.
standpunt
leidende
schledde.
Tegen
schen
zeide,
dan
In zijn vergadering van 17 Juni 1930 heeft,
naar ,J3t. Janski." meldt, het Doorl. Nedert.
Episcopaat aan de Interdiocesane Jeugd-
Vrijzinnig-democraten
Het referendum inzpke de lijst voor de
ss. verkiezingen der Provinciale Staten heeft
voor Amsterdam geleid tot de volgende sa
menstelling:
1. Th. M. Ketelaar. 2. E. Abrahams. 3. KI.
de Vries. 4. Mr. Ada Goudsmlt. 5. Dr. A. van
Raai te. 6. J. J. Fenlnga. 7. K. Hoogland.
8. E. Lissauer. 9. Mej. A. Tuininga.
De Gouverneur-Generaal heeft dit tele
gram doorgezonden aan den Gouverneur
van Mldden-Java te Semarang met opdracht
den inhoud daarvan dadelijk te doen be
kend maken bij de bevolking.
De Gouverneur-Generaal heeft H M. de
Konlngln-Moeder als volgt geantwoord:
„Eerbiedig dank voor Uwer Majgatette ge-
Woensdagavond pijn. 7 uur werden de be
woners van de omgeving van bet postkantoor
opgeschrikt door een schreeuw en een plans
in het water. Men wist niet wat er te doen
was en de politie werd daarom gewaar-
schuwd.
Deze toog aan het dreggen en met behulp
van eenlge mannen werd na verloop van mb
kwartier een manspersoon uit het water op
gehaald.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels f 1-35: elke regel meer/MS.
RECLAME per regel 9-75 rwr
de eerste pagina; voer de overige
pagina's 9.50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
bij vooruitbetaling per plaatsing
f 9.60 per advertentie vaa 5 regels:
Iedere regel «neer 9.12
kellng. Door papieren op hem gevonden
kwam men na eenigen tijd te weten, dat het
een zekere L. uit Spaarnweude was.
Bijzonder tragisch was het, dat een broer
van den verdronkene, die in de buurt was en
mede geholpen had het Hjk te bergen, er geen
erg in had, dat het hier zijn broer gold en
hem evenmin herkende.
Eerst later, toen men den naam van den
drenkeling had achterhaald, kreeg de hulp
vaardige L. daarvan kennis.
Dr. Baumann en Dr Kuipers hebben nog
getracht de levensgeesten op te wekken, ech
ter zonder resultaat.
Vermoedelljk is de man. misleid door
mist, per rijwiel te water gereden.
Vrijdagochtend
gende gemeld:
In den afgeloopen nacht deden zich geen
bijzondere gebeurtenissen voor. De massa
schuifmateriaal is nog niet in beweging ge
komen, aangezien de regens nog niet door
komen. De indirect bedreigde streken wor
den langzaam en ordelijk door de bevolking
ontruimd.
Dé gouvërneur-generaal zal morgen per
vliegtuig der K. N. I. L. M. naar Semarang
vertrekken om de getroffen streek te be
zoeken. Geraamd wordt dat totaal 4000
menschen permanent en tusschen de 10 en
15 duizend personen tijdelijk dakloos zullen
zijn.
Woensdag heeft de Gouverneur van Mid-
den-Java een vliegtocht over het door de
ramp getroffen gebied gemaakt. Hij bracht
tevens een bezoek aan de kampen, waarin
de vluchtelingen zijn ondergebracht en waar
thans 24.000 personen verblijf houden.
De poging van de militairen en van het be
stuur om de twee dorpen Kentlng en Ken-
tong, die door de lahar geheel geïsoleerd zijn,
te bereiken, heeft succes gehad. Zij slaagden
er In tot de dorpen door te dringen en kwa
men daar tot de ontdekking, dat de be
woners nog voldoende van voedsel en drink
water waren voorzien en zij zich niet be
wust waren van het gevaar, waarin zU ver
keerden.
Niettemin werden zij over het minst ge
vaarlijke deel van den laharstroom (waar
de massa heet zand en modder was uitge
vloeid tot een dun laagje en zoodoende was
af gekoeld) naar veiliger oorden wegge
voerd.
Mi verlta» van "U
■adem Humt.
4. dat samenwerking van onze Katholieke
Jeugd-organlsaUe met de Nederl. Jeugdher-
bergcentrale niet gewenscht voorkomt;
b. dat de oprichting van eigen Katholieke
Jeugdherbergen voor het oogenbllk niet nood
zakelijk wordt geacht.
LICHT OP. De lantaarns moeten wo
opgestoken om 4 20 en overmorgen cm
uur
ABONNEMENTSPRU91
Per kwartaal, voor Alkmaar f E.—
goor bulten Alkmaar f tM
Met Geïllustreerd Zondagsblad
9.60 booger
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
den heer I. H. J. Vos, betreffende mededin
ging van de Nederlandsche industrie naar
de levering van wagons ten behoeve van de
Nederlandsche Spoorwegen, heeft de minister
van Waterstaat geantwoord:
BIJ de directie der Nederlandsche Spoor
wegen bestaan geen plannen om thans tot
bestelling van wagens over te gaan.
Het is voorgekomen, dat bU bestelling van
wagens door de Nederlandsche Spoorwegen
de Nederlandsche industrie de levering
slechts gedeeltelijk verkreeg, omdat zij niet
in staat bleek, de totaal benoodigde hoeveel
heid tijdig te leveren.
Bestellingen worden om redenen van eco-
nomlschen aard eerst gedaan, wanneer zich
de behoefte aan nieuw materiaal doet ge
voelen; de leveringstermijn wordt daarbU
van de eischen van het bedrijf afhankelijk
gesteld. Overigens leert de ervaring niet, dat
de gegunde termijnen te kort zijn.
De directie stelt de Nederlandsche in
dustrie steeds in de gelegenheid om mede te
dingen.
MEER en
ER 1930,
Heer
ROEK,
uig 7 uur.
IOUWER,
STUUR.
De Algemeene JuweHersvereenigtag ie
Amsterdam heeft besloten tot een productie
beperking van 59%.
ordt bs-
arljkrche
an voor-
’rden en
'Jge'chrs-
orden op
30 en
R. als-
ZATER-
;kale van
sl, telkens
's namid-
uur
sn brcn-
elijktyuig
Men seint d.d. 24 dezer aan de Maasbode:
Hedenmiddag werd het H. College en
Pausen geestelijke en wereldlijke hof
staat door den H. Vader In Kerstaudiëntle
ontvangen.
De nieuwe kardlnaal-deken, PignateUl dl
Belmonte, hield hierbij een huldlgingsrede,
waarin hij een uitvoerig overzicht gaf van
de voornaamste gebeurtenissen op kerkelljk
gebied, die in het afgeloopen jaar hebben
plaats gehad, zooals de uitvaardiging van
's Pausen encyclieken over de christelijke
opvoeding der jeugd en Augustinus' eeuw
feest, de verschillende Eucharistische con
gressen en de zalig- en heiligverklaringen vlagvertoon
van het afgeloopen jaar.
Zijne Heiligheid antwoordde hierop met
een rede die meer dan een half uur duurde
en die hij voor de eerste maal bij een dier
gelijke gelegenheid van het papier aflas,
waarmede Christus' stedehouder blijkbaar
te kennen wilde geven, dat hjj verlangt, dat
van zijn zeer belangwekkende rede, die wat
haar karakter betreft zeer vee! geleek opeen
consistoriale rede, geen woord verloren zal
gaan.
De H. Vader behandelde daarin alle
groote problemen, die op de christenwereld,
volken, staten, gezin en gemeenschap van
heden betrekking hebben, o.a de economi
sche en fInancleele crisis van vele volken en
het vraagstuk der werkloosheid, waarbij de
H. Vader met beslistheid als zijn verlangen
te kennen gaf, dat om den treurigen toe
stand te lenigen, betere sociale en charita
tieve maatregelen zullen worden genomen.
Verder gaf de H. Vader verschillende vin
gerwijzingen met betrekking tot de vraag
stukken van het nationalisme, de samenle
ving der verschillende volken en de nood
zakelijkheid, om In vrede met elkaar samen
te werken.
Ook sprak hij in het kort over het ge
vaar van nieuwe oorlogen.
Daarna keerde Zijne
de
Het vliegtuig, dat de Kertmail naar Indië
vervoerde, is den eersten Kerstdag te Batavia
aangekomen.
Teneinde de geadresseerden In de gelegen
heid te stellen, nog per keerenden luchtpost
op de ontvangen correspondentie te antwoor
den, Is, In overleg tusschen de KIM en de
Nederlandsche- en Indische postadministra
tie het vertrek van het retourvllegtuig een
dag verschoven en bepaald op heden.
over het huwelijk aangekondigd
Ulk
aard.
De vereischte waarborgen aangaande de
Katholieke opvoeding der kinderen waren
door de koninklijke personen zelf, niet door
diplomaten gegeven.
Over deze gebeurtenis heeft men, later
een wolk van valsche berichten verspreid,
berichten over transigeeren, enz. en niet
alleen private personen deden dit.
Men heeft gesproken van plechtige con-
fessloneele vieringen, met voorbedachten
rade voorbereid om aan het groot publiek
allen schijn te geven van het hernieuwen,
of completeeren van het huwelijk, dat reeds
voltrokken was.
Dit geschiedde met het onvermijdelijk
gevolg, dat zeer velen misleid werden.
Vooral de eenvoudlgen werden geschanda
liseerd.
Alleen voor de eer van God en het heil
der zielen, gelijk zulks de plicht van onze
apostolische bediening elscht, maken Wij
van deze plechtige gelegenheid gebruik, om
de waarheid der feiten In het volle licht te
laten schijnen. De door den Paus aange-
kondigde nieuwe encycliek zal volgens den
H. Vader handelen over het christelijk
huwelijk, met betrekking tot de tegenwoor
dige toestanden, nooden en ongeregeldheden
der familie en samenleving.
De Minister van Defensie is voornemens
zich 12 Januari e.k. in te schepen aan boord
van Hr. Ms. torpedobootjager „Witte de
With”, welk schip onder commando staat
van den luit, ter zee le klasse J. W. A. A.
Heydt.
De Minister zou een gedeelte van de uitreis
van genoemden bodem naar Ned. Oost-Indlë
meemaken ten einde voor langeren tijd meer
van nabij het leven aan boord van een oor
logsschip gade te slaan, ook wat betreft
van oorlogsschepen in den
Het N. w. van Argentinië is door een he
vige aardbeving geteisterd. Er werden 35
menschen gedood en 70 gewond. De stad Ta
Poma, die ongeveer 1500 Inwoners telt, moet
geheel verwoest zijn. Rr Is een hulpexpeditte
onderweg.
Telegram Koningin-Moeder
De Gouverneur-Generaal ontving bet vol
gende telegram van HM de Konlngln-
Moeder:
„Ik gevoel behoefte uiting te geven aan
Mijne droefheid over de ontzettende ramp,
welke Mldden-Java getroffen heeft. Ik ge
voel innig mede met de getroffenen.
ruMA
Eersten Kerstdag heeft op den Amsterdam-
schen Straatweg te Utrecht een ernstig i
tramongeluk plaats gehad, doordat een luxe-
auto to een snelle vaart de tram tegemoet
reed. De trambestuurder remde, doch kon een
botsing niet meer voorkomen. Het gevolg
was dat het voorbalcon van de tram ta de
auto schoof en op de bestuurdersplaats te
recht kwam.
De auto was een wagen uit Antwerpen,
waarin zes personen zaten. Er bleek, dat een
plotseling defect aan de remtarlchtlng van
den auto was togetreden. De eigenaar van
den auto raakte achter het stuur bekneld,
zoodat zijn beenen ta het benzine-reservoir
drongen. Een andere inzittende vloog voor
over en kwam met het hoofd op den radiator
Zij zijn belden met ernstige wwondtogen
mat de JUIMklMkcn k DtoecM rasosd. 1 X
Te Amsterdam ontdekten gisterenmiddag
bewoners van een perceel aan de St. Antho-
nlsbreestraat, dat rook hun woning binnen
drong.
De brandweer werd gealarmeerd en bij
haar aankomst bleek, dat de rook afkomstig
was van het belendende perceel St. Antho-
nisbreestraat 61, waarin gevestigd is de
schoenenwinkel van de N.V. Schoenenmaga
zijn „Rembrandt”, eigenaars de heeren
Monasch. uit den kelder, waarin op stellin
gen een groote voorraad schoenen stond
opgeslagen, drong rook den winkel binnen
en toen de brandweer to den kelder wilde
af dalen, bleek deze geheel te vuld te zijn met
een dichten verstikenden rook, zoodat men
slechts met behulp van een gasmasker
men gebruikte maar weer het oude model
met de slang en de blaasbalg in den
kelder kon komen.
De rook belette elk uitzicht en vuur vH
er aanvankelijk niet te ontdekken. Niette
min werd een stevige straal gericht op de
stellingen met schoenwerk, waar de hitte
vandaan kwam. Groote rookwolken drongen
naar bulten, den winkel in en ook door de
insnijding tusschen perceel 61 en het be
lendende huis. Hardnekkig bleef men
water op de smeulende brandende massa
werpen, hardnekkig bleef de rook naar
buiten wolken. Af en toe daalde een brand
wacht met hookmasker ta den kelder af en
eindelijk tegen half zes, werden de rook
wolken iets minder dik en ontdekte de afge
daalde brandwacht in den achtersten hoek
van den kelder een laaiende vuurkolnm die
nu echter spoedig sissend bezweek onder dan
stevigen straal, die erop gericht werd. Hier
mede was het blusschlngswerk echter niet
ten einde. Op verschillende plaatsen in den
kelder en tusschen de muren moest hak
vuur onschadeljjk gemaakt worden en pas
tegen zeven uur konden de laatste wagens
Inrukken. Het blusschlngswerk stond onder
leiding van boofdbrandmeester Hartdort,
die zelf met het nieuw model gasmasker,
ook even een kijkje in den kelder kwam
nemen. Ook de commissaris van de sectie,
de heer Harrebomee, was ter plaatse aam?
wezlg.
Omtrent de vermoedelijke oorzaak won
den brand vernemen wij, dat In den kelder
altijd een electrisch kacheltje stond ta
branden om het opgeslagen schoenwerk te
beschermen tegen vocht. Waarschijnlijk- js
door hltte-ultstrallng van het kacheltje een
der doozen, of stellingen in brand geraakt
Verzekering dekt de schade.
gilt aboane'a op dit blad rijn Inaevoloe de veraekeri
gUREAUl HOF
Telefoon: Administratie
Redactie No. 633
Op de groslijst van de R K. Statenkies-
kringorganisatie „Hoorn" komen de volgende
personen voor:
C. van Baar, Purmerend, J. van Baar,
Beemster, J. Bloem, Monnikendam, J. van
Bockxmeer, Hoorn. J de Boer Wz. Obdam,
J. Braakman, Bovenkarspel. Commandeur.
Spanbroek, N. Dekker. Obdam, C. P. Jong,
Blokker, Th. Kolfschoten, Edam, P. Konijn,
Venhuizen, H. Kuiper, Haarlem, N. Raat,
Wervershoof, P. Schoutsen, Medembllk, W.
Snel, Medemblik. E. Stumpel, Hoorn, A.
Woestenburg, Enkhuizen en G. de Wolf,
Purmerend
keerde Zijne Heiligheid zich
tegen de anti-katholieke propaganda en
proselietenmakerij die in Italië en ta Rome
op steeds grooter schaal gevoerd wordt en
die met het verdrag van Lateranen niet ill
overeenstemming Is te brengen.
Met bewogen stem herinnerde hjj daarna
aan het schrikkelijk lijden en aan de ver
drukkingen der christenen In Mexico,
vooral echter In Rusland, met name In
BiberH.
De pauseiyke rede bereikte echter haar
hoogtepunt, toen de H. Vader een encycliek
aankondlgde over het christelijk huwelijk,
die, zooals Zijne Heiligheid nadrukkelljk
verklaarde, zeer opportuun is. Hij waar
schuwde daarbij tegen gemengde huwelijken
en raakte tevens de kwestie aan van het
huwelijk van het Bulgaarsche koningspaar,
dat hU als zoodanig en ook van juridisch
besprak, zooals dat door de
Katholieke wereldpers reeds ge-
Dezer dagen is reeds een en ander mede
gedeeld over een geschil over het lossen der
motorloggers te IJmulden. Thans schijnt er.
zoo weet de „Telegraaf” te melden, gevaar
te zijn voor een ernstiger conflict ta de ge-
heele Noordzee-trelIvlsscheriJ, waarbij de
Feeders van Scheveningen. Vlaardingen.
Maassluis en Katwijk met een totaal van 60
tot 80 motorloggers betrokken zijn. Het be
staande contract tusschen de werknemers-
en werkgeversbonden Is door de werknemers
opgezegd, omdat zij een vast garantieloon
wenschen, terwijl de Reedersvereenlglng de
bestaande loonregeling op langen duur wil
handhaven ter voorkoming van jaarlljksche
conflicten.
De treilvisscherU, die van begin Januari tot
einde Mei duurt, verschaft niet alleen aan
enkele honderden visschers een bestaan, maar
is vooral ook van beteekenis voor ettelijke
honderden vischventers en aanverwante be
drijven. welke hierin eveneens een broodwin
ning vinden. De geheele trellvlsschersvloot is
hierbij betrokken en zal vermoedelijk niet
uitvaren. De Reedersvereeniging heeft ver
klaard. niet van haar standpunt te zullen af
wijken en wacht thans het antwoord der
samenwerkende bonden af. In reederskringen
te Scheveningen rekent men er op dat de
treilvisscherU dit voorjaar niet door zal gaan.
Twee Zondagen neemt de wereld nog
altijd om het kerstfeest te vieren. On
danks den roep om zakelijkheid, om In
tensiever arbeid, om het benutten van
j tjjd en machines op de meest economi-
I oche wijze, is de gewoonte gehand-
j haafd, dat er in het laatst van Decem-
I ber twee volle dagen achtereen aan het
Kerstfeest worden gewijd. Voor geen
I enkele herdenking worden, zoo noodig
midden in dp week, alle kantoren, fa
brieken en openbare gebouwen gesloten;
voor niets trekt het drukke zakenleven
ilch op zulk een demonstratieve wijze
terug als voor Kerstmis.
Kr moge dan en terecht geklaagd
worden over de onchristelijke manier,
waarop dé geboortedag van den kleinen
Christus wordt herdacht; er moge ge
jammerd worden over het omzetten van
oude, vrome gebruiken, van godsdien-
stlge gedenkdagen in dagen van wereld-
ache pret en uitgelatenheid, het kerst
feest leeft nog en is voor mlllioe-
nen nog een heilige traditie.
Juist het feit, dat de moderne heiden-
aebe wereld het kerstfeest zij het
dan in verminkten vorm handhaaft,
lo een bewijs hoe diep het christen
dom eertijds zijn wortels in deze
westelijke landen geschoten heeft. Kerst
mis immers is het groote feest der
christenen, de geboortedag van Hem.
met Wien heel het Christendom staat
of valt.
De Kerk nu heeft bij de Instelling van
het kerstfeest haar beproefde methode
gevolgd, door de heerschende mentaliteit
der oudheid, door de bestaande gebrui
ken en opvattingen niet te vernietigen
maar op te heffen en te heiligen, donr
uit te gaan van het bestaande en aldus
de harten der toenmalige heidenen te
Winnen. Aan deze practijk is voor een
groot deel het succes van het Kerstfeest
te danken en de taaiheid van zijn be-
otaan tot in onzen nieuwen heldenachen
Wd tM.
Vóórdat het Christendom de wereld
Teroverd had was het de zon, bron van
alle licht en leven, die bij de aardbewo
ners in een heilige vereering stond. In
deze noordelijke streken, in Engeland en
Scandinavië, in Noord-Frankrljk zelfs en
in Dultschland werd het zonnewende-
feest met groote plechtigheid gevierd.
Na de derde week van December komt
de kortste dag en de langste nacht. Dan
|aat de zon over de winterstreep heen;
dan beginnen de dagen weer te lengen;
na tijden van nevel en mist komt weer
de hoop op een nieuw ontwaken, immers
het licht is opnieuw geboren. En volgens
oude, eerbiedwaardige gebruiken werden
groote vuren van takkenbossen aange
stoken, waarom godsdienstige dansen
werden uitgevoerd om het nieuwe licht
in de wereld te begroeten.
Deze liefde en vereering der menach-
heid voor de zon, bron van alle licht en
leven, heeft de Kerk al vroeg aangegre
pen om ze te leiden in christelijke banen.
Laat uw eerbied voor het groote gebeu
ren in de schepping blijven. Looft God,
den Schepper van het heelal, om Zijn
meesterwerk, zeide zij tot de heidenen;
looft Hem, omdat Hij het stelsel der
planeten zoo kunstig heeft geschapen,
omdat ieder jaar na het afsterven der
natuur, na het wegzinken der zon. het
licht opnieuw geboren wordt en daar
mee de voedende warmte voor de aarde
met een overvloed van vruchten. Maar
aanbidt het werk van Gods handen niet;
aanbidt niet het maaksel maar den
Maker zelf en neemt het wonder van de
zonnewende aan als het symbool van het
eeuwige licht, dat in deze wereld kwam
om ons uit de duisternis van bijgeloof
eh zonde te brengen tot de klaarheid van
het ware geloof. >i
Zóó heeft de kerk onze voorouders ge
bracht tot de hooge en diepe vereering
Tan het Kerstfeest, onultwlschbaar in
heel de beschaafde wereld tot in onzen
tfld toe. Dit wil echter niet zeggen, dat
men nu straffeloos met het Kerstfeest
kan omspringen. Met dezelfde wijsheid,
waarmee de Kerk het Kerstfeest heeft
ingesteld, met hetzelfde geduld waarmee
*U het heeft Ingevoerd en opgebouwd,
moeten de trouwe christenen het propa-
8®eren en in stand houden op straffe,
dat het anders weer met heel onze
wustersche beschaving in het oude hei
dendom terugvalt.
Daarom zal het noodig zijn onze kerst
viering geheel naar den geest der Kerk
ta te richten. De geschiedenis leert ons,
dat het Kerstfeest eerst hoogtij ging
’leren, toen het christendom stsvig ge
grondvest was; toen de christen gemeen
ten bloeiden; toen de laatste resten van
het heldendom waren weggevaagd en de
akker, gedrenkt met het bloed der mar
telaren, prachtige bloemen van mystieke
heiligheid en opofferende naastenliefde
begon op te leveren. Dit is een aan wij-
■tag voor de christenen van onzen tijd
moeten niet zoozeer onze kracht
■“•ken in het uiterlijke als wel in het
‘“oerlijke. Zeker, het M
zaam om in onze kerken en huiskamers
een stal, een kribbe met een kindje te
plaatsen en daarom beelden van Maria,
Josef en de herders te groepeeren. Door
dergelUke uiterlijkheden wordt ons ver
stand weer gericht op het groote gebeu
ren van den Kersttijd.
Wtj behoeven zelfs in puriteinache
gezindheid niet na te laten onze huizen
met een kerstboom, met hulst en mist
letoe te versieren om aldus onze kerst
vreugde te uiten. Dat alles en meer kan
bijdragen tot de Roomsche blijdschap,
die het leven vermoolt en veredelt.
Maar toch mag dit alles niet anders
zijn dan een glans, die uit een innerlijk
straalt en geen vernis op doode stof
gestreken. Onze echte, ware kerst
vreugde moet de vrucht zijn van een
diepe overtuiging en de uiting van een
christelijke levenspractljk. En op deze
wijze moet onze kerstvreugde principieel
van die der modern heidensche ver
schillen; op die wijze moeten wij de
heidensche wereld van heden weer voe
ren tot de echte kerstviering, zooals de
Kerk die in het begin van haar loop
baan aan onze voorouders heeft inge
prent.
Zulke ware kerstvreugde nu is onbe
staanbaar wanneer wij meenen ons
daarop zonder meer in den Kerstnacht
van 25 December te kunnen instellen.
Wanneer wij dat meenen, zal onze
KersttU4 niet veel verschillen van die
onzer onchristelijke omgeving en' zeker
geen voorbeeldige kracht voor anderen
hebben.
Kersttijd is in de kerk het begin van
het liturgische jaar. Vier weken lang
bereidt de kerk de geloovigen op de
komst van den Verlosser voor; dan viert
zij juichend en jubelend het groote feit
der geboorte en twee weken lang volgt
het eene feest op het andere om de
christenheid bij de kribbe te doen ver
toeven. Dan vervolgt het kerkelijk jaar
«Ur loop en toont den opgroeiendeu
Jezus als gehoorzaam kind van Zijn
ouders, als nederig levend buiten het
rumoer der wereld; als prediker van een
verheven leer, als wonderdoener en wel
doener der lijdende menschheld; als
offeraar tenslotte tot redding der geval
len menschheld.
Alleen hij die telkens dezen kringloop
van het kerkelljk jaar meeviert en zijn
leven naar dat van den Verlosser in
richt, alleen dus de ware christen kan
de echte kerstvreugde smaken, omdat
hij er de beteekenis voor zichzelf en
voor heel de wereld van begrijpt en
doorvoelt. Zóó een zal ook de ware pro.
pagandlst voor het behoud van het
Kerstfeest zijn. Immers, evenals de eer
ste christenen zal hij tot het zout der
aarde behooren. Zijn stichtend voor
beeld, zijn leven van naastenliefde, van
menschlievendheid, van verzaking aan
wereld, zal de heidenen van dezen
tijd aantrekken en in bewondering zet
ten; zal hen vervullen met eerbied voor
de verheven christelijke leer en hen
brengen tot de ware kerstvreugde.
Dan mogen in het Oosten van Europa
dulvelsche horden optrekken om het
kerstfeest te vernietigen, beoogende
daarmede den genadeslag aan het chris
tendom toe te brengen; wanneer er
zulke ware, overtuigde christenen met
volle levenspractljk tegenover blijven
staan, dan zal geen macht ter wereld
in staat zijn ons de rijke kerstvreugde te
ontnemen.
Ziedaar eenlge gedachten, die ons in
deze dagen moeten bezielen. Wanneer
wij straks den kerstboom weer verbran
den, de dorre sparrenaalden opvegen,
den kerststal en de beelden in hun doe
zen bergen, laten wij dan daarmee niet
onze kerststemming ook begraven. Wij
moeten het licht, dat ons in den Kerst
nacht verscheen, brandende houden in
ons binnenste en van dien gloed in
christelijke naastenliefde mededeelen
aan anderen. Dan heeft het Kerstfeest
voor ons ware, blijvende beteekenis; dan
zijn wij Kerstmlsvierders in den eenig
waren, in den chrlstelijken zin!
HOMO SAPIENS.
het huwelUk van den Bulgaar-
kontag had de H. Vader, naar hij
geen andere moeilijkheden gehad,
die, welke aan gemengde huwelijken
eigen zijn.
De dispensatie was ook hier gegeven, ge
in andere gevallen van soortgelijken
