1
s
I
N
N!
iar
tweedeblad
0
Burgerlijke Stand
van Alkmaar
Een wandeling door de Berlijnsche
Bouwtentoonstelling
L
1
N
I
BLADZIJDE 1
DINSDAG 16 JUNI 1931
ALKMAAR
RECHTSZAKEN
OFFICIEELE
BERICHTEN UIT ONZE
MEDEDEELINGEN
VORIGE OPLAGE
Bouwwerk te Amsterdam
ingestort
INGEZONDEN
KUNST EN KENNIS
Ernstig geval van ampk
Alkm. Bad-
ir
Pater Antoon Busé
itil
ien
n
Het bewijs van den
heer Hoytink
til
Beginselen ook in de
Gemeentepolitiek!
ALS UW ZOON OF DOCHTER GLANSRIJK SLAAGT
VAN PUTTEN OORTMEIJER - PAYGLOP w ALKMAAR
Een „Romaansch”
katholiek?
Kantongerecht te Alkmaar
Verkiezing Gemeenteraad
Zee, loopen
Aannemer bedolven
Lijst 2
Ad. Int.
Examen Handenarbeid
1100
De verkiezingspropaganda
Verkiezing Gemeenteraad
Kerk-Concert
Stemming Gemeenteraad
luxueus Ingerichte touringcars
bouwbedrijf en woninè wezen
HJst 2.
C. V.
baden
66 gr.
Het Spaansche bewind
.n gek o men personen
1., dienstbode, van Lel-
Gisteren besloten
Licenciaatsexamen
wij
chll
I
Voor den inhoud van deze rubriek stelt
de Redactie zich niet aansprakelijk
Per touringcar naar de
Zuiderzeewerken
Patroonsbond voor de
Bouwlied rijven
In de week van 7 tot en met 14 Juni be
droeg het totaal aantal genomen
1713, verdeeld als volgt: heeren 714, dames
597, kosteloos jongens 207 en melsjs 185.
De hoogste temperatuur was
korps, eerekorps,
vaste en vrije baanwed-
verleend
sopraan
eenvoudig
..Dit
haakje.
uren
en
De jaarvergadering van den Patroonsbond
voor de Bouwbedrijven in Nederland zal dit
jaar worden gehouden in „Het Gulden <lies"
alhier, op 1 en 2 Juli.
J. J. Delsman,
den naar Wllhelminalaan 23.
In de Ned. Herv. Kerk te Heiloo door
Alkmaarsch Dubbel Mannenkwartet
„Apollo”, dlr. Jac. Jansen
vernemen, gaat do staking bij
en Loos niet door na gepleegd
overlegd tusschen directie en personeel.
Dit besluit is gisteren op een vergadering
te Utrecht genomen.
De
dezer
in
BLÏ-
•ne
300
300
700
4500
8000.—
in de Theologie
die
en
Gemeenteschool nr.
laan;
die van het hoofdstembureau in den der
den kieskring in een klasse-lokaal der Ge
meenteschool no. 2 aan de Oudegracht
tegenover het Wildemanshofje.
Alkmaar. 13 Juni 1931.
De Voorzitter voornoemd,
WENDELAAR
H. KLAVER.
T. BON8EMA.
Geen teeken van het slachtoffer
De directeur van bouw- en woningtoezicht
heeft zich naar boven begeven om den toe
stand op te nemen. Men zal trachten de
kroonlijst op de een of andere wijze te stut
ten. Het oprulmlngswerk geschiedt onder
leiding van hoofdbrandmeester Brunet de
Rochebrune. Later op den morgen was ook de
commandant der brandweer de heer C. Gor
dijn Jr. ter plaatse. Van het slachtoffer, dat
onder het puin bedolven ligt, is geen teeken
van leven gehoord. Een groote menigte slaat
vanaf de bruggen de opruimingswerkzaam
heden gade.
Groote Nationale Schietwedstrijden
„Nimrod”
Met groote belangstelling las ik no. 4 van
het propagandablad der 8. D. A. P. Buiten
gewoon trof het mU. dat dit blad geheel
gericht is aan onze R.K. arbeiders.
Meenen zü nu werkelijk, dat deze zich
door hun geschrijf zullen laten beïnvloeden
en niet op de R.K. lijst no. 2 stemmen?
Wij katholieken vragen alleen onze katho
lieken onze lijst te stemmen en verwachten
ook niet, dat een 8. D. A. P. onze lijst zal
stemmen.
Daarom
daden
Naar v.
Van Gend
Voor het licenciaatsexamen in de Theo*
lOgie slaagc'e magna cvm lauCe aan het
Angltcum te Rome paté- Antoon Busé, van
de orde der Krulaheen
2<f werklieden konden zich in veiligheid
stellen
De Spaansche Minister van Bultenland-
che Zaken Lerroux heeft Zaterdag te Bur
gos een red? gehouden, waarin hij de onlus
ten van de laatste tijden scherp afkeurde
en vooral het verbranden van de kloosters
veroordeelde. HU verklaarde, dat alle gods
diensten thans volledige vrijheid vsor de uit
oefening van hun eeredienst hadden gekre
gen en dat dus verdraagzaamheid jegens de
andere godsdienstige groepen geëlscht mocht
worden. Wanneer bü de aanstaande verkie
zingen de huidige regeering verslagen zou
worden, zou dat waarschijnlUk noch het her
stel van de monarchie, noch de instelling
van een dictatuur tengevolge hebben, maar
het land zou er door verzinken in een toe
stand van gevaarlüke anarchie.
Voor het examen handenarbeid zün aan
de RUkskweekschool. alhier, geslaagd de
heeren A. Mooy, Den Helder; I. Sinke, Anna
Paulowna; K. Verweel, Sint Pancras; en ie
dames C. Terbrugge en T. Degeus, Heiloo
Afgewezen werden vier Candida ten.
Mondelinge uitspraak 12 Juni 1931
8. C. L. J. 8. te Alkmaar, overtreding
openbare vervoermiddelen 6 boete of 6
dagen hechtenis.
A. P. te Harencarspel, overtreding Leer
plichtwet, f 6 boete of 6 dagen hechtenis.
J. C. M. te Broek op Langendijk, over-
Eerste tuinboonen
WETEN WIJ EEN WELKOM CADEAU n.l. EEN PAKKER VULPENHOUDER OF
POTLOOD. WIJ HEBBEN EEN ENORME COLLECTIE
Dit kerkconcert, waarvoor veel belangstel
ling bestond, kan een succesvol debuut ge
noemd worden van het kwartet „Apollo”.
Onder artistieke leiding van Jac. Jansen was
Geboren: Petrus, z. van Cornells Plak en
Geertrulda Smit; Johanna Cornelia, d. van
Nlcolaas Stuüfbergen en Maria Beemster-
boer; Hugo K’rl Heinz, a van Albert Höhle
en Charlotte KUpper.
Overleden: Maria Anna Bierman, gehuwd
met Cornells van der Meer, 61 J.; Geertje
Hansen, weduwe van Jan Ton, 82 j.; Pieter
Hemmelder, 80 j.; Trijntje Hollenberg, we
duwe van Jelle Visser, 76 j.
Hedenmorgen had op de Keizersgracht te
Amsterdam een zeer ernstig ongeluk plaats.
Men is hier sedert eenige maanden bezig
een perceel te verbouwen en te trekken bij
de daar staande 5-jarlge H. B. 8. Plotseling
kwam de achtergevel, waar men aan het
verbouwen is, naar beneden. Een 20-tal werk
lieden. die hier werkzaam waren, wisten zich
in veiligheid te stellen.
De aannemer, de heer W. O. 8., kwam
ondef de puinhopen terecht.
De politie en de brandweer, die onmlddel
lUk werden gewaarschuwd, rukten met veel
materiaal uit. Momenteel is men bezig den
bedolvene te bevrUden.
Nader meldt men ons nog het volgende:
Omstreeks kwart voor tien hoorden de
omwonenden van de aldaar staande 5-jarlge
H. B. 8. plotseling een hevigen slag, welke
direct werd gevolgd door nog een tweeden
slag. Het bleek, dat de vloeren van de eerste
en tweede verdieping, benevens een groot
gedeelte van den achtermuur van het per
ceel, dat bü de 5-jarige H. B. 8. zou worden
getrokken, naar beneden was gekomen.
BU <Ht nieuw te bouwen gedeelte waren
ongeveer 20 werklieden bezig, die zich oogen-
blikkelUk in veiligheid stelden. Een der
mannen werd bij zUn vlucht aan het been
gewond, terwUl de aannemer W. O. 8. werd
bedolven.
Te 11 uur hedenmorgen is order gegeven
het oprulmlngswerk voorloopig te staken
wegens het groote gevaar van een nieuwe
Instorting.
In een der geheel vrU gekomen kroonlijsten
van het dak. is n.l. ongeveer in het mlddën
een knik gekomen van circa 20 c.M.. waar
door kans bestaat, dat het dak en de voor
gevel omlaag zullen storten. Mede met het
oog op dit gevaar is de Keizersgracht over
een groote oppervlakte door de politie afge
zet.
Zes dooden en een gewonde
en Zweminrichting
<9
Het gebeurt niet zoo dikwUls dat we met
volle instemming een artikeltje kunnen over
nemen uit een verkiezlngsblaadje van een der
„vUandelUke” partijen.
Juist om het ultzonderlUke, is het ons
daarom zoo’n groot genoegen dat we hier
onder kunnen laten volgen een stukje door
J. V(ogelaar) geschreven Jn „ChristelUk-
Hlstorlsche Unie”.
Onze lezers zullen er uit zien, dat ge
noemd raadslid precies hetzelfde standpunt
inneemt, als wU in ons laatste raadsovet-
zicht over deze kwestie ontwikkelden.
In de „Nieuwe Alkmaarsche Courant”
nn 13 Juni heeft de heer Hoytink ge
poogd zün beschuldiging van de dure Rood-
- Roomsche samenwerking waar te maken
Laten wü eens even zien met welk resul
taat.
HU begint met de erkenning, dat het niet
rijn bedoeling is geweest „het boven hun
stand leven” van onze gemeente uit te spe
len tegen de tegenwoordige Raadsmeerder-
held. „Ons artikel", zoo zegt bü. „gaf een
algemeen overzicht, waarbij deze zaken niet
gemist konden- worden." Ja, voor IngewU-
den was dat wel duidelUk. maar de massa,
voor wie de verklezingslectuur toch In
hoofdzaak is bedoeld, moest toch wel uit
zUn artikel
„democraten”
We hebben hieraan maar heel weinig meer
toe te voegen.
Alleen dit: Wie er van verzekerd wil zUn.
dat in de toekomst dergelitke pricipleele
zaken volgens onze Roomsche beginselen
worden opgelost, make d? katholieke raads
fracties zoo sterk mogelyk. z
De eenige weg daartoe is Woensdag as. te
stemmen op:
R.K. arbeiders, laten wü ook In
toonen, werkelUk R.K. te zUn en
stemmen natuurlUk op no. 1 van lUst 2. d.l.
de R.K. Wst.
twee kostwinners zUn en In het ande
re geen.
Een andere kwestie betrof de kwestie,
aan wie, bU overlijden van een ambte
naar. het salaris over nog enkele maan
den moet worden uitgekeerd.
Voorgesteld werd een regeling waar
bU natunrlUke kinderen volkomen op één
UJn werden gesteld met wettige kin
deren.
Eveneens op prtndp’eele gronden w*rd
hiertegen bezwaar gemaakt.
Wanneer de Overheid In haar wetten
of verordeningen blijk geeft geen oog
meer te hebben voor de heiligheid van
het huwjlUk, moet daarvan een funeste
Invloed uitgaan öp de bevolking.
Daartegen moeten wU ons met kracht
te weer stellen.
de kiezers.
Onze kiezers zullen hem as. Woensdag wel
het antwoord geven: Het bewUs is door u
niet geleverd, wü stemmen op no. 1 van
Het Reisbureau der Firma Kok, Tuinman
St Wilken is in overleg met de Penslonhou-
ders-vereenlglng van Schoorl, Groet en
Camperduin getreden om evenals het vorig
jaar weder excursies naar de Zulderzee-wer-
ken te organiseeren.
Te beginnen op Donderdag 18 Juni zal
eenmaal per week een dergelUke tocht wor
den gehouden.
Voor de pensiongasten alsmede voor de
Inwoners van Alkmaar, Bergen en omgeving
is dit een mooie en Interessante ontspan-
nlngsrels.
zeer
firma veraangenamen deze tochten.
terwUl de kosten voor velen geen bezwaar
behoeven te zün.
Velen zal het bekend zUn, dat aan den
Oever gelegenheid bestaat tot een rondvaart
met de salonboot „de Volharding” van Getr
Kaan.
Wie het nuttige aan het aangename wil
binden, is een dergelUke toer zeker aan te
bevelen.
trouwens een zorgvuldig voorbereid optreden
wel te verwachten.
Behoudens het blUkbaar onafscheldelUke
„Fcce quomodo moritur" van Hlndel, kan
overigens van een wel Interessant program
ma worden gesproken. Composities van Pa
lestina. ea. w-rken verfrisschend, temidden
van programma's welke veelal hetzelfde blU-
ven bieden.
Na een bUzonder mooi en zuiver gezongen
..Ave Maria” van Arcudelt, moeten we voor
al „Adoramus” van Palestrina vermelden. De
twee werken van Jac. Jansen, o.a. „Zondag
morgen” werden heel goed uitgevoerd.
Prachtig klonk „Ruhe 8chönstes Glück der
Erde” van Schubert (tenoren schitterend).
Welwillende medewerking werd
door mevr. N. Kikkert-KostelUk
(KoedUk). Haar bescheiden en
programma geeft geen aanleiding to- bUzon-
dere opmerkingen. In haar verdienstelijk
zingen hadden we gaarne meer warmte en
gevoel gewenscht.
De heer Slinger (Alkmaar) zorgde voor 'n
goede orgelbegeleiding, en speelde ook heel
goed zUn solo-nummer Pas{orale” van Du-
can Het orgel schUnt als Instrument nu di
rect niet Iets voortreffelijks te zUn. We ho
pen ten slotte het dubbel-mannenkwartet
.Apollo” ook spoedig In Alkmaar te kunnen
hooren. Dat dit goed geslaagde eerste succes
het begin moge zUn van een succesvolle toe
komst.
hoofdstembureau In den
kieskring in de Besognekamer in het Stad
huis;
die van het hoofdstembureau In den twee
den kieskring in het gymnastieklokaal der
6 aan de Snaarmans-
36900
Laten wü deze cUfers eens nader beschou
wen, waarbU wü terloops opmerken, dat de
heer H. naast elkaar zet de loonen van
het voorstel Woldendorp ca. en van het
voorstel Westerhof ca. Door het mede door
zUn stem verworpen voorstel-Woldendorp
mag men slechts vergelUken de loonen van
het voorstel van B. en W. en die van het
voorstel-Westerhof en dan blükt. dat b.v.
bü een gezin njet 3 kinderen het verschil
niet Is 2 cent, doch 5 cent.
Hoe staat het nu met die niet aanvaarde
subsidie?
De heer H. noemt een totaal-ultgave voor
werkverschaffing van f 56000.—, maar hU
vergeet er bij te voegen, dat omtrent even-
tueele subsidie van de f 11000.waarom
trent een voorstel 28 Mei j.l. Is aangeno
men, nog niets Is beslist. Deze kan hU
daarom gevoegelUk buiten beschouwing
laten. Van de overige 45000.— Is een
gedeelte voor werk uitgevoerd In contract
loon, waarvoor geen subsidie kon worden
gevraagd.
WU meenen dan ook, dat wU veiliger kunnen
aannemen de juistheid van de cUfers door
Wethouder Ringers genoemd In de vergade
ring van 13 November 1930, dan de becUfe-
rlng In de Nieuwe Alkmaarsche Courant.
De heer Ringers verwachtte toen, bU een
percentage van 20. voor RUk en Prov. elk een
subsidie van f 10.000. Aannemende, dat RUk
en Provincie Inderdaad elk 20 pCt. zouden
hebben gegeven, wat bU het nu vah de Pro
vincie ontvangen subsidie van 12 K pCt.
hoogst twUfelachtig Is, derft de Gemeente
27% pCt. van f 25 000 d.l. pijn f 7000.
Het subsidie voor Kleuterzorg is feltelUk toe
gestaan 26 Juni 1930, dus reeds lang voor
dat de comb. Rood-Roomsch bestond.
De boventallige onderwijzers voor het bU
zonder onderwijs rekent de heer H. er al
vast maar bU. ofschoon het nog allerminst
vaststaat, dat men er aanspraak op zal kun
nen maken.
Resumeerende blijft er van de f 35.000 nog
over: f 7000 en f 1100 en f 600 en f 1500 en
f 8000 - f 18.200. En als wU dan nog vast
leggen, dat én de meerderheid van den Raad
én de afd. Alkmaar van Volksonderwijs én
de beide organisaties van onderwUzers bU t
Openbaar OnderwUs en van overtuigd zUn.
dat de te vervangen school aan de Keet-
kolk noodzakelijk moet worden vervangen,
zoodat tot den bouw van een nieuwe school
toch In de eerstvolgende 4-jarlge periode
zou zUn besloten, dan blUft er elgenlUk
slechts f 10.000 over van de f 35.000.
Men kan er over van meenlng verschillen
of deze f 10 000 tot de noodzakelUke dan wel
tot de mln of meer overbodige uitgaven be-
hooren, maar het lUkt mU toch toe, dat een
dergelUk gegoochel met cUfers, als van den
heer Hoytink moeilUk anders kan worden
genoemd dan een onjuiste voorlichting van
ondernemingen en instellingen.
personen, die den leeftUd van 25
hebben bereikt, in dienstbetrekking
zUn, voor zoover niet bU algemeenen
van bestuur vrUstelllng Is ver-
verpllcht
De voorzitters der hoofdstembureaux van
elk der drie kieskringen, waarin deze ge
meente is verdeeld voor de verkiezing van de
leden van den Gemeenteraad, brengen hier
mede ter algemeene kennis, dat op VrUdag
19 Juli as, des voormiddags tien uur, open
bare zittingen van die hoofdstembureaux zul
len plaats hebben, tot het vaststellen van
den uitslag der verkiezing van de leden van
den Gemeenteraad in elk dier drie kies
kringen.
De zittingen zullen worden gehouden:
die van het hoofdstembureau In
ing bij van Gend en Loo
Aan de Exportveiling, alhier. zUn door
den heer F. M. WetsUn. te Huiswaard, de
eerste tuinboonen aangevoerd.
tuurlUk de bewondering van alle huisvrou
wen. die de tentoonstelling bezoeken. Het
middengedeelte van de hal maakt den In
druk van een kleine moderne woonwUk,
want de architect Mies van der Rohe, de
leider van deze afdeellng. heeft de woningen
ondergebracht in echte hulzen, die zich in
vriendelUke plantsoenen verheffen. Voor
iedereen is gezorgd. Men vindt in deze af
deellng een huisje voor één gezin, een groot
woonhuis met woningen van één tot vier
kamers, bUzondere woningen voor 'n tum-
leeraar, een student, een tandarts, een jong
gezel zonder bepaald beroep enz. Men heeft
ook de Jonggezellen en jonggezelllnnen met
weinig geld niet vergeten. Voor hen is het
Boardinghouse bestemd, dat In de bovenver
dieping vUf kleine afzonderlUke woningen
bevat en in de benedenverdieping enkele
gemeenschappelUke vertrekken, de gemeen-
schappelUke keuken, een bibliotheek, een
schrijfvertrek. Daar ons leven zich echter
niet binnen de vier wanden afspeelt, maar
ook In kantoren, winkels scholen enz., vin
den wU hier In een bUzondere afdeellng ook
nog een gezellig Ingerichte kweekschool, een
muziekschool met een zaal voor 120 per
sonen en een kostschool voor jonge meisjes.
Alles zeer aardig ingericht lang niet zoo
nuchter, als dergelUke Inrichtingen er vroe
ger uitzagen. Zelfs de kantoren van de of-
flcieele autoriteiten beginnen er vriendelUker
uit te zien. Door het beheer der Pruisische
Staatsgebouwen zUn hier een politiebureau,
een boekhouding en een kassavertrek uit een
regeeringsgebouw, een verblUfplaats voor
agenten van politie en een celgevangenis ln-
gerlcht. ZU allen hebben het nuchtere ulter-
lUk. dat hen vroeger kenschetste, verloren.
WU ontvingen van de K. E. Schletvereenl-
glng „Nimrod" alhier het programma van
de groote nationale schietwedstrijden, door
haar ultgcschreven bU gelegenheid van het
20-jarig bestaan der vereenlging.
De wedstrUden worden gehouden van 19
tot en met 28 Juni, 3 en 4 Juli «J. op 6
banen bovenzalen van het café-restaurant
van den heer Th. van GUzen, Breedstraat
alhier, van 10 uur v.m. tot 10 uur nun.
(Zondags tot 3 uur).
De officleele opening heeft plaats VrUdag
19 Juni as., 8 uur n.m.
De wedstrUden zyn verdeeld in:
A. wedstrUden op geweer K. 8. O. of rUks-
cyllnder; B. op buks; C. Geluksbaan en zUn
onderverdeeld In korps, eerekorps, perso-
neele, jubileum.
strijden, In totaal 17 afdeellngen.
Een prachtige collectie prUzen, als be
kers, lauwertakken, medailles en zeer fraaie
kunstvoorwerpen staan voor de toekomstige
winnaars ter beschikking.
„Nimrod" heeft deze wedstrUden grootsch
aangepakt, om verzekerd te zUn van een
groot bezoek en een goed welslagen van de
wedstrijden; om. heeft zich een eerecomlte
gevormd uit de notabelen der stad, waarvan
de edelachtb. heer burgemeester, tnr. W C.
Wendelaar, bereids het voorzitterschap
heeft aanvaard.
De geschonken prUzen. en dit zUn er ve
le, zUn geëtaleerd in de etalage van het
sigarenmagazUn ..Hartland”, Langestraat.
Nog zU vermeld, dat de wedstrijden voor
leder belangstellende zUn opengesteld.
Overzicht van
feeding spoorwegwet, 4 boete of 1 Week
tuchtschool.
J. P. te Alkmaar, W. N. te Veendam, dron
kenschap, leder 3 boete of 3 dagen
hechtenis.
M. D„ M. V.. 8. V. te Egmond
over verboden grond, de 1e 4 boete of 1
week tuchtschool, de 2de en 3e leder 2
boete of 2 dagen hechtenis.
A. V. te Limmen, P. B. te Heiloo, J. v.
te BeverwUk, H. B. te Bergen, J. v. 't V.,
A. K. v. T. te Alkmaar, W. M. te Veendam.
W. 8. te Oudorp, A. 8. te Lelden, overtreding
Politieverordening, de le. 3e. 4e. 6e, 7e, 9e
lede/ f 3 boete of 3 dagen hechtenis, de 2e.
5e en 8ste, leder f 2 boete of 2 dagen
hechtenis.
J. G. te Bergen. P. T. te Uitgeest, C.Th.
F. te Castricum W. v. D. te Beemster, J. v.
V., 8. B. te Behagen, C. J. E. te 's-Graven-
hage, J. J. B. Den Helder. W. B. te Akersloot.
J. K. te Zuid- en Noord-Schermer, overtre
ding Motor- en RUwielwet, de le, 2e, 3e
7e. 8ste leder f 4 boete of 4 dagen hechte
nis. de 4e en 6e leder 6 boete of 6 dagen
hchtenls, de 5e 2 x 4 boete of 2 x 4 dagen
hechtenis, de9e/4, 5en/4 boeten of
l en 5 en 6 dagen hechtenis, de 10e 20
boete of 20 dagen hechtenis.
SchriftelUke uitspraak
J. J. P. te Hilversum, overtreding der wet
geneeskunde, vrijgesproken.
Verrassingen op architectonisch
gebied
vragen’ in een verdere hal de belangstelling
van den bezoeker De „Deutsche Zement-
bund" heeft hier een zeer eigenaardig bouw
werk laten oprichten. namelUk een toren,
die boven breeder is dan beneden. Beneden
heeft deze toren een doorsnede van 3 M.
op hel bovenste platform echter een door
snede van 12 M Langs een draaltrap kan
dit platform worden bereikt.
Op het 70.000 M2, groote terrein, dat zich
aan de tentoonstelling aansluit, staan twin
tig kleine landhuizen, kleine hoeven met
echte stallen, waarin varkens knorren en
kippen kakelen. Een paar van deze hulzen
zUn geheel gebouwo uit fcoperblik. Men moet
er aan wennen Later zullen ze heei-maal
groen worden, daar regen en wind de opper
vlakte der koperen platen spoedig zal oxy-
deeren. Het grootste voordeel dezer koperen
huizen is. dat zU zeer snel kunnen worden
gebouwd. In 48 uur tUds kan namelUk een
vrU groot huls van dien aard gereed zUn.
Een verdere architectonische merkwaardig
heid is de „Ring der Vrouwen”, een schep
ping van den bekenden architect Prof. Peter
Behrens. Dit huls bestaat uit een cirkelrond
centraal gebouw met ronde Ingangsvestlbule,
waaraan zich twee kleinere ronde gebouwen
harmonisch aansluiten Alle gebouwen heb
ben platte daken. Aan de zuldelUke zUde van
het geheel ligt een vUver met In het mid
den een. natuurlUk eveneens rond, open-
lucht-dansparket Dit eigenaardige bouw
werk is voor feestelijkheden bestemd en zal
over een bUzondere zaal voor modeshows
beschikken. Ongeveer honderd vrouwenver-
eenigingen zullen hier In den loop van dezen
zomer bijeenkomsten, lezingen, weldadlg-
heidsthé's enz., houden.
Het modetUdschrift „Die Dame” bUvoor-
beeld noodlgt zUn lezeressen uil ‘ot een
bezoek van dit huis en van de büzor.der in
teressante deelen der tentoonstelling onder
deskundige leiding.
Een eigenaardigheid op de Bouwtentoon
stelling zUn voo. ts ook de straten, die op
het tentoonstellingsterrein zUn aangelegd.
ZU hebben een totale lengte van twee kilo
meter. Elke straat heeft een eigen naam.
Zoo vindt men hier de ..MUnchner Asphalt-
Strasse", de ..Strasse der Schlesischen Oranit
A. G.". de ..Stampfbetonstrasse’ de „Teer-
strasse” e.a. Elke straat is namelijk uit een
ander materiaal vervaardigd, de eene uit
beton, de andere uit ruw asphalt de derde
uit granletsteenen enz. TUdens den duur
van de tentoonstelling zal wel blUken. welk
plaveisel het beste bestand is tegen de voet
stappen van de vele duizenden bezoekers....
den Indruk krUgen, dat die
zoo vreeselUk duur zUn.
Want zU hebben ons gebracht een dure
tribune in het sportpark, een duur zieken
huis en zU handhaven de hooge verpleeg-
kosten in het Weeshuis. Nu erkent de heer
H. zelf, dat er wel anderen zijn geweest,
die de gemeente op hooge kosten hebben
gejaagd.
De combinatie Rood-Roomsch koet tot
heden, volgens den heer H. aan de ge
meente ongeveer ƒ35.000.als volgt ge
specificeerd:
Leening subsidie werkverschaffing 22000.—
Salaris vierden wethouder
jaar ongeveer
Subsidie Inst. voor Arbeiders
ontwikkeling
Subsidie Dekenale Jeugdraad
Subsidie Kleuterzorg
Boventallige OnderwUzers
Rente en aflossing nieuwe school
Na voorbereidingen, die jaren hebben ge
duurd. Is de „Groote Dultsche Bouwtentoon
stelling" te BerlUn geopend. ZU blUft tot 3
Augustus toegankelUk voor het publiek. On
danks eenige beperkingen, die door de econo
mische krisls van den dag noodzakelUk zUn
geworden, Is hier een geweldig stuk werk
ontstaan, dat de verbazing van eiken bezoe
ker verwekt. Wellicht hebben juist de moeit
lUkheden. die zich gedurende den voorbet
reidlngstUd hebben bemerkbaar gemaakt, et
toe bUdragen, deze tentoonstelling te maken
tot een groot geheel, waarvan alle deelen
op een zeldzaam hoog peil staan.
Indrukwekkend is reeds onmlddellUk de
uitgestrektheid van het geheel Men Is der
gelUke enorme exposities op de BerlUnsche
tentoonstellingsterreinen, die zich In het
Westen der stad om den 138 M. hoogen
„Funkturm" uitstrekken, eigenluk niet ge
wend. De laatste BerlUnsche tentoonstelling,
die men met de Bouwtentoonstelling zou
kunnen vergelUken, heeft In 1896 plaats ge
had- Het was de „Berliner Gewerbe-Aus-
stellung”. Op het gebied van het bouwbe-
drUf is de BerlUnsche tentoonstelling zeker
de grootste, die ooit Is gehouden. Op een
oppervlakte van 130.000 M2, biedt zU. in ze
ventig verschlllendr gebouwen, een volledig
overzicht van het bouwbedrUf en het wo-
nlngwezen van onzen tUd. Behalve Duitsch-
land zUn 22 andere Staten op deze tentoon
stelling vertegenwoordigd.
BU het wandelen door de hallen krijgt men
den Indruk, dat deze tentoonstelling eigen-
lUk Is een téntoonstelling van het heden en
van de toekomst. Wie hier „aardige dingen”
hoopt te vinden, zal zeker niet geheel
voldaan zUn. Zelfs de moderne bouw
kunst treedt vaak óp den achtergrond ten
gunste van plannen, ontwerpen, modellen en
Ideeën voor de toekomstige tUden „wanneer
het de menschheid weer beter zal gaan.” In
de eerste hal is reeds het modernste arbeids
gebied van den architect ondergebracht: de
stedenbouw, alsook de moderne woningbouw.
Aan beide zUden var een zeer geslaagde
ontvangzaal strekken zich de afdeellngen der
22 buitenlandsche tentoonst?’lers uit Ver
tegenwoordigd zijn hier de volgende Staten:
Australië Chili, China Denemarken, Enge
land. Estland. Finland, Hongarije. Italië.
Jo’goa'avlë. Nederland. Palestina. Poen.
Epinje, Tsiecho-SlowakUe. de Vereenigde
Staten van Noord-Amerika. Zwitserland, als
ook de steden New-Delhl (Indlë). Parijs,
Riga. Boekarest en Stockholm. Zeer Indruk
wekkend is In de Itallaansche zalen een ge
weldig model van het forum van Rome in
gips. Dultschland zelf licht de oplossing van
alle vraagstukken betreffende den steden
bouw toe aan de hand van modellen, ont
werpen. plannen en zelfs films. WoonwUken.
zakenwUken en industrleele centra worden
hierbU van elkrxr gescheiden gehouden.
In deze afdeellng zal de vakman veel
vinden, dat zUn belangstelling wekt Elke
bezoeker zal echter In de volgende afdeelin-
gen. gewijd aan het .Moderne woningwe-
zen" en aan „Het bouwwerk van onzen tUd”
veel van zUn gading vinden Vooral de leek
blUkt veel aandacht te schenken aan de wo-
ningvormen. die mer. nier In verschillende
grootten vtndt, en waarbU aan de etschen
van de hygiëne en van het verkeerswezen
blUkt te zUn voldaan. terwUl ook rekening
Is gehouden met de noodige overwegingen
van financleelen en economischen aard Men
vindthier modellen van heerlUke model-
woonwUken vol licht, lucht en zon In de
woningen Een genot voor het oogl De prij
zen voor een dergelUk huis variëeren volgens
inrichting, grootte en ligging van 3000 tot
50 000 Mark
Een paar stappen verder In de afdeellng
dej bouwcoftperatles, die zeer talrijk In
Dultschland zUn. verneemt men. op welke
wUze men aan het geld voor het bouwen
van een woning kan ’•omen Met hulp van
modellen, teekeningen en reusachtige foto's
wordt getoond, wat de In de gansche wereld
als „German Style” beroemde nieuwe Duit-
sche bouwstUl der zakelijkheid In de laatste
jaren aan belangwekkende gebouwen heeft
geproduceerd. Ongeveer 15C architecten, le
den van den B D. A. (Bund Deutscher Ar-
hebben hun beste werken voor
deze afdeellng ter beschikking gesteld.
Nog interessanter is elgenlUk de tweede
hal der tentoonstelling. Hier zUn 24 model
woningen geheel Ingericht. ZIJ wekken na-
De Indische regeering ontving een
telegram zan den gouverneur van Celebes
en onderhoo.'igheden. meldende, dat in Ten-
robolo Watjoe een godsdienst waanzinnige
amok maakte. HU weid door m'litairen neer
gelegd. nadat hij reeds één persoon had ge
tond en zUf ’nderen gedood.
De amokmaker is nog denzelfden avond
aan de beki men verwnodlngen overleden.
De burgemeester der gemeenti Alkmaar
brengt hiermede ter algemeene kennis, dat
de stemming ter verkiezing van de leden
van den Gemeenteraad zal plaats hebben
op Woensdag 17 Juni as., van des voormid
dags acht uur tot des namidd^s vUf uur.
Artikel 128 van het Wetboek van Straf
recht luidt:
„HU. die zich opzettehjk voor een ander
uitgevende, aan een krachtens wettelUk voor
schrift uitgeschreven verkiezing deelneemt,
wordt gestraft met gevangenisstraf van ten
hoogste een jaar”.
Krachtens artikel 72. tweede lid, der Kies
wet is leder, die bevoegd Is tot de keuze
mede te werken, verplicht zich binnen den
voor de stemming bepaalden tUd ter uit-
oefening van zjjn kiesrecht bU het stembu
reau aan te melden, tenzU voor hem een
geldige reden van verhindering bestaat.
De stemming geschiedt ten overstaan van
het stembureau van het voor lederen kiezer
op de kiezerslUst aangewezen stemdistrict.
Stemmen in een andere gemeente kan bü
deze verkiezing niet plaats hebben.
Personen, bü wie en bestuurders van bU-
zondere ondernemingen en
waarbU
jaren
zün.
maatregel
leend, verplicht te zorgen, dat leder van
dezen, die bevoegd is tot de keuze mede te
werken, gedurende ten minste twee achter
eenvolgende uren tusschen acht uren des
voormiddags en vüf uren des namiddags
daartoe gelegenheid vindt. ZU zün, voor zoo
ver arbeid wordt verricht in fabrieken of
werkplaatsen, verplicht te zorgen, dat in het
arbeidslokaal, en zoo er meerdere arbeids-
lokalen zijn, In het grootste of wel In meer
dan één arbeidslokaal, gedurende twee werk
dagen vóór en op den tot stemming bepaal
den tUd op een zichtbare wUze is opgehan
gen een door hen of van hunnentwege on-
derteekende lUst, de uren hierboven bedoeld,
vermeldende, voor elk afzonderlUk of groeps
gewijze of voor allen gezamenlUk.
Alkmaar, 13 Juni 1931.
De Burgemeester voornoemd,
WENDELAAR.
Een rede van minister Lerroax
Albert Helman heeft G. H. van 's-Gjave-
sande op bezoek gehad van „Den Gulden
Winckel” en vertelde van zün leven en
werk.
„Mijn vader en moeder zün creolen en er
zUn Fransche invloeden, door vluchtelingen
in mü. Ik draag een naam, die mij niet
toekomt. In 1863 was bü de wet bepaald
dat alle inlanders een naam moesten heb
ben. Mün grootvader ontving toen den naam
Lichtveld.
Den naam Helman heb Ik aan toeval te
danken. Ik had geschreven over „Ik dien”
van Herman Tclrlinck: alleen over de muziek,
in het weekblad Opgang. Ik zond mün stuk
zonder naam in en de redactie heeft er
Albert Helman onder gezet”.
Behalve twee namen, heeft Helman ook
twee beroepen: hü is muzikamt en literator.
Allebei hebben ze veel werk onder handen
en evenveel zorg voor den boeg Heeft hij nog
In ander opzicht een dubbel aangezicht? Men
weet dat hij den laatsten tijd veel ergernis
gaf door zijn „eigenaardige” (zullen w»
maar zeggen) houding inzake zedelijkheid en
kunst en ook ten opzichte van het gezag in
de Kerk. „Ik ben nog steeds een geloovitr
Kathollekje, als een slager en een bakker”
zegt hü nu geruststellend. Maar hU laat erop
volgen: „Ik ben Katholiek zooals een Italiaan
het Is of een Franschman en niet zooals
menschen. die In een schuilhoek hebben
gezeten en zich onwelnlg voelen In het
daglicht”.
De „Maasbode" zegt hierop ter sneë:
is een geloofsbelijdenis met een
Helman weet natuurlijk wel, dat
men Katholiek is of niet, maar dat er geen
soorten van kathollek-zün bestaan, ver
schillend naa- nationaliteiten, nil hoog
stens kunnen zeggen, dat hij liever een
Italiaan of een Franschman was geweest
dan een Nederlander uit West-Indië. HU
toelt zien als artiest waarschijnlük aange
trokken tot de romaansche vo'keren met hun
mindere organisatie, hun minder scherpe
scheidingslijnen, hun minder gevoel voor
consekwentle, hun mlmer la'sser-aller in
dingen. die in het Ncorden zeer ernstig
worden genomen. Hij zou het dan daar
maar eens moeten probeeren. maar wü ge-
looven niet, dat het hem mee zou vallen
Tot zoolang werkt hij hier, schrijft hfi In
deze taal, is hü- graev of niet, een Neder-
landsch Katholiek. Dit legt zekere ver-
plicht'ngen op en het bren’t ook een
aantal, meer of m’rder dringend" wenrehe-
U'kheden mee. We kunnen niet Inz'en. da’
Helman zich en zijn werk zou schaden
als hü daarmee loyaal rekening h‘eld: hij
zou waarlijk ruimte genoeg vinden voor de
ontplooiing van zUn groot talent. We kunnen
nog minder Inzien, dat hü wez-'nlljk iets
wint wanneer hü. door een noodlottige aan
eenschakeling van gebeurtenissen, hoe langer
hoe meer verwUderd raakt van de groote ge -
meenschap, waar de vrome pelgrim van „Van
PU en Bumos" toch onveranderlilk bij be
hoort. Elders moet hü zich nog minder
„thuis” gevoelen”.
De voorzitter van het Centraal stembureau
voor de verkiezing van de leden van den
Gemeenteraad te Alkmaar brengt hiermede
ter algemeene kennis, dat een -openbare zit
ting van dat bureau zal worden gehouden
op VrUdag 19 Juni ss„ des voormiddags elf
uur, of, Indien op dat tüdstip nog niet alle
betreffende processen-verbaal van de hoofd
stembureaux zün ontvangen. onmlddellUk na
ontvangst daarvan, in de Besognekamer in
het Stadhuis, tot het vaststellen van den
uitslag der verkiezing van de leden van den
Gemeenteraad, en tot het houden van de
loting, bedoeld in art. 184. voorlaatste en
laatste alinea, der Kieswet.
Alkmaar, 13 Juni 1931.
De Voorzitter voornoemd,
WENDELAAR.
DikwUls werken bij het bepalen van
de stem bü de gemeenteraadsverkiezin
gen geheel andere factoren dan bij de
verkiezingen voor de Tweede Kamer.
Men redeneert dan, dat het In den
iëtaeenteraad, In tegenstelling met de
Tweede Kamer, in hoofdzaak gaat om
practische belangen. waarbU beginselen
niet of In elk geval zeer weinig te pas
komen.
Bü de behandeling van het Reglement
betreffende de verplichtingen en rech
ten van de apitftenaren, in dienst der
gemeente werkzaam, kwam oa. naar vo
ren de vraag, of aan vrouwelüke ambte
naren, die in het huwelUk treden, moet
worden toegestaan hun betrekking te
blijven vervullen.
Welk standpunt men Inneemt ten
aanzien van deze vraag, hangt In de
eerste plaats af van de beteekenls. wel
ke men aan het gezin toekent.
Meent men, dat het gezin is een van
de hoekrteenen van Staat en Maat-
schappU. dan spreekt van zelf, dat men
rich stelt op het standpunt, dat de
Overheid niet mag bevorderen de ont
wrichting van het gezin en stemt men
dus voor ontslag aan vrouwelüke amb
tenaren bü het aangaan van een hu
welijk.
Men doet dit op grond van princlpt-
eele overwegingen, afgezien nog van de
practische kwestie, dat het in een tü”
van malaise, als wü nu doormakeq, ne-
ter Is, dat er in twee gezinnen elk één
kostwinner is. dan dat er In één gezin
