Advertent iën
Ch. H. Th. Schmalz
Cheque-koersen
Verkoop uitsluitend a contant
Alle Confectie tegen zeer
verlaagde prijzen
Amsterdamsche
Beurs
Pakjes KLEERENVERF
Laatste Nieuws
DE VERGIFTIGING TE ERICA
v.h. JAN DE VRIES
Laagzijde B 23
Sc hagen
„VRIESIA”
OPROEP
ip
GEMENGD NIEUWS
VERZOEK
Ellende in vele huisgezinnen Talrijke personen zonder hulp
TEL. 324 - ALKMAAR
nn
MARKTNIEUWS
BINNENLANDSCH NIEUWS
H%
•7.
l
Vechtpartij
Courante artikelen 10 procent korting
in alle kleuren 10 cents per pakje - 12 pakjes f 1
ZAADMARKT
3»/„
Adverteerder»
rer-
van
ontstaan
aantal
patiënten is er ernstig aan
Wolkbreuk boven Hamburg
Vele buiten ondergeloopen.
O.-
WOKN8DAG 8 JULI
no-
llS
constateerde.
x.
DB DIRECTIE
tyds viel te Ham-
134%
De Waalbrugplannen
te Nijmegen
Dare wegen!
7%
L:
26
u-
'22%
58
Als men geen hoed draagt!
9
Dongen
'n Eigenaardig proces tegen Kees
M
343%
WOENSDAG 8 JULI
de beterende hand.
Ver.
(caole
Prolongatie
s
Drama met arrestant te Nijmegen
i
Onbekende schiet rich door het hoofd
ZOMER
De rumoerige Scheveningers
i
L
Ah dollen (taffen te keer
UITVERKOOP
Jongeman door acht menisten gewond
i.
r
V<
Pt
20
20
20
terwijl mijn zoon in den loop var
eveneens hevige maagkramp kreeg
120%
H5%
134%
36
85%
36
80
nf.
30
l.v.
ier
te-
00
OM
25
.05
It
n
l
l
I
van
Indie.
Tabak
Dell Batavia
Oude Dell
Jostkust -
Senembah
.laxwell -
168% Exd
17
6%
36
26’/,
Vorigs
Koersen
25
226%
179%
97
75%
42
112
49%
287%
49
38
3*/is
I
s
Suiker
H. V A.-
Poerworedjo -
Vorstenlanden
Actions idem
220%
258%
44%
285
40%
217
246%
44
279%
93%
72
47
Scheepvaart
Hol! Amerika Lijn
dito Gem. Elgend
Kon. Ned. Stoorna
Marine comm.
Marine pref.
me
xi-
357
25»/,
97
65
m-
>or
Je
tt
’el”
35
Se
ll 1,
voor
ver-
-O,
ar-
ParUe
Brussel
tonden
New-York i
Berlijn
Zürich
Rome
Madrid
Oslo
Stockholm
Kopenhagen
Praag
Weenen
Warschau
20
en
.10
30
rt-
9.70
34.60
12.08
2.48
58.90
48.15
12.95
23.80
66.50
66.55
66.45
7.30
34.85
27.—
Petroleum
Dortsche Petr.
Qsboea
Kon olie
Perlak
Peudawa
Continental OU
SheU Union OU
w-
35
n-
30
pL
;t-
20
a:
•er-
J.v.
npl.
3.45
rtje
ugd
tm,
ge:
or.-
ir.s
1.30
tndustr. Buitenland
Anaconda
Bethlehem Steel
0. 8 Leather
intern. Nickel
61»/,
54*/,.
8%
16»%
Hsns.
Kring.
H. Salomonsen, dlr. Persbur. .Aneta”.
J. Vesters, voorz. Ned. Journ. Ver.
A. F. H. Winter. Kol. der Art. b. d.
F. H. K. v. d. Brugh, alg. secr -penn.
Ver. „Oost en West".
Het comité bovengenoemd stelt er prijs op
te verklaren dat het is geconstitueerd in
allerijl onder den drang der omstandigheden.
De actie moest onverwijld ter hand worden
genomen. Dit is de reden waarom het Co
mité een minder veelzijdige samenstelling
vertoont dan anders bij ruimer beschikbaren
tijd had mogen worden verwacht.
49’/,
8
Rubber
A dam Rubber
Bandar -
Dell Batavia Rubb
Roti. Tapanoell
Serbad jadl
Sllau
V 1. O. O.
Allied iiii.„iw.
Intercontln Rubber
spoorwegen
Union Pacific
Wabash
Jblc. Mllw 8l Paul
Kansas City South
Erie Rallr
165
15%
6«%
32
Staatsieeningeri
5 Nederland 1919
4S Nederi 1916
4S Nederi
4% Nederland 1931
4 H N.Ind 1926 8
Banken
Koloniale Bank
Indische Bank
Cert Handel-My. -
Gisternacht werd op den Voerweg te Nij
megen door de politie een Duitscher aange
houden. die niet in het bezit bleek te zijn
van de verelschte papieren Hij werd daarom
overgebracht naar het hoofdbureau van po
litie. Onderweg zette hij ri..n bril al en stak
dien toen in den zak. Bij het bureau geko
men, bracht hjj plotseling de reenterhand
naar den rechterslaap en schoot óch dwars
door het hoofd. De man zakte meen en werd
het polltle-bureau binnengedragen, waar hij
spoedig overleed. By fouilleenng werd niets
gevonden, waaruit zyr. identiteit kou blijken.
'91%
99%
81%
43
116*/,
53»%
294
-
industrieën
Onliever
Calvé Delft
Alg. Kunstzijde
Van Berkels Pat
Nieuwe Philips
Kuch. Accoustlek
Ned. Ford
.<V. Drogisterij en Chemicaliënhandel
Giftige bessen
Te Barger Oompascuum (Dr.) is een
8-jarig jongetje na het eten van kruisbessen,
welke aangetast waren door de zoogenaamde
handzwam, overleden.
98%
75%
47
28%
59 V4
41
Tijdens de kermis te Chèvremont-Kerkra-
de. Dinsdagnacht, werd de 20-jarige O.
door K. aangevallen. O. kreeg 8 messteken.
Hij liep nog in een woning, waar hjj bewus
teloos neerviel. Later is hij naar bet zieken
huis gebracht. De dader is aangehouden.
101
103“/,.
103»%
101“/,,
98»/,.
Mijnbouw
Boeten Mijnbouw
Alg- Exploratie
7*/,.
9.73%
34.68%
12.08%
2.49*
58.92%
48.16%
13.01
23.50
66.57»%
66.67%
66.59»^
7.36»%
34.98
29.—
101»/,
103“/,,
103»%
101“/,,
98»/,.
229%
24
247
119’/,
7‘/„
o Zi*
in gebukte houding, de z.g. .sebephouding”
op de beide agenten af. Deaen dreigden te
zullen schieten en toen ook dat niet hielp,
werd een schot gelost, dat weliswaar bene
denwaarts was gericht, doch, daar de aanval
ler in gebukte houding liep, hem in den
buik trof. Een der agenten ging onmlddeliyk
den geneeskundigen dienst opbellen en ter
wijl hjj weg was vielen de vijf Bchevenln-
gers den anderen agent weer aan. Het ge
lukte hun hem te bespringen en op den grond
te krijgen, waarna zij hem den gummistok
ontwrongen en hem daarmee een paar klap
pen op de hand gaven. Een agent, die vrij
van dienst was. doch toevallig In de buurt
kwam, assisteerde zijn collega, doch ook hij
werd besprongen en kreeg een stomp tegen
dén linkerslaap.
Tenslotte kwam er weer politlehulp opdagen
en eerst toen gelukte het het vijftal te over
meesteren en mee te voeren.
De indruk van verschillende getuigen, die
óch' aan de afd. C. hebben gemeld, was, dat
de zes als dollen te keer gingen.
12
•0%
42»/,
125»/,
7*%
10%
Meening van den dokter
De verslaggever begaf zich naar den dok
ter, den heer A. D. J. Stukje. Het was des
avonds acht uur en toch stond de wacht
kamer vol patiëntenzelfs stonden zij nog
op straat hun beurt af te wachten. Ondanks
den afmatvënden dag, dien hjj achter den
rug had. vond de dokter nog even tijd om
te bevestigen, dat men hier Inderdaad te
vijf personen tal levensgevaar
Spoedig na dit eerste geval meldden zich
meer ziektegevallen by den arts. De arts
waarschuwde de politie, die onmiddellijk
een onderzoek Instelde.
Maandagavond waren twintig gezinnen
tezamen met meer dan honderd personen
ziek, bU wie zich dezelfde ziekteverschijnse
len voordeden.
In drie gezinnen heeft de Zeereerw. Heer
Pastoor aan drie kinderen de H.H. Sacra
menten der Stervenden moeten geven
Bovendien venteeren in twee gezinnen man
en vrouw in zeer ernstig en toestand.
Kinderen zoowel ais grijsaards vertoonen
dezelfde óekteverschijnselen.
Het aantal gevallen breidde zich steeds
uit en gistermorgen vroeg lagen 150 per
sonen ziek waazyan verscheldenen ernstig
De burgemeester van Emmen heeft den
betrokken slager een verhoor afgenomen,
hetwelk niets opleverde. De man verklaarde,
dat hij op de gebruikelijke-wijze '•verworst
had vervaardigd, terwijl getu die de
worst hadden gekocht, daaraan «ok niets
bt'sonders hebben kunnen constateeren.
Monsters van worst en braaksel van
patiënten zijn opgezonden naar het bacte
riologisch Instituut te Utrecht en den Pro
vincialen Keuringsdienst te"Assen.
Onder leiding van den directeur van den
gemeentelijken vleeschkeuringsdlenst te
Emmen is gistermorgen de geheele slagerij
ontsmet. Gistermiddag zou de waamemend-
directeur der Volkksgezondheid, dr. Waan-
derz uit Nijmegen ter plaase een onderzoek
instellen:
In den toestand der ernstige patiënten
vzas gistermiddag nog geen verandering ge
komen.
Een der patiënten overleden
In den loop van den avond is een der pa
tiënten, een achtjarig meisje uit het gezin
Stalling, overleden. In den toestand der an
dere ernstige patiënten to nog geen veran
dering gekomen. Het onderzoek naar de oor
zaak van de vergiftiging heeft nog geen
resultaten opgeleverd.
afweógheld van den Inspecteur van de
sgeiondheid voor de drie Noordelijke
incite, zal diens plaatsvervanger, dr.
■jes uit Nijmegen, een onderzoek instel
len. Deze was gisteravond nog niet ter
plaatse arvigekomen.
Het aantal zieken bedraagt thans ongeveer
150. terwijl de gevallen zich niet meer uit
breiden. De dokter wordt vanaf heden ge
holpen door een medlcug uit Emmen, terwijl
ook nog een verpieegzter hulp kon bieden.
Het lijkje van het slachtoffer is in beslag
genomen.
Dr. Mleremet uit Groningen zal sectie op
het lijkje verrichten.
lenige rieken verkeeren nog in levensge
vaar. De minder ernstig ongestelden zijn aan
AMSTERDAM. 8 Juli 1931 Amster
damsche Veemarkt Ter Veemarkt waren
heden aangevoerd: 369 Vette Kalveren: ie
kwaliteit f 0.74—0.80, 2e kwaliteit t 0.54—
0.72. 3e kwaliteit f 0A4—0.64, per kilo le-
vendgewlcht; 61 Nuchter» Kalveren f 8
14 per stuk: 640 Varkens: Vleezchvarkens,
wegende van 9G—110 kilo f 0.40—0.50 per
kilo slachtgewlcht. Zware Varkens f 0.47—
0.48 per kilo slachtgewlcht. Vette Varkens
f0.45—0.46 per kilo slachtgewlcht.
Aan het abattoir zijn heden aangevoerd
7 wagons geslachte runderen uit Denemar
ken.
AMSTERDAM, 8 Juli Amsterdamsche
aardappelprijzen. Aanvoer 33175 K.G. Prij
zen onveranderd.
HOORN, 8 Juli Veemarkt Vette var
kens 0.36—0.40. Handel goed.
BROEK OP LANOENDUK, veiling van
8 Juli. 4500 kilo Tomaten A f 3130, idem B
f 29.40, idem C f 3130, Idem CC f 2350,
167.000 kilo Aardappelen: Schotsche Muizen
f 5.708.40, Eigenheimers f 7309.60.
Drielingen f 3 70—6.90, Kleine f 1—130,
1240 stuks Bloemkool. Ie soort f 9.3014.60,
idem 2e soort t 4SO—5.60, 50.000 kUo Roode
kool f 6.80—8.30. 200 KUo Gele kool ».7O,
400 kilo Vroege Witte Kool t 8.70.
NOORD-SOHARWOUDE, 8 Juli 134.400
K.G. aardappelen: Bchotsche Muizen 5.30
—7.60; Drielingen 3.60- 4.80; Kleine 1 30
—2.30; 700 stuks Bloemkool 8 50—1230; 525
KG. Roode Kool 730—810; 3500 K.O.
Witte Kool f 7.40—8.20; 100 K.G. Ulen: ZU-
vernep 1530; 6 K.O. Peulen 28.
PURMERKND. Op de gehouden eieren
veiling op Dinsdag 7 Juli 1931 waren aange
voerd: 122324 stuks eendeneieren. Prijs 3.50
tot 380 per 100 stuks, kipelferen: 70-80 KG.
550—6.50, 65-66 K 450—450. 68-64 K. G
4.10—4.40, 60-62 K. G. 350—430, 58-59 K.G.
550—4.10, 56-57 K. O., 3.60—350, 53-55 K. G.
3.40—1.60, 50-52 K. G 3 20—3.40
WARMENHUIZEN 7 Juli. Heden besteed
de men voor: Schotsche muizen 5,60330,
idem groote 6.106.40. id. drielingen 3.00
550, idem kleine 050—L20. Altos p. 100 K.G.
BMeetd varaoeken wij <to
medewerking van ooae HJL
Adv >1 teerder» insaka het
vroegtijdig toetenden van
de voor de Zaterdag-num-
azm betoomd» advertentlën.
W8 sullen bet aeer op prijs
stellen indien wü de an-
nonoea. bestemd voor Zater-
reeds des Donderdags of
aitetlljk des Vrtjdagstnorgens
coó-ngva
Door het vroegtijdig inzen
den vm advertentlën run
nen <U eek aan de aitvoe-
ring, dus aan bet zetten
van de advertentie meer
aandacht schenken, hetgeen
vanzelfsprekend de reclame-
eraarde van de annonce ten
goeds toont.
Mede m Uw eigen belang
vertrouwen wfl op Uwe
utodew king inzake een en
ander te mogen rekenen,
waarvoor bQ voorbaat onzen
dank.
Te Erica (Dr.) zijn, gelijk wij in een deel
van onze vorige oplaag hebben gemeld, eer
gisteren ruim honderd personen uit onge
veer dertig gezinnen ziek geworden. De
sjmptomen wezen op vergiftiging en ver-
moedelUk heeft men te doen met vleesch-
verglftlging. ontstaan door het eten .van
worst.
Een
toe.
Nader wordt het volgende gemeld:
Zondagavond werd de hulp van dr. A. J.
D. Stukje te Erica Ingeroepen voor een ge
zin te Amsterdamscheveld, waar-^alle perso
nen behalve een der jongste kinderen
ziekteverschijnselen vertoonden, die wezen
cp vergiftiging. Er deden zich maag- en
darmstoornissen voor, terwijl de arts hooge
koortsen constateerdeHet bleek, dat de
vier rieken gegeten hadden van leverworst,
die Zaterdaavond bij een slager te Erica
was gehaald. Het niet zieke kind had daar
van niet genuttigd.
doen had met n zeer ernstig geval
vleeschverglftlging.
Ongeveer dertig gezinnen met 100 tot 150
patiënten hadden zich bjj hem aangemeld en
hij vreesde, dat er nog wel meer rieken zou
den zijn. De riekte openbaarde zich in den
vorm van maag- en darmstoornissen, dlar-
rhee en brekingen, gepaard gaande met zeer
hooge koortsen, algemeen verval van krach
ten, .loofdpijn en spierpijnen. De ziekte ver
toonde dadelijk het beeld van Infectie en 1
meest waarschijnlijk- is. aldus de dokter, dat
men hier met een soort paratyphus te doen
heeft. Het eerste gezin, waarvan hjj bericht
kreeg, bestond uit vijf personen, waarvan
vier riek waren, terwijl één kind, dat niet
van de worst gegeten had, gezopd was ge
bleven.
Er kwamen hem ook zeer ernstige geval
len ter kennis en het is nog niet uitgeslo
ten. dat er ook nog wel enkele sterfgevallen
zullen voorkomen, vooral bjj kinderen. Ho»
jonger zij waren, hoe zieker.
Hoe de vergiftiging precies ontstaan was.
kon de dokter niet medetjeelen. Er is worst
in beslag genomen en ook de afscheiding
van de patiënten is voor bacteriologisch ai-
derzoek naar Utrecht opgezonden De dok
ter deelde nog mede, dat hij bel zeer druk
had. dat h(j en ook de pleegzuster het niet
meer afkonden en dat zij hulp gevraagd
hadden, welke na hedenmorgen dan ook zou
worden verleend
Na het bezoek aan den dokter sprak de
verslaggever nog den veldwachter, die een
schril beeld ophing van oe eUende, die de
vergiftiging had teweeggebracht. Hij had
gisteren een uitgestrekt gebied doorkruist en
er waren gezinnen, waar de vader, moeder
en zes tot acht kinderen hevige pijn lijdend,
In bed werden gevonden. Doktershulp kon
den zij in vele gevallen niét krijgen, omdat
er niemand was die den dokter kon waar
schuwen, HTJ had ook menschen aangetrot-
fen, die plotseling hevige pijnen hadden ge
kregen èn op handen en voeten naar bed
moesten kruipen. Van één gezin was een
zoontje van school niet thuisgekomen, roo
dst hjj waarschijnlijk onderweg was blijven
liggen. Een jongeman die met verlof thuis
was, was naar zijn garnizoen te Assen terug
gekeerd en daar zeer ernstig riek geworden
Een ander gezin was Zondag naar Den
Haag vertrokken en had vier pond van de
bewuste worst meegenomen. Als zfj van de
worst gegeten hebben, en dat is zeer waar
schijnlijk, moeten zij "daar ernstig riek rijn
aangekomen.
In de meeste gezinnen, zoo zelde de veld
wachter, was absoluut geen hulp, zoodat de
menschen geheel onverzorgd moesten wor
den achtergelaten De doxter neef: gedaan
wat hij kan. maar zijn krachten schieten te
kort, te meer daar hjj dikwijls nog heele af
standen moet loopen om de menschen, die
achteraf wonen, te bereiken.
De verslaggever vroeg nog of er sprake kon
zjjn van nonchalance, doch niets wees m die
richting. Trouwens, ook een Md van het ge
zin van den slager, die van de worst ge
geten had, is ziek geworden.
De Haagsche correspondent van bet blad
bezocht In den laten avond de familie Pnns
in de De Génestetlaan, waar mej. Prins aeer
ongesteld werd aangetroffen. Zij vertelde het
volgende
Daar afgesproken was. dat mijn zwager
en zijn familie deze week enkele dagen bj]
ons zouden kanen- togeeren, ging mijn man
Zaterdag met den auto naar Erica en keerde
Zondagmiddag met mijn zwager terug. Mijn
man. die uit Drente afkomstig is, heeft de
gewoonte om bli zijn jaarlijksche bezoek al
daar de zeer sj^eclale leverworst, zooals die
daar bereid wordt, mee te brengen. Wjj t in
den altijd, dat die worst bijzonder smakelijk
fs en een geheel anderen smaak heeft dan
de leverworst, die men hier kan koopen.
Zondagmiddag cm 1 uur kwam mijn man
hier aan, waarna wij eenige uren gezellig
bijeenzaten, 's Avonds aten wy brood, waar
op wy wat leverworst deden. De jongste
kinderen waren reeds naar bed. doch mi1n
zoon van 17 jaar at mede. Aanvankelijk
merkte geen van ons iets bijzonders. Maar
Maandagmorgen, terwijl ik op de fiets zat,
merkte ik dat ik onwel werd; tk kreeg he
vige krampen en was genoodzaakt myn
werk te staken De krampen werden steeds
erger en ik voelde rr.y doodziek. Ik heb n
afschuweiyken nacht doorgemaakt. Vanmor
gen kwam de dokter, doch ik kon hem niet
meedeelen wat de oorzaak mijner ziekte kon
zjjn. Toen wij uit Erica vernamen, hetgeen
daar gepasseerd was, begrepen wy wat de
oorzaak was. De dokter heeft de overgeble
ven worst ter onderzoek in beslag genomen
Het resultaat hiervan is ons nog niet be
kend.
Inmiddels voelt myn man zich ook weinig
prettig,
den dag
Dinsdagnacht heeft de door de politie ge
schoten P. J. in het Roode Kruis Ziekenhuis
te Den Haag een operatie ondergaan. Zyn
toestand is ernstig, doch er schijnt geen le
vensgevaar te bestaan.
Omtrent de vechtpartij vernemen wjj nog
het volgende:
De zes Scheveningers, die erby betrokken
waren, zijn beruchte lieden, die den heelen
avond reeds in een ander café hadden .ge
dronken zonder te betalen. De kastelein
heeft hen laten gaan omdat ny tegen de
woestelingen niet durfde op te treden zy zyn
toen naar het café aan den Kieboerweg ge
gaan, waar de vrouw van den kastelein alleen
aanwezig was. Bijna dadelijk begon het zestal
ruzie te maken en den boel op stelten te zet
ten. De vrouw, die daardoor beangst werd,
liep de deur uit om in een sigarenwinkel In
de buurt de politie op te bellen. Aan haar
verzoek om casistentie werd voldaan; twee
agenten per rijwiel kwamen spoedig in het
café, maar niet zoodra verschenen zij of de
zes Scheveningers keerden zich tegen hen
met dreigenmenten. De agenten sommeerden
ben been te gaan, maar daaraan werd niet
voldaan en toen de gummistok werd getrok
ken, stroopte P. J. zyn mouwen op en kwam
Boven Hamburg en de beneden-Elbe ont
lastte zich gisteren een zware wolkbreuk, ge
paard gaande met een hevig onweer.
De regen hield den geheelen nacht aan en
duurde ook hedenmorgen vroeg nog voort.
De groote riolen konden de watermassa's
niet verwerken. De meeste straten kwamen
blank te staan, waardoor op sommige plaat-
sen het verkeer moest worden stopgezet. In
alle deelen van de stad alarmeerde men de
brandweer, die onafgebroken aan het werk
was om de door het water aangerichte scha
de te herstellen. In 250—gevallen moest zij
ondergeloopen kelders /en benedenwoningen
leeg pompen In 24 ui
burg 953 cM. water.
Een eigenaardig proces is aanhangig ge
maakt tegen onzen te Parijs zoo populairen
landgenoot, den kunstschilder Kees v. Don
gen. Van Dongen, die zelden een hoed
draagt, schilderde tijdens een Garden partij
by de Britsche Ambassade te Parijs tegen
over een aantal kennissen de voordeelen
van het blootshoofds loopen. Hu droeg zün
scherts op soo overtuigende wyze voor, dat
een der aanwezigen, die juist een nieuwen
vtlthoed by den hoedenmaker had besteld,
deaen weer afbestelde met de mededeeling,
dat meneer Van Dongen hem ervan overtuigd
had, dat het beter was geen hoed te dragen.
De hoedenmaker heeft thans tegen Kees
van Dongen een elsch tot schadevergoeding
ingediend tot een bedrag van duizend francs,
aangezien v. Dongen hem „noreele en ma-
terieele schade” zou hebben berokkend.
In de morgen te houden raadsvergadering
van Nymegen komen nieuwe voorstellen van
B. en W. aan de orde inzake de uitvoering
der Waalbrugplannen. wat betreft den aan
leg der toegangswegen, waarvoor de gemeen
te Nijmegen groote otters zal moeten bren
gen in tegenstelling met Zalt Bommel en
andere gemeenten, daar de regeering van de
gemeenten, waar Ryksbruggen gebouwd wor
den, geen bydrage vraagt.
B. en W. stellen nu aan den Raad
bydragen in de kosten van de brug te
leenen één zesde voor de toegangswegen aan
de Lentsche ayde (Betuwe), twee derden
voor de afwegen naar Waalkade en even
tueel het Kelfkensbosch, de helft voor de
overige toegangswegen aan de Nijmeegsche
rijde.
Verder sullen alle pogingen in bet werk
worden gesteld tot het behoud van een af
zonderlijken afrit van de brug naar het
Kelfkensbosch.
De kosten hiervan zyn. nog niet geraamd,
maar loopen in de tonnen gouds.
De brug en de hoofdtoegangswegen ver
krijgen een rljwegbreedte van tenminste
twaalf Meter. Ter weerszyden daarvan wor
den rijwiel- en voetpaden gemaakt, aan elke
zijde, temmen breed vier Meter.
Zonder hulp
Een speciale verslaggever van de „Tele
graaf” schrijft aan zijn blad om. het vol
gende:
Erica Is een arm veendorp, gelegen aan het
Stleltjeskanaal in de provincie Drente, deel
van de gemeente Emmen. De arbeidersge
zinnen daar kunnen zich weinig weelde ver
oorloven en hun voedsel is schraal. Maar des
Zaterdagsavonds als het weekloon ontvangen
is, dan gaan de huisvrouwen haar Inkoopen
doen en tracteeren zij zich en haar gezin
op leverworst, de t g bakworst. Voor 15 ct.
per pond is die reeds te koopen en het is
geen zeldzaamheid als drie of vier pond van
deze worst door één gezin verorberd wordt.
By slager Doevendans te Erica was Za
terdagavond ook weer deze worst te koop
Meer dan honderd pond had hij verkocht,
niet vermoedende welke gevolgen dit na
óch zou sleepen. Hij kon dit ook niet weten,
omdat hy reeds heel lang diezelfde worst
verkocht tot groote tevredenheid van zyn
klanten. Maar of er ditmaal 'een ziek varken
geslacht was. of dat er een stuk bedorven
vleesch in de worst terechtgekomen is, nie
mand kan dit nu reeds zeggen.
Een feit is. dat Zondag in vele gezinnen zy
die van de worst gegeten hadden last kregen
van hevige buikpynen. hoofdpUn, diarrhee en
braken.
Een veenarbeider is gehard en loopt niet
spoedig naar den doktert Men dacht dus al
gemeen, dat het wel over zou gaan. Zoo
kwam het dat Maandagmiddag pas bekend
werd welke vreeseiyke gevolgen het gebruik
van de worst na zich had gesleept. Van
school bleven de meeste kinderen thuis, man
nen bleven weg van hun werk en toen de
kinderen van Veldwachter Veld Maandag
middag thuiskwamen, boorde hy voor net
eerst, wat er aan de hand was. De veldwach
ter stelde zich oogenbllkkeiyk la verbinding
met den dokter, dr. A. J. D. Stukje. Deze
deelde mede, dat hy Zondagavond van de
eerste patiënten kennis had gekregen en dat
de toeloop steeds grooter was geworden naar
mate de dag van Maandag verder verliep. De
veldwachter wist niet beter te doen dan den
burgemeester van Emmen te waarschuwen;
deze stelde zich in verbinding met den Keu
ringsdienst van waren te Assen en met nel
Centrale Laboratorium te Utrecht. Ook de
Officier van Justitie werd van het geval op
de hoogte gebracht en zoo kwam dus een
heele machine in beweging.
Het waren uitsluitend de arme gezinnen
die van oe worst gekocht en gegeten had
den. Maar vooral de kinderen, die van de
w°isl gegeten hadden, zflfs al was het maar
één plakje, hadden 't leeiyk te kwaad ge
kregen.
Landgenooten. Een zware ramp, weaarae-
len niet de woorden van onzen Mln' ter wen
Koloniën tot de onze te maken. Een natio
nale ramp” heeft ons door den brand op de
Koloniale Tentoonstelling te Parijs getrof-
ten.
Ons aJiltterend paviljoen darir^ixto met
zyn geheelen kostbaren Inhoud is verloren
gegaan.
Maar, wat behouden gebleven la, dat is
°nze vaderlandache energie, onse --Vinna1!)
trots.
Het Uitvoerend Comité voor de Nederiand-
•che afdeellng op de Kol. Tentoonstelling
heeft, door zijn besluit om, ten koste wat
het wille, over te gaan tot den bouw van «wn
nieuw Nederlandsch paviljoen, als het ware
op de puinhoopen van het oude en tot het
daarin opnemen van een tweede expositie
op waarlijk schoone wyze. het devies in ons
wapen ^Je Maintiendrai” in toepassing ge
bracht.
Een daad welke, zoowel in het binnenland,
als overal in het buitenland den diepsten
eerbied heeft afgedwongen voor Nederland
en ons volk. Van talryke zijden werden,
naast betuigingen van medeleven en sympa
thie reeds toezeggingen gedaan om collecties
en kunstvoorwerpen voor de tentoonstelling
beschikbaar te stellen, terwyi zoowel door
landgenooten als door vreemdelingen bijdra
gen in geld werden gezonden om de taak van
het Comité te verlichten.
Het is thans aan ons, landgenooten, oen
de handen ineen te slaan en alles in bet
werk te stellen, teneinde het mogeiyk te
maken ook met de nieuwe Nederlandsehe af
deellng, ons land als koloniseerende mogend
heid op waardige wijze voor den dag te doen
komen.
Van de zijde van de Fransche regeering
werd het aanbod gedaan, een bedrag van 3
mlllloen francs ter beschikking te stellen
voor den wederopbouw der verloren gegane
Nederlandsche afdeellng.
Hoeseer ook dit royale aanbod valt te
waardeeren, het kon en mocht niet worden
asuivaard.
Neen, op de plaats waar onze Nederland
sche driekleur ons fraaie gebouw heeft ge
sierd, waar onze vlag ook nu nog wappert
daar kan alleen verrijzen een Neder
landsch gebouw, ontstaan en geschraagd door
de offervaardigheid van ons Nederlandsche
Het tentoonstellings-comlté heeft ver
klaard, indien noodig, de hulp van ons volk
te sullen aanvaarden.
Welnu, die hulp is noodig, opdat, wat
opnieuw tot stand zal worden gebracht een
geheel zal kunnen vormen, een der grootste
koloniale mogendheden waard.
Vpor het verleenen van die hulp heeft
zich onderstaand Nationaal Comité gevormd,
dat zich in nauw contact met en met vol
komen instemming van het Nederlandsche
TentoonsteUingscomité. by dezen wendt tot
u, Nederlanders bier te lande en elders met
een dringend beroep op uw hulp en steun.
Op welke wijze gy dien steun kunt ver
leenen? Door uwe bydragen te zenden aan
den penningmeester van het Comité (alge
meen secretarls-pennlngmeester der Veree-
nlglng „Oost en West", en Haag-glro Na
19574) door met behulp van plaatseiyke or
ganisaties gelden in te zamelen, door u be
reid te verklaren eventueel in uw beót zyn-
de collecties en voorwerpen ter expositie af
te staan en ons daarvan mededeeling te
doen. Door uwe bereidwilligheid, en wy den
ken hier aan de directies der vele in Ne
derland verschijnende dagbladen op welker
hulp in dezen in het bijzonder een beroep
wordt gedaan om gelden in ontvangst te
nemen, te verantwoorden en aan ons over
te maken. Kortom door elk middel dat ons
gelegenheid biedt een zoo groot mogelijk
bedrag, een zoo ruim mogeUjke collectie
voorwerpen ter beschikking van het Ten-
toonstelUngecantté te stellen.
Moge de spontane daad van onzen land
genoot te Parys navolging vinden. Helpt ons
naar vermogen enhelpt ons vlug.
Reeds in Augustus moet de nieuwe expo
sitie gereed zyn. De tyd dringt. Daarom niet
geaarzeld.
Laat opnieuw de gansche beschaafde we
reld er getuige van zyn hoe Nederland en
het Nederlandsche volk rampen weet te
dragen ente boven te komen.
Den Haag, Juli 1931.
Het Nationaal Comité:
R. Zuiderhof, alg. voorz. van „Oost
en West”.
C. J. Pelth, voorz. dar Ver
Ambtenaren B B in Ned.
Mr. Dr. W. M. Westerman, viee-
voorz van de Ver. Nederland in
den Vreemde.
E. P. Westerveld, secr. Kon.
.Tiet Kol. Instituut”.
Mr. Joh. Bellnfante, dlr van het
Ned. Corr. Bureau van Dagbladen.
Mr. J. J. van Bolhuis, voora. Haag
sche Journallstenver.
D. Hsns, voora Ned. Journalisten
