S. KROM
Ki
STOOMERIJ EN VERVERIJ
MOORD IN DEN HAAG
uws
ZIJ,
JOH. LAUWERS
Noord*
Hollandsch
Dagblad
abonneeren ontvangen
de nummers tot 1 Juli a.s.
GRATIS
f40
.VOORLICHTINGSDIENST
VOORNAAMSTE cKIEUWS
VM
Telegrafisch Weerbericht
DE GEMEENTERAADS-
VERKIEZINGEN
DE DAPPERE LIBERALEN
het
Aan de Italiaansche regeering
Benoemingen
c.
De presidentswisselinA in Frankrijk
Het onrustige Spanje
Kardinaal Segura uitgewezen
De „Do X”
V
De Vaticaansche
antwoord-nota
Chauffeur op straat doodgestokenDe vermoedelijke dader kan
zich niets herinneren
Ernstig auto-ongeluk
bij Venlo
De Koninklijke Familie
naar Parijs
In de Fransche hoofdstad
aangekomen
PAYÖLOP 3
AMUtAAK
Verbandstofffen Uterraöhlen
io a
et het
8 UJf.
ng rijn
latelh-
c, 4 c.
I
te
En van hun strijd tegen het cleric* -
lisme, tegen ons?
Komaan! we leven nog, en we voelen
ons kerngezond.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN DINSDAG 16 JUNI 1931 VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 138
hittenen
chennlr^
oor hf p
Bedden
Onze naam waarborgt U
correcte aflevering.
en dekens stoomen.
AAMGIFTE moet, op straffe van verlies van alle rechten, geschieden uiterlijk driemaal vier en twintig uren na het ohgeval
die zich thans op
Het Vaticaan beantwoordt ItaHë*a nota.
den
De ramp te St. Naaalre.
Kardinaal Segura uit Spanje uitgeweken.
Barometerstand 9 uur vm.: 787 vooruit.
Het vertrek uit Amsterdam
m.M.
te
7503 m.M. te
Eén doode
het
de
Directie N.-H. Dagblad
laamn
G. R.) p.
d.
Weeshuis,
’s-Hage,
Pastoor te
’s Heerenhoek
0
ka-
Morgen naar RH de Janeiro
De overdracht van het Fransche prcsldentachap. De menigte wachtend voor het stadhuis te ParUs op de komst van Doumrr
2
TM
naar
waar
oii verlies vso ’a
anderen vinger
diensten
niet
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar 2.
Voor bulten Alkmaar 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
In de Wagenstraat te Den Haag is een
chauffeur doodgestoken.
De instorting aan de Keixersgracht te Am
sterdam.
Hevige kampongbrand in Ned. O.-IndH.
Schade 120000.
eel der
ilnrood
n, 1 k
fbniin
henen,
BU gunstig weer zal de Dultsche vllegboot
,X>o X" Woensdag a.s. van Natal in Bra
zilië naar de Braziliaansche hoofdstad Rio
de Janeiro vliegen.
De Dultsche noodverordening. RUksdag-
btjeenroeping onvermijdelijk?
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgesto’en om: 933.
De Koninklijke Familie te Parit» aange
komen.
“w *to!
•oop 9»»
Hidigds
adlum-
>e kleur
ennerk
I
s-ngdi
ruk der
renalca,
kleuren
u Naar,
allaan-
enotnea
m her-
n.
op 51,
exem.
h,
>t.
:p
N
>e
ik
djfer-
ven M
en ju-
xwart,
i aard-
zlcht-
le van
toestand
dplaatsen
xwdlgster
Secrets.
van de
studie
e mislet,
ekbladen.
voorko-
van oni
werden
de orga.
en. De
ntvangen
>ck. done
Gravin
Verdere discontoverhooging in Oostenrijk
van 6 tot 7 H pet.
c blauw
klewicn
snak".
In ver»
..troon,
vaarden
Ularood
rose
roen ea
Krijs, 1
5 R lila
den fleren strijd der liberalen
tegen de socialisten zien wij dus maar
weinig resultaat.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd de volgende WelEerw. Heeren:
tot Pastoor te A'dam <H. Vine, PJ
Wouterlood
te Beverwijk (O. L. V.
Pavoordt;
tot Rector v. h.
Nuyen;
en verder tot
M. Vinck;
Anna Paulowna M. v. d. Eem, die
pelaan was te Hoorn;
Oud-Ade E. Derksen en
Oude Schild C. Berkemeljer, die kapelaan
was te Lelden <H. Petrus).
met da
Ut zegel
2 fr. 15.
«ft na
vervaar-
nen rijn
en 1 fr.
r. blauw
den ar»
fr. grijs
r. violet
r. bruin
i zullen
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD |E
-ONS BLAD p-
mini»*
>en ea
ten ter
en ge-
lucht-
r p«
rd.
eelding
ten dl
Binnenkort zijn voorstellen van de regee
ring te verwachten om ook ten aanzien vaat
oogst-1931 aan den Veenkolonialen land
bouw steun te verieenen.
to eigen huis.
ïntusschen zette de commissie haar
werk voort en werkte haar plap van
centralisatie voor den voorlichtings
dienst verder uit, wat zij kon doen, daar
r van
Seis met
volgende
mauve,
3 violet,
Volgens latere berichten zouden MJ de
scheepsramp aan de Fransche Westkust SM
a 550 personen het leven hebben verloren.
In het
feest van
eischen
oeten, op
en jum
sen noi-
doel tref,
a hechte
Kort na middernacht is in de Wagen
straat te Den Haag een moord gepieegd.
Iemand is op straat doodgestoken
Nader wordt gemeld:
Het slachtoffer is de 35-jarige chauffeur
N. Nieuwenburg, wonende v. d. Vennesiraat,
gehuwd en vader van eenige kinderen.
De verslagene werd omstreeks half twaalf
stervende In de Wagenstraat gevonden naast
de Byenkorf.
Het signalement van den vermoedeijjken
dader luidt:
Dirk Pleizier, 28 30 jaar oud, ongeveer
1.76 M. lang donkerblond golven*’ naar ach
ter gekamd haar, blauwe oogen, bleeke ge
laatskleur, loopt veelal blootshoofds, draagt
donker colbertcostuum met reclamelnslgne
op de revers en een das In de Schotsche
kleuren.
De commissaris van politie van afdeellng
O. in Den Haag verzoekt opsporing van
dezen man.
Het HJk van het slachtoffer is naar het
ziekenhuis vervoerd.
Koloniën en Financiën, dat voorbehoud
niet maakten, want anders had zij haar
arbeid die voor alles centralisatie be
oogde, béter kunnen staken.
Op 14 November 1929 bood de com
missie haar tweede rapport, waarin zij
haar denkbeelden had uitgewerkt, aan
de Regeering aan. De bestaande depar
tementale economische voorlichtings
diensten zouden moeten'worden opgehe
ven en hun werkzaamheden vereenigd
In een centrale instelling, waaraan de
commissie den naam zou willen geven
van „Centraal Bureau voor Economische
Voorlichting”. Deze instelling zou tot
taak hebben, een georganiseerd onder
ling verband tot stand te brengen tus-
schen alle offlcieele, semi-officleele en
particuliere organen, die ten dienste van
de economische voorlichting werkzaam
waren.
Na de indiening van het rapport
hoorde men niets meer, ten spijt van de
instemming met het beginsel door de
vorige Regeering.
Het rapport en de denkbeelden moes
ten eerst in de departementen bestreden
worden en om zeep gebracht. Wel werd
door de regeering voortdurend gewezen
op de in voorbereiding zijnde reorgani
satie en werd deze zelfs in de Troonrede
van dit zittingsjaar als een van de meest
belangrijke wetsontwerpen aangekon-
dlgd, maar er kwam voorloopig niets. Bij
de opsomming van Alle maatregelen ter
bestrijding van de crisis werd ook voort
durend verwezen naar de reorganisatie
van den voorlichtingsdienst, als een van
de voornaamste en meedt beteekenende
maatregelen ter bestrijding daarvan.
De verwachtingen waren dan ook hoog
gespannen en ieder was benieuwd, het
voorstel te zien, dat zooveel jaren stu
die, arbeid en overleg had gekost. De
teleurstelling over het gebodene is er
dan ook te grooter om, want men mag
gerust zeggen: de berg heeft een muis
gebaard. Ieder zal baas blijven in eigen
huis.
De verschillende voorlichtingsdiensten
sullen zelfstandig blijven en alleen die
aan het departement van Arbeid, Handel
en Nijverheid zal worden gereorgani
seerd, ten koste van maar even 200.000
gulden per jaar.
In een volgend artikel zullen we het
mtnisterieele voorstel nader bekijken en
aantoonen, dat dit in ’stands belang
toch moeilijk te aanvaarden is, als de
oplossing van het zoo hoogst belangrijke
vraagstuk, waarvan de geheele te voeren
economische politiek afhankelijk is.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
125: elke regel meer 0-25.
RECLAME per regel 6-75 voor
i pagina; roor de overise
pagina's 50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
voorwltbetalint per plaatsing
per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer 6.12
De kardinaal-aartsbisschop van Toledo,
Z. H. Em. Segura y Saenz, zou gisteren van
zijn Rome-reis naar Spanje terugkeeren.
Nauwelijks was echter zijn aankomop
Spaanschen bodem gesignaleerd, of de re
geering gaf opdracht, den Kerkprins op te
sporen en hem te verzoeken het land te
verlaten.
Even later hield de civiele garde op den
auto van den kardinaal aan. ZU deeld-m
den prelaat het regeeiingsbevel mede,
waarna kardinaal Segura zich naar een
klooster te Guadalajara begat, waar hem
werd toegestaan eenige uren te rusten.
Daarna te hij weer baar de Fransche
grens vertrokken.
Na gisteren nog een groot gedeelte van
den dag te hebben doorgebracht ten Paleize
van de Koningin-Moeder te Soestdfjk, heb
ben H. M. de Koningin en H K. H. Prinses
Juliana zich per auto naar Amsterdam be
geven. om met den sneltrein van half negen
de reis naar Parijs te aanvaarden.
Een aantal belangstellenden had zich op
het Stationsplein bij den ingang naar de
Koninklijke Wachtkamer en ook op bet voet
pad aan de overzijde een plaatsje gekozen.
Enkele agenten zorgden hier onder leiding
van een Inspecteur voor de goede orde.
Ongeveer tien minuten voor het vertrek
van den trein reed de Koninklijke auto on
der de péristyle en begaven Moeder en Doch
ter zich langs de met een wjjnrooden looper
bedekte trap naar de wachtkamer.
Het eerste perron was op de gebruikelijke
wijze voor een gedeelte afgezet en hier zorg
de de chef van net Centraal Station, de heer
Muller voor een behoorlijken gang van
zaken Achter de afzetting had zich eveneens
een aantal nieuwsgierigen verzameld.
In den Parljschen trein waren voor
Koninklijke Familie twee salonrij tuigen in
gehaakt, alsmede eenige rijtuigen voor het
gevolg.
Ongeveer vijf minuten voor het vertrek
verschenen Koningin en Prinses op het per
ron. Onmlddellljk begaven zjj zich in den
trein, waarna enkele reizigers voor Parijs,
die tot dat oogenblik hadden moeten wach
ten, gelegenheid kregen zich over het afge
zette gedeelte naar hun compartiment te
begeven.
Te half negen precies zette de trein zich In
beweging; toen het Koninklijk rijtuig langs
de wachtende menschen reed, werden de
beide vorstinnen eerbiedig gegroet.
Prins Hendrik zou zich in Den Haag In
den trein begeven.
Hoogste barometerstand 7673
Weenen.
Laagste barometerstand
Stornoway.
Verwachting:
Meest matige. Zuidelijke tot Zuld-Weste-
Hjken wind, betrokken tot zwaar of half
bewolkt, waarschijnlijk eenige regen, wei
nig verandering In temperatuur.
Aankomst te Parijs
Met den gewonen trein, In welken twee
salonrljtulgen waren gehaakt, zijn heden
morgen te ’34 uur H. M. de Koningin, Z. K
H. Prinses Juliana met gevolg op het Gore
du Nord te Parijs aangekomen.
Van de Fransche grens al was de trein
begeleid door een inspecteur van de Fran
sche spoc-wegadmlntetratle. Hoewel het
altijd des morgens bjj het Gare du Nord zeer
druk is door de vele reiaigers en de duizen
den forensen uit de voorsteden, was het
hedenmorgen toch nog drukker dan gewoon
lijk, daar bekend geworden was, dat de Ne-
derlandsche Koninklijke Familie met dezen
trein zou rr.eekomen. Onder de vele belang
stellenden, die op de aankomst van de hooge
bezoekers wachtten, bevonden zich vele Ne
derlanders. De politie had geen speciale
maatregelen genomen; er was geen afzetting,
zoodot de belangstellenden de hooge bezoe
kers v*r dichtbij konden zien.
Op het station waren ter begroeting oa.
aanwezig de Nederlandsche gezant te Parijs.
Jhr. Dr. J. Loudon en diens echtgenoote, de
Gezantschapsraad Mr. Dr. L. Carsten, de
Gezsmtschaps-attaché, de heer Labouchére
en de Nederlandsche Consul-Generaal te
Parijs, de heer L. Droogleever Fortuyn en
verder van Fransche zijde Generaal Bra^on-
nter, als vertegenwoordiger van den Presi
dent der Republiek, de Chef van het Pro
tocol de Fouqueres en Kapitein Sauzy als
vertegenwoordiger van Maarschalk Lyautey.
Nadat de heer Loudon de aanwezigen aan
H. M. de Koningin en de andere hooge be
zoekers had voorgesteld en H. M. eenige har
telijke woorden met de aanwezigen had ge
wisseld, begaven de hooge bezoeke- zich
door den Oostelfjken uitgang naar bulten
om plaats te nemen In den gereedstaanden
eigen auto van H. M. de Koningin. Onmid-
dellljk werd naar Chevreuse gereden, waar
H. M. gedurende haar verblijf in Frankrijk
haar intrek zal nemen In de villa Tilleuls.
Het was hedenmorgen bij aankomst van
de Koninklijke Familie mooi zonnig weer.
H. M. de Koningin was gekleed In een don
kergrijs mantelcostuum met blauwen hoed
met veer; Prinses Juliana droeg een beige
mantelcostuum en een hoed van dezelfde
kleur, terwijl Prins Hendrik in civiel was.
Alle seonneop dit bind zijn innevolxe de venekerinxsvoorwasrden 8 emzass i
onsevalleo verzekerd voor een der voteend. ultkeerl„«en f 3000.- f750.- f250.- f125.- f50.-
Het oordeel der Parijsche pers.
De Parijsche bladen toonen zich seer ge
troffen door het bezoek van Koningin Wil
helmina en Prinses Juliana.
Le Journal zegt, dat dit bezoek niet alleen
is een bewijs van sympathie, maar een te
juister tijd gegeven blijk van solidariteit.
Deze geest van solidariteit toch, komt
sterk tot uiting op de Koloniale Tentoon
stelling. Het schitterende paviljoen van
Neerlands Indië toont, wat moed en Intel
ligentie van een klein volk vermogen. Hier
door wist het een rijk op te bouwen en te
bevestigen temidden der omwentelingen,
waaraan de wereld ten prooi was.
Thans wordt er samengewerkt aan de
oplossing der groote vraagstukken van aan
passing der ontwakende nationale aspiraties
en beteugeling van het veldwinnende anar
chisme.
Een gemeenschappelijk doel snoert de Irie
groote volken samen, welke de bezitters zijn
van Indië: Engeland. Frankrijk, Nederland,
die gevaar loopen te bezwijken, als zjj niet
gezamenlijk strijden.
tot dat oogenblik slechts een voorbehoud
was gemaakt voor de landbouwvoorllch-
tlng. Er mocht worden aangenomen,
•tot de diensten aan de vier andere
departementen, en wel Buitenlandsche
Zaken, Arbeid, Handel en Nijverheid,
De Italiaansche regeering beeft gisteren
het tegenantwoord van het Vaticaan op
haar antwoord-nota van 9 Juni over de
Katholieke Actie ontvangen.
De vermoedelijke dader slapende
aangetroffen HU kan zich van
gisteravond niets meer herin
neren
De vermoedelijke dader, de ongeveer 30-
jarige D. Pleizier, wiens signalement in den
atgeloopen nacht door de politie werd rond
gezonden, te hedenochtend slapende aange
troffen In een schuurtje aan den Moerweg
BU zUn verhoor aan het Hoofdbureau van
Politie, waarheen hjj te overgebracht, zelde
hU gisteravond laat zoo beschonken te zijn
geweest, dat hij zich niets meer kon herin
neren, van netgeen hij gedaan had of wat
met hem gebeurd was gisteravond.
Verwshlllende getuigen herkennen in PI
oen persoon, die met den verslagene heeft
gevochten en ook zijn er onder deze getui
gen, die P. In het bezit van een mes hebben
gezien. BU zijn aanhouding hedenochtend
te er op P. geen mes gevonden. In den looo
van den dag zal de aangehoudene met het
lijk worden geconfronteerd.
„Vrijheidsbond’' het thans doet voorko
men, dat hij onze natie beschermt tegen
de boosheden en lagen en listen van
clericallsme en socialisten: er is geen
partU, die in dagen van strijd, als nu
werkelijk eens het levensbelang der na
tie op het spel staat, zoo hard op den
loop pleegt te gaan als Juist de liberale.
Als orde en gezag in het gedrang ko
men, dan gaat er van het liberalisme
niet de minste kracht uit.
Het jaar 1918 heeft dat voor de
liberalen heel smadelijk bewezen.
In 1918 stond heel het liberalendom
te bibberen, en och zoo blij was het,
dat het zich toen aan de rechtse he par
tijen vooral aan de Katholieke
kon en mocht vastklampen om tegen het
roode revolutiegevaar in bescherming
genomen te worden.
Wat blijkt uit het onlangs verschenen
werk „Storm” van Mr. Troelstra?
Dat de toenmalige liberale burgemees
ter van Rotterdam, de grrroote Zimmer
man, een ongelooflijk slap en futloos
figuur geslagen heeft, waarover hij zich
nu nog eigenlijk moet zitten schamen.
Had ’t aan hem gelegen, dan was het
uit geweest met de fiere handhaving van
orde en gezag.
In de gemeenteraden is het al niet
veel anders: kracht te^en het socialisme
kunnen de heeren niet ontwikkelen, en
als er tegen de socialisten moet worden
opgetreden, dan is dit de taak der recht-
sche partijen, vooral der Katholieken.
Begrijpelijk is het, dat de liberalen
met tranen in de oogen het aanzien, dat
hier' en daar katholieken en socialisten
samenwerken in het gemeentebestuur,
natuurlijk, de liberalen zijn als de dóód.
Voor een politiek, welke In fiagranten
strijd Is met de voorheen door hen steeds
gevoerde politiek van verdrukking en
egoïsme, maar de heeren mogen er
gerust op zijn: bij zulk een samenwer
king blijven de Katholieken zichzelf,
daartoe is hun heUige overtuiging sterk
genoeg, daartoe bezitten zij genoeg rug-
gegraat.
Van
Nabij Reuver reed gisteravond een luxe-
auto, doordat er plotseling iets aan den mo
tor haperde, tegen een boom. Van de drie
inzittenden, mevrouw C. met haar beide
zoons uit Venlo, raakte hierbij een der zoons,
de ongeveer 20-jarige J. C., zóódanig tus-
schen auto en boom bekneld, dat hij een
ernstige been- en bekkenfractuur opliep. Hjj
werd ter plaatse verbonden en vervolgens
naar het R. K. ziekenhuis 8t. Joseph te
Venlo vervoerd, waar hij in den afgeloopen
nacht te overleden.
Mevrouw C. en de broer van den over
ledene kwamen met den schrik vrij. De
auto werd vrij ernstig beschadigd.
eigenlijken moord, waarvan niemand
getuige schijnt te zijn geweest, de aanvaller
zijn slachtoffer herhaaldelijk geprovoceerd
heeft. Bedoeld^ personen, die slechts een
vaag signalement konden opgeven, verkla
ren, bjj herhaling te hebben gehoord, hoe
de dader het slachtoffer sommeerde om mee
„in het donker” te komen. De woordenwis
seling duurde slechts kort, zoodat de men
schen het verdere verloop niet hebben afge
wacht. De aanslag te dus vermoedelijk ge
pleegd, toen er geen of weinig getuigen te
genwoordig waren.
Eenige vrienden van den verslagene schij
nen hem later, zonder te weten wat er eigen
lijk gebeurd was. te hebben opgepikt, met de
bedoeling hem naar huis te transporteerem
Tijdens dit transport zakte N„ die toen nog
niet dood was, eenige malen In elkaar, waar
op een omstander zelde: „Jongens, die man
te niet goed; je kunt beter den Eerste-Hulp-
dienst waarschuwen." Spoedig hierna waren
eenige agenten ter plaatse, die den E. H. D.
opbelden, die even later verscheen, en het
slachtoffer naar het ziekenhuis Zuldwal
transporteerde.
Nadere bijzonderheden
Het slachtoffer schijnt oneenlgheld te heb
ben gekregen met iemand, welke ruzie In
zeer korten tijd slechts zeer weinigen
schijnen lets van den aanslag zelf te hebben
gezien zoo hoog liep, dat het mes eraan
te pas kwam. N. kreeg een zeer diepe steex-
wonde In de borst en zonk zieltogend op
het plaveisel neer, bij den hoek van Wagen
straat en Groote Marktstraat. De dader heeft
zich, na den aanslag, uit de voeten gemaakt.
De in allerijl gewaarschuwde Geneeskun
dige Dienst trof het slachtoffer nog levend
aan, maar nog vóór aankomst in het Zieken
huis Zuidwal, was hij aan de gevolgen van
de opgeloopen kwetsuur overleden.
De politie, die met zeer grooten spoed naar
de plaats van den aanslag gekomen was,
stelde een uitgebreid onderzoek In en nam
enkele personen, die meenden iets omtrent
de toedracht van het geval te kunnen mede-
deelen, een voorloopig verhoor af. Vast
schijnt te staan, dat de drank aan deze tra
gedie niet vreemd te.
Twee personen, die inmiddels ook door de
politie zijn gehoord, deelden mede, dat voor
Het is vermakelijk te zien, hoe in deze
verkiezingsdagen van alle kanten ge
dongen wordt naar de gunst van den
Katholieken kiezer, en hoe in ieder ge
val alle mogelijke andere partijen den
volke verkondigen, dat zij het zooveel
beter weten dan de Katholieken en zoo
veel beter zullen kunnen regeeren.
Vooral de liberalen geven in hun ver-
klezingslectuur weer blijk van de aloude
liberale zelfgenoegzaamheid; zij zijn en
blijven toch maar de ruggegraat der
natie, zij houden otis volk in evenwicht
door strijd te voeren op twee fronten:
tegen het clericallsme en tegen het
socialisme
Ocharm! We zUn er ten volle van
overtuigd, dat het liberalisme In onze
ekonomlsche samenleving nog steeds
een groote om niet te zeggen: de
grootste rol speelt, en dat is jammer
genoeg; alle krachten moeten er toe sa
menwerken, dat die liberale macht zoo
spoedig mogelijk gebroken wordt.
Ekonomisch is het liberalisme nog
heel sterk, maar politiek heeft het on
herroepelijk afgedaan, en dat is voor
ons een voorteeken, dat het ook zijn
ekonomlsche beteekenls zal gaan verlle-
zen.
Het is anders wel heel pedant, als de
Wanneer men hier te lande een
maal een rljksdienst heeft, die tenge
volge daarvan dus ambtelijk georgani
seerd is en geheel in ambtelijke handen,
dan moet het al een heel krachtig ka
binet zijn, of een zeer sterke minister,
die daar een einde aan kan maken,
zelfs als het landsbelang dit zou eischen.
Wil men komen tot opheffing van het
ambtelijk karakter van een dienst, dan
moet het kabinet en zeker de betrok
ken minister persoonlijk het vraag
stuk, waarom het gaat, wel zeer goed
beheerschen, om den strijd tegen eigen
ambtenaren te kunnen aanvaarden.
Eelfs als we aannemen, dat de rljks-
en daaraan twijfelen we
het goede voor hebben, dan
L mag daarbij niet vergeten worden, dat
de departementen dat ligt nu een
maal in de natuur zullen strijden
♦oor eigen belang en dat, gewild of on
gewild, de kwestie waarom het gaat, op
de tweede plaats komt.
De juistheid van hetgeen wij hier
schrijven, blijkt zeer duidelijk uit 1 voor
stel tot reorganisatie van den voorlich
tingsdienst aan het departement van
Arbeid, Handel en Nijverheid, dat thans
bij de Kamer is ingediend. Handel en
industrie, land- en tuinbouw en alle an
dere organen, die sedert Jaren van den
over verschiQende departementen ver-
deelden rijksvoorlichtlngsdienst gebruik
moeten maken, zijn zeer ontevreden Over
het geleverde werk. Zelfs de Regeering
heeft klachten, want zij is bij voortdu
ring dat blijkt bjj onderhandellngen
en in het parlement onvoldoende
voorgelicht.
De memorie van toelichting van het
reorganisatievoorstel erkent het in den
eersten zin, waar de minister schrijft, dat
de moeilijke Jaren na den oorlog steeds
duidelijker aan het licht hebben ge
bracht, dat er aan de outillage van den
Nederlandschen Staat op economisch ge
bied iets hapert. En verder de publieke
lichamen en in de eerste plaats de
Staat moeten weten, welke de feiten
sijn, die, nationaal en Internationaal,
de economische verhoudingen bepalen,
amdat alleen d*n met bewustheid en
kennis van zaken maatregelen in het
Belang van het bedrijfsleven kunnen
worden beproefd of nagelaten.
Jarenlang is men nu al bezig daar
verbetering in te brengen, in alle geval
deze voor te bereiden. Eindelijk na lang
aandringen heeft de Regeering in 1926
een commissie Ingesteld ter voorbereid
ding van een reorganisatie en ook een
centralisatie van den voorlichtingsdienst.
Terwijl men in de Tweede Kamer bij
de algemeene beschouwingen over de
Rljksbegrootlng voor het jaar 1929 uit-4
voerlg over het belang van den voor
lichtingsdienst van gedachten wisselde,
diende op 17 October 1928 de commissie
1 haar eerste rapport bij de Regeering in.
Het resultaat daarvan was, tenminste
in de eerste dagen, alleszins bevredigend
want in de memorie van antwoord op de
begrooting van Bultenlandsche Zaken,
die op 6 November 1928 verscheen,
schreef de minister dat zeer duidelijk.
Het eerste rapport zoo staat daar
Inzake de reorganisatie van den econo-
mischen voorlichtingsdienst heeft de
Regeering bereikt. Met den algemeenen
opzet van de reorganisatie, zooals de
commissie zich die gedacht heeft, heeft
de Regeering zich vereenigd en zij heeft
de commissie verzocht haar voorstellen
nader uit te werken. Dat was een zeer
positieve verklaring, die algemeen be
vrediging verwekte Helaas kwam twee
dagen later de memorie van antwoord
op de begrooting van Blnnenlandsche
Zaken al dadelijk roet in het eten
gooien. Daar werd geschreven, dat de
Regeering zich m beginsel ten gunste
van het door de commissie ontworpen
plan had verklaard, onder voorbehoud,
dat, wanneer de Regeering de uitwer
king in concrete voor zich had, zij na
der zou bezien, in hoever ook de land
bouwvoorlichting hieronder te betrek
ken viel.
De zoo noodige centralisatie, een eer
ste vereischte voor een goeden voorlich
tingsdienst, was daardoor reeds dadelijk
to gevaar gebracht. Reeds uit de ant
woorden bleek alhoewel in beide
steeds sprake was van de Regeering
dat de samenwerking tusschen de depar
tementen niet groot was, want de ver
klaringen van de twee ministers waren
met elkander in strijd. Uit hetgeen op 8
November geschreven werd, kon men
feeds dadelijk opmaken, dat de voor
lichtingsdienst op de tweede, plaats
L kwam, en dat in de eerste plaats ge
streden zou worden door de bestaan-
•to ambtelijke diensten voor het be
houd daarvan, dus voor het baas blijven
BUREAU! HOF 6. ALKMAAR
Telefoon: Administratie No. 433
Redoetle No. 633
