ONS BLA.D^
i ll
OPROEP
PAUSELIJKE ENCYCLIEK OVER DE
KATHOLIEKE ACTIE
GEEFT ENGELAND
HET VOORBEELD?
JOH.LAUWERS
VUT EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 155
MAANDAG 6 JULI 1931 a
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
f50
f750
VOORNAAMSTE cKIEUWS
In verband met de gebeurtenissen te RomeDe gewelddaden gelaakt
De ramp te Vincennes
I
naar
Felle brand te Bloemendaal
Verdrukte Andersdenkenden?
„Justitioneele moord”
„De Dageraad”
Limburg
Athletiek
Geboorhoorns ook etectr.
•Jr
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Het proces Hulstijn contra
Vogt C.S.
.1
f 250.- h‘oïi f 125.- f 50.- &T b™k f 40.-
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
te
I
bij verlies vea 'n
justitioneel®
„De
De onderhandellngen over het moratorium.
Jaarvergadering ran den Bond Hl fiineehwt.
Ds. Ungbeek uit de Tweede Kamer?
Geen kwaadwilligheid?
ontbreken
tentoonstellings-comlté
Barometerstand 9 uur rm.: 7.90 stilstand.
2.169.000
•amen
2.176.000
In Engeland
Het Nationaal Comité:
1.132.538
1348.000
f 56.000
Van de R. K. Werkgevers
3
Maansverduistering
op 26 September.
op de ongunst der tijden.
Dese raakt hierdoor onder een auto en
overlijdt aan zfjn verwondingen
Fietser geeft anderen wielrijder
een^duw
Complex van drie villa’s totaal
afgebrand
131.000
359.322
642416
990.000
424.000
755.000
1930
52.4
78
24.3
16.9
26.6
935
Levenslange geheele onaeechlktheid tot werken door
verllee van beide armen, beide boenen of beide oogen
reikten
regelen.
Examen-curiosum
Als zeldzame gebeurtenis in het Academie
leven zij vermeld het merkwaardige feit, dat
de heer J. J. A. Wijs, doctor in de Schei
kunde te 's Oravenhage, aan de Rijks Unl-
versiteit te Leiden op 67-jarigen leeftijd is
geslaagd voor het candidaats-examen in de
Rechtsgeleerdheid.
De heer Mr. van Hellenberg Hubar
aangekocht
Encycliek van Z. H. den Paus over de Ka
tholieke Actie en de daarmede verband hou
dende gebeurtenissen te Rome.
Uitstekend geslaagde eerste Bondsdag der
Katholieke Middenstands Vereenigingen in
het Bisdom Haarlem, in de Bisschopestad ge
houden.
Het ontwerp Bedrjjfsraden-organlsatie door
den Hoogen Raad van Arbeid verworpen.
Engeland
Amerika
Frankrijk
Italië
Japan
Duitschland
1924
56
70
133
93
23
Te Bloemendaal sijn drie, onder «én dak
gebouwde perceelen platgebrand.
De Nederiandsch-.Fabrikaan-Demonstmtte
1932 to Arnhem gaat niet door.
getal
wel ia.
Economische opheffing van de Bovenwind-
sche Eilanden.
Naar ..Hemel en Dampkring” mededeelt,
zal er op 26 September een totale maans
verduistering plaats vinden, welke In Neder
land goed waarneembaar zal zijn. De totale
verduistering zal om 8 uur 26 (Amsterd. Zo
mertijd) beginnen en om 9 uur 50 eindigen.
De grootte der verduistering is 143 (maan-
middellijn 1).
Het proces van den beer Hulstijn contra
W. Vogt c*
Geen kwaadwilligheid bij de ramp te Vin
cennes?
I
Samenstelling van Ged. Steen van Noord-
Holland.
De heer Moojen onderscheiden.
De heer Moojen is door de Fransche re-
geerlng benoemd tot officier in het Legioen
van Eer.
Belangrijke rede van Stalin. Het Bmafsehe
vijfjarenplan mislukt. Afwending van de.
communist be he methoden?
HDLUNDSCH.DAGBLID
En tijdens de Londensche conferentie
in 1930:
in Duitschland
in Italië
in Frankrijk
In de vergadering van het dageljjksch be
stuur der A. R. K. W. V. werd besloten in te
gaan op het verzoek van de Haarlemsche
ledenvergadering en een telegram te zenden
namens de georganiseerde Katholieke Werk
gevers In Nederland aan Z. H. den Paus,
waarin tot uitdrukking komt de trouwe aan
hankelijkheid en hooge eerbied jegens den
H. Vader in de huidige voor Hem zoo kom
mervolle omstandigheden, alsmede grooten
dank voor en algeheele onderwerping aan de
wijze lessen en voorschriften van de nieuwe
Encycliek.
IndHk laeili uiililar
Het college van burgemeester en wethou
ders van Batavia besloot de Inzending van
de gemeente Batavia op de interntlonale
koloniale tentoonstelling te Parijs te recon-
strueeren en per snelste gelegenheid naar
Parijs te doen expedleeren.
ADVERTENTIEPRIJS: Vau 1-5
regels f 125: elke regel meer 635.
RECLAME pm regel 6.78 voor
de eerste pagina; voot de «vorige
pagina’s 0.5a.
RUBRIEK .VRAAG EN AANBOD”
bij vooruitbetaling per plaatsing
f SM ftr advertentie van 8 wegels:
teteve regel meer 6.12
Bij de Zondag te Rotterdam gehouden In
ternationale atletiekwedstrijden van ..Pro
Patrla", werd In bet nummer hoogspringen
het Ned. record verbeterd en door W. Hof
man (A. V. 1926) gebracht op 1.844 M.
In het nummer 110 M. hordenloop wisten
W. Kaan en A. Kaan (H. A. VJ resp. de 2e
en 3e plaats te bezetten.
De uitslag In dit nummer was: 1. Wleneke,
8. V. 1899, Duisburg. 155 sec.; 2. W. Kaan,
H. A. V.. Haarlem, 15.7 sec.; 3. A. Kaan. H.
A. V, Haarlem.
Engelsche sympatUe-betaigtng.
Door tusschenkomst van het Brltsche Ge
zantschap te 'sGravenhage heeft de Minister
van Koloniën een betuiging van deelneming
ontvangen van den Engelschen Minister van
Koloniën, lord Passfield, ter gelegenheid van
de verwoesting van het Nederlandsche pavil
joen op de internationale koloniale tentoon
stelling te Vincennes.
De Minister van Koloniën heeft naar aan
leiding hiervan aan lord Passfield de ver
zekering doen geworden, dat hij dit bewijs
van sympathie op den hoogsten prijs stelt.
Schadeloosstelling van
geëischt
Naar de „Msbd.” verneemt, zal In den
loop van deze week de dagvaarding worden
uitgebracht inzake de bekende procedure
van den heer Wouter Hulstijn tegen de hee
ren Willem Vogt en oud-kolonel van Gheel
Oildemeester. resp. directeur en secretaris
van de Algemeene Vereenlging Radio Om
roep. In deze dagvaarding stelt de heer Hul
stijn, dat de heeren Vogt en van Oheel Oil
demeester door een demarche bij den heer
Holdert, directeur van „De Telegraaf” zijn
ontslag als leider der afdeeling wetenschap
pen van genoemd dagblad hebben veroor
zaakt. Deze démarche had tot doel den heer
Hulstijn als lid van het dageljjksch tuinbe
stuur te dwingen tot het volgen eener be
paalde gedragslijn In overeenstemming met
de plannen van de heeren Holdert en Vogt.
Aangezien gedaagden door te handelen gelijk
zij deden tegenover den elscher een onrecht
matige daad hebben gepleegd elscht de heer
Hulstijn een schadeloosstelling van f 56.000
of zooveel minder als de rechtbank In goede
justitie zal noodig oordeelen. Aangezien de
onrechtmatige daad door de gedaagden te
zamen werd gepleegd stelt dg dagvaarding,
dat zij derhalve ieder voor het geheel aan
sprakelijk zijn voor vergoeding der geleden of
te lijden schade.
De eerste indrukken.
Een Vas Dias-telegram uit Rome bericht:
Voor Maandag kan men geen stelling
neming verwachten tot den Zaterdagmiddag
o.a. in den „Osservatore Romano” gepubll-
oeerden brief van den Paus. Deze brief heeft
door da scherpte waarmede hij is opgesteld
algemeen opzien gebaard, vooral daar ver
luidt, dat de Paus hem eigenhandig ontwor
pen heeft en geredigeerd. Mussolini heeft
waarschijnlijk den brief niet ontvangen voor
laat in den middag. Men kan niet nagaan
welke houding hi) zal aannamen.
Volgens hier loopende geruchten zal de
Congregatie van het H. Officium, het belang
rijkste orgaan van het katholieke centrale
kerkbestuur, ingesteld tot het zulverhouden
van geloofs- en zedenleer, een veroordeellng
bekend maken van zekere principes van het
fascisme betreffende jeugdopvoeding. Wan
neer dit waar mocht blijken, zou de thans
gepubliceerde brief van den Paus slechts een
eersten stap vormen.
In officleele kringen bewaart men volledige
reserve tegenover den nieuwen toestand. In
fascistische kringen heerscht echter ernstige
ontstemming en men verwacht een energiek
antwoord van Mussolini.
De „Giornale d' Italia” zegt in een desbe
treffend bericht:
„Het schijnt dat de politieke invloed van
den clerus op de massa is overschat. In leder
geval schijnt het, dat deze Invloed afneemt,
wanneer hij niet door den staat als werkelijke
macht wordt ondersteund. Dit blijkt bijv, bij
de tot voor eenige jaren als bijzonder reli
gieus beschouwde volkeren als Russen, Tur
ken en misschien tegenwoordig de Spanjaar
den. De Heilige Stoel moet zich door zekere
successen (bedoeld schijnen hiermede de be
tuigingen van Instemming uit de geheele
wereld) niet tot overschatting van moreele
krachten laten verleiden. HIJ behoort den
invloed van de Kerk op den staat niet te
forceeren, aangezien hij dan gevaar loopt.
religleuse autoriteit der geestelijken, cMt
kerkelijke organisaties en in laatste Instan
tie ook het religleuse gevoel van oe massa's
te compromltteeren.”
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 930.
Het comité bovengenoemd stelt er prijs op
te verklaren dat het Is geconstitueerd in
allerijl onder den drang der omstandigheden.
De actie moest onverwijld ter hand worden
genomen. Dit Is de reden waarom het Co
mité een minder veelzijdige samenstelling
vertoont dan anders bij ruimer beschikbaren
tijd had mogen worden verwacht.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
Het jubileum van „Pastoor”
Perquin
Zooals gemeld, zal de radiopastoor L. H
Perquin op 15 Augustus aA. rijn 40-jarig
priesterfeest vieren.
In den Kath. Radiogids wordt nu me
degedeeld, dat op uitdrukkelijk verlangen
van den Jubilaris alle ulterlijk feestvertoon
zal achterwege blijven, sulks met het oog
Alle abonne'a op dit blad zijn Ingevolge de vanekeringsvoorwaarden f ‘Ififif)
tagan ongevallen verzekerd voAr eea der volgende uitkeeringen1 JUUU
<46
Het W_B.%eint uit München;
De „Bayrische Kurier” publiceert, als
eerste Duitache courant, een nieuwen Pau
selijke omzendbrief aan de patriarchen,
prematen, aartsbisschoppen, bisschoppen en
andere ordinarii der Katholieke kerk, over
Adres aan Z. H. den Paus
Langenooten. Een zware ramp, we aarze
len niet de woorden van onzen Minister van
Kolnniën tot de onze te maken. „Een natio
nale ramp” heeft ons door den brand op de
Koloniale Tentoonstelling te Parijs getrof
fen.
Ons schitterend paviljoen daarginds met
zijn geheelen kostbaren Inhoud Is verloren
gegaan.
Maar, wat behouden gebleven is. dat Is
onze vaderlandache energie, onze nationale
trots.
Het Uitvoerend Comité voor de Nederland
sche afdeeling op de Kol. Tentoonstelling
heeft, door zijn besluit om, ten koste wat
wille, over te gaan tot den bouw van een
nieuwe Nederlandach paviljoen, als het ware
op de pulnhoopen van het oude en tot het
daarin opnemen van een tweede expositie
op waarlijk schoone wijze, het devies In ons
wapen „Je Malntiendrai” in toepassing ge
bracht.
Een daad welke, zoowel in het binnenland,
als overal in het buitenland den dlepsten
eerbied heeft afgedwongen voor Nederland
en ons volk. Van talrijke zijden werden,
naast betuigingen van medeleven en sympa
thie reeds toezeggingen gedaan om collecties
en kunstvoorwerpen voor de tentoonstelling
beschikbaar te stellen, terwijl zoowel door
landgenooten als door vreemdelingen bijdra
gen Ingeld werden gezonden om de taak van
het Comité te verlichten.
Het is thans aan ons, landgfnooten, om
de handen Ineen te slaan en alles in het
werk te stellen, teneinde het mogelijk te
maken ook met de nieuwe Nederlandsche af
deeling, ons land als koloniseerende mogend
heid op waardige wijze voor den dag te doen
komen.
Van de zijde van de Fransche regeering
werd het aanbod gedaan, een bedrag van 3
millloen francs ter beschikking te stellen
voor den wederopbouw der verloren gegane
Nederlandsche afdeeling.
Hoezeer ook dit royale aanbod valt te
waardeeren, het kon en mocht niet worden
aanvaard.
Neen, op de plaats waar onze Nederland
sche driekleur ons fraaie gebouw heeft ge
sierd, waar onze vlag ook nu nog wappert
daar kan alleen verrijzen een Neder-
landach gebouw, ontstaan en geschraagd door
de offervaardigheid van ons Nederlandsche
volk.
Het tentoonstellings-comlté heeft ver
klaard, indien noodig, de hulp van ons volk
te zullen aanvaarden.
Welnu, die hulp is noodig, opdat, wat
onleuw tot stand zal worden gebracht een
geheel zal kunnen vormen, een der grootste
koloniale mogendheden waard.
Voor het verleenen van die hulp heeft
zich onderstaand Nationaal Comité gevormd,
dat rich In nauw contact met en met vol
komen Instemming van het Nederlandsche
Tentoonstelllngscomit’. bij desen wendt tot
u, Nederlanders bier te lande en elders met
een dringend beroep of) uw hul en steun.
Op welke wijze gij dien steun kunt ver
leenen? Door uwe bijdragen te zenden aan
den penningmeester van het Comité (alge
meen secretaris-pennlngmeester der Veree
nlging „Oost en West”, en Haag-giro No.
19574) door met behulp van plaatselijke or
ganisaties gelden in te zamelen.^ door u be
reid te verklaren eventueel in uw bezit zijn
de collecties en voorwerpen ter expositie af
te staan en ons daarvan mededeeling te
doen. Door uwe bereidwilligheid, en wij den
ken hier aan de directies der vele In Ne
derland verschijnende dagbladen op welker
hulp in dezen in het bijzonder een beroep
wordt gedaan om gelden in ontvangst te
nemen, te verantwoorden en aan ons over
te maken. Kortom door elk middel dat ons
gelegenheid biedt een zoo groot mogelijk
bedrag, een zoo ruim mogelijke collectie'
voorwerpen ter beschikking van het Ten-
toonstelllngscomlté te stellen.
Moge de spontane daad van onzen land
genoot te Panjs navolging vinden. Helpt ons
naar vermogen en.... helpt ons vlug.
Reeds in Augustus moet de nieuwe expo
sitie gereed zijn. De tijd dringt. Daarom niet
geaarzeld.
Laat opnieuw de gansche beschaafde we
reld er getuige van zijn hoe Nederland en
het Nederlandsche volk rampen weet te
dragen ente boven te komen.
Den Haag, Juli 1931.
Engeland te dus het eenige land, dat
een gestadige vermindering van deze be
dragen heeft doorgevoerd.
Met de uitgaven aan het leger is dit
zelfde verschijnsel wel niet zoo frappant
waar te nemen, maar met een beetje
goeden wil en met een vergelijkend oog
op de militaire budgetten der andere
mogendheden kan men wel aannemen,
dat het denzelfden kant opgaat
Soortgelijke statistieken kan men vin
den over het personeel van de vloot,
over het aantal schepen (tot 1930) en
over de luchtvloot.
Kortom, Engeland geeft het voorbeeld,
dat te het refrein van de ministerleele
rede.
Helaas echter te het een feit, dat men
met cijfer» wel veel, maar niet allee kan
bewijzen.
De rijen van het hierboven afgedrukt
stattetiekje die door Mac Donald van
links naar rechts werden gelezen
kunnen helaas ook van bovenaar be
neden worden bekeken. In dat geval
zijn de cijfers voor Engeland nog vol
strekt zoo gunstig niet.
Dan staat het nog steeds vlak onder
Amerika. Dan geeft het meer uit aan
zijn vloot, dan Frankrijk, Italië en
Duitschland de overige Europeesche
machten tesamen.
Ook is inderdaad de vloot van Albion
grooter dan de Fransche, Italiaansche en
Duitsche tesamen.
Eenige maanden geleden, in den tijd
van de vlootconferentie, deelde admiraal
Docteur in de „Matin” de volgende cij
fers mede over den tonnen-inhoud van
de verschillende vloten:
Deze beliep in 1914:
in Duitschland
in Italië
in Frankrijk
Voor de benoeming tot burgemeester van
Rijswijk is aangezocht de heer mr. Van Hel
lenberg Hubar, lid der Tweede Kamer en
wethouder van Rijswijk.
De heer Hellenberg Hubar heeft echter
gemeend van deze aanbieding geen gebruik
te moeten maken in verband met rijn drukke
werkzaamheden.
In kringen van Kamer- en Statenleden is
men nog niet zoo zeker, dat de annexatie
een voldongen feit aü worden,
In een dagblad heeft een advertentie ge
staan, waarin deelnemers worden gevraagd
voor een propagandatocht van „De Dage
raad” naar Limburg „als protest tegen de
verdrukking onzer geestverwanten in het
Zuiden”.
Naar aanleiding hiervan schrijft men aan
,J>e Tijd" uit Limburg:
Als de heeren vrijdenkers van „verdruk
king” willen spreken, dienen ze tevens te ka
men met bewijzen. In afwachting rtaarran
mogen wij van onzen kant enkele feiten
aandragen, ten bewjjze, dat andersdenken
den, óók vrijdenkenden, in Limburg aanga-
naam kunnen verblijven.
Protestanten, Israëlieten, Socialisten, blij
ven In Limburg gerespecteerd als zij zelf het
lespeet Jegens andersdenkenden bewaren.
Een Israëliet heeft eens verklaard, dat hij
in het Zuiden zóó gelijk met de anderen
werd behandeld, dat hij het als een plicht
beschouwde, bij Katholieke feesten buis en
straat mee te sieren. En een Protestant in
Maastricht was daar zoo zeer Ingeburgerd,
dat hij eens gekozen werd tot leider van
een Maria-optocht.
Andersdenkenden bekomen in Limburg
subsidie voor hun kerken en steun voor hun
Instellingen, zonder dat daarover ophitsend
van Katholieke zijde wordt gesproken en ge
schreven.
Een ander sprekend feit haalt de „Zuld-
Limburger” uit Kerkrede aan, toen daar in
1923 een Protestant, voor het eerst in den
gemeenteraad werd gekozen, terzelfdertijd
tot wethouder verheven, ofschoon de Katho
lieken de verdeeling der wethouderszetels In
handen hadden.
Bij dese enkele feiten zullen we het laten,
omdat de practijk steeds weer bewijst, dat
de stemming der andersdenkenden in het
Katholieke zuiden over het algemeen goed is
te noemen.
Zelfs de vrijdenkers kunnen hier rustig le.
ven, mits ze zich rustig houden, dat wil zeg
gen: ons Katholieke volk met rust laten.
De verdraagzaamheid In Limburg steekt
wel gunstig af bij die in het Noorden. Lazen
we niet pas dezer dagen, dat aan zeker ly
ceum te Haarlem bij uitgemaakte zaak geen
Katholiek of Christelijk leeraar kon worden
benoemd vanwege het .sectarlsme”?
Tenslotte is ons advies aan de vrijdenkers:
geeft u de moeite, enkele bewijzen uwerzijds
ruchtbaar te maken, alvorens met uW propa
gandatocht naar Limburg af te rakken
En deelt dan tevens mede, hoe groot het
uwer geestverwanten in het Zuiden
In de Rozenstraat te Rotterdam waren
Zaterdagmiddag twee fietsers tegen elkaar
gebotst. De een gaf hierbij den ander een
duw, waardoor deze onder een auto geraakte
en zwaar gewond naar het ziekenhuis werd
overgebracht. Hij is daar overleden. Het
slachtpffer was een zekere J. D. Lagendijk.
Nadat de politie om Inlichtingen had ver
zocht, heeft de andere fletser zich bij de
politie aangemeld. Hü heeft verklaard, dat
hij den overledene niet met opzet een duw
had gegeven. Er werd evenwel tegen hem
toch procesverbaal opgemaakt.
Mr. Dr.
voorz.
Is losgebroken tegen datgene, wat den Paus
en de Kerk het dierbaarst 1b, tegen de vrij
heid en rechten der zielen, ofschoon de
Paus herhaaldelijk en plechtig verklaard
heeft, dat de Katholieke Actie, krachtens
haar wezen en karakter, en krachtens de
duidelijke en nadrukkelijke orders van den
H. Stoel, bulten en boven alle partij-poll-
tlek staat.
De encycliek spreekt ook van de verhou
ding tusschen de vroegere volkspartij en
de Katholieke Actie, en constateert, dat
niemand, die een leidende positie in de
volkspartij destijds bekleedde, tegelijk in de
Katholieke Actie eeci vooraanstaande plaats
had kunnen Innemen.
Gevallen, dat gewezen plaatselijke leiders
der volkspartij later groepsleiders der Ka
tholieke Actie werden, zijn er slechts vier.
De Paus, noch de Kerk, zoo heet het
verder, de godsdienst, noch de geloovlge
katholieken hebben tot dankbaarheid re
den.
In strijd met de andersluidende bewerin
gen heeft men de vrijmetselarij wel eerst
De burgemeester van Rijswijk
Naar aanleiding van de vele geruchten, die
omtrent de oorzaak van den noodlottlgen
brand in het Nederlandsche paviljoen op de
koloniale tentoonstelling te Parijs de ronde
doen, had een persvertegenwoordiger een
onderhoud met den met de leiding van het
onderzoek belasten commissaris van politie,
Leriche, die thans reeds een week met het
onderzoek bezig is en dus over meer feiten
materiaal kon beschikken, dan in de eerste
dagen na den brand.
De heer Leriche verklaarde, dat het. bij
het ontbreken van zekerheid omtrent de
oorzaak van een brand als deze, haast niet
te verwonderen valt, dat allerlei wilde ge
ruchten de ronde gaan doen en heel makke
lijk ontstaat dan de beschuldiging, dat
kwaadwilligheid den brand heeft veroor
zaakt.
Wanneer, zooals thans het geval is, slechts
wat asch en puin Is overgebleven, valt zulks
enmogelijk met zekerheid vast te stellen.
Niettemin verzekerde commissaris Leriche,
dat de mogelijkheid van kwaadwilligheid
al zijn aandacht heeft gehad en dat hij alle
aanwijzingen, die hij in deze richting heeft
gekregen nauwkeurig heeft onderzocht. Het
resultaat hiervan was echter in alle gevallen
negatief. Op het oogenbllk bezit men niet de
minste aanwijzing of waarschijnlijkheid, die
de veronderstelling wettigt, dat de brand
door kwaadwilligen is aangestoken.
In de gevangenis te Keulen is de dood
straf voltrokken aan Peter Kuerten, den on
gelukkige, die zich aan talrijke moorden had
schuldig gemaakt.
„Het Volk” schrijft
moord voltrokken.”
Vergeet het blad, zoo vraagt de ,Msb
dat in Pruisen een sociaal democraat minis
ter van Justitie Is en een soclaal-democraat
premier en dat de Pruisische regeering
toch het gratieverzoek afwees?
WIJ hebben over de motieven van die re
geerders niet te oordeelen. Maar, dat zij in
toepassing van de doodstraf geen schennis
van socialistische beginselen zien en geen
„moord”, staat toch wel vast.
En dat ..Het Volk" onnoodlg groote woor
den gebruikt, eveneens.
Ih het Engelsche Parlement heeft
Ramsay Mac-Donald In het begin van
deze week een merkwaardige rede ge
houden over de ontwapenlngskwestle.
Zijn betoog kwam hierop neer, dat En
geland momenteel de andere mogend
heden vér vooruit is in daadwerkelijke
vermindering van bewapening en oor-
logsbudgetten.
De minister voerde tot staving van zijn
bewering o.a. de volgende cijfers aan:
In 1914 beliepen de uitgaven voor de
Engelsche vloot in hedendaagschen
geldkoers 76 millloen in 1924/’25 nog
slechts 56 millloen en In 1930 52.400.000
pond sterling.
Dat beteekent een vermindering van
23.700.000 sinds 1914 en van 3.500.000
pond sinds 1924.
Vergelijken wij deze cijfers met die
van de overige landen, dan krijgen wij
een beeld, dat als volgt in statistiek Is
te brengen:
Uitgaven in millloenen p. st.
1914
76
42
294
18.25
15.4
31
BUREAU! BOF 8. ALKMAAR
Tstetoon: Admtnbtratls
^Radsetta Na. 633
ABONNEMENTSPRIJS»
Pw kwartaal, voor Alkmaar
Voor bultea Alkmaar 346
Mal GeillnstreOTd Zondagabiad
0.60 hoor?r
- --■ - -L1.J- - „ma u.r- - -
Zaterdagmiddag ongeveer half vijf wilde de
heer De Hondt, wonende In een villa aan de
Houtvaartkade In Bloemendaal een bad ne
men. Toen hij den geyser aanstak ontstond
een ontploffing; In een oogwenk stond de
badkamer In lichterlaaie en spoedig vatte
het dak van de villa vlam.
De bewoner trachtte terstond het vuur te
blusschen, hetgeen hem niet gelukte. De
brand was zoo hevig, dat de bewoner zoo
snel mogelijk moest vluchten.
De woning van den heer De Hondt maakt
deel uit van een complex van drie villa’s,
welke onder een gemeenschappelijk rieten
dak liggen. Vla het dak deelde het vuur zich
dan ook aan de andere woningen mede. Een
er van was nog niet bewoond, van het an
dere waren de bewoners tijdelijk afwezig.
De Bloemendaalsche brandweer was met
twee motorspuiten aanwezig en bestreed de
vuurzee met tien stralen; zij kon niet ver
hinderen, dat het geheele complex zoo goed
als volkomen uitbrandde. Van het meubilair
kon zoo goed als niets worden gered.. Ver
zekering dekt grootepdeels de schade.
Te zeven uur was het vuur gebluzcht.
andere ordinarii der
de Katholieke Actie.
De Inleiding van het Pauselijk schrijven
vermeldt, dat het noodzakelijk is, ter zake
van de gebeurtenissen, die den laatsten tijd
te Rome en In heel Italië plaats grepen,
in bijzonderheden te treden.
Men heeft getracht, aldus het Pauselijk
schrijven, datgene doodelUk te treffen, wat
den Paus, als Vader en Herder der zielen,
het dierbaarst is, en de wijze, waarop dit is
geschied, Is uiterst kwetsend geweest.
Daarom Is het den H. Vader een behoefte
en acht Hij het een plicht, rich tot de
katholieken der geheele wereld te wenden,
om de waarheid en de gerechtigheid te ver
dedigen In een zaak, die de vitale belangen
en de rechten raakt der Katholieke kerk.
De H. Vader betuigt dan allereerst Zijn
dank aan de geestelijkheid, hoogwaardlg-
heldsbekleeders en clerus, voor de blijken
van trouw, den laatsten tijd den Paus ge-
geven.
Het is voor den Opperpriester, aldus het
Pauselijk schrijven, tep zeerste bemoedigend
en troostend geweest, de Katholieke Actie
van alle landen In deze dagen om haar
gemeenschappelijken Vader te zien ge
schaard.
In strenge woorden worden dan de ge
welddaden gelaakt, welke in Italië zijn be
gaan en de oneerbiedigheden In woord en
daad, waarbij zelfs de persoon des Pausen
niet werd ontzien en In het bijzonder ook
de vijandige perscampagne. Vanzelf dringt
zich, bij zoo vele vijandigheden, de gedachte
cp.dat rfet parool daartoe van hoogerhand
is gegeven.
Het Pauselijk schrijven meldt vervolgens,
dat men de verzinsels, leugens en lasterin
gen der vijandlg-gerinde partijpers, zoo niet
alle, dan toch de voornaamste, in één
document verzameld heeft, dat voorzichtl-
gerwijze ,^en boodschap” genoemd werd.
Van deze „boodschap” zegt bet Pauselijk
schrijven, dat de H. Vader zelden een
document beeft gezien, zóó tendentieus
opgesteld en zóó In strijd met de waarheid
en de rechtvaardigheid ten opzichte van
den H. Stoel en de Katholieke Actie.
Er is in die „boodschap” o. sprake van
den „zwarten ondank” der priesters, dia
zich tegen de partij stelden, welks, naar
hare meenlng, de waarborg dar godsdienst
vrijheid In heel Italië is geworden.
De omzendbrief gewaagt vervolgens van
de vrees en de bezorgdheid van den Opper
priester in verband met de aanslagen op
de godsdienstvrijheid. Deze aanslagen be-
hun hoogtepunt in polltle-maat-
welke de H. Stoel ten slotte tot
tegenmaatregelen noopten.
Met onzegbaar leed, aldus het Pauselijk
schrijven, ziet de H. Vader, hoe in Rome
en geheel Italië een ware laster-campagne
R. Zulderhof, alg. voorz. van „Oost
en West”.
C. J. Feith, voorz. der Ver van
Ambtenaren B.B. In Ned. Indlë.
W. M. Westerman, vice-
van de Ver. Nederland in
den Vreemde.
M. P. Westerveld. secr. Kon. Ver.
„Het Kol. Instituut”.
Mr Joh. Belinfante, dir. van het
Ned. Corr. Bureau van Dagbladen.
Mr. J. J. van Bolhuis, voorz. Haag-
sche Journallstenver.
D. Hans, voorz. Ned. Journalisten
Kring.
H. Salomonsen. dir. Persbur. ..Aneta”.
J. Vesters, voorz. Ned. Journ. Ver.
A. F. H. Winter. Kol. der Art. b. d.
F. H. K. v. d. Brugh, alg. secr.-penn.
Ver. „Oost en West”.
samen
In EngelaiM
Met andere woorden: de bewapening
is over heel de wereldlinle afgenomen,
maar Engelands aandeel ter zee
blijft nog steeds Juist in vergelijking
met de anderen op hetzelfde peil.
Mac Donald heeft dit feit niet belicht
en onder applaus van het parlement
verklaard, dat de andere mogendheden
het voorbeeld van Engeland eerst dienen
te volgen, dat Engeland vóór dien tijd
niet meer verder kan gaan.
Zou dh na al een naderend onheils-
teeken zijn voor de ontwapeningsconfe
rentie?
Dreigen nu al conflicten uit het scherp
stelling nemen der mogendheden tegen
over elkaar?
Het Is te hopen, dat de socialistische
Internationale krachtig genoeg zal zijn
om tenminste met haar eigen wereld-
petitlonnement de oogen te openen van
haar eigen „partijgenoot”, die eerste mi
nister is van het Brltsche wereldrijk.
bulten bet land gezet, maar daarna de
deur toch weer wijd voor haar open gezet.
De strijd, die thans gestreden wordt, is
geen politieke, maar een godsdienststrijd.
De H. Vader verlangt, dat men aan het
land en aan heel de wereld de bewijsen
voorlegt, dat de Katholieke Actie politiek
heeft gevoerd, of politieke plannen heeft
beraamd, welke gevaar voor den staat zou
den be teek enen.
Het Pauselijke schrijven trekt ten slotte
de conclusie, dat de verdachtmaking, als
zoude de Katholieke Actie staatsgevaarlijke
politiek voeren, slechts een voorwendsel Is,
om aan de Katholieke Actie en aldus aan
de Kerk de jeugd te ontrukken.
De opvoeding Is echter door God aan de
Kerk opgedragen en de Kerk heeft dus den
„goeden strijd voor vrijheid en geweten” te
strijden.
Het een ongerechte en een met den naam
van Katholiek onvereenigbare vermetelheid,
als geloovlgen de Kerk en haar opperhoofd
te willen voorschrijven, wat voor de christe
lijke opvoeding en vorming der zielen vol
doende is.
Een opvatting van den staat, welke de
jonge generatie geheel en zonder uitzonde
ring, van de eerste kinderjaren af tot den
rijpen leeftijd voor den staat opeischt, is
voor een katholiek on vereen igbaar met de
katholieke leer en met het natuurrecht van
het gezin.
Na zijn afkeuring te hebben uitgesproken
over de eedsaflegging, welke het fascistische
bewind van de jeugd elscht, beveelt de Paus
den jongens en meisjes aan, In verband met
de moeilijkheid om In dezen tijdsomstandig
heden dien eed te weigeren, „voor God en
het eigen geweten, het voorbehoud te ma
ken,” voor zoover niet in strijd met de gebo
den van God en de Kerk.
Aan het slot van zijn schrijven spreekt de
Paus de hoop uit, dat God de geesten tot de
waarheid moge geleiden, opdat men ophoude
de Kerk te bestrijden in datgene, wat haar
recht is, nX de christelijke opvoeding der
jeugd.
Drie heerenhuizen te Aerdenhou* afge-
brand.