Van Alles en van Overal
De republiek Spanje uitgeroepen
R.K. Kiezers en Kiezeressen
De Provinciale Staten-verkiezingen
L
5
1
I
22 APRIL
6
Doet 22 April Uw
plicht
TWEEDE BLAD
BLADZIJDE i
WOENSDAG 15 APRIL 1931
STADSNIEUWS
van
I
VRAGENBUS
PRIMAVERA
In alle kieskringen (belinlve
Am»
in den kieskring HOORN:
N. DEKKER
In den kierkrlng HELDER:
H. F. v. NULAND
hi den kieskring VELSEN:
E. A. M. DROOG
In den kieskring WEESP:
J. J. KLAARENBEEl
No. 1 van de R. K. (list is:
in den KIESKRING HAARLEM:
Mr. J. B. BOMANS
in den kieskring ZAANDAM:
J. VALKERING:
r
Een schitterend &eslaa&de propa&anda-ver&aderin&
B. Bomans
Koning Alfonso XIII doet afstand van den troon Hij verlaat met zijn gezin Spanje
Hij zou zich naar Engeland begeven De uitroeping der republiek zonder
bloedvergieten verloopen Het eerste republlkeinsehe ministerie gevormd
Ult Spanje vertrokken
Alle R. K. Kiezeressen en Kiezers
wekJreïT'wij met den tneeslen aan
drang op, bij de verkiezingen voor de
Provinciale Staten, te stemmen
No. I der R. K. lijst.
Dit is voor Noord-Hofand
OP No. 1 VAN LIJST
Een manifest van den koning
Geen Catalaansche republiek
(Zie ook pag. 1 van het le blad).
Het eerste republlkeinsehe
ministerie
mr. J.
met een rede
De rood-geel-violette vlag
gescheschen
9
van
het
Rede mr. J. B. Bomans.
de
één
(Soc.
BERENGUER WIL NIET HEENGAAN
memoreert spr.
4?
over 2
Spaansch verdrag gesloten, waarbij Marokko
op
i
DE SITUATIE TE MADRID
De arbeiders te Madrid hebben hun werk
plaatsen verlaten
DE REPUBLIKEINSCHE VLAG OP ALLE
OPENBARE GEBOUWEN TE MADRID.
BENOEMINGEN DER NIEUWE
REGEERING
Vr.Waarme kan Ik het aanschoppen van
een glimmende deur het best verwijderen?
Antw Neem een vochtige doek met Vim
en wrijf daar de vuile plekken mee weg
Daarna met spons en aeem afwasschen met
koud water, waarin een scheut ammoniak.
geerlng genoodzaakt zal zjjn hem gevangen
te zetten.
wegvagen;
zaglljke kosten met zich brengen. Wat
uit een oogpunt v --
tracht, is: deze kosten
heeft wellicht nooit
niet
die
Te Madrid werd de republlkeinsehe vlag
op alle openbare gebouwen geheschen. Au
to's met roede en republlkeinsehe vlaggen
getooid, rijden door de hoofdstraten.
DE TROEPEN IN DE KAZERNES
GECONSIGNEERD.
De troepen kregen bevel om In de kazei-
nes te blijven teneinde leder contact met
de politieke gebeurtenissen - te vermijden.
Ondanks de zeer ongunstige weersgesteld
heid In de maand Maart, toen het In ver
en
beschik
te rsten
OVERLEG MET VAKVERBOND EN
SOCIALISTISCHE PARTU.
Fernando de los Rlos was de eerste die
de zitting van het nieuwe kabinet verliet.
HIJ verklaarde dat de regeering om Half ze
ven g isteravond met de bsturen van het
vakverbond en van de socialistische partij
zou bijeenkomen om over den toestand te
beraadslagen en de gebeurtenissen die zich
zouden kunnen afspelen, vóór te zijn.
De zaal van ,,’t Gulden Vlies" was gister
avond. toen Mr. J B. Bomans, lid van
Gedeputeerde Staten, kwam spreken over de
Provinciale Statenverkiezing, uitstekend be
zet.
Onder de talrijke aanwezigen wa-en om.
de HE Deken E P Rengs en het Staten
lid J. Va'kenng uit Llmmen
Een strijk’e zorgde voor de noodige vroo-
Ijjke afwisseling.
In zlln openingswoord heette de voorzitter
d» heer D. J. Wo'dendorp. allen, speciaal
den HE. Deken welkom. Deze vergadering
Is belegd om de kiezers op de hoogte te bren
gen met het belang van de verkiezingen voor
Prov. Stoten
De groote opkomst, waarover spr zijn ge
noegen uitspreekt schrijft sp- toe aan het
lelt dat mr. Bomans, ole g-en onbekende,
maar een spreker van g.ede repu’atle is,
hier komt spreken ove- den belangrijken fac
tor die gelegen is In 'n groote R K. fractie In
de Staten; mr. Bomans, die lid is van Ged.
Staten, kan ons als uiterst deskundige het
groote nut en het groote belang van een
sterke R. K. fractie In de Staten aantoonen.
Spr. deelt voorts mede, 'at de stemming
voor de groslijst der gemeenteraadjve-kle-
ringen behalve in het St. Joetphgezellenge-
bouw, ook In ,,’t Gulden Vlies" gehouden zal
worden; a’leen zi< dfc geen kaarten ont
vangen hebben en toch meenen te mogen
stemmen, moeten zich aan 't hocfcLtembur.
In het St Josephgezellengebouw vervoegen.
Spr. geeft hierna met genoegen het woord
aan den geachten spreker mr. Bomans. (Ap
plaus).
Tot civiel
republikein
noemd.
BERLIJNSCHE BLADEN OVER DEN VAL
VAN HET SPAANSCHE KONINGSCHAP
Tal van Berlijnache bladen leveren uitvoe
rig commentaar op de omwenteling in
Spanje Behalve de gewone beschouwingen
over de oorzaken van den val van het ko
ningschap bespreken verscheidene bladen,
os. de .Xoka’anzelger” en de ..Deutsche
Tageszeltung" de veranderingen, die met de
nieuwe regeering ook in de bultenlandzchc
politiek van Spanje zullen komen, vooral
omdat deze revolutie, aldus de bladen, met
Pransch geld gesteund en sedert jaren
vanuit Parijs bevorderd is.
HET PAROOL DER REPUBLIEK.
In een rede die de nieuwe burgemeester
van Madrid, de soclal.st Saborlt, van het
balkon van het stadhuis tot de menigte
richtte, verklaarde hl) dat de Spaansche repu
bliek zou opkomen voor orde, vrijheid, groot
heid en rechtvaardigheid.
VIER EN EEN HALVE EEUW MONARCHIE
De stichting van het koninkrijk Spanje
kan worden gerekend te zijn geschied in 1470,
toen door het huwel jk van Isabella van Cas-
tilië met Ferdinand V van Arragon een „rer-
eenlgd” Spanje werd gevormd.
Tijdens haar huwelijk bestuurde Isabella
Castllte, terwijl Ferdinand over zijn rijk Ar-
ragon regeerde. De dood van Isabella In 1334
(leed haar rechten op Ferdinand overgaan,
en dus werden van dat jaar af de „ver-
oen.gde" rijken niet meer afzonderlijk be
stuurd, zoodat dus In dat jaar de eenheid tot
stand kwam.
Philips de Schoone volgde Ferdinand In
1504 op en met de regeering van Karel I van
1516 tot 1556 kwam de eerste der Hababurgers
aan het bewind.
De regeerIngsperlode van het huls van
Bourbon begon in 1700. Zij werd In 1808 on
derbroken, toen Napoleon Ferdinand VII
onttroonde en zijn broer Joseph het bestuur
over Spanje opdroeg. Ferdinand VII kreeg de
kroon In 1814 terug. Zijn opvolgster. Isabella
n, die in 1833 den troon besteeg, vluchtte In
1868 In verband met revolutlonnalre woe
lingen.
Na een Interregnum van twee jaar nam
hertog Amadeus van Aosta de regeering ge- i
durende drie jaar op zich, waarna het land
voor de eerste maal gedurende één jaar
(18731874) een republiek werd.
In 1875 kwamen de Bourbons met name
Alfonso XII weer aan de regeering.
VREUGDE TE MADRID.
Nadat bekend was geworden, dat de Ro
lling had afstand gedaan van den troon,
werd op het Postkantoor de republlkeinsehe
vlag geheschen. Een groote menigte bewoog
zich geestdriftig door de straten, met repu-
bllkelnsche dundoeken. De Koninklijke Fa
milie heeft zich onmiddellijk reisvaardig
gemaakt en zal spoedig Madrid verlaten.
In de hoofdstad des lands is alles tot
dusverre vrij rustig. De politie beheerscht
op het oogenbllk volkomen den toestand
en bet Is dan ook nergens tot botsingen
gekomen. De monarchisten zijn door het
plotseling besluit van den Konlng om af te
treden buitengewoon verrast, aangezien men
hoopte, dat de Kroon nog op het laatste
oogenbllk zou kunnen worden gered. Men
behoeft niet meer te rekenen op een tegen
beweging van de zijde der monarchisten.
De Monarchie Is thans na een 1500-jarig
bestaan gevallen.
Het zou In de bedoeling van den afgetre
den Konlng liggen, om zich met zijn gezin
naar Engeland te begeven.
Vrijdag as. wordt de Rotterdamsche bloe
mententoonstelling In twee der Nenljto-
gebouwen geopend en gisteren werd de pers
In de gelegenheid gesteld, al vast eens een
Ujkje te gaan nemen van de voorbereldln-
STANDBEELD VAN ISABELLA II
OMVERGEWORPEN
Betocge's hebben gisteren te Madrid het
standbee'd van Isabella II, dat on het plein
van dien naam stond, van het voetstuk
geworpen en het met een strik om den hals
op een vrachtauto door de stad gevoerd.
dezen
GROOTE VERWARRING
TE BARCELONA.
De telefonische verbinding tusschen Bar
celona en Madrid is, naar uit Barcelona ge
meld wordt, sedert het middaguur verbro
ken. Op de meeste gebouwen te Barcelona
wappert de Republlkeinsehe vlag. Het post
kantoor is gesloten, daar de menigte het
getouw met steenen bekogelde, toen men
zich tegen de verwijdering van het Konink
lijk wapen verzette. Afbeeldingen van den
konlng werden uit de vensters geworpen en
verbrana. Er heerscht te Barcelona een
groote chaos en de politie weet niet welke
regeering zij eigenlijk gehoorzamen moer
De voorloonlge regeering te Barce'ona heeft
nieuwe ambtenaren aangesteld. Het tele
graafkantoor staat voorloopig onder bewind
van een zoon van een legerkapiteln. die
lid Is van de provisloneele regeering te Bar
celona.
zal hfl zich te Lissabon of Oporto aan boord
van een Engélsch oorlogsschip begeven.
Alle gevangen officieren en burgers, welke
bij de laatste revolutlonnalre woelingen be
trokken waren, werden gisteravond door de
nieuwe regeering op vrije voeten gesteld. De
Minister-President Aznar heeft aan de pers
verklaard, dat het oude kabinet In dén nacht
op Woensdag voor het laatst bjeen zal ko
men, om de staatszaken formeel aan bet
nlguwe kabinet over te dragen.
Staten éigenlijk slechts de zorg voor de Wa
terstaat.
Thortecke ging in 1850 op denzelfden weg
voort. Maar deze Staten hebben ook 1 bud
getrecht. Daarom is het dwaas van den heer
Koolman spr. der. schatbewaarder van N.-H.
te noemen.
De Etaten zelf zijn het, die de financiën
beheeren. 1 Is eigenlijk omgekeerd. De mees
te voorstellen door Gedeputeerden in de Sta
ten gebracht, komen er dui rder uit. en spr.
moet maar zorgen dat de guldens e- komen.
Men zegt: wjj leggen wegen en zana’en
aan, bouwen gestichten en voteéren 5 ton
voor een natuurreservaat. In 't Gooi
Men bejube’t wie geeft maar heeft geen
eerbied voor wie betaalt
Dat is het ,‘uLt wat Ik mijn geachten op
ponent zou willen toeroepen.
Ged. Staten hebben zich Aer actief ge
toond en dat zjj dat konden doen, ligt aan
ie financiën van Noo d-Holland.
Ik geef de verzeserin». dat we de volgende
4 laar veel minder actief zullen zijn. Men
kan den gulden maar eenmaal uitgeven en
de Noord-Hollandsche guldens zijn uitgege
ven.
De saneerlng van de staats-, provinciale -
en gemeente-flnanciën is niet alleen een al
gemeen belang, maar ook een individueel
oelang. Er is voor onze huidige samenleving
geen grooter gevaar dan de val van de fl-
nantlën. Als men de deur niet wil open
gooien voor het bolsjewisme, dan moet men
CATALONK ZELFSTANDIG.
Catalonlë maakt zich zelfstandig. In Bar
celona en in talrijke steden van de provin
cie werd reeds voor de abdicatie door het
volk de Republiek uitgeroepen. Naar ver
luidt zou men In Barcelona niet de Spaan
sche, doch de separatistische Catalaansche
Republiek hebben uitgeroepen, waarvan
Kolonel Macia President zou worden.
In twee deelen verdeeld werd. Deze Marok-
kaansche politiek des Konings heelt her
haaldelijk geleld tot uitingen van ontevreden
heid van de züde van het volk De krijgs
verrichtingen van Spanje tn Ma-okko duur
den tot 1926. toen hei eindelijk, me' behulp
van Frankrijk, gelukte In het Spaansche ge
bied de orde te herstellen.
Tijdens den wereldoorlog wisten de Spaan
sche regeeringen het land neutraal te bou-
DE LAATSTE KONING VAN SPANJE
Alfonso XlIJ^verd op 17 Mei 1886 6 maan
den na den dood van zjn vader Alfonso
XII. geboren en op den dag zijner geboorte
werd hij tot Koning ■•ltgeroc,>en Z'jn moe
der. Marla Christina aartshertogin van
Oostenrijk, werd regenteske voc.- haar zoon.
Na een steenge opvoeding werd de ex-Ko-
ning op 17 Mei 1901 meerderjarig en nam
toen de regeering over. Ia 1906 huwde hij
met Prinsés Victoria Eugénle van Battenberg,
een kleindochter van Koningin Victoria van
Engeland. Op den bruidsstoet van 't Konink
lijk echtpaar werd een oomaanslag gepleegd,
aardoor 15 personen werden gedood. De Ko
nlng gaf hierbij, evenals trouwens b>j andere
gelegenheden blijk van groote onverschrok-
De koning en zijn gezin zijn gisteravond
te 2030 uur per auto in de richting van de
Portugeesche grens vertrokken. Vermoedel-jk
MANIFEST AAN DE NATIE
In het stadhuis te Madrid werd de repu
bliek uitgeroepen.
De voorloopige regeering zal een procla
matie publlceeren. die behalve een manifest
aan de natie ook in groote lijnen de voor
loopige grondwet zaï behelzen, die zal gelden
tot de grondwetgevende Cortes over de de
finitieve grondwet beslist hebben.
er voor andere uitgaven niets meer over.
Spr. betoogt voorts, dat de drie gestich
ten voor krankzinnigenverpleging. veel geld
HOE DE OVERDRACHT GESCHIEDDE.
Omtrent de overdracht van het bewind
melden de telegraaf agentschappen nader dat
de konlng eerst de macht had overgedragen
aan de regeering Aznar.
Graaf Romanones. de minister van bln-
nenlandsche zaken, begaf zich daarop da
delijk naar dr. Maranan waar Alcala Zamo
ra zich bevond en droeg dezen de macht
óver ten behoeve van een voorloopige repu-
bllketnsche regeering. z
De nieuwe regeering kwam onmlddeUtjk
ten huize van Miguel Maura bijeen.
Zamora ontbood generaal San Jurjo, het
hoofd der guardla civil", en gaf hem beve:
er voor te zorgen dat de orde niet werd
verstoord.
GEESTDRIFT ALOM
Uit Madrid werd glr teren gemeld, dat de
geestdrift er geweldig was. Troepen van twee
tot drieduizend personen liepen de Marseil
laise te zingen door de stad. Hier en daar is
het verkeer totaal onmoge’tjk. Op allerlei wij
ze toont men zlln vreugde: sommigen wee
nen, anderen schreeuwen en juichen, klim
men op de kiosken, in de lantaarnpalen, op
trams en auto's.
Te Barcelona spelen zich gelijke tooneelen
af. Eenige winkels en fabrieken zijn er ge
sloten. De repub'lkelnen maken zich achter
eenvolgens van alle openbare gebouwen mees
ter.
Te Pampe’ona hebben de republikeinen
het naambord van de Primo-de-Rlvera-straat
afgerukt en het standbeeld van generaal San
Juro vernield.
Alcala Zamora beeft In een toespraak van
het balcon van het Ministerie van Bln-
nenlandsche Zeken de vooraemste ge-
beurtenlrsen medegedeeld en er aan toege-
vosgd. dat al e manifeste t'.es zijn toeiestaan,
maar dat de regeering de bevolking uitnoodigt
haar kalmte en bezinning te bewaren.
Naar verluidt, heeft de konlng te Madrid *n
manifest achter®e’atén. dat, als Alfonso zich
niet meer op Spaansch gebied bevindt, zal
worden gepubliceerd.
<tp het
fleler en kloe-
de kerk; het
platteland vormt de kern van de natie.
Daar hebben we alles voor over, licht en
water; zoowel voor mensch als beest; we
zorgen voor busverbindingen, die de platte
landsgemeenten uit haar isolement verlas
sen; we zorgen vo?r kanalen en ook voor de
wegen en maken daarmee het plattelands
leven aanlokkelijk. Ook het woningvraag
stuk, ofschoon geen speciaal provinciaal
vraagstuk is voortdurend aan de orde.
Doch men kan ook teveel dom van bet
goede. Voor wegen "avén we n" ra"”-cn.
Dat Is thans uitgegroeid tot 35 m'.llloen
en als Ged. Staten niet opgepast hadden,
zou het 37 mlllloen geworden zijn. Rn dat
terwijl de Inkomsten uit de belastingen
slechte enkele millloenen zijn; gelukkig hebben
we nog een wegenwet, die veel inbrengt. We
moeten echter voorzichtig zijn, anders blijft
optochten door de straten der stad. Btj deze
optochten worden, behalve de republlkem-
sche, ook veel roode vlaggen meegevoerd. Er
gaan geruchten over een aanstaande verder
ling van het grootgrondbezit. In beurskrln-
gen verluidt, dat op groote schaal kapitaal
naar het bulten’and gebracht wordt Bul-
tenlandsch geld is nauwelijks te krijgen. Dé
taxi's rijden met roode vlaggen. Van de
helmen der stédelijke politle-agenten heeft
het publiek de kronen afgerukt.
De meest beslissende died van Alfonso
had plaats In het jaar 1933. toen nü zich
voorstander verklaarde van de pi oclamatle
vin de dictatuur van Primo r'e Rivera. Te
gen de regeering Primo de Rivera, die vol
komen onafhankelijk cptrad. werd herhaal
delijk geageerd, doch nimmer met succes.
Ook slaagde Primo er In zijn voortdurende
meenlngsverschlllen met den Konlng steeds
weer bU tè leggen. Eerst in het jaar 1930
aanvaardde de Konlng het ontslag van Primo
de Rivera. Generaal Berenvuer werd tot
opvolger benoemd met opdracht het parle
mentarisme een nieuwe zans te* geven.
Het kablnet-Berenguer werd van den be
ginne af aan beschouwd als een overgangs-
kablnet, waarop een burgeriljk-libe> aal mi
nisterie zou moetei volgen. Hoewel de Mi
nisterpresident In overeenstemming met zijn
opdracht de verkiezingen voorbereidde, ge
lukte bet den burgeriiJk-llberalen leiders
Romanones en Alhus-mas de regeering ten
val te brengen. De nieuwe verkiezingen ble
ken echter eischen te stellen, die Berenguer
niet kon Inwllllgen.
De Koning verzocht den Kapitein-Generaal
van de vloot Aznar een nieuwe regeering te
vormen.
kenheld. Uit het nuwelijk van Don Alfonso
werden zes kinderen geboren, waaronder vier
zoons, die echter lichamelijk niet geheel ge-
zond z^n.
De buitenlandsche politiek van Alfonso
werd In hoofdzaak docr rijn Ma-ok<aansche
politiek beheerscht. In 1912 werd 'n Fransch-
Zamora heeft een proclomatle uitgevaar
digd. waarin na. gezegd wordt, dat hij een
telefonisch onderhoud gehad heeft met over
ste Macia In Barcelona. Macia heeft hem
bevestigd, dat de republiek In Barcelona is
uitgeroepen.
Ener-iek moet echter tegengesproken wor
den dnt er 'n separatistische Catalaansche re
publiek zal worden gesticht. Macia heeft de
verzekering gegeven, dat de zich thans ont
wikkelende beweging Catalonlë bevredigen
zal.
De voorloopige regeering ral een officieels
proclamatie uitvaardigen, welke behalve een
oproep aan het volk ook in groote lUnen de
voorloopige grondwet zal bevatten, volgens
welke het land zal worden geregeerd tot een
definitieve grondwet door de Cortes zal zijn
uitgewerkt.
In de provinciesteden is het overnemen
van de macht door de republikeinen volko
men rustig verloopen.
Tot burgerlijk gouverneur van Madrid Is
Eduardo Ortego y Gaaset benoemd, tot bur
gemeester van Madrid de socialist Saborlt.
UITTOCHT VAN LEDEN DER
ARISTOCRATIE
Uit Madrid wordt gemeld, dat vele leden
der Spaansche arit tocratle zich naar Frank
rijk hebben begeven. Zoo Is giste'morgen de
hertog van Santander naar Frankrijk ver
trokken. De hertog van AIba en graaf Cl-
mera zijn per auto de grens gepasseerd.
areen jiood! Dnt moest'«T af.
zeggen; die
Zooals elders In dit nummer vermeld
wordt, Is in Spanje de republiek ultgeroe-
Konlng Alfonso heeft afstand gedaan van
den troon en zou naar Engeland vertrekken.
DE TOESTAND ONZEKER
In de eerste avonduren deden te Madrid
geruchten de ronde, dat de koning weiger»
het land te verlaten en in den loop van den
narht den staat van beleg wil laten afkon
digen.
Men vermoedt, dat deze geruchten van
comuni tlsche herkomst rijn, ten doel heb
ben de bevolking tot excessen te laten over
gaan.
Het feit blijft echter bestaan, dat om half
elf nog steeds belde regeeringen naast elkaar
bestonden.
NA DE VERKIEZINGEN
Koet voor de uitroeping der republiek
werd het volgende bericht:
Blijkens een nadere opgaaf zijn bij de ge
meenteraadsverkiezingen in Spanje in de
hoofd'teden van 49 provincies met Inbegrip
van Madrid en Barce'ona 595 monarchisten
en 972 antl-monarchlsten gekozen.
De verschillende republlkeinsehe partijen
hebben vergade Ingen gehouden, na afloop
waarvan communiqué s aan de pers omtrent
de houding der partijen werden verstrekt.
De Spaansche repub'lkelnsche partij ver
klaarde uit naam van Spanje, „dat de repu
blikeinen vertegenwoordigen, aangezien zij
de meerderheid bezitten", dat zjj krachtig
aal optreden, ten einde aan den wensch der
natie door de oprichting der republiek vol
doening te schenken.
Kiln dsnzelfden zin luidde de verklaring van
de executieve commissie der socialistische
partij, welke zelde dat de verwezenlijking
van den volkswil niet vertraagd mag wor
den en dat. moeht een poring worden gedaan
om den wil des volks te breken, de socialis
tische partij overeenkomstig haar plicht en
tn overeenstemming met de republlkeinsehe
partijen en den a’gemeenen arbeidersbond
naar middelen en wegen zal zoeken, om vol-
doenlg te schenken aan de gerechtvaardig
de wenschen der arbeiders en der Spaansche
democratie.
Een communiqué der constltutionallsten
verklaarde, dat de op’osslng van het regee-
rlngsvraagstuk door de constituante niet
meer mogeljjk ia aangezlon het volk Zondag
reeds datgene heeft gedaan, wat de conrtl-
tutlonalLsten zelf, hoewel In een andere for-
muleering. hadden wtllen dcen. Zjj zullen
derhalve de vo mlng van de regeering niet
op zich nemen, ook al mocht het aanbod
daartoe worden gedaan.
dagen achter elkaar van 1416 graden ge
vroren heeft, schijnen de bloemkweekers
er In geslaagd te zijn, hun voor de tentoon
stelling gekweekte en gereserveerde planten
In goeden staat te houden; het tentoonstel-
Ungsbestuur koestert dan ook de hoogste
verwachtingen van deze tentoonstelling.
Ook uit de bollenstreek zullen nieuwe bol
gewassen In grooten getale worden tentoon
gesteld om door de daarvoor aangestelde
speciale keurmeesters gekeurd te worden.
Berichten van de buitenlandsche Inzen
ders uit Dultschland en België, dat hun ar
tikelen reeds afgezonden zijn, zijn b(j het
comité binnengekomen en deze inzendingen
worden met groote zorgvuldigheid uitgepakt
en op de daartoe gereserveerde plaatsen
aangebracht.
De grootste onderneming .was het In ge
bruik nemen, ook van de tweede hal, die
een even groote oppervlakte, dus nog eens
7500 M2, heeft en welke ook geheel met
planten en bloemen zal worden gevuld.
Hier zal ook de binderij, een kunst, die
niet tot de onbelangrijkste behoort in het
bloemenvak, laten zien, wat zij kan berei
ken. terwijl er ook de cacteeën en de succu
lenten in tentoongesteld worden.
Het middenvak wordt geheel Ingenomen
door de Nljmeegsche veiling, evenals door
enkele andere groote Inzenders met bloeiend
gewassen, palmen en varens, en tn het
midden langs den langen wand zal een
groot gedeelte Ingenomen worden door een
reuzen-Inzending Jonge groenten en fruit van
den Bond van Veilingen, die zijn hoofdkan
toor in Den Haag heeft en we ke bereid sras
op deze expositie op een werkelijk schitte
rende wijze met zijn mooie producten van
het geheele land uit te komen.
Kortom, deze Rotterdamsche tentoonstel
ling zal weer de eer van Rotterdam als
stad van bloemenliefhebbers hoog houden.
SFANJE EEN REPUBLIEK
Konlng Alfonso heeft voor zich en zijn fa
milie afstand gedaan van den troon. Te 17
uur nam de Konlng deel aan een In het Pa
leis plaats bebbénden Kabinetsraad ter on-
derteekenlng vgn de abdicatleoorkonde.
DE LAATSTE UREn'VaN DE SPAANSCHE
MONARCHIE
In de morgenuren trok gisteren een groote
demonstratie langs het paleis van den
minister-president. De politie was bevreesd,
dat de demonstranten zich naar het tn de
nabjheld gelegen Engelsche gezantschapsge-
bouw zouden begeven, waar de Koning zich
op dat moment bevond. Daarom maakte zij
van de wapenen gebruik, tengevolge waar
van Vijf personen zwaar en talrijke anderen
licht gewond werden. In 3e middaguren stel
de de minister-president Konlng Alfonso
vcor met de Constltutionallsten In onder-
handellng te treden in verband met
overnemen van de regeering.
Provincie en
breeder
dat de oud-
«eneraal Berenguer,
Naar verluidt, zal het eerste Republlkeln-
sche Ministerie als volgt zijn samengesteld:
Minister-President: Alcala Zamora.
Buitenlandsche Zaken: Dr. Lerroux
(Repl. Radicaal).
Justitie: Prof De Bos Rlos (Soc. Dem.)
Binnen.'andsche Zaken: Dr. Maura (De-
mocr. Rep.)
Arbeid: Caballero (Soc. Dem.)
Financiën: Prieto (Soc. Dem.)
Openbare Werken: Dr. Albomoz
Dem.)
Onderwijs: Domingo (Rep. Soc. Dem.)
Verkeerswezen: Dr. Barrios.
Oorlog: Dr. Azana (Republikein).
Economische Zaken: BofUl (Catalaan).
En, het moet gezegd, het ziet er wel naar
uit, alsof het ook dit jaar weer Iets blzon-
ders zal worden, daar in Rotterdam.
Zes weken iang Is er met vijftien man
hard gewerkt en in dien tijd Is het eerste
Nenljto-gebouw veranderd In een landelU-
ken tuin, waar zich een riviertje doorheen
slingert, waar een waterval en een fontein
kletteren, waar koepeltjes en rustieke brug
getjes, muurtjes en zuilenrijen levendigheid
brengen en goede rustpunten geven voor het
oog, het oog. dat van het vele wat het er
te zien zal krijgen, van de groote verschei
denheid van bloemen en kleuren verzadigd,
naar rust zoekt, om de indrukken te kun
nen schiften en in zich op nemen.
En rondom, langs de kale houten wanden,
zijn denneboomen geplant, die den indruk
moeten geven dat de tentoonstelling Mgt aan
den rand van een dennebosch. een Illusie,
die nu wel niet bepaald bereikt Is, maar
waarbij men, den wil voor de daad nemende,
toch zal moeten erkennen, dat tn elk geval
bereikt Is, dat de leelijke kale muren niet
meer zoo In het oog springen.
Bloemen waren er gisteren nog vrijwel
niet, maar van het verhoogde terras, achter
In de enorme zaal, dat als restaurant Is
ingericht, kon men toch reeds een indruk
krijgen van wat het worden moet: Iets
moois! Want als daar In het groen der
grasperken de bloemen In al hun pracht
zullen prijken, dan móet het wel overweldl-
gend zijn, wat het oog te aanschouwen
derr Konlng Alton so verleende meermalen j kr£St-
hulp bU bemiddelingspogingen en nam een
werkzaam aandeel in de nuipverleenlng aan
de deur dicht houden van de flnantlën van
s aat, provinciën en gemeenten.
Acht* jaar heeft spr. dit gedaan; heeft hij
zijn plicht gedaan en telkens heeft spr. het
»ezegd, dat In de aanwezigheid van voldöcn-
de geldmiddelen de eenige veilige waarborg
voor de toekomst ligt.
Als we nog eens zoo n winter van werk
loosheid meemaken, zooals we dien thans ge
had hebben, dan moeten wij, dan moet de
provincie over de noodige reserve
ken en de gelden hebben, om den
nood te lenigen.
Niet te kunnen betalen, geeft een schok tn
de maatschappij; dat neemt het vertrouwen
weg.
Spr. wijst op Duttschland, waar met de
daling van de Mark de millloenen stemmen
der communi'ten stegen; op Frankrijk waar
bU de daPni van den franc ook het commu
nisme naar boven kwam.
Het is een primair belang van den Staat,
van de Overheid te zorgen voor de flnan-
tlën.
De huishouding van Staat,
stad wordt hooger opgeschroefd en
uitgedijd.
Spr. voorspelt, dat binnen enkele jaren de
b-larilngopbrenyrt van Amsterdam en het
Gooi, vanwaar de Provincie thans K
baar ontvangsten krijgt, de helft sullen be
draden van wat ze nu bedragen.
Vraagt daarom niet aan uw volksvertegen
woordigers dat zij meer gelden uitgeven.
Vraag In de eerste vier jaar gezondmaking
van wat gevoteerd Is; voltooiing van wat
reeds gedaan Is; vraagt rust en zorg voor de
toekomst, o-'dat uw huishouding niet be
dreigd wordt.
Men moet niet zeggen, dat wij R. K. niet
voor het platteland zijn. We dwepen
met de steden, die huizen-woekttjnen.
centra van stof en vuil, dié broeinesten van
ongeloof, communisme en socialisme.
Wjj gaan veeleer de ruimte in;
platteland woont veelal een
ker volk, dichter bij God e
westelijke Staten, gaf men den nieuwen Prov
QSoÏAn S’.aonlillr .1..— ,- u.. II'
kijken kunnen, zonder
er geen overechot van drie
- - spr. 22 op-
centen moeten heffen.
Doch er zal ook wel eens een nadeellg
saldo komen, na de 8 jaar van voorspoed en
an zou men tot minstens 30 opcenten moe
ten komen En dat zijn dan opcenten op de
inkomens uit de vette jaren. Wat moet het
worden als ze geheven moeten worden on de
•nkomens van een jaar. waarin cultures* to-
'lustrieele scheepvaartwaarden enz. niets op
brengen. Minstens 60 opcenten maar de wet
'aat slechts 40 opcenten toe.
Dat Is de t/"komst die misschien
aar al Intreedt.
Men mag en spr. wil dat in geen ge
val den boel toch niet laten vastlcopen.
Daarom moét hij wijzen cp den ernst van
'•en toestand De teekenen z*’n er weer van
'ie naderende verkiezing, de meening—n bot
sen weer en soms gaat het hard tegen hard
Snr. heeft veen lust verwachtingen op te
wekken, d'e niet vervuld kunnen worden. HIJ
weet te staan voor ernstige mannen en vrou
wen. léden der R. K Staatspartij, aan wie
'll) met een gerust hart durft vragen mee te
helpen om orde en gezag te t/ ndhaven.
Die gaan te loor. als men den boel laat
vast Iconen.
Wij zijn niet conservatief, maar hij kan en
mag niet zeggen, dat wij er weer voor zul-
len zijn, als men zou aan kloppen om steun
voor natuurmonumenten als b.v. het Berger-
bosch. Natuurschoon is mooi maar veel hoo
ier staat een gezonde financteele toestand.
Niet minder dan mlrdadlg is hij, die dit al-
’’■hoogste belang verwaarloost.
Men moet als ernstige mannen deze waar-
Md kloek onder de cogen durven z en.
Het gebéd waanr-é de Statenve:zaierln-
•n worden geopend is voor spr,, en de R. K.
-actie geen zinledige formule evenmin als
1c bede eiken Woensdag bij het begin der
•l'tlng van Gedeputeerden.
Wie de groote belangen welke hij daarin
belooft te behartl-en voor de volksgunst ver-
aadt is een huichelaar.
Acht laar heeft de Kath. fractie haar
rilcht gedaan; aan u, roept spreker uit, om
np 22 April meer dan 8 uren den uwen
doen.
1 kosten. De R- K. wilden geen 4de gesticht
in het Gooi; we zijn van meaning dat
zooals dat in andere provincies hét geval
is deze verpleging in particuliere ge
stichten gegeven moet worden. Amsterdam
geeft voor de verpleg'ng van krankzinnigen
f 850 per patiënt. Onze R K gestichten,
die van religieuzen aard zijn. doen het
voor veel minder. Onze 3 gestichten kostau
Spr. vangt zijn rede aan met te zeggen, (niet in de duurste jaren. waarin de kasten
dat hij het een voorrecht acht te spreken in -- -- - -
Alkmaar, de hoofdstad van Noord-Holland
boven het IJ, zooals de heer Kooyman deze
streek noemt
Spr. heeft jammer genoeg niet de stukken
van den heer Kooyman In C." en
„Hldl.” gelezen, wèl in een blaadje te Edam.
Daarin zegt deze Gedeputeerde, dat spr.
Op het gebouw van het Ministerie
Blnnenlandsche Zaken wappert de rood-
geel-vlolette vlag van de republiek, evenals
op het raadhuis, waar de republikeinen d?
leiding van de loopende zaken hebben over-
genomen. Muziekcorpsen trekken door de
stad en spelen de ..Marseillaise".
De nieuwe -Minister van Blnnenlandsche
Zaken Miguel Maura heeft dsn socialist Sabo-
rit benoemd tot burgemeester van Madrid
Bij deze ceremonie werd een stilte van twre
minuten In acht genomen ter eere van den
naar aanleiding van de onlusten van Jaca
tetechtgestelden kapitein Gaian, wiens bce’-
tenis In de zittingszaal In de plaats gestéld
werd van het portret van den Konlng.
gouverneur van Madrid is de
Eduardo Ortega y Gasret be-
t 1460 per patiënt waren), f 1100 A f 1300
per patiënt. In Duin en Bosch waren vorig
jaar de kosten per patiënt f 1297.
Met andere wootden, de provincie legt
op eiken krankzinnige uit de provinciale
kas f 350 toe. Men kan berekenen, wat dat
voor 425 patiënten wordt. We betalen méér
een vijand is van N.-H. .oven het IJ. Dat j terwijl «mdere” provlncl^
was een openbaring. 8pr woont in Haarlem, betalen, en dat terwijl deze verpleging eren
goed in particuliere gestichten kan geschie
den. waar de krankzinnigen het niet beter
hebben.
Men kan die gestichten niet
Ha-ras meldt uit Madrid,
minister van oorlog,
zijn rost niet wil verlaten.
Men verwacht, dat de republlkeinsehe re-
toven het IJ, als men tegen
Vloot Is?
Spr.'s taak is hier gemakkelijk, want In
dézen kieskring is immers Candidast de heer
Valkerlng, de vijand van niemand, zelfs niet
van spreker. Deze candldaat ma; plet Iemand i v„_ --
zijn, die volle zalen legeesterL doch hij is ko ten voor dese bepleitte. Het h
de man met het nuchter verstand, met den
zakeljjken kijk op de dingen.
Spr. wensebt den kieskring met
candldaat geluk.
Nu de zaak zoo staat, zal hij de algemeene
motieven mceten belichten om entnouslast
ter stembus te trekken Hij moet zich echter i
bepa en tot een greep hier en daar. Herin-
nerend aan den ontwerper onzer staa-srege-
ilng, G. K. van Hogendorp. mcn-™ccrt cpr.
het ontstaan der vetten die de Privlnciae
bemoeiingen regelen Uit angst voor een te-
rugkeer der vroeger? overheerschlng der ge-
maar voelt zich half Alkmaartier. is altijd
in connectie geweest met den Rijkskleskrlng
Helder en vertegenwoordigde dit district ook
In de Kamer.
Men? !Tn van N -HoU"r1 daa^kn kan"m-n^t'£kk‘e“n
wen het IJ, als men tegen een groote kOBten met
uit een oogpunt van financiën hééft ge-
i verminderen; spr.
een betere speech in
de Staten gehouden, dan toen hij verlaging
afgestemd. In de andere provincies kan het
anders en doen ze het ook anders.
Hoe staat het nu met de financiën in
Noord-Holland. Drie jaar geleden zou zpr.
gezegd hebben: T staat er nog best voor.
Maar er komt nu een andere tijd. Geduren
de ruim 7 jaar heeft zpr. de vijf bpcenten
gehandhaafd. Thans heeft spr. 11 ópeénten
gevraagd, omdat spr. geen prov. personeele
opcenten meer mag heffen.
En men zegt: je moogt tot 40 opcenten
k Q r» KTz-re»
ge vaardigde in de Staten niet
moesten beter weten.
- moeten de uitgaven van een taar be-
---een saldo van voripe
jaren. Als er geen ove-schot van drie laar
geleden geweest was, dan had
