ONS BLAD
S. KROM
f 3000’' ,75’-- ssssras; izw- ""STst
HET FASCISTISCH GEWELD TEGEN
DE KATHOLIEKE ACTIE
STOOMERIJ EN VERVERIJ
TAPIJTREINIGING van
dit nummer bestaat uit twee bladen
DINSDAG 2 JUNI 1931
VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 126
IVS
f250
f 125
f40
f50
DE GELDSCHIETERSWET
VOORNAAMSTE- cKIEUWS
waarborgt U
en trouw
„Veiligheid In bewapening”
Fr
IET
Mgr. J. Pompen enrstlg ongesteld
Plechtig protest van den H Vader Besprekingen van Z.H met
de te Rome verblijvende Kardinalen Betuigingen van aanhan
kelijkheid en trouw Geen processies meer buiten de kerken
maakt om
van wet in te dienen, ten einde woeker-
praktijken tegen te gaan, waarbij het
geldschletersbedrijf wet telijk geregeld
wordt. De vraag mag wórden gesteld of
deze verre van eenvoudige materie wel
geschikt is om bij initiatief voorstel
geregeld te worden. Naar veler meening
niet en het zou ons zeer verwonderen,
als de Eerste Kamer (neem aan, dat de
Tweede Kamer aan dit voorstel haar
goedkeuring hechtte daartoe ook ge
negen zou zijn. De plaatseijjke Keuze
heeft zij destijds ook tot tweemaal afge
wezen alleen óp grond van het feit, dat
«ij de materie niet geschikt oordeelde
voor een initiatief ontwerp. De Tweede
Kamer zal desniettegenstaande aan het
voorstel van wet in zake het geldacnle-
tersbedrijf, dat heden aan de orde
kwam, volle aandacht schenken. Dat
blijkt wel uit de uitvoerige schrifte-
UJke voorbereiding en de talrijke amen
dementen, die uit de verschillende par
tijen op artikelen van het voorstel zijn
ingediend.
GELD STINKT N
Onze naam
PRIMA
en VLUGGE aflevering
JOH. LAUWERS
PAYGI OP 3
ALKMAAR
„Macht boven recht”
alkmaak
AASGIFTE ion, 01» STRAFFE VAR VERLIES VAR ALLE RECHTER, 6ESCHIEDEM IITERUJR DRIEMAAL VIER EH TWIRTIG URER HA HET OHGEVAL
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
•Den
O
Huldiging van Prof. Piccard.
Onthulling monument Pastoor VerbwcM.
De V.A.RJL ea de Staat.
der Fransel».- Katho-
vor-
eigen
>ver
Barometcntand aar
m. 764 vamaM.
ng,
Het optreden der fascisten
In
Beeldtelegrafledienst
schijnt
helaas
1Ï5.6M tekort
ate-
4ja»
De katholieke jeugdorganisaties
ontbonden.
r «n
Hoog-
nen
▼oor
land betrekken of voornemens zijn con
tracten voor den import van Russisch
hout af te sluiten.
Zoo worden de handelsrelaties steeds
drukker en talrijker.
waarvan
met den
bij een ongeval met
doodelijken afloop
bij verlies van een hand
voet of -
Nederlandsche diamantfirma in
moeilijkheden
Mgr. J. Pompen voorden van de HJL Sa
cramenten der Stervenden.
ilar-
hool
sur-
md-
pult
31
■rda
loh.
al-
*tr.
van
ejj-
•n,
lor;
Ier;
ten
ht
U-
Levenalanae peheele ongeschiktheid tot werken door
verliea van beide armen, beide beenen of beide oogen
van
het
Manifest
lieke Actie.
Hit proces tegen dr. MoUlin gal In JuM
voor een speciale rechtbank te Rosse be
handeld worden.
Wij
ons
Wij
hier
voor
de
van
CS
ts
bij verlies vaa 'a
anderen vinger
vacht
i Le-
®4J0.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar t
Voor bulten Alkmaar f IJ5
Nel Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
Gisteren geopend met een telegram van dea
dlr.-generaal
•slotte
®«en.
rdea-
Prof. mr. G. W. J. Bruira. adviseso' Aer
Oesterr. Kreditanstait.
ndag
den
oond
ir en
i den
vet
tend
ndde
tered
3®-
terd,
sche
iren-
aan
oor
den
itten
sl
iet
Alle abosnd'a op dit blad aijn inaevolge de r
tegen ongevallen verzekerd voor een der
De moeilijkheden voor den H. Stoel
Bijeenkomst der Kardinalen. Protest van dsn
H. Vader.
Momenteel vertoeven te Moeskou acht
Nederlandsche houtlmporteura, verte-
genwoor'Jpers van acht groote Neder
landsche houtfirma’s, die hout uit Rus-
zlchzelf
dat
bultenlandsche
van
bij een breuk ven
been of arm
Ter gelegenheid van de opening van den
beeldtelegrafledienst tusschen Nederland en
Ned -Indlë heeft gisteren de dlr.-generaal
van den P T T -dienst een geschreven tele
gram. gericht aan zyn collega van den
Indischen dienst, doen overbrengen, waarin
de heer Damme zyn waardeerlng uitspreekt
voor de in zoo goede samenwerking tusschen
belde diensten tot stand gebrachte verbin
ding. waardoor, naar hy hoopt, de banden
tusschen belde deelen des rijks nog nauwer
zullen worden aangehaald
In de „Socialist”, "orgaan der Llnkschen
in de 8J3AF.. wordt opgekomen tegen het
frit. dat frankrijk nog steeds macht boven
recht stelt.
De brave zielen die meenen, dat de ver
wijzing naar Den Haag van de Tolunle-kwes-
tle ook inhoudt, dat thans het Recht zal
triomf eeren, hebben bjj voorbaat al de waar
schuwing ontvangen, dat genoemde triomf
alleen plaats vindt, Indien het Recht zoo
verstandig is om samen te vallen met de
belangen van Frankrijk, zegt het blad. En
het vervolgt:
Enkele maanderfcgeleden konden wij,
dank zij inlichtingen uit Riga, mede-
deelen, dat Sovjet-Rusland in den loop
van den zomer de wereldmarkt met Rus
sische boter zou overvoeren.
Onlangs is dit bericht bevestigd In
een telegram uit Berlijn aan de „Tele
graaf”, volgens hetwelk het Russische
commissariaat voor den bultenlandschen
handel met een groep Engelsche firma's
contracten voor den duur van drie jaar
heeft gesloten voor de levering van Rus
sische boter aan Engeland voor een to
taal bedrag van 3 millioen. De Russen
zouden als voorschot 600.000 ontvan
gen en voorts 80% van den prijs tegen
cognossementen. De eerste 5000 vaten
boter moeten reeds te Londen aange
komen zijn.
Gisteravond is Mgr. Jacobus Pompen,
vicaris-generaal van het Bisdom 's-Herto-
genboech, protonotarius-apostolicus. htri»-
prelaat van Z. H. den Paus en Deken van
Den Bosch, vooraten van de Heilige Sacra
menten der Stervenden.
Officieel wordt uit Rome medegedeeld:
Uit telegrafische berichten, welke In het
ministerie van Blnnenlandsche zaken zjjn
ontvangen, blijkt, dat het bevel tot onmld-
deliyke ontbinding der Jeugdorganisaties,
die niet direct de fascistische partij of het
fascistische jeugdwerk steunen, sender in
cidenten is uitgevoerd.
ntlnj van aanhankelijkheid en
gehechtheid
Kardinaal Bourne, de Pauselijke legaat by
de Jeanne d'Arc-feesten te Rouaan, heeft,
namens de kardinalen en bisschoppen te
Rouaan vereenigd. het volgende telegram
aan 2. H. den Paus gezonden:
De kardinaal-primaten van België en Hon
garije. de kardinalen van Parijs en Rjjssel,
de aartsbisschoppen en bisschoppen van
Frankrijk. Engeland. België. Canada, Schot
land, Ierland, den Libanon, Luxemburg,
Polen en talrijke katholieke delegaties, zeer
Pijnlijk getroffen door de jongste beproevin-
Thans vernemen wij, dat Rusland zijn
wereldmarktverstorende handelspolitiek
met de benzine nog op ongeloofelijke
wyze heeft verscherpt: dezer dagen
moet Rusland aan een Nederlandsch im
porteur een hoeveelheid van een mil
lloen liter benzine geleverd heb
ben tegen.... <en cent den liter,
exclusief vracht.
Waar zal het einde zijn?
Geen afbreken van het C~icsr
daat gewenschk
In kringen der geestelijkheid en regeering.
too seint B. F. A. uit de Vatlcaansche Stad,
wordt verklaard, dat de Heilige Stoel in geen
enkel opzicht een afbreken van het Con
cordaat wenscht. doch van oordeel te. dat
het Concordaat aan beide zijden nauwkeu
rig dient te worden in acht genomen.
Gillette mesjes en apparaten
Licht op. De lantaarns mostan morgen
worden opgestoken om 1-41 uur.
De kinderen, die zich in die zaal bevon-
dbn voor het catechtemus-onderrlcht,
dsn beleedigd en mishandeld, terwijl hun ka
tholiek vereenlglngsinslgne werd afgeruft.
Ook hier kwam de politie vooreerst niet
tusschenbeide. Toen het haast afgeloopen
was, zond de Romeinsche questuur een aan
tal agenten, die het geheele paleis omsin
gelden.
De schade, welke overal werd aangericht,
wordt op honderdduizenden lires geschat.
Ook de Romeinsche bladen zetten hun
veldtocht tegen de Katholieke Actie voort,
niet alleen echter tegen de Katholieke Actie,
maar ook openlijk tegen den Paus, de pries
ters en de Kerk.
Uit alle deelen van Italië komen berich
ten binnen van gewelddaden tegen de ka
tholieken.
Uit persoonlijke gesprekken met menschen
uit het volk, zoowel als uit kleinere zaken
kringen. waar men het eerst de ware stem
ming van het volk kan pellen, hoort men
echter overal een volstrekte vemnrrtreling
van het ongehoorde, en bijna onbegrijpelijke
optreden der fascisten, die slechts gevreesd
maar niet bemind zijn.
Telegrammen vaa pretest
Op bet Vaticaan zyn veer talrijke tele
grammen ontvangen van protest tegen de
gewelddaden, welke de Itallaansche Katho
lieke Actie heeft te ondergaan en van aan
hankelijkheid aan 2. H. den Paus.
Opening van den beeldtetegraHi disast
tusschen Nederland en Indlë.
Wat hier wordt gezegd,
maar al te waar.
En het ,xeeht"(!) van den sterkste schijnt
In Frankrijk zóó ingeburgerd, dat ook de
geestverwanten daar van dezen schrijver
nog maar al te zeer vasthouden aan het
mllitairteme. De Fransche sociaal-democra
ten vergaderden te Tours, waar ze blijkbaar
zich nog maar niet kunnen ontworstelen
aan de verderfelijke stelling, dat veiligheid
In bewapening moet gezocht!
Zouden zy nog niet in de gaten hebben,
dat Fransche mllltairteten. als zij het over
„veiligheid” hebben, bedoelen: opperheer
schappij in Europa’
Als men in Frankrijk werkelijk veiligheid
wil. zal men het moeten roeken In toena
dering en In bet befaamdezelfbeschik -
kingsrecht der volkeren. Zoolang men een
volk, dat in deelen gespreid ligt, wil be
letten een geheel te worden zelfs maar
een economisch geheel te worden vree-
zen we nog seer voor Europa's toekomst.
Daarom zal de uitspraak van het Haag-
sche Hof hier wel degelijk een toetssteen
kunnen zijn. Zou ..het Recht" dat, naar
de .Jtes.b gelooft, inderdaad zoo„eigen
wijs” zal zijn zich niet naar Frankruks
dictaat te richten tot de conclusit ko
men. dat er niets tegen de Tolunle aan te
voeren valt; en zou Frankrijk dan Inder
daad voor ..de noodlge correcties” gaan
sorgen. dan zal het wel uit zijn met den
„troost" der Volkenbonden.
Naar verluidt verkeert een belangrijke
Nederlandsche diamantfirma uit de Peli
kaanstraat te Antwerpen in groote moeilijk
heden.
Er zou een tekort Zijn van f 125.000
Triefoon: Administratie N*. 433
Redactie No. 03
d. Bergh en enkele andere
zijn partij hebben nu van
het recht van initiatief gebruik ge-
blj de Ktmer een voorstel
„Mocht het Recht zoo eigenwijs »n zoo
weinig wereldwijs zijn, dat het een andere
uitspraak doet, dan zal Frankrijk, zooals
al bij voorbaat verklaard is, voor de noo
dlge correcties zorgen. Want recht ol krom,
de versterking van Dultschlands economi
sche en politieke macht zal belet worden
met al de militaire, politieke en financl-
eele middelen, waarover de groote demo
cratische republiek van Briand cs. be
schikt.
Dat Dultschland’s poging mislukt Is, dat
Frankrijk de overwinning heeft behaald,
dat valt niet te ontkennen. In Dultsch-
land zelf Is men er diep van doordron
gen en zelfs de naaste geestverwanten
van den minister
zak& elschen thans net aftreden
dien ongelukklgen heer Curtlus.
Deze ronde in den polltleken en eco-
nomlschen strijd is ongetwijfeld in het
voordeel van Frankrijk beslist.
De Volkenbonders troosten
met de trlomfantelljke betuiging, dat er
dan toch maar geen oorlog gekomen is.
dank zU de behandeling van het geschil
door het Oeneefsche Vredesinstituut.
Alsof Frankrijk een oorlog zou gaan voe
ren, zoolang het op andere wijze zijn doel
bereiken kan. Alsof vóór de oprichting
van den Volkenbond leder conflict met
militaire middelen werd opgelost, alsof
we ook toen geen onderhandelingen, geen
conferenties, geen tijdelijke verschuiving
der conflicten kenden.
Wat in werkelijkheid gebeurd is, nJ. dat
een paar zwakkere Staten hebben moe
ten toegeven aan den wil van het ge
pantserde Frankrijk met rii’n vazallen en
tydelljke bondgenooten, dat is toch
waarachtig alles eerder dan een triomf
van de rechts-ldee, belichaamd in den
Volkenbond.”
Het voorstel sluit geheel aan bij de
Pandhuiswet 1910 en is op gelijke wijze
opgebouwd. Het beleenen van goederen
destijds ook tot de meest onge-
wenschte praktijken aanleiding en
daarom is er toen paal en perk aan ge
steld, door het houden van een pand
huis aan de gemeente over te laten.
Ook nu bepaalt dit voorstel, dat het
verboden is het beroep of bedrijf van
geldschieter uit te oefenen, behoudens
in een gemeentelijke of toegelaten par
ticuliere geldschletbank. Onder geld
schieters verstaat de wet alle natuur
lijke of rechtspersonen, die, onder wel
ken naam of in welken vorm ook, een
beroep of bedrijf maken van het ultlee-
▼an geldsommen, uitsluitend of
een overwegend deel vijfhonderd
gulden of minder bedragend.
Onder nadere goedkeuring van Gede
puteerde Staten kan er bij besluit van
den gemeenteraad een gemeentelijke
geldschletbank worden opgericht. Voor
een dergelijk gemeentelijk bedrijf wordt
dan een reglement vastgesteld. Particu
liere geldschietbailken mogen alleen
worden gehouden met toestemming van
Burgemeester en Wethouders. De wet
bevat een enorm aantal voorwaarden,
waaraan een dergelijk particulier be
drijf moet voldoen, of voorwaarden,
die de gemeenteraad kan stellen. Hier
toe behooren ook de uren, waarop de
bank gesloten moet zijn, terwijl de wet
verder bepaalt, dat dit steeds het geval
moet zijn op Zondagen en algemeen er
kende christelijke feestdagen.
De administratie van een geldschiet-
bank moet worden gevoerd op een wijze
als de wet voorschrijft, evenals dat het
geval is bij de pandhuizen. De akte,
waarbij geld wordt geleend, moet vol
gens een bepaald wet tel Ijk model zijn en
de Kroon stelt bij Algemeenen Maatre
gel van Bestuur de interest vast, die
▼oor verschillende bedragen berekend
mag worden.
Verder moet er een commissie komen,
die steeds toezicht houdt op het geld-
schietersbedrijf en alle daarmede in
verband staande onderwerpen en den
minister uit eigen beweging daarover
voorlicht. Een heele reeks artikelen,
waarin strafbepalingen staan voor hen,
die deae wet overtreden (waarbij straf
fen gegeven kunnen worden tot ten
hoogste zes maanden hechtenis en dui
zend gulden boete), besluit het wets
ontwerp, dat uit 60 artikelen bestaat.
De voorstellers betoogen, dat hun ont
werp niet is gemaakt om commerdeele
bedrijven in het leven te roepen, zij
hebben meer gedacht aan phllanthropl-
ache instellingen, voor welke krachtens
dit voorstel een taak is weggelegd. Op
deze wijze willen zij ontkomen aan de
bezwaren tegen een «^ettelijke sanctlon-
neering van het bedrijf. In hoeverre het
voorstel kans heeft door de Tweede
Kamer te worden aangenomen, durven
wij niet vóórspellen. Van de zijde der
verschillende geldachietersbanken wordt
er een hevige actie tegen gevoerd en
heeft men zelfs een commissie van ver
weer gevormd.
Afgescheiden van het eindresultaat
zijn de beschouwingen en besprekingen
van het hoogst actueele onderwerp van
groote beteekenis. Het kwaad neemt
voortdurend toe en daarom is het op
zich reeds van belang, dat de volksver
tegenwoordiging er volle aandacht aan
schenkt. Voor de regeering kan er nu in
alle geval een richting worden aange
geven, waarin mogelijk iets kan worden
gedaan om de slachtoffers te helpen en
te beschermen.
De woeker woekert In het verborgene
voort. Dientengevolge is het bepalen van
den omvang er van buitengewoon moei
lijk. Toch mag worden aangenomen, dat
het euvel zeer verbreid en zeer ernstig
is, meenen de leden van de Tweede
Kamer, die op 30 April 1939 een voorstel
van wet indienden betreffende wette-
lljke regeling van het geldschletersbe-
drtjf.
Hun Inzicht is juist en niet voor be
strijding vatbaar. De Armenraden, de
gemeentelijke diensten van Maatschap
pelijk Hulpbetoon en niet het minst de
vele weldadigheidsorganlsaUes zouden
daarover heel wat kunnen mededeelen,
terwijl op dit. gebied door schaamte of
angst nog heel veel verzwegen wordt
door de slachtoffers.
Heel wat gezinnen, waarvan de leden
geen weerstand konden bieden aan de
zucht van deze tijden om met alles
mede te doen en te leven boven hun
inkomsten, zijn in handen van geld
schieters gevallen, met het gevolg, dat
ze moreel en physiek ten onder zijn
gegaan.
Wie kennis neemt van de rapporten
en gegevens, in de laatste jaren door tal
van vereenlglngen en commissies verza
meld, moet toegeven, dat de omvang
van het kwaad, dat aan den dag treedt,
seer ernstig la en voorziening of bestrij
ding noodig maakt. Vooral in de groote
steden vallen tal van slachtoffers in de
klauwen van parasieten, die hen steeds
belagen.
Een beroep op de Overheid om maat
regelen te nemen is eenvoudig, maar
het is niet gemakkelijk daar aan te
voldoen. Als de Overheid het leenen van
geld wettelljk gaat regelen, dan sanc-
tlonneert zij feitelijk iets, wat in zich
zelf niet goed men mag zelfs zeggen:
kwaad is. Men komt altijd verkeerd
uit. Indien men geld leent, omdat men
in zijn inkomen te kort komt. Het be
drijf, dat er dus op uit is, aan dergelljkc
personen geld te leenen, om grootere
uitgaven te dow, is in zijn wezen slecht
en maakt heelweel menschen ongeluk
kig. Gaat men dit bedrijf nu bij de Wet
regalen, dan is het de Overheid zelf, die
het als een behoorlijk bedrijf aanmerkt,
mits men zich slechts aan de wettelijke
bepalingên houdt. Het Is te begrijpen,
dat een regeering daar niet spoedig voor
te vinden is en dat de betrokken minis
ter zich wel eenlge malen bedenkt, vóór
hij de verantwoordelijkheid daarvan op
zich neemt.
De Dultsche wetgever heeft dat Inge
zien. In het Dultsche Strafwetboek
wordt degene met straf bedreigd ,die
misbruik makend van den noodtoestand,
de lichtzinnigheid of de onervarenheid
van een ander, bij een geldleenlng of
soortgelijke overeenkomst zoo hooge
geldelijke voordeelen bedingt (wat woe
ker is), dat de wederzijdsche verplich
tingen alle omstandigheden in aan
merking genomen in opvallende
wanverhouding tot elkaar staan. Hier
wordt dus repressief gewerkt.
Dit stelsel van woekerbestrijding is
eenvoudig en de regeering neemt geen
verantwoordelijkheid op zich voor het
bedrijf van geldschieten. In Ned.-Indlè
heeft men een dergelijke bepaling, maar
het resultaat is gering, omdat het
slachtoffer meermalen liever ten onder
gaat, dan naar den rechter te loopen.
Engeland en Amerika is het be
drijf wettelijk geregeld, want daar
heeft men een geldleenlngswet. Men
moet daar toestemming hebben van de
Overheid om het leenbedrijf uit te
oefenen, waardoor ongunstig bekend
staande personen geweerd kunnen wor
den. Als dit bedrijf geld leent, moet aan
bepaalde voorwaarden voldaan worden
en iedere leenlng. die met die voor
waarden in strijd is, kan nietig worden
verklaard.
De heer i
leden van
ADVERTENTIEPRIJS: Van 3—5
receb IJS: elke regel meer SAS.*
RECLAME per regel AÏ5 voor
de eerste pagina; voor de overige
pagina's S te.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
bü vooruitbetaling per plaatains
4.60 per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer S.12
In aansluiting op wat reeds bericht is
over het optreden der fascisten tegenover de
katholieke actie, kan nog het volgende wor
den gemeld:
Zeer ernstig werd hüls gehouden In het
gebouw van een Katholieke vereeniging bij
de basiliek van San Goachlno. waar alle
ruiten werden ingegooid, het meubilair ver
nield en het daar hangend portret van den
H. Vader op den grond gegooid en met voe
ten getreden.
Zeer ernstig ook is de aanslag, welke ge
pleegd is op het gebouw van het katholieke
tijdschrift „Clviltk Cattollca" aan de vla
Rlpetta. waar de deuren met Ijzeren stangen
rijn geforceerd, de ruiten Ingeworpen, alle
heiligenbeelden van de muren gerukt en
bevuild werden en vooral het portret van
dfn H Vader werd vernield.
De „betoogers" wierpen een groot aantal
waardevolle boeken over de straat en ver
nielden voorhanden zijnde manuscripten van
allerlei aard.
Gedurende al dien tjjd was er van de po
litie geen spoor te bekennen, en, toen se.
bericht de ..Msb eindelijk aankwam, was
haar optreden meer dan laks. Men zou zelfs
een polltie-beambte onder de aanvallers ge
zien hebben!
Bijzonder ernstige gevolgen kan het bin
nendringen in het apostolisch paleis der
kanselarij hebben, want, zooals bekend, is
dit paleis volgens artikel 15 van het ver
drag van Lateranen exterritoriaal gebied en
in het internationaal recht erkend als
zetel van het Pauselijk Gerechtshof en
andere kerkelijke ambten.
De apostolische kanselarij geniet dezelfde
internationale rechten als alle ambassades
en gezantschappen van bultenlandsche mo
gendheden
En toch werd niet belet, dat de demon
stranten in den hof en den kleinen tuin der
kanselarij binnendrongen, een geheele reeks
zalen verwoestten en de aanwezige meube
len vernielden.
Het betreft hier de salen. welke inge
ruimd werden voor de katholieke ver
eenlglngen van de parochie van San Lorenzo
in Damaso.
Zooals bekend, is de overoude basiliek van
San Lorenzo In Damaso Ingebouwd tn ge
noemd apostolisch paleis en hiertoe behoort
een volkrijke, seer belangrijke parochie van
Rome.
AfschuwellJk te het fett. dat in een groote
zaal het daar hangend kruisbeeld door een
der demonstranten met een stoel totaal werd
verbrijzeld.
gen, Christus' Stedehouder aangedaan, ge
ven uiting aan hun gevoelens van smart
en tevens van hun onwankelbare gehecht
heid aan den Vader der christenheld, voor
Wlen zij vurige gebeden ten hemel zenden en
Wiens bijzonderen zegen zij In deze ure
afsmeeken.
Diplomatieke onderhandelingen.
Voorlooplg te de verdere strijd tusschen de
Kerk en de Itallaansche Fascisten Inzake
de Katholieke Actie gestaakt, aldus meldt/
een Vaz Dlas-telegram, teneinde de reeds
aangevangen diplomatieke onderhandelingen
niet te vertroebelen.
Naar de „Osaervatore Romano” meldt,
heeft gisteren ten Vatlcane een bijeenkomst
plaats gehad van alle te Rome aanwezige
kardinalen mét den Paus.
De H. Vader stelde het college op de
hoogte van de gebeurtenissen der laatste
dagen en besprak met de kardinalen de be-
treurenswaardlge Incidenten, vooral in ver
band met de verdragen van Lateranen.
Het college der kardinalen gaf uiting aan
zNn diep leedwezen over dezen strijd, waar
mede Italië èn den persoon van den H.
Vader èn de hem zoo na aan t hart lig
gende katholieke Instellingen heeft getrof
fen.
Alle aanwezige kardinalen betuigden den
H. Vader hun onwankelbare trouw en volg
zaamheid
Verder deelt de „On. Romano” nog mede,
dat in verband met de tegenwoordige voor
de Kerk zoo pijnlijke omstandigheden door
d* kerkelijke autoriteiten alle processies bul
ten de kerken verboden zijn.
De polemiek over de Katholieke actie te,
in verband met de jongste gebeurtenissen,
voorlooplg stop gezet.
De .Xavore Fascistskondigt dit aan. met
de verklaring, dat zij het onderzoek der ver
antwoordelijke autoriteiten niet wil belem
meren.
De „Oeservatore” wil, bij de nieuwe wen
ding der dingen, van verdere publicatie der
afzonderlijke vergrijpen der fascisten tegen
de katholieke actie, baar leden en instellin
gen afzien.
De Fransche Katholieke Actie heeft het
volgende manifest uitgevaardigd: Ter gele
genheid van de zeer smartelijke incidenten.
Protest van den H. Vader.
De H. Vader heeft ter gelegenheid van de
behandeling van het proces der zaligverkla
ring van Ollcerio Landrlanl In een zitting
van de H. Congregatie der Riten, plechtig
geprotesteerd tegen de Incidenten, waarvan
in den laatsten tjjd de leden en Instellin
gen der Katholieke Actie het voorwerp zijn
veworden.
Sinds eenlge dagen en vooral in de laat
ste dagen, seide 2. H zien Wjj tot Ons
leedwezen de eerste zichtbare vruchten van
een opvoeding, die het tegendeel te van de
christelijke opvoeding en ook van de op
voeding tot staatsburger en die systematisch
opleldt tot haat, oneerbiedigheid en geweld
daden.
Geen dag hebben wy gedraald met de
erkenning van de onschatbare weldaad van
het wederinvoeren v®i het godsdienstonder
richt op de scholen.
Allengs te men echter begonnen, met de
linkerhand te vernielen, wat men met de
rechterhand wilde opbouwen.
De treurige voorvallen, waarvan Rome en
geheel Italië In de laatste dagen het toemeel
geweest te, hebben doen zien, hoever het
werk der vernieling reeds te voortgewoekerd.
Na uiting te hebben gegeven aan zyn diepe
droefheid over de gewelddaden, waarvan de
Katholieke Actie en vooral de jeugd, die
Hem zoo na aan het hart ligt, en de stu-’
dentenvereenlgingen het slachtoffer zyn ge
worden. ging de H. Vader als volgt voort:
Daar wy het recht en den plicht hebben.
Ons op het concordaat te beroepen en de
geheele wereld, vooral de katholieke wereld
het recht heeft te vernemen, dat Wy niet
in gebreke zyn gebleven, de gemoederen,
zooals passend te, te kalmee ren. deelen wy
u mede, dat de noodlge stappen worden
gedaan.
Dit echter kan den blsschop van Rcsne en
den Primaat van Italië geenszins beletten,
niet terstond en allerplechtlgst te protester-
ren tegen hetgeen in Rome en geheel Italië
te voorgevallen en tegen de wijze, waarop
men het heeft laten geschieden.
Men kan Ons het leven ontnemen, maar
niet het stilzwygen opleggen, wanneer dat
gene, wat Ons en God. Wlenj. Stedehouder
wy zijn, dierbaar te, door het siyk wordt
getrokken.
Een ware storm, zelde 2. Hte over de
katholieke actie losgebroken en nog wel,
naar verluidt, op bevel van de hoogste re-
geerlngs-autoriteiten, terwyi men nog des
avonds tevoren aan den pauseiyken nuntius
verklaard had, dat men hem geenerlei me-
dedeelingen had te doen.
2. H. zelde. dat Hij gemeend had en nog
meende, beter te hebben verdiend, daar Hy
reeds tn zyn eerste encycliek op vriendachap-
peiyke wyze zyn vaderhand had uitgestrekt
naar Italië en den wensch had geuit, dat
een spoedige verzoening zou tot stand ko
men Denzelfden goeden wil. om tot een ver
zoening te komen, zelde 2. H hebben Wy
later ook in andere boodschappen, In de
encycliek „Cast! Connubil”, in Onsen brief
aan kardinaal Schuster, aartsbisschop van
Milaan en in Onze laatste encycliek over
het sociale vraagstuk getoond.
De geheele wereld weet thans, hoe
behandeld zyn juist In datgene, wat
zoo zeer aan het hart ligt en hoewel
de noodlge .waarborgen voor het handhaven
van het godsdienstige en nlet-politleke ka
rakter en een uniforme werkzaamheid der
Katholieke Actie gegeven hadden.
De H Vader besloot Zyn toespraak met
een woord van vaderiyke dankbaarheid voor
alle biyken van belangstelling, die Hy dezer
dagen uit het buitenland mocht ontvangen.
Allen zijn het erover eens, dat uit
Rusland een ontzettend wereld-revolu-
tiegevaar dreigt, dat Rusland zijn waren
exporteert tegen prijzen, welke het ge
volg zijn van diefstal en menschen-ult-
buiting, maar zoodra valt er Individueel
niet wat geld aan te verdienen, of alle
overtuigingen en humane overwegingen
worden overboord gegooid en het men-
schelljk egoïsme doet ongestoord zijn
werk.
Geld stinkt niet!
Maar eenmaal wie weet hoe spoe
dig zullen de egoïsten aan hun eigen
egoïsme ten gronde gaan: wie handel
met Rusland drijft, graaft zijn
graf.
Toch kan de indlvidueele mensch het
niet laten.
De egoïstische natuur is jammerlijk
sterker dan de zuiverste leer,
de onloochenbare waarheid
dag duidelijker blijkt.
Moest de mensch hier niet tegen zich
zelf in bescherming genomen worden?
in Italië voorgevallen, welke zoo smarteiyk
het hart van den H. Vader zelve beleedlgd
en bedroefd hebben en de vervolging, waar
van de Itallaansche Katholieke Actie In het
byzonder het voorwerp te, wil de Fransche
Katholieke Actie haar volstrekte en zeer
klnderiyke toewijding aan den gemeen-
schappeiyken Vader opnieuw betuigen en
bevestigen en uitdrukking geven aan haar
gevoelens van algeheele solidariteit met de
vervolgde broeders in Italië.
Zy bevestigt andermaal, dat de Katho
lieke Actie, In Frankrijk zoowel als In Ita
lië en In alle landen ter wereld, te en blyven
zal In overeenstemming met de pontificale
rlchtiynen buiten en boven alle politieke
partyen en dat zy geen ander doel heeft
dan Indlviduën, families en volkeren te
brengen tot een betere beleving der chrtete-
lyke beginselen.
zy etecht met klem haar onafwysbaar
recht op. waarvan de uitoefening trouwens
aan allen tegeiykertyd het tydelljke en
eeuwig heil verzekert.
En de Katholieke jeugd van Frankrijk, deal
uitmakend van de Katholieke Actie, ver
heft mede haar luid protest tegen de be-
leedlglngen, de verheven persoonlykheld
van den Stedehouder van Jesus Christus
aangedaan: en rinarteiyk bewogen door
de aanvallen en manifestaties, waaraan de
katholieke jeugd bloot staat, stelt zy er
prijs op, haar gevoelens van sympathie en
van religieuze genegenheid op zeer byzon-
dere wyze aan de vervolgde broeders ken
baar te maken.
1 Ml
HOF
or
st
ie
fd
ie-
a-
n
a.
t.
n
s.
it
8.
33
»r.
eer.
Zee
L