ONS BLAD
1
i.
l:
DE STRIJD TEGEN DE KAT HOLIEKE
ACTIE EN DE VERZOENING
ZWAAR WEER BOVEN ONS LAND
hii
WOENSDAG 5 AUGUSTUS 1931
f
JOH. LAUWERS
VOORNAAMSTE cNTEUWS
In stilte
H
1
Intern. Scheepvaartcongres
Vracht-auto in een rivier
gestort
Autobus met 22 personen
in rivier gestort
Jongeman in zee
verdronken
Dreigende rassenstrijd
te Jeruzalem
Honderden dooden
in China?
I
f3000.- f750.- f 250.- ff 125.- f50.- S f 40
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
I
NI
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
VHF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 181
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
Omgekomen bij een overstrooming
DE Zeppelin IS Augustus naar Engeland.
omgekanteld;
Dreigende raasenstrijd in Jerusalem.
gische mijnindustrie.
1
Allen verdronken
Verscheidene dapden en gewonden
De Ontwapeningsactie
Te Ottland.
Lijk bij Castricum aangespoeld
te
19 personen verdronk»»
Flesch met briefje aangespoeidT
Duitsche treiler gestrand
Bü Den Helder op een zandbank geloopen.
Te Deume
De vlootstaat
Als gevolg van werkstaking
15 achter elkaar
Een nieuwe verklaring
bezorgd-
J. H.
Te Reuver.
Kerktoren getroffen.
Tijdens het onweer van gisteravond is in
i
u
Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door
verlies van beide armen, beide beenen of beide oosten
er
om
BUREAU:
Telefoon:
ongeveer
zijn en
van
pers
Naar wü vernemen, zal de R. K. Vrede»
bond zijn actie ten behoeve van de vrede»,
gedachte Inzetten met een groote nationale
vergadering op Zaterdag .26 September in
het Concertgebouw te Amsterdam.
Boerderij afgebrand.
De Betuwe heeft eveneens van het nood
weer te lijden gehad Te Driel bjj Eist sloeg
Jongeman onder een boom doodgeslagen.
In den Broekpolder onder de gemeente
Oegstgeest werd de 19-jarige A. K„ die daar
aan het visschen was, door het onweer over
vallen. Om zich tegen den regen te be
schutten is hü op den Broekweg onder een
boom gaan schuilen. Hij werd daar echter
door den bliksem getroffen en gedood.
de bliksem in de kapitale hofstede van den
heer van Dijk. Het gebouw werd geheel in
de asch gelegd, terwijl eenig vee in de vlam-
m enotnkwam. Ook de gansche inventaris en
de Inboedel werden een prooi der vlammen.
De schade wordt door verzekering gedekt.
Verklaring van het Amerikaansche depar
tement van marine over den vlootstaat.
ElasL Kousen en Kniestukken
LIGHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 9.IX
kerk
schrik
moest
In een radiorede heeft dr. Bruening een
uiteenzetting gegeven van de gebeurtenissen
der laatste weken.
Ernstig vliegongeluk op Waalhaven. Eenige
gewonden.
Een groote vergadering van den
R. K. Vredesbond
elec-
werd
Zwaar onweer boven Deume, Asten en om
geving.
Barometerstand 9 uur vjn.: 7.66 stilstand.
PAYGLOP 1 - ALKMAAR
De Nederlandsche gedelegeerden
De Oceaanvliegers Nungesser
en Coli
Tramwagen te Den Bosch
een dame gedood.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar X—
Voor buiten Alkmaar 2.35
Met Geïllustreerd Zondagsblad
.0.60 honger
Boerderijen verbrand.
Gisteravond omstreeks half zes brak boven
Arnhem een hevig onweer los, dat gepaard
ging met een wolkbreuk, die in een minimum
van tijd straten en buitenwijken onder water
zette en het verkeer ónmogelijk maakte. Het
licht was niet van de lucht Omstreeks zes
uur sloeg de bliksem In een vlaggemast op
het bootenhuisje van den heer S. in den
Rijn nabij den Westervoortschen dijk. Op dat
moment bevonden zich in of nabij dit huisje
ongeveer tien personen, van wie er vijf door
den bliksem min of meer ernstig gewond wer
den. Het ergste waren mevr. P. en de heer
J. H. er aan toe, die beiden bewusteloos ble
ken te zijn. Voorts bekwaemn de 19-jarige
mej. A. K.. de 28-jarige 8. H. en mej. 8.
v. M. sehroeiwonden aan armen en beenen.
De doktoren Roest en van Staa pasten op
de beide bewustelooze personen kunstmatige
ademhaling toe Na ongeveer tien minuten
mochten zij er in slagen, mevr. P.. die aan
het hoofd licht verwond was, weer tot be
wustzijn te brengen, doch bü den heer A„
bij wien men ongeveer anderhalf uur bezig
bleef, bleken de levensgeesten geweken.
Het lijk is naar het gemeentelijk zieken
huis overgebracht, waarheen ook de vier ge
wonde dames werden vervoerd, van wie mej.
K. en mej. H. na verbonden te zijn, zich
naar huis konden begeven De beide anderen
zullen waarschijnlijk heden uit het zieken
huis worden ontslagen.
De heer A. was ongeveer 25 jaar oud en
werkzaam bij de Phllipsfabriek te Eindho
ven. doch tijdelijk te Arnhem waar ook zijn
ouders wonen, in militairen dienst
Gisteravond omstreeks 7 uur Is de blik
sem ingeslagen in de boerderij van den heer
Brouwer te Ottland. Het achterste gedeelte
van het huls brandde geheel uit. De schade
bedraagt ongeveer zeven duizend gulden en
wordt door verzekering gedekt.
Als gevolg van den hevigen regenval der
laatste weken is het water in het meer van
Toeng-ting-koe en zoodoende van de andere
om Hankau gelegen meren, aanzienlijk ge
stegen. tengevolge waarvan een dijk, die de
afscheiding tusschen de meren en de stad
vormt, is doorgebroken In korten tijd was
de geheele stad onder water. Honderden per
sonen zouden den dood in de golven hebben
gevonden, Op verscheidene plaatsen staat het
water anderhalven meter hoog.
Reeds doet zich in de stad gebrek aan le
vensmiddelen gevoelen, daar alle toegangs
wegen door het water zijn af gesneden. De
autoriteiten namen evenwel de nopdüre maat
regelen teneinde het uitbreken van ziekten
te voorkomen en voor een normale voedsel
voorziening te zorgen.
den toren van de Ned. Herv. Kerk te Voor
burg de bliksem ingeslagen. Een groot aan
tal leien zijn van het dak geworpen. Brand
is gelukkig niet ontstaan.
I ill verltaa ren
L- anderen vlnaer
De officieele gegevens omtrent de Ita
liaansche Katholieke Actie worden op het
oogenblik om begrijpelijke redenen zooveel
mogelijk verborgen gehouden. De cijfers wel
ke wij hier publiceeren. ontleenen wjj aan
vertrouwelijke mededeelingen, maar moeten
wij voor rekening laten van onsen zegs
man. J. H.
Te Georgetown Zuid-Carolina) is een
volle autobus, doordat een brug openge
draald stond, in den rivier gestort. 22 Per
sonen verdronken, waaronder 20 negers.
BU een dijkdoorbraak in China zouden
honderden personen omgekomen rijn.
Vader temidden van zijn gezin gedood.
Ook boven Doetinchem en omgeving woed
de gisterenavond een hevig onweer. Te Sil-
volde sloeg de bliksem in de woning van den
fabrieksarbeider J. C. De familie zat juist
aan tafel. De 51-jarige O. en drie kinderen
werden door den bliksem getroffen, terwijl
in de kamer alles vernield werd.
C. was direct dood. De kinderen waren be
wusteloos, doch kwamen spoedig bij. Het
bleek, dat zij slechts lichte verwondingen
hadden opgeloopen. C. laat een vrouw en
zeven kinderen achter.
Een tram ontspoord.
Bij de tramkruising op de Beukenlaan te
Oosterbeek ontspoorde tengevolge van hei
vele zand en grind, dat zich op de rails had
verzameld, eenelectrisch personenrijtuig van
de Oostertramweg-Mü- komende uit de rich
ting Heveadorp. De wagen kwam dwars over
den weg te staan en veroorzaakte een ver-
keersstagnatie van ruim twee uur. waarvan
ook de tram der gemeente Arnhem hinder
in den dienst ondervond. Persoonlijke onge
lukken kwamen hierbij niet voor.
Koelies aansprakelük voor de
overstrooming
Naar heden vernomen wordt, zijn koelies
aansprakelUk voor de geweldige overstroo-
irir:g, waardoor honderden personen zUn
omgekomen. Deze koelies brachten met zak
ken zand versterkingen aan, aan de dUken om
de meren. Op een buitengewoon ongeschikt
oogenblik gingen zü in staking en elschten
verhooging van het loon. TerwUl over deze
loonskwestie met de opzichters werd onder
handeld. ontstond in den dük om Het meer
van Toen-Ting-Koe een scheur, die weldra
grooter werd en al spoedig een geweldigen
stroom water doorliet. Toen de koelies en
de opzichters dit zagen gebeuren, namen zü
de vlucht. Kort daarop werd de geheele dük
weggeslagen en stroomde het water de stad
binnen.
In de stad heerscht nog steeds gebrek
aan levensmiddelen en drinkwater, niette
genstaande de autoriteiten terstond de noo-
dlge maatregelen hebben genomen.
Het juiste aantal slachtoffers is nog niet
bekend.
Zwembad op drift.
Kort na dit ongeluk sloeg de bliksem In
een ketting van het rivierbad voor mannen,
dat eveneens in den RUn is gelegen. Een
gedeelte van het bad geraakte op drift. De
personen, die zich in het bad bevonden, wis
ten door naar het vrouwen bad over te klim
men te voorkomen, dat zij door den stroom
werden medegesleurd
Alle ebonnê-e op dit bied zijn InueTolge de verzekerinKzvoorwearden
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeeringen
BU een lichte treinbotsing In Limburg zijn
twee mannen door ontsnappenden stoom ge
wond, waarvan een overleden is.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels f 1*5: elke regel meer •-**-
RECLAME per regel 5.75 voor
de eerste pagina; voer de overige
pagina's 0 50-
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
bu vooroitbotallng per plaatsing
f 9.90 per advertentie van 5 regels:
iedere regel meer f •-**
Te Georgetown (Zuid-Carolina) is een
vrachtwagen met reizigers bu het passeeren
van een brug over de Sampit in de rivier
gevallen.
Zeventien négers en twee blanken zUn ver
dronken.
Te Reuver zün Maandagavond huis,
schuren en stalling van den landbouwer
Niemans door blikseminslag afgebrand.
Windhpos boven het Westland.
1
Gisteravond woedde boven het Westland
een kort doch hevig onweer, gepaard met
regenval en windvlagén. Door den hevigen
wind moesten verschillende boomen in en
kele plaatsen van het Westland het ontgel
den, terwijl in de richting ’s-Gravenzande
Hoek van Holland vele ruiten van kassen en
warenhuizen vernield werden. Te Monster
waaiden vele pannen van het dak af. terwul
van een huis het dak grootendeels werd af
gerukt. PersoonlUke ongelukken kwamen
daarbU niet voor. De zware buien trokken
in de richting van de Noordzee weg. Het
kampeerterrein te Hoek van Holland, dat
onlangs zwaar geteisterd werd door een
windhoos, is thans ongemoeid gelaten.
van Amerika
Weer vlot.
Het schip, dat zwaar geboeid bleek te
zitten, kon eerst na vier uur trekken door
de sleepboot „Utrecht” vlot gesleept wordlen.
De treiler, die op weg naar IJmuiden met
een lading visch, heeft de reis voortgezet.
HOF 8. ALKMAAR
Administratie Nq. 433
Redactie No. 633
BU Kon. besl. zUn benoemd tot gedelegeer
den van de Ned. Regeering voor het in de
maand September van dit jaar te Venetië te
houden XVde Intern. Scheepvaartcongres de
heeren:
dr. ir. H. Wortman, oud-directeur-generaal
der Zuiderzeewerken, lid voor Nederland van
de Permanente Intern. Commissie voor de
Perm. Intern. Ver. voor Scheepvaar congres
sen te 's-Gravenhage
dr. Ir. J. A. Ringers, directeur-generaal
Rijkswaterstaat, lid van bovengenoemde com
missie. te 's-Gravenhage;
dr. Ir. L. R. Wentholt. hoofdingenieur RUks-
waterstaat, lid van bovengenoemde commissie,
te Zutphen;
prof. ir. J. W. Thierry, hoogleeraar aan de
Technische Hoogeschool te Delft, en
jhr. C. J. A. Reigersman, hoofdingenleur-
directeur waterstaat van Noord-Holland, te
Haarlem, waarvan de laatstgenoemde twee
gedelegeerden buiten bezwaar van 's Rijks
schatkist.
Aan het strand van Westerland bü Ham
burg. heeft men een flesch gevonden, welke
een mededeeling heet te bevatten van do
verongelukte Fransche Oceaanvliegers Coll
en Nungesser. In de flesch zat een briefje,
Waarop In het Fransch de volgende woor
den stonden: „Slachtoffers van hun plicht.
Nungesser en Coli."
Het Fransche consulaat in Hamburg zal
onderzoeken of men hier Inderdaad met
een briefje van de beide Oceaanvliegers to
doen heeft of met een flauwe grap.
Zooals men zich herinneren zal, waren
beide vliegers in M;! 1927 In Frankrijk op
gestegen voor een vlucht naar New-York.
Sindsdien heeft men niets meer van hen
vernomen en nam dan ook aan, dat zU
waren verongelukt.
In een nieuw document, door het Ameri
kaansche departement van marine gepubli
ceerd, wordt de noodzakelUkheid betoogd,
van het in stand houden van een vloot door
de Vereenlgde Staten in zoodanigen staat,
dat zü ingeval van oorlog een snelle uit
breiding mogelUk maakt. Het document her
haalt opnieuw het voornemen der Ver-
eenigde Staten tot het in het leven roepen,
in stand houden, en het aanwenden van een
vloot van den eersten rang In overeenstem
ming met de verdragen van Londen en
Washington. Ook worden nieuwe bepalingen
overwogen voor de Industrieele mobilisatie
ia tijd van oorlog.
Te Wagenberg.
Te Wagenberg bü Breda sloeg gistermor
gen tUdens het onweer de bliksem op de
R. K. kerk, tengevolge waarvan de
trlsche installatie van het uurwerk
beschadigd.
De heer Langenberg. die In de
werkzaam was, werd zoo door den
bevangen, dat geneeskundige hulp
worden ingeroepen.
kind gaat, In het algemeen gesproken, naaf
de katholieke school.
En de belangstelling voor de openbare
school is onder ons sterk gedaald. Vandaar,
dat de fusie van het doodfatsoenJUke
N. O. G. met den rooden kemphaan onder
ons weinig ontroering wekt, maar wü
hebben er eldeiT^pg^min een woord van gele"?
zen. Het is vacantletUd, dat is misschien een
verklaring, maar de kranten komen toch
nog uit en er wordt in geschreven ook. Geen
woord over deze fusie. Is de openbare school
zóó ver uit de balangstelllng der openbare
meening gedreven? Kan 't deze niets meer
schelen, wat er van haar wordt? Of hare
bedienaren zich meer of jninder ver oriën-
teeren naar links? vraagt de „Gelderlan
der”.
Hoogst angstwekkend is de stilte, waarin
deze fusie van N. O. G. met B. v.,N: O. is
voltrokken.
Maandagavond woedde boven Deume.
Asten en omgeving een zwaar onweer. In
de St. Jozefparochie te Deume sloeg de
bliksem in de woning van den arbeider
v. d. W. De vrouw van v. d. W die aan
tafel zat, werd door het hemelvuur
troffen en nog al ernstig gewond,
echtgenoot droeg haar onmiddellUk
een naburige woning, omdat de Li:
belangstelling voor de
openbare school in Nederland niet groeit.
't Is toch wel van beteekenis, dat het
N.O.G. verdwUnt in den Bond. wie dat
twintig jaar geleden had voorspeld, zou tot
de ongeluksprofeten zün gerekend.
Het N. O. G„ de burcht van het oude,
gematigde, liberale schoolhoofd, de burcht
vooral van de neutraliteit der openbare
school, overgeloopen in den radikalen B. v.
N. O., tegenwoordig zelfs een „socialistische
vakcentrale”, zooals hU genoemd is op de
vergadering van het N. O. G., voor tot de
fusie is besloten, een socialistische vakcen
trale, omdat sinds eenige jaren de Bond
is aangesloten bU het N. V. V., dat de cen
trale der socialistische vakorganisaties is.
Voorheen was er alleen het N. O. G., en
daarin waren alle eerzame onderwUzers ge
organiseerd. Men was er breed van blik en
weldsch van gebaar en zoo verzamelde men
a’les, wat vaag gedefinieerd was.
Tot de scherper afgeteekende meeningen
boven traden, die ten slotte zich afscheidden
en groepeerden in konfessioneele Bonden
en In den radikalen Bond van Ketelaar.
Toen de openbare school nog een deel
der Katholieke kinderen opvoedde, heeft onze
pers zich met dien B. v. N. O. geregeld bezig
gehouden. Het was van belang voor de
openbare school, wat er zich afspeelde in
den Bond en de openbare school had toen
nog de belangstelling van een groot deel
der Katholieken.
Dat is anders geworden: ons katholieke
Gistermorgen is op de zandbank „De
Noorderhaak” bU D enHelder de Dultsche
treiler „Salzburg”, O.N. 152 gestrand. De
sleepboot „Utrecht” van bureau WUsmuller,
welke te Den Helder gestationneerd is, voer
uit om assistentie te verleenen. BU hoog
water hoopt men het schip vlot te kunnen
brengen. Het zicht was uitstekend en de
zee kalm.
De machtsverhouding van Kerk en fascisme in Italië
Meermalen en m de strengste bewoordln- I
gen keerde zich Z. H. Paus Pius XI tegen
oe fascistische jeugdopvoeding en tegen de
fascistische staatsvergoding Mussolini be
weerde voor en na dit verpletterend oordeel
van den Paus over zUn systeem, dat de
staatsvergoding het eenige doel en de eer
ste levensvoorwaarde van het fascisme is.
waarvan hU geen afstand doen kan zonder
het fascisme-zelf op te geven. De fascisti
sche jeugdopvoeding verklaarde hU tot het
eenig doeltreffende middel om het fascisme
verder op en uit te bouwen en te besten
digen, en de vorm er van kan dus hoog
stens nóg radicaler, maar in geen geval
milder worden.
Aan den anderen kant verzette zich Mus
solini jaren lang tegen de Italiaansche Ka
tholieke Actie welke hU zoo nu en dan
eens van politiek-makerU beschuldigde,
maar die hü gewoonlUk alleen maar zocht
te belemmeren ter wille van zUn stelregel:
dat het makkeluker is een macht er van
terug te houden dat zij macht wordt,
haar, wanneer zU
te onderdrukken,
tolica” ten slotte
georganiseerd was
en
Het N(ederlandsch) O(nderwUzers)
Glenootschap) heeft met algemeene stem
men een voorstel aangenomen der afdeeling
Zwolle, strekkende tot fusie met den B(ond)
v. N(ederlandsche) O(nderwUzers).
Twintig jaar gëleden zou dit bericht een
storm hebben gewekt in Nederland, nu
gaat het stil voorbU.
BewUs, dat de
dan
een macht geworden is.
Toen de „Azione Cat-
ongeveer even krachtig
als zUn eigen fascisme,
hem daardoor voor het voldongen feit
plaatste dat de Paus in Italië ongeveer even
veel rechtstreekschen invloed had als hU-
zelf, aanvaardde hU den openlUken strijd
en hief hU de katholieke jeugdvereenigin-
gen op. Maar zoodra dit gebeurd was, be
tuigde hu plechtig en in het openbaar zUn
„onveranderden eerbied jegens de H. Ke.k,
haar Opperhoofd, haar bedienaren en haar
tempels.”
Waarom, vraagt nu de nuchtere toeschou
wer: waaróm veroordeelde de Paus niet zon
der meer het fascisme? En waarom zeide
Mussolini, die toch krachtig A gezegd had,
en zoo krachtig, dat het moeilUk lUkt
hem van huichelarij te beschuldigen
waarom zeide Mussolini nu ook geen B?
Waarom rekende hU niet voor eens en voor
goed af met de Kerk?
De man van de straat In Italië die door
de terughoudendheid aan den kant
het Vaticaan en door de partUdige
aan de zUde van het fascisme, omtrent het
fUne van de zaak in het duister tast, maar
wien om zUn voor de hand liggende bekend
heid met de plaatselUke toestanden een
zekere bevoegdheid tot oordeelen niet ont
zegd kan worden, de man van de straat
in Italië antwoordt op ons dubbel waar
om: omdat ze geen van beiden, Mussolini
net aoo min als de Paus, den grooten strijd
aandurven
Dit oordeel is er natuuriük naast, want
twee-duisrfra jaren geschiedenis leggen ge
tuigenis af van een door het Vaticaan
meermalen betoonden leeuwenmoed; en
is in dezen ook niet de minste reden
Mussolini van lafheid te verdenken,
want van zUn almacht in Italië is hU over
tuigd en van de macht en den invloed van
het Vaticaan op het Italiaansche volk toont
hü. ondanks alles, een lagen dunk te heb
ben.
Het oordeel van den doorsnee-Itallaan.
als zou de Paus noch Mussolini den grooten
strüd aandurven, is er dus naast. Maar zoo
heel ver er naast is het toch ook weer niet,
want met een kleine wijziging wordt het
zoowel in Vatlcaansche als in fascistische
kringen beaamd.
Het is namelük niet de strijd dien men
vreest, maar het einde daarvan. Het zün
de gevolgen waaromtrent men zoo zeer in
het onzekere verkeen, dat men kost wat
kost tusschen twee kwaden het minste zal
blüven kiezen, en dat men den vrede, des
noods gewapend tot de tanden, zal blüven
handhaven
Om dit aannemelUk te kunnen maken, is
het op de eerste plaats noodzakelük een
Indruk te geven der machtsverhoudingen
van Kerk en fascisme in Italië.
Het Italiaansche Katholicisme wordt be
stuurd door den Paus, die Primaat van het
Apennünsch Schiereiland en Bisschop van
Rome is, door ongeveer honderd Aartsbis
schoppen, ruim tweehonderd Bisschoppen en
zeventig-dulzend wereidgeestelüken, die over
dertig-duizend parochies verdeeld
door ruim honderd-duizend pries
ters van verschillende kloosterorden en
-congregaties worden bügestaan. Ter verge
lijking voegen wij hieraan toe, dat Italië
ongeveer negenmaal zoo groot is als Ne
derland en iets minder dan drie-en-veertig
miljoen inwoners heeft.
Ten gevolge van de Verzoening nam de
Paus na meer dan een halve eeuw de lei
ding weer in handen over deze macht, die
in een land, dat minstens met name ge
heel katholiek is, overheerschend mag wor
den genoemd, en de ruimere middelen,
zoowel als de grootere volmachten, welke
voortvloeiden uit Concordaat en Overeen
komst, alles werd in dienst gesteld van het
drievoudig einddoel, dat ZH. Pius XI met
den Vrede van Lateranen zeide te beoogen:
vorming van een meer voor haar taak be
rekende geestelükheid, opvoeding van over
tuigde Katholieken, aanmoediging van een
Katholiek Openbaar Leven.
De uiterst straffe hand, waarmee de H.
Vader deze vrome wenschen in ongeloof'lük
korten tüd naar de verwezenlüklng begon
te leiden, maakte Mussolini beducht voor
zün fascisme. Tegenover het kleine miljoen
leden der fascistische partü Immers, stel
de de Paus er ongeveer twee miljoen
Waar Mussolini er ondanks alle moeite niet
in slaagde om zün mannelüken jeugdver-
eenigingen meer dan acht-honderd-duizend
leden te geven, kreeg de Paus er drie-mil-
joen Tot voor korten tüd bedroeg het
aantal fascistisch georganiseerde meisjes
niet meer dan twee-en-twintig-duizend, ter-
wül de katholieke organisaties er een groot
half-miljoen omvatten! De katholieke ver-
eenigingen tenslotte telden in het begin van
dit jaar rond zestig-duizend onderafdee-
lingen, waar het fascisme er nog geen....
vüf-duizend tegenover stellen kon!
Was het van Mussolini juist gezien dat
deze machtige katholieke beweging een ge
vaar vormde voor zün fascisme? Deed de
Italiaansche Katholieke Actie aan poli
tiek? Natuuriük! En wanneer u ons tegen
werpt dat haar de politiek door het Con
cordaat en door een bizondere overeenkomst
tusschen den H. Stoel en de fascistische re
geering verboden was. en dat de Paus haar
politiek karakter ook beslist ontkende en
er Mussolini herhaaldelük en te vergeefs de
ge-
Haar
naar
bliksem
ook brand veroorzaakt had. Het huis van
v. d. W. brandde geheel uit.
Ook op bet gehucht Wasberg werd een
man door den bliksem geraakt, doch slechts
licht gewond.
Verder vernielde het hemelvuur gedeelte-
lük den fabrieksschoorsteen der steenfa
briek Van Daal. Goossens en Co., terwül op
het kantoor der fabriek een begin van brand
ontstond, welke echter spoedig geoluscht
kon worden.
In een weide werden drie koeien door het
hemelvuur gedood.
In Asten sloeg de bliksem op de tele-
foonlelding en vernielde
staande telefoonpalen.
Bü den landbouwer J. Rodenburg te
Voorschoten zün gisteravond twee koeien
en een schaap doodgeslagen.
bewijzen van vroeg, dan antwoorden wü: dat
de Paus volkomen terecht het politiek
Uveren en streven der Italiaansche Katho
lieke Actie loochende, maar dat Mussolini
haar evenzeer terecht van antifascisme be
schuldigde. De ..Azione Catholica” Im
mers ontplooide geen enkele werkzaamheid
op eenig politiek terrein, maar üverde on
afgebroken van de Alpen tot Sicilië
voor de verspreiding der katholieke begin
selen waarmee het begin van het fascisme,
de jeugdopvoeding, den spot drijft, en waar
mee het einddoel van het fascisme, de
staatsvergoding. rechtstreeks m strüd is.
Daarom stonden al haar overtuigde aanhan
gers minstens naast het fascisme, en moes
ten zü voor zoover ze logisch denken kon
den, er lijnrecht tegenover staan. Dat de
Italiaansche Katholieke Actie die afbreuk
aan het fascisme heeft gedaan met het doe!
cm er afbreuk aan te doen, zal Mussolini
nooit kunnen be wüzen envermüdt hü
ook zooveel mogelijk te beweren. Maar
waar zün stelsel bedoelt, even veel zorg aan
de geestelüke als aan de Uchamelüke be
langen van het Italiaansche volk te wüden
(en misschien nog meer), had hü na
tuuriük van zün standpunt dat wü zoo ob
jectief mogelük weergeven het schoon
ste gelük, toen hü zün partü en zün regee
ring zocht te beschermen door de .Azione
CattoUca” die tot dan toe door alle be
lemmeringen heen gegroeid was, met ge
weld in haar verderen uitbloei te stuiten.
Gelük bekend is. hief Mussolini alleen
de jeugdvereenlgingen op, en hier en
daar schünt dit een zekere verbazing ge
wekt te hebben. Hü kon natuuriük, zoo re
deneerde men, van de veronderstelling
uitgaan, dat het fascisme de toekomst heeft
en dat hü dus alleen rekening te houden
had met de jeugd waarvan hü gerust ver
wachten mag dat zü. fascistisch opgevoed,
heusch niet meer overloopen zal naar de
„Azione Cattohca”; maar aan den anderen
kant beweerde hü zelf het gevaar der Ita
liaansche Katholieke Actie als een oogen-
blikkelük gevaar te zien, en het leek er
dus op dat hü de vereenigingen van ka
tholieke mannen en vrouwen niet kon la
ten voortbestaan zonder zich van de wer
kelijkheid los te maken.
Doch hier zün wü genaderd tot de kern
der zaak: de algeheele opheffing der „Azione
Cattohca” was een sprong in het duister;
Mussolini overzag de gevolgen niet, kón die
ook niet overzien en ging ae daarom liever
uit den weg
Het heele fascisme wordt gedragen door
slechts een kleine 2(4 pct. van het Italiaan
sche volk en wat die aanhang eens geweest
is, kunnen wü buiten beschouwing laten,
maar momenteel is het ronduit gezegd voor
het overgroote deel „uitschot"! In besliste
meerderheid zün de fascisten op het oogen
blik baantjesjagers en arbekisschuwen, die
er niet voor zouden terugschrikken om ook
Mussolini uit het zadel te werpen, wanneer
aan het huidige luilekkerland een einde
kwam, en die met even veel genoegen elke
andere regeering er boven op zouden hel
pen. welke dezelfde voordeelen beloofde. Hoe
groot Mussolini's eigen vertrouwen is in wat
de „heilige militie” en de „ruggegraat van
het regime” heet blükt o.a. wel uit deze
cüfers van ingetrokken lidmaatschapsbewü-
zen: Mei 1930 80 duizend; Januari 1931. 135
duizend; Juli 1931, 35 duizend.
Ofschoon er de laatste vier jaren 360 dui
zend leden der jeugdvereenlgingen in de par
tij werden opgenomen, daalde het ledenaan
tal toch met büna een kwart millioen tot
ruim 900.000!
Zooals we reeds zelden, telt de „Azione
CattoUca" haar aanhangers met milUoenen
en waar de strijd tegen het fascisme ging,
zouden die milUoenen meer dan verdubbelen.
Wie daaraan twee maanden geleden nog
twüfelde, zie thans maar eens welk, mis
schien onverwacht, maar in elk geval onge-
wenscht succes de zendbrief over de Katho
lieke Actie had. ook in kringen, wier lof
prijzingen op den „moed van den H. Stoel”
zacht gezegd, nogal verdacht lüken.
DaarbU kwam, dat Mussolini omtrent de
gedragslijn van het Vaticaan aan den eenen
kant in het onzekere verkeerde en aan de
andere zijde gewaarschuwd was. Zün strijd
tegen de Katholieke Actie was immers reeds
als kerkvervolging gebrandmerkt en de Paus
had zeer beslist de stichting zoowel als de
opheffing der „Azione CattoUca” tot het uit
sluitend recht der Kerkelüke Overheia ver
klaard. Bovendien schreef het officieele dag
blad der stad van het Vaticaan, de „Osser-
vatore Romano dat de door de Kerk in an
dere en ook in geheel Katholieke landen
betoonde lijdzaamheid heelemaal geen regel
was en dat, zoo het al een regel lüken kon,
hierop in Italië en vooral in Rome. Bis
schopszetel van den Paus, in elk geval een
uitzondering moest worden gemaakt.
En Mussolini keerde zün geweld tegen de
jeugd, die door schrikaanjaging en oogen-
bedrog gemakkelüker te vangen is en ver
meed misschien een burgeroorlog, waartoe
een beroep op de volwassenen, ook zonder
de aanmoediging en rechtstreeks tegen de
bedoeling van den Paus, had kunnen leiden:
een burgeroorlog, welke noodzakelük de uit
roeiing van een der machten in het strijd
perk tengevolge had moeten hebben en zoo
veel geschiedenis kent Mussolini ook wel.
dat hü er niet aan twüfelde. welke die
macht zün zou.
Maar als Mussolini betrekkelük zoo zwak
was. waarom, waarom voorè.1 dan, trad de
Paus niet op?
Eenvoudig om deze reden, dat de betrek
kelijke zwakte van Mussolini zeer betrekke
lük is, daar alle macht en alle wapenen van
hem zün en omdat het uitlokken van een
burgeroorlog, als strijdmiddel van den H.
Stoel, al zeer, zeernu ja, vreemd zou
zün.
Maar er is ook nog jets anders, waarover
later meer.
Gistermiddag te ongeveer half vier Is
Castricum, 500 M. beneden den zeeweg, een
lük aangespoeld van een onbekenden jonge
man. Signalement:
Lang pirn. 1 M. 80. leeftüd ongeveer 25
jaar, zwart haar, zware zwarte wenkbrau
wen, gaaf gebit, bruine oogen, geen Ut-
teekens, gekleed in zwart badpak.
De kleedlng en verdere voorwerpen, die de
jongeman bü zich had, zün in een badkoets
gevonden. Aangetroffen werd:
een paars bruine colbertjas met broek, wit
Schiller-overhemd, met aan eene züde een
paarlmoeren en aan de andere züde een
bruine manchetknoop. Korte tricot onder
broek, flanellen hemd, bruine fil d'ecosse
sokken, bruine sokophouders, paarse bretels,
lederen riem met patentsluiting. witte bad
handdoek met oranje streep, bruine lage
schoenen, maat 44, witte pochette met vlin
der, wit nikkelen horloge zonder ketting,
nikkel vulpotlood, witte haarkam. Op jas
nikkelen insigne met er om heen de letters
M. V. E./W. 8., voorts een padvinderspor-
temonnale inhoudende 5 gulden 48.
Zwaar weer in ons land: drie personen
door den bliksem getroffen en gedood;
boerderijen afgebrand.
Te Jeruzalem heerscht eenige
heid nar aanleiding van het voornemen tot
het proclameeren van een algemeene werk
staking van chauffeurs op morgen. Ge
vreesd wordt, dat indien de voorgenomen
staking doorgaat, zü de bestaande spanning
als gevolg van agitatie over het verzegelen
van wapenopslagplaatsen grooter zal ma
ken en rassenstrüd zal uitlokken.
De regeering richt in een heden gepubli
ceerd officieel communiqué een ernstige
waarschuwing tot de chauffeurs en zegt,
dat zü posten onmiddellUk zal onderdruk
ken en nog andere maatregelen zal ne
men.
De vereenlgde kamers van koophandel
do enter elfder ure pogingen om <to werir-
staking te verhinderen.
