DE VIJFDE NEDERLANDSCHE KATHOLIEKENDAG NEVENVERGADERINGEN V ALGEMEENE VERGADERING »- DE SLOTVERGADERING, Sectievergaderingen Ontvangst door het Gemeentebestuur Groote avondvergadering Requiemmis voor bf£r. H. van de iW^eterinè Al&emeene vergadering i het 11 al het middenstands - I sou Het kind wordt jongen en meisje, man en Het ideale gezin enthousiaste 4 lekt, [eko- Eva- taar MOd r nen. rae- Th da nevenvergadering van bet dpi»» laat ter Zee heeft pater Adrianas OM. Cap. gesproken over „De Katholieke Zeevarenden en hun Gezinsleven". I uK Pd*- kne i M !ven. raar tcp B M Ier te- n- it- e- Gistermorgen om 11 uur had in de aula van het Koloniaal Instituut een algemeene vergadering plaats tot met De Derde Orde en devote leven in toet hnfegesin. bben lacob labo ren’) akels en n.l. n da t en i kop laden den srtjee srvan 1 «o. »««e op. it ta ere 4X1 >11- nd ais en is- ras je- :U- Mgr. J. Utrecht, woord. ram Bol- per- ider met DO be nde elne ge pen leef pu sht, on- ult betrek- den ee- !Un ling «n- „ChristelUk Gezinsleven en Sobriëtaswerk”. In de nevenvergadering, welke „Sobriétas” dezen middag hield in het gebouw der St. Joeephgezellenvereeniging, heeft Pater Ma rius Laniers O.FM. gesproken over „Christe lijk gezinsleven en „Sobriëtaswerk”. zet spr. uiteen, hoe het Wlt- Oele Kruis bij de gezondheidsverzorging in het huisgezin kostbare diensten bewijst. Van de verpleging bij ziekbed en kraambed gaat een groote invloed uit voor het hygiënisch leven van het gezin. Slotwoord van den Aartsbisschop Ik acht het een voorrecht en gevoel het een groote vreugde, aldus Z. H. Exc„ Christelijk gezinsleven en rezondheidsoorg. In de nevenvergadering van de RK. Na tionale Federatie „Het Wit-Gele Kruis” hield pastoor J. Kltselaar een rede over „Christelijk gezinsleven en gezondheidszorg". Aan geen enkel leven, aldus spr., wordt het lijden gespaard. Wie goed kan lijden, kan goed leven. In het goed lijden is Jezus Christus ons voorafgegaan en, ons ten voor beeld, droeg de verhevenste der vrouwen haar ongezien martelaarschap. Onze traditie op het gebied der liefdewerken is geboek staafd. Tot deze werken behoort het Wit- en het daarmee in bedoeling RK. Groene Kruis van Lim- Luid aplaus klonk op deze rede. Baron Van Wijnbergen dankte allen, die hadden medegewerkt om den Katholieken dag zooveel mogelijk te doen slagen. In het bijzonder bracht spreker dank aan mr. Geseling, voorzitter van het Amsterdamsch comité en diens echtgenoote, en aan de hee— ren Willem Nieuwenhuls en Paul Huf voor hun daad, welke van groote Katholiek-cul- tureele beteekenis is geweest. Daarop gaf spr. het woord aan Z. H. H. G. Jansen. Aartsbisschop van voor het uitspreken van het slot- Op de rede van den heer Fieskens volg de luid applaus, waarna gedurende 5 minuten werd gepauzeerd. Vervolgens was het woord aan mevrouw A. van WageningenSalomons. Gezin en school. Als tweede spreker trad op mr. C. P. M. Romme, lid van den Amsterdamschen ge- meenteraad, die sprak over ..gezin en school.” Mr. Romme verdedigde allereerst de stel- lingen dat met betrekking tot de opvoeding, het gezin den voorrang heeft boven den staat en dat de school een hulp-insteUing Gele Kruis, gelijkstaande burg. Vervolgens Wij katholieken, aldus besloot spreker, hebben in dezen tijd een grootsche taak te volbrengen een zending te vervullen Wij hebben de wereld te hervormen door de op voeding van den nieuwen mensch, die weet, dat hij de „omstandigheden" beheerscht. De crisis In gezin Woensdagmiddag om twee uur werd door den Alg. R.K. Middenstandsbond „DeHanze” een nevenvergadering belegd in gebouw .Bellevue". Als spreker trad hier op de Zeereerw. heer J. F. A. Bots, die de crisis van het middenstandsgezin belichtte. De heerschende economische orde, die aan het gezinsleven reeds zooveel schade heeft aangericht, is er thans op gericht, om het middenstandsgezin zijn bestaan te ontnemen. De sociale wetgeving in de laatste 25 Jaren heeft wel bewezen, dat onze regeering het tot haar roeping rekent de zwakke elementen te beschermen en in hun rechten te hand haven. Wat echter van regeerlngswege voor den middenstand is gedaan, is echter nog maar zeer weinig. Aandacht vragen wij van de regeering, opdat zij, als straks de geor ganiseerde middenstand met practlsche maatregelen voor den dag komt, haar aan vullenden steun niet zal weigeren. Gezag en vrijheid in bet gezin. Als eerste spreker trad op de heer A. N. Fieskens met als onderwerp „Gezag en vrij heid in het gezin.” Chesterton heeft eens de vraag gesteld, al dus spr., „What's wrong with the world?” en hü antwoordde daarop met den paradox „what is wrong is that we do not ask what te right”. De tegenwoordige chaotische toe stand komt voort uit een algemeen vergeten van wat men oorspronkelijk bedoelde. In de laatste jaren is veel over opvoeding gesproken en geschreven. Vooral na den we reldoorlog heeft het vraagstuk van de op- voeding heel andere interessen dan voorheen gekregen, die niet willen berusten in de noo- den van dezen tijd. De oorlog met al zijn gevolgen, individueel, collectief, moreel en psychologisch heeft een ander licht gewor pen op de menschen. Wat de meesten voor heen niet onderscheidden, hetzij te goeder trouw of omdat zU niet wilden, te aan de op pervlakte gekomen. In ieder mensch te het heimwee naar het paradijs blijven leven. Ieder zoekt den weg terug naar het paradijs. Dit zoeken noemen w(j cultuur. Elk individu begint op 'n be paald moment mee te zoeken, zelf te zoeken op eigen wijze. Die eigen wijze is voor een grooter of kleiner deel de wijze van de eerste leiding, door haar gezag aan het jonge in dividu opgelegd. De opvoeding heeft der halve als voornaamste taak bet karakter te lelden. ve ron dte De loonpolitiek ten opzichte van het gezin. In de nevenvergadering, die gisterenmiddag door de R. K. Werkgeversvereniging werd belegd in „Parkzicht" hield dr. L. O. Korten horst een inleiding over de loonpolitiek ten opzichte van het gezin. Van een rechtvaardig loon, aldus spr., kan onder normale omstandigheden eerst gespro ken wonden, wanneer het loon voldoende is voor het levensonderhoud van den arbeider en zijn gezin. Ieder mensch heeft het na tuurlijk recht een gezin te stichten en den plicht zijn gezin behoorlijk te onderhouden. Derhalve mag het loon onder normale om standigheden nimmer onder een zeker mini mum komen. Alleen abnormale omstandigheden kunnen den werkgever noodzaken loonen te betalen, die net voldoen aan de minimum-etechen. De loonstandaard in Nederland is over het algemeen berekend op een gezin met vier kinderen. Practlsch kwam mr. Romme in zijn praeadvles aan de R. K. Staatspartij tot de conclusie, dat de kindertoeslag moest begin nen met het vijfde kind, hoewel hij theore tisch overtuigd was, dat de kindertoeslag moest beginnen met het eerste kind. De premie voor de verzekering moet der halve in de'eerste plaats worden gedragen door de jonge ongehuwde arbeiders, voor zoo ver zij geen kostwinners zijn, en daarnaast moeten de kosten dezer verzekering worden opgebracht door samenwerking van de werk gevers, de rest der arbeiders en de overheid. Tenslotte meende spr., dat de uitvoering dezer verzekering het best kon geschieden volgens het stelsel van bedrijfsverenigingen. De heer Geels merkte naar aanleiding van dit betoog op, dat de werkgever rich nooit mag onttrekken aan zijn plicht om te zorgen ook voter het groote gezin. Daarom mag men den spaardwang niet verbinden met het stel sel der kindertoeslagen. Mr. Viootn wilde bil de instelling van kin dertoeslagen niet spreken van „verzekering*. Tegen het bezigen van dit woord bestaan zoowel juridische, als economische en ethi sche bezwaren. Zouden bovendien de midde len voor 't fonds niet gevonden kunnen wor den door het heffen van een soort belasting op vrijgezellen en vrjjgezrillnnen, desnoods ook op de kleine gezinnen? Apnatateai «ar zee. Tegenwoordig waren ZBxc. Mr. Dr. L. N. Deckers en het Tweede Kamerlid, da heer Ch. v. d. Bilt Naar aanleiding van de geestdriftige inlei ding van pater Adrianus drong de heer Zwagt aan op een Staatstoezicht op de lo gies der schepelingen, welke thans vrij alge meen nogteoo zijn, dat de zeeman wel naar den wal wordt gedreven. De charitaiUeve actie der Derde Orde in bet hidagerin. In de nevenvergadering, door de Francis- caansche Derde Orde Woensdagmiddag om twee uur belegd in de Kerk van den H. Antonlus van Padua (Moeee en AAron) aan bet Waterlooplein. trad als eerste Inleider op de zeereerw. pater Chr. Roorda O.F M., pastoor te Rotterdam, over .Be charitatieve actie der Derde Orde in het huisgezin”. De Derde Orde, aldus besloot snr., te een organisatie, in het leven geroepen door een Serafijn, geruggesteund door een leefregel, die slechts liefde ademt, samengesteld uit apostelen der allerreinste charitas en staat in onze woelige samenleving als een sterke burcht, waartegen de haat te pletter loopt. ZU prijkt als een vruchtbare tuin in lente- tooi, wier voorjaarsbloemen in het gefolter de menschenhart weer nieuwe levensvreugde wakken. te ter aanvulling van het gezin. In verband hiermee wees spr. op de encycliek van Z. H. Paus Pius XI betreffende de christelijke op- voeding der jeugd. Uit dese stellingen komt logisch voort de wtespraak, dat da bijzondere schooi doelmati ger te dan de openbare. De bijzondere school aai door de andere werkwijze bereiken, dat een verdieping kan worden geconstateerd. Het openbare onderwijs echter leidt tot ver vlakking. Mr. Romme besloot met de St. Vidcentlus- vareeniging in overweging te geven, nu en dan bijeen te komen om onderling de erva ringen te toetsen. Aan het einde van de vergadering werd nog een kort woord gesproken door Pater Otto Wahl, géneraal-secretaris en den heer Van Kuyck, president van den Bij zonderen Raad te Antwerpen, die als gasten deae bijeenkomst bijwoonden. als een groote vreugde, aldus Z. H. Fvn. dat ik u aan het slot van dezen Katholieken dag mag toespreken, waarop een stof te behandeld, die van zoo groote waarde te voor uw aller gezinsleven. Als tweede spreker op de nevenvergade ring, welke Woensdagmiddag om twee uur de Franciscaansche Derde Orde was be legd in de kerk van den H. Antonlus van Pa dua (Moses en AAron) aan het Waterloo plein, onder leiding van den Weleerw. Pater P. Melen OFM. behandelde de weleerw. Pa ter Cyprianus OM.Csp. de Derde Orde van St. Franciscus en het devote leven in het huisgezin. De Derde Orde van St. Franciscus, aldus spr„ te een vereniging van personen, die onder het bestuur van de Eerste (of Regu liere Derde Orde) hun leven inrichten vol gens een leefregel, door St. Franciscus aan gegeven en door het hoogste kerkelijk gezag goedgekeurd, om volgens dien regel naar de christelijke volmaaktheid te streven. Als een door de Kerk erkende orde van volmaakt heid voor de menschen-ln-de-wereld-levend. heeft ze uiteraard een zeer grooten invloed op het christelijk familieleven. Dit blijkt vooreerst uit het positieve voorschrift van haar regel, dat de Tertiarissen rich in het huiselijk leven moeten toeleggen op bet ge ven van een goed voorbeeld voor anderen en op het bevorderen der oefeningen van godsvrucht. Verder moeten de tertiarissen in geheel hun leefwijze, met terzijde stelling van alle weelde en pracht, de middelmaat volgens hun stand in acht nemen. Op be paalde kerkelijke feesten moeten zij zich door vasten voorbereiden. ZU zijn verplicht maandelijks te communiceeren, dagelijks hun officie te bidden. Zij moeten in liefde leven, 's avonds moeten zij hun geweten onder zoeken, als ze kunnen lederen dag de H. Mis bijwonen, een weldadige liefde toemen voor de zieken, en voor geloof en zeden gevaar lijke lectuur weren uit den familiekring. Zoo ontstaat in feite een weelderig bloeiend christelijk familieleven. Het Christelijk familieleven redden, dat is thans het meest actuele aller vraagstukken. In onze tijden is daar haast een wonder voor noodig. Welnu, het wonder der sanatle kan plaats hebben volgens het woord van onzen Paus Pius XI, die gezegd heeft, dat de Der de Orde wonderbaar geschikt is om de hei ligheid der zeden in geheel de christenheid te herstellen. Om vjjf uur gisterenmiddag werd in de aula van het Koloniaal Instituut de slot vergadering belegd, welke zich In een groote belangstelling mocht verheugen. Met een uitbundig applaus werden de kerkelUke en wereldlijke autoriteiten verwel komd Nadat de bijeenkomst was geopend met den Christelijken groet, deelde de voorzitter mr. A. baron van Wijnbergen mede, dat een telegram was ingekomen van Z. H. den Paus, waarin deze de Nederlandsche Katho lieken aanspoorde om de op den vijfden Nederlandschen Katholiekendag geformu leerde conclusies in praktijk te brengen. Daarop was het woord aan prof. dr. Feron. Wat is het gezin? Ik kan het niet mooier zeggen, dan de Wijze opstellers van den „Code Social" het hebben uitgedrukt: „Het gezin is de bron, waar men het leven ontvangt, is de eerste school, waar men leert denken, is de eerste tempel, waar men leert bidden I” Reeds op het eerste moment, waarin man en vrouw bij den goeden God aankloppen als scheppers van het nieuwe leven, Is het gezin zich in de eerste kiem aan t vervol maken door het groote geloof in hun ouder lijke kracht. Het huisgezin is de bron van het leven! In de feitelijke orde mag dat wel eens niet bewaarheid worden, mogen man en vrouw wel eens tevergeefs tot den goeden God bidden en smeken om ook vader en moeder te mogen zijn; in de ideëele orde, in de na tuurwettelijke orde is het gezin allereerst daarvoor. Het volmaakte gezin veronderstelt de vervulling der echtelijke hoop, veronder stelt kinderen. Vandaar dat het ideale gezin, het katho lieke gezin nooit vijand mag zijn van het leven. Wie bang is voor kinderen, moet geen Onder de niet talrijk aanwezigen, bevon den zich de vier bisschoppen, die bij hun binnenkomst met applaus werden begroet; verder mr. d. L. N. Deckers, minister van defensie, mr. J. H. R. van Schalk, voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, de Tweede Kamerleden Annie Meyer, Ch. L. van de Bilt en mr. A. van Hellenberg Hu- bar. Verder de Hoogeerw. pater dr. Simon Mackaay, provinciaal der paters Augustijnen, en de vice-provinciaal der paters Capu- cjjnen. De voorzitter, baron Van Wijnbergen, opende de bijeenkomst met den Christelijken Groet en heette allen welkom, in het bij zonder eenlge hoofdbestuursleden van de 8t. Vlncentlusvereeniging in België. Daarop gaf hij het woord aan den heer Fieskens. Ook op deze rede volgde luid applaus. Baron Van Wijnbergen sprak een kort dankwoord tot de spreken, waarna de bijeenkomst met den Chr. groet gesloten werd. cheraars ten allen t jjde verdreven uit den tempel. Ook nu nog. -.„v USCIOJC, UUUl CU vrouw. Dat beteekent de ontwaking van de natuurlijke driften en het optreden van al lerlei physieke en psychische verschijnselen. Die periode veroorzaakt de opvoeding vaak heel veel moeilijkheden. In die ptnse is voor al begrijpende, liefdevolle leiding noodzake- Hjk. Juist dan is er groot gewin dat ruwe spot en hardheid indlvlduën verdwijnen ach ter *n masker van schijn en naar zwoele eenzaamheden. In één opzicht heeft het ouderlijk gezag zich dan echter met vastheid te doen gelden, ofschoon ook evenzeer op een natuurlijke, onbevangen wijze en dat is in den elsch van vervulling der godsdienst plichten Want juist In die periode dreigt bij velen sterk de godsdlenst-onverschllllgheid. Met het intreden van die onverschilligheid verdwijnt de voornaamste kracht tot steun, om het ontwikkelingsproces tot een gezonde rijpheid te doen uitgroeien. Daar heeft het opvoedend gezag dus de wetten toe te pas sen, die door God en de Kerk zijn aangege ven, echter ook weer niet zonder die wijs heid en grootmoedigheid, die den Jeugdigen verstanden gemakkelijk iets doet begrijpen en waardeeren. gezin stichten! Het hoofd van een ideaal gezin moet nog altijd durven zingen: „Zou men armoe lijden, om een mondje meer?” En dat wel om de geloofs-overtuiging„Och waar men schen strijden, helpt de Heer!” Het leven moet verder behouden, be schermd en gesterkt worden. Het mag waar zijn, dat straks, als de katholieke politici weer bijeenkomen, fortnuleertng en fundee- ring van het rechtmatige familleloon niet alleen door allen eensluidend wordt aange geven; dat ook de katholieke sociale wetge ver nog niet den zekeren weg gevonden beeft in de economische verwarring onzer dagen, waarop langs sociaal-geordende Ujn een menschwaardig bestaan aan alle arbeiders met hun gezinnen, groot en klein, verzekerd is: Eén zaak is zeker, dat volgens de katho lieke gemeenschapsleer ook de arbeider hoofd kan worden van een gezin, van een Ideaal gezin. WU, Katholieken, zullen daar voor strijden en blijven strijden. En de H. Kerk zal voor dit recht werken met nooit wijkende en onoverwinnelijke kracht, de kracht n.l. van de waarheid en van het recht. Het ideale gezin is uit een stoffelijk en geestelijk element samengesteld. Een gezonde werkende vader; een lieve, goede moeder, blijde, frlssche kinderen, ziedaar den tuin, waarin de goede God Zijn bloemen, de men- schen-kinderen wil laten opgroeien. Het, gen immers zien wij in de H. Llturgte op nieuw Gods barmhartigheid zich neerbuigen over den lijdenden mensch. Het is of de H. Kerk als de ware moeder haar moe derlijke zorgen verdubbelt, als zU haar kin deren ziet lijden en sterven. Het H. Oliesel maakt den mensch tot den gezalfde des Heeren bij uitnemendheid, den vollen Christus, waardig om met Christus te heer- schen in eeuwigheid. BU de laatste omhelzing van God en mensch voor den dood, zien wij in de H. Liturgie als t ware den Hemel open gaan. Het vreugdevolle aanschijn van Jezus doet de glorie der Hemelen reeds aanvoelen. Op het oogenblik van sterven wordt de te genwoordigheid van Jezus in de H. Liturgie zoo zonneklaar, dat de priester in het oor van den stervende met klare stem moet zeg gen: Jezus. Jezus. Jezus. Het is de afscheids groet der Kerk aan Jezus, die leeft en re geert ook in dezen pas gestorvene. Zóó eindigt het familieleven van den Christen- menach op aarde. Tentoe netelHng m de hal van Koloniaal Instituut worden dor de firma H. Th. J. A. Ooebergh, Haarlem, boekwerken geëxposeerd, king hebbend op het onderwerp van Katholiekendag. Deze tentoonstelling trek zeer veel belang- ideale gesin is echter ook de eerste school, waar men leert denken, de eerste tempel, waar men leert bidden. God heeft het niet laten ontbreken aan goddelijke hulpmiddelen en wetten, welke dese levensvorming, deze opvoeding, in en door de hand der ouders mogelijk maken. Hij heeft daartoe vader en moeder met eeuwige banden aan elkaar en aan bet kind gebonden. HU heeft de harten der ouders gevuld met de intieme en mystieke kracht der ouderliefde. Zelfs met beloften heeft HU de kinderen aan die invloedssfeer van het gezin willen binden: Eert uw Vader en Moe der, opdat gij lang moogt leven op aarde. En HU ëëeed nog duizendmaal meer. HU maakte het huweUjk tot Zijn Sacrament, waardoor men bovennatuurlUk gevormd wordt, en de heiligende Invloed der door God gewUde huls-priesters zoools prof. Adam zich uitdrukt op de kinderen overgaat. Het doel van het gezin is de opvoeding. Maar dan de eenig-ware, de chrlsteUjke op voeding. En nu enkele vragen: Acht gU een jongen en een meisje, die met weinig geloof, maar wellicht met veel zonden tot den drempel van het huwelUk zouden treden, in staat en geschikt om de ouderlUke en priesterlUke taak te gaan vervullen? Acht gU een jongen en een meisje, die den beker der liefde reeds lang leeg hebben en den geest beduimeld door de aanraking der hartstochten, in staat en geschikt om dien heiligen tempel van het gezinsleven te f sn bouwen? Acht gij de moeder, die te laf zou wezen om haar kind zelf te voeden, die te lui zou wezen, om haar kleine te verzorgen een waardige helpster van God bU de vorming van zielen? Acht gU het wijs en goed, dal de jonge man, die een helpster gaat zoeken voor zulk een taak, die een moeder gaat zoeken voor eigen kinderen, daarvoor het liefst en het meest gaat uitzien op het wilde veld van danszaal en bioscoop? Of dat een meisje, hetwelk een vader zoekt voor eigen kinderen, niet bidt, maar wel verleidt, niet ziet naar degelUkheid en deugd, maar wel enkel naar geld en goed? Willen wU het ideale gezin, laten we dAn zorgen: dat het huwelijk komt te staan in de ach ting, welke God vraagt voor een ZUner schoonste Sacramenten, eenmaal vergeleken met ZUn eigen Zoon en Diens Kerk; dat de verkeering weer wordt de waardige voorbereiding tot een hooger ambt en dus een samenopklimmen naar hooger geestelUk leven, in plaats van een afdalen naar zonde en verlaging; dat het huwelijk weer wordt een levens ideaal, zoo schoon en groot, dat geen voor bereidend offer te zwaar valt; dat de gehuwde man zijn eer en trots er in zoekt „vrouw en kind te schragen qp zijn sterke jeugd”; dat het meisje, hetzU van adel ot van de fabriek, weer in zich ontwikkelt, dat he- roisch-mooie verlangen naar het heilige moederschap, waarin de grenzen van het levensgeluk bij rijk en arm gelijk loopen, waarin het fabrieksmeisje een even gelukkige toekomst vindt als de koningsdochter; dat het ideaal weer gekend wordt en daar door bemind en met offers gekocht; dat het huls der gehuwden kan wezen een huis van ruimte en lucht, gelijk het hart der ouders een hart van geloof en liefde; dat het gezin, dat door katholieken ge sticht wordt op de treden van het altaar, uitloope op Gods troon. Heaoefc aen het Penmuaeum Na afloop van de H. Mis, hebbfcn de vier bisschoppen een bezoek gebracht aan het Pers-museum op den N. Z. Voorburgwas, waar zU werden toegesproken door den heer L A. P. M. van den Broeke, bestuurslid van de Ned. R. K. Journalistenvereenlglng. vormen, het gevoel en den wU te Deze grondwaarheid Is langen tijd achtzaamd, ook door vele katholieken, zich uit zwakheid hebben gericht naar de ideeën van anderen, die bulten de Kerk staan. „Zooveel geestesarbeid staat er buiten de Kerk”, schreef Mgr. Spalding eens, „dat de Katholieke godsdienst ophoudt een macht in de wereld te zijn, indien de katholieken zelf niet meer op den voorgrond treden als voorbeelden van zedelUkheid en verstand.” Met andere woorden, velen hebben de reali teit verlaten, het begin- en eindpunt uit het oog verloren, om te reikhalzen naar her senschimmen. De wereldoorlog beeft geen anderen mensch gemaakt, maar liet den mensch zien als het product van de opvoeding van voor afgaande tijden. Sedert het materialisme van de eerste helft der negentiende eeuw af de geesten ging be- heerschen, richtte de opvoeding zich alleen naar de vraag op welke wijze de nieuwe mensch zooveel mogelijk gunsten van den mammon zou kunnen verwerven. Het kind leerde van minuut tot minuut, dat het in het leven op geld aankomt en dat de heele rest onzin is. Het jonge kind zag en hoorde ook nog wel bidden, maar tevens, dat daar door de ingespannen gedachten op geldge win niet loslieten. Het leerde intuïtief en met zijn verstand de ware motieven van het ouderlijk gezag kennen, de gemakzucht, de hebzucht, het egoïsme en heel vaak is het niet meer mogelUk den eerbied voor het gezag te behouden, als men de motieven van dat gezag heeft begrepen, „n n*y a pas de grand homme pour son valet de chambre.” De Jeugd trekt gemakkelUk de consequen tie uit alles, wat haar in les en voorbeeld gegeven is. Waarom zou zU dat ook niet doen? Het Ideaal, dat strijden moeilijkhe den vraagt, Iwft men haar niet gewezen. Dat het niet4bp het uiterlUk, maar wel op bet innerlijk aankomt, heeft men haar niet geleerd. Dat de waarde van de vreugde be paald wordt, door de voorafgegane beheer- schlng en ontzegging, heeft zU niet ervaren. De „eeuw van het kind” leert haar vroegtij dig dat het kind de grootste hindernis op de wegen naar het genot is, zoodat de eeuw van het kind zal worden de eeuw zonder kind. En zoo geeft de stuurlooze jeugd zich over aan de stroomingen, die uit de bron nen van bet materialisme zijn opgeweld. Al le waarden, ook de geestelijke, worden om gerekend in geld. Alles wat tot den Inner- lijken mensch in betrekking staat, schom melt met den geldkoers en het dividend en wie vraagt nog naar het zedelijk gehalte van oorzaak en middel? De nieuwe cultuur maakte zichzelf een nieuwe moraal, een nieuwen kansstrijd met een nieuw recht, en zelfs nieuwe vormen van „liefde tusschen de seksen”. ZUn ook niet vele katholieken, he laas, min of meer besmet door die ketterijen van het materialisme? En ligt niet dAAr de oorzaak, dat zU hun gezag verloren, hun macht over de Wun door God toevertrouwde kinderen? Want zU zeM hebben aan hun ge- ■M de verhevenheid in oorsprong, wezen en doel ontnomen en daardoor hebben zij het prijsgegeven aan een beoordeeling vol sens zuiver materiëelen maatstaf. Welke resultaten aanschouwen wU van „de eeuw van het kind"? Hoeveel is de opvoeding der massa beter geworden, hoeveel beter de woning, de Wee ding, de hygiënische verzorging? Wat Is de opvoeding in het huisgezin eigenlijk nog? De Staat moet er maar voor zorgen, dat er op voeding is. De Staat moet maar zorgen voor de UchamelUke gezondheid, voor voeding en Weeding, voor diploma's, voor baantjes en ▼oor goede betaling daarbU. De vraag rijst of de communistische le- ▼«nsbeschouwlng, die uit de materialistische ▼oortgekomen. onze cultuur zal overheer- zchen. WU hopen van niet, maar hoe dik- *13* is dergelijke hoop reeds bedrogen uit- De Heilige Liturgie en het Christelijk Familieleven Woensdagmiddag om twee uur belegde de federatie van Liturgische Vereenlglngen in Nederland In het 8t. Wllllbrorduspatronaat een nevenvergadering. Als spreker trad hier op de zeereerw. heer L. J. Wlllenborg, die „de heilige LlfcurEie en het ChristelUk fami lieleven” behandelde. Alvorens tot de bespreking van zUn on derwerp over te gaan, gaf de Inleider allereerst een definitie van hetgeen onder de heilige liturgie moet worden verstaan. Overal waar de Christus zich aan de men schen hier op aarde openbaart, is de H. Li turgie de zichtbare, hoorbare, tastbare, voor de zinnen waarneembare gestalte, aldus spr. ZU heeft een dubbele werking in het Chrlstelüke familieleven. In haar rust Gods oog op ons en om op waardige wUze den bruidegom onzer ziel tegemoet te treden en al zUn zegeningen te ontvangen, kleeden wU ons in hetzelfde gewaad: de H. Liturgie. Soodra de H. Liturgie bidt, zingt, werkt, offert, is het Gods Barmhartigheid, die zich meedeelt aan de menschen. Dit zien wjj onmlddellUk bU de wording van het fami lieleven, want God heeft het begin van het familieleven blijvend willen heiligen en ze genen en daarom het verbond, waaruit het familieleven ontstaat, gemaakt tot een sacrament en dus tot deel der H. Liturgie. De Barmhartigheid Gods heeft zich zoo- als de Introïtus van de HuwelUksmis ontroerend aangeeft ontfermd over twee eenlgen, die hun vader en moeder verlaten hebben, en die nu onder Gods zegenende Barmhartigheid met- den priester in stilte hun eerste Onze Vader als gehuwden bid den, daarmede te kennen gevende, dat hun innigste wensch is, dat zU door hun huwe lijk die zeven beden als grondwet voor hun familieleven willen kiezen. En wanneer dan de H. Liturgie haar vollen zegen over dit huwelUk kan uitstorten, en de H. Mis voor bruidegom en bruid volgt op de zegening, zien de Jonggehuwden de zeven idealen van het familieleven aangegeven in het Onze Vader voor zich in het offer der H. Mis. .Wanneer het Jonge paar zün woning be treedt, dan geleidt de Liturgie het. Zege nend met het ge wij cte water gaat de priester door alle vertrekken rond, en smeekt God dat HU zUn engel zende om al de bewoners van dit huis te bewaren, te koesteren, te beschermen, te bezoeken en te verdedigen en om het huis te zegenen, opdat erin zU gezondheid, overwinning, kulschheid, kracht, nederigheid, goedheid en zachtzin nigheid, vervulling van de wet en dankzeg ging aan God. Voor het slaapvertrek spreekt de priester nog een afzonderlijken zegen uit. waarin hU bidt, dat allen die er wonen in Gods vrede vast staan, in ZUn wil volhar den en oud worden en zich vermenigvuldi gen in lengte van dagen en komen mogen tot het rijk der hemelen. Zoo gaat dan dit ChristelUk familieleven zUn groei en bloei vol vertrouwen op Gods zegen tegemoet. Steeds vergezelt de H. Li turgie de familie bü al haar gangen en bij al haar werk. Doch vooral oefent de H. Liturgie invloed uit op den geestelijken groei en bloei van het ChristelUk familieleven, wanneer het zich maar aansluit aan het kerkelUk leven in de parochie. Het familieleven in huis moet zich in zekeren zin aanpassen aan het kerkeljjk parochieleven. Er moet eenheid van geest en hart, van spreken en handelen zUn in parochiekerk en huisgezin. Het ker kelijk jaar moet zUn stempel drukken ook op het familieleven In het huisgezin. Dank baar constateerde spr. dat nu door de we- keUJksche goedkoope uitgave der Zondags missen, het innig deelnemen van het volk voor de liturgische diensten in de parochie kerk zooveel gemakkelUker is gemaakt. Ook de gewijde kruisbeelden en de beelden van de H. Maagd, St. Joseph en het GoddelUk Hart, geïntronlseerd. kunnen aan het leven als 't ware een liturgische kleur geven en zeer zeker ook een innerlijke heiliging over eenkomstig de viering van 's Heeren gehei men. Welk een verheven plaats neemt de H. Liturgie ook in tegenover het familieleven, waarin het kind als vrucht is geboren. Door de vragen van den priester hij het Doopsel wordt het kind in de H. Liturgie als opge nomen en door de antwoorden van peter en meter neemt het deel aan den llturgischen dienst. Aan de hand des priesters wordt het kind de kerk binnengeleid, om deel te heb ben met Christus tot bet eeuwig leven. Met teedere zorg omringt de H Kerk in hare liturgie het opgroeiende kind. Alle liturgische zegeningen worden aan en voor het kind gegeven. De H. Liturgie laat het niet los en geheel het leven van de wieg tot bet graf, is zU werkzaam, met Christus verborgen in God, donee Christus formatur, tot Christus in den mensch gevormd is en het oogenblik aanbreekt van de eeuwige vreugdevolle geboorte in den Hemel. Het is voor ons. die nu reeds zes jaren de onbeschrüfelüke zegening der Tridua voor rieken hebben medegemaakt, een heerUjke beleving van den rijkdom der H. Liturgie geworden, welke de H. Kerk bezit in het Mlssale en Rituale voor zieken. In die da- gekomen. En bovendien, als de communisti sche levensbeschouwing bet ook niet wint, hoeveel onheil kan zij dan nog stichten, eer zij haar laatste kracht verloren heeft? Met berustend hopen en lUdelUk aanzien zUn wU dus van de problemen niet af. WU moeten opnieuw beginnen en begin nen van voren af aan. WU moeten elschen, en onverblddellUk elschen: herstel van het ouderlijk gezag als het fundament van en het middel tot de opvoeding. De ouders moe ten het kind den juisten weg wijzen naar zUn bestemming en het afhouden van dwaal wegen. Het onverzwakt handhaven van het ouder lijk gezag is daartoe noodzakelUk. Het ouderlijk gezag moet gevoerd worden met wijzen tact-en zonder voorbarige, onnoodige strengheid en hardheid, want daarin ligt een kenteeken van twijfel, vrees en zwak heid. Een oprechte bedoeling, die voortkomt uit een eerlUke, levende overtuiging, twijfelt niet. Hoe sterker het zelfvertrouwen in het gezag leeft, hoe gemakkelijker en hoe liever het wordt gehoorzaamd. De goede bedoeling in het gezag voelen kweekt liefde tot dat ge zag aan. De rustige zekerheid van het gezag suggereert het gevoel van veiligheid, die al len noodig hebben om een gezag te volgen. WU kunnen veilig aannemen, dat de grond slag In de opvoeding door de moeder is ge legd in de periode van de eerste zes levens jaren van het kind. Of die grondslag goed of slecht is daarvan zal het verdere verloop van de opvoeding voor een groot deel af hankelijk zUn. Omstreeks den leeftUd van zes A zeven jaren komt de .mensch” in het kind, dan breken de jaren van verstand aan. Waar de mensch zich gemakkelUker laat leiden In de richting van het kwade dan in de richting van het goede, is een op voeding, die tot passieve gehoorzaamheid wil opleiden, bij voorbaat mislukt. De uitoefe ning voor een gezag, dat daarop is Ingesteld, zou dat gezag nooit overbodig kunnen ma ken. En het doel van de opvoeding is, zich zelf zoo spoedig mogelijk overbodig te ma ken. De zedelUkheid onzer daden wordt bepaald door de betrekkingen tot het leven. Een ze delijkheid uit gewoonte is dus dood en nut teloos. Het kind moet geholpen worden zichzelf op te voeden. De opvoeding moet zelfbeheersching, verantwoordelijkheidsbesef en liefde tot het zedelijk goede, alleen om dat zedelijk goede, bU het kind aankweeken. Laten de ouders niet meenen, dat zU iets van waarachtige beteekenis bereikt heb ben, als zU hun kind hebben gebracht in een goede maatschappelijke positie. De hon ger van verstand en hart dringt tot erger dan de honger van de maag. Wij moeten niet beginnen met te trachten de levensom standigheden te veranderen, om daarna met een andere opvoeding te beginnen, want dan zouden wU blüven ronddraaien in een vlcl- eusen cirkel. Als wU de levensomstandighe den primair stellen, dan maken zU den mensch. in plaats van dat de mensch de levensomstandigheden dwingt en daardoor omschept overeenkomstig zUn geestelijke en zedelUke idealen, voor ons bepaald door bet Evangelie van Christus. De Apostel Paulus heeft de evangelische waardigheid van den UchamelUken arbeid in het licht gesteld, maar noch hu, noch iemand anders heeft den UchamelUken arbeid op ge lijken rang geplaatst met den geestelijken arbeid. In dezen tUd is de opvoeding genoodzaairt, zich dat voor oogen te houden. De geestelU- ke levenswoorden zUn hooger dan de mate- rieele. Als men dit niet door theorie en practijk In de opvoeding van de nieuwe menschen bevestigen wU, dan is al ons pra ten over opvoeding zoowel als over de op lossing der sociale kwestie, vergeefsch. Als wij het ernstig meenen met de uitbrei ding van het Godsrijk op aarde, dan zal de opvoeding moeten gebaseerd zijn op de be ginselen, dat het Godsrijk niet van deze we- reld_Js. dat zaken niet zaken zijn, dat sja- i worden Het moedencti familieleven. Woensdagmiddag om twee uur belegde de Ned. RK. Bond voor Groote Gezinnen on der leiding van den heer J. Bloem een ne venvergadering in het Corn. Broerehuls. De spreker op deze vergadering, de heer J. W. F. v. Meegeren had tot onderwerp in behan deling gekoeen: „Het moederschap in bet Roomsche familieleven”. Om de hooge verdiensten van het moe derschap te erkennen en te huldigen, moe ten wU op voorbeeld van het buitenland leder jaar een zg. Moederdag organlseeren. De R.K. Bond voor Groote Gezinnen heeft daartoe het initiatief genomen en zal het volgend jaar dezen dag demonstratief vie ren. Spr. behandelde vervolgens uitvoerig de encycUek „Castl ConnubU”, die een scherpe veroordeellng inhoudt van vele tegenwoordige opvattingen van het huwelUk en van de toe standen. die bijgedragen hebben tot de ontwrichting van het huwelUksleven. In het bijzonder richt de encycliek zich tot de moe ders en wijst haar erop, dat het huwelUk een zlelenverbond Is en dit een der welda den van het huwelUk de kinderzegen is. Bisschoppelijk bezoek Penmoseam Omtrent het bezoek aan het Persmuseum vernemen wij nog: Hedenmorgen hebben de Bisschoppen, die ter gelegenheid van den 5den Katholieken dag te Amsterdam vertoeven, een bezoek gebracht aan het Nederlandsch Persmu seum. Hunne Hoogw. Exc., de Aartsbisschop, Mgr. J. H. G. Jansen, de Bisschop van Haarlem Mgr. J. D. J. Aengenent, de Bis schop van Den Bosch, Mgr. A. F. Diepen; Mgr. D. J. Theelen, die vergezeld waren door den Deken van Amsterdam, dr. O. C. van Noort, en den secretaris van den Bis schop van Haarlem, den Zeereerw. heer J. M. v. d. TuUn, bezichtigden in het Ne derlandsch Persmuseum de tentoónstelUng van R. K. dagbladen, die in verband met den 5den Nederlandschen KathoUekendag Is In gericht en de werkgelegenheid voor de R. K. journalisten, die tUdelUk in het Nederlandsch Persmuseum Is ondergebracht. Namens de R. K. journalisten en het be stuur van het Nederlandsch Persmuseum werden de hooge bezoekers verwelkomd door den beer L. A. P. M. d. Broeke. 1 „He< O erin ta Christus hersteld door den Vlncentlaan.” In het St. Willibrordusparonaat was he denmiddag een nevenvergadering belegd, waarin Rector L. Brink sprak over: „Het Gezin tn Christus hersteld door den Vincen- tiaan”. Het huisbezoek, dat de spil is van alle Vlncentlanenarbeld. kan veel bijdragen tot verheffing van het gezin In godsdienstig, zedelijk en stoffelUk opzicht. De zoo bijzondere nooden van dezen tijd naast werkloosheid, weeldezucht, een schier revolutionnaire onafhankelUkheidageeet reeds bU de Jeugd, het nog altijd niet opgeloste woningvraagstuk groepeeren zich alle om het gezin en bedreigen dit met ondergang. Op de vraag: hoe zal de Vlncentlaan dezen noodtoestand bestrijden? luidt het antwoord: door een drievoudig apostolaat, nJ. dat van het gebed, van het goede voorbeeld en dat der Icharltas, gerieht naar de nooden van dezen tUd. Ideaal zou het zün als in volkscentra con ferenties werden opgericht van katholieke huiseigenaren, die bU het beschikbaar stellen van hun woningen ook de charitas een woordje lieten meespreken. Zakelijk zijn hier tegen misschien wel bezwaren, maar in een zaak T*n zoo aangrijpend belang mag men rich toch niet alleen laten leiden door zake- lUke overwegingen. Een der aanwezigen betoogde de noodza kelijkheid om door geheel Nederland een actie te voeren tegen de drinkgewoonte in het gezin, terwijl door enkele andere aan wezigen een grootere actie onder de Jeugd werd bepleit. Door een der aanwezige geestelUken werd nog voorgesteld een actie te beginnen tegen de kermissen, waarbij de spr op de gunstige resultaten wees, die In Breda reeds zUn be reikt door gezamenlijk overleg met de bur gemeesters Nadat pater Marius Larners de verschil lende sprekers beantwoord had, werd het .Ban U. o Koning der Eeuwen" gezongen, waarna de vergadering werd gesloten. Een verklaring Eindigen wij dezen Katholiekendag met een verklaring: BU de liefde voor Christus, die eenmaal het gezin, waarin wU geboren werden tot een orgaan van ZUn Mystiek Lichaam maakte; bü de liefde voor de Kerk, die eenmaal on zen eigen vader en moeder tot een gezin samenbond; bjj de liefde voor het kruis, dat onze huiskamer sierde; Kinderen van Nederland, weest gerust, laat anderen elders er voor werken, dat vader en moeder, vrU van elkaar en zelfs vrU van hunne kinderen, vernietigen, wat zU zelf bouwden, wU zullen met des te meer kracht strijden, opdat gU een echten vader en een echte moeder, in trouw en liefde, moogt be houden; Jongelingen en jongedochters van Neder land, laat anderen U verleiden en misleiden met een ideaal van vrije liefde en vrije lus ten, wU. katholieken, zullen met des te meer liefde en kracht U spreken en preeken over een ideaal, dat God zelf voor U beeft be reid; Gehuwden van Nederland, laat anderen uw huwelijk schilderen als een last en uw kinderen als een kruis, wU zullen blijven lezen In den bUbel van de moeder en haar kinderen, die zUn als de weelderige wijnstok met de rijpe druiven; wU zullen bUjven ge tuigen: .Baar op t schouwke prijkt mün eenlg kruis!” Vaders en moeders van Nederland, laat anderen uw kinderen opstandig maken in geëxalteerde vrijheidszucht, wij, katholieken, zullen blijven getuigen en vermanen: „Eert uw vader en uw moeder, opdat gij lang moogt leven op aarde!” Regeerders en sociale werkers van Neder land, laat anderen in klassenstrijd of in libe ralisme het gezba bUjven maken tot een strijdcel of blijven drukken tot een stuk pro letariaat, wij, katholieken, zullen het vaandel van Plus en Leo als een verlossing voor bet gezin blijven uitdragen. Bisschoppen van Nederland, laat anderen dan het gezin tn heilloos geweld willen los rukken van de Kerk en Haar leiders, wU. Uwe onderdanen, zullen Uw gezag over onze gezinnen als een zegen Gods blUven waar deeren en volgen. Apostelen van Nederland, die eenmaal het christelijk gezin hebt opgebouwd tusschen de wilde zeden onzer oude voorvaderen, laat anderen trachten tot een ruïne te slaan, wat gU eenmaal hebt opgebouwd, wU. Uwe trou we zonen, zullen de erfenis onzer christelijke vaderen redden en handhaven. Pius XI, Paus, ook van Nederland, laat anderen Uwe stem niet verstaan of versma den, wU. Uwe kinderen, danken U voor Uw groote lessen, ons juist In de laatste jaren gegeven en zullen huwelijk en gezin met katholieke fierheid hooghouden! Goddelijke Zaligmaker Jezus Christus, Ver losser ook van Nederland, ideale zoon van een Ideale moeder, ideaal kind tn een ideale H. Familie, laat anderen in rampzalige dwa ling dan nog zoo ver afstaan van Uw leer en voorbeeld, wij blijven U trouw; wij willen allen het Ideale gezin, waarin de vader werkt als Joeef, waarin de moeder bemint en lijdt als een Maria, waarin het kind „erat sub- dltus fllus” onderdanig is als de kleine Jezus.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1931 | | pagina 7