LEEKEPREEKEN
N
ONS BLAD
KS
R
L. Frankenberg Alkmaar
Philips Hoogtezon
ws
EN
aamifte moet, op straffe var verlies var rechter, geschieden uiterli jk driemaal vier er twintig urer ha het ohgeval
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
VLIF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 2é
VOORNAAMSTE cMEUWS
DE MEVROUWEN
De wassende rivieren
Audiëntie
JOH. LAUWERS
PAYOLOP
Griep in het garnizoen te Amersfoort
Herziening Gemeentewet
Tariefsverlaging?
Ook malaise In het HoogovenbedriH
Veendammer Hypotheekbank
EN
D”
Moeder en haar twee kinderen
vermoord
Het R. K. Werkliedenverbond en de
crisis werkloosheid
1
no.
35 familieleden harer schoondochter
v vergiftigd
De Waalkade te Nijmegen weer
ondergeioopen
rik?
bil
ZATERDAG 31 JANUARI 1931
Al onze tabellarische boeken zijn voorzien van uitslaand hoofd zonder
priisverhooging. Slechts éénmaal de hoofden In te vullen
Opticien
BRILLEN
huls
RS
TIMMER'S Utrechtsche Sprits
wordt wel nagemaakt, maar te nog ntet over
troffen. Neemt proef! SS cent per pond.
RITSEVOORT 24 - TEL. 252
Een bruiloftsmaal met
kopervitriool
---
Afschuwelijk drama te
Bilthoven
fl
‘4f-
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Moord:
itag te Groningen.
Begrafenis van mr. M. H. A. Savelberg.
flirterige
ongeseglijke
en
i»if es
van het
en klaar, zóó streng
bedenke-
Barotneterrtand 8 uur v_m.t 768. Vooruit.
Wraak Tan een huisbediende
oor H
lector.
DaiterhNederlandsche besprekingen
HOMO SAPIENS
Verkorting van den werktijd
Do
Het aantal dooden btf de mUnnunp te Whi
tehaven bedraart 28.
EN
en de
Fransche rereering met 312 tegen 1M rtf
men aangenomen.
E. D. H. de Bisschap van Haarlem zal ajL
Donderdag geen audiëntie verleenen.
Hooge Raad verwerpt cassatieberoep tegen
voistorting aand. Veendammer Hyp. Baak.
VenchrikkelUk drama te Bilthoven. Moeder
en haar beide kinderen waanchUnlUk daad
een bediende vermoord.
omelta
C. C.
aanschijn veranderde,
menleving
bij een onneval met
doodel ijken afloop
n den
gtle-
Stlk-
werk
rn
ie heer
ewezen
>r voor
te ge-
te xlj-
larvoor
nulden
uig b|j
IJmui-
nde in
op dat
Erwin Piscator wegen* belastingschuld M
hechtenis genomen.
r. we-
nleu-
ereenl-
In het
opvoe-
m spel
leiding
aderde
aegen”.
rzltter.
verslag
tselaar
ar op-
irbeld*
Sint-
nemen
louden
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal, voor Alkmaar V—
Voor bulten Alkmaar f ÏAS
Met Geïllutreerd Zondagsblad
0.60 hooger
otlood
pond.
oud 41
urn en
1 laar,
a
r wee»
en uit-
S87H.
ro!har-
it wor-
net op
1. v.d.
jmmi-
tlaat.le
Oebr.
nhelm,
nn te
i Loh-
5’steed
Is met
■weg te
Cz. te
e hee-
mtraal
te raad
R aan-
dag te
j voor-
id één
Reijn-
Irianus
M J.
z. van
artner-
an W.
lenroth
M. A.
Co*.
genoot
al 1
lester-
Boon
r den
lid. tot
Texel-
>n dit
oon, is
den natuur-
naar het huwelijk, door
In den mensch gelegd.
Uit voorraad leverbaar
DE WILD, LAAT hoek BOTERSTRAAT
TEL. 34 (3 lijnen)
De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp
tot herziening van de Gemeentewet aange
nomen.
De Waal voor Nijmegen i* in de laatste
dagen weer zóó sterk gewassen, dat de
Waalkade gedeeltelijk ondergeioopen is en
het verkeer moest worden omgelegd. De aan
legsteiger van de veerpont is weer naar de
hooge kade verlegd. De stand was gister
morgen 11.83 m. boven N AP Ofschoon van
den Boven-Rijn val vermeld wordt, vreest
men. dat onder de huidige weersomstandig
heden nieuwe was zal optreden. De stand
te Keulen was gistermorgen 5.11 boven O
met 17 c.m. val
Wijziging in de legering van dienstplichti
gen der infanterie, welke tegen Maandag M.
voor het garnizoen Amersfoort rijn opge
roepen.
ADVERTENTIEPRIJS: Van
regel* LZ5: elke regel meer
RECLAME wer regel f L’l VOO»
de eerste pagina; voor de overige
pagina** f S.5S.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
bij vooruitbetaling per plaatsing
SAS per advertentie van 5 regel»
Iedere regel meer 6.1»
bij vorlla* vaa 'a
andere* vinger.
werklooze vrouw
dacht getrokken
een groot gezin,
meisjes een tegenzin hebben in huise
lijke dienstbaarheid, maar de schuld
hiervan geeft aan „de mevrouwen", de
goede niet te na gesproken.
De slachtoffer*
De vermoorde echtgenoot* van den heer
Soeparwl 1* 25 jaar oud en haar twee kin
deren, beiden Jongens, resp. S en 4 Jaar oud.
De lUken werden in de slaapkamer op de
bovenverdieping aangetroffen.
Gisteravond om ze* uur is het stoffelijk
overschot van de slachtoffers naar de kli
nieken te Utrecht overgebracht voor de ge-
rechtelljke schouwing. De bediende, die den
moord gepleegd heeft, is ongeveer 30 Jaar
oud.
De familie wa* afkomstig uit Patl.
De moord te met een me» gepleegd, dat
met de schede, in d* slaapkamer werd ge
vonden. De naam van den bediende 1* Sono
Toen de heer Soeparwl gistermiddag om
streeks drie uur uit Utrecht, waar hU stu
deert, te zijnen huize aan de Koppellaan no.
5 te Bilthoven, terugkeerde, ontdekte hU bU
het binnentreden van zijn woning een
scherpe gaslucht. In de keuken trof hij zijn
Indlschen bediende hevig bloedend op den
grond aan. terwijl het go* uit de gasleiding
stroomde. OnmlddelUJk sloot hij de gaskraan
af en rende naar boven, waar hij zijn vrouw
en beide kinderen van omstreeks drie k vier
Jaar oud allen dood aantrof. ZIJ waren
eveneens bloedend gewond en ook hier hing
een sterke gaslucht. De bediende vertoonde
nog enkele levensteekenen. De politie werd
onmiddellijk van het geval in kennis gesteld,
en was spoedig ter plaatse. Ook de Officier
van Justitie was weldra aanwezig Reeds des
morgens, toen een vlschboer zich aan de
woning vervoegde, bleek, dat er geen gehoor
werd gegeven.
De dienstplichtigen der Infanterie, die op
geroepen zijn tegen Maandag az en be
stemd zijn voor het garnizoen te Amersfoort,
worden wegen* het heerschen van griep in
dit garnizoen voorloopig gelegerd te Ede.
DienrtpUcbtigen der infanterie vaar
Amersfoort opgeroepen worden Maandag
te Ede gelegerd.
D* Hooge Raad heeft het cassatieberoep
van een der aandeelhouder* der Veendam
mer Hypotheekbank tot voistorting der aan-
Tot zoover enkele aanhalingen uit het
ons toegezonden epistel.
Wat wij erop te zeggen hebben
Dat de schrijfster voor een groot deel
schoon gelijk heeft I
Inderdaad, vele mevrouwen zijn er
zelf de schuld van, dat de meisjes tegen -
zin hebben in het dlenstbode-laven, dat
Onze artikelen over het vraagstuk der
hebben ook de aan-
van een moeder met
die erkent, dat de
ae geen meisjes „houden” kunnen, enz.
Ook ons kan het vaak ergeren, als we
zien, hoe dienstmeisjes in betrekkingen
behandeld worden, en zulke huisvrou
wen krijgen dan ook haar verdiende
loon, als zij bij voortduring sukkelen met
personeel.
Maar, men mag in deze niet genera-
Useeren het is niet waar, dat de
dienstbode in het algemeen wordt
beschouwd als „iemand, die op de laag
ste trap staat", ofschoon het natuurlijk
vaak vóórkomt, dat X meisje het ernaar
mAAkt.
De briefschrijfster schijnt het in haar
jeugd wel slecht getroffen te hebben
deze herinnering is haar bijgebleven,
heeft haar verbitterd en belet haar
blijkbaar de werkelijke toestanden objec
tief te overzien en te beoordeelen het
kan toch heusch wel anders:
uit onze omgeving zijn ons tallooze
gevallen bekend, waarin de verstand
houding tusschen mevrouw en dienst
bode heel goed is, en daartoe is
waarlijk niet noodlg, dat mevrouw
avonds met het meisje gaat wandelen.
De verstandhouding kan heel goed
zijn, als de liefde maar niet steeds van
één kant moet komen.
Als mevrouw het laagst mogelijke loon
geeft en daarvoor het onderste uit de
kan wil hebben, als zij het meisje be
schouwt als een werkinstrument zonder
meer, nooit eens een hartelUk woord tot
het meisje spreekt, nooit eens van deel
neming en van medeleven doet blijken,
als zU het meisje telkens laat voelen,
dat zij een vreemde Is, dat zij niet méé-
telt, als zij het -nelsje In haar vrije uren
aan haar lot overlaat, als het meisje
tot de overtuiging komt, dat mevrouw
onredelljk lastig Is, als het meisje dag
In dag uit afgesnauwd wordt, ja I dan
1* het geen wonder, dat het meisje het
land heeft aan hiar betrekking, brutaal
en onhebbelijk en onhandelbaar en
„tegen den draad in” wordt, om elders
zoo gauw mogelijk een heenkomen te
zoeken.
Maar als van den anderen kant het
meisje reeds In dienst treedt In een
zekere vijandige stemming en met de
vooropgezette bedoeling, zoo weinig mo
gelijk te werken voor zoo veel mogeltjk
geld, als alles haar te véél is, als zU bij
de minste aansporing of vermaning de
„bokkeprulk" op heeft en door haar
onaangenaam humeur de goede stem
ming In huis voortdurend bedreigt, als
zij alleen maar leeft om de straat op te
vliegen, om buitenshuis „dame" te spe
len en te flirten, als zij van geen In
schikkelijkheid weet, Ingeval er op een
uitgaansavond eens wat extra gewerkt
moet worden, ja 1 dan Is het even
min een wonder, dat mevrouw voor hot
meisje niets over heeft en geregeld op
voet van oorlog met haar staat
En nu komt daar nog bij die funeste
wisselwerking: dat de goede meisjes
door de onnsenschelljke, lastige, egoïs
tische, stugge mevrouwen bedorven wor
den, evenals de goede mevrouwen
door de vaa 1 huiselijk werk afkeerlge,
hebberige,
meisjes.
Zoo Is de toestand, maar zoo behoefde
hij niet te zijn.
En nu meenen wij, dat er al veel, heel
veel gewonnen zou zijn, als de mevrou
wen haar dienstmeisjes voorzoover
deze zich zulks waardig toonen In X
algemeen meer lieten deelen in gezellig-:
huiselijkheid X Is dAArom, dat wij bij
herhaling gepleit hebben voor zooveel
mogelijk huiselijk verkeer voor de dienst
meisjes; huiselijk verkeer, met takt en
menschllevendheid geregeld, zal liefde
en aanhankelijkheid kwee ken, zal am
bitie wekken voor het dagelijksche werk.
Hoe kan men opofferingsgezindheid
en liefde voor het werk verwachten van
een meisje, dat zich voortdurend afge-
stooten voelt.
Er valt natuurlijk geen algemeene
regel te geven voor de wijze, waarop het
huiselijk verkeer dient toegepast te
worden leder huls en leder huisgezin
hebben hun eigen mogelijkheden en ge
woonten. maar overal zal men, In welken
vorm ook, het meisje de huiselijkheid
kunnen bieden, waarnaar het met recht
en reden verlangt.
Deed men dit meer algemeen, dan zou
de tegenzin in huishoudelijke dienstbaar
heid spoedig afnemen.
Waarmede een volksbelang gediend
zou zijn
Licht «p De lantaarn* moeten morpwi
worden opge*token om 5.14 uur.
Nldffr bijzonderheden.
Uit het voorloopig onderzoek ntar de oor
zaak blijkt vrijwel vast te staan, dat de
Indische huisbediende de vrouw de* huizes
en de beide kinderen heeft vermoord en
daarna heeft getracht zich door middel van
gas van het leven te berooven. De slacht
offers werden allen aangetroffen met afge
sneden hals. De bediende, die bewusteloos is,
1* naar een der ziekenhuizen In Utrecht ver
voerd.
Reeds enkele dagen geleden moet de be
diende zich tegenover buren hebben uitge
laten. dat de heer Soeparwl boos op hem
was en dat hU geen vrijen dag meer eou
krijgen. De reden hiertoe is onbekend. Uit
wraak schijnt de man dus tot zijn daad te
zijn gekorpen.
Als tragische bijzonderheid kan nog wor
den meegedeeld, dat de heer Soeparwl Juist
gisteren geslaagd is voor zijn doctoraal exa
men in de veeartsenijkunde en de Indische
familie, die sinds twee Jaar hier te lande
verbluf houdt, had beeloten, na beëindiging
van de studie van den heer 8. dezen zomer
naar Indlë terug te keeren
Het onderzoek wordt met kracht voortge
zet
Eergisteren vergaderde het bestuur van bat
R. K. Werkliedenverbond met de besturm
der werklooaenkasaen van aangesloten Vak
bonden, ter bespreking van de bepallnaem
door den Minister van Arbeid. Handel *a
NU ver he ld vastgesteld omrtent extra-suM-
dle aan werkloozenkaseen ter verlenging rsn
den reglementalren uitkeeringsduur mok
hoogstens 8 weken.
De vergadering gaf in de eerste plaat* bljfk
van hare ontstemming over het feit, dat de
regeling In hoofdzaak reeds enkele dagen ge
leden In de per* werd gepubliceerd, terwijl de
ka*be»turen se eerst Woensdag-morgen ont
vingen Door deze wü*e van behandeUtMj
waren enkele fondsbesturen én tegenoveg
sommige gemeentebesturen én tegenover uit
getrokken leden reed* In moeilUkheden geko-
men.
Op de tweede plaat* betreurde de vergadz-
rlng. dat de regeling zoo lang op zich heeft
laten wachten, «tjl reed* vele leden hun
reglementaire uitteerlng hebben genoten.
Ai* -n eerste tegenvaller werd gecon-
statoerd. dat niet de geheele korten der ver
lenging voor rekening van de Overheid kun
nen worden gebracht, doch dat de helft rs»
het op 31 December J.L voorhanden *Unde
geld, hetwelk bUeengebracbt B om aan dg
reglementaire verplichtingen te kunnen vol
doen. zal moeten worden geofferd voor uit-
keering aan criaiswerklooeen.
De stand van de Maa* kritiek.
De toestand van de Maa* bU Grave is
weer uiterst kritiek. Reeds weken lang staat
het water tusschen de dUken. Gistermorgen
was de stand 10.61 boven N. A. P. met 4 c.m.
was. Er is echter zeer sterke was tn aantocht
en het Is zoo goed als zeker, dat de Beer-
sche Overlaat in den loop van heden voor
de derde maal In dezen winter gaat werken.
De berichten, die van den bovenloop van de
Maas gemeld worden, zijn buitengewoon on
gunstig.
Uit België wordt sterke was gemekt ter-
wUl ook de zUrivieren nog steeds wassende
zijn.
Groote hoeveelheden water worden van de
Ardennen, waar de enorme sneeuwmassa’s
smelten, afgevoerd. Onder die omstandighe
den wordt een langdurige en zeer aanzlen-
liike werking van den Beerschen Overlaat
verwacht.
Gunstiger berichten De Maa* valt
In den toestand van de Maas is sinds gis
termorgen een aanzlenlUke verbetering in
getreden. De was bU Maastricht is belang
rijk verminderd en bedroeg sinds gistermor
gen nog slechts 2 e.M. Ook de berichten uit
België zUn veel gunstiger Het water Is daar
tot stilstand gekomen en de omstandigheden
wijzen op het spoedig Intreden van val. Of
schoon gistermorgen de verwachting was
dat de Beerache Overlaat zou werken en
deze werking van langen duur zou zijn,
meent men thans te mogen aannemen, dat
het gevaar grootendeels bezwoi en Is en de
Overlaat niet of slechts zeer kort zal wer
ken.
Wat de toestand van de dUken betreft,
wordt gemeld, dat de Oeldersche dijken vol
komen op dezen hoogen waterstand bere
kend zUn en In uitmuntenden staat verkee-
ren. De Noordbrabantsche dUken baren even
wel zorg, doch aan versterking wordt met
kracht gewerkt. Indien het heel rustig blUft
en het water spoedig gaat vallen, hoopt men
de situatie echter te kunnen blUven beheer-
sc hen
De regeeringsverklaring
Fransche kabinet.
Een motie van vertrouwen in de niouwz
heden en wenschen naar voren gebracht.
Besloten werd alle pogingen In X work tg
stellen om alsnog de gewenacht* verbeterin
gen te verkrUgen.
Naar wu vernemen te tegen Maandag
namen, de drie groote Vakcentrale*, bet N.
V. V, bet R. K. W. V. en h*t c N v
MMUtatte bU den Minister aangevraagd
Woensdag 4 Februari zullen te Den Haag
besprekingen plaat* vinden over tariefsver
laging door Dultachland tusschen Neder-
landache en Dultsche gedelegeerden.
De Brabantaebe dijken
HJk doorweekt.
Aan den Noord-Brabantschen oever waa
men gistermorgen bezig groote hoeveelheden
materiaal voor dUkversterklng aan te voeren.
Doordat het water zoolang tegen de dUken
aanstaat en mede ten gevolge van den zwa-
ren regenval zUn de dUken bedenkelijk door
weekt.
Vooral in den polder March en WUth be
neden Grave te de toestand van den dijk
bepaald slecht Tengevolge van de zware
kwel te het binnenwater snel gestegen, ter
wijl de gemalen ate gevolg van den hoogen
rivierstand het kwelwater niet kunnen loo
ien. De toestand in Noord-OostelUk Noord-
Bratent ziet er dan ook allerbedroevendst utt.
Vele boerenhoeven zUn geheel door het wa
ter Ingesloten en talrijke binnenwegen staan
diep onder water.
Ook uit Noord-Limburg komen berichten,
die op een zorgwekkenden toestand wijzen.
Het grondwater stijgt snel en mede sis ge
volg van den kwel komen ook hier steeds
meer landerijen blank te staan. De veer
diensten Gennep—Oef feit en Heyen—Box
meer zUn opgeheven, zoodat het rUdend ver
keer van Limburg uit naar Noord-Brabant,
over MookKatwUk geleid wordt. Voetgan
gers en rUwlelen mogen over de spoorbrug
te Gennep gaan tegen betaling van de koe
ten. die anders voor het veer geheven wor
den. Andermaal heeft men de werken tot
verhooging van deze spoorbrug moeten stop
set ten, waardoor het aantal werkloozen sterk
vermeerderd is.
Dat nog heel wat water verwacht kan
worden, bewUsen de berichten van gister
morgen Borgharen meldde 54 c.m. was.
Linden 15 cm. was. Roermond 15 c.m. was,
Sambeek 3 c.m. was en Bilfeld 10 c.m. was.
De Eerste Kamer heeft het Wetsontwerp
tot herziening van de Gemeentewet aange
nomen met 25 tegen 11 stemmen.
Tegen stemden de antl-revolutlonnsdrei^
de chrtetelUk-hlstortechen, met den voor
zitter.
bij een breuk van f40
,Jk spreek", zoo schrijft zij ons, „uit
ondervindingwanneer men ais
dienstbode door het levei» moet, wordt
men beschouwd als Iemand, die op de
laagste trap staat
Ik was 13 jaar, toen mijn ouder*
stierven, en gelukkig had mijn moe
der mij toen al veel licht huiselijk
werk laten doen
Nu ben ik getrouwd en heb zelf
jarenlang een dienstmeisje gehad,
maar Ik heb er steeds aan gedacht,
dat zoo n meisje ook gevoel heeft, en
dikwijls meer eergevoel dan menige
mevrouw.
Ik ben dikwijls avond* met haar
gaan wandelen, want zoo’n meisje is
jong en heeft behoefte aan zooiets
maar hoe gaat het in de stad Als
het werk maar goed In orde komt, is
mevrouw tevreden en voor de rest:
nu Ja, het meisje heeft haar uitgaans
avonden, wat de pest is.... Zoolang
de mevrouwen niet met haar perso
neel medeleven, zullen zjj altijd van
goed personeel verstoken blijven.
Al had Ik tien meisjes geen me
vrouw kreeg er één van.
In het boerenland leeft men met het
personeel mee, maar in de stad wordt
men als meisje van 16 jaar doodge
woon aan z*n lot overgelatendat
heb Ik zelf ondervonden, en men ver
geet dien tijd niet gauw
wereld heel fatsoenlijke, maar binnens
huis mislukte verbintenissen kwam een
geslacht op, dat bij al zijn fouten deze
eene groote deugd had, dat het om
waarheid vroeg. En de vermolmde
samenleving vermocht aan die waar
heidszoekers geen leiding te geven. Van
daar over heel de wereld de geweldige
crisis van het huwelijk.
In dezen tijd en In deze omstandig
heden heeft de Paus van Rome zijn
stem verheven en hij heeft onomwonden
de wurheld omtrent het huwelijk ge
zegd. Waarom, zoo vraagt Plus XI, ligt
het Instituut van het huwelijk aan
stukken waarom worden er de meest
verderfelijke dwalingen over den echt
verspreid en aanvaard en waarom
dringen deze valsche beginselen en
zeden ook al onder de geloovlgen door
Omdat de wereld de beteekenis van het
christelijk huwelijk verleerd heeft. Bij
de schepping van den mensch Is het
huwelijk als een heilig verbond door God
zelf Ingesteld. En hoe ouder de wereld
na den zondeval werd, hoe meer het
huwelijk werd ondergraven, om tenslotte
tot een caricatuur te worden. Toen
kwam Christus de oorspronkelijke be
doeling van den Schepper ten opzich
te van het huwelijk verkondigen en
vastleggen. En Zijn Kerk werkte Zijn
leer in een zedenwet uit, zóó duidelijk
maar ook zóó
logisch, dat zij er de wereld mee van
Immers de sa-
der Grieken en Romeinen
ten tijde van Christus valt niet meer te
vergelijken met die van de gekerstende
landen eenige eeuwen later. Eerst een
maatschappij, waarin een klein percen
tage vrijgeboren mannen de onbeperkte
meesters over leven en dood van hun
kinderen, vrouwen en slaven waren, en
waarin de vrouw als een minderwaardig
wezen werd beschouwd na dien het
gezin al* voornaamste cel van de samen
leving, met den man wel als hoofd van
het gezin, maar de vrouw als gelljk-
Vaardige en onafscheidelijke levens
gezellin naast hem, en de kinderen als
kostbare panden, voor wier tijdelijk en
eeuwig heil de ouders een zware ver<-
antwoordelijkheid hadden.
Had de wereld aan dien opzet vast
gehouden, de zedelijke chaos, waarin
wij thuis verkeeren, zou haar gespaard
zijn gebleven. Maar allerlei dwaalleer-
aars hebben In de afgeloopen eeuwen
dien grondslag ondermljnd. Telkens weer
verhief de Kerk door den mond van
Pausen en concilies haar stem tegen de
valsche opvatting, als zou het huwelijk
een menschelljke en geen goddelijke
Instelling zijn. Nog slechts vijftig jaar
geleden verscheen de beroemde ency
cliek van Paus Leo XIII over het chris
telijk huwelijkmaar het verval nam
steeds grooter afmetingen aan, de be
gripsverwarring nam al meer toe. In
een tijd als de onze, waarin alles om
waarheid en openbaarheid vraagt, zUn
ook de dunne muren van fatsoen en
conventie, waarachter nog heel veel ver
derf schuil ging, omvergeworpen en nu
schrikt alles wat nog prijs stelt op men-
schelljke waardigheid van de driestheid,
waarmee een nieuw geslacht „In vrije
liefde” een nieuwe toekomst bouwen wil.
Aan die bouwers dient een halt te
worden toegeroepen, want zij zullen,
wanneer zij ongestoord kunnen voort
gaan met hun- proefhuwelljken, met hun
leven In kameraadschap, met hun on
gebondenheid, niets opbouwen, maar
uitgraven en de samenleving zal hoe
langer hoe dieper wegzinken.
Om dat heillooze werk te voorkomen
dient althans de groote kern van chris
tenen weer bezield te worden met Je
zuivere opvatting van het huwelijk als
zijnde een goddelijke instelling, waartoe
de mensch geheel uit vrijen wil besluit,
van welks plichten en rechten hij zich
vooraf terdege rekenschap geeft en
waarvan hij de consequenties ook ten
volle draagt.
In den sleurgang was ook bU de
christenen de groote beteekenis, da
ernst en het gewicht van het huwelijk
voor een groot deel verloren gegaan er.
het zal de voornaamste verdienste van
Plus XI zijn, wanneer de christenwereld
uit die gevaarlijke sleur wordt los-
gemaakt.
BUREAU: HOF 4. ALKMAAR
Telefoon: Administratie N«. 433
Redactie No. bU
BU de Hoogoven* en Mekog te Umulden.
1*1 met Ingang van 5 Februari de dagelUk-
sche werktüd voor de arbeiders, dl* in dag
dienst vrerken, met een half uur verminderd
worden. soodat d* srakelUkach* werktUd
van 48 tot 45 uur wordt teruggebracht.
Des* maatregel vloeit voort uit d* «eer
ongunstige omstandigheden, welk* *1 sedert
■•ruimen tUd zoowel op de ruwUsennarkt
al* op d* markt voor kunstmeststoffen
Als er iets is, dat een mensch gemak-
kelUk Kan neerhalen, dam is het de
sleurgang. Het werk, met vuur en
enthousiasme en met de edelste bedoe
lingen begonnen, ontaardt door de
sleur zoo gemakkelijk In mechanischen
arbeid, zonder vooruitgang, zonder per
soonlijke overgave, zonder veredelenden
opofferingszln.
Van die sleur heeft ook een zoo ver
heven Instelling als het huwelijk schrik
barend te lijden gehad. Van de schep
ping der wereld af zijn ar huwelijken
gesloten en de menschheid Is geneigd
het huwelijk als een fataliteit te sutn-
vaarden. De kwade gevolgen daarvan
laten zich heel sterk voelen in tijden,
waarin de eerbied voor het leven door
een wreeden oorlog ernstig geleden heeft
en zelfzucht en materialisme hoogtij
vieren. De weeldezucht voert in zulk*
tijden In alle kringen der samenleving
tot de kwaal van het-leven-boven-zijn-
stand. Het jonge geslacht voelt evenals
alle vroegere geslachten
lijken drang
den Schepper
Maar het ziet geen kans om de eischen
van de algemeen heerschende weelde
zucht met de lasten van een gezinsvor
ming te vereenlgen en het vraagt aan
het oude geslacht: waarom naamt gij
de zware verplichtingen, uit de ouder-
wetsche huwelijksbegrippen voortvloei
ende, op U En het zoekt In de geschie
denis en het ziet dat geslacht op ge
slacht, hetwelk voorafging, zich aan
diezelfde wetten onderwierp. Helaas ts
het antwoord op deze gewichtige vragen
veelal een schouderophalen geweest.
Het was de schuld van de ouderen, dat
zU aan de jongeren het huwelijk voor
stelden als een fataliteit, als een sleur,
waaraan men zich nu eenmaal niet ont
trekken kan. En de jeugd, uit haar aard
altijd al geneigd om te steigeren tegen
het opgelegde juk, komt In een naoor-
logschen tijd heel gemakkelljk tot revo-
lutionnalre daden.
Ziedaar een der voornaamste oorzaken
van het tegenwoordig huwelijksvervai:
de ouderen wisten den jongeren geen
bevredigend antwoord meer te geven
wanneer dezen vroegen„met welk
recht moeten wij ons het oude huwe
lijksjuk laten opleggen De sleur had
die ouderen de groote beteekenis van
het christelijk huwelijk uit het oog doen
verliezen, den kostbaren schat van de
onverbreekbare zlelegemeenschap van
twee huwenden. De waarde van het
heilig verbond, voor het altaar gesloten,
droegen zij besmeurd en verlept, dik
wijls In een afstootenden vorm zelfs,
aan het nieuwe geslacht over.
De woordkunstenaars van onze dagen
zijn door deze huwelijkscrisis aan het
peinzen geslagen. Onze hedenditagache
roman- en tooneelschrljvers hebben in
het conflict van dezen na-oorlogschen
met den betrekkelijk nog dichtbij zijnden
vóór-oorlogschen tijd stof gezien om
met hun verbeelding te bezielen. En nu
is het merkwaardig hoe In vele van die
moderne boeken de schuld van het voor
taande geslacht aan de fouten van het
onze naar voren komt. In al die ver
halen en tooneelstukken over opstan
dige jeugd, In al die boeken waarin hot
stervende geslacht den klop op de deur
van den nieuwen tijd hoort, sten wij
het huwelijk als een sleur, als een nood
lot voorgesteld, waarasua men zich nu
senmaal niet onttrekken kan en dat
men dan ook meerendeels sluit op mo
tieven, die bij sulk een voorname han
deling eerst op de laatste plaats dienen
te komen. Uit dis duiaenden voor de jusiscben.
HUWELIJKS VERVAL
Wanneer wij In deze en in volgende
beschouwingen het een en ander over
het christelijk huwelijk willen neer-
schrUven, treden wij allicht terug In
onderwerpen, welke wij In de laatste
jaren by andere gelegenheden en in
ander verband op deze zelfde plaats
reeds behandeld hebben. De Jongste
encycliek van Paus Pius XI leidt er
echter toe deze belangryke stof stelsel
matig en als één geheel te zien. De zaaz
is zóó gewichtig, dat het beter is hier
en daar in herhalingen te treden, dan
uit vrees daarvoor belangryke schakels
weg te laten in een zoo belangrijk betoog
over de waardigheid en onverbreekbaar
heid van het christeiyk huweiyk ovsr
den stryd van de moderne leerstellingen,
daartegen gericht en het aangeven van
de middelen om het Instituut van het
huweiyk In onze samenfevlng weer tn
zyn ouden luister te herstellen.
Wanneer wy nu de pauselijke ency
cliek als uitgangspunt nemen, de voor
naamste stellingen daaruit nader be-
kUken en op éénvoudige wijze, aan de
hand van wat wy dagelijks rondom ons
zien en hooren, trachten toe te lichten,
meenen wy volkomen te handelen in
den geest van den wensch, welken de
Paus In' het slot van zyn omzendbrief
neerschreef en dien wy In onze vorige
beschouwing nog eens letteriyk aan
haalden.
Naar de Beriynache Avondbladen uit Ro
me melden, beeft in een dorp in <te Italtaan-
sche provincie Benevento een vrouw een 25-
tal verwanten van haar schoondochter ver
giftigd. De slachtoffer* van dit tnlsdrUf wer
den stervende of in hopeloocen toestand In
hat ziekenhui* opgenomen. De glftmengster
waa tegen het huweiyk van haar soon gekant
geweest. ZU bad er achter in berust «n aan
groot bruiloftsmaal aangericht, waarby d*
familie van haar schoondochter aan aan af-
sooderlljke tafel plaatsnam Toen tegen het
einde van hat feertmaal wUn werd verstrakt,
kregen haar «igen bloedverwanten onvar-
mengden wjjn en de overigen wUn. waarin
kopervitriool wa* vermengd.
Alle «boone*» op dit blad itfri ln«evol«e de v*r»k«rin—TT ----
»m*a Mpttlkn versekerd voor eea d*r volsende uitv-i-T—f 3000 - LeTenBl,n«* «eheele onj» hiktbrtd tot werkea door f WgQ Mi *ea pmsml met ff O Eft Mi verlies van «en hand, f 1 OK Mi verlie* v*n ff Eft
ovenoe uttkeerlnara: WWWW. rerli„ „,n ,rmen I IOW.- doodeliike. afloop i3U' een voet of «en ooa 1 .nderen vlnser.
r