S. KROM STOOMERIJ EN VERVERIJ TAPIJTREINIGING vaa 1 ti '1 I f 40 f 50 f 750 huwelijkspretendent ONDERSTEUNING VOORNAAMSTE cNVEUWS als 4 dooden en &0 gewonden HospItaalHIInen diverse prQzea Het einde van een diva C^ïevrouw Revolutie op Madeira Het contract In de bouwvakken Motorrijder gevallen Doodelijke val Paasch vuren in de Achterhoek I Militair vliegterrein door wervelstorm verwoest Portugeesche troepen naar bet eiland Ni i« b«t MhoonBMktijd. Wij zijl speciaal iigericht voor laocastor-, glas- en overgordijnen. Let op onzen naan. Een nieuwe Haagsche badplaats in opbouw JOH. LAUWERS PAVOLOP 3 ALKMAAR 4. e. n prr NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN DINSDAG 7 APRIL 1931 VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 81 Sociale retraite in St. Cqnislushuls te Bergen De Koningin In September naar Amsterdam I DE METHODE AA5WHE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEBEN HITERLIJK DRIEMAAL VIER ER TWIHTIfi UREN NA HET OHGEVAL tnxtt- De vadertandscbe tragedie van Ter Heyde Het onderwijs aaa scbipperefataderea. Het Faaecboongres der S.D.A.P. r. personen De Roemeense he regeering is afgetredea. Op Madeira ia revelatie witgebrc&ea. 1 Daar uitweqken er De uur op zjjn moed en koelbloedigheid geluk gehad. Auto in een sloot nancieele Door de vakbonden aanvaard. VINCENTIU8 f 125:- bii een breuk van been ot arm De ramp te Managua 188* don dear. 38 personen wegens plundering geëxcuteer*. Ante in den Amstel gereden; een lende verdronken. Ben orkaan In Japan heeft groote ver woesting aangericht. t ABONNEMENTSPRIJS: Per kwartaal, voor Alkmaar f 8. Voer bulten Alkmaar 1.85 Mei Geïllustreerd Zondagsblad ƒ.0.80 hooger bij verlies van een hand een voet ai een oos Militair vliegterrein In Japan vtrwmsf. Vier dooden en talrijke gewonden. Geen afscheiding der Independent La bour Party van de Labour Party. Het massale spreekkoor in hei Stadion te Amsterdam. h it a Zijn bulten la geheime gullen wy komen tot een duunamen vrede. Ui den Raad van den Volkenbond on in do oü- eenkotnst van de Ministers van Bulten- landsche Zaken, aei Brland, en daarna nog In twee conferenties over het ekonomlrche leven van Europa, hebben de Duitechers alle gelegenheid gehad, openhartig en ver- trouweHJk met ons over hun voornemens te spreken. Dat zjj hun plan voorbereid den, en er ons onkundig van lieten, dat is „wat Ik niet heel goed vind.” Naar nacht Nieuwe versterkingen naar Funchal Bombardement der stad? Mi verlies van een duim ot wibvimter Baron Putthamer, die anders toch niet voor een beetje vervaard was. bekende later, dat 1MJ nog nooit In zijn leven zóó perplex ge staan had. als In het oogenbllk van dit sen- tloneel aanzoek. De bruiloft had ook wer- lijk reeds een maand later plaats en het huwelijk werd, zooals men weet, zeer ge lukkig. Bismarck had als huweiykspreten- -?ent, evenals later zoo vaak in gewichtige Vele ernstige verkeersongelukken tijdens de Paaschdagen. Het ligt in hst voornemen van de Ko ningin het Jaariyksche bezoek aan Amster- darp ditmaal niet In het voorjaar, doch in September te brengen. uit Tokio wordt gemeld, is In den van Zaterdag op Zondag het mili taire vliegterrein te Kyuschlu door een he- vigen wervelwind verwoest. Vier personen werden gedood en 80 ge wond. 34 huizen zijn verwoest. De schade wordt geraamd op 1 mlllloen pond sterling. Op eersten Paaschdag had de ruim 70-ja rige landbouwer Ten Worsche, te Boreulo. t ongeluk bU het naar beneden gooien van hooi door een luik te vallen. De ongelukkige kwam op den deel terecht en was terstond dood. De heer Ten Worsche was langen tijd lid van den gemeenteraad te Boreulo en een bekend paardenhandelaar. Irt den Gelderschen Achterhoek brandden op den avond van den eersten Paaschdag weer vele Paaaehvuren, zooals dat In deze streken de gewoonte Is Ondanks den aan- In December j 1. In gebruik genomen. Rzm.AamAam mm mwm L» ueewaa* wam <14 «.4. b. - A -*- - J X— op, tot vermaak der vele omstanders. Door den neerslag hing er des avonds In vele plaatsen een dikke rook. NOORD-BOLLANDSCH DAGBLAD g ---ONS BLAD |B lbki!7*fk£p f250 bil verlies vee *é»ree vinger Uit Lissabon wordt gemeld, dat Indien de onlusten niet eindigen de regeering een twee den kruiser en een torpedojager naar Fun chal zal zenden. Ook een eskader vliegtuigen wordt gereed gehouden voor transport. De Portugeesche regeering heeft den op perbevelhebber der troepen op Madet. a be vel gegeven. Funchal te bombardeeien. indien de opstandelingen zich niet zouden over geven. In de Portugeesche pers wordt weinig ot niets omtrent den toestand op Madeira ge meld, aangezien een strenge peracensuur is In gesteld Het bezoek van den Spaanse hen Zoning aan Lissabon is uitgesteld tot 13 Mei ouders, die er vroeg: „En 1. per persoon. Ook gewone leden van Vrouwenhemd Mhnen aanóéM tocMM Een der beroemdste schoonheden onder de artisten der tachtiger jaren was Alma Stan ley, die zich ook enkele jaren in de vereering van Konlng Eduard VII mocht verheugen. ZU stierf in het hospitaal van een gevange nis. De oude vrouw was ongeveer 14 dagen van tevoren uit een straatgoot opgeraapt en wegens dronkenschap en bedelarij naar het politiebureau gebracht, waar zij direct een hevige bronchitis kreeg. Op deze wijze ein digde de levensloop van een vrouw, die en kele tientallen Jaren geleden nog overladen werd met brlllanten, paarlen en bloemen en die de dragers van groote namen onder haar Europeesche en Amerikaansche bewonderaars had. Alma Stanley was de dochter van een kolo nel, die tot de garde van den ongelukklgen Keizer Maxlmillaan van Mexico behoorde. Op 18-jarigen leeftijd debuteerde zU In Mi laan en van daar uit begon zij een schitte rende tournee door geheel West-Europa. Na haar optreden in Covent Garden sloot zij een contract voor verschillende tournées in Amerika, die alle een overweldigend succes voor haar werden. Haar loopbaan op het tooneel, die tot de schitterendste carrières van de vorige eeuw gerekend moet worden, voerde haar tweemaal rond den aardbol. Haar val begon met het verlies van haar stem, die haar met één slag uit haar carrière rukte. Maar In ieder geval was de kring van haar vrienden zóó groot en haar rijkdom zóó aanzienlijk, dat zU in haar woning te Kensington nog een soort hof kon houden. Maar roem verbleekt snel, en rijkdom is ver gankelijk en vrienden gaan mettertijd hun eigen weg Hoe het kwam.weet eigen lijk niemand precies, maar In leder geval moest Alma Stanley zes jaar geleden haar woning vaarwel zeggen en van dlt;oogenbllk af verdween zij totaal voor de óogen -Ier wereld. Eerst haar dood In hew gevangenis hospitaal bracht den naam Alm* Stanley weer In herinnering. Men zocht en vond de woning der 78-Jarige vrouw, die lu de armen wijk van Notting-HUl boven een autogarage lag. In een kamertje, waar de gebroken ven sterruiten met papier dichtgeplakt waren, hingen de overblijfselen van vervlogen roem: portretten, kransen, zilveren voor werpen. Een pracht’ge schrijftafel In empire- stijl (een geschenk van den bekenden lord Lennox* was gevuld met brieven en kran tenuitknipsels. Men vond een reeks brieven van Eduard VII en de meest bekende namen der Engelsche hoogere standen. Nog In haar zolderkamertje was er een brief aangekomen van een ex-commandant van een Londensch regiment, die haar na lange jaren weer trachtte te vinden, om gemeenschappelijke herinneringen te overpeinzen. Maar Alma Stanley was te diep gezonken, dan dat ril zich nog aan haar vroegere ken nissen wilde vertoonen Zij raakte verslaafd aan den drank en leidde de laatste jaren een uiterst ellendig bestaan. LICHT Of». De lantaarns moeten morgsR worden ooeestoken /we 7 IS Brünlng en Curtins zenden ie* een be zoek aan Londen nltgenoodlgd zijn. -■w.* ADVERTENTIEPRIJS: Van j f IJ5: elke regel meer fM. I RECLAMB per regel 8.75 voer I eerste pagina; veer de overige I pagina's f 0.58. RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD” I vooruitbetaling per plaatsing I per advertentie van 5 regels: I Iedere regel meer 8.1Y ..Brland beeft Zaterdag gezegd: bet erg ste In deze zaak is de manier waarop men is te werk gegaan. Dit is volkomen juist. Levensvoorwaarde voor Europa is vertrou welijke samenwerking van de volken en hun legeertugen. Ai wat Brland sedert den oorlog heeft gedaan, ging uit nasr dit doel. Het Ie de nieuwe, demokratische ta- tamMoaala politiek. die de oude geheime tSninresH* moet verdringen zuilen wij Op den eersten Paaschdag is de auto van de fam. K„ uit Amsterdam, die een reis naar Groningen maakte, nabij den gevaar- n hoek van den toegangsweg naar de IJsselbrug aan de Zwolsche zijde, te Zwoller- karspel, in een sloot naast den weg ge- ra e’tl. De ruiten braken, waarbij mevrouw K. vrij ernstig aan het hoofd werd gewond en veel bloed verloor. Na voorloopig te zijn verbonden, werd zij naar bet Bohiazleken- huis te Zwolle overgebracht en daar ter ver pleging opgenomen. Gisterenmorgen omstreeks 13 uur is op den Nieuwen Rijksweg tusschen de Hakke- laarsbrug en Naarden de 30-jarlge motor rijder D. Btrengholt uit de Rustenburger- straat te Amsterdam, gevallen, waardoor hy het motorrijwiel op zijn hoofd kreeg. Ander* motorrijders vonden hem. Daar telefonlach* communicatie langs den Rijksweg ontbreekt, is eerst een half uur later een dokter uit Muiden aanwezig geweest en een uur later 'een ziekenauto uit Weesp, waarmede het slachtoffer naar het Burgerzlekenhuia te Amsterdam is vervoerd. Dokter Nlekerk uit Muiden constateerde «en van het strandbezoek in Ter Heyde voor het seizoen. In vroeger jaren was Ter Heyde, vooral bl) de Hagenaars, zeer geliefd, daar het strand veel rustiger was Aan in andere badplaatsen in de omgeving, doch door de zeer slechte outillage van het dorp en het absoluut ontbreken van eenlge goede verkeersmiddelen. werd de trek naar Ter Heyde steeds minder. In de laatste jaren heerschten er in het een zoo welvarende visschersdorp bet grootste verval en armoe de. Ter Heyde heeft een Ideaal strand voor een badplaats. Bij eb is het stand tientallen meters breed, terwijl de zee er lang niet zoo gevaarlijk is als in andere badplaatsen langs de Noordzee, waar men drijf zand en gevaarlijke golfstroomen aantreft. Daar ook de residentie zich In deze richting steeds meer ultbreldt, heeft men te Ter Heyde groote verwachtingen voor het »x badael- son speciaal wat het bezoek uit Den Haag betreft. Als treurige bijzonderheid kan nog worden houdenden regen laaide het vuur nog flink vermeld, dat de oudste zoon van t slaeht- 1 offer eentge maanden geleden tengevolge van een trap van een paard is overleden. De tusschen Duitschland en Oosten rijk gesloten tol-unle houdt nog steeds vooral In Frankrijk de gemoederen in beroering. Men kan er ten slotte niet veel tegen in brengen: Dultschland en Oostenrijk schenden geen enkel verdrag, al heeft men T in den beginne ook voor willen stellen, alsof Oostenrijk door deze tol- unle een deel van zijn (bij verdrag ge waarborgde) onafhankelijkheid prijs gaf; Dultschland en Oostenrijk zullen, wanneer de zaak in Genève of in Dén Haag eenmaal voor de heeren zou komen, hun houding ten volle kunnen verdedigen en rechtvaardigen. Maar dat juist maakt de zaak voor Frankrijk zoo onaangenaam: er valt tegen deze tol-unle eigenlijk niets in te brengen integendeel: deze eerste poging tot het sluiten van de te Genève aanbevolen regionale verdragen zou eigenlijk toegejuicht moeten worden! en toch voelt men het geval in strijd met de Fransche ekonomlache politiek en vaest men in Frankrijk als gevolg van deze tol-unle een politieke toenade ring tusschen Dultschland en Oostenrijk met als spookachtlgen achtergrond: oe staatkundige aansluiting! men nu tegen de tol-unle zelf ^ilett in kan brengen en tóch niet kan nalaten, zijn ontstemming te uiten, in de vage hoop, dat het protest nog iets zal, gooit men het (*t gaat meestal zóó) over een anderen boeg, en hebben we Brland in zijn onlangs uit gesproken groote rede hooren klagen: „Het ergste is hier de wijze, waarop gehandeld is.” De methode zoo heet het is radi caal In strijd met den geest van nieuwe samenwerking, met „de sfeer van Ge nève”. Enkele Nederlandsche bladen, b.v. ,J)e Avondpost” en „Het Volk”, vielen Brland bij; zoo schreef laatstgenoemd blad oa.: De naam Bergen begint een goeden klank te krijgen onder de leden van den Dloc. R. K. Vrouwenbond in het Bisdom Haarlem. Velen hebben troostrijke en aangename her inneringen behouden aan de retraite en het samenzijn in Mei van het vorig jaar. De mooie ligging en ruim opgevatte bouw van het huis, de prettige ontvangst en het goeds onthaal, hebben hiertoe niet weinig bijge dragen. De vrouwenbondsleden kozen dan ook dit Jaar Bergen weer voor hare samenkomst. Dank zij de welwillendheid van de P.P. Re demptoristen, die thans het Retraltenhuis be stieren, is dan aan dezen uitgesproken wensch van de Dloc. najaarsvergadering voldaan kunnen worden De Jaarvergadering zal te Bergen plaats hebben op 37 April en dan, eenmaal toch In dit gewijdé oord, zal aan die bijeen komst een langdurig samenzijn verbonden worden. Pater M Gljlswyk GJ*, uit Nijmegen zal op verzoek van het bestuur deze dagen als leider optreden en de versobering belich ten, die de huidige wereld weer tot de juiste verhoudingen moet terugbrengen Versobering doorgevoerd in alles, gelijk ook Sobriètas dtt onderwerp dit jaar aan zijn leden voorhoudt. Versobering In het geestelijk en maatschap^ pelljk leven. Versobering voor de massa in hare levensuitingen, maar ook versobering voor leder onzer in eigen leven. Deze nood- zakelljke vereenvoudiging zal in alle bespre kingen de grondgedachten zijn. Overtuigd als het bestuur is, dat zonder ge bed en ingetogenheid geen zegen van Hier boven is te verwachten, en dat de noodige ernst, zonder welke geen vruchtbaarheid mo- geUJk is, niet mag ontbreken, is aan dez» driedaagsche bijeenkomst de vorm gegeven sat van een retraite. Deze zal aanvangen 37 April, keil *z namiddags ongeveer 3 uur. De koeten zijn 10. per den v retraite deelnemen, zoover er plaats is; be- momenten van zijn leven, als belooning van stuursleden echter hebben den voorrang De leden kunnen kaarten aanvragen vóór 20 April bij mej. M Buskens, Mathenneeeer- laan 384 te Rotterdam, met vermelding ot ze al of niet bestuursleden zijn. Om de reiskosten tot een minimum terug te brengen wordt den besturen aanbevolen, zooveel mogelijk retraltanten als afgevaar digden naar de vergadering te benoemen. Het Dloc. bmtuur vertrouwt, dat talrijk velen deze schoone gelegenheid tot geeetelijke verpoozing, leerzame uren en rustig buiten verblijf zullen aangrijpen, om zich zelven en anderen nader tot de Waarheid te kunnen brengen BUREAUS HOF 8. ALKMAAR Telefoon: Administratie No. <83 Redactie No. 833 Ook wij zouden bet voor de vredes- perspectleven in Europa natuurlijk ook heel wat gunstiger gevonden hebben, sis DuitschUmd en Oostenrijk bun plannen volkomen openlijk behandeld hadden, maar beide landen zullen wel geweten hebben, waarom zij voorloopig nog zoo „diplomatiek” moesten handelen, en Frankrijk mag zich wel op de allerlaat- ste plaats beklagen over de thans door Dultschland en Oostenrijk gevolgde methode, welke zoo radicaal in strijd heet met den geest van nieuwe samen werking, met „den geest van Genève”. Is het in den geest van nieuwe samen werking en In „den geest van Oenève” dat Frankrijk zich allesbehalve vrien delijk tegenover Dultschland forti tl- ceert tot een pantserstaat en tevens bij (verboden) geheim verdrag België in de fortificatie betrekt? de heeren hier niet een beetje hun boekje gegaan en zijn zij te voren ook gemoedelljk in Berlijn gaan praten over de wenschelljkheid van een Fransch-Belgischen pantserstaat naast een volkomen ontwapend Dultschland? Wanneer Frankrijk zich thans be klaagt over de methode, dan kan het meteen aanvoelen, hoe het Dultschland te moede moet zijn bij het zien en ondervinden van de op militair gebied door Frankrijk gevolgdemethode. En dan lijkt ons de Duitsch-Oosten- rljksche tol-unle In leder geval nog veel onschuldiger dan de Fransch-Belgische oorlogstoerusting werd, nasr de ,L. Crt." schrijft, een comité opgericht, dat zich belaatèe met het Inzamelen van gelden, meubelen, dekens L en andere goederen. Op Vrijdag 31 Maart 1930 had te Ter Heyde de plechtige eerste steenlegging plaats voor den weder opbouw van het dorpje door Burgemeester O W Ksmpachöer. lid van de Tweede Kamer. Van de nieuwe woningen wordt een deel Ingsricht voor groote gm-nnen, terwijl er ook enkele winkelhuizen zullen komen. Dè eerste winkel werd begin October door den burgemester van Monster officieel ge- rpend Het eerste badhotel van Ter Heyde. hetwelk werd gebouwd onder architectuur van den heer v. d. Heyde te Den Haag, is In r^AAmher 4 1 In Mhmiib oAnnmAn gebouw bevat verschillende goed ingerichte kamers en is een groote aanwinst voor het herbouwde zeedorp. De gemeenteraad van 1 Monster verwacht een belangrijke toenaam (Ingezonden) In de allereerste christentijden waren d« pas tot het christelijk geloof be keerden vaak zóó eensgezind, dat zij, uit liefde voor- de armen, al hun have en goed aan de Apostelen wegschonken, opdat dezen het onder de armen der ge meente zouden verdeelen. Al spoedig Meek, dat deze armenzorg een bron kon worden voor ernstige onderlinge twis ten, denken we slechts aan de Hellenis tische en Palestijnsche Joden,, waarom eenlge leerlingen door de Apostelen Werden aangewezen, die zich uitsluitend met deze zorg zouden belasten. Geluk kig dat tot op heden toe de Kerk Is voortgegaan met zich het lot der min derbedeelden aan te trekken. Naast deze katholieke armbesturen hebben zich echter de St. Elisabeth- en do St. Vincentlusvereeniglngen tot taak gesteld, de armen niet alleen te bedee- len, maar ook te bezoeken en zoo noodlg hun godsdienstig peil te verhoogen. Voor zeker een zeer loffelijk strevenI Frede- rik Ozonam, de stichter der laatste ver- eenlglng, heeft zeker nooit kunnen den ken, dat honderden en duizenden Vln- centianen na hem, dat heerlijk werk anuden voortzetten. Maar ooTc de gemeentebesturen wij den hun zorg aan de armen en stichten burgerlijke armbesturen, terwijl in den laatsten tijd in tal van steden comitë’z rijn opgericht ten bate der werkloozen, tal van schoolbesturen achoolvoedlng en kleedlng verschaffen en ondanks dat alles nog tal van personen langs de huizen komen bedelen, of kwaal luci fers, potlooden, pennen of schrijfpapier te koop aanbieden. In hoeverre al deze vereenlglngen samenwerken om in dezen malal- setijd de armen (hier zoo ruim moge- lljk genomen) te ondersteunen, is mij onbekend. Maar wel vraag ik mij af, of er malaise is, want *n feit is *t, zooals ook uw geëerd blad schreef, dat de bioscopen, sportterreinen, dancings, schouwburgen, sigaren- en sigaretten winkels no« steeds goede zaken maken. Sn bij goed toezien zijn het niet de menschen, die baden in t geld, welke rich Ud van behoeften hebben eigen ge- nfttekt, maar heel vaak Juist de arm lastigen. Moeten tal van burgers zich het roo- ken van veel sigaren of sigaretten ont- teggen, zij dampen er lustig op los, zelfs als ze niets verdienen. Zjj hebben rich eenmaal al die uitgaven gewoon ge maakt en maakt men er eenlge aan merking op, dan hoort men: „Mogen wij dan niets hebben?” In sommige plaatsen zijn zelfs gezin nen, waar de vaders niet willen werken, of rich niet willen ma tigen in eten of drinken, terwijl de moeders niet zuinig willen zijn en mede door haar slordigheid, door het niet kunnen of het niet willen naaien of verstellen van klee- dlngstukken er toe meewerken het *8 Zaterdags thuisgebrachte loon in enkele dagen op te maken. Al die gezinnen worden ondersteund, met het gevolg, dat de toestand er zoo blijft, als hij niet erger wordt. De kin deren uit die gezinnen zien dergelljke Voorbeelden en volgen, op lateren leef tijd gekomen, deze heel gemakkelijk na. Het leger armlastigen breidt rich uit en de werkelijk door ongeluk tot armoe gebrachte gezinnen worden er de dupe van. Is het niet hemeltergend, dat een man voor z’n zieke vrouw ondersteaning durft vragen, terwijl hij zelf er bij ver- klaart, dat hij het vertikt om te wer ken? Zijn er geen tientallen van gezin nen, waar ’s zomers 30, 40 tot 80 en meer per week verdiend wordt, waar geen cent wordt bespaard en 's winters maar brutaalweg bij de eene of andere vereenlglng van liefdadigheid, of bij pastoor of kapelaan wordt aangeklopt? Er wordt veel, zeer veel aan de armen gegeven, maar hoe wordt het uitge reikte schoeisel gebruikt, hoe de das- aen, petten, dekens. Jassen, hoe het ondergoed? Zou het geen overweging verdienen, dat de gezinnen van degenen, die on dersteuning vragen, niet alleen gere geld werden bezocht, maar dat ook hun verdiensten werden gecontroleerd, alsmede hunne ultkeeringen uK ver- ■chillende kassen? Of moeten we door gaan met ondersteuning van gezinnen, die beslist arm willen zijn? T Is zeker de moeite waard deze vraag onder de oogen te zien, alsmede op welke wijze alle instellingen van liefdadigheid kunnen samenwerken om oen gezonde en werkelijk vrucht dragende armenbedeeling mogelljk te maken. ’ÜT ,n"evol"e rer*«^rin<.voorw..riten f jnAA Lwml*ite» seheele oMMchiktheid tot «erken door f TEA bU tesen omte «Uen verrekerd voor een der volgende ultkeeringen 0UUU. w||oo <BO Brroeil faeeneo ot beide oogen 750.- doLenuo .IMop - -««. een voet ot een oog -- -uim o. - - ^bmarek Beroemde menschen spelen in hun parti- callere leven vaak een rol, die heelemaal niet met hun optreden in het publiek ge rijmd kan worden. Daar hooren we b.v. brave en vreedzame huisvaders op de parlementaire tribune zeer radicale, ja revolutlonnalre ideeën verdedi gen. Van den anderen kant ontpoppen licht zinnige en zorgelooze vrijgezellen zich daar als voorstanders van strenge, uiterst-conser- vatieve wetten. Onder de voornaamste Staatslieden die in de veelbewogen geschie denis van Europa een rol speelden, zien we echter één man. die zoowel als particulier mensch en als persoonlijkheid in het publiek leven, haast altijd op dezelfde manier te werk ging, d.w.z. met dapperheid, vastbe raden en met verachting van alle mogelijke hindernissen, die vaak aan vermetelheid grensde Van dezen staatsman. Bismarck, zijn nu nog tallooze anecdotes in omloop, die deze karaktereigenschappen treffend weergeven. Een der aardigste heeft betrekking op het huwelijksaanzoek van den grooten man. aat wel waard was, om als bravourstukje in de moderne films opgenomen te worden. Toen de jonge Bismarck, toe^iaals een kranig kurassier-officier, op zekeren avond op een bal bij Baron Putthamer uitgenoo- digd was. leerde hij tijdens het soirée de dochter van den gastheer kennen. Haar zien en smoorlijk verliefd op haar worden, was één!.... Zoodra hfj thuis kwam, schreef hjj een vurige liefdesverklaring naar het jonge meisje en een tweeden brief aan de ouders, waarin hij bun om de hand der dochter vroeg en zjjn bezoek voor den volgenden dag aankondigde. Men kan zich de verbaasde ge zichten van den baron en zijn gezin voor stellen. En dit te meer, omdat Bismarck, ofschoon hij van goeden huize was, in den grond als een windbuil werd beschouwd, die graag een standje schopte en er overigens maar op los leefde Op het vastgestelde uur verscheen de jenge tenteerde zich met z'n gewone non-chalance. Toen hjj de strenge gezichten van den baron en zjjn vrouw sag. begreep hjj direct, dat slechts een bliksemsnel handelen hier de situatie redden kon. Zonder zjjn gezicht ty vertrekken, liep hij recht op het jonge iReisje toe en gaf haar een kus op betde Wangen. Daarna wendde hij zich met een fv* minnelijke lachje tot de verbouwereerd by stonden en wanneer zal de bruiloft plaats hebben?” daar, geholpen door een verraderlijks» g». rochiaan. Jan Vrouweltngh, de beide pries ters gevangen. Ze wérden naar zee gesleurd om per schip te worden vervoerd naar Den Briel. Onderweg kwamen de Geuzen met hun gevangenen door het vlsschersdorpje Ter Heyde. dat op een kwartier afstand van Monster ligt en daarmede één parochie vormde. Zjj ontmoetten er eenlge inwoners van de plaats en riepen hun toe: „Tsa, man nen, hier hebben wij uwen pastoor en uwen kapelaan voor u te koop! Voor dertig stui vers kunt gU hen van ons krijgen!” Maar de vlsschers weigerden deze nietige som te betalen als losprijs voor hun parochle-gees- telüken. en de kleine bende ging door. We gens den zeer desolaten toestand waarin het geheele gehucht zich reeds sinds tal van jaren bevond, besloot de gemeenteraad van Monster, waartoe ter Heyde tegenwoordig behoort in September 1928 tot afbraak van het geheele dorp. Slechts de school en de kerk, welke uit het midden der zeventiende eeuw dateert, zuilen blijven staan. Ongeveer 70. woningen werden afgebroken en in de plaats van de oude, bouwvallige krotten, waarvan enkele 300 jaar oud waren, verrijst thans een geheel nieuwe badplaats. De plannen voor den nieuwbouw werden ont worpen door den bekenden architect Jan Oosthoek te Den Haag Behalve den huizen bouw omvat het psxn den aanleg van eenlge straten met goede trottoirs en een rtoleeringstelsel, dat zal aansluiten bij dat van Monster. Ook voor de aanplanting van boomen en groen wordt zorg gedragen. Als de metamorphose geheel zal zjjn voltrok ken. zal het oude Ter Heyde een modem dorpje zijn met gas. waterleiding, electrische huis- en straatverlichting. Voor het uitvoe- ren van deze plannen, waartoe het initia tief werd genomen door burgemeester Kampechöer van Monster, moesten eerst heel wat onderhandellngen worden gevoerd, daar de gemeente allereerst in liet bezit moest komen van den grond en de opstallen der eigenaars, terwijl dit grondgebied nog moest werden uitgebreid met e uiige stuk ken van het Staatsdomein en van het ge tild van het Hoogheemraadschao Delfland. De meeste tegenwerking werd ondervonden van de zijde van de huiseigenaren. Ver schillende menschen in Ter Heyde had den hun eigen woning, welke van geslacht op geslacht was overgegaan en waarin zü dus weinig of niets verwoonden. De afbraak van het dorp bracht voor het meerendeel der bewoners, die seer arm zyn. groote fi- lasten met zich mede, die zij onmogelijk alleen konden dragen. Immers als zy een betere woning kregen, konden de meesten hun armoedige huisraad niet lijken meer gebruiken; o. a. kwamen zy te staan voor de aanschaffing van ledikanten, daar de oude woningen alle bedsteden bevatten. In één der krotten woonde zelfs een gezin van tien personen in één kamer en moesten een moeder met vier kinderen van één bed stede gebruik maken. Om in de dringend ste behoeften van de bevolking te voorzien. De koningin zal haar besoek aaa hoofdstad In September brengen. De voorstellen voor de landelijke collec tieve arbeidsovereenkomst sljn aanvaard door de drie arbeiders- en twee patroons bonden in het bouwbedrijf De arbeiders bonden wenschen op den grondslag van het compromis de overeenkomst voor twee jaar af te sluiten, doAl zy stellen het op prijs, dat vóór tot teekenlng wordt overgegaan. In Groningen nog een vergadering wordt gehouden met het bestuur van den Pro vincialen Groninger Aannemersbond en vertegenwoordigers van de werkgevers en werknemers-besturen om het opnemen van sommige plaatsen in de klasaenlyst te be spreken en te trachten daarover tot over eenstemming te komen. Het oude dorp Ter Heyde. gelegen nabij Mcnrter aan de kust van de Noordzee, on dergaat een heele verandering. Het dorp, hetwelk in den loop der eeuwen reeds tot tweemaal toe door de zee was overstroomd, wordt thans geheel afgebroken, terwijl een 125-ta. nieuwe hulzen, waarvan er reeds uim 70 gereed en bewoond zjjn, zullen worden opgetrokken Ter Heyde was vroeger een zelfstandige heerlijkheid en een der Be langrijkste dorpen In het district Wsst- land. Reeds In de dertiende eeuw wordt het dorp als „Die Hey” beschreven als een virschersplaats en dat het ook later nogal beteekenls had. biykt wel uit het feit, dat omstreeks 1600 Prins Maurits de strand- wachten van Ter Heyde het versterken te gen de aanvallen van de Duinkerksche zee- roovers, die het dorp binnenvielen en plunderden. Er was toen zeker nog wel wat te halen. Het 1b vooral bekend door den zeeslag tusschen de Hollande’rs en Engelsche vloten op 10 Augustus 1653, waarbij Maar ten Harpersaoon Trómp met nog 6000 man het leven liet, terwijl onze vloot er 26 sche pen verloor. De bevolking van Ter Heyde sloeg toen vanaf het strand en de duinen het verloop van den slag gade en de over levering wil, dat het een inwoner van het dorp is geweest, die het eerst de tijding van het sneuvelen van Tromp aan wal tracht. Dit is de laatste maal, dat Ter Heyde officieel in de geschiedenis wordt ge noemd. De plaats ging zlenderooten achter uit. Gedurende de Fransche overheerschlng werden door de Heydsche vlsschers een le vendige smokkelhandel op Engeland gedre ven. Nadat de Franschen uit ons land wa ren verdreven, was het met den bloei van Ter Heyde geheel gedaan. In 1870 was nog slechts één visschersvloo», terwijl het vlsscberljbedrijf thans geheel stil ligt, zeelieden van Ter Heyde varen des zomers visschersvloten van Scheveningen, luis en Vlaardingen, terwijl er ook velen van hen werk hebben gevonden in den tuinbouw. Aan de schelpenvlsacherlj wordt nog wel wat gedaan, doch de opbrengst hiervan is zeer onbeduidend. Toch verloochent de zeemansaard van de inwoners zich niet. Zij bezitten een reddings boot, waarmede zij in geval van nood steeds bereid zyn hulp te verleepen. De totale on dergang van Ter Hejjde beantwoordt merk waardigerwijze aan een profetie, gedaan in 1572, het jaar van de martelaren van Gor- cum. Te Monster werd toen namelijk de parochlebedlenlng waargenomen door de Pa ters Norbertijnen Jacobus Lacops van Ouden aarde en Adrianus Janszen van Hilvaren- beek. Zoodra de Watergeuzen zich genesteld hadden in Den Briel. trok een kleine troep van hen naar het rustige plaatsje en nam Volgens berichten uit Funchal (Madeira), is daAr Paaschzondag een revolutie uitge broken. Zoowel de burgerlijke als de mili taire gouverneur zijn gearresteerd. Een militaire junta, onder leiding van generaal Souza Pias. Twee maanden geleden werden bij onge regeldheden tijdens de staking eenlge perso nen gedood. De Portugeesche regeering heeft toen een nieuwen gouverneur en Hoogen Commissaris benoemd, ten einde den toe stand op het eiland te bestudeeren. Deze zijn thans door de opstandelingen gearres teerd. Funchal Is de hoofdplaata van het eiland Madeira en telt 75.000 Inwoners. De President van Portugal heeft In ver band met een besluit van den kabinetsraad een kruiser naar het eiland gezonden. Aan boord bevindt zich een regiment regeerlngs- getrouwe troepen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1931 | | pagina 1