ONS BLAD LEEKEPREEKEN I AAN ONZE H.H. ADVERTEERDERS ABONNE’S s L. Frankenberg - Alkmaar dit nummer bestaat uit drie bladen V1.IF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. «2 ZATERDAG 14 MAART 1931 f40 de Audiëntie De moordzaak-Lans IEK De Katholieke Verkenners JOH. LAUWERS Rerum Novarum-Herdenklng Schepen uit het ijs bevrijd Een heistelling omgevallen Twee zwaar gewonden Mgr. Bouter R en iN Ernstig auto-ongeval nabij Goor 5 C3 Steun voor de Suiker bietencultuur Nederlandsch Priestercollege te Rome Bewijs van deelneming van de inwoners van Fraserburgh Voorzitter Hoofdbestuur Prof. dr. A. Steger K er! Verzoek van de Ver. van Suikerbietenbouwers in Noord-Holland T VOORNAAMSTE &CIEUWS Het vergaan van „Noordpool” PAYGLOP 3 Scheerkwasten en Scheerzeep AANGIRE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG URÉN NA HET ONGEVAL N00RM0LLAND8CH DAGBLAD tebroek 0—0 EMANCIPATIE De Octrooiwei in de Tweede Kamer. De nieuwe burgemeester van Enkhuteen. Mgr. Kordae s) I. h. 7. h. TT, T. R.7 eer en speelt r en S, ■oer en Voor de overbrenging naar Nederland eer en n. tei zich «e4' Barometerstand 9 uur m: 737 stilstand. Audiënties van Z. H. den Faas vierde ach. 9. boer. even h.9, Vertrek uit bet vaderland De bouw bijna gereed letsel. ft M ras». DK ADMINISTRATIE «as. tl. 8. aas. kt iadl(d. Do mare- oodcnoek in. Twee personen om het leven gekomen mlgen ande- t niet Z. H. Exc de Bisschop van Haarlem zal de volgende week Woensdag en Donderdag geen audiëntie verleenen Generaal Berenguer zal. naar geruchten loopen. binnenkort aftreden. De door <1 telt ?eleden dien ig wat g wor- et feit, el met lub btj andha- i bil verlies van "n «aderen viaaer K. ta ntmoe- ■d. N D. upeekL tijding, l Ont- n twee i Bond tarspel a twee ABONNEMENTSPRIJS Per kwartaal, voor Alkmaar 2.— Voor buiten Alkmaar 2.85 Mei Geïllustreerd Zondagsblad 0.60 hooger Het Bossche Hof acht den doodslag niet bewezen De begroeting van Buitenlandsehe Zaken door de Eerste Kamer aangenomen steeds verval ven te s van: >p suc- moet et. Al 1 ver- :m en akttjk jr dtt lieu eeldlg oe hij nu in n to- waa ■n w|j ilfweg iever- id; A> Roch- Goci, skade Ko- mond Oto- betref. Olgets, i. boer, neer. l boer. Bjj Goor is een vrachtauto, welke slipte, in een sloot terecht gekomen. Twee Inzit tenden gedood. procuratiehouder van den heer Lans het Hof te Den Bosch vrijgesproken van den doodslag en ter zake van verduiste ring en valschheid In geschrifte veroordeeld tot twee jaar en zes maanden gevangenisstraf met aftrek van preventief. Het Doorluchtig Episcopaat van Nederland heeft benoemd tot voorzitter van het hoofd bestuur van ..De Katholieke Verkenners", den Hoogedelgestrengen Hooggel. heer Prof. Dr. Alphons Steger te Heemstede. Geeft Uw jongen gerust een CONKLIN VULPENHOUDER. Elke reparatie is gratis; de besparing hieraan is spoedig grooter dan de iets hoogere aankoopsprijs Vraagt inlichtingen bij Volgens de „Msb.” naden het Neder landsch priestercollege te Rome sterk zijn voltooiing. Men is reeds aan den bouw van den omheinlngsmuur begonnen Tegen 1 Mei zullen de Nederlandsche prlester-stu- denten die nu reeds te Rome studeeren er hun intrek nemen Bij gelegenheid der Rerum Novarum-her- denklngafeesten, wanneer Hunne Hoogwaar dige Excellenties mgr. Jansen, aartsbisschop van Utrecht, mgr. Diepen en mgr. Aenge- nent te Rome zullen vertoeven met vele landgenooten, zal de plechtige Inwijding plaats hebben, nJ. op Zaterdag 18 Mei. Omtrent de feestelijkheden tor gelagenheld van de Rerum-Novarum-herdenklng te Rome valt nog te melden, dat op U Mei <te algemeene plechtige audiëntie voor alle pelgrims zal plaats hebben, die behooren tot bedevaarten, georganiseerd door of In op dracht van R. K Sociale vereenigingen. Óp deze audiëntie, welke op den Cortlle dl San Damaso in het Vaticaan zal plaats hebben, zal de H. Vader een zeer gewichtige toespraak houden. Verder zal de H. Vader de pelgrims allerwaarschijnlijkst nog ontvangen in na tionale groepen. De Nederlandsche groep pou dan waar schijnlijk ontvangen worden op den morgen van den 18en Mei den dag der plechtige in wijding van het Nederlandsch Priester-colle ge- r WU aas enen goed te doen nog sens onder da aandacht to brengen, dat onaa administratie naast het plaatsen van Uw advertenlHa in onse eigen uitgave, gaarne haar bemiddeling verleent voor het plaatsen van Uw gelegenheids-advertentiën ook la andere bladen. U kant van onae bemiddeling gebruik maken sender dat de prt|s ran Uwe annonce daardoor maar eenlgs- stns wordt verhoogd. WV hoeden aan gaarne aanbevolen. Sedert Zaterdag zaten de drie motorsehul- ten. de „Noordster" uit Groningen, de „Ri sico” Amsterdam, de „Broeder Trouw” uit Stavoren in het ijs bekneld bij het Gesteente te Vollenhove. Het gevaar was groot, dat het opdringen de Ijs de schepen op het Gesteente zou schuiven. Gistermorgen vroeg om vijf uur vertrok het sa. „Van Geusou” van de Eerste Urker Stoomboot Maatschappij naar de in nood zijnde vaartuigen om zoo noodig hulp te ver leenen. Den geheelen dag is de boot bezig geweest om door het dikke op elkaar gescho ven ijsveld heen te breken. Tenslotte mocht het gelukken de schepen los te krijgen en te bevrijden. Gisteravond zeven uur werden de booten behouden in de Urkerhaven binnengesleept. Zij hadden averij bekomen. ADVERTENTIEPRIJSVan 1—8 regels 135: elke regel meer 83*. RECLAME per regel 8-78 voor de eerste pagina: voor de overige pagina's 8.58. RUBRIEK „VRAAd EN AANBOD" bjj vooruitbetaling per plaatsing 8.80 per advertentie van 5 regels: Iedere regel meer f 8.12 LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om: 8*1 en overmorgen om: 833 Gisteravond te omstreeks zes uur had op den Rijksweg GoorDiepenhelm een ernstig auto-ongeluk plaats, dat aan twee personen het leven heeft gekost Omstreeks dien tijd reed op den rijksweg nabij de rentmeesterswoning van het land goed Weldam een vrachtauto van de firma Kreyenveld uit Hengelo, waarin gezeten wa ren de chauffeur en een werkman, die van hun werk te Nijmegen kwamen Vermoedelijk door de gladheid van den weg kon de chauf feur de bocht niet goed nemen, waardoor de wagen in een langs den weg loopende sloot terechtkwam en daar over den kop sloeg Vrij spoedig was hulp ter plaatse. Men liet den wagen eerst weer kantelen en haalde daarna de belde Inzittenden uit de cabine Inmiddels was dr Kwiteer uit Goor ter plaat se die kunstmatige ademhaling toepaste Ten slotte kon men slechte den dood btf beide slachtoffers eonstateeren De lijken werden per auto naar de marechausaée-kazerne te Goor overgebracht, waar bleek, dat de slacht offers waren de ongeveer «7-jarige werkman H Hasalnk en de ongeveer 4O-jarige chauf feur O. Bongers, belden woonachtig te Hen gelo H. was gehuwd en vader van eenige kin deren. De auto was zwaar 1 cüaueaée te Goor stelt Verschillende Inbraken en diefstallen te 's-Gravenhage opgehelderd. Aan den Minister van Landbouw te ’s-Gravenhage is door de c Vereeniging van Suikerbietenverbouwers in Noord-Holla nA, in vergadering bijeen te Hoofddorp. 13 Maart 1931, met algemeene stemmen een adres gezonden met het doel, de Regeerlng niet klem te verzoeken de Bletencultuur zoodanig te steunen, dat den verbouwer een prijs wordt gegarandeerd van l 15 per 1000 Kg. bij een suikergehalte van 18 pet. In het adres wordt gezegd De vergadering oefent ernstig crltlek uit op het heden aanhangige wetsontwerp en wel om de volgende redenen; De prijs, die naar berekening daaruit voortvloeit, ad f 9 tot f 11 per 1000 Kg., ligt zoover beneden den koopprijs, dat het telen van granen en zaden voor zeer lagen prijs, zelfs het eventueel braak laten liggen van het land, minder verlies oplevert dan het telen van suikerbieten. Het is ons. verbouwers, onbegrijpelijk, dat de Regeerlng geen ruimer blik heeft in den toestand, zooals deze zich in den landbouw ontwikkelt en een open oog mist voor een cultuur, waarmee niet alleen de landbouw gebaat Is. doch die een zoodanige werkvat* ruiming ontwikkelt, voor landarbeiders, fa brieksarbeiders, schippers en transportarbei ders, dat men hier kan spreken van een nationaal belang. Meer dan 2K jaar geleden is door ons reeds op steun aangedrongen om deze cul tuur gaande te houden, die steun Is niet verleendondanks dat is de cultuur voort gezet. zij het dan ook met groote verliezen. Het is nu echter niet mogelijk verder voort te gaan: de reserves zijn uitgeput Van O. alleen wegens verduistering veroordeeld In een buitengewone zitting van het Gerechtshof te Den Bosch, gistermiddag vier uur gehouden, werd uitspraak gedaan inzake de moordzaak-Lans, tegen G. J. van O„ voormalig procuratiehouder van den heer Lans, tegen wien wegens doodslag en ge pleegde malversaties een gevangenisstraf van vijftien jaar was geëlscht. Het Hof veroordeelde verdachte Van O. wegens gepleegde malversaties tot een ge vangenisstraf van twee jaar en zes maan den, met aftrek van bet voorarrest tot den dag van heden en sprak verdachte vrij van den ten laste gelegden doodslag. De uitspraak werd door luid applaus van de publieke tribune, die overvol was. begroet. Van O. hoorde het arrest In zenuwachtige spanning aan. De verdediger van Van O., mr. Kokosky. werd na afloop van alle kan ten gelukgewenscht. i Het arrest van het Hof wijst er op. dat verdachte was veroordeeld tot een gevange nisstraf van vijftien jaren ter zake van doodslag en valschheld in geschrifte, meer malen gepleegd en verduistering gepleegd door hem, die het goed uit hoofde van zijn persoonlijke dienstbetrekking onder heeft, eveneens meermalen gepleegd Verder werd overwogen, dat op 28 Novem ber 1928 met het oogmerk om den heer Lans van het leven te berooven genoemde heer Lans met een hard voorwerp met kracht op bet hoofd is geslagen en met een scherp voorwerp aan den hals is verwond, tenge volge van welke verwondingen Lans spoedig daarop te overleden Nog werd overwogen, dat Van O. op ver- achUlende tijdstippen gedurende de jaren •Tak. 1938, 1937 «n 1928 zich wederrechtelijk heeft toegeëigend een aantal geldbedragen tot een totaal van f 800.toebehoorende aan de N.V. A. de Haas Jr Handels Maat schappij en op verschillende tijdstippen ge durende de jaren 1926. 1927 an 1928 zich wederrechtelijk heeft toegeëigend een aantal geldbedragen tot een totaal van f 7400. van genoemde maatschappij, welke bedragen verdachte als procuratiehouder van de firma R. Mees en Zn. had ontvangen. Verder wordt In het arrest overwogen, dat niet wettig en overtuigend is bewezen de aan verd. ten laste gelegde doodslag, zoodat hjj daarvan moet worden vrijgesproken Hem moet worden ten laste gelegd valsch- heid in geschrifte, meermalen gepleegd, om dat het geheel geldt een samenloop van meerdere feiten, die als op zich zelf staande handelingen moeten worden beschouwd en meerdere misdrijven opleveren. Verder is geen omstandigheid gebleken, die strafbaar heid zou kunnën uitsluiten. Ten aanzien van de op te leggen straf overwoog het Hof eenerzijds den aard der misdrijven en de omstandigheden, waaron der zij zijn gepleegd, anderzijds het feit, dat verdachte reeds geruimen tijd in voorloopige hechtenis heeft doorgebracht, in verband waarmede het Hof van oordeel is. dat recht* doende In hooger beroep krachtens verwij zing door den Hoogen Raad, verdachte ter zake van voormelde bewezen en gekwalifi ceerde feiten wordt veroordeeld tot een ge vangenisstraf van twee jaar en zes maan den en het Hof bepaalt verder, dat de tijd door verdachte In voorloopige hechtenis doorgebracht geheel in mindering zal wor den gebracht en gelast zijn gevangenhou ding op dezelfde gronden a’s die welke tot zijn gevangenneming hebben geleid (Van O zal dus nog drie maanden ge vangenisstraf moeten ondergaan). De heer F. J. H. Schneiders, directeur van het Staatsvisschershavenbedrijf te Lfmulden ontving van Mr. A. Stephen, havenmeester te Fraserburgh een brief van den volgenden In houd: „De havenplaats Fraserburgh betuigt aan de havenplaats LJmulden haar Innigste deel neming met het verlies, geleden door de schipbreuk van den stoomtrawler ..Noord pool” Van LJmulden op de rotsen te Rose- hearty op den eersten Maart. Te uwer ken nisneming voeg ik hierbij het plaatselijk nieuwsblad, waarin alle bijzonderheden staan vermeld over de noodlottige gebeurtenis en over de teraardebestelling. U zult daaruit zien, dat uw landgenooten de grootste sym pathie hadden van onze plaats en de omlig gende visschersdorpen en zij werden naar de begraafplaats te Fraserburgh uitgedragen, gevolgd door den schipper en de bemanning van den stoomtrawler „Proef II" uit uwe haven en door een langen stoet van treuren den. Mijn meening omtrent de oorzaak van de ramp Is, dat de mannen, die de wacht had den. door een stortzee van de brug werden geslagen en dat het vaartuig onbestuurd was, toen het op de rotsen sloeg. De overige le den der bemanning snelden, toen zij voelden dat het schip op de rotsen stiet, naar boven en vonden onmlddellijk den dood in de golven.” Herderlijk schrijven van over de sociale kwestie. ALKMAAR Telefoon: Administratie Na. 433 Redactie No. 633 zekerheid verschaft tegenover polygame neigingen van den man. Evenmin staat de christelijke huwe lijksleer de regeling van een goede sociale positie van de vrouw en het gezin in den weg. Op verschillende plaatsen in de encycliek van Pius XI wordt op het recht en den plicht van de burgerlijke overheid gewezen om „wegens verandering van omgang en gebruiken onder de menschen" de bur gerlijke rechten van de echtgenooten aan de nooden en behoeften van dezen tijd aan te passen. Wie hierin echter een steun van de emancipatiegedachte wil vinden, zoekt vergeefs. Al dergelijke formaliteiten hebben met het wezen van het huwelijk niets te maken en dan nog gelden zij slechts in uitzonderings gevallen. Geen menschelijk gezag en geen per soonlijke willekeur kan straffeloos iets veranderen aan „de orde der liefde”, zooals deze door het goddelijk gezag tot basis van het huwelijk is gegeven; een orde, die samenbindt en opbouwt, ter wijl door den elsch der emancipatie van de gehuwde vrouw, het egoïsme op treedt, de orde wordt verstoord, twee strijd in plaats van eenheid ontstaat en het huwelijk noodzakelijk aan verwoes ting wordt prijsgegeven HOMO SAPIENS. Te Maassluis zijn door een comité, be staande uit den burgemeester van Maas sluis, ds. Heldt, den heer Stapelkamp van de Chr. Fabrieks- en Transport Arbeiders, ver schillende personen en instellingen verzocht, bijdragen te willen schenken tot dekking van onkosten aan de overbrenging naar Neder land van de „Noordpool”-slachtoffers, ver bonden. Verwacht kan worden dat de familie betrekkingen in het vooruitzicht mogen leven dat hun dierbaren in de plaats hunner In woning zullen begraven worden. De regeerlng is voornemens de opeentea op den tabaksaccijns op cigaretten te laten voldoen door opplakking van aanvnilingz- «egels. Vergeleken bij het buitenland geeft dn een treurig beeld, de Engelsche regeerlng maakt een prijs mogelijk van f 33—t 34 per 1000 Kg. Het heeft ons ten zeerste gegriefd, dat de Economische Commissie, die u voorge licht heeft, in haar toelichting gesproken heeft. dat op de teelt van suikerbieten evengoed verlies geleden moet worden als op de teelt van alle andere landbouwgewaaaan, zoodat van een toonenden prijs niet gespro ken mag worden Voor Noord-Holland komen bovendien nog de volgende bezwaren lo. Waar wij aangewezen zijn op één fabriek. n.l. de fabriek „Holland” te Half weg. zal deze bij niet voldoenden uitzaai, dus een halve campagne, onze bleten niet kunnen accepteeren Hierdoor zouden wij gedwongen zijn onze bleten te doen ver war- ke door ver afgelegen fabrieken, hetgeen te hooge transportkosten met zich brengt. 3o Voornamelijk door de nabijheid van de groote steden zijn de loonen in ons be drijf aanmerkelijk hooger dan die in het Zuiden of in het Noorden van ons land Tenslotte wülen wjj u nogmaals dringend wijzen op het ernstige feit, dat tndlen geen bieten verbouwd worden de toch reeds groote werkloosheid zich in groote maya zal uitbrelden. hetgeen ongetwijfeld zware altera zal vergen van de Staatskas Aangezien do ttjd voor den uitmal van *ndere gewassen dringt, vragen wjj u bt- toéfd *oo spoedig mogelljk om antwoord. Omstreeks half twee gistermiddag waren werklieden op het bouwterrein Amstelveen- scheweg 7882 te Amsterdam, waar nieuwe hulzen zullen komen, bezig met het .strij ken” (laten zakkeni van een heistelling. Juist toen een poot van de stelling was op gelicht. brak de „tul” (stalen kabel), waar aan de stelling bevestigd wis. op zes A acht meter van den grond door midden. De stel ling tuimelde met een luid gedreun naar be neden, waarbij een der palen In het vallen raakte aan de balcons der perceelen 54 en 58 en de hekken van die balcons verboog. Daar na kwam de stelling languit neer op het trottoir en de straat, evenwijdig met de hul zen. De stelling viel, van haar standplaats uitgerekend. In de richting Overtoom De 42-jarige helwerker Overdijk, uit de Tuinstraat, die in den top van de stelling In de „klzunpen" zat, werd naar beneden ge slingerd. stootte nog even tegen’het balcon van de huizen en kwam op straat neer. Hl) klaagde over Inwendige pijnen. Een voorbijganger, die naar het heiwerk stond te kijken, de 29-jarige heer Borger uit de Haarlemmermeer, werd door de tul getroffen en kreeg eveneens zwaar om een gecompliceerde beenbreuk. Beide slachtoffers werden naar het Tes- selschade ziekenhuis gebracht. Het tramverkeer van de lijnen 1, 8 en 23 ondervond door het ongeval weinig vertra ging .De tul Is door de polltie van het bureau Overtoom in beslag genomen, die. vertegen woordigd door Inspecteur L. M. van Plnx- teren en een aantal agenten, terstond na het ongeval paraat was. Het gewone rtfverkeer kon ongestoord doorgaan De toestand der slachtoffers is niet aan stonds levensgevaarlijk. '^vLlm^rórek^d' f3000.- k,reM,*n» erb»!. oaMchlktheld tot werkea door f 75Q bij «en ongeval met f 9EQ bij verlie. v.n een hand f 1 25 bli wrl» ru «1 f50- *i onaevauen verzezera voor een oer volaende uitkeerineen wwww. I I OU.- doodeliiken afloop X3U.- een roet ol een oow 11 duimof wlhvinaer 1 been of arm repte, onvervalschte natuur is nergens eenlge disharmonie. De bloem opent haar kelk onder de stralen van de zon; de bergstroompjes vloeien alle naar beneden, ontmoeten elkander, groeien tot één breeden stroom, vormen een bedding en zoeken de zee. De vogels bouwen hun nest; het wijfje broedt op de eieren en het mannetje vliegt af en aan om voedsel te brengen. Daar is nooit een bloem of een bergstroom of een vogel die tegen den draad in gaat. Een ieder kent zijn wet. Zóó moet het ook met den rnensch zijn. Waar is de natuur duidelijker in haar aanwijzin gen dan in het huwelijk? Haar wet is voor den minst ontwikkelde te begrij pen. Heel de geschieden!! leert dan ook, dat, zoolang een gemeenschap gezond naaf lichaam en geest bleef, de natuur trouw werd gevolgd en geen huwelljks- of andere problemen bestonden. Maar zoodra verviel de cultuur niet In over beschaving of de moeilijkheden waren niet van de lucht: al de afwijkingen van de natuur werden tot geweldige „problemen”. Zoo heeft ook de moderne rnensch van onzen tijd, zich verstrikt in allerlei dwaze opvattingen omtrent het huwelijk, waarvan niet de geringste is, dat de gehuwde vrouw haar vrijheid en zelfstandigheid moet behouden en haar eigen leven moet kunnen leiden! Men begrijpt niet, welke gruwelijke tegen strijdigheden tegelijk in deze woorden worden uitgesproken. *t Is juist als iemand, die een betrekking, een functie, een beroep aanvaardt, dat hem nood zakelijkerwijze op bepaalde uren van den d>g zal binden; hem vast omlijnde werkzaamheden zal opleggen en allerlei andere verplichtingen en beperkingen van zijn persoonlijke vrijheid zal mee brengen. En zoo iemand zou zeggen: de functie aanvaard ik wel, maar ik moet volmaakt vrij zijn te doen en te laten wat ik wil. Zoo idmand zou men terecht voor een dwaas verklaren. En in het huwelijk zou de vrouw, vooraf wetende, welke zware verplichtingen zij door haar toestemming als echtgenoote en moeder op zich neemt, kunnen zeg gen: „maar ik moet volkomen vrij blij ven te doen en te laten, wat ik wil; ik moet mijn eigen leven kunnen lelden, mijn eigen persoonlijkheid zonder eenige rem kunnen ontplooien!” Is dit niet even dwaas en Inconsequent? Wanneer vrouwenemancipatie dan ook neerkomt op verzaking der huweljjks- pllchten door de echtgenoote, moet men zich niet verbazen, dat de Kerk ze onverbiddelijk afwijst. Maar, zooals boven reeds gezegd, er heerscht op dit gebied heel veel verwar ring. Wie het spook van den ouden tijd oproept, waarin de man de gevreesde meester van het gezin was, bij wiens binnenkomst allen beefden; wie het voorstelt alsof met „gehoorzaamheid" der vrouw slaafsche onderworpenheid geeischt wordt, die mismaakt het zui vere beeld van het huwelijk evenzeer, als wie de geëmancipeerde, gehuwde vrouw tét ideaal verheft. De Paus om- schrijft zoo juist, wat Augustinus al „de orde der liefde” noemde. Als Paulus de vrouwen vermaant onderdanig aan haar mannen te zijn, dan beteekent deze gehoorzaamheid geen ontkenning van de vrijheid, zegt Plus XI, en neemt niet weg al hetgeen aan de vrouw zoo wel om haar menschelljke waardigheid, als om haar verheven taak van echt genoote, moeder en levensgezellin met 1 volste recht toekomt. „Deze onderda nigheid” gaat de encycliek voort ..beveelt haar niet, om gevolg te geven aan welke wenschen van den man ook, die misschien minder in overeenstem ming zouden zijn met de rede of ar.et haar waardigheid als echtgenoote.” Deze onderdanigheid, lezen we verder, moet niet worden opgevat als die van een minderjarige of van een dienstmaagd, of van een onder curateele gestelde; „maar wel verbiedt zij die overdreven "rtjheld, die het welzijn-van het gezin niet be hartigt; wel verbiedt zij, dat in dit ge- zlnsllchaam het hart wordt gescheiden van het hoofd, tot zeer groote schade van het geheele lichaam en met drei gend gevaar voor algeheelen ondergang. Want Is de man het hoofd, de vrouw 1* het hart; en evenals hij de leiding van het gezag in handen heeft, zoo kan en moet zij als haar aandeel opeischen te heerachen door de liefde.” Niemand zal kunnen zeggen, dat bU een dergelijke opvatting de waardigheid van de vrouw naar beneden wordt ge haald, dat zij gekort wordt in haar rechten en tot een zekere slavernij ce- doemd, zooals de voorstanders van de emancipatie beweren. Integendeel, de waardigheid van de vrouw wordt ner gens meer verheven dan in dit -'telsel, hetwelk zich geheel bU de natuur van de vrouw aanpast, haar een eereplaats geeft en wat van de grootste waarde U baar ala echtgenoote en moeder Hebben wij een vorige maal uiteenge zet, dat niet de katholieke kerk voor haar leden een speciale huwelijksleer heeft gemaakt, maar dat de door haar verdedigde huwelijkswet voor alle men schen geldt, zoo blijft nog een andere opwerplng. n.m. deze; hoe zijn de strenge regelen der Kerk omtrent de verhouding der gehuwden te rijmen met de moderne emancipatie der vrouw? Moet de christelijke vrouw dan een uitzonderingspositie Innemen, die haar In de oogen van haar medezusters tot een achterlijke stempelt? Er zouden over deze vraag In gezelschappen niet zooveel woorden worden verspild, niet zooveel vaak opwindende disputen wor den gehouden; er zouden over dit on derwerp niet zooveel dwaasheden wor den geschreven, wanneer men maar goed onderscheidde en zich wel bewust was van de zaak, waarover men twist en schrijft. Wat is emancipatie der vrouw? Dit, dat zij gelegenheid moet hebben om haar persoonlijkheid ten volle te ont wikkelen? Dan is dit in het algemeen gesproken voor de ongehuwde vrouw niet af te keuren. Trouwens, wie gade slaat wat er ook in katholieke kringen voor het middelbaar- en hooger- en het nijverheidsonderwijs aan meisjes en jonge vrouwen wordt gedaan; wie de ongehuwde vrouw, ook de katholieke, ziet als arbeldsinspectrlce, als assistente in leeszalen, als verpleegster, als apo thekeresse, als kantoorbediende en amb- tenares In allerlei functies; wie onze vrouwenbonden en jonge-vrouwenbewe- glTC kent, die kan moeilijk van een achterblijven der katholieken op het gebied van vrouwelljke emancipatie in omen tijd, klagen. De botsing begint echter eerst goed, wanneer het huwelijk de vrouw in een anderen levensstaat brengt. Dan heeft het inderdaad den schijn, alsof de kerk •M halt aan de emancipatie toeroept Toch is dit maar rchUn. Nergens zal men kerkelljke voorschriften tegen de emancipatie der gehuwde vrouw vinden. Het huwelijk zelf brengt zijn onoverko melijke verplichtingen mee voor man en vrouw, speciaal voor de vrouw, en wanneer er nu botsing tusschen die plichten der gehuwde vrouw en de zoo genaamde elschen der moderne eman cipatie komt, dan ligt de schuld niet bij de kerk maar in het conflict van deze beide laatste en moeten wij nagaan wie van hen in zijn recht is. Wanneer wij het huwelijk aanvaar den zooals wij het in vorige beschou wingen bekeken hebben, dan is het antwoord heel spoedig gegeven. Wij hebben het huwelijk leeren kennen als een contract voor het leven, door twee partijen geheel vrijwillig gesloten, met volle kennis van de wederzij dsche rech ten en verplichtingen. Er is hierbij maar één voorname factor, waarin de huwenden vrij zijn: n.m. de wederkee- rige keuze. Is deze echter gedaan en te In het huwelijk wederzijds toegestemd, dan hebben niet de echtgenooten onder elkaar de rechten en plichten vast te stellen: deze volgen consequent uit het huwelijk zelf. Door het feit der toe stemming onderwerpen zij zich daar aan onherroepelijk. Ziedaar het cardlnale meenlngsver- achil tusschen den modern-heldenschen en den geloovig-christelljken rnensch. En helaas kan men in ons katholieke kamp niet zelden verschijnselen waar nemen, die er op wijzen, dat die moder ne geest In onze kringen niet zonder invloed blijft. Maar hoort men op hoogen toon beweren het te toch ondraaglijk in onze twintigste eeuw, dat het gezag van den man over de vrouw In het huwe lijksformulier wordt geschreven; dat de beginselen onzer grootouders gehand haafd blijven, in wier tijd de vrouw niet veel meer dan een slavin van het gezin *as. Hoeveel ongelukken zijn uit die verouderde opvatting niet voortgeko men l Hoeveel hemeltergende toestan den nemen wij ook nu nog waar bij die ■oogenaamde christelijke opvatting, doordat de man in zijn aangeboren egoïsme misbruik maakt van de hem btj de wet toegekende macht? Zulke dingen zijn in onze verlichte eeuw toch onduldbaar. Het woord „gehoorzaam heid" dient uit het huwelijkscontract •eechrapt en door vrijheid en gelijk heid vervangen te worden! Ziedaar de wijze, waarop men zich opwindt, wanneer de vraag der rechts positie van de gehuwde vrouw in het «edlng komt. Eeuwenlange ervaring heeft bewezen, dat in ieder goed huwe- Mjk, hetwelk op den zuiveren bodem ware genegenheid en met hoogere bedoeling gesloten wordt, dit «ooge- ®Aamde gezagsprobleem nooit aanlei- tot eenige moeilijkheid geeft en aaU* nooit ter sprake komt. In de onc«- Glstermorgen beeft Z. H. Exc. Mgr. W. Bouter. bisschop van Nellore. zich van Am- rterdam naar Rotterdam begeven waar hij zich heeft ingescheept naar Amerika, waar aan Mgr. een bezoek gaat brengen, alvorens naar zijn missie in Engelsch-Indië terug te keeren. Het afscheid op het Centraal Station had In alle stilte plaats. Behalve een van zijn broers, die Mgr. naar Rotterdam sou verge zellen. waren op het perron slechts aanwe zig de Zeereerw heer J. Th. Lagerwey, pastoor der kerk van O. L. Vrouw Onbevl. Ontvangen, bij wlen Mgr langen tijd ge logeerd heeft, alsmede de kapelaans van de ze kerk. Mgr maakt de reis naar Amerika met het s.s. „Nieuw Amsterdam”.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1931 | | pagina 1