ONS BLAD n L. Frankenberg—Alkmaar ie JOH. LAUWERS en LS HET KOLONIAAL VRAAGSTUK IN ROMEINSCH LICHT” WOENSDAG 14 JANUARI 1931 VI.IF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 11 f40 Jovmaal Balans VOORNAAMSTE cNIEUWS De Indische postvluchten SCHOOLSPLITSING De uitbarsting van den Merapi Vijfdaagsche koorts TWEE STANDPUNTEN De communistische sluipwesp VERZOEK Adverteerders Ingrijpende maatregelen te wachten Het Amsterdamsch Tooneel in moeilijkheden Rekening-Courant- en Tabellarisch Papier De Rllkspostspaarbank bestaat 50 jaar Barometers Thermometers PAYGLOP 3 ALKMAAR J De stranding van de „Cyrille Danneels” DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET OHGEVAL oi Nd- Een onjuist beroep op de uitspraak II (slot) Het schip vlot gesleept De werking van den MerapL Weer een familiedrama te Groningen. Kamer Fernand DiinlaaoM Wijziging van de Woningwet Peet in Constantine in Noord-Afrika. Voorloop!» verslag De Eavopeesehe Commissie. Twee politieke moorden te Sofia. Het 7e retourvliegtuig te Jodhpur Barometerstand 9 uur vjn. 7S2 laadt wel Dank aan de militairen Mr. Dr. F. A. BIJVOET. Twee dragers ontdekt van zijn bewuste artikelen OP De Trade wind in zee gevallen Het lot van de opvarenden onbekend telegram en aan Een hunner gepakt Op 1 April aa. n oten neau De te Heiloo ontvluchte psychopathen neemt; Nederlander” verwacht; peescha katholieke partijen de volgende resolutie aangenomen: Verschenen mentsorder „Ingevolge Generaal Internationaal rijn de communistische organisaties sterker dan de moderne Licht op De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om: 4.43 uur. Het Amsterdamsch .Tooneel in moeilijk heden. Twee belangrijke dragen van de vfjfdaag- sche koorts ontdekt. Verslag der Tweede Kamer In sake wtfsi- ging van de Woningwet. Vergadering vaa venekerden der Nieuw* Boerhaave te Amsterdam. iteld ding ABONNEMENTSPRIJS: Per kwartaal, voor Alkmaar Voor buiten Alkmaar U5 Met Geïllustreerd Zondagsblad f 0-80 booger ca een wederzj'dsch de krijgen s «en beeld van de kracht der com- ■he beweging in en bulten de mo derne vakbeweging. F ranse he voorzitter. KM aog- chlp dan llng Onteigeningsontwerp inzake het Amster* damaebe Boschplan. Naar wjj eerpemen zal de RUkapostapaar- bank, gevestigd te Amsterdam, op 1 April a.A 50 Jaar bestaan De eerste directeur was de moderne. Voeg daarbij het ontblndings- Mr. A Kerdljk. De huidige directeur is Mr. pro?es van den ce.lenbouw en wij J. H. O. Busing, die vanaf 1913 deae tune- eenl tie bekleedt. Het ligt in het voornemen om min een gedenkboek uit te geven. is van door verstrekte opdracht, van welke opdracht ik mij met dezen de eer heb te kwijten, is het mij een voorrecht «die offi cieren. onderofficieren en mindere militai ren, die hebben medegewerkt bij de door het leger verleende hulp en steun, tijdens de uitbarsting van den Merapi de waardoe- rlng en tevredenheid van Z.Exc. te betuigen voor hun Ijver, toewijding en de loffelijke wijze waarop zij de hun opgedragen taak hebben vervuld”. Het 7de retourvliegtuig vertrok gisteren om 5.16 uur uit Calcutta en landde om 9 42 uur te Allahabad. Om 10.32 uur vertrok het vlieg tuig vandaar en arriveerde om 15 55 uur te Jodhpur. Alles is wel aan boord, heden wordt de reis voortgezet. Het bjj Castricnm gestrande stoomschip „Cyrille Danneels” is gisteravond vlot ge sleept. Het 9de postvliegtuig te Karachi, het 7da op den terugweg te Jodhpur. het feit der overheer- voortgekomen uit machtsover- weldlglng, wortelend derhalve in oor spronkelijk onrecht, na verloop van tijd kan voeren tot een van rechtswege be staand overheidsgezag. Hl) voegt hier aan toe, dat men bU deze beschouwing ,jdch niet altijd voldoende rekenschap geeft van het feit, dat hetgeen gisteren wettig en uitvoerbaar was met de in stemming van een volk, heden en mor gen onwettig en zelfs niet bereikbaar u Wanneer die instemming ontbreekt”. Dat een gezag onwettig wordt, wan neer de Instemming van het volk begint te ontbreken, moge evenwel al passen .n de door de Kerk bU herhaling veroor deelde leer der voUusouveretnltelt. he: past niet in de leer der Kerk. Waartoe zou deze stelling bij wispelturig aange legde volken niet leiden? „De katholieke leer maant aan, selfs .harde en onrechtvaardige meesters tc dulden en te verdragen, staat in geen geval opstand toe tegen een Wettig ge vestigd gezag” schreef Homo Sapiens In «tjn artikel van 18 Februari 1927. He: te hard, doch waar. De door den heer Doom ten bewijze van zijn stelling geciteerde zinsnede van kardinaal Billot „de macht een nieuw* regeering te vormen, berust bij diege nen, bij wie deze macht oorspronkelijk berustte; de zoogenaamde constituee- rende macht blijft altijd bij de gemeen - ■chap.” verandert hieraan niets. Klaarblijkelijk is kardinaal Billot een aanhanger van de leer, dat de staat uit een verdrag is ontstaan en het gezag oorspronkelijk bij de gemeenschap be rustte, die vervolgens dit gezag op bin dende wijze aan een of meerdere perso nen heeft overgedragen. Deze leer u ■pedaal door de mlddeleeuwsche schrij vers Cajetanus, Vittoria, Soto.. Bellarm:n «n Suarez even sterk verdedigd ate rij In tateren tijd door Beysens, Cathreln, von Hartllng en vele anderen te bestre den. De bedoeling van dese leer te. gelijk ten barer jongste verdedigers, Ttechle- der. het uitdrukt, niet om te betoogen. dat de staten Inderdaad door verdrag ontstaan en het gezag door verdrag Naar het „Vad." verneemt, is het Amster damse!. Tooneel. directie Verkade en van Dalsum. door een samenloop van omstan digheden in flnanZieele moeilijkheden ge raakt, die een voortbestaan van dit gezel schap in zijn huldigen vorm twijfelachtig maken. Getracht wordt een oplossing te vinden om uit de benarde positie te ge raken. Het is niet uitgesloten, dat de even tueel te treffen maatregelen van ingrijpen den aard zullen zijn, waardoor het tooneel in ons land sterk zal worden beïnvloed Verschenen is het Verslag over het wets ontwerp tot wijziging van de Woningwet. De Regeering merkt op. dat het wetsont werp is gebaseerd op de erkenning van het private eigendomsrecht, dat den mensch niet is gegeven voor uitsluitend persoonlijk doel, maar opdat hij het gebruike tot nut van de gemeenschap, waarvan ook hijiaeif lid is. Dit beteekent voor de strekking van het wets ontwerp. dat in beginsel de grondeigenaar bt stemming aan zijn eigendom mag geven, maar dat hij daarbij rekening heeft te hou den met de belangen van de gemeenschap, welke behartiging ten deze is opgedragen aan de gemeentelijke overheid. Volgens de Regeering heeft de Rijkswetge- ver rich te bemoeien met de rechtsvragen, die de volkshuisvesting en de stedebouw opleve ren; hu heeft daarbij te waken voor rechts zekerheid en rechtsgelijkheid. De Rljkswetge- ver mag b.v. niet aan plaatselijk inzicht over laten, in hoever een eigenaar wiens eigen dom door een speciale rooilijn wordt getrof fen, gewaarschuwd zal worden. Voor het uit breidingsplan. voor de onteigening, om bij deze voorbeelden te blijven zjjn formaliteiten door den Rijkswetgever voorgeschreven. Volgens de Regeering is het. niet mogelijk, alle bepalingen betreffende rooilijnen In één artikel samen te brengen. De Regeering verklaart dat het bouwver- bod meer en meer door de rooilijn is vervan gen. vermoedelljk doordat deze minder aan formaliteiten gebonden is. Aangezien ech ter tegen het bouwverbod op zich zelf geen bezwaar bestaat Is het bjj nadere overweging hersteld, evenwel In eenlgszins anderen vorm dan het thans in de wet heeft. Volgens de Regeering zijn de voorgestelde bepalingen betreffende streekplannen niet overbodig geworden Volgens de bepalingen tot wijziging van de Gemeentewet wordt, in dien dwang wordt toegepast, de regeling op gelegd bij Koninklijk besluit. De Woning wet heeft ten aanzien van uitbreidingsplan nen aan Ged. Staten reeds dezelfde bevoegd heden toegekend als zij ten aanzien van streekplannen volgens het wetsontwerp zullen verkrijgen. Het ro’i onjuist zijn, de bevoegd heden van die colleges te wijzigen ten aan zien van streekplannen een grootendeels velUkroortige materie als uitbreidingsplannen die daarmede steeds nauw verwant Is. de volgende commande- Generaal van Mourik: Z.Exc. den Gouverneur- ADVERTENTIEFRIJ5: Vaa 1—5 regels f U*:aikeregelmeet-/«JU. RECLAME per regel «-78 voor 4e eerste pagina; voor 4e overige pagina's •-■•. RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD” bU vooraitbetaUng per plaatsing 9.80 per advertentie van 5 regels: Iedere regel meer *.U Mi verlies vaa 'a anderen via*r. BU de Tweede Kamer is ingediend ess wetsontwerp tot goedkeuring van de gewij zigde Berner-conventte en tot wijziging van de Auteurswet. Kassenbouw Verscheidene leden betoogden, dat de be langen van den tuinbouw geenszins ver- elschen, dat ten behoeve van den kassenbouw het geheele uitbreidingsplan, de roollljnvoor- schriften, de voorschriften volgens art. 31b en de bouwverboden op zijde worden gezet. Naar hun meenlng is het voldoende aan B. en W de bevoegdheid toe te kennen tot ver- Icenlng van een bouwvergunning voor die ge bouwen In afwijking van art. 5. Op grond hiervan heeft de Regeering het artikel gewijzigd. In het tweede lid Is aan B en W de keuze gegeven tusschen ver wijderen van de gebouwen of het brengen van die gebouwen in overeenstemming met de voorschriften waarvan is afgeweken. Door het laatste kan wellicht zonder sehade voor het algemeen belang echter ernstige bedrijfs schade voorkomen worden. I 5 Gisterochtend waarschuwde de caféhou der I., te Muiden de politie, dat zich in zun café een Jongeman bevond, van wlen hl) ver moedde, dat hij één der psychopathen was, die Maandagavond uit het gesticht te Hei- loc ontvlucht waren. De rijks- en gemeente politie begaven zich naar bedoeld café en troffen daar den bewusten persoon aan, die bleek te zijn de 23-jarige Van O., die inder daad met een anderen verpleegde Maandag avond uit het St. Paulus-Oesticht te Heiloo ontvlucht waren. Van O. was gedeeltelijk te voet en voor een deel met een wagen van Heiloo naar Amsterdam gekomen. Vandaar had hij zich gisterochtend naar Muiden be geven. Onderweg was hjj met een boeren wagen meegereden. Over de gestichtskleeren droeg hU een ver sleten en half gescheurde Jas, welke hU, naar hij zelde, onderweg gevonden had. De aan gehoudene was, schrijft de „Telegraaf” er niets over te spreken, dat zijn kameraad hem In den steek had gelaten. In Amsterdam had deze, naar Van G. vermoedde, zich inge- sch-ïpt op een boot naar Kampen, om van daar te trachten Enschede te bereiken. In dén loop van den dag werd Van O. door de Mulder politie naar het gesticht te Heiloo teruggebracht. Mm*MU>valkm<li'étezèkerdn TOor1^^ drr'CJol^rrd2^?,'>TIT",rdrn f 3000 - Leve“’l*n«* geheele ongeschiktheid tot werken door f Ten bij een ongeval met f OKI» bij verlies van een hand, f IOC bij verlies van een f Cf] bij een breuk van pp. onmvsuen vertokerd voor een der volgend, u.tkeeringen- verlies vsn beide armen, bedde teenen of beide oogen 1 *öü-" doodel ijken afloop een voet of een oog 1 duim of wijsvinger 1 3U- been of srm De Chr. Hist. „Nederlander" vermeldt een opmerkelijk geval van .Achoolspllt- slng": dat er te Nieuwe Pekela n.l. 900 schoolgaande kinderen zijn, waarvoor 9 scholen bestaan; vijf openbare en vier christelijke: Jfu dreigt de komst van een tiende school, een roomsch-katholieke. Alweer verbrokkeling dus. Wie zoo klagen, vergeten toch iets, naar het schijnt. De gemeente telt thans 5388 zielen. In 1920 was van de bevolking ruim 8 per cent roomsch-katholiek. Als dat nog zoo of nog ongeveer zoo is. dan is het toch alleszins natuurlijk, dat dit bevolkings deel een eigen school krijgt 1 1 Schijnt ons niet al te liberaal toe om hier bezwaar te maken. De mede- deellng in een persbericht, dat „vjjf openbare scholen uiteraard genoeg zijn voor de 900 kinderen”, is in elk geval fel anti-liberaal. Of moet er voor de ouders geen vrijheid wezen om het kind te doen onderwijzen in den geest, die heerscht in het huis? Wellicht zal straks blijken. dat vier openbare scholen genoeg zijn. Laat men dan daarmee volstaan. En het getal negen is niet overschre- denf Maar aan ouders bewegingsvrijheid onthouden dat is wat heel bar”. Beleefd verzoeken wj) de medewerking van onze HJL Adverteerders Inzake het vroegtijdig toezenden van de voor de Zaterdag-num- mers bestemde advertentlèn. WU sullen het zeer op prijs stellen indien wjj de an nonces. bestemd voor Zater dag, reeds des Donderdags of uiterlUk des Vrjjdagsmorgens ontvangen. Door het vroegtijdig Inzen den van advertentlèn run nen wij ook aan de uitvoe ring. dus aan het zetten van de advertentie, meer aandacht schenken, hetgeen vanzelfsprekend de reclame- waarde van de annonce ten goede komt. Mede In Uw eigen belang vertrouwen wU op Uwe medewerking Inzake een en ander te mogen rekenen, waarvoor bij voorbaat onzen „Onder den indruk van het wederop- leven van een onverzettelijk nationalisme in verschillende landen en van den toe stand van politieke malaise, die nog wordt verscherp' door de slechte economische organisatie van Eu> >pa en door de moei lijkheden van de wereldkrisis, geven wij opnieuw uiting aan onze onwankelbare gehechtheid aan de zaak van de doelma tlge organisatie van den vrede en van de toenadering tusechen de volkeren. Wij ver- oordeelen leder beroep op geweld als een misdaad en dwaasheid en bevestigen onzen onverzettelljken wil om alle pogingen in het werk te stellen, zoowel in het kader van de blnnenlandsche politiek der respec tievelijke landen als op internationaal ter rein. om den weg te versperren aan de extremisten, om de publieke meenlng te leiden In de richting van de samenwerking der volken, zoowel op politiek als op eco nomisch gebied, en van de organisatie van den vrede, en om de vredespolitiek In Europa en in de geheele wereld voort te zetten en te ontwikkelen volgens de methoden en middelen, door den Volken bond in het werk gesteld.” Ds volgende médedeeling wordt verstrekt uit den kring der vereenigingen „Inderdaad bevindt 't Amst. Tooneel zich in moeilijkheden. Doch deze hebben voor het artistieke zoowel als het andere personeel nog geen enkel nadeellg gevolg gehad. In de praktijk is gebleken, dat de bespeling van drie schouwburgen te Amsterdam financieel nadeellg is. Door de Kon. Ver. „Het Ned. Tooneel" wordt thans overwogen, op welke wijze even tueel medewerking zou kunnen worden ver- Isend om te komen tot een algcheele reorga nisatie. welke voor het tooneel te Amsterdam een toestand zou scheppen, die zoowel in flpancieelen als in artistieken zin zekerheid geeft van een Kardinaal Een telegram uit New-York meldt, dat volgens een draadloos bericht uit San Mi guel op de Azoren, het vliegtuig Tradewind met mevrouw Hart en Maclaren aan boord, ongeveer 30 K.M. ten NO. van dat eiland in zee gevallen is. Omtrent het lot van de opvarenden is nog niets bekend, maar allen schepen, die zich onderweg naar Horta bevinden, is verzocht scherp op te letten of ze het vliegtuig zien. Waarschijnlijk heeft Maclaren zelf nog kans gezien draadloos ongeveer zijn positie aan te geven. „Het gaat toch niet aan. nadat men te Bordeaux de discussie heeft ontweken onder /oorwendsel, dat de kwestie van de Landsverdediging verdeeldheid onder ons zou brengen inderdaad bestaat er diep gaand meeningsverschll over dat men nu langs een omweg en door op zich zeil staande stemmingen sommigen van ons wil dwingen hun geweten geweld aan te doen. Men weet, dat dezen nooit zullen toelaten, dat Let socialisme wordt losge maakt van de Landsverdedlgtug- ZU zullen het minder dan ooit toelaten nu het Jaar 1931 is geopend onder het teeken van on gerustheid ten aanzien van de buitenland- sche politiek, nu Frankrijk wordt bedreigd en met Frankrijk de vrede en met den vrede de democratie in de geheele werelc door dictaturen, die in Italië fascisme, in Dultsche Hitlerisme, in Rusland bolsjewis me heeten en die alle drie gereed staan indien zjj er niet reeds toe zijn overgegaan. monsterverbod te sluiten, getuigen het beleefdheidsbetoon. de ver dragen. de bezoeken van vlooteskaders. etc., etc. Van welke kleur hun vlaggen ook zijn, zwart, bruin of rood, niet door Ijdele beloften op pap'er zal de Internationale een dergeHJk verbond het werk onmogelijk maken. Indien Jaurés nog leefde, zou nu het parool weten te vinden, dat noodig Is om het socialisme te behoeden voor >ie onherstelbare fout van een weigering van de credleten voor de Landsverdediging op een oogenbllk. dat Landsverdediging het zelfde Is als verdediging van de democra tie en van het socialisme Het 9de vliegtuig is gisteren om 8.25 uur uit Djask vertrokken en te 13.50 uur in Karaachi geland. wHeden wordt de reis voortgezet. De „Metaalbewerker”, orgaan van den Chr. Metaa.bewerkersbond. bevat eenige leerzame cijfers, welke ontleend zijn aan hpt overzicht van den omvang der vakbeweging Het ledental van het Intern. Verbond van Vakvereentgingen <1 V.V.), de or ganisaties, bedroeg op 1 Japurfrl 1930 in to taal 13824.000 tegen 1^MÖ?300 op 1 Jan. 1929. Het ledental yartnet R.V.I., het com- munirtische vakverbond, bedroeg 12 880 300 op 1 Jan. 133/r waarbij gevoegd moeten wor den 2.22*r0oo revoiutlonnalre minderheden uit ajKfere organisaties, voornamelijk u’t het moderne IV V., in totaal dus 15.100.300 communisten, ongeacht nog verschillende, met de communisten sympathlseerende or ganisaties. Van deze ruim 15 mlllloen com- munlsten zijn er niet minder dan ruim 12 mi'lloen in Rusland georganiseerd. Opmerkelijk en leerzaam Is echter, dat niet minder dan 2.220 000 Ud zijn van de moderne vakbeweging, doch zich als minder heden hebben samengevoegd en met de com- munlrtlsche vakbeweg.ng in Moskou sympa- thtseeren. Het betreft hier dus de celvorming In de moderne vakbeweging. Voor Nederland staat a's zoodanig geboekt een minderheid van 1000 leden, die, lid zijnde van de mo derne vakbeweging, met Moskou sympathl- aearen, dus als cellenbouwerz in de moderne vakbeweging werkzaam zijn. iL Bovendien blijkt utt deze cijfers, dat inter nationaal de communistische organisaties reeds belangrijk sterker in ledental zjjn dan Dr. W. K. Mertens, Gouvernementsarts der eerste klasse bU den Dienst der Volks gezondheid In Ned.-Indlé, Identificeerde twee belangrijke dragers van de vijfdaag sche koorts, behoorende tot de culictne* groep. Van een ervan, nJ. de stegomyi* fasclata werd dit reeds sedert vele jaren vermoed, hetgeen thans door dr. Mertens op wetenschappelijke wijze werd bevestigd, die tezelfdertijd vaststelde dat de aedes albo- pictus de tweede drager dezer ziekte la. Deze ontdekking is van het grootste belang in verband met het feit, dat de vijfdaag sche koorts in alle Aziatische landen voor komt. terwijl nu tevens werd ontdekt, dat de muskieten behoorende tot dezelfde groep, de gele koorts veroorzaken. Gedurende de proefnemingen gingen de vrijwilligers, welke gebeten werden door de bedoelde muskieten, lijden aan vlifdaagsche koorts. In medische kringen is men zeer verheugd over deze ont dekking. Deze resolutie is onderteekend door het Dultsche Centrum, de Fransche democratische Volkspartij, de Belgische liga van christelijke arbeiders in België, de Luxemburgsche rechtspartlj, de chrts- telljk-democratische partij van Polen, de christelljk-democratische partij van Litauen, de Itallaansche volkspartij en door de Nederlandsche katholieke staats partij. Zoo spreekt de Katholiek. Tóch zijn de socialisten de beste. Ja. de alléénige vredesvrienden en zijn dé katholieken de booswichten, die het .jnilltalrisme” mede bevorderen en zoo doende drijven naar den oorlog! Zou de verlichte lezer van de rood3 pers nu nóg niet opmerken, hoe grof hij beetgenomen wordt? Zoo spreekt de socialist. DaarnAAst *- in het andere kolom metje «Dn de katholieke partijen van verschillende Europeesche landen aan het woord. Volgens de Fransche bladen heeft de executieve van de organisatie der Euro- WU vinden het natuurlijk heel vrién delijk van „De Nederlander”, dat het blad de katholieken, die in Nieuwe Peke la recht op een eigen school willen la ten gelden, bij voorbaat in bescher ming neemt; wij hadden van ,J)e trouwens” niet anders waren er in 1920 reeds ongeveer 72 katholieke kinderen (het aantal zal allicht vergroot zijn!), dan hebben de katholieken daarginds het volste recht op een eigen school de katholieken zUn daarginds wel zeer bescheiden geweest, nu zij eerst thans hun recht schijnen op te eischen. Wat ons in het bovenstaande echter sterker getroffen heeft? Dat er thins reeds voor 900 kinderen 9 scholen be staan, waarvan v ij f openbare en vier christelijke: vijf scholen dus van GE HEEL en vier van MIN OF MEER ge lig ke richting! Is dat niet zéér royaal? Wij willen aannemen, dat groote af standen in dit geval een zekere rol spe len, maar we hebben vroeger al reeds uiteengezet, dat in zeer veel gevallen groote afstanden overwonnen kunnen worden door vervoer van kinderen per autobus Het lUkt ons zeer onwaarschUnUJk. dat van liberale zijde tegen de nieuwe katholieke school geageerd zal wor den; het goed recht daarvan is maar al te duideUjk bewezen. Maar of de overige 9 scholen voor rond 800 kinderen evenzeer verantwoord zün? staatsburger is gerechtigd, g«- hoorzaamheld te weigeren aan die wet ten en voorschriften, welke in flagrSn- ten strUd «IJn met het natuurrechr; opstand en revolutie daarentegen «Vn zoo goed als nooit geoorloofd. Slechts indien het gezag, bet algemeen welzUn niet alleen niet bevorderde, doch zelfs geheel en al bestreed, zijn plichten ge heel verzaakte en bU voortduring da regelen van het natuurrecht schond dan zou een omwenteling onder bepaal de voorwaarden gewettigd kunnen zUn, namelUk dan, wanneer tevoren met vrij stellige zekerheid vaststond, dat de om wenteling sou slagen en dat door de omwen -.g en de daarmede gepaard gaande wanordelUkheden, vechtpartU<*n en al hetgeen zich verder bU een revo lutie pleegt voor te doen, de orde no» niet meer gestoord en het algemeen welzUn nog niet sterker geschaad zou worden dan bereids tengevolge van he: slecht bewind het geval is. Bovenstaande is theorie; immers, eischen, welke worden gesteld om een omwenteling gerechtvaardigd te mogen noemen, zUn zóó uitermate zwaar, dat wel kan worden gezegd, dat het gevai. waarin een revolutie geoorloofd is. zich praktisch niet spoedig zal voordoen. Passen we de hierboven ontwikkeld” beginselen nu toe op Indië, dan consta- teeren we, dat aldaar het gezag wordt uitgeoefend en de orde wordt gehand haafd door Nederland, dat derhalve het Nederlandsch gezag aldaar tevens ook het wettig gezag is; verder is gebleken.- dat ieder Ud van een gemeenschap ver-' pUoht is om aan het in en over die ge meenschap bestaand gezag te gehoor zamen, alsmede dat het 1 gezag uitoefe nend orgaan het recht heeft die gehoor zaamheid te verlangen. Hieruit volgt j, cnomstootelUk, dat het betoog t het Nederlandsch gezag in Indië wel facto bestaat, doch in Jure dlvino Met aanwezig la niet houdbaar is te noemen. Het is mij niet duldelUk, waar om (zoo men aanneemt, dat God gewild heeft, dat in iedere gemeenschap gezag bestaat en hiermede noodzakelUkerwUzc ook gewild beeft dat dat gezag gehoor zaamd worden zou, tenzU het in zijn uitoefening de regelen van bet natuur recht schendt) op dezen algemeen gel denden regel ten aanzien van den Indiër een uitsondering zou moeten worden ge maakt en deze gerechtigd zou wezen gehoorzaamheid te weigeren, verzet te plegen en een omwenteling te beproe ven. In een erkent de heer Doorn met een beroep een uitspraak van pater Tummers, dat inderdaad aching. Gisteravond is bij gunstig getU opnieuw een poging ondernomen om het Maandag morgen bij Castrlcum ongeveer honderd me ter uit de kust gestrande Engelsche stoom schip „Cyrille Danneels”, dat met een la ding kolen op weg was naar Amsterdam, vlot te brengen Vier sleepbeoten, de ..Dren te” „Groningen", „Friesland" en „Utrecht" hebben de „Cyrille Danneels” om kwart na elven vlot gebracht. Het schip werd daarop naar IJmulden gesleept, om vervolgens naar Amsterdam te worden opgetrokken om daar te worden ge lost en gerepareerd. is overgedragen, doch uitsluitend om aan te geven, hoe staat en gezag eigen- lUk behoorden te ontstaan, wilden rij met de gerechtigheid in overeenstem ming zUn. Praktisch maakt bedoelde leer even wel geen verschil met hetgeen hierbo ven over het gezag Is betoogd; door haai constructie n.l. van de bindende gezags- overdracht ontkent ook zU, dat het volk zonder meer willekeurig de overdracht weer ongedaan zou kunnen maken, ter wijl zij zich hierdoor tevens scherp onderscheidt van de leer van Rousseau. Uit hetgeen op bovenaangehaalde zin snede van kardinaal BiUot volgt, „het spreekt echter vanzelf, dat zU, om wettig te zUn, niet willekeurig en roekeloos toe gepast mag worden, maar aUeen wan neer het hoogste criterium van het alge meen belang en de voor de maatschappU noodzakelijke rust dit elscht”, blUkt bovendien ten duidelUkste, dat kardi naal Billot hier niets anders heeft wil len betoogen, dan dit, dat, wanneer de uitoefening van het gezag ondraaglUk is geworden en de orde en de rust alleen nog maar gered kunnen worden door een omwenteling, deze geoorloofd is te achten, hetgeen precies en volkomen de op dit punt bestaande katholieke leer is. Het wil mij evenwel voorkomen, dat zelfs de meest extremistische Indiër in trouwe niet zal willen volhouden, dat dc orde en de rust in Indië alleen nog tnaar hersteld kan worden door er een aan vang mj»de te maken deze zoo grondig mogelUk te verstoren. De op het citaat van kardinaal Billot gebaseerde mee nlng van den heer Doom dat het ge oorloofd is te achten een omwenteling ts beproeven is dan ook llchtelUt bevreemdend. Den avond na de publicatie der arti kelen van den heer Doom vermeldde JDe TUd” de oprichting in Indi< van een chrtstelUke inlandsche partU. Deze partij heet Partai Masebl Indo nesia. is gebaseerd op ehrlstelUkcn grondslag, en staat een samenwerking met het wettig gezag voor. De tegenstelling tusschen de opvat ting van den heer Doom en die van de inlandsche ChristelUke partU was te frappant, dan dat het achterwege had mogen blUven, er hier de aandacht op te vestigen. BUREAU: HOF c ALKMAAR Tririean: Administrate No. 433 Bedactte No. «33 Het toeval heeft het zoo gewild: daar vinden wU in het sociaal-demo- kratische hoofdorgaan op een en de zelfde pagina, ja zelfs in twee kolom metjes heel broederlUk naast elkaar twee standpunten ten aanzien van landsverdediging en oorlog medegedeeld. Het eerste standpunt Is dat van den bekenden Franschen soclallstlschen pa-- tUleider Paul Boncour, die in een Fransch blad, de ..Montagne", een arti kei geschreven heeft, waarin hU «egt. bevreesd te zUn, dat een aantal partU- genooten niet zullen stemmen voor ne begroeting van Landsverdediging; daar door zouden deze partUgenooten, zoo zegt hU. spelen In de kaart van de rech- ter«Ude en hU vervolgt:

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1931 | | pagina 1