ONS BLAD r 1 El r tT-SviZ’- f 3000.- f 750.- f 250.- o*" Xnf 125.- f 50 aangire MOET, op straffe var verlies var alle rechter, geschiedem uiterlijk driemaal vier er twihtig ureh ra het ohgeval ----- DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN DONDERDAG 7 MEI 1931 VHF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 1M x f40. VOORNAAMSTE &CIEUWS De meening van „De Vrijheid" Vorming van Ardennenjagers Na de ramp van de Noordpool Poolvaart van de „Graf Zeppelin" De Indische post vluchten Misbruik van vertrouwen J. M. Bottemanne Negen ton verduisterd Josephs-Gezellenvereenigingen St. Ernstige aanrijding te Hoorn De moord op het Rokin Onderwijzersopleiding Zwaluwen-Roode Duivels De a.s. verkiezingen in Spanje Door het Lagerhuis goedgekeurd A De Culemborgsche moord HOLLANDSCHE BLOEMEN IN EEN VER LAND Nieuwe eenheid in het Belgische leger De komende Rijksbegrooting De grondbelasting in Engeland Een verklaring van den minister van financiën „Maar” 23 pCt..... Strafbaarstelling van Godslastering JOH. LAUWERS PAYGLOP 3 ALKMAAR Hospitaallinneii diverse prijzen Wijziging Drankwet MILITAIR VERTOON Alle abonné's op dit blad lijn ingevolge de Brieven uit You^o-Slavie duistert! door *>r. C. EHaa te Halfweg. Haagsch Corresponden tiebureau Noordpoolvaart van de „Graf ZeppeH»". K. En verder: In i- Een geruchtmakend fnilH—ement Algemeene vergadering te Amsterdam. Knaap levensgevaariQk gewend bekend hebben Adressen worden nagegaan. Leeftijd der adspiranten Een amendement van Mej. Meijer. Het elftal der Roode Duivels. Een herderlijke brief. Mechelen) en .hout (F- O. Mechelen). ARTHUR TERVOOREN. Een zevental arrestaties te wachten? De Hoogstou w. Pater Bern. Klamper O. F. M. overleden. Oud-Directeur van hei Rijksvisschenhaven- bedrtif te IJmuiden. Levenslange geheel© ongeschiktheid tot werken door verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen Ingediend Is een wetsontwerp regelende den rechtstoestand van militaire ambtena ren. Het Engelsche Lagerhuis heeft de finan ciële resolutie, machtigend tot het heffen eener belasting op de grondwaarde, met 28» tegen 230 stemmen o tn Het 15e retowrvUegtedg Unmm oen week op Sehiphol? Barometerstand 9 uur vul: 733 achter uit. WettelQke regeling der bedrtjfsorganhatte. Een ontwerp der werkgeven-vereen. De P.H.AFJL (gezagvoerder Beekman) ie gisteravond te Athene aangekomen en aal trachten hedenavond half negen Sehiphol te bereiken. ABONNtMENTSPRIJS) Per kwartaal, voor Alkmaar L— Voor buiten Alkmaar 2.85 Met Geïllustreerd Zondagsblad 0.60 hooger NOORD-ÏÏÜLLANDSCH DAGBLAD Het betreft ruim negen ton. Voorts vernemen wjj, dat de secretaris der directie van een bekende uitgeverszaak te Amsterdam, onlangs uit zijn betrekking is ontslagen toen bleek dat hij zich ten na- deele van een aantal vooraanstaande Amster dammers, aan misbruik van vertrouwen had schuldig gemaakt. Gedurende drie jaren heeft hü zich op die practljken toegelegd. Op 20 April werd een groot deel der gepleegde malversaties ont dekt. In de daarop volgende dagen werd vastgesteld, dat het totale bedrag, waarvoor een aantal firma’s is benadeeld, beloopt ruim f 900.000. Verklaring van minister De Geer naar aanleiding van loopende geruchten over eest t-kort op de Rijksbegrooting-1932 en in ver band daarmede te nemen maatregelen. geanimeerde gedachtenwisseling werd de vergadering met een kort lof in de kapel der Gezellenvereenlging gesloten. Het stoffelijk overschot van den kok Noordzij van den verongelukten stoomtraw ler .Noordpool' UM. 132, hetwelk de vorige week geborgen werd, is heden van Engeland naar Rotterdam overgebracht. De teraardebestelling zal as. Zaterdag te Maassluis plaatsvinden. bij verlies vaa *a anderen vinger bij een breuk van been of arm De Arrondissementsrechtbank te Haar lem heeft gisteren failliet verklaard Jhr. O. A. H. C. Ellas, wonende te Halfweg, met benoeming van Mr. Dr. W. P. Vis, advocaat en procureur te Haarlem, tot curator. In verband met het bovenstaande verne men wij, dat de heer Elias zich meermalen schuldig heeft gemaakt aan misbruik van vertrouwen, waarvan velen tot een vrij aan zienlijk totaal bedrag de dupe zijn geworden, onder wie ook de firma, waarbij de heer Elias den laatsten tijd te Amsterdam in ondergeschikte positie in betrekking was. De heer Ellas schijnt tevens misbruik ge maakt te hebben van namen van welbe kende Amsterdammers, die echter op gee- nerlel wijze bjj zijn machination betrokken waren. ADVERTENTIEPRIJS! Va» 9—4 regels L25: elke regel meer Ut RECLAME per regel é.75 root de eerste pagina; voer de overige pagina’s «Jd. RUBRIEK .VRAAG EN AANBOD" bjj vooruitbetaling per plaatsing 0.60 per advertentie van 5 regels: Iedere regel meer f 0.12 De Belgische Minister van Oorlog, De Brocqueville, heeft gistermiddag in de Ka mer aangekondigd, dat in het Belgische Leger een nieuwe eenheid gevormd zal wor den, de Ardennenjagers geheeten. Dit corps, dat eenzelfde karakter zal dragen als de Pransche en Italiaansche Alpenjagers, zal speciaal belast worden met de verdediging van de Belgische provincie Luxemburg. De kardinaal-primaat van Toledo publi ceert een herderlijken brief waarin geaegd wordt dat men bij de verkiezingen geen bij zonder belang moet hechten aan monarchis tische of republikeinsche tendensen. De verdediging van den bedreigden godsdienst en van de in gevaar verkeerende maatschappelijke orde vormt het eentee be lang. Woensdagmorgen had te Hoorn een ern stig ongeval plaats in de Geldersche StedR, doordat d> jeugdige W. Veldhuis spelend de steeg Inliep, terwijl van den anderen kant een auto kwam aanrijden, bestuurd door den heer Tros. De Jongen liep met zjjn hoofd tegen de lantaarn van den auto, werd achterover ge gooid en kwam onder het achterwiel terecht, dat hem over de borstkas reed. Kapelaan Van der Eem diende het slacht offer de laatste H. H Sacramenten toe. waarna de ongelukkige In hoogst ernstlgen toestand naar het St. Jans-Gasthuis werd vervoerd. Bij Kon. Besluit is het volgende bepaald: Artikel 25 der Regelen voor de Rijkskweek- schtften, vastgesteld bjj Ons Besluit van II September 1923 (Staatsblad no. 439), wordt gelezen 1. De adspiranten, die toelating vragen, tot het eerste leerjaar eener vierjarige kweekschool, moeten op 1 Augustus van *t loopende schooljaar hun vijftiende jaar in getreden zijn. 2. De adspiranten. die toelating vragen tot het tweede leerjaar eener vierjarige of tot het eerste leerjaar eener driejarige kweekschool, moeten op 1 Augustus van het loopende schooljaar hun zestiende jaar Inge treden zijn. Bij Kon. Besluit is den heer J. M. Botte manne eervol ontslag verleend als water schout te Amsterdam. De heer Bottemanne, die in 1871 is gebo ren, is gesproten uit visscherij-kringen. Zijn vader was hoofdopziener der vlsscherij in de Schelde en de Zeeuwsche Stroomen. Reeds op 17-Jarlgen leeftijd werd de Jonge Bottemanne, onder leiding van zijn vader, bij de vlsscherij in die wateren werkzaam ge steld. Daarna heeft hij gewerkt aan het Zoölo gisch Station te Den Helder, waar hij stu dies maakte aangaande de vlsscherij zoowel op de Noordzee als op de Zuiderzee. In Dultschland heeft hij vervolgens colleges op vlsscherij-gebied gevolgd. Na zjjn terugkeer zette hij hier te lande zijn studies voort. In opdracht van de Regeering maakte hij reizen naar het buitenland om een ondev- zóek in te stellen naar de exploitatie van groote vlsscherij havens, zulks naar aanleiding van de plannen tot de inrichting van de Vls- schershaven te IJmuiden. In 1899 is hij di recteur van die haven geworden. Hü heeft daar veel strijd gevoerd tegen den particu lieren afslag. Hjj had succes en zag zijn verdiensten erkend door de benoeming tot ridder In de Oranje-Nassau-orde. Ook als directeur te IJmuiden heeft de heer Bottemanne nog veel studiereizen naar het buitenland gemaakt Later is hü lid en voorzitter geworden van de commissie, be last met het ontwerpen der algemeene maat regelen van bestuur ter uitvoering van de VlsscherUwet, voor zoover de blnnenvisscherU betreft. In 1910 is de heer Bottemanne benoemd tot inspecteur van de Vlsscherij, destüds een nieuwe functie; later is hü hoofdinspecteur geworden. Toen na den oorlog, wegens be zuiniging, de functie van hoofdinspecteur is opgeheven, is de heer Bottemanne op wacht geld gesteld. Korten tüd daarna is hij, ais opvolger van den heer A. Merkus, benoemd tot waterschout te Amsterdam. Naar aanleiding van de verspreiding van de beschrijving van de wapens waarmede de misdaad op het Rokin te Amsterdam Is be dreven, heeft zich gistermorgen bü den com missaris van politie aangemeld de hoofdver tegenwoordiger van de messenfabriek uit Solingen Deze heeft adressen opgegeven waar dergelijke messen uit deze fabriek te Amsterdam worden verkocht. De politie gaat de adressen na. Een verklaring Het Volk meldt over den moord op het Rokin, dat de heer Fahrenholz, die het mis drijf heeft ontdekt, heeft verklaard, dat toen hü Maandagavond tegen acht uur het perceel verliet om In de buurt te gaan eten, het hem is opgevallen, dat Van der Velde op de eerste verdieping in de kamer van den tandarts op een stoel voor het raam zat. Nooit te voren was dit gebeuld. In den re gel was de concierge in het keukentje. De heer F. kreeg dan ook den indruk, dat de concierge zat uit te kijken naar iemand, wiens komst hij verwachtte. Het 15e retourvliegtuig, bemanning Beek man, Blaak, Grasveld en Pronk, is gisteren te 235 vjn. uit Rutban vertrokken, te 8.10 te Cairo geland en te 930 van daar weer opgestegen, te 12 uur te Mersamatruh op nieuw geland en te 12.30 weder verder gevlo gen en te 1735 te Athene aangekomen Heden, Donderdag, wordt het vliegtuig te 1830 op Schiphol verwacht. De post zal. wanneer het vliegtuig Inderdaad op dien tüd op Schiphol aankomt, dan binnen een week tUd Ct vertrek uit Batavia had JJ. Vrijdag plaats) van Batavia naar Amsterdam rijn overgebracht. Zagreb. 3 Mei 1931 Sedert gistermiddag half een zit Ik hier in Zagreb, de stad van 185.000 in woners, die ze vóór de vergrooting van Servië tot Yoego-Slavië Agram noemden, en van hier uit zal ik de eerstvolgende veertien dagen het land door trekken van stad tot stad en natuurlijk zal ik daarover schrijven. Maar nu nog niet, want al heb je natuurlijk na zoo’n kort verblijf al een indruk van wat het land schijnt te zijn, meer dan een Indruk en dan nog maar een heel oppervlakkige indruk kan dat, zooals wel vanzelf spreekt, niet zjjn en als ik dus nu al ging schrijven, zou het best mogeltjk zijn, dat ik mij zelf later sou moeten corrlgeeren. Waarbij nog dit komt, dat ik voor schrijven geen tijd heb! Na meer dan dertig uren in den trein gezeten te heb ben, werden wij hier met ons negenen, allen journalisten, door de Yoego-Slavi- sche Regeering ultgenoodlgd om deze rondreis te maken, dadelijk in beslag genomen en tot nu toe. Zondagmiddag half vijf, zijn we nog geen half uur los gelaten. Wat niet onaangenaam was, maar vermoeiend en nauwelijks tijd liet om even een prentbriefkaart naar huis te sturen met de mededeeling, dat je heelhuids was aangekomen. Ik zou er dan ook niet aan gedacht hebben nu dit stukje te schrijven en gewacht hebben tot ik rustig weer thuis was, wanneer niet het allereerste bezoek dat we brachten, na ten kantore van den Nederlandachen consul, den heer Millvoj Cmadak, onze opwachting te hebben gemaakt, de Zagrebber jaarbeurs had gegolden. En zelfs dat had mij in den korten tijd, dien we nu aan ons zelf overgelater zijn, nog niet aan het schrijven gekregen, wanneer het glans punt van deze jaarbeurs niet was ge weest de groote zaal met de tentoonstel ling van Hollandsche bloemen, waarover heel Zagreb in verrukking ia ea waar over dé menschen hier maar niet uitge praat raken. _Hét is nog maar zoo kort geleden, dat ik de bloemententoonstelling te Den Helder heb gezien en nóg korter, dat ik die in Rotterdam heb mogen bewonde ren, dat deze tentoonstelling hier in Zagreb niet zoo’n overbluffenden indruk op mij maakte, waarmee ik evenwel volstrekt niet gezegd wil hebben, dat ze mij tegen viel; Integendeel, ze is een waardige „dritter lm Bunde”. En als je dan bedenkt, dat het toch heel wat anders is, om bloemen, waaronder bij voorbeeld ook tal van afgesneden tul pen, van Aalsmeer naar Zagreb te bren gen en ze daar in goeden staat ten toon te stellen, dan planten en bloemen te brengen van Aalsmeer en Boskoop naar Rotterdam, of Den Hélder, dan krijg je toch wel dubbelen eerbied voor de kra nige Hollandsche kweekers, die hier zooiets tot stand hebben weten te bren gen en die met één slug Holland in dit ver weg gelegen land bekend en gunstig gemaakt bij de bevol king, die eenvoudig verrukt is over deze tentoonstelling. En ook Koningin Maria is van Bel grado naar Zagreb gekomen om de ten toonstelling te bezoeken, wat heel wat meer beteekent, dan een reisje van Den Haag naar Rotterdam bijvoorbeeld, daar de beide steden zoowat van ’s-morgens vroeg tot ’s-avonds laat van elkaar lig gen. Een aardig denkbeeld was het van de firma Van Oelderen, uit Boskoop, die er O-a. de bekende vorm boompjes tentoon stelt, om H. M. drie dezer boompjes twee in den vorm van een schip, één van een Hollandschen molen ten ge schenke aan te bieden, een voor ieder der drie prinsen. Een geschenk dat dankbaar werd aanvaard. En alle Rhododendrons en alle Azalea Mollis en alle Glycines, Gouden Regen en Japansche Ace is, die op de tentoonstel ling de bewondering wekken, zijn door de gemeente aangekocht voor de stads parken van Zagreb, waarin dus binnen kort onze Boskoopsche plantencultuur blijvend vertegenwoordigd zal zijn. Aalsmeer zond in hoofdzaak afgesne den seringen, rozen en Japansche ker senbloesems, die natuurlijk niet blijvend zijn, maar, vooral ook omdat ze om den anderen dag door een versche zending uit Holland worden vervangen, zeer veel bijdragen tot het slagen van deze ten toonstelling, die de Zagrebbers eenvou dig heeft overweldigd. En wat meer zegt, ook de Joego-Slavi- ache vaklui zijn vol bewondering, want daarom toch was deze tentoonstelling opgezet niet, om wat bloemen en planten te verkoopen, maar om betrek kingen aan te knoopen met de planters van dit verre land. En ook in dit opzicht is zij een suc ces geworden. maakt voor wijze." Veel beter ware ol. te lezen: „hü <Ue in het openbaar, mondeling of bh ge schrift of afbeelding op noodeloos kren kende wijze het Godsgeloof aanrandt*." „Om al deze redenen meenen wij, dat tegen de elgenlUke strekking van het wets- ontwerpje uit liberaal oogpunt principieel geen bezwaren' vallen aan te voeren. Het is ten slotte alléén de vraag of de formu- leering van de artikelen wel voldoende waarborgen biedt tegen te ver gaande in perking van het vrije woord; nu Immers uit de toelichting blijkt, dat die waar borg niet gelegen is in de slechts ter ver duidelijking dienende toevoeging van het woord „smalend" en evenmin in de vol- overbodige toevoeging van: ^op godsdienstige gevoelens krenkende Gisteren is tusschen de luchtschepenwerf Zeppelin en de Amerlkaansche Hearst-pers een overeenkomst gesloten, volgens welke de „Graf Zeppelin” een wetenschappelUke expe ditie naar het Poolgebied zal ondernemen met het uitdrukkelijk vastgesteld doel te Rrachten met de Pool-expedltle, die door sir Hubert Wilkins wordt ondernomen met den onderzeeër „Nautilus”, in verbinding te ko men of deze in de nabUheid van de Noord pool te ontmoeten. Het doel van de expeditie zal zijn, uit te maken of een luchtschip een geschikt middel Is om expedities op het Noordpoolgebied te laten landen, ze op te sporen en weer op te nemen, of ze onderweg van levensmiddelen te voorzien. De „Graf Zeppelin’’ zal een volledige pocl- uitrustlng voor de deelnemers meenemen. Acht of negen onderzoekers gaan er mee, ook een vrouw zal van de partij zUn. Dultsch land, de Vereenigde Staten, Engeland en de Sovjet-Unle zullen op deze poolvaart verte genwoordigd zjjn. Met de equipage mee 'zul len er waarschünlUk 45 personen aan boord van het luchtschip zjjn. De „Graf Zeppelin" zal zijn tocht van het Franz Josef-eiland af, waar het luchtschip zijn afvaartstation heeft, eerst beginnen op het oogenblik dat naar de berekening de „Nautilus” van Wil kins nog maar twee dagreizen van de pool verwUderd zal zün. Men verwacht, dat dit omstreeks half Juli het geval zal wezen. Zooals reeds is gezegd: William Randolph Hearst financiert de onderneming. Na de liberale .Avondpost" komt thans ook ,De Vrijheid”, het offlcleele orgaan van den Vrijheidsbond verklaren, dat de li beralen wel hun stem aan den Minister Donner’s wetsontwerp tot strafbaarstelling van Godslastering zullen kunnen geven. Vanzelfsprekend brengt het blad ook enkele bezwaren nqar voren, welke voor de prac- tfjk der uitvoering van deze wet natuur lijk ook kunnen bestaan, maar over het algemeen kan het blad er wel mee instem men. ,X>e Vrijheid” schrijft o. a.: „Gewaarborgd zal in elk geval moeten worden, dat de grens der geoorloofde vrijheidsbeperking niet overschreden wordt en het vrije woord ook déAr, waar het zich keert tegen opvattingen en voorstel lingen, die anderen heilig en dierbaar zUn niet wordt aan banden gelegd. Het ware ons, alles bijeengenomen, liever geweest, indien dit wetsontwerpje, dat een praecedent kan vormen voor verder schrij dende beperking van de vrije meenlngs- ulting, niet ware Ingediend. Nu het ech ter eenmaal voor ons ligt, zouden wU voor ons niet licht durven advtseeren, er vierkant tegen in te gaan. Er zijn toch wel gron den die er vóór pleiten. De werkelijk walgelijke wijze, waarop „De Tribune” thans het geloof te lijf gaat, is inderdaad onduldbaar. Zelfs al haalt een strafbe paling daartegen weinig of niets uit, dan is de Overheid het aan haar waardigheid verschuldigd, daar tegen te doen wat zU kan, zonder overigens dc vrije meenings- uitlng in het gedrang te brengen." LICHT OP. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om: 8.05. Het elftal der Roode Duivels, dat op He melvaartsdag (14 Mei) te Rotterdam tegen de Zwaluwen uitkomt, is als volgt samen gesteld: Doel: Braet (C. D. Brugge). Achter: Scherps (F. C. Chantraine (F. C. Luik). Midden: Verboven (Berchem Sport). Sty- nen (Berchem Sport) en Van Ingelghem (Daring O. B.) Voor: Verbiest (F. C. Mechelen), Luyten (Belgica), A. Hellemans (Belglca), Provo (Lyra) en Ledent (Standaard Luik). Reserves: Truyts (F. C. Mechelen). Devos (R. C. Gent). Verstraeten (F. C. Mechelen), Grimmonprez (R. C. Gent) en van Campen- Het Tweede Kamerlid mej. Meijer heeft een amendement voorgesteld op het wetsont werp houdende bepalingen tot aegeling van den kleinhandel in alcoholhoudende dranken, welk amendement strekt om aan art. 53, eerste lid, toe te voegen: „WU bepalen bU algemeenen maatregel van bestuur, onder welke voorwaarden de toestemming tot het g^egenheld geven tot dansen door den bur gemeester mag worden verleend.” In de toelichting zegt mej. MeUer: „Het dansen in openbare gelegenheden en het daaraan vooral voor de jeugd verbonden gevaar, heeft een zoodanlgen omvang in het volksleven aangenomen, dat naar de mee ning van de voorstelster de landsregee- ring zich daartegenover niet passief kan houden, maar dat de wetgever de gelegen heid moet openen voor de Regeering om regelend op te treden, reden waarom in aan sluiting aan de bepaling in art. 53, le lid. deze aanvulling wordt voorgesteld, waardoor voor het centraal gezag de mogelUkheld wordt geopend, om ook voor dit belangrijk onderwerp regelen te stellen" Omtrent het nieuwe onderzoek aangaande den moord te Culemborg en de arrestatie van Auke Opdam weet de „Tel.” nog mede te deelen, dat de huiszoeking in de woning van O. eenig resultaat schünt te hebben opgeleverd, daar de justitie uit dit huls een pakket heeft meegenomen. Volgens den zegsman van genoemd blad is de Rijksrechercheur Helting, die het vooron derzoek verrichtte, overtuigd, thans volko men te weten hoe de morwdsaak ju elkaar zit. Naar diens meening zal een zevental ar restaties moeten plaats vinden. Reeds destijds zün na een onderzoek door den rechercheur Heiting en den veldwachter De Roode, Auke Opdam en Visser aange houden, doch de toenmalige Officier van Justitie bij de rechtbank te Tiel, mr. Oos ting, weigerde het bevel tot inhéchtenim»- ming te geven. Het blad voegt hieraan nog toe, dat den laatsten tUd door de Justitie de her komst is vastgfesteld van de twee anonieme brieven over de Culemborgsche moordzaak, waarin de agn. daders werden aangewezen. De een is door den pdltie-deskundige dr. Hesselink te Arnhem met zekerheid herkend als te zün geschreven door een der gebroe ders Collé. De andere, in zeer vreemd schrift, is zeer waarschUnlük afkomstig van Auke èOpdam. BUREAU l HOF ALKMAAR Telefoon: Administratie No. 413 Redactie Ne. CU Woensdagmiddag werd de algemeene ver gadering van presidenten, vice-presidenten en leden der Raden van Bestuur te Am sterdam gehouden. Als eerste punt kwam aan de orde het aanschaffen van een eigen costuum. Op dit punt bleek in de vergade- nlng groote verdeeldheid te heerschen. De Centraal-Praeses deelde bü rijn con clusies uit het debat mede, dat hü de mee ning zou vragen van het Centraal Senio- raat, of dit iets voor- de invoering van een eigen costuum zou gevoelen. Ter vergade ring was een model aanwezig. Dit bleek echter niemand te voldoen. Ook op dit punt zal het gevoelen van het Centraal Senioraat worden gevraagd. Hierna was het woord aan pater P. C. Blesta O. P., die het onderwerp behandelde: „Wat er leeft in onze senioren en commis sarissen". De in de wintermaanden gehouden cursus, aldus spr., heeft bewezen, dat onze Gezellen mannen van de volle daad willen zün. Op de büeenkomsten is naar voren gekomen, dat men wilde leeren. De gedachten wisse lingen waren zeer vruchtbaar. Spr. deelt ver volgens mede, welke wenschen zü hebben ten opzichte der praesides, vice-praesides. den Raad van Bestuur, de onderafdeelingen der vereeniglng enz., en besluit met de aan wezigen aan te sporen met deze verlangens rekening te houden, daar zü den weg wijzen aan de bedienaren van den Godsdienst om van de Gezellen degelüke Roomsche mannen te maken Na een Aangekondigd is, dat de Koningin in de eerste helft van Augustus een leger- revue zal houden op de Molenheide bij Breda, en wel, mede ter herinnering aan het feit, dat alsdan juist honderd jaar geleden Konlng Willem I op onge veer dezelfde plek een revue heeft ge houden voor het vrijwilligersleger, dat aan den Tlendaagschen Veldtocht heeft deelgenomen; om deze herinnering n°8 scherper te accentueeren zouden, naar gemeld wordt, zelfs ultgenoodlgd worden de afstammelingen van Ijen, die den Veldtocht meemaakten In een deel der pers heeft een en ander aanleiding gegeven tot eenige po lemiek, waarin wij ons niet mengen willen. Maar wel mogen wij opdat de be trokken autoriteiten de meening van een zoo groot mogelijk aantal pers organen kunnen leeren kennen ver klaren, dat wij met de noodige bevreem ding van deze leger-revuë-plannen heb ben kennis genomen. Wij meenen, dat militair vertoon óm het vertoon uit den tijd is, althans uit den tijd moest zijn; "t is al jammer ge noeg, dat de nog steeds voortdurende constellatie in Europa ons nog steeds dwingt, een leger op de been te houden ten koste van geld en overlast; moe ten er leger-oefeningen en manoeuvres gehouden worden, goed! die kun nen noodig zijn om de gerechtswaarde van het leger op peil te houden, maar doellooze parade late men achterwege; we moeten onszelf en anderen in prenten, dat een leger eigenlijk een noodzakelijk kwaad is, waaraan wij door internationale samenwerking zoo spoe dig mogelijk moeten zien te ontkomen. Het lijkt ons werkelijk in strijd met den geest der vredesactie, welke ons in afwachting van Genève bezielen moet, wanneer we hier nog eens met ons le gertje gaan paradeeren, als waren wij er mee in onzen schik; op vredeswil moet heel ons streven gericht zijn, wij moeten ons zelfs tot taak stellen, den ▼rede voor de volkeren af te dwingen. Maar om nog een andere reden komt het legerrevue-plan ons allesbehalve I gelukkig, ja, zelfs gevaarlijk voor: omdat de revue zou (moeten) herin neren aan den Tlendaagschen Veld- I tocht! Evenals militair vertoon dm het ver- I toon, zoo is oJ. ook het luiven op her inneringen aan wapenfeiten uit den tijd: moet er nu vreugde zijn, omdat onze voorvaderen en de Belgische dito’s honderd jaar geleden tien dagen lang met elkander gevochten hebben? Kan zooiets de verbroedering met onze Zuiderburen bevorderen? Of zal het in- I tegendeel voor zekere elementen in I België niet een welkome aanleiding zijn om weer eens tegen Nederland te be- I toogen? Zoolang onze vaderlandsche eer of ons nationaal vitaal belang niet in ’t ge drang komt, dus zoolang 't niet ondanks onze vredelievende bedoeling absoluut onvermijdelijk Is, late men alles na, wat een andere natie zou kunnen prikkelen. WU men verbetering brengen in de malaise van onzen landbouw, dan moet men toch minstens aanvoelen de beteekenis der land- bouwkrisls, die Nederland teistert. De zorgeloosheid waarmee, nog een goed Jaar geleden, op het economisch gebeuren in de agrarische regionen geschouwd werd, is nu goeddeels verdwenen, zoo meent de .jBtandaard", die schriift: „In gezaghebbenden kring is ongetwijfeld den laatsten rijd het besef versterkt, dat behoud en verheffing van den Nederland- schen landbouw een eminent belang van de aUereerste orde is. Enkelen willen die waarheid niet voet stoots onderschrijven in verband met het betrekkelük geringe percentage der bevol king, dat in den landbouw zün bestaan heet te vinden. Immers de offlcleele statistiek verhaalt, dat slechts 23 pet. der Nederlandsche bevol king bü den landbouw betrokken is. Misleidend kan dit percentage werken. Immers het wordt verkregen door uitslui tend boeren, tuinders en landarbeiders daar onder te rekenen. Met evenveel recht echter kunnen de wer kers in aardappelmeel-fabrleken, cartonbe- werkers. smeden, timmerlieden, wagenmakers ten plattelande er onder worden gebracht. Provinciën als Groningen, Friesland, Dren te en Zeeland kennen büna geen andere primaire bronnen van bestaan dan den land bouw. Dit maakt het verstaanbaar, dat in Zee land büvoorbeeld de ambachtslieden met de boerenorganlsatles in bond optrekken om op vermindering van het krisls-wee aan te drin gen. Met het cüfer van 23 pet. is de plaats van den landbouw in Nederlands welvaarts- leven allerminst Juist aangegeven. De beregening, waartoe Dr. Oortwijn Bot jes komt in zün artikel J)e kriste in den akkerbouw”, als hü van meer dan 50 pet. gegadigden gewaagt, komt veel dichter de waarheid nabü Op zün hoede zü men tegen misverstand door het.... maar 23 pet. Het meldt: Op onze vraag aan den minister van fi nanciën of het gerucht juist te dat bü de voorbereiding van de Rüksbegrootlng voor 1932 eed tekort van 50.000.000 geconsta teerd is en dat dit tot büzondere maatrege len heeft doen besluiten, antwoordde Züne Excellentie dat al, wat te dien aanzien gepu bliceerd is, voorshands op fantasie berust. Er is weinig risico aan verbonden thans een bericht te plaatsen, dat het opmaken der begrooting moeUükheden geeft en het is ook vrij gemakkelük daarbü met gebruikmaking van eenige vage gegevens een tekortcüfer te construeeren. En het eenvoudigste is wel maatregelen, waarvan de een aan den ander zegt dat zü in den tegenwoordlgen tüd wel eens zouden kunnen worden genomen, met den nimbus van een ..loopend gerucht” te omgeven. Practtech heeft dit alles echter geen waarde. De moeUükheden zün bekend ook zonder dat zü in de krant staan. Van het ramen van een bepaald tekortcüfer voor 1932 kan op dit oogenblik nog van verre geen sprake zün. En van de overige geruchten ligt de basis meer in „ingezonden stukken” of misschien ook in wat elders geschiedt dan in minis te- rieele overwegingen of besluiten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1931 | | pagina 1