5
Fa. H. KRIJNS, LAAT 147
tweede blad
ENCYCLIEK VAN ONZEN HEILIGEN
VADER PIUS XI, BIJ DE GODDELIJKE
GENADE PAUS
CBalans-opruim in£
Vergadering van den Raad
Burgerlijke stand van
Alkmaar
i
BLADZIJDE 1
DONDERDAG 15 JANUARI 1931
Zwarte poes
VIJFDE DEEL
van
Fed. Reisvereeniglng,
afd. Alkmaar
STADSNIEUWS
Goedkooper leven
w.
Jubileum
VRAGEN BUS
Aanrijding
Over het Christelijk Huwelijk in de huidige omstandigheden, nooden,
dwalingen en neigingen van gezin en maatschappij
<De Christelijke opbouw
het huwelijk
verschillende merken Sigaren met 35 korting. Sigaretten extra ver
laagde prijzen. Rook- en pruimtabak vanaf 16 cent per ons. Prima kwali
teit. Dus alle rookers even kijken in de Sigaren en Sigaretten-centrale
te kopoen
f
<3e Vervolg en Slot)
be
dreigen.
dienst.
was zeker wel verdiend.
BESMETTELIJKE ZIEKTE
R.KT'VER. VAN GROENTENHANDELAREN
Het economische vraagstuk.
Op de eerste plaats zal men met alle mid-
PIU8 XI. Paus.
zonder
zij steeds
neigingen
geordend
zou
morgen.
nog
dezen
Naar men ons mededeelt is hier ter stede
opgericht een R.K. Vereen, van Groenten
handelaren. welke vereeniglng een onderaf
deling vormt van „De Hanze”.
Het bestuur is als volgt samengesteld: P.
Ris. voorzitter. 8. Dekker, secretaris en B.
Hermes, penningmeester. Geestelijk adviseur
is de Weleerw. Pater A. de Mol O.P.
In de afgeloopen week hebben zich alhier
zeven gevallen van roodvonk voorgedaan.
In de
Vlies”,
van ,.t Gulden
heeft
allen
mee-
tot
als de
Relchenspltz-gruppe en
werden doortrokken, een
Ingekomen stukken.
De VOORZITTER deelt mede, dat zijn in
gekomen
a. een adres dd. 12 Januari 1931 van de fir
ma Van Geelen en Van den Berkhof, verzoe
kende haar het ten behoeve van de exploi
tatie van den stadsautobusdienst over 1930
toegekend subsidie uit de gemeentekas, te
verleenen.
In handen van B. en W. gesteld om bericht
en raad.
b. een brief dd. 12 Januari 1931 van het
Bestuur der Vereeniglng „Alkmaarsche Frö
belschool". daarbij verzoekende ten aanzien
van de door deze vereeniglng bestuurde
school ontheffing te verleenen van het be
paalde in artikel 2 sub To der verordening,
regelende de subsidievoorwaarden (Gem.
blad nr. 1054).
Als voren.
c. een brief dd. 13 Januari 1931 van H. de
Ruijter. daa/bU verzoekende hem een andere
woning te verstrekken.
In handen van B. en W. gesteld ter afdoe
ning.
Aan B en W. werd zonder hoofdelijke
stemming een credlet van f 3150 toegestaan
voor ophooging van het terrein—Versteeg.
Voort* werd h. *L besloten, van de Mij.
De kennis der leer
Al deze argumenten, Beminde Broeders,
die wjj, door herderlijken Ij Ver gedrongen,
met U aandachtig hebben beschouwd, zouden
Wij gaarne zoo wijd mogeljjk verbreid zien
volgens de normen der christelijke voorzich
tigheid onder Onze kinderen die aan Uw
zorgen sjjn toe vertrouwd, onder alle leden der
groote christelijke familie, opdat allen de
leer omtrent het huwelijk kennen, zich Ijve
rig verwijderd houden van de gevaarlijke
stellingen der dwaalleeraren en boven alles
leven In deze eeuw in matigheid, rechtvaar
digheid en liefde, in afwachting van de 'za
lige hoop en van de verschijning van de
glorie van den grooten God en Zaligmaker
Jesus Christus.
Gegeven te Rome bU Sint Pieter, den
31 sten December 1930, in het negende jaar
van Ons Pontificaat.
naren zegt spr., dat het college ook
sympathiek staat tegenover het doen
dienstreizen door hoofdambtenaren
Spr. maakt in B en W. echter een min
derheid uit. Spr voor zich vtndt het heel
goed, dat een hoofdambtenaar, die voor de
uitvoering van een groot werk staat, eens
elders zijn licht opsteekt. Spr. heeft geen be
zwaar gehad tegen het maken van deze
dienstreis.
De heer VAN DRUNEN: Dan zweer ik Je,
dan gaat hjj straks naar Indlë! (Gelach).
Wethouder KLAVER: Alle ambtenaren
delen moeten nastreven wat reeds wijselijk
gedecreteerd werd door Onzen voorganger
Leo &III z.n., en wel dat in de beschaafde
samenleving de sociale en economische aan
gelegenheden zoodanig geregeld worden, dat
elke huisvader zoo "Veel verdienen kan als
beslist noodlg is voor net onderhoud van
vrouw en kinderen, volgens de verschillende
sociale en plaatselijke condities, „want de
arbeider is zijn loon waardig’; hem dit wei
geren of niet eerlijk geven is een groote
onrechtvaardigheid, welke door de H. Schrift
onder de zwaarste zonden wordt gerang
schikt; eveneens Is het niet toegestaan, zoo
geringe salarissen uit te keeren, dat zij
onvoldoende geacht moeten worden voor de
condities en nooden van het te onderhouden
gezin.
Noodzakelijk is het evenzoo, dat de echte
lieden reeds vóór het huwelijk de stoffelijke
moeilijkheden uit den weg ruimen of ze zoo
veel mogelijk verminderen, en dit met de
voorlichting van menschen. die daarin be
dreven zijn Zjjn zij op zichzelve onvol
doende, dan moeten zjj zich vereenigen met
anderen die in dezelfde omstandigheden
verkeeren en dan door middel van private
of publieke organisaties in de noodzakelijk
heden des levens voorzien.
In het geval dat de hier aangeduide mid
delen geen oplossing o.-engen en vooral
wanneer het gezin talrijk of minder
bekwaam is. dan elscht de naastenliefde
absoluut, dat de christelijke charitas in het
tekort voorzie. dat de rijken de armen bjj-
staan, dat zjj, die overvloedige aardsche goe
deren bezitten, in plaats van ze nutteloos uit
te geven of. erger nog, te verkwisten, ze
gebruiken voor het leven en ’de gezondheid
van hen, die het noodzakeiljke ontberen.
Waar de private steun onvoldoende is. be
hoort het tot de taak der overheid om in de
te kort schietende krachten te hulp te komen,
temeer omdat het hier gaat om een zoo be
langrijk onderdeel van het algemeen welzijn
als de omstandigheden van het gezin en de
echtgenooten. die minstens menschwaardlg
moeten zjjn Wanneer toch het gezin, vooral
wanneer dit talrijk is, een draaglijke woning
mist: wanneer de man geen mogelijkheid
vindt om zich werk en daardoor een le
vensonderhoud te verschaffen: wanneer men
de dagelyksche levensbehoeften niet dan
tegen overdreven prijzen koopen kan; wan
neer zelfs de moeders met een niet te onder
schatten nadeel voor het gezin, bezwaard
worden met den last van eigenhandig het
noodlge te verdienen; wanneer zij in de ge
wone en buitengewone moeiten der moeder
schap een voldoende voeding, medicijnen,
de hulp van een ervaren arts e.d. moeten
missen. dan is er niemand die niet inziet
hoe vreeselljk de echtelieden daaronder ge
bogen kunnen gaan, hoe zwaar het hun valt
de goddelijke en natuurlijke wetten van het
huwelijk na te komen, en hoe een groot ge
vaar er tenslotte uit kan voortkomen voor
de openbare veiligheid, het Wtelzjjn en zelfs
voor het leven der maatschappij, als zulke
menschen tot zooveel wanhoop gedreven
worden, dat zij gelooven stoffelijk voordeel
te kunnen trekken uit een omwenteling van j
iden staat en van alle*.
De waarde der voorbereiding
De toekomstige echtelieden zullen zich dus
t°ed voorbereid en goed gezind getnaken
^ot het huwelijk, opdat zjj elkaar weder -
keerlg opbeuren in alle wisselvalligheden des
>*vens en meer nog dat zij elkaar het
nu
het
uitgekeerde zlektegeld, ten einde te bezien, of
het niet beter is, het risico voor rekening van
de gemeente te nemen, zal niet enkel over
wogen worden, doch het zal ook gedaan wor
den.
Ten aanzien van Maatschappelijk hulpbe
toon zijn veel vragen gesteld. Spr. kan ze niet
alle beantwoorden Het college zal trachten
verbaal van kostrn van ziektegelden op de
familie der verpleegden te krijgen. Wat M. H.
betreft, dit zal een zelfstandig Instituut zijn.
De raadsleden en de vertegenwoordigers der
vakorganisaties zlulen er individueel Inzit
ten. Spr., vraagt geduld te hebben tot de
betreffende bijlage verschijnt.
De subsidie aan ..Arbeidersontwikkeling”
verdedigt spr met te zeggen, dat dit insti
tuut meer demokratisch georiënteerd is dan
de Volksuniversiteit. Als men daar subsidie
voor wil geven, dan ook voor Arbeidersont
wikkeling.
De opmerking van den heer Hoytlnk. dat
dit instituut revolutionnairen kweekt, maakt
op spr. weinig Indruk. Wat het instituut Ar
beidersontwikkeling zelf betreft, merkt spr.
op dat de maatschappelijke en sociale wan
toestanden de revolutionnairen maken. Spr.
herinneert aan de woorden van den heer
Keesom. die deze subsidie aan Aroeidersont-
wlkkeling niets vreemd vond. Ook R. K. ont-
wikkelingsinstituten worden nier en daar ge
steund. Alle jeugdvormlng en -ontwikkeling
heeft een opvoedend karakter. Dat de V.B.
geen subsidie geeft, begrijpt spr. Den heer
Vogelaar antwoordt spr. verder, dat B en
W op de hoogte zijn van de wettelijke voor
schriften inzake de ziektewet. Zij zullen deze
voorschriften naleven en de kosten verhalen,
waar mogelijk is. Waar de heer Vogelaar
zich wei niet reorganisatie van het Burgerlijk
Armbestuur kan vereenigen, erkent hij, dat er
wel iset beters van gemaakt kan worden.
Zelfs naamsverandering in M. H. vindt
spr. al veel. De naam De naam B. A. is
iets uit den regententijd. Spr. wijst den heer
Hoytlnk op het woord van St. Paulus aan
de Galathen: „Draagt elkanders lasten.”
Dit komt meer tot uiting in M. H. Dat
voor een oude school een nieuwe komt, vindt
spr. nog niet zoo vanzelfsprekend, zooals
de heer Hoytlnk net zei. De school is er
noodlg. De opmerking over het sportpark
van den heer Hoytlnk wil spr. ook beant
woorden. De heer Hoytlnk vergat de belas
ting op de publieke vermakelijkheden. Deze
bedroeg in 1924 f 6500. in 1925 f 5800, in 1926
f 5000, in 1927 f 4400, In 1928 f 10830; in
1929 was het iets meer dan wat het ons
kostte. Dit had de heer Hoytlnk eerst moe
ten weten, vooraleer zjjn opmerking te doen.
Het college zal in antwoord op een vraag
van den heer Sletsma. binnenkort met een
voorstel komen, om het ambtenarenregle
ment in te voeren Spr. herinnert er voorts
aan, dat er reeds een rapport van 22 Sep
tember 1928 ligt van de Vereeniglng van
Nederlandsche gemeenten over de contróle
der gemeentegelden Dit zal ook door het
nieuwe college behandeld worden De vraag
inzake den bouw van een nieuw politie
bureau en een gebouw voor verificatie en
contróle zal door het college in behandeling
genomen worden. Voor den zomer zal een
verdere mededeellng van B. en W. komen.
(De vergadering duurt voort.)
Getrouwd: Nico laas Lengen en Elisabeth
Dijkstra; Tjeerd Vellinga en Elisabeth
Helnls; Cornelia Dortman en Elisabeth Bo
mers.
Geboren: Dirk, zoon van Pieter Wieling*
en Dieuwertje Saai; Klaas Johannes, zoon
van Jacobus Venneker en Geertruid*
Stuifbergen.
Meterhuur.
Wethouder BONSEMA wil voldoen aan de
vorige week gedane toezegging, om iets te
zeggen over de tarieven. Tot tariefsverlaging
kan niet worden overgegaan, terwijl afschaf
fing van meterhuur f 47.000 zou koeten.
Dit kan op deze begrootlng niet gevonden
worden. B. en W stellen voor, per 1 Februari
de meterhuur voor gas af te schaffen, be
halve de meterhuur voor muntgas te Helloo,
Bergen en Koedijk.
De VOORZITTER deelt mede, dat
een nader voorstel van B. en W. in
zal komen.
De Inspecteur van de vereeniglng tot be
scherming van dieren, Baanstraat, alhier,
verzoekt den eigenaar van een zwarte poes
met witte borst en witte punt aan den
staart, zich aan zjjn adres te willen ver
voegen.
Dat de wel eens geuite klacht, dat de prijs
verlaging van levensmiddelen, in den klein
handel zoo weinig tot uitdrukking komt,
niet altijd Juist is, bewijst de Firma Albert
HeUn. die in dit nummer haar bekende
jaarlijksche kwartjesreclame annonceert.
Bij beschouwing dezer uitgebreide lijst van
artikelen voor slechts 25 ct., moet iedereen
wel tot de erkenning komen, dat de goed
koop tijd van voor den oorlog aan het na
deren is.
Degenen dus die geroepen zjjn om zorg
te dragen voor het algemeen welzijn, kunnen
de nooden van het gezin en de echtelieden
niet verwaarloozen zonder groote schade toe
te brengen aan de burgerij en de samen
leving; en daarom is het noodlg, dat zij bjj
het vaststellen der wetten en het bepalen
der uitgaven er op de eerste plaats rekening
mee houden tegemoet te komen in de ar
moede van het gezin, en dit te beschouwen
als een hunner voornaamste plichten.
Met droefheid zien Wjj hoe tegenwoordig
het geval niet arid raam ia, dat, tegen de
goede orde, zeer gemakkelijk een overvloe
dige ondersteuning wordt toegekend aan de
ongehuwde moeder en het bulten-echtelijke
kind (die. ook om groover kwaad te voor
komen, ongetwijfeld gesteund moeten wor
den), terwijl aan de getrouwde moeder die
bijstand geweigerd wordt of seer moeilijk en
zeer zuinig verleend wordt.
„Echter, Beminde Broeders, is het aan de
overheid niet alleen om aan de tijdelijke
goederen van huwelijk en gezin te denken,
doch moet ook voor het heil der zielen wor
den gewaakt door rechtvaardige wetten, die
den trouw en de wederzljdsche hulp der
echtgenooten waarborgen, alsmede de trouwe
naleving daarvan; want, zooals de geschie
denis leert, kan het welzijn van den Staat
en de bloei van het tUdeltfk leven der bur
gers niet veilig en zeker blijven waar het
fondament, dat is de moreele orde, wankel
is, en waar men terwille van de kwade be
geerten der burgers de bron waaruit de stad
geboren wordt, het huwelijk en het gezin,
afsluit.
Voor het behoud der orde echter zijn de
macht en de straf niet voldoende, en even
min het wijzen op de schoonheid der deugd
en - haar noodzakelijkheid; noodlg is
daarbij de godsdienstige macht die het ver
stand verlicht met de waarheid, den wil
richt en met de hulp der goddelijke genade
de menscheltjke kwakte versterkt. Daarom
bidden Wij allen die met de hoogste
burgerlijke macht bekleed zijn, om een stand
vastige vriendschap met de Kerk van Chris
tus te onderhouden en die steeds te verster
ken, opdat door het eendrachtig samenwer
ken dezer beide machten de enorme scha
den worden afgeweerd die in de vrijheden
van gezin en huwelijk niet alleen de Kerk
maar ook de burgerlijke samenleving
dreigen.
De hulp der burgerlijke wetten
In haar uiterst zware taak kan de Kerk
veel steun van de burgerlijke wetten onder
vinden, wanneer deze rekening houden met
de geboden Gods en die der H. Kerk en
straffen vaststellen voor de overtreders. Ve
len toch achten alles, ook moreel, geoor
loofd wat door de wetten van den Staat
toegestaan of niet gestraft wordt.
Daarbij komt, dat er geen enkel gevaar
voor de rechten en de ongereptheid der bur
gerlijke maatschappij gelegen is in deze sa
menwerking met de Kerk. Als een recent en
prachtig voorbeeld kan hier worden aan
gehaald de gelukkig tot stand gekomen
overeenkomst tusschen den H. Stoel en het
Koninkrijk Italië, waarin ook ten opzichte
van het huwelijk een vreedzaam accoord en
een vriendschappelijke samenwerking wer
den bereikt, geheel in overeenstemming met
de roemvolle geschiedenis en aloude heilige
traditie van het Itallaansche volk.
Dit kan als een voorbeeld gesteld worden
in onzen tijd, waarin zoo dikwijls een ab
solute scheiding van Kerk en Staat, of lie
ver: van eiken godsdienst, gepredikt wordt,
hoe beide machten zonder afstand te doen
van hun rechten eendrachtig kunnen sa
menwerken. boven alles in het voordeel van
het christelijk huwelijk, dat op die manier
in veiligheid kan worden gebracht voor alle
gevaren, ja voor den ondergang.
De christelijke opbouw van bet Huwelijk
Op deze wijze zullen de christenen God van
harte er voor danken, dat zjj gebonden door
de wet en met zacht geweld gedwongen wor
den om zich verre te houden van elke veraf
goding van het vleesch en van de onedele
slavernij der bandeloosheid. En zij zullen een
diepen afschuw voelen voor en met
Ijver ontvluchten aan de onheilzame
ningen, welke vooral in onze dagen
schande der wezenlijke menscheiijke waar
digheid met woord en geschrift verbreid wor
den onder den naam van „het volmaakte
huwelijk," hetwelk, zooals terecht is opge-
merkt, juist met het begrip huwelijk niets
uitstaande heeft.
Maar deze gezonde en godsdienstige onder
richting en opvoeding tot het huwelijk zal
verre verwijderd blijven van de overdreven
physlologische opvoeding waarmee in onze
dagen zekere hervormers van het echtelijk
leven den echtelieden te hulp komen en die
ontelbare woorden verknoeien aan physlo
logische kwesties, uit welke woorden men
echter veel meer dar. de deugd van rein te
ieveu, üe kunst om handig te zondigen leert.
Daarom. Beminde Broeders, maken Wjj de
woorden die Onze voorganger Leo XIII z.n. in
zjjn Encycliek over het christelijk huwelijk
tot de Blsschopt>en der geheele wereld richtte,
tot de Onze: „Tracht zoo ver als uw moeite
en uw autoriteit strekken kunnen, onder de
volken die aan uw bescherming zijn toever
trouwd, onverminkt en onbedorven de leer
te behouden die de Heer Jezus Christus en
Zijn Apostelen, vertolkers van den wil des
Hemels, leerden en die de H. Kerk zorgvuldig
bewaarde en aanbeval opdat zij door alle
christenen van alle tijden werd nageleefd
Maar ook de beste opvoeding, gegeven door
de bemiddeling der kerk, Is op zich-zelve niet
voldoende om opnieuw de overeenstemming
van het huwelijk met Gods gebod te bewer
ken; met de onderrichting van liet verstand
der echtelieden moet ook de vaste wil om
de heilige wetten van God en van de natuur
omtrent het huwelijk, samen gaan. Ondanks
alle andere theorlën die mondeling of schrif-
teljjk verspreid worden, moeten de echtelie
den met vasten en standvastigen wil het be
sluit nemen en volhouden zonder eenlge aar
zeling zich te houden aan Gods geboden in
alles wat het huwelijk betreft, en wel in het
wederzljdsche verleenen van den bijstand der
liefde, in het houden van de trouw der rein
heid. in het nooit bedreigen van de onver
breekbaarheid van den band, in het gebruik
maken van de echtelijke rechten volgens den
geest der christelijke vroomheid, vooral in
den begintijd der verbintenis, op die wijze
dat wanneer later de omstandigheden de ont
houding zouden opleggen deze door de aan
genomen gewoonte gemakkelijker in acht te
nemen zou zijn.
Om een zoo vasten wil te vormen, te hou
den en toe te passen, zullen zjj een krachtl-
gen steun vinden in de veelvuldige overwe
ging van hun staat en in de levendige herin
nering van het ontvangen Sacrament. Dik
wijls moeten zij er aan denken, dat zij gehei
ligd en gesticht zijn in hun waardigheid en
in de plichten van hun staat door middel
van een bijzonder Sacrament waarvan de
heilzame werking blijvend is. Zij moeten
daarom de waarlijk aan vertroostingrijke
woorden van den H. Kard. Bellarmlno over
wegen. die mrt andere gezaghebbende theo
logen zoo vroom voelt en schrijft: „Het Sa
crament des huwelijks kan men op twee ma
nieren beschouwen: ten eerste, zooals het
wordt toegekend: ten tweede zooals het
voortduurt na toegediend te zijn Omdat het
een Sacrament is gelijk aan de H. Eucharis
tie die een Sacrament is terwijl zij wordt
toegediend en terwijl zij voortduurt; zoo is.
zoo lang de echtelieden leven, hun vereenl-
glng steeds een Sacrament van Christus en
Zijn Kerk."
Opdat echter de genade van dit Sacrament
haar volle uitwerking hebben, is zooals Wij
reeds hebben gezegd, de medewerking der
echtelieden noodzakelijk: deze bestaat hierin,
dat zij zich ernstig de moeite geven om te ver
vullen, wat van hen afhangt in het naleven
hunner plichten. Zooals het In de natuur
lijke orde, opdat de door God geschonken ge
naden haar volle uitwerking hebben, noodza
kelijk is dat zij door de menschen worden
gebruikt en toegepast, zooals men er bj) geen
of slecht gebruik geen enkel voordeel uit
trekt, zoo moeten ook in de orde der genade
de krachten W' lke bij het ontvangen van het
Sacrament in de ziel worden neergelegd, door
de menschen met eigen werk en eigen moeite
worden gebruikt. Waken dus de echtelieden
er voor, dat zij de eigen genade van het
Sacrament die in hen is. niet vèrwaarloozen,
maar wijden zij zich aan de Ijverige vervul
ling hunner plichten, dag en dag, opdat zij
de krachten der genade in zich voelen ont
wikkelen. En wanneer zij zich soms gedrukt
voelen door de zorgen van hun staat en hun
leven, dan moeten zij zich niet ter neer
laten slaan, doch achten dat aan hen de
woorden gericht zjjn die de H. Paulus schreef
aan zjjn beminden leerling Tlmotheus: „Ik
raad u aan Gods genade die in u is door
de oplegging mijner handen, op te wekken,
want God heeft ons geen geest van vreeze
doch van kracht, liefde en wjjs-
gegeven,
held."
Wat WU dan. Beminde Broeders, tot hier
toe gezegd hebben, betreft grootendeels de
verre of nabije voorbereiding van net
bruidspaar tot het huwelijk. Men kan ech
ter niet ontkennen, dat zoowel het hechte
fundament der gelukkige verbintenis als de
ondergang der ongelukkige samenlevingen
voorbereid en neergelegd worden in het
hart van Jongens en meisjes vanaf den gou
den tijd van kindsheid en jeugd. En zeer
te vreezen is het dat zjj. die in den tijd
weUe aan hun huwelijk vooraf ging, overal
sichzelven zochten en hun eigen gemak, en
die slechts probeerden te voldoen aan hun
verlangens, ook wanneer deze zondig wa-
ten, eenmaal tot een huwelijk gekomen,
“iet anders zullen zijn dan zjj voor dien
ttjd waren, en slechts zullen oogsten wat
•U gezaaid hebben: dat wil zeggen dat zu
tusschen de huiselijke muren droefheid zul
ten vinden, klachten, wederzljdsche verach
ting, twist, oneenlgheid. afkeer van het
iwe'Uksleven en. wat het ergste is, al hun
betoomde hartstochten.
Twee gezellen van de Alkmaarsche Brood
fabriek herdachten gisteren het feit dat zU
25 jaar werkzaam waren bij deze zaak. De
jubilarissen waren de heeren G. Molenaar,
Heul, en J. ElddëWfios, St. Annastraat na
mens de directie werden de jubilarissen ge
complimenteerd door den adjunct-dtrecteur,
den heer Van Ossenbruggen en een enveloppe
met inhoud werd hun overhandigd.
De Raad dezer gemeente vergaderde he
denmiddag om 1 uur ter verdere afhande
ling van de Begrootlng.
VOORZITTER: de heer J. Westerhof, lo-
co-burgemeester.
SECRETARIS: de heer A. Koelma.
Aanwezig de dames: Helleman—Hardebol
S.DA.P.) en Carols (VD.), alsmede de hee
ren: Geels (RK.), Van Slingerland (RK),
Klaver (RK). Venneker (R.K.), Keesom
(RK.), Westerhof (SDAP.), Bonsema (8.D
A.P.), Van Drunen (SJJ-AJ».), Bulens (8.D.
A.P.), Bakker (S.D.AF), Covers (V3.i,
Sletsma (V.D.), Hoytlnk (AR.). Thomsen
(V.B.), en Vogelaar (C.H.)
Afwezig de heeren Ringers (C.H.) en Wol-
dendorp (RK.)
De VOORZITTER opent de vergadering en
deelt mede, dat de burgemeester door faml-
lle-omstandlgheden verhinderd is, op tijd
aanwezig te zijn en iets later ter vergadering
zal komen.
De heer THOMSEN merkt op, dat de ope
ning niet rechtsgeldig is. De voorzitter moet
den ambtsketen omdoen.
De VOORZITTER: Tot genoegen van de
dames en heeren zal ik hem om doen (ge
lach).
Nadat de VOORZITTER zich met den
ambtsketen getooid heeft, worden de notulen
van de vorige vergadering goedgekeurd en
conform vastgesteld.
schouwburgzaal
die maar matig was bezet,
gisteravond de heer H. J. P. M. van Haaren
uit Arnhem een lezing gehouden over voet
en bergtochten door de Noord-Tiroler
Alpen.
De avond werd geopend door den Voor
zitter van de afd. Alkmaar, den heer v. d.
Meulen, die de aanwezigen een woord van
welkom toeriep op deze eerste bijeenkomst
in het jaar, waaraan spr. den wensch ver
bond, dat het weer op de tochten in dit jaar
schitterend zou mogen zijn, benevens goed
gesjiekte buidels. Na zjjn spijt te hebben
uitgesproken dat de leden in niet zoo’n
getal waren opgekomen, heet spr. den heer
van Haaren welkom, en doet vervolgens
eenige huishoudelijke mededeelingen aan
gaande de jaarvergadering, lezingen enz.
Pan nam de heer van Haaren het woord,
om allereerst den aanwezigen eenige zeer
practische raadgevingen aan de hand te
doen voor het fotografeeren in het bergland.
Ongetwijfeld zou deze aangegeven methode
succes afwerpen, als we letten op de schit
terende foto's, die door spr. waren gemaakt
en waarvan de aanwezigen ruimschoots heb
ben genoten. Nog zelden hebben we zoo’n
uitgebreide collectie duidelijke foto's gepro
jecteerd gezien. De heer van Haaren mag
terecht trotsch zjjn op zoo’n foto-verzame-
ling.
Niet alleen bleek de heer Haaren een uit
stekend fotograaf te zjjn, maar ook een
onderhoudend causeur. Hij heeft in een zeer
duidelijke uiteenzetting van de verschillende
te overwinnen moeilijkheden, zjjn audito
rium. dat aandachtig toeluisterde, naast apn
bezoek aan het zoo mooie Zillertal. Gerlostal
en Ober Ptnzgautal, met de verschillend*
zijdalen, waar groote berggroepen
ZUlerthaleralpen,
Venediger-gruppe
interessanten avond bereid.
De foto’s bewezen hierbij uitstekende
diensten en duidelijk bleek, welke groote ge
varen de toeristen moesten trotseeren om
tegen een stellen rotswand omhoog te klau
teren. Doch de doorstane vermoeienissen
werden ruimschoots beloond, door de prach
tige gezichten, die zich voor de oogen van de
toeristen ontrolden.
Met voldoening wees spr. op de talrijke
.KUtte”, die door de Duitsche en Oosten-
rjjksche Alpen-vereenlglngen zjjn opgericht,
waardoor het mogelijk is, lange tochten te
maken en bij slecht weer een veilig onder
komen te zoeken.
De heer v. Haaren heeft met deze lezing,
die een zdb duidelijk en mooi beeld gaf van
de schoonheid der Tiroler Alpen, veel suc
ces mogen oogsten.
Het dankwoord dat de Voorzitter den
spreker aan het eind van den avond bracht
moeten hun reis- en verblijfkosten gespecifi
ceerd opgeven.
Het college acht een verordening niet nood-
zakelljk.
(De BURGEMEESTER komt ter vergade-
dering en neemt zijn plaats op den voondt-
terszetel in).
Wethouder KLAVER De opmerking over
het sfxntpark. dat de toestand daar nog
steeds treurig is. vindt spr. overdreven.
Al komt het soms voor, dan mag dit niet
geschoven worden op de schouders van hen.
die met de zorg van het sportpark zijn be
last. Spr. wijst op de buitengewoon natte
periode.
De kwestie, hoe er verbetering moet ko
men. wil spr. brengen in de betreffende com
missie van bijstand. Den heer Woldendorp
antwoordt spr.. dat van de Schermeipoort
tot aan het Kanaal langs den Schermerweg
een trottoir van bazaltinetegels wel wensche-
HJk is; B. en W. zullen op de bedrijfsbegroo-
tlng 1932 een bedrag hiervoor uittrekken.
De VOORZITTER uit zijn spijt, dat hij
niet eerder aanwezig kon zijn. Spr. dankt
den heer Westerhof voor ''e gevoerde leiding
en geeft het woord aan den wethouder van
finantiën.
Wethouder WESTERHOF zal over de crisis
niet veel zeggen De heer Venneker heeft in
een voor zjjn fractie voortreffelijke rede ge
zegd. dat de R. K. Kerk de goede demokratie
heeft. Spr. is het daarmee eens, doch wijst
op feiten, op colleges van gemeenteLik en
provinciaal bestuur, waar van die demokratie
niet veel blijkt. Spr zal er niet te veel van
zeggen. Het Is gevaarlijk te praten tegen den-
gene. met wien men samenwerkt.
Spr. geeft toe, dat de demokratie bij de
Katholieken toeneemt. De heer Hoytlnk is
bang van rood Spr. hoopt, dat zjjn politieke
kleurenblindheid van tljdelljken aard zal
zijn.
De werkgemeenschap steunt op een meer
derheid van 14 raadsleden; comjjromlssen
zjjn vruchten van werkgemeenschap. Het
verwijt, als zou de roode demokratie niet
het algemeen belang dienen, verwerpt spr.
Spr. wijst op het Centraal Ziekenhuis en
hoopt, dat de heer Hoytlnk diebewering
terugtrekt.
Spr. gelooft niet, dat de heer Govers het
meende, toen hij zei. dat het hem nooit ge
speten heeft, aan de vorming van het elftal
te hebben medegewerkt. Het is geen gebruik,
dat een nieuw colege een andere begrootlng
zou maken en die van het andere zou ver
werpen. Uit bijlage 156 blijkt echter, dat het
nieuwe college het niet geheel met het oude
college eens was. Ook uit het gemeenschap
pelijk werkprogram blijkt zulks Spr. vond
het geen fraaie methode van den heer Voge
laar, om tot het nieuwe college te zeggen:
„die begrootlng is van het oude college”.
Voor de techniek van de begrootlng heeft
spr. ook respect. De Inhoud is wat anders
dan de techniek ervan. Er is achterstand,
wat de straten betreft. Daar is tijd voor noo-
dig, om dit geleidelijk te verbéteren. De bur
gers hebben allereerst recht op goede ver
lichting en goede wegen. Dit geldt voor alle
burgers. Ook die in de buitenwijken. Het ver
strekken van gymnastiekpantoffels kon
niet. Het maken van statistieken over
„Pandor*” 1248 M2, grond aan
voor f 10.per M2.
De VOORZITTER stelt voor, de punten 2
en 3 van de agenda voorloopig aan te hou
den en met de behandeling der begrootlng
voort te gaan.
De heer THOMSEN maakt bezwaar tegen
deze agenda, omdat er een raadsbesluit be
staat, dat tusschen het antwoord van B. en
W en de replieken een week tijd zou zijn.
De VOORZITTER herinnert aan de be
doeling, de begrootlng vlugger af te hande
len. Als de vergadering tot de volgende week
werd verdaagd, werd dit doel niet bereikt.
Spr. stelt daarom voor, evenals de burge
meester dat deed, vanavond niet te verga
deren, doch morgen door te gaan.
De heer THOMSEN neemt hier geen ge
noegen mee. De vier van de oppositie kun
nen morgen niet komen.
De VOORZITTER vindt het een vreem
den vorm van oppositie. De vorige week heeft
niemand stemming gevraagd, over het voor
stelThomsen
De heer THOMSENU moet het niet als
oppositie beschouwen We vinden deze me
thode niet goed en vragen tijd, om een en
ander nader te overwegen.
De heer SIETSMA herinnert eraan, hoe in
1927 de vorige oppositie zich tegen rantsoe-
neerlng van den spreektijd verzette. Spr kan
met het voorstel van B. en W. meegaan, als
de oppositie volledige vrijheid van spreken
krijgt.
De heer GOVERS had er ook op gerekend,
dat de vergadering de volgende week
worden voortgezet in plaats van
Spr. wil tijd hebben, om de zaak te bestudee-
ren.
(De heer Woldendorp komt ter vergade
ring.)
De VOORZITTER zegt, dat het een over
eenkomst van het seniorenconvent is, te
handelen conform het aanhangige voorstel
van B. en W. Spr. zegt den heer Sletsma toe.
dat de opjx>sttle alle gelegenheid heeft, vrij
uit te spreken.
De heer THOMSEN: We hebben geen vrij
heid. omdat we morgen niet kunnen.
De VOORZITTER: Als de ernstige wil er
is. kunt u wel!
STEMMEN: Juist!
De heer THOMSEN doet het voorstel, mor
gen (Vrijdag) niet te vergaderen.
Dit voorstel wordt met 11 tegen 5 stemmen
verworpen. Voor de heeren Vogelaar. Thom
sen. Hoytlnk, Govers en Geels.
Vrg. Mijn zoon vaart, hij is met September
naar Amerika vertrokken en kan ongeveer
Mei weer thuis zjjn. Het vorig jaar kon hij
uitstel krijgen van belastingbetaling (toen
was hij ook weg) tot hij thuis kwam. Hij
heeft ook direct betaald. Nu ben ik naar
Alkmaar geweest om weer uitstel te vragen.
Een klerk zei namens den ontvanger tegen
mij, dat bet nu betaald moest worden, ander*
komen alle onkosten voor zijn rekening, la
hier iets tegen te doen?
Antw. Wendt u nog eens schrtftelUk tot
den ontvanger, met uiteenzetting uwer mo
tieven. Als de ontvanger echter weigert uit
stel te geven, is er niets aan te doen.
Voortzetting behandeling der
Begrootlng.
Wethouder KLAVER zet zijn in de vorige
vergadering afgebroken rede voort. Betref
fende de vragen van den heer Van Drunen
aangaande politiebureau, bad- en zwemin
richting. uitvoering verbreeding Bergerweg
en tunnelaanleg, vraagt spr., of de heer Van
Drunen soms denkt, of dit allemaal in het
komende jaar tot stand kan komen. Niemand
vleit zich met de gedachte, dat deze werken
tot uitvoering komen. Misschien een enkele,
b.v. de overdekte bad- en zweminrichting zal
de eerste kunnen zijn om voor uitvoering in
aanmerking te komen
Betreffende de bijdragen aan bouwvereeni-
glngen, die bauwen met gemeentesteun vindt
de heer Van Drunen volledige inlichting bij
post 146 der begrootlng. De verkeersbelem-
mering door het huls van den heer Haytema
bjj de Vlotbrug, is onder oogen gezien. In
zeer geringe mate zal deze belemmering be
staan, als de nieuwe brug er komt. Daarom
denken B. en W. er niet aah, thans deze be
lemmering weg te nemen.
Het college zal zich tot Helloo wenden met
het verzoek, een beter wegdek van de Regu-
lierslaan te verkrijgen. De stratenverzorging
in het algemeen vindt de heer Van Drunen
sledht. Spr. herinnert eraan, dat jaarlijks
groote sommen hiervoor op de begrootlng
worden ultgetrokken. Hier kan dus niet van
verwaarloozing sprake zijn. Thans is men
bezig aan Laat en Stationsweg. De vraag
over de scheur in de Rootorenbrug geldt, vol
gens spr.. het oude college De scheur schijnt
veroorzaakt te zijn door werking van het
oude fundament. B. en W. hopen maatrege
len te nemen, dat zulks in de toekomst voor
komen wordt.
De heer WOLDENDORP: Geen bruggen
bouwen!
Wethouder KLAVER betreurt het, dat bij
den bouw van deze brug niet direct gedacht
is, deze electrisch te bedienen. B. en W.
zullen het echter in overweging nemen
De heer KEESOM: Je begint het te lee-
renl
Wethouder KLAVER Vernieuwing van de
brug Oosterstraat—Rochdale, ligt niet in het
verschiet. Zij is erg solide en vertoont geen
ouderdomsverschijnselen. 8 Mei 1930 besloot
de Raad, hier de nieuwe brug te maken,
waarvoor f 19000 werd uitgetrokken. Een en
ander hield verband (volgens het oude col
lege) met de afwerking van het geheele
stratenplan van het Lyoeum-kwartier Dit
college wil verder gaan en zegt, dat in 1932
deze brug wordt vernieuwd. Ten aanzien van
de opmerking over wegen en voetpaden is
de heer Van Drunen abuis. Geruischlooze
bestrating bij schoolgebouwen zal hier en
daar worden aangebracnt. Regelmatig zul
len B. en W hiermee doorgaan Men be
denke, dat de straat hierdoor een minder
prettig aanzien krijgt Het stuk bjj het gym
nasium en landbouwhuis is geen proefstuk,
doch bedoeld als geluiddempend straatdek.
Men moet het maar voor lief nemen, dat de
straat een minder mooi aspect krijgt.
In antwoord op de vraag van den heer
Venneker over het behangen voor t 100 van
de kamer van de slulswachterswonlng merkt
spr. op. dat dit bedrag besteed is voor het
droogmaken van de wanden. Het college
staat sympathiek tegenover het bouwen van
woningen voor groote gezinnen. Een bijdrage
ineens of een direct voorstel kan van het
college niet verwacht worder) Het college zal
gaarne van den heer Venneker nadere in
lichtingen hierover ontvangen, om zich er
dan over te beraden.
In antwoord op de vraag van den heer
Sletsma over dienstreizen var hoofdambte-
nlet
van
Gistermiddag te ruim half drie heeft op
den hoek LangestraatPayglop een aan
rijding plaats gehad tusschen een luxe-
auto, no. O 764, en een wielrljdster, mej.
Bruin, wonende Kennemerstraatweg te
Helloo.
De wielrljdster kwam uit het Payglop,
terwijl de auto in de richting van de Groot*
Kerk reed.
Het meisje bekwam verwondingen aan
het linkerbeen, terwijl haar rijwiel ernstig
werd beschadigd.
De oorzaak kon tot nu toe niet worden
het vormen van den mensch in „de maat
van den tijd, die vol van Christus is”. Dit
zal hun een waardevolle steun blijken Ce
zjjn om zich zoodanig te toonen ten op
zichte van hun kinderen, als God wil dat
de ouders jegens de kinderen zUn, namelijk
een vader die ook werkelijk vader is, en
een moeder, die ook werkelijk moeder is:
zoodat, dank zij hun vrome liefde en hun
trouwe zorgen, het ouderhuis voor de kin
deren, ook in het hardste bed van dit tra
nendal, een beeld wordt van het aardsche
Pa1Taf1,'jS waarln de Schepper van het men-
schelijk geslacht de eerste menschen plaat
ste. Zoo zullen de kinderen ook opgroeien
tot volmaakte menschen en goede chrlste
v^r dbördrongen van een diepen eerbied
^erk en Van edele Uefde
tet vaderland. zooals de vroomheid en
de erkentelijkheid dat vragen.
Daarom moeten zoowel zjj die voornemens
zijn eenmaal den heiligen echt aan te gaan,
chri« bel.ast z',n met de opvoeding der
riuisteiijke jeugd, altijd rekening houden
met deze toekomst en die in blijdschap en
zwartgalligheid voorbereiden, terwijl
V.?°r Oogen houden wat Wjj in
/nCyC lek over de christelijke opvoe
ding der jeugd ebben gezegd: „De kwade
moeten dus verbeterd, de goede
en versterkt worden vanaf de
vroegste jeugd; boven alles moet het ver
stand verlicht en de wil gesterkt worden
met de bovennatuurljjke waarheden en de
middelen der genade, waarbuiten men de
kwade neigingen wil betoomen of de ver
plichte. volmaakte opvoeding bereiken kan
In de onmlddellljke voorbereiding tot het
huwelijk is de keuze van den echtgenoot
van het hoogste belang; van deze keuze
hangt het geluk van het toekomstig huwe
lijk voor een groot gedeelte af. omdat de
eene echtgenoot voor den ander zoowel een
krachtige steun in het leiden van een
christelijk leven, als een groot gevaar en
een belemmering kan zijn. Opdat men dus
niet zjjn leven lang boete voor een onbere
deneerde keuze, onderwerpe wie trouwen
wil de keuze der persoon waarmee men later
zal moeten samen leven, aan een ernstige
overweging; en in deze overweging denke
men eerst aan God en aan den waren gods
dienst, vervolgens aan zlchzelven. aan de
andere partij, aan de toekomstige kinderen
en ten laatste aan de menscheltjke en bur
gerlijke maatschappij welke uit het huwe
lijk uitstaat als uit een eigen bron. Hij
smeeke met aandrang Gods hulp af. opdat
hij met christelijke voorzichtigheid kleze en
niet gedreven door den blinden en inge-
toomden drang zijner passie, noch door het
verlangen naar bezit of om een andere
onedele beweegreden, maar door echte en
geordende liefde en door eerlijke neiging
tot den toekomstigen echtgenoot, en hij
zoeke In het huwelijk alleen datgene waar
voor God het heeft ingesteld. Ook late hij
niet na den wijzen raad zijner ouders te
vragen bij deze keuze; ja. hij moet hierom
zelfs vooral denken, opdat hij door, him
grootere ondervinding en kennis der men
scheiijke dingen schadelijke dwalingen ver-
mljde en over zijn huwelijk de goddelijke
zegening krljge van het vierde gebod: „Eert
uw vader en uw moeder, opdat gij gelukkig
zijt en lang leve op aarde” (dit is het eer
ste gebod waarin een belofte is neergelegd
En omdat niet zelden de juiste naleving
van de wet Gods en v«n de eerbaarheid des
huwelijks blootgesteld is aan ernstige
moeilijkheden, wanneer de echtelieden ge
drukt gaan onder het gebrek aan middelen
en schaarschte van aardsch bezit, zal zeer
zeker zoo goed mogelijk tegemoet gekomen
moeten worden in hun nooden.