ONS BLAD
S. KROM
Een zaak
van vertrouwen
MAANDAG 20 APRIL 1931
VERKIEZINGS-ALARM
EEN LEERZAAM
RAPPORT
STOOMERIJ EN VERVERIJ
TAPIJTREINIGING van
JOH. LAUWERS
PAVOLOP 3
ALKMAAR
VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 91
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
f40.
VOORNAAMSTE ctflEUWS
Siberische boter
Nieuwe dumping vanuit Rusland
Onze plicht
water
Nachtelijke overval te Diemen
In de modder gestikt
WinkelsUdtlasswet
r
Telegrafisch Weerbericht
De Staatsgreep in Spanje
Het
proces tegen Kürten
Schilder! jenz wendel
Muziek van de „VARA”
Noodlanding In sneeuwstorm
m
Brand te Amsterdam
De narcotica uit Nederland?
Winst voor de Chr.-Socialen
Noodlottige aanrijding
Tarwewet
i
Dienstbode doodelljk gewond aan
den weg gevonden
Fransch marine-luchtschip
afgedreven
2600 typografen bij het conflict
betrokken
Handelaren
verdoovende middelen
Brillen en Face's a main
Landdagverkiezingen
in Opper-Oostenrijk
Staking der
krantendrukkers in Belgie
Een onderhoud met den Spaanscben
gezant
AMOIFTE MOET, OP STRAFFE VAR VERLIES VAR ALLE RECHTER, GESCHIEDE! UITERUJK DRIEMAAL VIER EH TWIHTIG 4REH HA HET OHGEVAL
Onze naam waarborgt U
prima aflevering
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
verdoovende middelen ge-
in
Groote brand te Delft.
Typo<rafenstaklnr in Brussel.
In Roemenië is een kablnet-Jorna linuimd.
itaasR
De dader ernstig gewond
LUST ZES
Barometerstand 9 uur van. 760, Vooruit.
Op 1 JnU «x in werking.
•Iden,
Drie oplichters te Oosterbeek aangehouden
m
Verboden in een militaire cantine?
o
Twee lichtgewonden
taal;
In
Motorrijder gedood, fietaer grwmd
te de boudins der royalisten pe-
weest?
I
De Siberische boter op wereldmarkt
u
Handelaren
arresteerd.
n dader
cht van
eöt ge
ven de
1 thees
t zUn
oor-
over
over
Volgens het „Hbld" is binnenkort een Kon.
Besluit te verwachten, waarin zal worden
bekend gemaakt, dat de RUkswinkelslultlngs-
wet op 1 Juli as. in werking zal treden.
tusschen Marseille en
Jura in een hevlgen
in
te
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 7J6.
De procureur-generaal bjj het Haagache
Gerechtshof beeft in hooger beroep tegen
den dader van den moord in de Willebror-
dusstraat te Rotterdam levenslang geëischt.
De Winkelsluitingswet aal op 1 Juli M. in
werking treden en de Tarwewet op U Mei.
Begrafenis der slachtoffers van de .Noord
pool” te IJmuiden en Egroond aan Zee.
bil verlies van *U
anderen vlnmr
Op soek naar middelen tot verbetering van
de onderwijsresultaten
Maakt htj het hokje voor den naam
van den eersten candidaat der katho
lieke Ujst rood, dan weet hl], zijn plicht
naar behooren vervuld te hebben en ge-
kogen te hebben vóór den Christus!
ABONNEMENTSPRIJS
Per kwartaal, voor Alkmaar f
Voor bulten Alkmaar 2AS
Mei Geïllustreerd Zondagsblad
9.60 hooger
STORMWAARSCHUWINGSDIENST.
Geseind van De Bilt heden te 9.45 uur aan
de posten van Delfzijl tot Hoek van Hol
land: Attensie-sein neer.
Het Tweede Kamerlid de heer Ter Laan
heeft den minister van Defensie de volgen
de vragen gesteld:
Is het waar, dat de commandant van de
2de infanterle-brigade heeft verboden, mu
ziek, uitgezonden door de VA R.A., in de
cantlr' ten gehoore te brengen?
Zoo Ja, is de minister dan bereid om te
zorgen dat alle omroepvereenlgingen gelijk
behandeld worden?
Voorstellen van het Internationaal Arbeids
bureau betreffende de bestrijding der werk
loosheid.
voorval
iedege-
sn den
an tot
mspulk
baat te
iden in
en ge-
Een
dadige
ia zijn
.SS
«varen,
i hun-
Hoogste barometerstand 709.0 te Storno
way.
Laagste barometerstand 753.7 te Calata.
Verwachting: Zwakke tot matigen ooste
lijke tot noordelijken «vind. Half of zwaar
bewolkt Weinig of geen regen. Weinig ver
andering in temperatuur.
Progitam van het diocesaan congres Inzake
het dansvraagstuk te Tilburg.
Bjj een nachteljjken overval te Diemen
werd de dader ernstig gewond.
de Oe-
Campen
5 onder
et kind
len «ril
e kln-
nabij
rtrecht
i over-
i trein
De revolutie op de Azoren zou omlerdrukt
zijn.
«ange-
Utrecht
'an een
eek ge-
iterbeek
itrie te
geschil
iers en
toege
remde
*in tot
id. lag
como-
lls.
motief
‘lucht
icr te
is der
inder-
j van
sr de
afge-
rier
ppen.
jnlUk
wor-
;was-
i een
bit een breuk van
ot nrn>
gezien Het sta
tiën. die dicht
■t men geen voet
„Wat te dan die hooge en ideale be
teekenls van de politiek? Niets min
der dan dit, dat het Koningschap van
Jezus Christus in het staatkundige le
ven tot werkelijkheid worde gebracht
Naar da „Msb.” verneemt, aal de inwer
kingtreding van de nieuwe Tarwewet wor
den bepaald op 15 Mei aa.
De politie te Oosterbeek is er in geslaagd
drie geraffineerde oplichters te arresteeren.
die door verkoop van vrijwel waardelooze
schilderijen tegen fabelachtig hooge prijzen
den heer C. te Oosterbeek voor vele duizen
den guldens hebben benadeeld. ZU splegel-
veel winst zou kunnen verkoopen aan een
Amerikaan, dien zij kenden en die een Hol-
landsche kunstverzameling wilde aanleggen.
Inderdaad verscheen dezer dagen een .Ame
rikaan” bij den heer C., die inderdaad een
ongehoord bedrag bood voor de schilderijen,
«vaarop de heer C. natuurlijk gretig Ingina
Eenige dagen later kwamen de oplichters
weer bij hem. met het verzoek hun 15.UC0
gulden te willen leenen om daarmee een
lastlgen schuldeischer te behalen. Hij kon
dan de schilderijen als onderpand heffen.
De verkwistende levenswijze der heeren
trok echter de aandacht der politie, met
bet gevolg, dat zij nu. te zamen met den
pseudo-Amerikaan zijn ingerekend. Het zijn
de 34-jarige S-, de 50-jarige K. D. en de
36-jarige Q.
te bet de zevende dag van bet
i den moordenaar Kürten.
Zaterdag is op het marinestation Roche
fort een klein luchtschip losgeslagen van den
ankerpaal. Het luchtschip dreef af. Aange
zien het de bemanning niet gelukt te de
motoren op gang te krijgen, manoeuvreerde
de zich aan boord bevindende officier zoo
danig, dat hjj het luchtschip tot op onge
veer 30 Meter boven den grond kon brengen,
waarna hij een lange lijn liet uitwerpen,
welke door eenige boeren, die zich in de om
geving bevonden, aan een boom werd beves
tigd. Het luchtschip is niet beschadigd.
Op den Straatweg Enschedé—Hengelo ta
Zaterdagmiddag onder de gemeente Lonnn-
kei de aannemer 3. uit Hengelo op zijn motor
in aanrijding gekomen met een fletaendM
Jongen. De motor reed tegen een boom on
de heer 8. werd met verbrijzelden schedel
dood opgenomen. De jongen werd niet levena
gevaarlijk gewond.
In Opper-Oostenrijk hebben landdagver
kiezingen plaats gehad, die in zooverre een
verrassing werden, dat de Christeïijk-socla-
len een aanzienlijke winst boeken, terwijl
het Heimatblók meer dan de helft van zQn
stemmen verloor. De nationaal-socialisten
gingen in stemmental met een 3 pet. vooruit,
hetgeen echter nog niet voldoende was voor
een „Gnmdmandat”*. Volgens de voorloopi'je
berekeningen zal de nieuwe landdag er als
volgt uitzien:
28 Chr.-soc., 14 soc -dem en 6 leden van
het Econ. blok.
Aangezien
Geneva kon
in de Franschi
maakt, waarjö
slechte landjfig.
Van de tea I
Vandaag I
proces tegen
Er zijn voor heden ongeveer 50 getuigen
gedagvaard, voor een deel slachtoffers, groo-
tendeels echter personen, die Inlichtingen
zullen verstrekken over den persoon van
Kürten. Er zijn onder anderen 3 broers en
één zuster van Kürten bij.
Bij bet begin van de zitting deed de
directeur van het landsgerecht. Hertel, die
het vooronderzoek had geleid, eenige mede-
deelingen over de bekentenissen van Kür
ten.
Hjj verklaarde dat Kürten lichamelijk en
geestelijk gezond is. Het vooronderzoek had
uitgemaakt, dat Kürten’s bekentenissen aan
de politie grootendeels juist waren geweest
te doen slagen, er
denkende, wat daarvan voor ons
de noodlottige gevolgen zullen
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels L35: elke regel meer 9.3».
RECLAME per regel 9.75 «eer
de eerste pagina; voor de overige
pagina's f 9.56.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
b(j vooruitbetaling per plaatsing
f 0.60 per advertentie van 5 regels;
Iedere regel meer 9.11
BU de Landdagverkiezingen in Opper-
Oostenrijk hebben de ChristelUk-socialon
«rinst behaald.
Scholdis aan den moord te Abcoude?
CJp den Mulderstraatweg onder de gemeen
te Diemen heeft in den afgeloopen nacht *n
overval plaats gehad. Een zekere M. uit
Weesp, die liefdesbetrekkingen onderhield
met de dochter van een woonschultbewoner
uit Diemen, tegen welke betrekking de vader
van bet meisje bezwaar maakte, te in den
afgeloopemnacht bij die schuit aan dek ge
komen om te trachten het meisje te spreken
te krijgen. De vader was echter wakker en
begaf zich naar bulten. Toen M den man
ontdekte loste hij een schot, dat evenwel
miste. De woonschultbewoner nam daarop *n
stuk ijzer en gaf daarmede M een slag op
het hoofd, waarop M. nogmaals twee senoten
loste, die echter ook misten M. «ras tea ge
volge van den slag op het hoofd ernstig ge
wond. De gemeenteveldwachter en 'n rjjks-
veldtrachter waren spoedig ter plaatse, even
als dokter der Kinderen, uit Diemen, die de
eerste hulp verleende. Later verscheen ook
de burgemeester. M. werd onder toezicht van
de politie naar het Burgerziekenhuls te Am
sterdam vervoerd, waar hij onder bewaking
blijft.
Tegen M die den nachtelijken overval ver
richtte, bestaat ernstige verdenking van den
moord, die het vorige najaar te Abcoude Is
gepleegd.
De politie heeft deze zaak thans in onder
zoek.
Gisteren hadden wij een onderhoud met
den Spaanscben Gezant te Den Haag, Graaf
de Pradère, die juist van een reis naar
Spanje is teruggekeerd, waar hij particulie
re aangelegenheden had te regelen. Zooals
«vij reeds hebben medegedeeld, heeft de ge
zant aan de nieuwe regeering ontheffing
gevraagd uit zijn functie, welke hem is ver
leend met ingang van den dag van aan
komst van zijn opvolger. Graaf de Pradère
ontving ons in zijn woning aan het Swee-
llnckpleln.
De eerste vraag, die wij hem stelden,
was, of hV te Madrid was tijdens de pro
clamatie der revolutie en welke Indrukken
hU daarbij heeft opgedaan?
Ik was te Madrid vertelde de gezant,
voor particuliere aangelegenheden en ik
was er toevallig juist tijdens de gemeente
raadsverkiezingen die op Zondag 12 dezer
gehouden werden. ”s Avonds dineerde ik in
een restaurant en alles was toen nog vol
maakt rustig. Zoo rustig als hier en
de heer de Pradère wees naar bulten, waar
het stille Sweellnckpleln inderdaad een
toonbeeld van Zondagochtendrust was.
Maar nog geen uur later toen de uitslagen
bekend waren geworden, was met één slag
het geheele tooneel veranderd. De straten
stroomden sthmpvol, een' enorme menigte
was op de been, schreeuwend en zingend.
Er was een geweldig enthousiasme en een
uitbundige vreugde. Maar ongeregeldheden
gebeurden er niet Er viel geen schot, er be
hoefden geen arrestaties te worden gedaan,
er werd niemand gemolesteerd. Het wi-
zeer merkwaardige revolutie Het feest
de den heeien verderen avond, den
en de volgende dagen voort en vi
bladen is het tot nu toe rustig gel
De royalisten hebben van den aanvang
af een afwachtende houding aangenomen
en dat doen zjj ook thans nog. evenals de
koning zelf. Na de gemeenteraadsverkiezin
gen moeten eerst de provinciale en daarna
de Kamerverkiezingen plaats hebben. Ver
moedelijk zullen de provinciale niet gehou
den worden, maar zijn binnen twee weken
de Kamerverkiezingen te vervrachten, en
men wacht op den uitslag daarvan. Dat is
hetgeen de hertog de Miranda te Parijs
een gesprek heeft medegedeeld en bet
ook geheel mijn meening.
Meent u, dat de nieuwe regeering
staat zal zijn zich te handhaven en de een
heid in het RUk te bewaren?
Ik geloof dat zjj sterk genoeg is om den
toestand te beheerschen en ik hoop, dat het
haar gelukt de rust te verzekeren. Men kan
dienaangaande natuurlijk niets met zeker
heid zeggen. De republiek is pas slechts
eenige dagen oud en steunt op republikei
nen, socialisten en communisten. Dat is
in zekeren zin een „salade" en men moet
afwachten of de toestand duurzaam zal zijn.
Indien er eenlg gevaar zou dreigen, zou het.
Haar mijn meening, van de zijde der com
munisten komen. Weliswaar houden zij zich
eenigszins op den achtergrond, maar de
organisatie der Derde Internationale is sterk
en beschikt over zeer veel geld. En Rusland
heeft er belang bij ook In het zuiden van
'Europa vasten voet te krijgen.
Weet u al wie uw opvolger zal zijn?
In het geheel niet. Men heeft mij ge
vraagd op mijn post te blijven tot mijn op
volger zal zijn gekomen, maar ik weet ab
soluut niet, wie dit zal zijn. Alleen de nieu
we gezanten te Berlijn en te Londen zijn
bekend, verder nog geen enkele. Wanneer
mijn opvolger zal komen, weet ik evenmin.
En keert u dan naar Spanje terug?
Niet onmlddellijk. Ik ga eerst op reis
naar Parijs en naar Rome, om mijn vrien
den daar te bezoeken en na den zomer
wanneer het, zooals u «reet, te Madrid te
warm ts omstreeks September zal ik ver
moedelijk naar Spanje terugkeeren. Mijn
plannen dienaangaande zijn nog niet de
finitief.
Hoe zullen onze Roomsche kiezers en
1 «ezeressen overmorgen hun stem uit
brengen?
Natuurlijk op de Roomsche lijst.
Onze menschen zijn Goddank)
te principieel dan dat wij zouden be
hoeven te vreezen, dat zij hun stem
plicht anders zouden vervullen dan door
versterking van Ujst 8.
Zij weten, dat ook in het Provinciaal
Bestuur groote cultureele en principi
eels zaken aan de orde komen.
Overmorgen valt de beslissing, of onze
provincies al dan niet in christelUken
geest bestuurd zullen worden.
Pater Borromaeus de Oreeve O.F.M.
noemde den stemdag eens „een
deelsdag, waarop niet God oordeelt
de menschen, maar de menschen
hun Heer en God”.
Zoo is het inderdaad.
Deze gedachte deed Z. H. Exc. Mgr.
J. D. J. Aengenent op den Maastricht-
schen Katholiekendag zeggen:
In deerniswekkenden toestand werd te
Doorn een Duitsche dienstbode nabij den
Molenweg gevonden. Nadat geneeskundige
hulp was ingeroepen, bleken de levensgeesten
reeds geweken te zijn. Of hier aan een onge
luk moet worden gedacht is nog niet be
kend.
Gisteravond zou op al’.e drukkerijen te
Brussel het werk door de letterzetters ««or
den neergelegd. Tot de laatste oogenbllkken
waren besprekingen gevoerd om de staking
te voorkomen.
De arbeiders houden echter vast’ aan al
hun elschen, zoodat overeenstemming niet
te verkrijgen viel.
BU het conflict zijn 3.600 typografen be
trokken.
De Brusselsche kranten hebben intusschen
aangekondlgd, ondanks de staking toch te
zullen uitkomen. Het voornemen schijnt te
«Un, de copy, die op de redactie op de
schrijfmachine getikt wordt, te laten cU-
cheeren.
Daar de c’lcheurz en de drukkers aan den
arbeid blijven, zou op deze wijze het utt>
komen.van de bladen gewaarborgd blijven.
Naar wij door middel van relaties uit Riga
vernemen, ta de Russische Sovjet van plan,
In den loop van dezen zomer, op groote
schaal. Siberische boter op de wereldmarkt
te brengen.
Naast boter uit Australië en Denemarken,
sullen onze boter-producenten dus nog te
vens de concurrentie met boter uit Slberiè
te doorstaan krijgen.
Een weinig hoopvol vooruitzicht!
Intusschen blijkt weer opnieuw, hoe Sov-
jet-Rusland zijn economische plannen door
voert.
We hebben nu reeds Russisch graan, Rus
sisch hout en Russische benzine en dank zU
de laksheid van regeerlngen en het egoïsme
der groothandelaren, zijn we allen bezig het
Russische vijfjarenplan
niet aan
eenmaal
zUn.
Zondagmiddag tegen half één bemerkte
een voorbijganger, dat rook te voorschijn
kwam uit het gelijkstraatsche gedeelte van
perceel Sarphatistraat 3 te Amsterdam. In
deze ruimte bevond zich het kantoortje van
de vlschzaak der firma A. van Wltzenburg,
de daarachter gelegen winkel komt uit op de
Galerij.
Onmlddellijk werd de brandweer gewaar
schuwd. die het wisse voor het onwisse nam
en met veel materiaal uit ruk te. Spoedig, na
dat de brandwachts zich toegang tot het
kantoortje verschaft hadden, bleek, dat de
brand ontstaan was in een kast «velke onder
een aan Jiet kantoor grenzende stell-oploo-
pende trap is gelegen. In deze kast bevond
zich een hoeveelheid papier, boeken en an
der brandbaar materiaal. Het vuur, dat zich
dadelijk over de kantoorruimte verspreid
bad. zoodat het daar lustig vlamde en knet
terde, werd met een straal van een motor-
spuit aangetast; reeds vrij spoedig moest het
de overmacht van het water erkennen. Het
kantoorvertrek was echter nagenoeg uitge
brand. Ook de winkel bleek eenige brand
schade te hebben opgeloopen. Na eenen kon
de brandweer er zich toe bepalen het nog
smeulende hout van de kast te sloopen, een
en ander ten aanschouwe van een vrij tal
rijke schare nieuwsgierigen, die door ne
politie commissaris de Jong van het bu
reau Stadhouderskade was eenigen tijd ter
plaatse op een afstand werd gehouden.
Des middags 13 uur was er, naar men ons
mededeelde, nog iemand in de zaak ge
weest. Over de oorzaak van den brand
staat niets met zekerheid vast. Veraekering
dekt de schade.
Zaterdagmiddag is de 19-jarige jongen A.
Z, Hoogstraat te Utrecht, op droeve wijze om
het leven gekomen. De jongen, een zenuwlij
der, was in den polder van Maartensdijk
juist in een sprdng om over de sloot te
komen, toen hjj door een toeval werd getrof
fen, HU kwam in het water terecht, zakte in
de modder en Is daarin gestikt.
Toen voorbijgangers hem bemerkten en op
bet droge brachten, waren de levensgeesten
reeds geweken. Het droeve gebeuren wekte
onsevsüen verzekerd voor een X^^aéndè^'itkeèrïnwn1* 3000.- Wteele onaoa-hikUieid tol werken door f TEft bUeenonaeval met f 9S(I bU **rlU* »«n een Sand f 195 - oi' *er,i€* T*D f 50 -
voisenoe uitkeerinaen wwww. w|u> Brmen ^14, beenen ot beide oneer «loodeliiken elloon «en voet ol een oos duim ot wltaelmeer been
De politie heeft te Yperen. MÓeskroen
en Maldegem een vijftal personen aange
houden. die een ultgebreiden groothandel In
cocaïne dreven.
De verkoop vond voornamelijk plaats to
Brussel, Antwerpen, Gent, Luik en de kust
plaatsen.
Volgens mededee'lng van het parket te
Yperen, kwam de-coco uit Nederland.
De smokkelaars, die in verbinding blijken
te staan met internationale handels«r« m
verdoovende middelen, brachten de narcotica
voor 70.000 Fr. per K.G. aan den man. ter
wijl de groothandelsprUs gemiddeld 16.000 Fr
bedraagt.
Overmorgen gaat het dus om niet
minder dan om de vraag: vóór of tegen
Christus!
Met dit voor oogen gaan wU vol ver
trouwen den stemdag tegemoet.
Ieder, die niet Katholiek-ln-naam.
maar Katholiek-van-de-daad is, kent
«Un plicht.
Voor dezen bestaat er maar één Ujst:
In een vorige beschouwing hebben we
aangestipt, aan welke kwalen volgens
de berichtgevers van de Nederlandsche
MaatschappU voor NUverheid en Han
del ons lager onderwijs Ujdt.
Logisch is, dat aan dezelfde kriticl
óók gevraagd werd: hoe stelt u zich dan
een volkomen gezond onderwUs voor?
Ma.w. welke elschen meent u te mogen
stellen aan personen, die niet meer dan
algemeen vormend lager onderwUs heb
ben genoten?
Ziehier een samenvatting van de ant
woorden:
In het algemeen kan gezegd worden,
dat van leerlingen der lagere scholen
verlangd wordt behoorlUk te kunnen
lesen met begrip van het gelezene (ook
kennis van de In couranten enz. voor
komende vreemde woorden, die hier mln
of meer zUn ingeburgerdvoorts be-
hoorlUke kennis van de Nederlandsche
staat te zUn hun gedachten
duldelUk onder woorden te brengen;
eenvoudige aolllcitatle-briefjes te schrij
ven zonder storende taalfouten enz.
Accuraat rekenen (de 4 hoofdbewer
kingen met geheele getallen en Eenvou
dige 10-deelige breuken), waarbU ver
schillende ook wijzen op het belang van
vlug uit het hoofd kunnen rekenen en
op de geschiktheid voor het praktische
rekenwerk, dat In het dagelljksche leven
voorkomt. (Daar hebben de leerlingen
meer aan. dan aan het kennen van
Ingewikkelde beredeneersommen, zooals
één antwoord opmerkt).
Alle verlangen voorts ook net, dul
delUk handschrift.
Van de verdere elschen die gesteld
worden, kunnen genoemd worden eenige
(vooral praktische) kennis van aard
rijkskunde: algemeene beginselen van
de aardrUkskunde van Nederland. Ne-
darlandsch-Indlë en Europa, namen en
ligging van de voornaamste Nederland-
■che gemeenten en eenlg inzicht in de
ekonomlsche beteekenls der verschil
lende streken van ons land. Op de
hoogte tUn van het gebruik van spoor-
en tram boekjes en dergelUke meer.
Wat geschiedenis betreft achten som
mige van belang kennis van de hoofd
punten der vaderlandsche en algemeene
fceschledenls sinds de Fransche revolu
tie: vooral niet alleen leeren van Jaar
tallen, maar begrip bUbren. en van de
ontwikkeling der toestanden.
Enkele antwoorden verlangen ook nog
eenige kennis van staatsinrichting; wat
beschouwingen zUn
onvolledig. WU hebben
bU voorbeeld slechts één onderdeel, het
lager onderwUs, wat meer In bUzonder-
heden behandeld en moesten de andere
niet minder belangrijke punten als:
onderwUs na de lagere school, het U. L.
O. en het middelbaar onderwUs geheel
laten rusten.
Een gedetailleerde en kritische be
spreking van dit rapport zal ongetwU-
feld door autoriteiten en onderwUs-
menschen plaats vinden.
Gaarne willen wU hopen, dat een der
gelUke bespreking vrucht moge dragen!
Ons doel was slechte de aandacht te
vestigen op deze leerzame brochure, de
aandacht óók van hen, die. staande bul
ten het eigenlUke onderwUs, toch belang
stellen In de zaken van school en opvoe
ding
Dat dit niet In de laatste plaats de
ouders van schoolgaande kinderen zijn,
behoeft geen betoog!
Een Dultsch vliegtuig, dat den geregelden
dienst onderhoudt
Genève. is boven d<
sneeu«vstorm geraakk'
het /niet de luchthaven van
alken, heeft de bestuurder
Jura een noodlanding ge-
de machine wegens het
erreln beschadigd werd,
inzittenden bekwamen t«vce
lichte verwondingen, terwijl de overigen on-
gedeerdzble ven
'as een
duur-
liacht
volgens de
‘blaten, op
enkele opstootjes hier en daar na. die niet
van groote beteekenls zijn.
Hebt u den Koning of een lld ian de ko
ninklijke famüie gesproken? i
Neen. Zooals tk zei, was Ik voor parti
culiere zaken te Madrid en ik moest spoe
dig weer naar Den Haag terug. Bovendien
moest ik nog voor mijn terugkeer naar den
Haag elders «Un. Op den terugweg naar
Holland kwam Ik in Parijs aan drie uur voor
de aankomst van den koning en toen heb ik
getracht hem te ontmoeten Het is mij niet
gelukt. Ik was op het perron van het Gare
de Lyon, waar «Un treiii arriveerde, maar
het was onmogelijk den koning te nade
ren. Nooit heb ik zo
tlon was stampvol n
opeengepakt stonden,y
kon renetten. En er/ «ras een enthousiasme,
een geroep van ..levj» de Koning!”, dat wer
kelijk verrassend <as. Dat «ras niet alleen
zoo In bet statlop/ maar langs den geheelen
weg naar het hotel, waar de koning «Un
intrek nam, endat «ras een afstand van
niet minder dan 5 K M. Het is mU selfs
niet gelukt het hotel te bereiken.
Was men op den staatsgreep voorbe
reid?
Naar mün meening in het minst niet,
zooirel voor de royalisten als voor de repu
blikeinen «ras de uitslag der verkiezingen *n
algemeene ontwikkeling; elementair "'be
grip van techniek; eenlg Idee van boek
houding; kunnen Invullen van postwis
sels, glro-biljetten en dergelijke; be
kendheid met gevaren van electrlciteit;
verkeersregelen en gedrag op straat;
gezondhtddsgevarer enz.
Dit te nu een leerplan, opgesteld door
mannen van het praktische zakenleven,
dat echter in weinig of niets af «rij kt
van wat de vakmenschen, lx. de onder-
wUzers, volgens hun offloleele leerplan
nen willen bereiken. Algeheele wUziglng
van die leerplannen zal dus, ook naar
de meening der praktUk-menschen, ons
sukkelend onderwUs -Jet gezond kun
nen maken.
Maar welke middelen moet men dan
wel daartoe aanwenden? Dat te de car-
dlnale vraag, de sluitsteen van deze ge
heele enquête.
Is begrUpeUjk, dat de antwoorden
op deze vraag niet maar In een paar
woorden zUn samen te vatten, dat de
een ate universeel geneesmiddel aan-
prUst, wat een ander vergif acht.
Er zUn echter wel enkele punten,
waaromheen de vele antwoorden kun
nen gegroepeerd worden.
Daar te allereerst de verlenging van
een leertUd. Hiervoor spreken zich uit
12 antwoorden, terrljl nog 2 andere een
verlenging wel gunstig, maar niet vol
strekt noodzakelUk noemen. Weinig ver
wachting van verlenging hebben 4 ant
woorden, terwUl er legen zich 5 uit
spreken. Hieronder te o m. een groote
fabriek, die verklaart zeer tegen het
zevende leerjaar te zijn, omdat de jon
gens anders te laat op de fabrieksschool
en in het praktische werk komen. Kan
de middelbare school zich op het oogen*
blik niet aanpassen bU een 6-jarlge la
gere school, dan moet zU haar aan-
vangs-etechen maar wat lager stellen.
De uitspraken ten gunste van leertUd-
verlenglng toonen natuqrUJk ook gra-
dueele verschillen. Enkele achten uit
breiding tot 8 jaar gewenscht. Een wil
leerplicht tot 14 A 15 jaar, waarbU dan
in de hoogste 3 klassen gelegenheid ge
geven moet worden tot het leeren naar
keuze der beginselen van een vak. Ook
wordt bepleit een zoodanige verlenging,
dat aansluiting met de Arbeidswet ver
kregen wordt.
BelangrUk te, wet opgemerkt wordt
over de zji- differentiatie naar de be
stemming der leerlingen. Hoewel ook
hier niet alle antwoorden eenstemmig
lulden, heeft de commissie toch een
bepaalde conclusie willen trekken. ZU
betoogt, dat de elschen, die gesteld wor
den aan leerlingen, die na de lagere
school verder geen algemeen vormend
onderwUs zullen genieten, geheel an
dere zUn dan die, welke de middelbare
en voorbereidend hoogere school aan
haar leerlingen moet stellen. Het te dan
ook volstrekt onmogelUk door een nlet-
gedlfferentleerde lagere school aan deze
beide, zoo verschillende elschen te doen
beantwoorden. De commissie te tot de
slotsom gekomen,, dat het lager onder
wUs voor alle kinderen in de eerste
plaats moet omvatten een 4-jarige al
gemeene grond-school. Daarna moet
gesplitst worden naar gelang de kinde
ren voor middelbaar, dan wel voor lager
elnd-onderwUs bestemd zUn, waarbij
natuurlU£ zooveel mogelUk de gelegen
heid open gelaten moet worden, dat kin
deren, waarvan eerst later bMML. dat zU
ook voor het volgen van middelbaar
onderwUs in aanmerking komen, daar
toe alsnog toelating kunnen krUgen.
In verband hiermede wordt aanbevo
len het Haagsche stelsel, indertUd uit
gewerkt door de commissie-Verdenlus.
Overigens worden nog vele wenschen
geuit betreffende wUziglng van het leer
plan, opleiding voor onderwUzers, toe
zicht op het onderwUs enz.
Hoogst interessant te de uiteenzetting
welke wordt gegeven over het systeem
van school-organteatle; door den heer
Visser aan zUn Inlichting te Oosterbeek
toegepast. Bespreking hiervan gaat ech
ter uit boven het bestek van een dag-
blad-artlirel en hoort meer in de vak
pers thuis.
Bovenstaande
uiteraard zeer
BUREAU: HOF 6. ALKMAAR
Telefoon: Administratie No. 433
Redactie No. «33
u
