ONS BLAD S. KROM a. - I 65 STOOMERIJ EN VERVERIJ TAPIJTREINIGING van «r, sr. R DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN MAANDAG 13 APRIL 1931 VUF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 85 f40 VOORNAAMSTE cMEUWS Ernstig ongeval in Drente Drietal Inbraken te Montfoort Auto te water gereden Men verwijt ons Ober, een portie haaien vleesch Ernstig autobusongeluk nabij Duren Ver bands toftf en Utennöhlen Ernstig motorongeval Belgische onderscheidingen Inbraak met schietpartij Eenlge millloenen francs schade Mijnongeluk in Engeland Negen arbeiders zwaar gewond 3 De Statendam aan den grond geloopen Vijfde Nederlandsche Katholiekendag Reusachtige brand te Maubeuge Lijk van vermisten chauffeur opgehaald De opvoering van „Triomf der Levenden” Dynamiet-opslagplaats in de lucht gevlogen Geen gevaar voor schip of opvarenden De „Southern Cross Junior” neergestort In bet donker boven Nederlands vier groote steden VERKIEZINGS-ALARM JOH. LAUWERS PAYGLOP 3 ALKMAAR Een nieuwe politieke aanslag te Birma In Medemblik 1100 In Duin en Bosch 1300. In Meerenberg 1200. 4 kinderen doodgeschoten ^-—Verduistering van rata 5« mille tïï13000- 1750- 1250.- f125.- ttZR.KJ- ISO- ïü.-ï"-- AANGIFTE MOET, OF STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCNIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA NET ONGEVAL Stoppage, Plisseeren, Ajouren, Gordijnenwasscherij Onze naam waarborgt U alles NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD irm Daden nog niet gevonden Vier personen verdronken Zondagavond omstreeks kwart over Poging tot doodslag te Den Haag. de krlais in den Belgischen over indnstrieele spionnage Nachtvlucht boven 'Holland en Utrecht. Daarna zich zelf gedood Het Albaneesche kabinet te afgetreden. Beeldtelegrafie Bediende van een effectenftrma de O» der Twaalf gewonden Barometerstand 9 uur vm.: 7.67 stilstand. Aan de Nederlandsche Marine De voorbereidingen begonnen De dader ontkomen om Voor honderdduizenden schade Nieuwe eigenaar en piloot gedood gebouw zijn slechts de muren DE RAMP VAN DE „NOORDPOOL” Lijkdienst te Fraserburgh Op een Engetechen officier Wakataochi benoemd tot Japanschen mi nister-president. Russische Duitschland. ABONNEMENTSPRIJS Per kwartaal, voor Alkmaar J 2.— Voor bulten Alkmaar ZM Met Geïllustreerd Zondagsblad 0.60 hooger De „Statendam” aan den grond gels op«m Geen gevaar voor schip of opvarenden. Verduistering van ruim 50.000 te Am sterdam. Auto in de Drenteche Hoofdvaart gereden. De vier inzittenden verdronken. Een vaste dienst tusschen Nederland en Indlë LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om: 7.24. De gemeenteraadsverkiezingen in Spanje xfin rustig verioopen. Republikeinsche meer derheden in vele steden. Bij een mijnongeluk In Engeland sfla 9 arbeiders zwaar gewond. In Frankrijk zijn bezwaren gerezen togen de door Briand gevoerde buitenlandsche po litiek. Bij een autobus-ongeluk nabij Ddren wer den 12 personen vrij ernstig gewond. Madeira sou een .zelfstandige .republiek willen worden. Groote brand te Maubeuge (Noord-Frahk- rijk). bij verlies van 'o anderen vinasr Jasper Congo. F waren ge- rn geen doel. an- In Birma is weder een politieke aanslag op een Engelschen officier gepleegd. Door *n Mohammedaanschen landmeter werden zon der eenlge aanleiding op een zekeren kapi tein Hanney drie revolverschoten gelost, waardoor de officier gewond werd. De dader kon nog niet gearresteerd worden. broken, soodat de bewoners tijdig werden. Het onderzoek der politie is nog in vollen gang. Volgens de „Crt." zijn er vingeraf drukken genomen. Een politiehond heeft wel een spoor ge vonden, doch het vermoeden bestaat, dat de inbrekers per rijwiel verdwenen zijn. beschouwen. Van het overeind blijven staan. Er deden zich geen Persoonlijke ongevallen voor. De aangerichte schade bedraagt eenige millloenen francs. Verschillende arrestaties in verband met den juweeiendiefstal te Rotterdam. In nabjj heeft een 35-jarige kantoorbediende Zater dagavond blijkbaar in een vlaag van waanzin zijn twee zoontjes, 4 en 6 Jaar oud, en twee meisjes uit Zürich, van 5 en 8 jaar, die bij hem te logeeren waren, met een revolver doodgeschoten. Daarna doodde hU zichzelf met een militair geweer. het Zwttsersche dorpje Teufenbach Horgen (aan het meer van Zürlcli) De „Southern Cross Jumör". het vliegtuig, waarmee Kingsford Smith zijn vlucht van Engeland naar Australië heeft gemaakt en dat onlangs door hem werd verkoent. is neer gestort, waarbij de piloot zoowel als de nieuwe eigenaar om bet leven zijn gekomen. Ir. dr. N. Koomans, hoofdingenieur der telegrafie en telefonie, deelde in de te Am sterdam gehouden vergadering van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs in een voordracht over beeldtelegrafie mede, dat begin of half Mei een vaste dienst voor beeldtelegrafie tusschen Nederland en Indlë, zal worden geopend. 22-Jarlge, ongehuwde Jan Lanting, de 30- jarice ongehuwde J. Uiterwijk en de 50-jarige weduwnaar Steenbergen. De slachtoffers hadden een tochtje ge maakt naar Koekange, waar een dezer dagen Steenbergen, die bakker is, een nieuwe bakkerij zou openen. In den tot bak kerswagen verbouwden Fordauto waren zy Gistermorgen stortte een autobus van den autobusdienst Aken—DOren in een bocht van den weg in de Thum. Talrijke inzitten den liepen verwondingen op en twaalf vrij ernstig gewonden moesten in een ziekenhuis worden opgenomen. ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels 1.25: elke regel meer 0X5. RECLAME per regel 6.75 voer de eerste pagina; voor overige pagina's f 6J6. RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD" Hl vooruitbetaling per plaatsing 6.M per advertentie van 5 regels: Ieders regel meer 6.12 Op den hoek van de P. C. Hoaftstraat, bij de Stadhouderskade te Amsterdam, heeft gistermorgen een ernstige botsing plaats gehad tusschen een motorrijder en een wa gen van lijn 3. De tram, die de P. C. Hooft- straat uitkwam, had haar komst aangekon- digd door het branden van een rood sein licht. De motorrijder scheen daar niet op gelet te hebben en reed in volle vaart tegen de tram. Met een zware hersenschudding is hy naar het Tesselschade Ziekenhuis vervoerd. Zijn toestand was gisteravond ernstig. In den nacht van Zaterdag op Zondag brak te Maubeuge (Kooid-Frankryk) een brand uit in een groot warenhuis, welke brand spoe dig met groote snelheid om zich heen greep. De brand, die in den dakstoel begon, be reikte spoedig de vierde verdieping, die be woond wordt door het interne verkoopstera- personeel van het warenhuis. De bewoonsters konden zich slechts met moeite redden. De geheele brandweer van Maubeuge werd gealarmeerd, maar ondanks de krachtige blusschingspogingen bereikten de vlammen spoedig de lager gelegen verdiepingen, waar Rich veel brandbaar materiaal bevond. Inmiddels had men ook de assistentie van de brandweer uit de naburige gemeenten in geroepen, en met vereende krachten slaagde ®en er In, de in 4e onmlddelUjke nabijheid van het brandende gebouw gelegen Cathe dral St. Pierre tegen het vuur te beschermen Politie en soldaten hadden de geheele omgeving afgezet en hielden het talrijke pu bliek op een afstand. Eerst vroeg in den morgen kon men het gevaar als geweken Zaterdagvond om half negen is de „Sta tendam”, komende van Southampton, waar 56 passagiers voor New-York aan boord gin gen, nabij Cowes, op het eiland Wight, aan den grond geloopen. Het water is daar zeer ondiep en door bet vallende tij schijnt de „Statendam" vrij vast aan den grond te zijn geraakt. Althans de twee zleepbooten, die ter assistentie uit Southampton uitgevaren wa ren, waren er Zondagavond laat nog niet In geslaagd het schip vlot te sleepen. Men verwachtte dan ook, dat het niet eerder lukken zou het schip van oen grond los te krijgen dan hedenmorgen, wanneer de vloed weer zou zijn opgekomen, hetgeen om 8 uur gebeuren zou. Er bestaat niet het minste gevaar voor schip of opvarenden. Het weer is goed en de zee rustig. Zooals reeds gemeld, zal op den vooravond van den Vijfden Nederlandschen Katholie kendag, in het Stadion te Amsterdam een modern mysteriespel van de hand van den bekenden katholieken publicist Willem Nieu wenhuls, worden opgevoerd. Aan deze opvoering, op den avond van den tweeden Pinksterdag zullen verscheidend hon derden katholieken vertegenwoordigers van verschillende katholieke organisaties mede werken. De besprekingen van het dagelijksch be stuur van den Vijfden Nederlandschen Ka tholiekendag onder voorzitterschap van mr. C. J. M. F. Goseling met de vertegenwoor digers en vertegenwoordigsters der onder scheidene organisaties hebben Vrijdagavond j.l. plaats gehad in een gemeenschappelijke vergadering, welke in „Parkzicht” te Amster dam was belegd. Op deze bijeenkomst waren vertegenwoor digd de Graal, de Diocesane Jeugdraad Verkenners), de RK. Volksbond, het RJL Amsterdamsche Tooneelgezelschap, de St. Jo- zefsgezellen-Vereeniging. de Jonge Werage- versvereeniglng en de R.K. Studentenver- eenlglng ..Sanctus Thomas Aquinas”. De leerlingen van het St. Ignatius-college werden vertegenwoordigd door den rector van het college, den zeereerw. pater Wessels 8J. Temidden van al deze aanwezigen heeft de heer Nieuwenhuis zijn geheele mysteriespel voorgelezen, en deze, uiteraard nog slechts luchtige kennismaking met dit werk, liet niet na. op allen een diepen indruk te maken. Geen wonder dan ook, dat de vertegenwoor digers van alle organisaties spontaan hun medewerking toezegden. Zoodoende waren de voor het spel benoodigde krachten spoedig gevonden. Dinsdagavond 21 April ajz. zullen de on geveer vierhonderd medewerkenden bijeen komen In de groote zaal der St. Jozefsgezel- len-vereenlglng. Stadhouderskade 55. Hieruit blijkt wel dat deze grootsch opgezette onder neming, met kracht en wat nog meer zegt met geestdrift wordt voorbereid. Om nadere inlichtingen kan men zich de»- gewenscht richten tot den secretaris van da □mmlssle voor het mysterie-spel, den heer B. de j^ra^yerytraat 12, Amster- In den nacht van Vrijdag op Zaterdag is te Montfoort een drietal inbraken ge pleegd. Uit de woning van dl dames Wolters aan het IJsseipleln werd een bedrag aan geld groot f 300 ontvreemd. - In de woning van den graanhandelaar Th. van der Does deed men zich te goed aan een aantal eieren Ten slotte trachtte men aan den Hofdijk de villa van den heer A. J de Goe'j binnen te dringen. Daar werd echter een ruit ge broken. soodat de bewoners tijdig wakker zes heeft op den Rijksweg MeppelAssen tus schen Hoogersmllde en HylkersmUde een ern stig auto-ongeval plaats gehad, dat aan 4 personen het leven heeft gekost. Omstreeks dien tijd reed op den weg rich ting Assen een Fordauto, waarin 4 personen waren gezeten. Een luxe-wagen reed hen achterop en passeerde ben. Men heeft mo menteel nog niet precies kunnen vaststellen wat er gebeurde, maar op een gegeven oogen- bllk zagen verschillende personen den Ford auto slingeren, tusschen de rails van de tram geraken, waarna tenslotte de wagen in de Drentsche Hoofdvaart terecht kwam. Ver moedelijk heeft de luxe-auto den Fordauto b(j het passeeren aangereden, waardoor de laatste bekneld is geraakt, geslipt Is met het voornoemde gevolg. Eenlge jongelui in een autobus van eën wedstrijd te Meppel naar Groningen terug keer end. zagen ook het ongeluk gebeuren. Onmiddellijk schoten zij te hulp en ook van andere zijde kwamen personen toegesneld om te trachten de inzittenden van den ver ongelukten auto te bevrijden. Eenlge mannen sprongen In een boot en wisten door middel van scheepshaken een gat in den bovenwand van den auto, die intusschen gezonken was, te maken, waarna zij na verloop van eenlgen tijd de vter Inzittenden te voorschijn wisten te halen. De luxe-auto had Inmiddels gestopt en na dat men het gebeurde had gezien, reed men onmlddellUk door naar Smllde om medische hulp te halen. De doktoren 8. Boonzaaijer en C. Tholen waren spoedig ter plaatse en poogden door het toepassen van kunst matige ademhaling de levensgeesten weer op te wekken Helaas, dit mocht niet meer beten. De doktoren konden slechts den dood constateeren. De vier slachtoffers zijn de 23-jarige ongehuwde G. Kamst, de ongeveer Ten nadeele van een cliënt van een ef fectenfirma aan de Keizersgracht te Am sterdam heeft een bediende, een familielid van den directeur der firma, een bedrag van ruim 50.000 verduisterd, dat hem ter hand was gesteld om daar effecten voor te koopen. Toen levering der effecten achter wege, bleef volgde een klacht bij de justitie. Bij het onderzoek bleek, dat de jonge man het geld ten eigen bate had gebruikt. Na verhoor door politie- en justitle-autoritelten Is de dader voorloopig weer op vrije voeten gesteld, daar kans op herhaling van het misdrijf of voor ontvluchting In dit geval niet aanwezig werd geacht. De zetel te Hamburg Jachtgebied Indische Oceaan Haalenvleesch wordt neer en meer gevraagd! Ook in Midden-Europa „Haaienschnitzel”. BUREAU: HOF ALKMAAR Telefoon: Administratie Nu. 423 Redactie No. 633 Gistermiddag werden in de Minorca ochacht van de Iviiasham-kolL.imynen in Lei cestershire negen arbeiders tengevolge van een hevige explosie zwaar gewond. De negen slachtoffers liepen brandwonden op en moes ten naar het ziekenhuis worden overgebracht, waar zij in levensgevaarlijken toestand wer- den opgenomen. De oorzaak van het ongeval is niet bekend. In den nacht van Zaterdag op Zondag is tc Baarland (Z.) Ingebroken in de hofstede, bewoond door de weduwe G. 8. met haar dochter. Met een Ijzeren koevoet heeft de inbreker getracht een der deuren te forcee- ren. De man heeft daarbij enkele schoten uit 'n revolver gelost op de bewoonsters, die Inmiddels door het gestommal wekt, doch deze schoten troffen De dochter vluchtte daarop door een dere deur, waarop dc man door deze deur het huls binnendrong. Met de revolver in de hand dwong hij de bejaarde vrouw, die achter gebleven was, de plaats aan te wij zen, waar zij haar geld had geborgen, het geen zij echter weigerde. Daar inmiddels hulp kwam opdagen, ging de man ijlings op de vlucht, waarbij hij zijn rijwiel achterliet. De politie heeft een onderzoek Ingesteld. In verband met het bezoek der Neder landsche Marine aan Antwerpen tijdens de wereldtentoonstelling 1930, beeft de konlng van België aan verschillende Nederlandsche zeeofficieren onderscheidingen verleend. Vice-admlraal Quant is benoemd tot Grootkruis in de Orde van Leopold II; ka pitein ter zeer C. Rühl tot commandeur in de Kroonorde, kapltein-iultenant ter see E. A. Vreede, tot officier in de Kroonorde, kapitein-lultenant ter zee P. Eikenboom tot commandeur in de Orde van Leopold II, de officier van den Marlnestoomvaartdienst le klasse G. den Hertog tot officier in de Orde van Leopold II, de luitenant ter zee le klasse E. J. Borgeslus tot officier in de Kroonorde, de officier van gezondheid le klasse F. J. A. Baden, de luitenants ter zie le klasse D. C. M. Hetterschy. G. Mante. H. J F K. van den Arend, allen tot officier m de Orde van Leopold II en de officier der admini stratie 2e klasse L. A. van Houte tot ridder in de Kroonorde. Uit Kaïro wordt gemeld, dat Zaterdag een van de dynamlet-opslagplaatsen nabij den Asspeandam ten gevolge van brand in de lucht Is gevlogen. Een ingenieur kwam daarbij am het leven, vijf Europeanen en drie Egyptenaren werden gewond. De ma- terieele schade beloopt eenlge tienduizenden ponden sterling een tochtje waar een i bakker is. Zaterdagavond heeft een vliegtuig, ken baar aan zün navlgatlellchten en de aan dacht trekkend door het geronk der moto ren. een aantal roode, witte en groene lichtkogels afgeschoten boven Amsterdam, Haarlem, Den Haag, Rotterdam en Utrecht Ongetwijfeld was het een fraai schouwspel, dat kleurige vuurwerk tegen den donkeren nachthemel, langzaam neerdalend van bet vliegtuig naar de aarde, doch ultdoovend voordat deze bereikt was. Hoe fraai dit schouwspel ook was, het kan niet vergele ken worden mej. het schouwspel, dat dienge nen geboden werd, die het geluk hadden, tot de inzittenden van het vliegtuig te be boeren. Dank zij de vriendelijke ultnoodiglng van de N. V. Uitgevers Mij. Elsevier, die dezen tocht gearrangeerd had als intro ductie van een nieuw doorvaar uit te ge ven tijdschrift de afgeschoten lichtsig nalen vormden letters, die een verwijzing geven naar den naam van het tijdschrift en aangezien er prijzen beschikbaar zijn ge steld yoor diegenen, die de lichtsignalen weten te ontcijferen, zullen wij dezen naam hier nog niet verklappen mochten wij bijna twee uur lang genieten van het sprookjesachtige schouwspel, dat wü onder ons zagen: de gewone verlichting van ste den en dorpen gemetemorphoseerd In een feestilluinlnatle van gloeiende lichtlijnen van Nederland Te ruim half negen steeg de P. K.-A. F. I.. de nieuwe, voor Indlë bestemde drie-moto- rige F. XII. bestuurd door Geyssendorfer, van het vliegveld Schiphol op. Bjj de K. L. M. geldt onder alle omstandigheden bet safety first, en aangezien aan een nacht vlucht nog altijd grootere risico’s verbonden zijn dan aan het vliegen bij daglicht, wa ren de noodige voorzorgsmaatregelen getrof fen. Behalve de piloot bevonden zich aan boord nog een mecanicien en een marco nist, terwijl twee groote lichtbommen wa ren meegenomen om in geval van nood bij een noodlanding op onbekend terrein vol doende licht te kunnen verspreiden. Maar zoover is het niet gekomen. Met vaste hand trok „Geys", pas weer terug in dienst van de K. L. M. na zijn omzwervingen met den inmiddels om het leven gekomen Amerl- kaanschen milllonalr Van Lear Black, de machine omhoog, zoodat het roode neon licht van den slgnaaltoren en de roode puntjes van denachtverlichting van Schip hol snel wegzonken. Enkele stippellijnen van licht zijn de verlichte straatwegen, die naar de stad voeren. Dan verdichten deze lijnen zich tot guirlandes van licht, kris kras door elkaar en steeds talrijker, totdat de geheele aarde onder ons bezaaid is met licht en we vliegen boven Amsterdam. Scherp teekenen de contouren van de stad zich in de duisternis af en duidelijk onder scheidt men nu den halve-maanvorm, waar in Amsterdam gebouwd is, den grachtengor del met de straten daartusschen als een reusachtig spinneweb van licht, en daar tusschen de roode. groene en blauwe lich ten van de lichtreclames van de binnen stad. Men herkent den Dam, Leldscheplein, Frederiksplein en zoo geleidelijk ook andere punten van de stad. Als bewegende lichtjes schuift af en toe een speelgoedtrammetje over een brug of door een straat. Kapitein Van Dorst opent een raampje en knalt met een soort revolver de verschillende kleuren lichtkogels, te zamen de afgesproken tee- kens vormend, naar buiten. Even weerkaatst het licht in de cabine en tegen de beide buitenmotoren, dan schiet de gekleurde vlam snel naar beneden weg. Dat schieten herhaalt zich boven elke stad, die we .aandoen”. Van Amsterdam vliegen we naar Haarlem, over donker land, doorsneden door enkele lichtlijnen. Haarlem toont uit de lucht niet dezelfde compacte llchtmassa als Amsterdam. De koepelgevangenls is ook 's avonds uit de lucht duidelijk te her kennen. Dan gaat het langs de verschillen de plaatsjes van de bollenstreek, die als lichtnetten met groote mazen onder ons lig gen. Als we het licht in de cabine dooven, zien we de smalle strandstrook onder ons wit schemeren en flitsen de lichten van de verschillende vuurtorens onder ons langs. Dan komt Den Haag, waarvan vooral de hel-verllchte. bijna geheel glazen gebouwen van ..De Bijenkorf" en van de coöperatie „De Volharding” het best te herkennen zijn. Delft en Schiedam, en dan weer Rotterdam, warnet van lichtende strepen, waartusschen de Coolsingel afsteekt als een helder-wlt verlichte band. Het glazen gebouw van Van Nelle ziet men reeds op grooten afstand, en de hel-verllchte groote Maasbrug vormt een witte lichtstreep over de donkere Maas. Dan gaat het weer over het donkere land. Een dunne stippellijn van lichtjes toont ons den loop van den Hollandschen IJssel, en dan zijn we boven het Sticht. We zien de Neu- de het helst verlicht, en zetten ons horloge gelijk met de Dom-klok, wier wijzerplaat verlicht is: drie minuten over tien. We zien nog een treintje rijden in de richting van Amsterdam en over de donkere AnV-yveen- sche plassen, die we slechts kunnen raden, stevenen we op Schiphol aan. We dalen. Veilig zet Geyssendorfer ons weer op den grond en uit het sprookje treden we weer In de -Uehte” werkelijkheid. nooit warm geloopen te zijn voor onae Provinciale Gestichten. De opmerking ja gegrond, maar een verwijt mag het niet zün, veeleer een loftuiting, die de katholieken verdiend hebben. pe krachtige poging van den katho lieken Gedeputeerde, om althans de kosten der krankzinnigenverpleging be langrijk te verminderen, verdient volle waardeering. Die verpleging behoeft niet van de overheid uit te gaan. De wet gebiedt het niet, de ervaring getuigt het niet. Overal, ook in de tien andere provin ciën, wordt die verpleging toevertrouwd aan particuliere gestichten, die voor een patiënt berekenen een 700 A 850 per jaar. Zij, die betalen moeten, de ge meenten, kunnen dan ook niet tot een hooger bedrag dan 850> verplicht wor den. t Is al prijzenswaard, dat zij dezen maxlmum-verpleegprijs betalen. Aldus krijgt ook de Provincie „slechts” f 850 per patiënt betaald. Elke patiënt kost de Provincie echter: voor kilo- --en dasf” mee het roofdier zfjn heerschappij langza merhand ontneemt, zijn de Oceanen nog steeds vrij gebied, waarvan de haal en niet de mensch de opperheerschappij bezit. Van de Noordelijke Ijszee tot in de wateren van de Poolstreken treft men talrijke soorten van deze overoude zeebewoners aan, die nog uit het verre verleden stammen en die door him reusachtige afmetingen, hun groote kracht en snelheid alle andere levende wezens der Oceanen overtreffen. Het zijn reuzen uit den oertijd, die zich tot onze dagen gehandhaafd hebben an reeds door hun ulterlUk alleen afschrik inboezemen. De zeeman ze hartgrondig, want hij weet, welk gevaar hem dreigt, wanneer hij bij storm of door een of ander ongeval over boord valt en een groote haai In de nabijheid is. Toch had men tot nu toe nog nooit een systematische vervol ging van deze roofvlsschen georganiseerd. Men wist het dier niet productief te maken, zoodat een jachtondernemlng zeer veel geld gekost zou hebben, zonder iets op te leve ren. In de laatste Jaren is dat veranderd. In verschillende staten zijn maatschappijen op gericht, die stelselmatig jacht op de haaien maken, wel niet uit humane beweegredenen, maar omdat de vangst der haaien zeer winstgevend begint te worden. Ook in Duitschland zal binnenkort een dergelijke onderneming gevestigd worden. In Hamburg maakt men plannen voor de uit rusting van een haalenvanger; het schip, zal, naar men hoopt, lederen dag 20 groote roof dieren -harpoeneeren, dus 600 per maand en volgens oppervlakkige berekeningen zeu men daarvan niet alleen 30.000 L. olie per maand winnen, maar ook waardevol leder. Zelfs het vleesch en de beenderen van den haai kan men tegenwoordig gebruiken. lu ande re landen wist men vroeger reeds, dat men zich niet uitsluitend door den haal behoefde te laten verslinden, maar dat men hem zelf ook op kon eten. Het is bekend, dat "e Chl- neezen de vinnen van den haai als een lek kernij beschouwen. In de Zuidzee b.v. va ren de Inboorlingen sedert onheuglijke tijden in hun primitieve kano's op zee uit. om haaien te vangen. Het gevecht zoo kan men hun jacht gerust noemen duurt ver scheidene uren, eer de haal overmeesterd is. Maar dan hebben de Samoeezen ook voor langen tijd weer te eten. De smaak der Samoeezen onderscheidt zich minder van dien der Europeanen dan men gewoonlijk meent. In Italië wordt een kleins soort haal ge geten. de sterhaal, die slechts ongeveer IS M lang wordt en wie onbevooroordeeld is, moet toegeven, dat hij goed smaakt. Alleen oude dieren zijn wel eenlgszins traanachtig. In den laatsten tijd werd in Engeland en ook in Duitschland „haaienschnitzel" ver kocht en in Berlijn zijn zelfs hotels, waar men op de menu’s .Jiaalenvieesch” vinden kan. Het gedroogde vleesch der haaien geldt in Afrika als een lekkernij. Het Is dus aan te nemen, dat men op alle mogeljjke manie ren jacht maakt on de haaien, om hun vleesch te bemachtigen. De Hamburgers, die binnenkort naar den Oceaan willen vertrekken, omdat daar de meeste haaien te vinden zijn, hebben het niet op de eerste plaats op het vleesch ge munt. maar op de olie. Het is bekend, dat de walvlschvangst zeer winstgevend is, om dat dit zoogdier dat de zee bewoont, een lever bezit, die bijzonder rijk aan traan is. Maar de walvisschen beginnen langzamer hand te verminderen en zeldzaam te worden en nu zjjn de haaien zeer geschikt, om de walvisschen te vervangen. De verhouding van het oliegehalte tot het gewicht van den lever Is zeer varieerend naar gelang den aard en den ouderdom van het dier. De levers van oude haaien leveren meer olie dan die der jongere dieren. Over het algemeen kan men zeggen, dat 28 pct. van het gewicht der le vers als olie gewonnen worden. De olie der haaien wordt vooiloopig ge bruikt bij het bereiden van le-Jer en bij de zeepfabricatie, wordt dus minder gebruikt dan dat der walvisschen, dat vooral bij de margarlne-fabrlcage een voorname rol speelt. Toch weet men nog niet met zeker heid veer welke doeleinden de olie van den haal gebruikt kan worden. De traan zou ook van, groote beteekenis zijn voor medische doeleinden, daar ze bui tengewoon rijk is aan vitaminen A en D, waarop in hoofdzaak ook de heilzame uit werking van de levertraan der walvisschen benut. - Deze cijfers zijn globaal genomen, zij zijn lang niet de hoogste cijfers in de Provinciale historie. De Provincie be taalt dus jaarlijks per patiënt gemid deld een f 350.bij. Wat dit zeggen wil over *n paar duizend verpleegden begrijpt een kind. En waarom? Om zeker te zijn van plaatsruimte (wettelijke plleht der provincie)? Neen, de andere provinciën zorgen daar vol maakt voor zonder eigen gestichten. Om een betere verpleging te verkrij gen? Neen. De Provincie verzorgt haar krankzinnigen goed. In doorsnee doen het de particuliere gestichten even goed. Zou het waar kunnen zijn, dat de r dachte „Overhddsverpleglng" di slechte een theoretische hobby is, die ds practlsche uitwerking aan de Pro vincie per Jaar tonnen en tonnen gouds ^ost zonder éénig voordeel? Ent Is niet alleen mogelijk, het is zelfs waarschijnlijk, neen, het is zeker! DAArvoor voor grauwe theorieën behoeft de belastingbetalende burgerij van Noord-Holland geen millioen gul den per jaar noodeloos te offeren. Men moet ons, katholieken, niet ver wijten, dat wij nooit wegliepen met de gedachte „Overheldsverpleglng". Inte gendeel mogen zij zich herzien, die prat gaan op het bezit of de exploitatie van drie „eigen” gestichten. Wij hebben zoo- iete van de S. D. A. P. gehoord, wij hebben dien triumphkreet beluisterd uit hun jubelzang op eigen glorie „Wij bou wen”. een onlangs verspreid verkle- zingspamflet. Voor den nadenkenden kiezer houdt deze zelfverheerlijking een veroordee- ling In. op den terugtocht naar Gieten, waar allen woonachtig zijn. De marechaussee uit Smllde was spoe dig ter plaatse en stelde een voorloopig on derzoek in. Nog in den loop van den avond werd het parket van Assen gewaar schuwd. De lijken zijn voorloopig ondergebracht in de. in de nabijheid gelegen kalkzandsteen- fabriek. Uit den aard der seek heeft tnA-wnee—T te Gieten groote beroering veroorzaakt. Ia Mei wordt een vaste dienst geopend voor beeldtelegrafie tasschen Nederland en Indlë. Zondagmiddag Is uit het water aan de Beestenmarkt by de Blauwpoortsbrug te Leiden opgehaald een tyk. dat bij onderzoek bleek te rijn dat van een jnauffeur te Am sterdam, die sedert den Tweeden Paaschdag. toen hy met een ander persoon een bezoek aan leiden bracht op tot nu toe onver klaarbare wyze te water geraakte. De Leldsche politie legde beslag op het Wk en ontbood Dr. Hulst, die een sectie verrichtte. Verder stelt de politie nog een nader on derzoek In. Gebleken is, dat genoemde chauf feur op Tweeden Paaschdag verschillende café’s in de omgeving van de Beestenmarkt heeft bezocht. Gisteravond vond In de kerk van Fraser burgh een zeer druk bezochte dienst plaats, gewyd aan de nagedachtenis van de om het leven gekomen opvarenden van den by Fraserburgh gestranden Nederlandschen trawler „Noordpool” IJmuiden 132. Ds. H. J Helda uit Vlaardingen dankte namens het Nederlandsche 'Olk d- verza melde gemeente en de bevolking van Fra- -.zrburgh voos het betoonde medereven en voor de verleende hulp r»y het droevige □ngeval. Dz. Helda en de heer Kool uit IJmuiden dragen te Fraserburgh zorg voor h-t opgra ven van de lyken der slachtoffers, die Dinsdag met den trawler „Victoria” naar Nederland willen worden cvergebracht. Terwyi de mensch kilometer 1 meter in de wildernis doordringt merhand

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1931 | | pagina 1