«0 15 t\ I 5W r>oi<~. x I I HET WERKTIJDENBESLUIT EN DE WINKELSLUITINGSWET Voor de Huiskamer l'jll I I I I I H BINNENLANDSCH NIEUWS LANDBOUW EN VEETEELT L' De „Vegetariër” BK» I De pracadviseurs. Landelijke bijeenkomst Ned. 7?. K. Middenstandsbond te Utrecht Een resolutie tegen art. 6 der Winkelsluitingswet den P Het Neder!. Roode Kruis Onderscheidingen. aan generaal. Kooien, luitenant-generaal Oneerbare Vrouwenmode Vereenlging „Het Grondbezit” Algemeene vergadering te Utrecht Mr. J. Limburg Een onderscheiding Winkelsluitingswet De Internationale Landbouwbank staat van mü nu een schotel krachtig verspreid. o !/J 222 De Middenstands- 3 A Herderlijk srhrijven van Z. H. Exc. Mgr. den Aartsbisschop Congres 1931 van den R. K. Middenstandsbond T waarde. Daarom van een werkdag i. Spr. betwijfelde .vui&rsoers gebruik te maken'van art. 6 der Winkelslui tingswet, ten einde bij verordening een mld- dagsluiting voor winkels verplichtend te stel len, zelfs tegen den uitdrukkelüken wensch der winkeliers; dat zulks in strijd is met de strekking en juiste toepassing van art. 6 welke eischen, dat een gemeenteraad eerst dan een middag- immers, dat de Wlnkelslul- -1-5- 1 re- aantal brood 01 In ri w te b< Zl bi W ie te te m ge dl I 1 Haag, Christ. wl or te oo au «e O all Ui m< ex; de wa bei sp< du en! de plg tai vet 8«i me het Di> I dat ont gev mix vra •ch bM wat de lam con nen en mat O juls kaai #lani teer nis. duel »gg ter daai D< jaar dat rijn daai mar hout onze hoof groe ten ieder en a ten krijg des 1 In word bede than verve wijl a dan deze meer om c breni word Op geled voor ter, koste: in ce tot fruit merir prodt Jaar 1 buitei organ met t minis niets lijk n WU er is moett niet i het N in hel speelt Decen Kame weten 2 I Gisteren werd ten overstaan van het da- „_ihet Nederlander he der van Hy werd plotseling verlegen en stamelde: ..Sinds gisteren.” Den volgenden dag dineerden we weer sa men maar ik heb op mün woord van eer moeten beloven niet te verklappen, wat we gegeten hebben. Wanneer de Kroon straks, wat allen vast hopen en vertrouwen, deze fatale verorde- meentebesturen gelUksch bestuur van Roode Kruis door Z. K. H. den Prins Nederlanden, als voorzitter, het Kruis Verdienste uitgereikt aan H. K. H. Prin^ Het tijdstip der inwerkingtreding nog niet bepaald de ar- Arbeidswet worden, dat KT» De Agrarische Commissie van de Buropee- sche commissie heeft gisteren een aanvang gemaakt met de algemeene gedachtenwtaae- ling over het plan tot stichting van een Internationale Landbouwbank. De voorzitter van de delegatie van de Bankcommissie van den Volkenbond, die het plan heeft ontworpen, de heer Ter Meulen (Nederland) stipuleerde verschillende dé tills en onderstreepte he*, plan om het spaarkapi taal van de Europeesche landen te dirigee- ren. De leenlngen zullen door de bank slechts tegen eerste hypotheek op langen of middel matig langen termijn verstrekt worden. Bij het verstrekken van leeningen zullen uit- sluitend commercieels oogmerken den door slag geven. De Raad van Beheer komt onder controle van den Volkenbond te staan. Door voorschotten van de banken zal een vrij groote reserve worden gekweekt om de Bank in staat te stellen haar werkzaamheid aan te vangen. De Bank zal het recht hebben obligaties uit te geven tot een tienvoud van het 10 mlllioen Dollar bedragende aandeelen- kapltaal. Indien de kapitaalmarkt voor deze aandeelen kan worden gewonnen. is men voornemens het aandeelenkapitaal tot 50 mlllioen en de uitgifte van obligaties tot 500 mil Hoen Dollar te verhoogen. i M. sioensverzekering voor kleine zelfstandigen"- J. G. van Neerven. te Eindhoven over: beteekenls der moderne bedrijfsleer voor middenstands-ondememineen” en mr. F j H. Bach te Den Haag over: „Publiekrechte-’ lijke bedr^fsordenlng". 221 Maar Bollebuisje, die eens wou zien of zijn instrument niet had geleden, begon opeens saxophone te spelen. Nauwelijks waren de eerste klanken uit het instrument of de beer greep den oerang oetang bij zijn hand en zij begonn-n te dansen, gevolgd door de andere dieren, die pret hadden voor drie. De giraffe danste met vier pooten tegelijk van den grond, terwijl de kangoeroe torenhooge sprongen maakte. Rede R. J. A. van Gemert Hierna werd het woord gevoerd door den "heer R. J A. van Gemert. voorzitter der R. K. Middenstandsvereeniglng en lid van de Kamer van Koophandel te Helmond, en wel over ..Werktijdenbesluit, middagslultlng en de praktijk van het winkelbedrijf". Niets was dezen spreker liever dan overleg te plegen met de bediendenorganisaties, mits ha» r actie niet Indrulscht tegen de bedoeling van het artikel, dat op de middagslultlng betrekking heeft. De memorie van antwoord heeft die bedoeling zoo duidelijk mogelijk gemaakt. 6pr. zei. dat in de mees.e bedrijven de middag voor den verkoop de belangrijkste tjjd Is, en in het bijzonder Van drie tot zes uur. De ochtenduren hebben voor het mee- rendeel der winkels weinig kan men ook eigenlijk ntet en een werkweek spreken. het, of men wel het algemeen belang dient, door het publiek te dwingen alleen des mor gens Inkoopen te doen. Wat zal er ook van het stadsvertier in den middag o verblijven? Wat wordt er niet gedaan, om aan in dustrie en landbouw tegemoet te komen I Maar aan het heil van den winkelier wordt ook in deze moeilijke tijden niet gedacht. De middenstand is een der voornaamste standen, heeft dus recht, vooral in deze rij den van socialisme en communisme, op steun en bescherming. HU wordt echter als een „quantlté négligeable” beschouwd. Spr. hoopte, dat de Kroon moge verhinde ren, dat er verordeningen, die strijdig zjjn met de belangen van den middenstand, wor den ingevoerd. Gelukkig heeft de minister van een juist inzicht blijk gegeven in de be- teekenis van art. 6 en ook zUn er verschil lende Katholieke Kamerleden, die het met de middenstandsorganisaties eens zijn. De hervormingen moeten langs den weg der evolutie tot stand komen en geen schade be rokkenen aan de bedrijven. In het Jaarbeursrestaurant te Utrecht, hield de Vereenlging ..Het Grondbezit" een algemeene ledenvergadering onder leiding van den heer S. J. Baron van Tuyll van Se- rooskerken van Heeze en Leende. Voor het periodiek beschikbaar stellen van hun mandaat waren dit jaar aan de beurt de heeren 8. J. Baron van Tuyll van Seroqp- kerken van Heeze en Leende, en Jhr. Mr. J. Smits van oyen te Eindhoven. Beide heeren werden herkozen. In de bestaande vacatures worden gekozen de heeren Mr. J. C. A. EverwUn te Noordwük en Jhr. Mr. G. Mlchlels van Kessenich te Roermond. Daar het nuttig voorkomt het bestuur aan te vullen uit de nog niet ver tegenwoordigde Prov. Groningen, wordt de beer Mr. J. H. Geertsema te Haren (Gr.) gekozen. Voorts zal de rentmeesterskamer, ex officio in het bestuur vertegenwoordigd zjjn; tot bestuurslid werd gekozen de voor zitter dier Kamer, de heer Mr. H. J. van Lulofs Umbgrove te Vorden. In verband met de aanneming van het voorstel tot aanvulling van het huishoudelijk reglement, was het noodig een bestuurslid tot Raadsman voor Algemeene Zaken aan te wUeen, waartoe de heer J. 8. van Braam uit* Rijswijk tot nu toe secretaris-penningmees ter. werd benoemd. 222 Terwijl Bollebuisje met zijn instrument het huisje van Snarkey Cook wilde opzoeken om te zien, hoe deze het wel maakte zag hü, hoe deze juist uitging, steunende op zijn verplegers, op Mauwt je en Toekl. Zeker, de zeeman was nog niet heelemaal genezen, maar hü kon ten minste langzaam loopen, wat Bollebuisje veel genoegen deed. - De Ned. R. K. Middenstandsbond heeft gistermiddag te Utrecht in een drukbezochte buitengewone landeluke vergadering door een drietal sprekers de vraagstukken, die zich voordoen naar aanleiding van het Werktijdenbesluit en de Winkelsluitingswet laten belichten. In het bUzonder wijdden zU echter hun aandacht aan het streven van de bedien den-organisaties om in verband met art. 6 *an laatstgenoemde wet, gemeente lijke verordeningen te verkrijgen, waarbU bepaald zou worden, dat de winkels een na middag in de week gesloten moeten zjjn. Na een begroetingswoord van den leider der Utrechtsche afdeeling. den heer C. C. van "t Hullenaar. heeft de voorzitter van het hoofdbestuur, de heer C. J. G. Struycken, een korte rede ter opening gehouden, waarin hjj o.a. zei, dat deze bijeenkomst geen pro- testvergadering was, doch slechts ten doel had in den lande duidelijk te laten zien, welk het standpunt van den R. K. Midden standsbond is. Verder verwelkomde de voor zitter o.a. vertegenwoordigers van den Kon. Ned. Middenstandsbond, de K. v. K. te Den de Ned. Middenstandsbank en de Middenstandsbank en den Christ. Middenstandsbond. Gisterochtend ontving minister Reymer in zUn kabinet mr. J. Limburg ten einde deze mededeellng te doen, dat het de Konirgln behaagd heeft hem te bevorderen tot groot-officier in de orde van Oranje- Nassau als erkenning van zUn verdiensten als voorzitter van de ontbonden Staatscom missie Inzake den aanleg van een verbeter den scheepvaartweg van Amsterdam naar den Boven-RJjn. Resolutie buitengewone landelijke vergadering, belegd door den Ned. R. K. Middenstands bond op Maandag 20 April 1931, in Hotel l'Europe, Utrecht. overwegende, dat de organisaties van win kelbedienden Ijveren voor een vrtjen middag voor het winkelpersoneel; dat deze organisaties bij verschillende ge- met klem aandringen om Juliana. Verder werden verleend: a. het Kruis van Verdienste aan generaal- majoor dr. J. C. Diehl, mr. dr. A. P. N. Kooien, luitenant-generaal P. J. Munnek- rede. Henry de Jongh, mevr. C. C. A. Petlt- In de kerken in het Aarstbisdom is eergis teren van den preekstoel een herderlUk schrUven voorgelezen van Z H. Exc. Mgr. J- H. G. Jansen, Aartsbisschop van Utrecht, betreffende de oneerbare vrouwenmode. Na den inhoud van de instructie van de H. Congregatie van het Concilie over de oneerbare vrouwenmode. het vorig jaar Januari uitgevaardigd, van welken inhoud we reeds eerder melding hebben gemaakt, ter kennis van de geloovigen te hebben ge bracht, schrUft Z. H. Exc. het volgende: ,H- O., de door de Congregatie van het Concilie genomen besluiten en gegeven voor schriften laten aan duidelijkheid niets te wenschen over. De vrouwen en meisjes zUn nogmaals In opdracht' van den Opperherder der Kerk, met allen nadruk gewezen op de zware verplichtingen om zich eerbaar te kleeden. De Paus roept de priesters, de ouders, allen die hun plaats innemen, en allen die leiding geven aan vrouwen en meisjes op tot den geestelUken strijd tegen de verlok king en de zinnelUke prikkeling, die gegeven wordt door de onzedige mode. («j Aan onzedige mode werken mede de mannen, als zij hunne vrouwen of dochters die mode aanprijzen of goedkeurend of oogluikend toestaan; maar de mannen De vooszltter drukt de aanwezigen op het hart hoe belangrUK het Ls om als grondeige naren samen te werken voor het behoud van hun rechten, die al meer in het gedrang ko men, tengevolge van reeds tot stand geko men wetten, die in den loop van den tUd waarschUnlljk nog door andere gevolgd zul len worden. Het schijnt, aldus de voorzitter, alsof in de laatste jaren de aandacht van den wetgever vooral op het private grondeigendomsrecht in Nederland gericht is. De Wegenwet werd aangenomen en de Pachtwetten in ^e 2e Kamer met een groote meerderheid naar de le Kamer gezonden. In de afgeloopen maand werd de wUziging Woningwet in de 2e Kamer aangenomen en deelde de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen mede, dat een vooront werp Natuurbeschermingswet gereed ligt. Bij al die wetten Is het private eigen domsrecht betrokken en dikwerf in niet ge ringe mate afbrekend. De onrust welke art. I en v d Wegen wet onder de grondeigenaren teweegbracht, is oj. een opperbest bewijs, dat er onder hen gerechte twijfel heerscht omtrent een billijke en eerlijke behandeling van den grondeigenaar door den tegenw. wetgever. Spr. ging hierna de behandeling der Pachtwetten na, waarvan de urgentie daar van nóch door de Staatscommissie, nóch door de Regeering of volksvertegenwoordi ging werd aangetoond en hoonte dan ook. dat de Eerste Kamer de z.l funeste uitwer king van deze wetten zal inzien. Ten slotte gaf spr. een korte beschouwing over het ontwerp ..Natuurbeschermingswet." Het is nog niet bekend hoe gehandeld zal worden t. a. v. de beslaglegging door den Staat on private gronden welke hiermede onvermijdelUk gepaard gaat en t. a. v. event, vergoedingen. Volgens spr voert dit alles tot een on rechtmatige aantasting van het grondbezit. Hierna volgde sluiting der vergadering. Goede. W A. van der Scheer, C. Ringeling W. van Haselen, H de Bordes. J. Beintema, C. J. C. Kettler, Ir. H. A. Ingen—Houn; b. de medaille van verdiensten, in zilver, aan: mevr. Hracek—Knappert, C. van Oos^ terhoudt (bU bevordering), F. G. M. Roo- laart (bij bevordering), F. Bosch, j. d. de Wilde, W. F. de Bruyn, mej. M. B. Hakena. H. Dljkhof; c. de medaille van verdiensten, In bron aan: B. Cruyff, N. J. Velseboer, P. J. van den Ouden en J. C. Gout. Ik ben vast overtuigd van het nut vegetarisme. Eenlgen rijd mocht ik mij zelfs tot hen rekenen, die vleesch noch visch ge bruiken en ik heb de eetgelegenheden be zocht, waar de dames en heeren vegetariërs zich te goed deden aan boonen en boonen en nog eens boonen. Een dezer dagen zat ik in een restaurant In het West-End, toen een heer aan mUn tafeltje plaats nam. Het brood werd oorzaak van eenige toe nadering tusschen ons. Ik zag, dat hij vaag rondkeek, als of hU iets zocht. „Mag ik u misschien het brood even aan- reiken?” vroeg Ik. ,JMt brood liever niet." sprak hU zachtjes. ,4s er geen bruin brood?” „Houdt u niet van wittebrood?" vroeg Ik en dadelijk begreep Ik, dat dit een onvoor zichtige vraag was. „Wittebrood I” riep hU verontwaardigd uit. „Dat is buitengewoon slecht voor de ge zondheid. Het verteert absoluut niet en is de oorzaak van veel ziekten.” Ik kon niet nalaten hem te vertellen, dat Ik mUn heele leven nooit anders dan wit brood had gegeten en dat ik mU er steeds goed bU gevonden had. „Dat is wel mógelük”, hernam mUn tafel genoot. „maar u weet nooit, wat u nog over komen kan.” Ik was daar heelemaal niet benieuwd naar en liet het onderwerp dus liever maar rusten. Ik vervolgde mUn diner. Een prachtige tong werd opgediend, waarop ik met welge vallen mUn blik liet rusten. TerwUl Ik dit overheerlUke gerecht savoureerde, moest ik onwillekeurig denken aan het laatste gezegde van mUn overbuurman, waarop ik het ant woord nog steeds schuldig was gebleven. Terwijl hU met echt of gefingeerd enthou siasme zijn boonen verorberde want daar- uit bestond zUn maaltijd zei ik „In elk geval is visch toch een gezond voedsel.” Het was of een donkere wolk zich eensklaps boven onze hoofden samenpakte. De man keek nijdig van zUn eten op. „Dacht u dat werkelUk?" vroeg hU. „Iedereen weet dit," antwoordde ik. vast besloten op mUn stuk te blUven staan. „Visch is goed voor de hersenen." ..Kunt u dat bewUzen?" Zijn loon was op hel kantje van onbe schoft. toen hü vervolgde: ..Hebt u er wel eens over nagedacht of het ook goed is voor de visch?” Teneinde een lange discussie over dit on derwerp te vermUden. vroeg Ik op den man af: „U wilt toch niet zeggen, dat te het jammer vindt van de visch?" HU glimlachte flauwtjes, misschien wel droevig Zoo vond ik hem werkelUk wat min der antipathiek. „Ik zou wel een overgevoelig mensch moe ten ziln als ik eenige sympathie kon gevoelen voor uw visch,” gaf hü dadelük toe. „U moet mijn gezegde niet letterlUk opvatten, het is uw theorie, die mü leed doet. Voelt u het verschil?” Ik gaf toe, dat ik volkomen begreep, wat hil bedoelde en aan de uitdrukking van zün gezicht kon ik zien, dat ik thans in zün ach ting gestegen was. „U bedoelt.” zei ik. „dat men niet alleen een visch, maar zelfs bloemkool kan eten, zonder in tranen uit te barsten. U weet na- tuurlük. dat wetenschappelük ls aangetoond, dat een bloemkool, die geplukt wordt, stuip trekkingen vertoont?" dit mogen de vrouwen ernstig bedenken worden ook het slachtoffer van de schaam- telooze of onbetamelUke mode, welke de sluimerende hartstochten prikkelt en ont ketent. De vrouw welke die mode volgt, besefte, dat zü zich zelf zedelük verlaagt en in min dere of meerdere mate nadert tot de.vrouw, die zU zelf veracht. Onvergeeflük passen kinderen kind .Juist”, antwoordde hij „Dat bedoel ik. Het is zelfs best mogelük, dat een boon ook iets dergelijks ondervindt, wanneer hü door den mensch uit haar natuurlüken wordt gehaald." De kellner bracht vleesch. Dit werkte pas goed zün woede op. „Vleesch!”, stoof hü op. „Dat Is het ergst* van alles I Hebt u wel eens een wagen vol koelen naar het abattoir zien brengen?” „Spaar me asjeblieft!” riep ik uit. „Weet u wel, dat vleesch vergift voor het lichaam ls? Omdat we tanden en kiezen heb ben, 13 dat nog heelemaal geen reden, om ze ook te gebruiken. We hebben ook een blinde darm; gebruikt u dien ook?” „Doktoren zullen u weten te zeggen, waar die goed voor is,” antwoordde ik. Hü sloeg geen acht op mijn opmerking en vervolgde „U hebt er geen idee xan. hoeveel schade u uzelf bezorgt door het eten van vleesch!” „Hebt u er zelf eenlg idee van?" vroeg ik. Hij schrok van mün vraag en ik ging voort „Eens was ik zelf vegetariër: ik hield het een half jaar vol. Hoe 'ang bent u het?” dwaze en üdele moeders die mode toe op haar onschuldige en schünen te vergeten, dat het geleidelük zün natuurlüke zedigheid en schaamte verliest. De moeder zelf ver zwaart aldus den strijd des levens van haar bloed-eigen kind. De wüze, vaderlüke Leeraar der volkeren, de Paus, noemde voor de zedige kleedlng der vrouw noch den vorm, noch de snit, noch de hoogte, noch de lengte, maar Hü verwees naar de wet, die niet wisselt met de grillen eener willekeurige mode, doch ge grift is door den Óppersten Wetgever in de harten der menschen en door de overtreding bij Adam en Eva het gevoel van schaamte wakker riep. toen zü. hunne naaktheid voelend, zich trachtten te verbergen voor het alziend oog van hun Schepper en door Hem geroepen ter verantwoording, deze zochten te bedekken. Welk Ls dan die zedige kleeding. die niet met centimeters kan worden afgemeten? B G. Die kleeding kent iedere vrouw. Die zedige kleeding kent de oneerbare, de wulpsche, de schaamtelooze. die niet- zedige vrouw, maar zü stoort zich opzette- lük niet aan die snit en afmeting, en kleedt zich uitdagend, opzichtelük. grof of verfünd verleidelük. Maar de eerbare en zedige vrouw voelt die zedelükheidsmaten fün aan en kleedt zich naar goede zeden met edele vrouweneer. Alle Katholieke vrouwen en onder haar vooral die vrouwen, naar wie men opziet, moeten den moed hebben een voorbeeld te geven. Zü moeten die mode der wereld dur ven trotseeren en zich kleetfen zedig, gelük het christenvrouwen betaamt. Hare zedigheid in de kleeding zü bekend niet alleen in de Kerk en op straat, in na- mlddag-L Jeenkomsten maar ook bü avond- gelegenheden. Of wordt het büv. in de hoogere kringen der maatschappü gerekend tot de onmoge- lükheden bü avondfeesten zich te onttrek ken aan de aldaar veelal gangbare mode en missen zü den christelüken moed om als zü daar moeten aanwezig zün te ver- schünen in eene onberispelüke kleedü In plaats van. laat ons zacht zeggen, in een gewaagd avondtoilet? Zou niet fier uitgesproken en betoonde moed tal van zwakkere zusters bevestigen en versterken? Katholieke vrouwen met roomsche zedig heid gekleed des morgens en zeer wereldach, niet-zedlg des avonds I Dat vloekt toch, dat verwekt ergernis.en ofschoon men de tegenstrijdigheid van den avond met dien morgen zelf voelt, mist men den moed züner katholieke opinie» en laat men zich met andere slavinnen der mode meesleuren. Op christenvrouwen van alle standen, op met moed tegen de tyrannleke heerscheres „de Mode", die.strijd voert tegen de meest w geslacht, tegen die adel en gratie, tegen Voor het van tot en met 10 September te Venlo te houden 9e congres van den Ned. R. K. Middenstandsbond zullen als praead- vlseurs optreden de heeren mr. F. B Wobbe te Den Haag over „WettelUke pen- stralende deugd van uw deugd, die u siert met u die deugd, die uwe schoonste kleedü en uw schltterendsten tooi uitmaakt. En, Katholieke vrouwen, als gü van zedigheid in kleeding het voorbeeld geeft, draagt dan zorg, dat uwe kleeding geen smakeiooze bestrijding zü. Uwe zedige kleeding zü proper, ordelük. hygiënisch, smaakvol, vol gratie volgens uw stand; dan zal uw voorbeeld doel treffen. Ouders, u willen wü nog büzonder waar schuwen, u zelf en uwe kinderen en onder- hoorlgen, waarschuwen In de vacantledagen voor het leven, dat op de meest brutaalonbe- schaamde wüze zich ontwikkelt aan de oevers van rivieren en meren en niet het minst aan de stranden der zee. B. G. Neemt al deze ernstige vermaningen met een gewillig hart aan, ook wanneer het u offers zal kosten om ze op te volgen. Nu de onchristelUke onbeachaamdheid veld wint en ook doordringt onder de chris tenen. en velen allengskens meegaan met de dwaalbegrippen eener zeden-verwilde rende en schaamte-doodende mode, moeten de. Christelüke denkbeelden van eerbaar heid en zedigheid door woord en voorbeeld krachtig worden verspreid, zelf» onder Christenen, onder wie het niet noodig moest zün zoo iets te behandelen. B. G Bewaart de onschuld van uw Doop sel onbesmet onder den schutsmantel der zedigheid en versterkt haar door dagelüksch gebed en het veelvuldig gebruik der H.H. Sacramenten, vooral der H. Communie, het Brood der sterken, den Wün, die maagden teelt. Wat de kinderkleeding op de scholen be treft, schrUven Wü, om de zedigheid uwer kinderen te beveiligen, het volgende voor: lo. De meisjes moeten lange kousen dragen en rokken, die. als de meisjes geselen zün. tot over de knieën reiken, terwül jurken zonder mouwen verboden zün: 2o De jongens mogen korte kousen aan hebben, de pantalons moeten aangesloten om de knieën gedragen minstens tot de knieën reiken. Rede F. J. M. van Tetering De heer P. J. M. van Tetering, lid van het Hoofdbestuur van den Ned. R.K. Midden standsbond, voorzitter van de R.K. Midden standsvereeniging en secretaris van de Mld- denstands-Centrale te Haarlem, sprak over: f „Wat er in Haarlem gebeurd is”. Herinnerende aan het prae-advies van den heer C. J. Kuiper voor het congres van den Ned. R.K. Middenstandsbond, enkele jaren geleden in Tilburg gehouden, volgens welk prae-advies tusschen de 50 en 60 pct. van het werknemers in ons vaderland hun verdienen in middenstandszaken en bedrüven, vroeg spr. of het verwondering zou kunnen wekken, dat de 3 Nationale Or ganisaties van Kantoorbedienden er tot nu toe zoo goed als niet in geslaagd zün de winkelpersoneelen te bewegen tot haar Bon den toe te treden. En al kan spr. hier veilig uitschakelen den Alg. Bond van Kantoorbedienden, omdat al len veel te goed ‘weten, dat de personeelen zoo goed als over de heele linie nog niet „rood geïnfecteerd" zün. dan zou toch het probleem blüven bestaan voor de Kath. en de Chr. Bonden. Is de verklaring verre te zoeken? vraagt spreker. Geenszins! Voor een deel ligt het hieraan, dat de winkelpersoneelen hoofdza- kelijk bestaan uit jeugdige personen, In wie de organisatiegeest nog niet zóó vaardig ls en waarvan zéér velen hun werkkring als een voorbygaanden beschouwen; voor een ander deel, omdat de personeelen nog niet staan onder die z.g. „oiranlsatie-pressie” en „organisutie-dwang". als waaraan de werk nemers in de fabrieken en grootbedrijven zün blootgesteld. Maar, voor het grootste deel is deze wei nige organlsatie-zin te zoeken In het wezen lijk feit, dat ook het Kamerlid Kuiper in zün prae-advies constateerde, nj. dat er nog altüd In de Middenstandsbedrüven een in tieme en hartelUke verstandhouding bestaat tusschen werkgevers en werknemers, waar door organlsatienoodzaak, zooal niet buiten gesloten, dan toch zeer verslapt werd. Hoe het ook zü, spr. kan zich best be grijpen, dat de Kantoorbediendenorganisa ties, welke haar leden hoofdzakelük recru- teeren uit den kantoorbediendenstand, welke dat intieme en dat hartelUke, vooral op fa brieken en werkplaatsen, hoe langer hoe meer verliezen gaat, pogen óók de winkel personeelen onder hare schutse te brengen. Spr. heeft er niets op tegen, omdat hü zelf het recht van vereenlgen opeischt en alzoo. uit rechtvaardlgheldsoverwegingen. ditzelfde recht allerminst wil ontzeggen aan de per soneelen. Bovendien is er voor de Kath. Midden standers nog wat anders en wat hooger staat en wat voor hen richtsnoer is: dat is de wensch van het Doorluchtig Episcopaat, dat men de R K. oragrdsat le der werknemers zal erkennen, niet alleen, doch ook haar bloei zal bevorderen. Moge de RK Werknemersorganisatie het mogelük maken dezen Wensch van heeler harte te kunnen opvolgen! roept spr. uit. Wat een heerlük perspectief werd voor de Kantoor bediendenorganisaties geopend om haar ledentallen uit te breiden bü de in voering van het Wlnkelwerktüdenbesluit. Wanneer de organisaties van werkgevers en werknemers broederlük büeen .waren ge komen om de belangen der winkelbedrijven te bespreken en deze te dienen, dier bedrü- ven. waarvan ten slotte toch beide catego rieën moeten leven, dan had men gezamen lijk kunnen overleggen In hoeverre conces sies zouden kunnen worden gedaan en dan hadden de Kantoorbediendenorganisaties ougetwüfeld het volle vertrouwen van de Middenstanders gekregen en dan waren zü er wél bü gevaren. Maar, wat heeft helaas de praktük Ge leerd? Persoonlijk heeft spr. alle besprekingen «.e Haarlem meegemaakt, doch hü moet eer- yjk verklaren, dat het hem niet is mogen gelukken tüdens die besprekingen eenig ver schil van mentaliteit te ontdekken tusschen den rooden, den Christel en den Kath. Bond. Zü waren alle drie volmaakt het zelfde. Spr. aarzelt niet hun acties als geheel tactloos te bestempelen. Zonder eenige rekening te houden met de bedrijfs belangen, hebben hare leiders de werkgevers voor afzienbaren rijd kopschuw gemaakt te genover deze organisaties; zü hebben boven dien de vele, goede elementen der personee len van zich afgestooten. welke wel degelük met de bedrijfsbelangen wenschen rekening te houden en ten slotte hebben zü door het stellen van onvervulbare eischen aan billijke wenschen. welke wel ingewilligd zouden kunnen worden, den nekslag toegebracht. Spr. gaf dan een chronologische opsom ming van hetgeen te Haarlem gebeurd is, om te besluiten als volgt: Weldra komt nu in den Haarlemschefi Raad de Mlddagsluitlngsverordening en dat zü aBngenr»men zal worden, staat als een paal boven water. Trouwens, er is geen en kele gemeente in ons vaderland, welke zoo veel cassatieberoepen en procedures aanhan gig maakt als Haarlem. De Mlddenstandsoentrale zal daarna, na tuurlijk. met behulp der 3 Nationale Bonden, aan de Kroon verzoeken nietigverklaring dezer verordening, wijl zü geheel Indrulscht tegen geest en bedoeling van art. 6 der Win kelsluitingswet. Haarlem ls hoogst dankbaar voor deze vergadering, mede voor de propaganda, welke er voor gemaakt is. Immers, hierdoor wordt aan de actie, aan de zelfverdediging grootere kracht bügezet. De Ned. R. K- Middenstandsbond geeft hierdoor blüken paraat te zün, wanneer het er om gaat te strijden voor de groote Middenstands- belangen. sluiting voorschrijft, wanneer het winkeliers- belang zulks vordert, althans zich er niet tegen verzet; overwegende 1-2__1_ ttngswet niets regelt en niets behoort te gelen omtrent den arbeldstüd der winkelbe dienden, doch slechts het belang van winkelier op het oog heeft; dat meer büzonder Art. 6 uitsluitend be doelt tegemoet te komen aan mogelüke be zwaren voor de winkeliers aan de toepassing van het werktüdenbeslult verbonden; spreekt als haar oordeel uit: o dat het op den weg ligt van den R. K. Middenstand en züne organisaties, om waar zulks gewenscht wordt zooveel mogelük tege moet te komen aan het verlangen der be dienden naar een vrijen middag; dat het eveneens op den weg ligt van den R. K. Middenstand en zün organisaties om, waar zulks mogelük is. mede te werken aan de totstandkoming van In vrije overeenstem ming gesloten collectieve contracten tot toe kenning van een vrijen midag, en eventueel aan de totstandkoming van een middagslui- tlng bü verordening; dat echter een Gemeenteraad eerst dan behoort over te gaan tot het maken van een verordening als bedoeld in Art. 6 der Win kelsluitingswet. indien gebleken ls. dat het wlnkeliersbelang zulks vordert, althans zich daartegen niet verzet. dringt er bü de Gemeentebesturen op aan geen verordening, als bedoeld In Art. 6 der Winkelsluitingswet vast te stellen, zoolang niet de organisaties van winkeliers daarmee accoord gaan. ning zal nietig verklaren, dan Is thans deze kwestie wederom van de baan, doch dan zal als een donkere schaduw büblüven het kleine en onsympathieke gedoe der Kan toorbediendenorganisaties, welke niet de personeelen herbergden, en wellicht daar door zich vreemd en vijandig toonen ten opzichte van de bedrijfsbelangen, welke toch mede de belangen zijn van de per soneelen. Dit alles wetend, zal In de verhouding tusschen patroons en personeelen, al heeft men dit ook getracht, hoe ook de beslissing ultvalle, geen wüzlging worden gebracht. Immers, de winkelpersoneelen hebben we zenlik en waarachlig bulten deze onrecht vaardige actie gestaan. In dit opzicht kan ook de Kath. organisa tie van Kantoorbedienden gerust zün. Naar aanleiding van de dezer dagen In de pers verschenen mededeellng. dat binnen kort een Koninklük Besluit zou zün te ver wachten, waarin zou worden bekend ge maakt, dat de Winkelsluitingswet op 1 Juli as. In werking zal treden, vernemen wü van bevoegde züde, dat omtrent het tijd stip van Inwerkingtreding dier wet nog geenerlel beslissing ls genomen. Mr. Van Hollenberg Hubar over de historisch-juridische beter- kenis van Art. 6 der Winkelslui tingswet. Mr. van Hellenberg Hubar begon met er op te wüsen, dat wetgeving voor den midden stand maar zeer zelden voorkomt en dat het Werktüdenbeslult voor Winkels veelal tot verwüdering tusschen personeel en winke liers geleld beeft, en zei, zich te zullen be palen tot het beschouwen van de historisch- juridische zijde van het vraagstuk en tot het uitleggen van artikel 6 der Winkelslui tingswet. Allereerst ging spr. de wordingsgeschie denis der Winkelsluitingswet na, dateerend ongeveer 30 jaar geleden, welke wet uit sluitend, na het totstandkomen van de Ar beidswet 1919 en het Werktüdenbeslult voor Winkels, het beperken van de arbeidsge legenheid voor de winkeliers kon beoogen, hetgeen spr. met eenige citaten uit verslagen van den Middanstandsraad en rapporten, o.a. van de Staatscommissie 1904, aan toonde. In het wetsontwerp der Staatscommissie kwam een stuk publiekrechtelüke bedrijfs organisatie voor, waar het referendum werd geëischt voor verder gaan dan de wettelüke normen. Spreker stelde in *t licht, dat de gemeenteraad eerst dan zou mogen be slissen wanneer minstens twee derden van de winkeliers voor regeling, hier verkorting van den tüd. dat winkels geopend mogen zün, zich zou uitspreken. Later heeft men dit stelsel wegens grondwettelüke bezwaren laten varen, doch heeft men in de komende Winkelsluitingswet de Koninklüke goed keuring van het Raadsbesluit in de plaats gesteld als een waarborg tegen handelen In strüd met de wlnkeliersbelangen. Langs indlrecten weg is dus het zelfbeschikkings recht der winkeliers behouden gebleven, hetgeen voor een juiste Interpretatie van art. 6 van groote beteekenls ls. "Artikel 6 der wet Is speciaal in het be lang der winkeliers gemaakt, wat vooral ge bleken ls bü de behandeling van de Win kelsluitingswet in de Tweede Kamer. Het artikel maakt mogelijk het In het leven roepen van verordeningen, tegemoetkomen de aan de bezwaren, welke voor de winke liers kunnen voortvloeien uit de verplichting om aan hun personeel krachtens de Arbeids wet een vrijen halven dag per week te ge-l ven. Aldus zal slechts dan een verordening door den Gemeenteraad in het leven getoe- pen kunnen en megen worden, wanneer het wlnkeliersbelang dit vraagt. De vraag, of en zoo ja welke middagslul tlng moet worden Ingevoerd, moet dus aller eerst door de winkeliers zelf beantwoord worden; daarna eerst kan de gemeenteraad een verordening in deze vaststellen. Spr. betreurde het, dat de winkelbedien denorganisaties de Winkelsluitingswet als een soort Arbeidswet hebben beschouwd en op grond van art. 6 der Winkelsluitingswet hebben gevraagd om een bü gemeenteveror dening vastgestelden sluitlngsmiddag voor winkels. Deze verwarring van twee verwante, doch op zichzelf geheel verschillende materies u de oorzaak van den nu onjstanen strüd. Tenslotte zette spr. zün persoonlük stand punt uiteen, waarin hü zeide. dat zoo over leg tusschen winkeliers en bedienden geen resultaat oplevert, de bedienden de hulp van den wetgever kunnen inroepen. Echter mag zd. dan niet artikel 6 der Winkelsluitingswet te baat worden genomen, want dit regelt een geheel andere materie, maar moet beidstüd der bedienden in de eventueel zóó geregeld worden, dat langs dien weg een vrije middag verkregen wordt. Spr. ziet de noodzakelijkheid daarvan ech ter nog niet In. Na eenige discussie werd de volgende re solutie aangenonlen

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1931 | | pagina 10